Institute for Life Sciences & Chemistry Ad. Chemische Technologie Duaal Studiegids Bijlage Cursusbeschrijvingen

Transcriptie

1 Institute for Life Sciences & Chemistry Ad. Chemische Technologie Duaal Studiegids Bijlage Cursusbeschrijvingen

2 cursus AC2D-04 ASP3D-11 ASP3D4L- 06 BA6D7L-09 BM6D7L-06 CHR12D-04 CM13D-04 Inhoud Inleiding in de analyse van waterige oplossingen waarbij aan de orde komen - ph berekeningen van sterke zuren basen en buffers - (ph) metingen m.b.v. elektrochemische cellen - Enkele aspecten van kwantitatieve analyse m.b.v. UV/VIS spectrometrie inclusief AAS en VES - Inleiding chromatografie - Interpretatie van analysevoorschriften - Analytisch chemische berekeningen Tijdens deze lessen wordt een inleiding gegeven op de optische atoomspectrometrie waarbij een aantal basisprincipes wordt behandeld. Energie-overgangen van elektronen absorptie- en emissiespectrometrie fluorescentie en fosforescentie stralingsbronnen detectoren lijnen- en continue spectra atomisatie- en monsterintroductie-technieken Fourier Transform en ICP-MS zijn onderwerpen die tijdens deze lessen de revue passeren. Tijdens deze lessen wordt een inleiding gegeven op de optische atoomspectrometrie waarbij een aantal basisprincipes wordt behandeld. Energie-overgangen van elektronen absorptie- en emissiespectrometrie fluorescentie en fosforescentie stralingsbronnen detectoren lijnen- en continue spectra atomisatie- en monsterintroductie-technieken Fourier Transform en ICP-MS zijn onderwerpen die tijdens deze lessen de revue passeren. Deze cursus omvat een inleiding over de theoretische achtergronden van een aantal gangbare technieken voor isolatie en karakterisering van eiwitten. Achtergronden en toepassingen van o.a. elektroforese (basisprincipes experimentele aspecten PAGE) ionenwisselaars- en size-exclusion chromatografie vriesdrogen en massaspectrometrische analyse van eiwitten zijn een aantal onderwerpen die aan de orde komen. De cursus wordt afgesloten met een schriftelijk tentamen. In deze cursus worden de 4 hoofdgroepen biomoleculen behandeld: Eiwitten Koolhydraten (polysacchariden) Lipiden Kernzuren (DNA en RNA) Er wordt uitgebreid ingegaan op een speciale groep eiwitten de enzymen en dan met name op enzymkinetiek en regulering van enzymactiviteit. Algemeen wordt er aandacht besteed aan de structuur van de biomoleculen zoals de samenstellende monomere eenheden en de bouw en er worden verbanden gelegd met de daarmee samenhangende functies. - Het kennen en kunnen gebruiken van chromatografische basisformules - Inzicht krijgen in kwantitatieve en kwalitatieve parameters - Enkele veelgebruikte injectoren en detectoren bij gaschromatografie en vloeistofchromatografie - Kolomkeuze bij gas- en vloeistofchromatografie Basiskennis ionenwisseling- en gelpermeatiechromatografie Chemometrie is een richting in de scheikunde die gebruik maakt van wiskundige en statistische methoden. Dank zij de computer is deze tak sterk in ontwikkeling. Je kunt met deze technieken uitmaken of een bepalingsmethode optimaal is voor jouw doel en je kunt er ook experimenten mee ontwerpen. Ook kun je met chemometrie de maximale informatie uit je analyses halen. Het is dus zinvol om hiervan meer te weten. Gedurende de komende 6 studietaken zal in dit subthema gekeken worden naar: 1) de opzet van een kalibratiemethode (regressie en de analyse hiervan) 2) de validatie van een meetmethode 3) de interpolatie van monstermetingen met bijbehorende betrouwbaarheidsintervallen. Chemometrie is een richting in de scheikunde die gebruik maakt van wiskundige en statistische methoden. Dank zij de computer is deze tak sterk in ontwikkeling. CM25D-11 Hoe optimaliseer ik snel mijn meting(en) hoe kan ik meerdere componenten in een monster snel meten? Is het mogelijk om op basis van bijv. een spectrum specifieke waarden te voorspellen? In deze module komen optimalisatie multicomponentanalyse en principale componentanalyse / principale componentregressie aan de orde.

