Nieuwsbrief Talentenonderwijs OcTHO

Transcriptie

1 Nieuwsbrief Talentenonderwijs OcTHO nummer 2 april 2014 Middels deze tweede nieuwsbrief willen we jullie informeren over de stappen die al genomen zijn en nog moeten worden genomen voor de opstart van het talentenonderwijs binnen OcTHO. We hopen hiermee een duidelijk beeld te geven. Tijdspad In de eerste nieuwsbrief stond het traject dat is ingezet om het talentenonderwijs binnen OcTHO op te starten. Dit was een globale opzet die nu verder is uitgewerkt in overzichtelijke deelstappen: Tijd Beleid Plusklas sep-dec 2013 Startbijeenkomst Novilo Vacature en selectie plusklasleerkracht Start begeleiding door Novilo Benoeming CTO-er OcTHO jan-feb 2014 Vervolg begeleiding door Novilo Start opleiding plusklasleerkracht 1 e scholingsbijeenkomsten op scholen Start schrijven beleidsplan plusklas Gekoppeld aan MIB Start schrijven van beleidsplan Nieuwsbrief 1 naar bestuur, (G)MR, scholen mrt-apr 2014 Vervolg begeleiding door Novilo Concept beleidsplan klaar Concept beleidsplan klaar Signalering kinderen voor plusklas binnen eigen school Scholingsbijeenkomsten op 2 scholen Nieuwsbrief 2 naar bestuur, (G)MR, scholen mei-jun 2014 sep-okt 2014 Schooljaar Beleidsplan presenteren in directeurenoverleg (19 mei) (Beleids-)plan Talentenonderwijs OcTHO presenteren in GMR van 19 mei Aanmelding leerlingen plusklas via de MIB 2 e scholingsbijeenkomsten op scholen Gekoppeld aan MIB-ers Start compacten en verrijken in de reguliere klas Ontwikkelen van beleid t.a.v. cognitief-talentvolle leerlingen in de eigen school Ouderavond (Kick-off) op 16 juni 2014 voor alle belangstellenden (bestuur,(g)mr, ouders, leerkrachten. Tijdstip: van 19:30 tot uiterlijk 22:00 uur in De Meulvliet, Aanmelding leerlingen plusklas Definitieve gesprekken ouders, school, CTO plusklasleerkracht Start plusklas: bovenbouw op 10 september middenbouw op 17 september Rapportage naar groepsleerkrachten en ouders leerlingen plusklas

