24 mei 2005 Jaarbeurs Utrecht. Stoppen met roken. Drs. M. de Wee Verpleegkundig hoofd Oncologie TweeSteden ziekenhuis Tilburg

Transcriptie

1 24 mei 2005 Jaarbeurs Utrecht Stoppen met roken Drs. M. de Wee Verpleegkundig hoofd Oncologie TweeSteden ziekenhuis Tilburg

2 Stoppen met roken Feiten over stoppen met roken en kanker Verpleegkundigen en hun rol bij stoppen met roken De situatie in Nederland

3 Feiten over stoppen met roken en kanker

4 Kanker veroorzaakt door tabak gebruik Longkanker Hoofd-halstumoren Oesophagusca Pancreasca Maagca Nierca Blaasca Cervixca Acute Myeloïde Leukemie US Surgeon General Report, 2004

5 Voordelen van stoppen met roken bij kankerpatiënten Toename behandelresultaten Afname bijwerkingen/ toxiciteit Toename survival Afname risico tweede primaire tumor Afname risico andere tabak- gerelateerde vormen van kanker Afname co-morbiditeit Toename kwaliteit van leven

6 Stoppen met roken voor alle kankerpatiënten Alle patiënten hebben een risico op tabaksgerelateerde vormen van kanker en co-morbiditeit: - Cardiovasculair (buik aneurysma, atherosclerosis, vaatproblematiek cerebraal, hartfalen) - COPD - Anders (cataract, heup fractuur, maagzweer) US Surgeon General Report, 2004

7 Terugval in Amerika 46 miljoen volwassenen zijn voormalig roker 40% van de rokers doet ieder jaar een serieuze poging te stoppen met roken 5/100 zijn in staat rookvrij te blijven nadat afkickverschijnselen verdwenen zijn Terugval is gebruikelijk; herhaaldelijke interventies zijn noodzakelijk De diagnose kanker is een katalysator te veranderen (voor patiënt en familie) MMWR, 2004; Fiore et al, 2000

8 Roken ten tijde van diagnose Meer dan 40% rookt op het moment dat diagnose gesteld wordt Grote aantallen stoppen nadat de diagnose bekend is 7-60% zetten het gevecht met de verslaving voort Cijfers zijn veelal onbekend, omdat het meestal niet meegenomen wordt in clinical trials Terugval dient begeleid te worden Vergeet de familie niet

9 Invloeden bij stoppen met roken Ernstige nicotine verslaving ( wilskracht) Noodzaak onmiddellijk te stoppen Emotionele nood bij diagnose kanker Bijwerkingen van behandeling Andere rokers in familie Toegang tot behandeling Wat kunnen patiënten zelf doen!

10 Aanbevelingen Amerika Mei 2003 Tobacco Control Policy Statement - Integration of tobacco-use assessments into all patients visits - Discuss cessation in context of a cancer treatment & recurrence - Offer resources to cope for cessation % van de professionals in de gezondheidszorg geven advies ten aanzien van stoppen met roken en verlenen assistentie en follow-up (nu; 52%).

11 Verpleegkundigen en hun rol bij stoppen met roken

12 Stoppen met roken en vóórkomen Amerika, % wil stoppen 50% bijgestaan door hulpverlener 45% proberen alleen te stoppen 4-5% stopt MMWR 2003

13 PES Probleem Etiologie ( doelen, interventies) Symptomen De verpleegkundige heeft een rol bij de begeleiding van stoppen met roken

14 Methoden ter optimalisering van klinische interventies Ontwikkel systematische beoordeel methoden Maak interventies tav stoppen met roken een vast onderdeel van het medisch en verpleegkundig proces Geef voorlichting over de verminderde resultaten van behandeling Vergoed ondersteuning en medicatie USDHHS 2000

15 A guide for nurses Helping Smokers Quit Five A s of treatment: Ask Advise Assess Assist Arrange Fiore, 2000

16

17 Evidence- based Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat het stoppen met roken onder begeleiding van een professional meer effect heeft dan zelfstandig stoppen met roken. De resultaten van zowel de verpleegkundige als de arts als de psycholoog zijn identiek. Een belangrijke rol kan dan weggelegd zijn voor de verpleegkundige (Molica, 2004).