3 FA6V-11 FAS4D5L-06 IAN6V-11 Chemometrie: Chemometrie is een richting in de scheikunde die gebruik maakt van wiskundige en statistische methoden. Dank zij de computer is deze tak sterk in ontwikkeling. Hoe optimaliseer ik snel mijn meting(en) hoe kan ik meerdere componenten in een monster snel meten? Is het mogelijk om op basis van bijvoorbeeld een spectrum specifieke waarden te voorspellen? In deze module komen optimalisatie multicomponentanalyse en principale componentanalyse/principale componentregressie aan de orde. Bij de lessen van de studietaak Fasenleer zullen we een aantal aspecten belichten die bijna allemaal verband houden met het zuiveren van stoffen. Met de aangereikte kennis van de fasenleer kunnen we vragen beantwoorden zoals hoe zuiver kan de stof gemaakt worden? of Is dat mengsel te zuiveren met een bepaalde techniek?. Verder is het menggedrag van vaste stoffen en vloeistoffen in de praktijk erg belangrijk en we zullen dit menggedrag dan ook tijdens de lessen veelvuldig tegenkomen. INHOUD Instrumentele en Atoomspectrometrie (IAS): In deze cursus komen een aantal spectrometrische technieken aan de orde zoals ICP-AES en ICP-MS. Verder komen een aantal detectoren ter sprake (elektron multiplier fotomultiplicatorbuis quadrupole en de Faraday cup). Atomisatietechnieken zoals arc spark en glow discharge worden besproken. De basisprincipes van rontgenspectrometrie worden uitgelegd evenals de basisprincipes van massaspectrometrie met de verschillende soorten massaspectrometers (ion trap quadrupool TOF sector MS en FT-MS. Naast natuurlijk voorkomende isotopen komen ook de verschillende ionisatietechnieken aan bod (EI CI FAB FI en FD). Daarnaast passeren ook GC-MS LC- MS en tandem massaspectrometrie de revue. De cursus wordt afgesloten met een schriftelijk tentamen. Specialistische Analyse Technieken (SAT): IC5D- 11 IC6V- 10 In deze cursus wordt aandacht besteedt aan de interpretatie van eenvoudige massaspectra aan de hand van de basisregels voor ionenfragmentatie (homolytische en heterolytische splitsing McLafferty rearrangement ladingsgeïnduceerde dissociatie ladingsretentie en ladingsmigratie). Daarnaast wordt aandacht gegeven aan superkritische vloeistof chromatografie (SFC) capillaire electroforese (CE) al dan niet in combinatie met massaspectrometrie (CE- MS). Als laatste komt ook rontgenfluorescentiespectrometrie (XRF) aan bod. De cursus wordt afgesloten met een schriftelijk tentamen. In deze cursus komen moderne instrumentele scheidingsmethoden aan de orde en de toepassing daarvan op het gebied van analyses. De achtergrond van de methoden de bijbehorende apparatuur en de mogelijkheid van onderlinge koppeling van instrumenten wordt behandeld. De volgende onderwerpen komen aan bod: theorie voor kolomchromatografie injectietechnieken voor gaschromatografie superkritische fase chromatografie & extractie GCMS & LCMS GC-GC & GCXGC LC-LC & LC- GC ionchromatografie & capillaire elektroforese. Instrumentele Chromatografie (VC6L en VC6R): In deze cursus komen moderne instrumentele scheidingsmethoden aan de orde en de toepassing daarvan op het gebied van analyses. De achtergrond van de methoden de bijbehorende apparatuur en de mogelijkheid van onderlinge koppeling van instrumenten wordt behandeld. De volgende onderwerpen komen aan bod: theorie voor kolomchromatografie injectietechnieken voor gaschromatografie superkritische fase chromatografie & extractie GCMS & LCMS GC-GC & GCXGC LC-LC & LC- GC ionchromatografie & capillaire elektroforese. Monsterneming en analyse (VC6L): In deze cursus maken de studenten nader kennis met een aantal monsternametechnieken en de invloed