Het Leren van Anderstalige Woorden in een Multimodale Digitale Omgeving
|
|
- Alfons Mark van Wijk
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Het Leren van Anderstalige Woorden in een Multimodale Digitale Omgeving Sicco Stortelder Student aan de Univeristeit Twente Faculteit EWI SAMENVATTING In dit artikel wordt een experiment beschreven waarin op een mulitmodale manier woordjes aan proefpersonen werden geleerd. Eerder onderzoek heeft aangetoond dat mnemonics zeer goed kunnen helpen bij het leren van woorden. Echter, deze techniek blijkt niet in alle gevallen geschikt. Doel van dit onderzoek is om er achter te komen of multimodale ondersteuning tot betere resultaten kan leiden bij de rote-rehearsal methode bij het leren van woordjes in een vreemde taal. Een 17-tal mensen hebben woordjes geleerd in 4 verschillende testen met multimodale ondersteuning in geluid en beeld. De resultaten tonen geen aanwijzingen voor betere resultaten voor het leren van woordjes waarin afbeeldingen en geluidsopnames van het te leren woord werden getoond. Wel blijkt uit de enquêtes dat de geluidsfragmenten helpen de concentratie vast te houden. Trefwoorden Multimodale feedback, HCI, vreemde taal, leermethodes. 1. ACHTERGROND In de literatuur is er veel onderzoek gedaan naar de beste manier om woordjes te leren. Veel onderzoek is gebaseerd op mnemonics, Atkinson (1972, 1975). Hierbij wordt meestal gebruik gemaakt van extra referenties bij het leren van woordjes, zoals een in te beelden plaatje, een rijmpje, of een akoestischlijkend woord uit de eigen taal. Zo kan het Engelse woord vulture (gier) worden onthouden door te denken aan vulkaan (een woord dat op vulture lijkt), en dat te associëren met een gier, bijvoorbeeld een gier die boven een vulkaan vliegt. De mnemonics-strategie is in veel gevallen erg geschikt bevonden om woordjes te leren. Echter, het blijkt vooral effect te hebben bij mensen die minder ervaring hebben in leren. Willerman & Melvin (1979) konden bijvoorbeeld geen prestatieverschil vinden tussen de rote-rehearsal (standaard manier van woordjes leren gebaseerd op herhaling: simpele mentale representatie van de twee woorden) en leren m.b.v. mnemonics. Dit kwam vooral doordat de studenten waarmee zij het experiment hebben uitgevoerd vaak al effectieve leer- strategieën hebben ontwikkeld. Permission to make digital or hard copies of all or part of this work for personal or classroom use is granted without fee provided that copies are not made or distributed for profit or commercial advantage and that copies bear this notice and the full citation on the first page. To copy otherwise, or republish, to post on servers or to redistribute to lists, requires prior specific permission. 1st Twente Student Conference on IT, Enschede 14 June 2004 Copyright 2004, University of Twente, Faculty of Electrical Engineering, Mathematics and Computer Science Daarnaast waren de studenten ook erg gemotiveerd. Johnson Adams and Bruning (1985) toonden in hun onderzoek aan dat kinderen wel beter leerden met mnemonics-technieken, maar dat voor de herinnering op de lange termijn en meer abstracte woorden het geen resultaat opleverde. Wang & Thomas (1999) gaven in reactie op Gruneberg (1998) aan dat mnemonickeyword-learning voor herinnering van woorden op de lange termijn niet effectief is. De methode is te weinig betrouwbaar; verkeerde alternatieve representaties kunnen worden opgevraagd bij woorden. Campos et al. (2003) gaan zelfs zo ver in hun bewering dat dit ook bij de korte termijn het geval is. De discussie woedt nog voort. In elk geval heeft de mnemonics-strategie wel zeker enkele nadelen. Uit ander onderzoek is gebleken dat het schrijven van te leren woordjes ook erg goed helpt bij het leren van de woorden, Thomas & Dieter (1987). In datzelfde onderzoek komt naar voren dat het uitspreken van woorden niet significant helpt bij het onthouden van woorden. Dit in tegenstelling tot Seibert (1927), die concludeert dat in alle gevallen het hard-op-spreken van woorden helpt bij latere herinnering. In dit onderzoek wordt onderzocht of multimodaliteit een toegevoegde waarde aan het word-learning-methods debat kan leveren. Door gebruik te maken van multimodale presentatie bij het leren van woordjes (m.b.v. de computer), is het mogelijk om combinaties van zintuigen aan te spreken, waardoor woordjes mogelijk beter worden opgeslagen. Als uitbreiding op de discussie of het hardop spreken van woorden beter is voor herinnering, wordt gekeken of het zinvol is om de uitspraak van woorden te horen, zonder ze zelf uit te spreken (een geluidsfragment). Het leren van woorden is een redelijk simpele taak, maar om die reden soms nog niet eenvoudig. Tegenwoordig leren al veel scholieren woordjes in een vreemde taal (2e taal (SL), of andere taal (FL)) m.b.v. de computer. In een gewoon leerboek is het niet mogelijk om extra modaliteiten toe te voegen om het leerproces sneller te laten verlopen. Met de computer kan dit wel. In praktisch alle software wordt daarbij gebruik gemaakt van de rote-rehearsal -techniek. Verder wordt er geoefend doormiddel van tekstuele representatie van woorden, waarbij in sommige gevallen de mogelijkheid bestaat om te horen hoe het woord moet worden uitgesproken. De mogelijkheden die de computer verder biedt (grafische weergave en geluidsfragmenten) worden hierbij dus vaak niet benut. In dit onderzoek heb ik getest welke manier bij het leren van woordjes het beste resultaat oplevert. Globale onderzoeksvraag is hierbij:
2 Welke (combinatie van) multimodaliteiten geven het beste resultaat voor het leren van woordjes in een vreemde taal m.b.v. een personal computer? De geteste combinaties zijn weergegeven in hoofdstuk 2. test, wordt de test uitgevoerd met 40 woorden (zie 2.4 Vooronderzoek). Zie figuur 1a voor de gebruikte woordlijst. 2. EXPERIMENT 2.1 Introductie In dit experiment hebben 17 vrijwilligers een 40-tal woorden geleerd, op verschillende manieren: 1. Conventioneel: tekstueel 2. Auditief: tekstueel en uitspraak 3. Visueel: tekstueel en afbeelding 4. Visueel i.c.m. Auditief: tekstueel en afbeelding en uitspraak Elk persoon heeft op één van deze manieren de woorden geleerd. De groepen bestaan uit drie keer 4 en één keer 5 personen. Door elk persoon op slechts één manier te laten leren, worden mogelijke psychologische effecten als vermoeidheid, gewenning etc. gelijkgesteld per groep. De groepen vrijwilligers zullen qua verdeling in opleidingsniveau en leeftijd zoveel mogelijk op elkaar lijken, zodat er zo min mogelijk verschillen bestaan in de groepsamenstelling. 