2 Signalering Vanaf schooljaar zal er binnen OcTHO gewerkt worden met het beleidsplan talentenonderwijs en het beleidsplan plusklas. In deze beleidsplannen staat beschreven hoe leerlingen met cognitieve talenten gesignaleerd kunnen worden en wat vervolgens de aanpak is voor deze leerlingen. Om in september 2014 te kunnen starten met de plusklas, zal er nu al een selectie van leerlingen plaats moeten vinden. Voor OcTHO is er gekozen om een verkorte selectieprocedure te starten. Hiervoor gebruiken we het instrument SIDI-3. Dit signaleringsinstrument is opgenomen in het beleidsplan. De SIDI-3 bevat een eerste algemene screening, die minimaal 1x per schooljaar door de groepsleerkracht ingevuld moet worden voor alle leerlingen. Als deze screening kinderen selecteert met mogelijk cognitieve talenten, moet voor die kinderen de uitgebreide lijst van SIDI-3 ingevuld worden door de groepsleerkracht. Dit wordt besproken met de MIB. In dit stadium worden ook ouders bij het proces betrokken, omdat zij belangrijke informatie over het kind kunnen geven. Vervolgens wordt gekeken of de leerling opgevangen kan worden binnen de eigen school door met deze leerling de leerstof te compacten. Ook dient deze leerling middels verdiepen/verrijken een voldoende onderwijsaanbod te krijgen. Bij een blijvende handelingsverlegenheid voor deze leerling of als er een intensievere aanpak voor zijn ontwikkeling nodig is wordt er gekeken of deze leerling baat zou hebben bij plaatsing in de plusklas. De beslissing hierover wordt uiteindelijk genomen door de MIB en de directeur. De MIB kan altijd een beroep doen op de coördinator talentenonderwijs (CTO) Marjet Bakx. *Het SIDI3 Signaleringsinstrument is eind maart aangeschaft voor alle scholen en zal in de 1 e week door de CTO aan de MIB worden gegeven. In het kort: april: algemene screeningslijst SIDI-3 voor alle leerlingen invullen door groepsleerkracht. mei: uitgebreide lijsten SIDI-3 invullen voor gesignaleerde leerlingen uit de korte algemene screening door groepsleerkracht, ouders en MIB-er. juni: selectie leerlingen plusklas en aanmelding door directeur en MIB-er (CTO) Scholing Begin schooljaar zullen de 2 e scholingsbijeenkomsten plaatsvinden. Er is dan ruimte voor specifieke vragen over de aanpak van cognitief talentvolle leerlingen in de reguliere groep. Wat is compacten? Hoe doe je dat zonder dat er hiaten in de leerstof ontstaan? Wat is verrijken? Welke materialen kun je daarvoor gebruiken? Het opstarten van het talentenonderwijs is een proces dat tijd vraagt. Niet alle cognitief-talentvolle leerlingen zullen direct uitgebreid gescreend, begeleid en geholpen kunnen worden. We zullen hier binnen OcTHO in moeten groeien. Het maken van beleidsplannen binnen OcTHO voor cognitiefgetalenteerde leerlingen en de plusklas, de opstart van de plusklas, de scholing van leerkrachten en het (starten met) compacten en verrijken in de reguliere klas zijn belangrijke eerste stappen in dit proces. Komende jaren zal het beleid steeds geëvalueerd en bijgestuurd worden om tot goed talentenonderwijs binnen OcTHO te komen. Zie het als leren autorijden: je leert hoe het moet tijdens de rijles, haalt je rijbewijs maar leert pas écht rijden na veel ervaring! Begeleiding NOVILO De werkgroep talentenonderwijs, bestaande uit coördinator talentenonderwijs Marjet Bakx, plusklasleerkracht Anouschka van Treijen, Dick Verwij en Judith Jongeleen, beide medewerkers van NOVILO, is druk bezig met het schrijven van het beleidsplan talentenonderwijs OcTHO. Het concept beleidsplan wordt ter goedkeuring voorgelegd aan de algemeen directeur en het bestuur. Tevens wordt het gepresenteerd in het DO van 19 mei en in de GMR van 19 mei.

