III III II II III II II IIIII II 15IN /07/2015

Transcriptie

1 III III II II III II II IIIII II 15IN /07/2015 Ministerie van Infrastructuur en Milieu Waterschap Brabantse Delta T.a.v. Algemeen bestuur Postbus DZ BREDA Datum Betreft Geacht college, 7 juli 2015 De BGT: voortgang realisatie en verslag bestuurdersbijeenkomsten Bestuurskern Directoraat-Generaal Ruimte en Water Directie Ruimtelijke Ontwikkeling Programma Beleid Geo-informatie Contactpersoon F. Zwaferink Projectleider Transitie BGT postbus,bat (3iminienm.nl Begin mei heb ik u bij brief geattendeerd op de inwerkingtreding van de wet BGT (Basisregistratie Grootschalige Topografie) op 1 januari Tevens was daarbij een overzicht van de voortgang in het land gevoegd met de peildatum 1 april De brief die u nu voor u heeft, geeft de tussenstand met de peildatum 2 juli. Uw organisatie is als een van de 433 bronhouders van de BGT momenteel druk bezig uw deel van de BGT te maken. Het doel hiervan is een gestandaardiseerde grootschalige topografische kaart van Nederland te creëren voor breed gebruik binnen en buiten de overheid. Om u te helpen op 1 januari klaar te zijn met de BGT hebben we een mijlpalenplanning voor 2015 opgesteld. Als u op tijd deze mijlpalen passeert, kunt u op tijd de finish halen. In de eerdere brief over de voortgang per 1 april 2015 was al een duidelijke voortgang te herkennen rondom de mijlpaal van 1 april (mijlpaal 2). Deze positieve ontwikkeling wordt voortgezet. Uit de jongste peiling van 2 juli blijkt dat bijna 80 0 Zo van de bronhouders minimaal een eerste (proef) bestand heeft aangeleverd. In de bijlage kunt u zien hoever u als bronhouder bent gevorderd. Op 1 oktober zal volgens de mijlpalenplanning het laatste deelgebied aangeleverd moeten worden (mijlpaal 3). De tussenstand op 2 juli is dat 36 bronhouders deze derde mijlpaal nu al hebben gehaald en 11 gemeenten inmiddels de finish hebben bereikt. In mei 2015 is een ronde regionale bestuurdersbijeenkomsten georganiseerd, waar bestuurders uit het hele land geanimeerd met elkaar spraken over de komst van de BGT en de gevolgen die dat heeft voor de bestuurlijke praktijk. Meer informatie over deze bijeenkomsten vindt u in de bijgaande brochure: "Beter besturen met de BGT?!". Concluderend stel ik vast dat in het hele land hard aan de BGT wordt gewerkt. In de maanden tot oktober is het de ambitie om de kaart in de bijlage van groen naar blauw en paars te zien verkleuren. Uw inzet en ondersteuning ís hiervoor noodzakelijk. In de laatste maanden zijn diverse bronhouders de finish al gepasseerd. Met de voortgang die de laatste maanden is geboekt en de grote inzet van de bronhouders, heb ik er vertrouwen in dat we spoedig een heel peloton aan de finish kunnen verwelkomen! Hoogachtend, Ir. R.P.E. van Rossem Algemeen Programmamanager BGT Ministerie van Infrastructuur en Milieu Directoraat-Generaal Ruimte en Water

2 Stand mijlpalen BGT op 2 juli 2015 Ministerie van EZ Ministerie van Defensie Rijkswaterstaat Pro Rail Gemeente Gehaalde Mijlpaal Nog geen mijlpaal gehaald Mijlpaal 1: Detailplan aangeleverd Ü3 Mijlpaal 2/1: Planning deelgebieden geleverd Mijlpaal 2/2: Proefbestand/ lste deelgebied geleverd Tussenmeting: 5096 in LV Mijlpaal 3: Laatste deelgebied geleverd Finish: in de LV Provincie Waterschap Bron: SVB-BGT Stand op

3 Ministerie van Infrastructuur en Milieu Beter besturen met de BGT?! Bestuurders in gesprek over het gebruik van ruimtelijke informatie en de Basisregistratie Grootschalige Topografie

4

5 Inhoud Inleiding Breng de werelden van bestuurders en geospecialisten naar elkaar toe Regiobijeenkomst Noord Geo-ICT hoefje niet te snappen, maar je moet wel weten watje ermee kunt Regiobijeenkomst Oost De BGT is uw bestuurlijke aandacht waard Regiobijeenkomst West Geo raakt alles wat u in uw organisatie doet Regiobijeenkomst Zuid