hiervan op de analyse van de betreffende monsters. Een aantal mogelijke directe gevolgen van de monstername en monsteropslag op de analyseresultaten wordt ook nader toegelicht. Er wordt in groepen van twee of drie studenten zelf een literatuurstudie uitgevoerd. De keuze van het project is in principe vrij alleen moet er een duidelijk raakvlak zijn met het onderwerp monstername en -analyse. Het onderwerp moet vooraf goedgekeurd worden door de docent. Dit vak wordt getoetst aan de hand van. twee schriftelijke verslagen (een plan van aanpak en een rapport) en een mondelinge presentatie (en verdediging). Productanalyse (VC6R): Als de student dit studieonderdeel heeft afgerond kan de student de principes en toepassingsmogelijkheden van een aantal belangrijke analysetechnieken opzoeken en beschrijven. In de eerste lesweek worden de deelnemende studenten in groepjes van 3 á 4 personen verdeeld en krijgt elk groepje de opdracht om van een bepaald product de analysetechnieken in kaart te brengen. De principes en achtergronden dienen uitgezocht te worden de voor- en nadelen en wat wel en niet gemeten kan worden.

4 IWK2D-08 KAT5D6L-06 Bij deze cursus worden wiskundige basisvaardigheden opgefrist, aangeleerd en verdiept. Onderwerpen zijn het werken met haakjes, breuken, basale vergelijkingen, wortels, machten, exponenten en logaritmen. Doel is het leggen van een stevige wiskundebasis waarop in de verdere opleiding kan worden voorgebouwd. Tijdens het college katalyse wordt in detail ingegaan op de verschillende aspecten van de homogene- en heterogene-katalyse in de hedendaagse chemie. Belangrijke definities zoals activiteit en herbruikbaarheid van katalysatoren worden besproken in combinatie met selectiviteit naar de producten. Veel aandacht wordt besteed aan het reactiemechanisme en de daaruit bestaande stappen zoals insertie reductieve eliminatie oxidatieve additie en ligand coördinatie. Er wordt aandacht besteed aan oxidatie- en reductie-reacties enantio-selectieve reacties polymerisaties en zuur/base reacties. Biotechnologie (5 EC) KB_BT-10 Medicijnen en enzymen in wasmiddelen maar ook bier en wijn ze worden allemaal gemaakt met behulp van biotechnologie. Maar biotechnologie wat is dat nou precies? Hoe ziet een typisch biotechnologisch proces er uit en waar moet je allemaal rekening mee houden bij de ontwikkeling van een proces? Dit zijn vragen die in dit keuzeblokje aan bod komen. Vanuit een stukje historie van de biotechnologie zullen we verder gaan naar toepassingen ervan zoals we die nu kennen uit het dagelijks leven. Wat voor productiesystemen daarvoor gebruikt worden en hoe die processen zijn opgezet zal aan bod komen in een serie lessen (zesmaal een IZT bijeenkomst) en in projectvorm zal gewerkt worden aan de uitvoering van een biotechnologisch proces. Biotechnologie (5 EC) KB_BT-11 Medicijnen en enzymen in wasmiddelen maar ook bier en wijn ze worden allemaal gemaakt met behulp van biotechnologie. Maar biotechnologie wat is dat nou precies? Hoe ziet een typisch biotechnologisch proces er uit en waar moet je allemaal rekening mee houden bij de ontwikkeling van een proces? Dit zijn vragen die in dit keuzeblokje aan bod komen. Vanuit een stukje historie van de biotechnologie zullen we verder gaan naar toepassingen ervan zoals we die nu kennen uit het dagelijks leven. Wat voor productiesystemen daarvoor gebruikt worden en hoe die processen zijn opgezet zal aan bod komen in een serie lessen (zesmaal een IZT bijeenkomst) en in projectvorm zal gewerkt worden aan de uitvoering van een biotechnologisch proces. Cursuscode KB_ICK Naam Industriële Chemie en Katalyse Organisatorische gegevens