2.2 Taalkeuze Voor een zo betrouwbaar mogelijke test dienden de vrijwilligers de woordjes die worden geleerd niet te kennen. Algemene bekende talen als Engels, Duits, Frans en Spaans (en aanverwante talen) vielen hiermee af. Talen als Grieks, Chinees, Herbreeuws of Arabisch hebben het nadeel andere lettertekens te gebruiken bij de representatie van taal in tekstuele vorm, wat het onmogelijk maakt om dit te lezen zonder voorkennis. Om deze redenen is gekozen om voor dit onderzoek de Tsjechisch taal te gebruiken. Woorden uit deze Slavische taal hebben vaak geen enkele overeenkomst met bij Nederlanders algemeen bekende talen, en ze zijn daarom uitermate geschikt voor dit experiment. Daarnaast ken ik een persoon die de Tsjechische taal goed machtig is; deze heeft de woorden ingesproken. Bij de keuze van de woorden heb ik erop gelet in hoeverre het woord eenvoudige associaties oproept met bestaande taalkennis. Zulke woorden zijn over het algemeen uit de test gelaten, maar ook een aantal expres er in gestopt, om de proefpersonen ook een aantal wat makkelijkere woorden te geven zodat ze niet te gestresst raken van alleen maar moeilijke woorden. 2.3 De woordlijst De meeste woorden die ik heb getest waren algemene, en vaak relatief simpele woorden waarvan de meeste goed te representeren zijn door een afbeelding (aangezien dat de bedoeling is bij het experiment). Simpele zelfstandige naamwoorden, dagelijkse gebruiksvoorwerpen als vork, printer, fles etc, maar daarnaast ook, werkwoorden en enkele bijvoeglijke naamwoorden. De woordlijst is 40 woorden groot. Crothers and Suppes (1967) kwamen in hun onderzoek tot de conclusie dat bij simpele woorden, langere woordenlijsten (meer dan 100 per keer ) kunnen worden geleerd. De taal voor de vrijwilligers is geheel onbekend; om de concentratie niet te laten verslappen door de duur van de Figuur 1a. De woordlijst (#40). De onderstreepte woorden zijn de woorden die zijn overhoord (#21). 2.4 Voor-onderzoek Gebaseerd op mijn onderzoeksvoorstel heb ik vier verschillende testfilmpjes opgezet. Tijdens het opzetten van de filmpjes kwam ik er achter dat er behoorlijk wat variatie is in het presenteren van de woorden, die mogelijk van invloed zijn op het leren en kennen van de woorden. Zo was het oorspronkelijk de bedoeling om eerst het Tsjechische woorden te laten zien, en vervolgens het Nederlandse. Groot nadeel hierbij is, zeker bij de modaliteiten waarin een afbeelding het woord extra representeert, proefpersonen proberen te bedenken wat het woord betekent, uitgaande van het plaatje. Dit was niet de bedoeling van dit experiment, en dus kwam ik uit op het tonen van de woorden in de volgorde Nederlands-Tsjechisch. In een eerste versie van de filmpjes verscheen eerst het Nederlandse woord, en vervolgens het Tsjechische woord. De 2 woorden werden niet simultaan getoond. Ik merkte bij mijzelf dat ik woorden prettiger vond leren als ze ook voor een tijd tegelijk op het beeldscherm verschenen. Om dit te testen, heb ik een klein voor-onderzoek gehouden. In dit voor-onderzoek heb ik tevens bekeken op welke manier ik de proefpersonen het best kon testen op de opgedane woordkennis. In het vooronderzoek heb ik 2 manieren onderzocht: multiple-choice (TsjNL) en multiplechoice (NLTsj). De multiple-choice opties bestonden uit woorden uit de woordenlijst.
3 In het vooronderzoek zijn een tweetal proefpersonen onderzocht. Hieruit kwam naar voren dat de meerkeuzevragen erg makkelijk waren (zowel NLTsj als TsjNL). De proefpersonen hadden gemiddeld 2,5 fout op 20 vragen. De vragen waarbij het juiste Nederlandse woord moest worden gevonden bij een gegeven Tsjechisch woord (CZ-NL) werden wel lastiger gevonden. In de test zaten alle modaliteiten (door elkaar heen). De proefpersonen gaven aan dat de meerkeuzevragen makkelijk waren, omdat je een heel beperkte keuze hebt (4 opties), en je van een aantal de betekenis ook onthouden hebt. Die zijn dus direct weg te strepen. Het aantal woorden leek voor de (meerkeuze) test dus geen bezwaar, de proefpersonen gaven echter wel aan het aantal woorden te groot te vinden. Daarnaast werd het simultaan tonen van de woorden als prettig ervaren, in tegenstelling tot het achter elkaar vertonen van het te leren woord en de vertaling. Niet alleen omdat het koppelen van de twee woorden makkelijker werd ervaren, maar ook omdat het lastiger is te zien wanneer er weer een nieuw woord wordt vertoond. Naar aanleiding van dit vooronderzoek heb ik de test aangepast. De pauze tussen de woorden is verlengd, en ook worden de woordjes bij het tonen van de Nederlandse vertaling simultaan getoond (zie figuur 1b). Verder is het aantal woorden verkleind van 50 naar 40 woorden. Na het tonen van de 40 woorden, met een pauze van 0,8 secondes tussen de woorden, kregen de proefpersonen nogmaals een filmpje te zien met dezelfde woorden in een andere volgorde, maar wel op dezelfde manier. Er is voor een andere volgorde gekozen om te voorkomen dat woorden die bijvoorbeeld als eerst werden getoond beter in het geheugen zijn blijven hangen en beter worden onthouden. Dit heet het primacy-effect (Jahnke, 1963). Er kan ook sprake zijn van een recency-effect. Dit treed op als het laatstgenoemde woord beter wordt onthouden. Uiteraard kunnen beide effecten niet geheel worden weggenomen, omdat er altijd één woord eerst moet verschijnen, en één woord het laatst. Na de tests hebben de vrijwilligers een korte enquête ingevuld. Hier zal ik in hoofdstuk 3.3 op terugkomen. Ook konden mensen hier algemene opmerkingen over het onderzoek kwijt. Om de vrijwilligers extra te motiveren voor het onthouden van de woordjes heb ik een cadeaubon van 10 Euro uitgereikt aan de vrijwilliger die het beste de woordjes heeft onthouden. Dit naar aanleiding van het al eerder genoemde onderzoek van Johnson Adams and Bruning (1985). Studenten waren hierbij extra gemotiveerd omdat de woordjes later getoetst werden bij een officieel examen. 3. RESULTATEN 3.1 Algemene resultaten In figuur 1c zijn de resultaten weergegeven van de proefpersonen. Het gemiddeld aantal goede woorden is 9,47. Omdat de meerkeuzevragen erg gemakkelijk werden bevonden, is besloten om de woordkennis te testen met open vragen. Het overhoren is uitgevoerd door het Nederlandse woord te vragen voor een Tsjechisch woord, andersom (NLTsj) is veel te moeilijk (ook i.v.m. spelling). In totaal werden 21 woorden getest op kennis, en dit is ook het aantal woorden dat gevraagd werd bij de echte tests. 2.5 De representatie Het leren van de woorden is als volgt gegaan: de vrijwilligers kregen voor de werkelijke test begon, een Engels woord te leren, om kennis te maken met leermethode. Hierna startte de werkgelijk test: op het beeldscherm verscheen het te leren Nederlandse woord gedurende 2 seconden. Vervolgens werd het Tsjechische woord eronder vertoond (zie figuur 1b) (gedurende 2,5 seconden). Afhankelijk van de soort test (modaliteit) is er een geluid te horen waarin het Tsjechische woord wordt uitgesproken. Een eventuele afbeelding van het woord zal zowel bij het tonen van het Nederlandse als het Nederlandse en Tsjechische woord te zien zijn (zie figuur 1b).