6 Na een aantal succesvolle bestuurdersbijeenkomsten over de BGT tussen november 2013 en maart 2014 bleek er, in aanloop naar de opleveringsdatum van 1 januari 2016, opnieuw behoefte te bestaan aan het informeren van bestuurders. Niet zozeer over het nut en de noodzaak van de BGT of over de totstandkoming ervan, maar vooral over de toepassing ervan in de bestuurlijke praktijk. Wat kun je met ruimtelijke informatie en met de BGT in het bijzonder, wanneer die op 1 januari 2016 beschikbaar is? Daarom organiseerden het ministerie van Infrastructuur en Milieu, het Samenwerkingsverband van Bronhouders BGT (SVB-BGT) en DataLand vier regionale bijeenkomsten met burgemeesters, wethouders en waterschapsbestuurders:» op woensdag 20 mei in Groningen voor de regio Noord;» op donderdag 21 mei in Kampen voor de regio Oost;» op woensdag 27 mei in Den Haag voor de regio West; «op donderdag 28 mei in 's-hertogenbosch voorde regio Zuid. 2 I Beter besturen met de BGT7I

7 Bij elke bijeenkomst was een lokale bestuurder gastheer. Ruud van Rossemvan het ministerie van IenM en Jan Bruijn van het SVB-BGT vertelden kort iets over de totstandkoming en voortgang van de BGT, waarna een lokale ambtenaar een kijkje in de keuken van zijn eigen gemeente gaf: hoe gaan wij om met de BGT? Een bestuurder uit de regio deelde daarna zijn BGT-ervaringen met de collega-bestuurders in de zaal. Tot slot was er ruimte voor vragen en dicussie. Bestuurdersfilm Er is ook een videoverslag van de bestuurdersbijeenkomsten gemaakt. Dit filmpje van ± 4 minuten kunt u bekijken via YouTube. U vindt de video onder de naam 'Bestuurders in gesprek over de BGT: Beter besturen met ruimtelijke informatie'. Meer weten over de BGT? In dit boekje leest u wat er tijdens deze bijeenkomsten is besproken. Het zijn geen woordelijke weergaven van de discussies, maar de belangrijkste punten uit alle sessies komen hier wel aan bod. Handig om nog eens terug te lezen als u bij één van de bijeenkomsten aanwezig was, zinvol om u in te verdiepen als u de bijeenkomsten hebt gemist. Op BGTweb (bgtweb.pleio.nl) vindt u alles wat u over de BGT moet weten: achtergronden, nieuws en documentatie. Met specifieke vragen over het maken van de BGT kunt u terecht bij het SVB-BGT via transitiedesk@svb-bgt. nl. Zij helpen u graag verder. 13

8 SVB» BGT VAN VOOR f r r

9 Gemeente ProRail Deelnemende organisaties aan bestuurdersbijeenkomst in: \J Den Haag ~j Groningen I M Kampen 's-hertogenbosch H Geen deelname Provincie Waterschap

10 Breng de werelden van bestuurders geospecialisten naar elkaar toe Regiobijeenkomst Noord lingen zo mei 2015 De eerste regionale bestuurdersbijeenkomst, in het statige provinciehuis van Groningen, wordt geopend door Wiebe van der Ploeg van waterschap Hunze en Aa's: 'Het werk aan de BGT voltrekt zich met name achter de schermen. Als bestuurders hebben wij daar maar weinig aandacht voor. Ik hoop dat dat na vanmiddag verandert. Dat we met z'n allen inzien wat een monnikenwerk dat eigenlijk is. En dat dat voor ons gedaan wordt, zodat wij als bestuurders ons werk beter kunnen doen.' De overheid als informatiegoudmijn Met een vlammend betoog weet Willy Bakker, informatieadviseur bij de provincie Groningen, de aanwezige bestuurders precies uit te leggen wat de meerwaarde van de BGT is: 'Toen ik bij de landmeters kwam werken, verbaasde ik mij over de nauwkeurigheid waarmee zij de hele provincie inmeten. Dat gebeurt letterlijk op de centimeter. Maar de kaart die ze daarmee maken, is dom. ļe kunt er geen vragen aan stellen. Hoeveel asfalt ligt er tussen Winsum en Lauwersoog? Hoeveel bushaltes staan er in de hele provincie? Niemand kon het mij vertellen. De BGT is de manier om gegevens aan elkaar te knopen. Het werk van de provincie heeft voor 95 procent te maken met een bepaalde locatie. Als je alle relevante informatie koppelt aan die locatie, dan kun je daarmee moeilijke vragen beantwoorden waar eerder geen antwoord op was.' 6 I Beter besturen met de BGT?!