Studierichting Chemistry Studiebelasting 5 European Credits Contact persoon Hans Lempers (8849) Inhoudsbeschrijving KB_ICK-10 Dit vak gaat over de relevantie van katalyse in de petrochemische bulk fijnchemicaliën en farmaceutische chemie. Van verschillende industriële processen zal de katalytische cyclus besproken worden. Tevens zullen katalysator bereiding en proces flow sheets behandeld worden. Het vak wordt afgesloten wanneer een industrieel proces naar keuze bestudeerd is en de bevindingen zijn weergegeven in een verslag. Tijdens de vaardigheden zal met een groepje studenten gewerkt worden aan de diacetoxylering van butadieen met behulp van een heterogene Pd/Te-SiO 2 katalysator. Dit is een industrieel proces voor de synthese polytetraethyleen glycol polymeren. Dit project wordt afgerond met een verslag.

5 Cursuscode Naam Organisatorische gegevens Studierichting Studiebelasting Contact persoon Inhoudsbeschrijving KT6V-10 Kunststoftechnologie Chemistry 5 European Credits Jeroen van Gestel KB_OOC-10 Polymere kunststoffen zijn niet meer weg te denken uit de hedendaagse samenleving. In het dagelijks leven komt men deze kunststoffen overal tegen. In deze cursus worden de structuur eigenschappen en toepassingen van verschillende soorten polymeren behandeld. De synthese en eigenschappen van de volgende groepen polymeren komen aan bod: biopolymeren en bioafbreekbare polymeren thermoplasten schuimen vezels rubbers en thermoharders. KBVRIJ-09 KIA2D-11 KT6V-10 LIT6D7L-06 Daarnaast worden fasegedrag verwerking en mechanische eigenschappen van veelvoorkomende polymeren behandeld alsmede recente ontwikkelingen op het gebeid van geleidende en supramoleculaire polymeren. Deze cursus wordt gebruikt bij een vrije invulling van het keuzeblok in semester 7. De cursus is 15 EC. De bouw van een spectrometer; lichtbron monochromator detector UV spectrometrie: Kwalitatieve en kwantitatieve aspecten AAS: Basisprincipe atomisatie technieken chemische interferenties Luminescentie spectrometrie Chromatografie: Kwalitatieve en kwantitatieve aspecten Het geheel wordt afgesloten met een toets. Kunststoffen: Polymere kunststoffen zijn niet meer weg te denken uit de hedendaagse samenleving. In het dagelijks leven komt men deze kunststoffen overal tegen. In deze cursus worden de diverse groepen van polymere kunststoffen elk afzonderlijk behandeld. De volgende groepen polymeren komen aan bod: biopolymeren en bioafbreekbare polymeren thermoplasten schuimen vezels en rubbers en thermoharders. De synthese van de diverse polymeren komt aan bod alsmede de verwerkingsmogelijkheden en het gedrag en de eigenschappen van de verschillende groepen polymeren. Gedrag en eigenschappen van polymeren: Ter voorbereiding op zijn afstudeeropdracht doet de student literatuuronderzoek en schrijft op basis hiervan een literatuurverslag. Aan het literatuuronderzoek ligt een duidelijke doelstelling ten grondslag die is afgeleid van de probleemstelling van de afstudeeropdracht. Uit het literatuuronderzoek worden door de student conclusies getrokken die verwerkt worden in het plan van aanpak van zijn afstudeeropdracht. Een van de onderdelen ter voorbereiding van de afstudeeropdracht in VC8 is het doen van een literatuuronderzoek. LITR7V-04 LVD2D-04 MAS4D-11 MIK6D7L-06 Voor studenten die een verlengd afstudeertraject volgen (3 blokken) wordt er tijdens blok B in VC7 in deze cursus aandacht geschonken aan het doen van literatuuronderzoek en hierbij te gebruiken zoekstrategieën. De formulering van de afstudeeropdracht is uiteindelijk uitgangspunt voor het literatuuronderzoek. De resultaten dienen weergegeven te worden in een