4 De resultaatverschillen tussen mannen en vrouwen zijn niet groot, zie tabel 2b. Resultaten per leeftijdsgroep verschillen meer, gemiddeld scoorden mensen van 24 t/m 29 jaar het best (10,57). Jongere mensen (14 t/m 20 jaar), en oudere mensen (42-53) scoorden het slechtst. De verspreiding van de leeftijd en sekse over de type testen staan in tabel 2a. 3.2 Resultaten per woord In figuur 1e is te zien dat korte woorden over het algemeen vaker correct werden vertaald dan langere woorden. Grote uitzondering daarop is het woord kruhový objezd, wat rotonde betekent (punt rechtsboven in grafiek). Met weglating van dit extreme resultaat is er een statistisch verband tussen lengte van het woord en hoe vaak dit woord goed is vertaald bij de toets (R 2 = 0,4259). Laten we de 2 meest extreme waarden daarbuiten (16 goed en 5 goed), dan komt het gemiddelde op 9,76. De gemiddelde waardes liggen vrij dicht bij elkaar. Personen die test type 4 deden scoren gemiddeld het best (10,75). Met weglating van de extreme waardes scoorden type 2 het best (10,5). Gekeken naar modaliteit scoort met geluid het best (10,63). Met weglating van de extremen kruipen de gemiddeldes snel naar elkaar toe. De SD van de gemiddeldes is 0,72. Zonder extremen is dit 0, Enquête resultaten In een enquête direct na de test hebben alle proefpersonen antwoord gegeven op de volgende vragen: De test was makkelijk De test bevatte teveel woorden. Het tempo waarin de woorden verschenen was te hoog voor mij. De manier hoe de woorden mij werden aangeleerd was prettig. Met een cijfer (1-5) kon men aangeven in hoeverre hij/zij het met de stelling eens of oneens was.
5 De resultaten per test zijn te zien in figuur 1f. onthouden. Een stem die de woordjes uitspreekt kan helpen langer geconcentreerd te blijven. Dit geldt uiteraard ook voor afbeeldingen, maar deze modaliteit verloopt via dezelfde visuele zintuigen en kan heeft mogelijk minder sterk concentratie-effect. Dat mensen in de leeftijdscategorie en het best scoren is waarschijnlijk geen toeval. Deze groep mensen zijn voornamelijk studenten die veel ervaring hebben met leren. Zij hebben door studie ook een betere leerstrategie ontwikkeld. Jongere mensen moeten dit nog beter ontwikkelen, oudere mensen hebben een minder goed werkend geheugen. Een duidelijke trend is waarneembaar bij de vraag of het tempo te hoog is. Hoe meer modaliteiten, hoe sneller de proefpersonen het hiermee eens zijn. Verder vinden de proefpersonen die de woorden met geluid hoorden de test makkelijker (Type 2 en 4). Dit komt overigens ook overeen met hoe goed men de test heeft gemaakt (zie figuur 1d). Daarnaast vinden mensen de test met alleen geluid prettiger dan anderen, en heeft men ook minder moeite met de hoeveelheid woorden. 4. DISCUSSIE De resultaten per modaliteit tonen geen grote verschillen. Hoewel het doel van dit onderzoek is om mogelijke aanwijzingen en trends te ontdekken, en dus niet om een verband aan te tonen (daarvoor is de groep te klein), kan worden geconcludeerd dat geen enkele extra modaliteit (of combinatie daarvan) betere of slechtere resultaten oplevert dan zonder extra modaliteiten. Uit de enquêtes met de proefpersonen blijkt dat mensen de tests met plaatjes niet veel prettiger vinden dan anderen. Op de tests met plaatjes werden ook niet beter gescoord. Een mogelijke verklaring is dat mensen teveel afgeleid worden door plaatjes (één persoon gaf dit expliciet aan). Men kijkt vooral naar de plaatjes, en niet naar de woordjes die geleerd moeten worden. Ook als men plaatjes wel prettig vindt, leidt dit onbewust toch tot afleiding. Dit blijkt ook uit de figuur 1f; het tempo blijkt voor personen sneller te hoog te liggen naarmate er meer modaliteiten zijn. De grote hoeveelheid informatie zorgt voor een grotere geestelijke load (stress). Plaatjes lijken hier meer invloed op te hebben dan geluid (figuur 1f). Dat de afbeelding-modaliteit (Type 3 en 4) niet lager scoorde dan de andere modaliteiten kan te maken hebben met het feit dat als mensen een min of vaag idee hebben wat een woord precies kan betekenen, dit vaak ook makkelijk kan worden opgeroepen, omdat de plaatjes nog wel in het korte-termijn-geheugen zitten. Zo vulde één van de proefpersonen die een test zonder afbeeldingmodaliteit heeft gedaan bij de vertaling van het woord klíč (sleutel) slot in (wat uiteraard fout gerekend werd). Zulke licht afwijkende fouten zijn bij personen bij wie wel een afbeelding is getoond niet voorgekomen. Een verklaring voor het feit dat vooral de geluidsmodaliteit beter scoorde in de enquête alsmede in de test (zie figuur 1d en 1f), kan gelegen zitten in de concentratie. Het is lastig om 4 minuten lang geconcentreerd te blijven op woordjes die voorbij schieten, zonder zelf iets anders te moeten doen dan proberen ze te 5. CONCLUSIE Dit onderzoek heeft niet aangetoond dat het leren van anderstalige woorden beter of slechter gaat met extra geluidsmodaliteiten of afbeeldingen die het woord representeren. De resultaten van de verschillende tests liggen zeer dicht bij elkaar; de verschillen in uitkomsten kunnen worden verklaard door toeval. In de enquête scoren de mensen met de geluidsmodaliteit op alle fronten licht beter. Personen kunnen waarschijnlijk beter geconcentreerd blijven door het geluid, waardoor de test als makkelijker en minder zwaar wordt ervaren; de resultaten zijn ook iets beter dan gemiddeld. Bij het tonen van een extra afbeelding bij het woordjes leren lijkt, naast het voordeel dat plaatjes beter in het geheugen blijven, het nadeel op te treden dat men wordt afgeleid door de afbeeldingen. Mensen