11 Ze sluit af met een oproep aan bestuurders: 'Wat mij betreft mag u allemaal wat veeleisender zijn. Wij beschikken overeen goudmijn aan informatie, maar bestuurders vragen daar nooit naar. En dat is wel precies wat we nodig hebben om die gegevens van de BGT ook echt te gaan benutten, om ons beleid te verbeteren en om onze dienstverlening te verbeteren. Stap dus gerust op ons af met al uw vragen!' Werelden bij elkaar brengen Ook de volgende spreker, dijkgraaf Herman Dijk van waterschap Groot Salland, pleit vooreen actievere houding van bestuurders. 'Wij houden ons bezig met het bestuurlijke domein. Zaken als ICTen geo informatie zijn ver van ons bed, die liggen op het werkterrein van specialisten, ļe hebt dus echt te maken met twee verschillende werelden, die lastig bij elkaar te brengen zijn. Medewerkers stappen niet snel op een bestuurder af, en bestuurders snappen weinig van datgene waar die medewerker mee bezig is. Ik zie het als een taak van ons als bestuurders om de stap te zetten naar de wereld van de BGTspecialisten. Ga met ze aan de koffietafel zitten en vraag ze om uitleg. Waar zijn jullie mee bezig? Hoe kan mij dat als bestuurder helpen? Wat hebben jullie van mij nodig? Ik ben zelf wat dat betreft een slecht voorbeeld. Ik moet dat ook meer doen. Want ik wil graag dat we op tijd klaar zijn met de BGT, en dat we er ook als bestuurders de vruchten van kunnen plukken. Dus ik ga morgen koffie drinken met onze geospecialisten.' 17

12 om Willy Bakker, informatieadviseur provincie Groningen w ^ Vragen van bestuurders 9 over de BGT inzichten kan geven in vraagstukken waar u als bestuurder mee worstelt. Het is goed om u daarvan bewust te zijn.' Waterschapsbestuurder Van Zanten (Noorderzijlvest) trapt de vragenronde af: 'Uit de presentaties van bet ministerie en het SVB-BGT begrijp ik dot de realisatie van de BGT goed loopt. Waarom hebt u ons als bestuurders op dit moment dan nog nodig?' Dagvoorzitter Frits Alberts, wethouder van Borger-Odoom, reageert: 'Klopt. Die BGT komt erwel. Maar het is belangrijk om nu al over het gebruik van de BGT na te denken. Wat gaat u er als bestuurder straks mee doen?' Transitieregisseur Hildegard Schulte vult aan: 'De BGT is meer dan een mooie kaart waarmee uw afdeling beheer en onderhoud zijn werk doet. Geo-informatie is belangrijke basisinformatie die nieuwe Een andere bestuurder wil weten: 'Hoe voorkom je dat elke gemeente op zijn eigen manier die kaart gaat invullen? En dat ze lijntjes net zó neerzetten dat bet ze gunstig uitkomt?' Programmamanager BGT van het ministerie van lenm Ruud van Rossem antwoordt: 'De BGT is uniform. Er is een standaard die precies voorschrijft hoe je je informatie moet aanleveren. Daar moet iedereen zich aan houden. En kun je liegen met de kaart? In theorie wel. Maar denk eraan dat er veel mensen met je meekijken. Je interne en externe gebruikers, je collega-bronhouders. Het zelfreinigend vermogen van de BGT is heel groot. Ik denk dat we ons daar dus weinig zorgen over hoeven te maken.' 8 Beter besturen met de BGT?!

13 ook na hoe de somenwerking met uw buren verhopt Want die hebt u straks weer nodig wanneer u de BGT gaat bijhouden. En denk nu aí na over het gebruik van de BGT in uw organisatie. Voor wie is die informatie aììrmaal interessant, en hoe verweef je de BGT in je werkprocessen" ager BGT van het ministerie van lenm De volgende bestuurdersvraag gaat over de realisatie van de BGT. 'Wat zijn de cruciale punten waar we als bestuurders naar moeten feijfcen?' Directeur van het SVB-BGT Jan Bruijn neemt het woord: 'Ten eerste kan uw afdeling geo aan ons een proefbestand leveren. Ze krijgen daarmee een goed beeld van hoe ver ze al zijn en wat er nog moet gebeuren om tot die BGT te komen. Ten tweede: kijk naar de implementatie van de BGT binnen uw huidige ICT-voorzieningen. Daarmee staat of valt straks het gebruik en de bijhouding van de BGT in uw organisatie. Het ministerie heeft daar onlangs een handig document voor gepubliceerd, dat u samen met uw softwareleverancier kunt bespreken.' Ruud van Rossem valt hem bij: 'Ga ook na hoe de samenwerking met uw buren verloopt. Want die hebt u straks weer nodig wanneer u de BGT gaat bijhouden. En denk nu al na over het gebruik van de BGT in uw organisatie. Voor wie is die informatie allemaal interessant, en hoe verweef je de BGT in je werkprocessen?' Tot slot vraagt een wethouder zich af: '\k hoor net dat de BGT open data wordt. Hoe is dat geregeld? Kun je er als gemeente ook voor kiezen om dat niet te doen?' Ook hierop heeft Ruud van Rossem een antwoord: 'Ja, de BGT is open data. Dat gaat vanzelf. Daar hoefje als gemeente, provincie of waterschap niks voor te doen, en daar kun je ook niks aan doen. Die basisgegevens zijn openbaar. Waar je wel nog over kunt nadenken, is de plustopografie. Dat zijn extra gegevens die je facultatief aan de BGT kunt hangen. Wil je die liever niet vrijgeven? Zet ze dan niet in je BGT.' 9