literatuurverslag. Praktische aspecten van analyse in waterige oplossingen met behulp van de volgende technieken leren: spectrometrie elektrochemie gas- en vloeistofchromatografie. Interpreteren van de verkregen resultaten en correcte verwerking hiervan In deze cursus komen de basisprincipes van massaspectrometrie met de verschillende soorten massaspectrometers (ion trap quadrupool TOF sector MS en FT-MS.een aantal massaspectrometrische technieken aan de orde Naast de natuurlijk voorkomende isotopen en hun rol in de interpretatie van massaspectra komen ook de verschillende ionisatietechnieken aan bod (EI CI FI en FD). Daarnaast passeren ook GC-MS LC-MS (ESI) en tandem massaspectrometrie de revue. De cursus wordt afgesloten met een schriftelijk tentamen.loten met een schriftelijk tentamen. In deze cursus maken de studenten kennis met de verschillende algemene aspecten van kwaliteitssystemen kwaliteitsmanagement het opzetten en het onderhouden (beheer) van een kwaliteitssysteem. Een aantal gangbare kwaliteitsystemen wordt in meer details besproken zoals o.a. Six Sigma NEN /ISO en GXP (GLP GMP en GCP). De cursus wordt afgesloten met een schriftelijk tentamen.

6 MON5D6L- 08 MSO6D7L- 08 OC13VD4L- 09 OC23D4L- 06 OC6V-11 OVAS6V-10 OVRD6V-10 In deze cursus maken de studenten nader kennis met een aantal monsternametechnieken en de invloed hiervan op de analyse van de betreffende monsters. Een aantal mogelijke directe gevolgen van de monstername en monsteropslag op de analyseresultaten wordt ook nader toegelicht. Er wordt in groepen van twee of drie studenten zelf een literatuurstudie uitgevoerd. De keuze van het project is in principe vrij alleen moet er een duidelijk raakvlak zijn met het onderwerp monstername en -analyse. Het onderwerp moet vooraf goedgekeurd worden door de docent. Dit vak wordt getoetst aan de hand van. twee schriftelijke verslagen (een plan van aanpak en een rapport) en een mondelinge presentatie (en verdediging). In de chemie zullen bij reacties producten waarvan de structuur (nog) niet bekend is. Om tot de juiste structuur van een verbinding te komen is het noodzakelijk een combinatie van spectrometrische methoden te gebruiken. In deze module worden verschillende combinaties van molecuulspectra geïnterpreteerd om zodoende tot een structuurvoorstel te komen. Het algemene leerdoel is het bijbrengen van structuren eigenschappen en reacties van de belangrijkste groepen van organische verbindingen en deze kennis kunnen gebruiken voor het uitvoeren van het praktische chemische werk. Het herkennen van deze functionele groepen en het kunnen bedenken van enige stofeigenschappen is later in het dagelijkse laboratoriumwerk van groot belang. Bij organische chemie 1 zullen we nu de chemie van de alkenen en de stereochemie bestuderen. Het algemene leerdoel is het bijbrengen van structuren eigenschappen en reacties van de belangrijkste groepen van organische verbindingen en deze kennis kunnen gebruiken voor het uitvoeren van het praktische chemische werk. Het herkennen van deze functionele groepen en het kunnen bedenken van enige stofeigenschappen is later in het dagelijkse laboratoriumwerk van groot belang. Bij organische chemie 2 zullen we de chemie van de alkynen alkadiënen en het begrip resonantie bestuderen. Het algemene leerdoel is het bijbrengen van structuren eigenschappen en reacties van de belangrijkste groepen van organische verbindingen en deze kennis kunnen gebruiken voor het uitvoeren van het praktische chemische werk. Het herkennen van deze functionele groepen deze in elkaar omzetten en het kunnen bedenken van enige stofeigenschappen is later in het dagelijkse laboratoriumwerk