3 De werkgroep is ook gestart met het ontwikkelen en schrijven van het beleidsplan plusklas OcTHO. Hierin moeten nu keuzes gemaakt worden omtrent locatie, aannamebeleid, dagprogramma en materialenkeuze. Beide NOVILO-medewerkers bieden ondersteuning hierin, aangezien zij ervaring hebben met het opzetten van plusklassen door het hele land. Opleiding plusklasleerkracht Plusklasleerkracht Anouschka van Treijen volgt dit schooljaar al 10 verschillende modules binnen de opleiding talentbegeleider Dit om voldoende kennis te hebben om volgend schooljaar te kunnen starten met de plusklas. Deze modules zijn workshops en presentaties over onderwerpen zoals de theorie rondom hoogbegaafdheid, het opstarten van een plusklas, samenwerken, materiaalkeuze etc. Het vervolg van de opleiding tot talentbegeleider start in september Bijlagen Voor wat meer informatie over werken met cognitief-talentvolle leerlingen, hebben we enkele bijlagen toegevoegd: 1.- schrijven vanuit Novilo n.a.v. 1 e scholingsbijeenkomst en nulmeting 2.- signalering SIDI3 3.- profielen van (cognitief) getalenteerde leerlingen 4- link naar lezingen van Tijl Koenderink (NOVILO) Bij vragen n.a.v. de nieuwsbrief of over het talentenonderwijs, kan je contact opnemen met: Marjet Bakx, CTO-er OcTHO:m.bakx@octho.nl Anouschka van Treijen, leerkracht plusklas OcTHO:a.vantreijen@octho.nl Bijlage 1: Schrijven vanuit NOVILO Aan alle scholen aangesloten bij stichting OcTHO, Maart 2014 Inmiddels hebben jullie kennisgemaakt met Novilo. Alle scholen hebben een gezamenlijke bijeenkomst gehad en een aantal inmiddels ook de eerste training Klassenmanagement. Bij aanvang van dit traject hebben ook alle scholen een vragenlijst ingevuld met betrekking op de huidige status van het talentbeleid op de individuele scholen. Deze vragenlijst heeft voor wat verwarring gezorgd. Zo werd de suggestie gewekt dat er een contactmoment zou volgen met Novilo na het invullen ervan. Bovendien hebben sommige scholen de antwoordmogelijkheden omschreven als te alles of niets. Er was te weinig ruimte voor nuance. Novilo neemt deze feedback serieus en we zijn dan ook druk doende om deze vragenlijst eenduidiger te maken en de antwoordmogelijkheden de nuanceren, zodat in de toekomst andere scholen beter kunnen worden geholpen. Mochten er van jullie nog meer suggesties komen ten aanzien van de vragenlijst, dan vernemen wij deze graag! In de komende weken worden de afzonderlijke scholen benaderd per mail met een terugkoppeling op de ingevulde vragenlijst en tips om het talentbeleid op de scholen te borgen. Dick Verwij, NOVILO Bijlage 2: Signalering SIDI 3

4 Binnen scholen zijn er afspraken over de manier van handelen, pedagogisch en didactisch, en worden er duidelijke leerlijnen gehanteerd. Voor leerlingen met moeilijkheden, op wat voor vlak dan ook, maar ook voor hoogbegaafde leerlingen vraagt dit om protocollering, een duidelijk toelatingscriterium voor hulp en extra uitdaging, signaleringsinstrumenten, diagnose-aanpak, organisatie, verslaglegging en evaluatie. Het gehele team moet bij deze weg betrokken worden. Zij zijn degene die er straks mee werken en zullen dus in een vroeg stadium betrokken moeten worden bij de keuzes voor de wijze waarop er gesignaleerd en gediagnosticeerd wordt. Hoe om te gaan met vervroegde doorstroming, hoe de leerstof aan te passen, welke activiteiten in en buiten de klas plaatsvinden en waarom? Op dit moment zijn er drie protocollen die gebruikt worden in het basisonderwijs. Binnen OcTHO is gekozen voor het SIDI-3 signaleringsinstrument. Persoonlijkheidskenmerken en intelligenties worden inzichtelijk gemaakt, maar ook de rol van creatief handelen wordt meegenomen. Alle leerlingen worden bij de signalering bekeken, maar de diagnose wordt afgenomen bij de leerlingen die positief door de signalering kwam. Ten opzichte van SiDi R kent SiDi 3 een aantal veranderingen, waaronder: De onderdelen Extern deskundige, Onderpresteren en De Versnellingswenselijkheidslijst zijn als aanvullende optionele stappen toegevoegd. Er is een checklist voor de ib er en een checklist voor de leerkracht toegevoegd. De toelichting bij elk onderdeel is sterk verbeterd, waardoor de bruikbaarheid is vereenvoudigd. De jaarlijkse groepslijst is qua opzet en inhoud sterk verbeterd en kent nu een A en een B deel. Leerlingen kunnen versneld door het protocol. In samenwerking met de Rijksuniversiteit Groningen ontwikkelden de auteurs de Oudervragenlijst tot een valide en betrouwbaar evidence-based instrument. De digitale versie van de Leerkrachtdiagnose (de Observatie cd-rom) is vervallen en vervangen door een schematische weergave die ook digitaal verwerkbaar is met de bijgeleverde software. Daarmee is de praktische toepasbaarheid, gebruikersvriendelijkheid en overzichtelijkheid verbeterd. Het onderdeel Toets gegevens is sterk verbeterd en geeft richtlijnen voor de mate van compacten en verrijken. Bijlage 3: De kenmerken van cognitief getalenteerde leerlingen