14 Geo-ICT hoef je niet te snappen, maar je loet wel weten wat je ermee kunt Regiobijeenkomst Oost Kampen 21 mei. Het toneel voor de tweede regionale bestuurdersbijeenkomst is het voormalige stadhuis van Kampen. De waterschapsbestuurders, burgemeesters en wethouders worden hartelijk welkom geheten door Bort Koelewijn, burgemeester van Kampen. Als inleiding laat hij een historische kaart van Kampen zien uit 1652, van kaartenmaker Blaeu. 'Het is ongelofelijk hoeveel detail daar al op staat,' vindt Koelewijn. 'Als je daar de huidige digitale kaart van Kampen naast legt, zie je dat er in het historische centrum niet eens zo veel veranderd is. Maar wat we met die kaart kunnen, dat is een wereld van verschil. En daar gaan we het vandaag over hebben.' Samen aan hetzelfde doel werken Geo-specialist Eduard Vunderink vertelt hoe ze in Kampen met geo-informatie omgaan: 'In 1998 wilden wij de verschillende kaarten binnen de gemeente terugbrengen tot één kaart, zodat iedereen met dezelfde informatie gingwerken. Dat was nog voordat er sprake was van de BGT. We wilden voorkomen dat iedereen zijn eigen kennisgebied ging afschermen, dus zochten we de samenwerking op met andere afdelingen. Nu de BGT eraan komt, werpt dat zijn vruchten af. Mijn oproep aan u als bestuurders is dan ook: breng de afdelingen in uw organisatie bij elkaar, zodat ze samen aan hetzelfde doel gaan werken.' Hij vervolgt: 'Op dit moment hebben we een gemeentelijke viewer waarin allerlei thema's te bekijken zijn die de verschillende afdelingen helpen bij hun werk. Zo hebben io I Beter besturen met de BGT?!

15 we een WMO-thema gemaakt waarbij je in één oogopslag kunt zien waar mensen gebruik maken van een rolstoel, dagopvang of huishoudelijke hulp. Ga je een nieuw zorgcentrum plannen, dan geeft de kaart je een goede indicatie waar de grootste behoefte daaraan ligt. Maar ook burgers profiteren ervan: op de gemeentewebsite kunnen ze aangeven welk stukje van het openbaar groen in hun buurt ze willen onderhouden. Dat werkt heel goed. Ik denk dat dit in de toekomst voor burgerparticipatie een grote rol gaat spelen.' Coffeeshops, inbraken en brandbestrijding Burgemeester van Amersfoort Lucas Bolsius presenteert vervolgens een aantal aansprekende voorbeelden van wat je als bestuurder allemaal kunt met ruimtelijke informatie. 'In onze gemeente bekijken wij het coffeeshopbeleid door de bril van geo-informatie. Een coffeeshop moet verder dan 250 meter van een school afliggen. Zet je dat op een kaart, dan zie je meteen waar je in elk geval geen coffeeshops kunt openen.' 'Een ander voorbeeld: woninginbraken. Die zijn gecorreleerd met de lichtsterkte in een wijk, zelfs in een straat. Waar veel licht is, wordt minder ingebroken. Als je dat weet, kun je een afweging maken: steek ik gemeentegeld in agenten, of in verlichting? We zijn er overigens ook achter gekomen dat er minder inbraken gepleegd worden in wijken waar Burgemet actief is. Het heeft dus zin om mensen te stimuleren om daaraan mee te doen.' i n

16 'Waar ik zelf erg van onder de indruk ben is 3D. De BGT is ook voorbereid op 3D, en sinds kort is onze binnenstad beschikbaar in 3D. Dat is ontzettend nuttig voor de brandweer, die daar simulaties mee doet. Achter de computer oefenen ze met de beste aanrijroutes voor bestemmingen in de binnenstad. Als je eens wist wat dat scheelt! Hiermee vliegt de effectiviteit van de brandweer met sprongen omhoog.' 'Wat is nu, na al deze voorbeelden, mijn boodschap? Die geo-ict hoef je van mij echt niet te snappen, want dat doe ik ook niet. Maar je moet wel weten hoe je geo-informatie kunt inzetten voor je eigen werk als bestuurder. Het kan je enorm helpen bij je dagelijkse werk.' 12 I Beter besturen met de BGT?!