van groot belang. Bij organische chemie VC6 zullen we uitgebreid ingaan op de aromaatchemie de chemie van de acylsubstitutie (zuurchloriden zuuranhydriden carbonzuren esters amiden) de vele condensaties om grotere verbindingen te maken de heteroaromaten en de aminen. Deze cursus bestaat uit twee dagdelen praktijk per week gedurende blok A, waarin de studenten zelfstandig (of in groepen van twee studenten) een analytisch chemisch project uitvoeren. Het onderwerp wordt aangereikt door de docent. De studenten voeren zelf een literatuuronderzoek uit, schrijven een plan van aanpak en voeren het project uit. De uitvoering staat onder begeleiding van de docent, maar van de studenten wordt een ruime mate van initiatief en inbreng verwacht in de opzet en de uitvoering van het analytisch chemische project. Dit vak wordt getoetst aan de hand van twee schriftelijke verslagen (een plan van aanpak en een rapport) en een mondelinge presentatie (en verdediging). Verder maakt ook studieloopbaanontwikkeling (SLO) deel uit van deze cursus. Dit wordt ingevuld rondom de volgende drie thema s: oriëntatie op de studie, studiemogelijkheden en het achterliggende beroep, inclusief keuzes maken In dit zesde semester van de opleiding voltijd staan centraal: Studievoortgang in het specialisatiesemester van de opleiding in de hoofdfase en eventuele achterstand Reflectie op competentieontwikkeling op niveau 2 tijdens stage en vaststellen doelen voor eindniveau 3 Oriëntatie op en keuze van de profileringsruimte, schrijven van een profileringsplan Oriëntatie op afstudeerplaats SLB: In dit zesde semester van de opleiding voltijd staan centraal: Studievoortgang in het specialisatiesemester van de opleiding in de hoofdfase en eventuele achterstand Reflectie op competentieontwikkeling op niveau 2 tijdens stage en vaststellen doelen voor eindniveau 3 Oriëntatie op en keuze van de profileringsruimte schrijven van een profileringsplan Oriëntatie op afstudeerplaats

7 PM2D-08 POL4D-11 PR5D-08 CHY- PRA2V-10 Bij deze cursus wordt vooral de nadruk gelegd op het ontwikkelen van praktische vaardigheden met betrekking tot projectmanagement. Dit wordt ondersteund door enkele stukken theorie. Tijdens de lessen zal geoefend worden in het hanteren van enkele hulpmiddelen bij projectmanagement zodat deze kunnen worden toegepast bij het uit te voeren project. Er wordt in groepen van vier studenten zelf een project uitgevoerd waarbij de principes van projectmanagement worden toepast. De keuze van het project is in principe vrij alleen moet er een duidelijk raakvlak zijn met chemie en/of biochemie. Het onderwerp moet vooraf goedgekeurd worden door de docent. Dit vak wordt getoetst d.m.v. twee schriftelijke verslagen te weten een plan van aanpak en een rapport en met een mondelinge presentatie. Polymere kunststoffen zijn niet meer weg te denken uit de hedendaagse samenleving. In het dagelijks leven komt men deze kunststoffen overal tegen. In deze cursus komt o.a. de synthese en de analyse van diverse polymeren aan bod. Na afloop van de cursus kent de student de belangrijkste methoden om polymeren te synthetiseren en is hij in staat om voor een bepaald gewenst product de juiste synthesemethode te kiezen; kent de student de meest toegepaste polymerisatietechnieken kent hij de voor- en nadelen van de verschillende polymerisatietechnieken en is hij in staat om voor een bepaald gewenst product de juiste polymerisatietechniek te kiezen; begrijpt hij de kinetiek van homogene radicaalpolymerisatie en emulsiepolymerisaties en de consequenties daarvan voor molecuulmassa s en molecuulmassaverdelingen; begrijpt hij het fasengedrag van polymeren