5 Profielen van hoogbegaafde leerlingen gedragskenmerken herkenning begeleiding van school Profiel I de succesvolle leerling Profiel II de uitdagende leerling Profiel III de onderduikende leerling Profiel IV de drop-out perfectionistisch goede prestaties zoek bevestiging van de leerkracht vermijdt risico accepterend en conformerend afhankelijk corrigeert de leerkracht stelt regels ter discussie is eerlijk en direct grote stemmingswisselingen vertoont inconsistente werkwijzen slechte zelfcontrole creatief voorkeur voor activiteit en discussie komt op voor eigen opvattingen competitief ontkent begaafdheid doet niet mee in programma's voor meer begaafde leerlingen vermijdt uitdaging zoekt sociale acceptatie wisselt in vriendschappen neemt onregelmatig deel aan onderwijs maakt taken niet af zoekt buitenschoolse uitdaging verwaarloost zichzelf isoleert zichzelf creatief bekritiseert zichzelf en anderen werkt inconsistent verstoort, reageert af presteert gemiddeld of minder defensief schoolprestaties prestatietests intelligentietests nominatie door leerkracht nominatie door medeleerlingen nominatie door ouders interviews geleverde prestaties nominatie door volwassene buiten het gezin creativiteitstests nominatie door begaafde medeleerlingen nominatie door ouders prestatietests intelligentietests prestaties analyse van verzameld werk informatie van leerkrachten uit het verleden discrepantie tussen intelligentiescore en geleverde prestaties inconsistenties is prestaties creativiteitstests nominatie door begaafde medeleerlingen geleverde prestaties in niet-schoolse settings versneld en verrijkt curriculum ontwikkelen van persoonlijke interesses vooraf testen, uitsluitend leerstof die nog niet beheerst wordt: leerstof inkorting contact met ontwikkelingsgelijken ontwikkeling van vaardigheden voor zelfstandig leren mentor begeleiding van schoolen beroepsloopbaan. tolerant klimaat zoveel mogelijk bij passende leerkracht plaatsen cognitieve en sociale vaardigheden trainen directe en heldere communicatie met de leerling gevoelens toestaan mentor zelfwaardering opbouwen gedrag besturen met contracten verdieping begaafdheid herkennen en adequaat opvangen niet participeren in speciale activiteiten toestaan sexe-rol modellen geven (vooral meisjes) doorgaan met informeren over opleidings- en beroepsmogelijkheden diagnostisch onderzoek groepstherapie niettraditionele studievaardigheden verdieping mentor niet-traditionele leerervaringen buiten de klas Bijlage 4: Gratis proeftraining!

6 Novilo komt naar je toe in april! En wel met een gratis workshop over de 7 uitdagingen van hoogbegaafde/getalenteerde leerlingen. Hoofdtrainer Tijl Koenderink zal tijdens deze middag vertellen waar getalenteerde leerlingen in de praktijk tegenaan lopen. Tijdens deze workshop is er ook meer informatie beschikbaar over de jaaropleidingen tot talentbegeleider van Novilo, die in september van start zullen gaan. Een brochure van de opleiding tot talentbegeleider in het basisonderwijs vind hier. Wil je de studiegidsen van de verschillende opleidingen downloaden, dan kan dat hier. Hierna ontvang je binnen een uur een mail met daarin de mogelijkheid je in te schrijven voor de gratis proeftraining. De training vindt plaats tussen en op de volgende data en plaatsen: 14 april: Eindhoven 17 april: Roosendaal (NB) We hopen je te mogen begroeten op één van de genoemde middagen! Hartelijke groet, Team NOVILO