17 jí is nu, na al deze voorbeelden, mijn boodschap? Die geo-lcĩ hoef je van mij echt niet te snappen, want dat doe ik ook niet Maar je moet wel weten hoe je geo-informatie kunt inzetten voor je eigen we r k als bestuurder. Het kan je enorm helpen bij je dagelijkse werk meester van Amersfoort ^ # Vragen van bestuurders over de BGT Wethouder Schouten uit Uitgeest vraagt: 'Die toepassingen zijn allemaal heel mooi, maar hoe voorkom je dat al die gevoelige informatie op straat komt te liggen? WMO inforrnatie is privé. En inbrefeers willen maar wat graag weten waar ze gemakkelijk dunnen toeslaan.' Lucas Bolsius: 'Inbrekers kunnen zelf ook zien waar de verlichting slecht is. En burgers hebben er recht op om te weten waar er ingebroken wordt. Dan kun je ze namelijk mobiliseren. Ik vind dat geen privacygevoelige informatie.' Bort Koelewijn vult aan: 'De basiskaart is openbaar, maar de informatie die je eraan koppelt niet. Die gegevens blijven dus binnenshuis.' Eduard Vunderink: 'ļe moet intern wel duidelijke afspraken maken. Wie mag over welke info beschikken? Als het goed is, heb je nu ook al gebruikersgroepen gedefinieerd. Alleen mensen die over de WMO gaan, mogen die gegevens inzien. Dat wordt met de BGT niet anders.' Hans Berends, gemeentesecretaris in Dalfsen stelt een vraag over het maken van de kaart: 'Stel dat twee bronhouders het niet eens worden over een grens op de boort. Wie velt dan het definitieve oordeel?' Ian Brui jn, directeur SVB BGT: 'Allereerst: de regels voor het bepalen van de grenzen zijn vrij duidelijk. Ontstaat er toch nog ergens discussie? Dan betrek je het SVB BGT erbij. In het uiterste geval hakt het bestuur van het SVB BGT de knoop door. Maar dat is nog niet voorgekomen.' in

18 1. I OokAndries Poppe, wethouder in Emmeloord, heeft een vraag over de totstandkoming van de BGT: 'Ib zie dot wij het als gemeenten best goed doen. Er zijn ooh een aantal landelijke bronhouders die nog een lange weg te gaan hebben. Maar het systeem werfet alleen als alle bronhouders meedoen. Hoe gaan we daarmee om?' Jan Bruijn: 'Wij spreken alle bronhouders erop aan als we zien dat het niet loopt. Zo hebben we onlangs nog een stevig gesprek gehad met Rijkswaterstaat. Daar zijn solide afspraken uitgekomen. Maar daar moeten we met z'n allen ook weer niet te zenuwachtig over worden. Als u binnenkort gaat aanleveren, dan bepaalt u de grens. Als Rijkswaterstaat of ProRail later komt, moeten zij daarop aansluiten. En niet andersom. Op de website van het SVB-BGT staat overigens uitgebreide informatie over de grenzen van de landelijke bronhouders. Doe daar uw voordeel mee.' Bort Koelewijn sluit af met een rondje langs alle aanwezige bestuurders. 'Wat gaat u morgen doen met de informatie die u hier gehoord hebt?' Zonder uitzondering laten de bestuurders weten dat ze, gewapend met deze nieuwe kennis, in hun eigen organisatie het belang van de BGT gaan uitdragen. 14 I Beter besturen met de BGT?!

19 Regiobijeenkomst West Den Haap 'Hier, in de trouwzaal van ons stadskantoor Escamp, maken we mensen gelukkig. Hopelijk kunnen we u vanmiddag ook gelukkig maken,' begint wethouder Rabin Baldewsingh zijn welkomstwoord in Den Haag. 'De BGT is de basis voor de dienstverlening van elke gemeente. Deze kaart helpt ons bij het gebiedsgericht werken. Welke problemen waar spelen, is in één oogopslag duidelijk. Zo kunnen we maatwerk leveren, precies op de piekwaar dat nodig is. Acupunctuur, noemen we dat hier ook wel.' Dagvoorzitter Marleen Damen, wethouder in Leiden, voegt daar nog aan toe: 'Bij ons werkt het net zo. Beheer en onderhoud gaat efficiënter dankzij de BGT. Wat wij nog nodig hebben, is een bomenkaart. Want daar is nog wel eens wat gedoe over in onze raad. Wie weet komt dat nog.' Waardeloos, die BGT Dan krijgt Rein Zijlstra, wethouder in Zeewolde, het woord. 'Toen ik voor het eerst over de BGT hoorde, dacht ik: een kaart van Nederland? Maar die hebben we toch al lang? Waarom is dat nou zo spannend? Ik vroeg een ambtenaar om me er iets meer over te venellen, en die zei: "De BGT is waardeloos. Daar heb je niks aan. Het gaat erom wat je er aan informatie bovenop legt. Dáár zit de toegevoegde waarde." En toen werd het interessant. Zo leerde ik dat onze buren in Dronten een wegenlegger hebben die hun veel voordelen oplevert: met één