richten hun concentratie meer op het bestuderen van plaatjes dan het onthouden van het woord. Door het aanbieden van twee soorten informatie via één zintuiglijk kanaal moet de aandacht verspreid worden. De totale geestelijke load wordt hoger. Een duidelijk verband is wel te zien in de lengte van het de leren woord en de mate waarin het woord wordt onthouden. Korte woorden worden veel beter onthouden dan langere woorden. Algemeen kan worden gezegd dat extra modaliteiten bij woordjes leren geen aanwinst lijkt, hoewel van een negatief effect ook geen sprake is. Eenzijdige passieve multimodaliteit (alleen feedback, geen invoer) heeft bij het leren van woordjes geen extra nut. Mogelijke verbeteringen in het leren van woordjes met behulp van de computer kan worden gezocht in hulp bij het juist uitspreken van woorden. Seibert (1927) gaf aan dat dit helpt bij het onthouden. Met behulp van spraakherkenning kan multimodale in- en uitvoer helpen bij het juist leren uitspreken van woorden. 6. DANKWOORD Ik wil graag alle mensen bedanken voor het meewerken aan dit onderzoek. In het bijzonder wil ik Peter bedanken voor het inspreken van de Tsjechische woordjes. Verder waren de commentaren van Anca, Marijke en Peter die aan het vooronderzoek hebben meegewerkt erg nuttig. Tot slot feliciteer ik Jonathan met het beste resultaat op de test (5 fout), en wens ik hem veel plezier met zijn cadeaubon! REFERENTIES Atkinson, R.C. (1975). Mnemotechnics in second-language learning. American Psychologist, 30,
6 Willerman, B., & Melvin, B. (1979). Reservations about the keyword method. Canadian Modern Language Review, 35, Johnson, C.W, Adams, M.A., Bruning, R.: Keywords and Vocabulary Acquisition: Some Words of Caution about Words of Assistance. Educational Communication and Technology Journal, 1985, 33(2), Wang, A.Y. & Thomas, M.H In defence of keyword experiments: a reply to Gruneberg's commentary, Applied Cognitive Psychology, 13, Gruneberg, M.M A commentary on criticism of the keyword method of learning foreign languages. Applied Cognitive Psychology, 12, Campos, A., Gonzalez,M.A., Amor, A., 2003, Limitations of the Mnemonic-Keyword Method. Journal of General Psychology, Vol 130(4), Oct pp Thomas, M. H., Dieter, J.N., The Positive Effects of Writing Practice on Integration of Foreign Words in Memory. Source: Journal of Educational Psychology. Vol. 79 (3) September 1987, pp Seibert, L. C. (1927). An experiment in learning French vocabulary. Journal of Educational Psychology, 18, Crothers, E., & Suppes, P. (1967). Experiments in secondlanguage learning. New York: Academic Press. Jahnke, J.C. (1963), Serial position effects in immediate serial recall. Journal of Verbal Learning and Verbal Behavior, 2, Myake, A., & Shah, P. (Eds.). (1999). Models of working memory: Mechanisms of active maintenance and executive control. Cambridge: Cambridge University Press.
Samenvatting Impliciet leren van kunstmatige grammatica s: Effecten van de complexiteit en het nut van de structuur
Samenvatting Impliciet leren van kunstmatige grammatica s: Effecten van de complexiteit en het nut van de structuur Hoewel kinderen die leren praten geen moeite lijken te doen om de regels van hun moedertaal
Nadere informatieUitkomsten Enquête mei 2015
Uitkomsten Enquête mei 2015 Inhoud Conclusies 1 Inleiding 2 Antwoorden op de vragen 3 Wat is je geslacht? 3 Wat is je leeftijd? 3 Wat beschrijft jouw (werk) situatie het beste? 4 Hoe vaak lees je de nieuwsbrief?
Nadere informatieStudievaardigheden van A tot Z
Geschreven door Patricia Hendrikx Studievaardigheden van A tot Z Actief leren Actief leren is het tegenovergestelde van passief leren. Bij actief leren doe je meer dan alleen de leerstof doorlezen. Je
Nadere informatieVragen gesteld in het evaluatieformulier + Antwoorden
Verslag Studenten Evaluatie Videoproject Door Tonny Mulder, a.b.mulder@uva.nl, 26 sept 213 De studenten van de opleidingen Biologie, Biomedische Wetenschappen en Psychobiologie krijgen in het 1 ste jaar
Nadere informatieEERLIJKE MENING: ANONIMITEIT: ONDERDELEN
Deze vragenlijst sluit aan op de vragenlijst die je eerder hebt ingevuld over wetenschap en techniek in het basisonderwijs. Door de eerste en de tweede vragenlijst van een groep leerkrachten te vergelijken
Nadere informatie3 Hoogbegaafdheid op school
3 Hoogbegaafdheid op school Ik laat op school zien wat ik kan ja soms nee Ik vind de lessen op school interessant meestal soms nooit Veel hoogbegaafde kinderen laten niet altijd zien wat ze kunnen. Dit
Nadere informatieWaarom overhoren goed is voor het leren van nieuwe woorden
Waarom overhoren goed is voor het leren van nieuwe woorden dr. Gesa van den Broek Afdeling Educatie, Universiteit Utrecht Vragen, ideeën, commentaar? g.s.e.vandenbroek@uu.nl @gesavdb 1 Test effect: Overhoren
Nadere informatieCognitieve strategieën voor diepe verwerking en feedback
Cognitieve strategieën voor diepe verwerking en feedback Samenvatting van het artikel van Henry L. Roediger III, Mary A. Pyc (2012), Inexpensive techniques to improve education: Applying cognitive pgychology
Nadere informatieHoe te leren voor de UNIT toetsen
Hoe te leren voor de UNIT toetsen Hoe moet je nu beginnen met leren? We merken dat vooral leerlingen die net op school zitten moeite hebben met hoe ze nu een toets over New Inspiration (de units) moeten
Nadere informatiea p p e n d i x Nederlandstalige samenvatting
a p p e n d i x B Nederlandstalige samenvatting 110 De hippocampus en de aangrenzende parahippocampale hersenschors zijn hersengebieden die intensief worden onderzocht, met name voor hun rol bij het geheugen.