en kent hij de gevolgen daarvan voor de toepasbaarheid en verwerking van polymeren. Weet hij op welke wijze molecuulmassa s en molecuulmassaverdelingen gemeten kunnen worden. Deze cursus beslaat een dagdeel per week gedurende een heel semester waarin de studenten zelfstandig (of in groepen van twee studenten) een analytisch chemisch project uitvoeren. Het onderwerp wordt aangereikt door de docent. De studenten voeren zelf een literatuuronderzoek uit en voeren het project uit. De uitvoering staat onder begeleiding van de docent maar van de studenten wordt een ruime mate van initiatief verwacht in de opzet en de uitvoering van het analytisch chemische project. Dit vak wordt getoets aan de hand van een schriftelijk verslag (een rapport) over de uitvoering en de resultaten van het project. Bij de beoordeling wordt ook de werkhouding het initiatief en de creativiteit van de studenten bij de uitvoering van het project meegewogen. Project afvalwaterzuivering: Projectgroepsgrootte: 6 personen; projectduur: 6 weken. Bij de afronding heeft elke projectgroep een technisch rapport opgesteld en houdt een presentatie. Het rapport bestaat uit drie gedeelten: - een algemeen theoretisch deel waarin behandeld worden: vastestofgehalte BZV CZV anaërobe en aërobe zuivering bezinkingstechnieken de actief slib installatie slibleeftijd slibbelasting en de slibverwerking; - een technologisch rapport over een bestaande afvalwaterzuiveringsinstallatie inclusief procesflowschema; - analytisch rapport met hierin de resultaten van de analyses gedaan aan een vervuild watermonster. Daarnaast maakt elke groep een procesverslag waarin het verloop van het samenwerkingsproces van de projectleden beschreven staat. Vaardigheden 2A: Praktische aspecten van analyse in waterige oplossingen met behulp van de volgende technieken leren: spectrometrie elektrochemie gas- en vloeistofchromatografie. Interpreteren van de verkregen resultaten en correcte verwerking hiervan SLB: In dit tweede semester van de opleiding voltijd staan centraal: De afronding van de propedeutische fase Bindend Studie Advies versus Propedeutisch getuigschrift Competentieontwikkeling op niveau 1 Oriëntatie op en keuze tussen duaal of voltijd studietraject Binnen voltijd traject keuze tussen opleiding Chemie en opleiding Chemische Technologie

8 PRA3V-10 Project synthetiseren: Aan de hand van een model verbinding moeten de projectgroepen proberen om 2 derivaten van die modelverbinding te synthetiseren. Enkele voorbeelden van modelverbindingen zijn : Vanilline Eugenol L-(-)-Carvone Glucose Kaneelzuur Furfural. Elke groep van ca. 7 studenten krijgt de opdracht om van één modelstof 2 derivaten te synthetiseren. Elke synthese voorschrift moet door de groep zelf worden opgezocht of opgesteld. De theoretische achtergronden van de gekozen reacties moet de groep zelf opzoeken. De syntheses worden door de groep uitgevoerd in ca. 3 dagdelen. Alle zuiveringen identificaties en zuiverheids controles worden door de groep uitgevoerd. Elke groep maakt een aansprekende poster van hun onderzoeksresultaten. Elke groep verzorgt een 15 minuten durende presentatie van de onderzoeksresultaten. Elke groep maakt een procesverslag en een resultatenverslag. De duur van het project is 8 werkdagen. Vaardigheden synthetiseren: Aan de hand van 3 syntheses worden de volgende vaardigheden geoefend: - opzoeken van de theoretische achtergronden van de synthese in de literatuur. - bouwen van een synthese opstelling. - uitvoeren van een exotherme reactie. - uitvoeren van een zuivering d.m.v. een extractie destillatie herkristallisatie. - zuiverheids controle d.m.v. DLC of GLC. - Identificatie d.m.v. IR spectroscopie NMR spectroscopie brekingsindex en smeltpunt. - Schrijven van een standaard rapportage. Bovenstaande vaardigheden worden geoefend m.b.v. de volgende syntheses: 1- Bereiding van 3-methylbutylacetaat (isoamylacetaat) 2- Bereiding van benzoëzuur trifenylmethanol of 3-ethyl-3-pentanol volgens een Grignard synthese. 