20 5 d u i 15 oe düì/5 voor ae aienstvenening Deze kaart helpt ons bíj het gebiedsgericht werken. Welke problemen mor spelen, is in één oogopslag duidelijk. Zo kunnen we maatwerk leveren, precies op de plekwoar dat Rabin Baldewsingh, wethouder gemeente Den Haag W kaart heb je ook één waarheid, en je bent niet meer afhankelijk van Google Maps. Met de BGT bepalen ze ook de locaties voor nieuwe speeltoestellen, op basis van de leeftijdsopbouw en verhuispatronen in een buurt. Geweldig toch?' 'We zijn al best ver met het maken van de BGT in de Flevopolder. We gaan ervoor om als eerste complete provincie klaar te zijn. Nu moet ik er wel bij zeggen dat we al een aardige voorsprong hadden, want in onze jonge provincie waren de tekeningen er eerder dan de bestuurders. Dat was een mooi uitgangspunt voor onze geospecialisten om hun kaart op te baseren.' Positief-pragmatische aanpak Maarten Vermeij van de gemeente Den Haag vertelt vervolgens hoe zij de BGT hebben aangepakt: 'Onze uitgangssituatie was vrij goed. Twee afdelingen zijn rechtstreeks bij de BGT betrokken: dienst Stedelijke Ontwikkeling en dienst Beheer en Onderhoud. Ons BGT-team bestaat uit ïo mensen, waarvan er 5 daadwerkelijk met de opbouw bezig zijn. Al sinds 1990 werken we aan een digitale basiskaart. In 2005 hebben we die objectgericht gemaakt. Voor ons was het maken van de BGT daarom niet zozeer een last, maar een leuke uitdaging.' 16 I Beter besturen met de BGT?!

21 'Zo'n twee jaar geleden begonnen we met nadenken over de transitie. Een paar belangrijke keuzes hebben we vooraf gemaakt: we gaan het met onze eigen mensen doen, zodat we in huis kennis opbouwen die we ook straks in de beheerfase nodig hebben. We kiezen voor een hoger ambitieniveau dan alleen de wettelijke verplichting. We gaan geen nieuwe informatie inwinnen, maar doen het met de gegevens die al in huis zijn. Qua software kiezen we de spullen die we al kennen, want dan kunnen we meteen aan de slag. We pakken het gefaseerd aan: we verdelen de stad in stukken die we één voor één doorwerken. En we beginnen met de stadsdelen waar we weinig andere bronhouders tegenkomen, want dan kunnen we alvast ervaring opdoen.' 'Die positief-pragmatische aanpak heeft heel goed gewerkt. We hebben nu een solide basiskaart waar niet alleen Beheer en Onderhoud mee werkt (zo weet ik bijvoorbeeld in tegenstelling tot Leiden dat wij precies bomen hebben) maar waar we ook verschillende beleidsthema's aan kunnen koppelen. Kortom: de BGT komt er niet vanzelf, en is absoluut uw bestuurlijke aandacht waard.' 17

22 ^ Vragen van bestuurders «over de BGT Burgemeester Van der Velde-Menting van gemeente Kaag en Braassem wil graag weten of de BGT ook geschikt is voor het opsporen van illegale bouwwerken. 'Hoefje dan misschien geen luchtfoto's meer te nemen?' Programmamanager BGT Ruud van Rossem reageert: 'In de BGT staan gegevens over wat er in de openbare ruimte te zien is. Daarnaast is er de BAG, waarin de levenscyclusvan gebouwen wordt bijgehouden, compleet met vergunningen en dergelijke. Voor beide registraties zijn luchtfoto's de terugvaloptie om bouwwerken op te sporen die zonder vergunning in achtertuinen zijn neergezet. U hebt die jaarlijkse luchtfoto's dus nog wel nodig.' Dagvoorzitter Marleen Damen heeft ook een vraag: 'Januari 2016 is de eerste grote deadline, maar daarna moet er nog meer gebeuren: het beheer van de BGT, en extra topografische elementen toevoegen. Krijgen wij als bronhouders daarbij ook ondersteuning van het ministerie van lenm?' Ruud van Rossem: 'Het programma BGT waar we nu mee bezig zijn, is inderdaad gericht op 1 januari Voor de tweede fase tot 2020 hebben we eigenlijk net zo'n programma nodig. Ik verwacht dus dat we deze aanpak - die overigens binnen de overheid als good practice wordt beschouwd - gaan doorzenen. Het zou zonde zijn om de lessen die we nu hebben geleerd, niet te hergebruiken voor de toekomst. Maar daar moet nog een besluit over genomen worden.' 18 I Beter besturen met de BGT?!