Nadere informatieLeren leren : geschiedenis
Leren leren : geschiedenis A. In klas 1) actief meewerken Als je actief meewerkt in de klas, spaar je thuis heel wat tijd uit! = nadenken over vragen, proberen te antwoorden, vragen stellen over onderdelen
Nadere informatieGebruikte technieken in Engelse slogans Onderzoekspresentatie
Gebruikte technieken in Engelse slogans Onderzoekspresentatie 2.1 Kernboodschap De kernboodschap is dat Engelstalige advertenties slechter worden gewaardeerd, maar beter worden onthouden dan hun Nederlandstalige
Nadere informatieWrts.nl. Woordenschat leer je zo!
Wrts.nl Woordenschat leer je zo! Vroeger toen ik studeerde aan het secundaire onderwijs gaf ons leerkracht van Frans overhoringen op vrijdagen. Ik vond het heel lastig om 500 Franse woordjes te blokken
Nadere informatieDat zoeken we op! NIOC 2011. Paul.Jansen@tiobe.com
Dat zoeken we op! NIOC 2011 Paul.Jansen@tiobe.com Wat komen gaat... Wie ben ik? Wat doe ik? Wat is het probleem? Basisschool - Geschiedenis, Nederlands en Aardrijkskunde Middelbare school - Informatica
Nadere informatieHoe leer je Pools? Goede technieken = goed geheugen. Hoe leer je Pools? E-book
Hoe leer je Pools? Goede technieken = goed geheugen Hoe leer je Pools? E-book 1 Voordat je met een cursus Pools begint, ontwikkel je eigen methode om Pools te leren. Wat is jouw doel? Op welke wijze wil
Nadere informatieTussentijds toetsen. Dirkx, K.J. H., Kester, L., Kirschner, P.A.
Tussentijds toetsen Dirkx, K.J. H., Kester, L., Kirschner, P.A. Overzicht Wel: Wat is het doel van tussentijds toetsen? Welke vormen van tussentijds toetsen? 4 studies die tussentijds toetsen (testing
Nadere informatieRESEARCH CONTENT. Loïs Vehof GAR1D
RESEARCH CONTENT Loïs Vehof GAR1D INHOUD Inleiding ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ blz. 2 Methode -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Nadere informatieEbook Nooit Meer Afgeleid. Auteur: Mark Tigchelaar. Nooit Meer Afgeleid. 2012 Mark Tigchelaar www.mtcompany.nl 1
Nooit Meer Afgeleid 2012 Mark Tigchelaar www.mtcompany.nl 1 Delen uit dit E-BOOK zijn afkomstig van de site van www.mtcompany.nl en het boek Haal meer uit je hersenen. MTcompany 2012 Auteur: Mark Tigchelaar
Nadere informatieBegeleiden bij het huiswerk maken
Begeleiden bij het huiswerk maken Als ouder wil je graag dat je kind het goed doet op school. Daar wil je hem/haar graag bij helpen. Maar hoe doe je dat op een goede manier? 1. Bespreek dagelijks wat je
Nadere informatieMultiple sclerose Zwanikken, Cornelis Petrus
Multiple sclerose Zwanikken, Cornelis Petrus IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below. Document
Nadere informatieInventarisatie enquête over het gebruik van videofragmenten bij het onderwijs van Inleiding Staats- en Bestuursrecht
Inventarisatie enquête over het gebruik van videofragmenten bij het onderwijs van Inleiding Staats- en Bestuursrecht Faculteit der Rechtsgeleerdheid, Universiteit Leiden Afdeling ICT&O, Cleveringa Instituut,
Nadere informatieipad enquête - ouders - 18 reacties (van 29 ouders)!
18 responses View all Publish analytics 18 responses ipad enquête - ouders - 18 reacties (van 9 ouders) Summary View all responses Publish analytics In welke mate ziet u uw zoon of dochter de ipad thuis
Nadere informatieLaat zien en vertel, dat is het motto van
Geef een presentatie en doe dat vooral met tekeningen Dan Roam, Visueel presenteren - Het ontwerpen van presentaties die overtuigen, Vakmedianet, 260 blz., ISBN 978 94 6276 016 5. Het doel van de presentator
Nadere informatieTussentijds Toetsen als Leerstrategie. Dirkx, K.J. H., Kester, L., Kirschner, P.A.
Tussentijds Toetsen als Leerstrategie Dirkx, K.J. H., Kester, L., Kirschner, P.A. Overzicht Welk doel kan een tussentijds toetsen hebben? Tussentijds toetsen als leerstrategie: het testing-effect 4 studies
Nadere informatieMaking Shift Happen OVER LOAD
Making Shift Happen OVER LOAD WAT ELKE LERAAR MOET WETEN COGNITIEVE BELASTING IN DE KLAS Tim Surma @timsurma Education is a technology that tries to make up for what the human mind is innately bad at.
Nadere informatieBBL-4, topklinisch traject RdGG Pagina 1 van 7 Persoonlijke ontwikkeling Studievaardigheden
BBL-4, topklinisch traject RdGG Pagina 1 van 7 Inleiding en leerdoelen Leren en studeren is een belangrijk onderdeel in je opleiding tot verpleegkundige. Om beter te leren studeren is het belangrijk niet
Nadere informatieSociale leeromgeving. Wie zit er in jouw netwerk? Leeromgeving sociale leeromgeving
Sociale leeromgeving Bij sociale leeromgeving gaat het om de mensen die jij kent en hoe je je bij hen voelt. Hoe voel je je in de klas?, kun je goed omgaan met je klasgenoten?, hoe zijn de docenten op
Nadere informatieInformatie over de deelnemers
Tot eind mei 2015 hebben in totaal 45558 mensen deelgenomen aan de twee Impliciete Associatie Testen (IATs) op Onderhuids.nl. Een enorm aantal dat nog steeds groeit. Ook via deze weg willen we jullie nogmaals
Nadere informatieMobiel woordjes verwerven en leren in en buiten de les. Verantwoording Profielproduct ontwikkelaar
Mobiel woordjes verwerven en leren in en buiten de les Verantwoording Profielproduct ontwikkelaar Student: Jaury de Jong Studentnummer: 10129634 School: Amstelveen College Opdrachtgever: Helen Vogelpoel
Nadere informatieDisseminatie: artikels schrijven, presenteren en publiceren. Katrien Struyven
Disseminatie: artikels schrijven, presenteren en publiceren Katrien Struyven Ervaringen Wie heeft pogingen ondernomen of reeds een artikel geschreven? Hoe heb je dit ervaren? Wie heeft er reeds deelgenomen
Nadere informatieogen en oren open! Luister je wel?
ogen en oren open! Luister je wel? 1 Verbale communicatie met jonge spelers Communiceren met jonge spelers is een vaardigheid die je van nature moet hebben. Je kunt het of je kunt het niet. Die uitspraak
Nadere informatieVroeg vreemd (buur)taalonderwijs
Vroeg vreemd (buur)taalonderwijs in het basisonderwijs met ELENA Ellen Rusman & Stefaan Ternier Welten instituut, Open Universiteit 7 november 2014 Evoluon, Eindhoven http://www.elena learning.eu/ Programma
Nadere informatieWat ga je in deze opdracht leren? Meer leren over: soorten vragen, vraagwoorden, signaalwoorden en sleutelwoorden
Wat ga je in deze opdracht leren? Meer leren over: soorten vragen, vraagwoorden, signaalwoorden en sleutelwoorden Soorten vragen, vraagwoorden, signaal- en sleutelwoorden Schema 1 Soorten vragen Open vraag
Nadere informatieIk-Wijzer Ik ben wie ik ben
Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,
Nadere informatieEn, wat hebben we deze les geleerd?