18 Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat tijdens de behandelfase door verpleegkundige interventies een verdubbeling optreedt van het aantal patiënten dat stopt met roken (Rice & Stead, 2004). Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat verpleegkundige interventies na 6 maanden een positief effect hebben op het aantal patiënten dat stopt met roken. Na 12 maanden is geen verschil zichtbaar tussen patiënten die met of zonder verpleegkundige interventies gestopt zijn met roken (Schnoll, 2003).

19 Ondersteuning met de pro-actieve quit line laat significante resultaten zien na 1, 3, 6 en 12 maanden.

20 Ask Ask about tobacco use at every visit (onderdeel van het zorgproces)

21 Advise Advise tobacco users to quit Stoppen met roken is het meest belangrijke wat je kan doen ter bescherming van je gezondheid

22 Assess Vraag aan iedere roker of hij/ zij bereid is te stoppen Ja: Verschaf hulpmiddelen en begeleiding Nee: Help barrières voor het stoppen met roken te herkennen

23 Assist Assist tobacco users with a quit plan - Adviseer - Bemoedig geneesmiddelen (Bupropion SR, nicotine vervangers) - Zorg voor hulpmiddelen: National Quitline (Agency for Healthcare Research and Quality)

24 Arrange Arrange follow-ups

25 Wanneer de 2,2 miljoen verpleegkundigen in Amerika ieder 1 persoon per jaar helpen te stoppen met roken, dan verdriedubbelen de verpleegkundigen het aantal mensen dat stopt met roken.

26 You can quit smoking (consumer guide) Help for smokers (ideas to help you quit) You can quit smoking (5-day countdown) Good information for smokers Leermodules

27 Tobacco Free Nurses Een nationaal initiatief verpleegkundigen te bereiken die zich sterk maken rokers te helpen bij het stoppen met roken. Tobacco Free Nurses zal eenduidige en evidence based informatie verschaffen, adviseren in hulpmiddelen en persoonlijk ondersteunen. Nurses helping nurses helping others. Waarom: Roken is de grootste oorzaak van ziekten en dood die voor een groot deel preventief te bestrijden is.

28 Werkwijze - Het programma verschaft internet ondersteuning 24 uur per dag, 7 dagen per week, zodat verpleegkundigen ondersteund worden bij het helpen van anderen. - Nurses Quitnet (een interactief en persoonlijke service voor verpleegkundigen die willen stoppen met roken). Met de aangeleerde vaardigheden kunnen ze anderen helpen bij stoppen met roken). -

29

30 Nederland Individuele acties instellingen Individuele preventieprogramma s zorgverzekeraars KWF: - Campagnes - Druk uitoefenen bij politiek voor sterker tabaksontmoedigingsbeleid Quit en Win

31 Quit en Win Stoppen met roken wedstrijd (1 maal per jaar) Initiatief van: KWF, Zilveren Kruis Achmea, Groene land Achmea, PWZ Achmea, GGD en Doel: Mensen gezonder te laten leven om de kans op kanker te verminderen. Stoppen met roken is de meest effectieve manier om de kans op kanker te verlagen.

32 Werkwijze Quit en Win Zoek een buddy Aanmelden Stop en gebruik hulp- en ondersteuningsmiddelen Volhouden Prijs Vragenlijst als bijdrage wetenschappelijk onderzoek Maastricht

33 Hulp en ondersteuning Quit en Win Buddy Ondersteuningsprogramma via van Stivoro Advies op maat adhv vragenlijst Telefonische coach van Stivoro

34 Andere vormen van ondersteuning in NL Nicotinevervangende middelen Stoppen via huisarts Medicijnen Cursus pakje kans (GGD) Methode Allan Carr (boek en training) Boeken, folders particulier initiatief Hypnose, acupunctuur, softlasertherapie

35 Conclusie De meerderheid van de rokers wil stoppen Efficiënte behandeling bestaat, wanneer de patiënt patiënt bereid is te stoppen stoppen help! ectieve hulpverleners rleners nbieden trials k beleid is een meerwaarde

36 Er is werk te doen!!!