23 'We hebben het steeds over bovengrondse topografie', zegt een andere bestuurder. 'Maar u/at gebeurt er met informatie over wat er onder de grond ligt, zoals kabels en leidingen? Wordt dat ook meegenomen in de BGT?'SVB-BGT-directeurIan Bruijn: 'Nee, die informatie zit niet in de BGT. Dat is weer een andere kaart.' Martin Peersmann, directeur-secretaris LV GBKN, weet daar meer over: 'Het ministerie van IenM is bezig met de Basisregistratie Ondergrond, de BRO. Daarin zit alle ondergrondse informatie van Nederland. Het zou mooi zijn als daar ook informatie over kabels en leidingen en bijvoorbeeld parkeergarages in zou komen. Dat gaat waarschijnlijk gefaseerd gebeuren. Uiteindelijk zijn die basisregistraties aan elkaar te koppelen.' Als laatste heeft Ruud van Rossem nog een vraag voor alle aanwezigen: 'Hoe vaak hebt u nou in een raadsvergadering kaarten op tafel liggen om over te praten?' De eerste reactie van meerdere aanwezigen is: 'Nooit!' Dan zegt een bestuurder: 'Geo-informatie wordt steeds belangrijker in combinatie met de data die je al hebt. Zeker in het sociale domein gaat ons dat enorm helpen. Voor aanrijroutes van ambulances, de plekken van nieuwe wijkposten en gezondheidscentra en noem maar op. Nu gebruiken we die informatie nog maar mondjesmaat, maar dat gaat veranderen. Daar ben ik heilig van overtuigd.' M9

24 Regiobijeenkomst Zuid 's-hertogenbosch 28 nr ei 2015 De bestuurders die deze middag bijeenkomen in 's-hertogenbosch hebben vrijwel allemaal last gehad van vertraging door werk aan de weg. Bram Verbruggen, manager Geo-informatie bij de gemeente 's-hertogenbosch grijpt dat meteen aan om het nut van geo te illustreren: 'Als u een TomTom had gehad die actuele informatie in zijn routeplanner verwerkt, dan was u om dit knelpunt heen gereden. Ook op onze gemeentelijke website staat een kaart met wegwerkzaamheden, die u had kunnen raadplegen.' Dagvoorzitter Karei Joosten, gemeentesecretaris van Venray, haakt daarop aan: 'Geo-informatie, en in het bijzonder de BGT, is de sleutel om onze dienstverlening aan de burgers te verbeteren. Sterker nog: mensen zitten daarop te wachten! Ze zijn al zo gewend aan kaartjes op hun mobiele telefoon waar ze informatie uit kunnen halen. Als gemeenten kunnen we daar heel veel mee doen.' Geo-informatie laten renderen voor ambtenaar en burger In zijn presentatie vertelt geospecialist Bram Verbruggen dat ze in 's-hertogenbosch al snel doorhadden dat je met slimme ruimtelijke informatie een hoop processen binnen de gemeente kunt ondersteunen: 'Dat levert niet alleen kostenbesparing, maar ook kwaliteitsverbetering op. 201 Beter besturen met de BGTľl

25 8a s 'sr e Zo werken we met een geïntegreerd beheersysteem waarin alles wat wij als gemeente beheren (zoals wegen, groen, sportparken enzovoort) is vastgelegd, inclusief relevante beheersinformatie. Ook hergebruiken wij de topografie van de BGT voor de BAG en de WOZ. Dat is heel efficiënt.' 'Bovendien willen we dat de informatie die wij in onze database hebben, op zo veel mogelijk manieren rendeert. Daarom stellen we die beschikbaar voor al onze 1200 collega's op het stadskantoor via een internetviewer. Daar zit de BGT in, plus een aantal extra informatielagen. Eén van die lagen laat bijvoorbeeld de meldingen uit de openbare ruimte zien. Burgers doen meldingen over losliggende stoeptegels, kapone lantaarnpalen of overvolle afvalcontainers via de BuitenBeter-app. Onze buitendienstmedewerkers zien dat in die viewer en kunnen meteen in actie komen. Op de gemeentewebsite kunnen burgers ook een aantal van die kaarten bekijken: ik noemde de kaart met wegwerkzaamheden al, maar er zijn ook kaarten met gemeentelijke voorzieningen, ontwikkeilocaties en met informatie over milieuthema's als geluidsbelasting en luchtkwaliteit. Allemaal op basis van de BGT.' De BGT? Zeeland doet het samen en praktisch In Zeeland hebben ze de BGT voortvarend aangepakt, vindt Rob van der Zwaag, burgemeester van Veere en voorzitter van de Vereniging van Zeeuwse gemeenten.