Feedback Evaluatie Team 5 En, wat hebben we deze les geleerd? FEED BACK in de klas En, wat hebben we deze les geleerd? Leerkracht Marnix wijst naar het doel op het bord. De leerlingen antwoorden in koor:
Nadere informatieZorgen rondom IVF Boekaar, J.; Riemersma, M.
Zorgen rondom IVF Boekaar, J.; Riemersma, M. IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below. Document
Nadere informatieSTAGEVERSLAG. Jidde Jacobi
STAGEVERSLAG Jidde Jacobi VOORWOORD Tijdens mijn stage heb ik veel nieuwe kennis opgedaan en reeds verworven kennis toe kunnen passen. Ik zie dit dan ook als een goede aanvulling van mijn studie. Bij deze
Nadere informatieIk besloot te verder te gaan en de zeven stappen naar het geluk eerst helemaal af te maken. We hadden al:
Niet meer overgeven Vaak is de eerste zin die de klant uitspreekt een aanwijzing voor de hulpvraag. Paula zat nog maar net toen ze zei: ik ben bang om over te geven. Voor deze angst is een mooie naam:
Nadere informatieEen Artikel Schrijven. Prof. dr. Paul A. Kirschner Coördinator Onderzoek
Een Artikel Schrijven Prof. dr. Paul A. Kirschner Coördinator Onderzoek Met dank aan 1. Writing Scientific Manuscripts (Journal of Young Investigators) 2. S. Downes: How to publish a scientific paper 3.
Nadere informatieInleiding. Autisme & Communicatie in de sport
Sanne Gielen Inleiding Starten met een nieuwe sport is voor iedereen spannend; Hoe zal de training eruit zien? Zal de coach aardig zijn? Heb ik een klik met mijn teamgenoten? Kán ik het eigenlijk wel?
Nadere informatie3. Wat betekent dat voor de manier waarop lesgegeven zou moeten worden in de - voor jou - moeilijke vakken?
Werkblad: 1. Wat is je leerstijl? Om uit te vinden welke van de vier leerstijlen het meest lijkt op jouw leerstijl, kun je dit simpele testje doen. Stel je eens voor dat je zojuist een nieuwe apparaat
Nadere informatieDeze vragenlijst bestaat uit 17 vragen. Het invullen daarvan duurt ongeveer twintig minuten.
Bedankt dat je mee wilt doen aan dit onderzoek! Deze vragenlijst bestaat uit 17 vragen. Het invullen daarvan duurt ongeveer twintig minuten. Het zou mij erg helpen als je zo veel mogelijk van de open vragen
Nadere informatieIk wilde een opdracht ontwikkelen voor leerlingen die voldoet aan de uitgangspunten van competentiegericht leren.
1/5 Fase 1: Wat wilde ik bereiken? Handelen/ ervaring opdoen Ik wilde een opdracht ontwikkelen voor leerlingen die voldoet aan de uitgangspunten van competentiegericht leren. De opdracht wilde ik zo ontwikkelen,
Nadere informatieVOLLEDIGE INSTRUCTIES LEESVAARDIGHEID
VOLLEDIGE INSTRUCTIES LEESVAARDIGHEID Maak een mindmap of schema van een tekst ga je dan doen? Naar aanleiding van een titel, ondertitel, plaatjes en of de bron van de tekst ga je eerst individueel (en
Nadere informatieVRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT
VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT EEN FEEDBACK INSTRUMENT VOOR DOCENTEN EEN FEEDBACK INSTRUMENT VOOR DOCENTEN CHRISTEL WOLTERINCK C.H.D.WOLTERINCK@UTWENTE.NL CHRISTEL C.H.D.WOLTERINCK@UTWENTE.NL
Nadere informatieEvaluatie weblectures bij FLOT. aanleiding
Evaluatie weblectures bij FLOT aanleiding In september 2013 is bij de lerarenopleiding wiskunde van FLOT gestart met het project weblectures. Het plan was om deze in te zetten bij de cursussen calculus
Nadere informatieAanvullende informatie ter voorbereiding op de TGN A1. Inleiding. Hoe maakt u de TGN?
Aanvullende informatie ter voorbereiding op de TGN A1 Inleiding Dit is informatie over de Toets Gesproken Nederlands (of TGN) 1. De TGN maakt deel uit van het inburgeringsexamen buitenland. Moet u de TGN
Nadere informatieHet belangrijkste doel van de studie in hoofdstuk 3 was om onafhankelijke effecten van visuele preview en spellinguitspraak op het leren spellen van
Samenvatting Het is niet eenvoudig om te leren spellen. Om een woord te kunnen spellen moet een ingewikkeld proces worden doorlopen. Als een kind een bepaald woord nooit eerder gelezen of gespeld heeft,
Nadere informatieHEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN
E-blog HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN In talent & groei Het is belangrijk om je talent goed onder woorden te kunnen brengen. Je krijgt daardoor meer kans om het werk te
Nadere informatieJorik Prins TEAM FOOTPRINT
Jorik Prins TEAM FOOTPRINT PVA - Zintuigenproef Het is de bedoeling dat de proefpersoon een of meerdere youtube video s gaat bekijken die in het lijstje staan. Daarbij zal de persoon zich moeten concentreren
Nadere informatieSamenvatting Proefschrift Fostering Monitoring and Regulation of Learning Mariëtte H. van Loon, Universiteit Maastricht
Samenvatting Proefschrift Fostering Monitoring and Regulation of Learning Mariëtte H. van Loon, Universiteit Maastricht Dit proefschrift beschrijft onderzoek naar metacognitieve vaardigheden van leerlingen
Nadere informatieChecklijst voor Cognitieve en Emotionele problemen na een Beroerte (CLCE-24)
Checklijst voor Cognitieve en Emotionele problemen na een Beroerte (CLCE-24) Voor de domeinen cognitie, communicatie en psycho-emotioneel kan de checklijst voor Cognitie en Emotionele problemen na een
Nadere informatieGemaakt door: Lysanne Wolbers Menno Akkerman Tessa Heijerman
Gemaakt door: Lysanne Wolbers Menno Akkerman Tessa Heijerman FSU Oktober 2011 Inhoudsopgave Voorwoord 3 Verantwoording...4 Conclusies...5 De cijfers op een rij.9 Knelpunten/oplossingen 15 Positieve punten.16
Nadere informatieEvaluatieverslag mindfulnesstraining
marijke markus spaarnestraat 37 2314 tm leiden Evaluatieverslag mindfulnesstraining 06 29288479 marijke.markus@freeler.nl www.inzichtinzicht.nl kvk 28109401 btw NL 079.44.295.B01 postbank 4898261 14 oktober
Nadere informatiePersoonlijkheidstesten
Persoonlijkheidstesten De gratis korte persoonlijkheid test De eerste test die ik heb gemaakt is een gratis test. Deze test bestaat uit één vraag waar wordt gevraagd een van de negen figuren te kiezen.
Nadere informatieHow to present online information to older cancer patients N. Bol
How to present online information to older cancer patients N. Bol Dutch summary (Nederlandse samenvatting) Dutch summary (Nederlandse samenvatting) Goede informatievoorziening is essentieel voor effectieve
Nadere informatieNederlanders van 12 jaar en ouder veldwerkperiode 02-02-2010 / 10-02-2010 reminder verstuurd op:
Toelichting onderwerp: jaar: Security scan 2010 maand: februari opdrachtgever: Flycatcher onderzoeksgroep: Nederlanders van 12 jaar en ouder veldwerkperiode 02-02-2010 / 10-02-2010 reminder verstuurd op:
Nadere informatieAirmax. De verpakking:
Airmax Eerder heb ik een review geschreven over The Turbine, een soort van neusplug die er voor zorgt dat je neus (meer) open blijft staan tijdens het sporten waardoor je meer zuurstof krijgt. Nu is er
Nadere informatieKun je jouw beleving meten in woord, beeld en getal?
Kun je jouw beleving meten in woord, beeld en getal? Marco Rozendaal & Arnold Vermeeren Technische Universiteit Delft / Faculteit Industrieel Ontwerpen De perfecte totaalbeleving. Dat is waar industrieel
Nadere informatieDoorbreek je belemmerende overtuigingen!
Doorbreek je belemmerende overtuigingen! Herken je het dat je soms dingen toch op dezelfde manier blijft doen, terwijl je het eigenlijk anders wilde? Dat het je niet lukt om de verandering te maken? Als
Nadere informatieNieuwe woorden correct kunnen schrijven, kunnen vertalen van N-F en van F-N en kunnen gebruiken in mondelinge en schriftelijke zinnen.
Vaktips Frans 1. D O E L S T E L L I N G E N De Franse taal leren verstaan, lezen, spreken en schrijven. Om dit te bereiken, moet je: Nieuwe woorden correct kunnen schrijven, kunnen vertalen van N-F en
Nadere informatieInhoud. Subject: Taak 1.2.16 Wat is een portfolio? Paul van der Linden MT1a Periode 2 School Docoments, user 9994 Year 2007-2008
Inhoud Taak 1.2.16 Inhoud... 1 Voorwoord... 2... 3 Wat is de inhoud van een portfolio?... 3 Persoonlijk CV... 3 Persoonlijke Competenties... 4 Dossier... 4 Persoonlijk Ontwikkelingsplan... 4 Hoe kan ik
Nadere informatieHet gedragmodel. 1. Inleiding
Het gedragmodel 1. Inleiding Het gedragmodel is een NLP-techiek, ontwikkeld door Peter Dalmeijer (zie www.vidarte.nl) en Paul Lenferink. Het model leert ons feedback te geven waarbij we anderen op hun
Nadere informatieGESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG:
AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: - Kun je een verzorgde brief schrijven. - Kun je op een juiste manier werkwoorden vervoegen. - Schrijf je op een juiste manier in meervoud. - Gebruik je hoofdletters op een
Nadere informatieDe Grote (kleine) voicemail-poll
De Grote (kleine) voicemail-poll De Grote (kleine) voicemail-poll Maken mensen tegenwoordig nog gebruik van voicemail? En hoe staat men tegenover het gebruik van voicemails in het zakelijk verkeer? Mensen
Nadere informatieInformatie over het werkgeheugen
Informatie over het werkgeheugen Wat is het Werkgeheugen? De mogelijkheid om informatie van verschillende aard vast te houden en deze informatie te gebruiken in een denkproces waarbij nieuwe en reeds aanwezige
Nadere informatiePDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen
PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/42365
Nadere informatieUvA-DARE (Digital Academic Repository) Coparenting and child anxiety Metz, M. Link to publication
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Coparenting and child anxiety Metz, M. Link to publication Citation for published version (APA): Metz, M. (2017). Coparenting and child anxiety General rights It
Nadere informatieEnquête stichting Parentes Zoetermeer
Enquête stichting Parentes Zoetermeer In de afgelopen weken hebt u de mogelijkheid gehad om d.m.v. onze enquête uw stem te laten horen over diverse punten die spelen binnen onze stichting Parentes. In
Nadere informatieOpzet en uitvoering. Inhoudsopgave. 1 Wat is Kiezen voor je leven? 3. 2 Hoe maak je een Digi-tale? 4. 3 Stap voor Stap...5. 4 Technische kant...
Inhoudsopgave 1 Wat is Kiezen voor je leven? 3 2 Hoe maak je een Digi-tale? 4 3 Stap voor Stap...5 4 Technische kant....7 5 Werkblad Mijn Digi-tale...9 6 Werkblad Mijn storyboard 10 Digi-Tales Opzet en
Nadere informatieRapportage sociaal-emotionele ontwikkeling Playing for Success
Rapportage sociaal-emotionele ontwikkeling Playing for Success Leercentrum Nijmegen Oberon, november 2012 1 Inleiding Playing for Success heeft, naast het verhogen van de taal- en rekenprestaties van de
Nadere informatieBlok 1 - Introductie
Reflectie jaar 1 Algemeen Aan het begin van het eerste jaar kwamen een hoop nieuwe dingen op mij af. Na een jaar reizen had ik veel zin om aan de studie Voeding en Diëtetiek te beginnen en was erg benieuwd
Nadere informatieLaser Focus. De 6 Concentratie Technieken Die Ze Je Niet Op Je Opleiding Leren..