26 'Wij proberen op zoveel mogelijkvlakken met elkaar samen te werken, want dat is efficiënter en goedkoper. De BGT maken we met 13 gemeenten plus de provincie en het waterschap. Dat doen we heel praktisch. De lijnen zijn kort: formeel en informeel, ambtelijken bestuurlijk, we weten elkaar te vinden. Heeft de één wat capaciteit over, dan gaat dat naar een ander die daarjuist behoefte aan heeft. En we sturen elkaar geen facturen, dat werkt wel zo prettig.' 'Qua bestuurlijke toepassingen gebruiken wij de BGT onder meer voor de digitale dienstverlening aan onze burgers, calamiteitenbestrijding, ruimtelijke plannen en uiteraard het beheervan onze openbare ruimte. Wij wisselen enorm veel met elkaar uit in Zeeland. Gunnen is daarbij het sleutelwoord. Dat brengt de samenwerking, en daarmee het resultaat, altijd op een hoger plan.' 22 I Beter besturen met de BGT?!

27 visselen enorm veel met elkaar uit in Zeelanà. Gunnen is Rob van der Zwaag, burgemeester van Veere en voorzitter van de Vereniging van Zeeuwse gemeenten. álé w ^ Vragen van bestuurders 9 over de BGT Peter Ketelaars van het waterschap Aa en Maas: 'Een project ais dit gaat vaalt goed omdat iedereen er gretig de schouders onder zet. Maar het beheer wordt soms een ramp. Hoe zorgen we ervoor dat de BGT actueel blijft?' Bram Verbruggen: 'Zorg dat je middelen hiervoor op orde zijn. Benoem het niet als een project, maar heb nu al oog voor de fase die hierop volgt. Zelf denken we dat we op termijn minder middelen nodig gaan hebben voor het beheer dan vóór de komst van de BGT, maar in de aanloop kost het meer. Daarnaast zie ik dat veel organisaties met externe projectleiders werken voor de transitie. Dat is tijdelijke kennis! Leg die kennis ook in je eigen organisatie vast.' Aanvullend zegt Karei (oosten: 'En realiseer je dat het met de BGT eigenlijk pas begint. Het gaat erom wat je ermee doet. De mogelijkheden en kansen die die basiskaart biedt zijn enorm, en leiden juist tot meer informatiebehoefte en informatiestromen. )e kunt daar als gemeente zo veel mee. Een aantal voorbeelden daarvan hebben we vanmiddag al gezien.' "We moeten ook niet té lyrisch worden,' vindt wethouder de Rijk uit Brunssum. 'In Brunssum zijn we enthousiast bezig met de BGT, maar ook voorzichtig. Die ButtenBeterapp gebruiken wij nog niet omdat we eerst zetter willen weten dat we de achtervang goed geregeld hebben. Anders beloof je dingen die je niet waar dunt maden en drijg je boze burgers, ld snap het grote idee achter de BGT, maar wat levert het ons nu concreet op?' 123

28 Ruud van Rossem, programmamanager BGT van het ministerie van IenM: 'Ik ben het met u eens: we moeten uitkijken dat er niet een soort technology push ontstaat, dat je dingen doet alleen maar omdat het kan. Ga die BGT eerst maar eens gebruiken in je organisatie. Laat mensen ermee werken, laat ze er rustig ervaring mee opdoen. Dan gaat die BGT vanzelf leven en zie je wel wat je er nog meer mee kunt.' Waterschapsbestuurder Ketelaars heeft nog een vraag: 'De BGT is een tweedimensionale baart. Maar wij hebben veel meer baat bij dríe dimensies: met hennis over hoogteverschillen hunnen we bijvoorbeeld wateroverlast na hevige regen voorfeomen. Hoe zit het met 3D in de BGT?' Ruud van Rossem reageert: 'De BGT die we nu maken, heeft nog geen 3D. Maar we zijn er wel mee bezig. Er loopt een proef met het opwerken van de BGT naar 3D in Leiden, en er zijn ook bronhouders die het op eigen houtje doen. Dus 3D gaat er komen, daar ben ik van overtuigd. Maar hoe precies? Daar denken we nog over na.' Karei Joosten sluit af. 'Ik hoop dat u vanmiddag gezien hebt dat geo geen apart onderdeel meer is binnen uw gemeente. Geospecialisten zitten niet meer op hun eigen eilandje. Geo heeft overal mee te maken, het raakt vrijwel alles wat u met uw organisatie doet. Maak daar gebruik van.' 24 I Beter besturen met de BGT?!

29

30 Colofon Dit is een uitgave van het Programmabureau BGT van het ministerie van Infrastructuur en Milieu, in samenwerking met het Samenwerkingsverband van Bronhouders BGT (SVB-BGT) en DataLand. Uitgave Juni 2015 Fotografie Mirjam Verschoor Teksten Tekstbureau STREEP - Marèse Peters Meer informatie