Laser Focus De 6 Concentratie Technieken Die Ze Je Niet Op Je Opleiding Leren.. 1 Delen uit dit E-BOOK zijn afkomstig van de site van StudieVitaminen.nl en het boek Haal meer uit je hersenen. MTcompany
Nadere informatieMeer context kan de verkeerd geraden betekenis bijstellen Dit is echter niet altijd het geval Verkeerde associatie kan blijven hangen Intertaaltransparantie Maand, mois, month, Monat Garandeert geen directe
Nadere informatieKlanttevredenheid consultatiebureaus Careyn
Klanttevredenheid consultatiebureaus Careyn Klanten van Careyn over het consultatiebureau Inhoud: 1. Conclusies 2. Algemene dienstverlening 3. Het inloopspreekuur 4. Telefonische dienstverlening 5. Persoonlijk
Nadere informatie1 Wat is het probleem? 3.1 Kies ik de goede manier van leren? Hoofdstukken
1 Dyslexie de baas! Hoofdstukken Schema Studieproblemen oplossen 1 Wat is het probleem? 2 Wil ik er wat aan veranderen? 3 Heeft mijn studieprobleem te maken met: leren? (ga door naar 3.1) het niet goed
Nadere informatieMultiple sclerose Zwanikken, Cornelis Petrus
Multiple sclerose Zwanikken, Cornelis Petrus IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below. Document
Nadere informatieE-Health en de huisarts. Digitaal Stadspanel Rotterdam. Achtergrond. Methode. Contact met de huisarts
E-Health en de huisarts Digitaal Stadspanel Rotterdam Achtergrond Een taak van de gemeente is het bevorderen van de gezondheid van haar inwoners. In haar nota Publieke Gezondheid 2016-2020 Rotterdam Vitale
Nadere informatieUniversity of Groningen. Inferior or superior Carmona Rodriguez, Carmen
University of Groningen Inferior or superior Carmona Rodriguez, Carmen IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the
Nadere informatieTaalbarrières Opleidingscommisie IO/IB 05 06
Taalbarrières Opleidingscommisie IO/IB 05 06 Inleiding Naar aanleiding van vaakgehoorde opmerkingen over de kwaliteit en het aanbod van de moderne vreemde taal binnen IO/IB, voelde de studentengeleding
Nadere informatieBurgerparticipatie in de openbare ruimte. Juni, 2014
Burgerparticipatie in de openbare ruimte Juni, 2014 Uitgave : Team Kennis en Verkenning Naam : M. Hofland Telefoonnummer : 0570-693317 Mail : m.hofland@deventer.nl 1 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Kader
Nadere informatieCitation for published version (APA): Zwanikken, C. P. (1997). Multiple sclerose: epidemiologie en kwaliteit van leven s.n.
University of Groningen Multiple sclerose Zwanikken, Cornelis Petrus IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document
Nadere informatieFactsheet persbericht
Factsheet persbericht Nut vakbonden onbekend bij jongeren 30 november 2011 Inleiding Van oktober 2011 tot november 2011 hield Zoekbijbaan.nl het Nationale Bijbanen Onderzoek. Aan het onderzoek deden 2464
Nadere informatieCSE Duits / Frans : Wat wil het CITO van je weten?"
CSE Duits / Frans : Wat wil het CITO van je weten?" Anders gezegd: wat moeten jullie weten om het CSE goed te kunnen maken en wat moeten jullie hiervoor doen? Hieronder volgt een aantal zaken die kunnen
Nadere informatieAan de slag met de Werk Ster!
Aan de slag met de Werk Ster! Werk Ster Copyright EgberinkDeWinter 2013-2014 Werk Ster Stappen naar werk De Werk Ster helpt je duidelijk te krijgen waar jij op dit moment staat op weg naar werk. Je krijgt
Nadere informatieEerste hulp bij tweede taal: experimentele studies naar woordenschatdidactiek voor jonge tweede-taalverwervers Bacchini, S.
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Eerste hulp bij tweede taal: experimentele studies naar woordenschatdidactiek voor jonge tweede-taalverwervers Bacchini, S. Link to publication Citation for published
Nadere informatieRekenen met de procentenstrook
Rekenen met de procentenstrook Volgens Bartjens Frans van Galen en Dolly van Eerde Kinderen weten aan het eind van de basisschool heus wel wat procenten zijn: een percentage geeft aan om hoeveel honderdsten
Nadere informatieMemo. Datum: 19 oktober 2015 Onderwerp: Enquête Studieadvies
Memo Datum: 19 oktober 2015 Onderwerp: Enquête Studieadvies Inhoud Hoofdstuk 1: Introductie... 1 Hoofdstuk 2: Algemene uitkomsten... 1 2.1 De weg naar de studieadviseur... 1 2.2 Hulpvraag... 2 2.3 Waardering
Nadere informatieHoe ga ik dit verwerken? (Begrip maken) Dit volume is goed, dit moet ik zo houden.
Wie Citaat feedback Wat? (Interpreteren) Hoe ga ik dit verwerken? (Begrip maken) Wat & waarom? (Vervolg vraag) Goed volume in je stem. Het volume van mijn stem is zodanig dat de informatie goed te horen
Nadere informatieBijeenkomst 1. Opdracht 1 Doel: Aansluiten bij voorkennins en ervaring van studenten.
Bijeenkomst 1 Leerdoelen: Studenten kunnen Uitleggen waarom sommige informayie makkelijk vergeten wordt en welke factoren een rol spelen Expliciteren hoe hij zelf leert Opdracht 1 Doel: Aansluiten bij
Nadere informatieJuridische medewerker
28-11-2013 Sectorwerkstuk Juridische medewerker Temel, Elif HET ASSINK LYCEUM Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Hoeveel procent van de opleiding bestaat uit stage?... 6 o Begeleiding...
Nadere informatieProfessionalisering van de personeelsfunctie: Een empirisch onderzoek b twintig organisaties Biemans, P.J.
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Professionalisering van de personeelsfunctie: Een empirisch onderzoek b twintig organisaties Biemans, P.J. Link to publication Citation for published version (APA):
Nadere informatieDe taaltoets voorbij. Oefenmateriaal bij het boek
De taaltoets voorbij Oefenmateriaal bij het boek Oefenstrategie In de inleiding bij het boek schreven wij onder andere: Recent wetenschappelijk onderzoek onderbouwt dat je voornamelijk vanuit je onbewuste
Nadere informatie1. INLEIDING 2. LESMATERIAAL
DOCENTENHANDLEIDING 1. INLEIDING Nederlands in Beeld (NIB) is bedoeld om zoveel mogelijk via beeldmateriaal de betekenis van woorden en zinnen duidelijk te maken. Cursisten met weinig schoolervaring hebben
Nadere informatieBRAINTRAINING VOOR WERK EN STUDIE. Overzicht modules
BRAINTRAINING VOOR WERK EN STUDIE Overzicht modules Overzicht training Je krijgt een globaal inzicht in de werking van de hersenen en leert technieken om: Je hersencapaciteit beter te benutten sneller
Nadere informatieVoorbeeld 1. Kan je langer (aantal keer) touwtje springen als het touw precies op een metronoom gedraaid wordt?
Voorbeeld onderzoeksvragen en uitwerkingen Voorbeeld 1 Zintuigelijke informatie Kan je langer (aantal keer) touwtje springen als het touw precies op een metronoom gedraaid wordt? Als je meer informatie
Nadere informatieEr wordt door veel mensen opgezien tegen de overstap
With a little Help from Wennen aan Office 2010 John Spronk Er wordt door veel mensen opgezien tegen de overstap naar Office 2010 omdat het er zo anders uitziet dan het vertrouwde Office 97. Degenen die
Nadere informatie