3- Bereiding van 3-p-methylbenzoylpropaanzuur p-methylacetofenon of 2-hydroxyacetofenon volgens een Friedel-Crafts synthese. Alle studenten voeren één verestering één Friedel-Crafts acylering en één Grignard synthese uit. Alle gesynthetiseerde preparaten moeten m.b.v. spectrometrie ( IR en/of NMR) geïdentificeerd worden en op zuiverheid gecontroleerd worden. SLB: In dit derde semester van de opleiding voltijd staan centraal: Start in de hoofdfase van de voltijd opleiding in het basis gedeelte van de opleiding Studievoortgang tijdens het derde semester en eventuele studieachterstand (propedeuse) Competentieontwikkeling op niveau 2 Oriëntatie op de 2 specialisatierichtingen

9 PRA4V-10 PRB2V-10 Project Biokatalyse: De enzymatische reacties zijn zeer belangrijk om goedkoop chirale stoffen te maken voor de farmaceutische industrie. Elke projectgroep moet een enzymatische synthese (met bakkers gist of met een industrieel verkrijgbaar enzym) uitzoeken en nawerken (met in acht name van de vereiste veiligheid en de door de tutor gewenste zuiverheid) met als resultaat de synthese van circa 5 gram chirale verbinding. De gemaakte verbinding dient in een bepaalde zuiverheid geïsoleerd en daarna geïdentificeerd te worden. Vaardigheden 4A: De praktische vaardigheidstraining in BLOK 4A bestaat uit een training in het synthetiseren van organische moleculen met biologische systemen. We zullen beginnen met een klassikale synthese van één van onze uitgangsstoffen voor het biotechnologische onderzoek. Daarna wordt de groep gesplitst en kan ieder zich toeleggen op de synthese van andere organische stoffen of op de biotechnologische omzettingen met bakkers gist. Daarna volgt de analyse van de gevormde stoffen. SLB: In dit vierde semester van de opleiding voltijd staan centraal: Afronding van het basis gedeelte van de opleiding in de hoofdfase Competentieontwikkeling op niveau 2 Verdere oriëntatie op en keuze van de specialisatierichting Oriëntatie op en keuze van een stageplaats Project Isoleren en Karakteriseren: Gedurende het 1 5 weken durende eindproject krijgt elke groep (6-8 studenten) 2 natuurproducten. Voorbeelden van deze natuurproducten zijn: Nootmuskaat kruidnagel thee venkelzaad sinaasappelschil tabak peper rosmarijn dille laurier pepermunt anijs wilgenbast tijm kaneel etc. Deze 2 natuurproducten moeten door de groep worden onderworpen aan een isolatie en een identificatie van de in de natuurproducten aanwezige componenten. Literatuurstudie is noodzakelijk om de isolatiemethode vast te stellen. Het project wordt afgesloten met een groepspresentatie en een groepsevaluatie. Vaardigheden 2B: Gedurende 8 weken 1 dagdeel per week worden de volgende technieken/vaardigheden geoefend: soxhlet extractie destillatie onder atmosferische druk destillatie onder verminderde druk stoomdestillatie opnemen en interpreteren VIS spectra opnemen en interpreteren IR spectra opnemen en interpreteren UV spectra veilig en verantwoord leren werken SLB: In dit tweede semester van de opleiding voltijd staan centraal: De afronding van de propedeutische fase Bindend Studie Advies versus Propedeutisch getuigschrift Competentieontwikkeling op niveau 1 Oriëntatie op en keuze tussen duaal of voltijd studietraject Binnen voltijd traject keuze tussen opleiding Chemie en opleiding Chemische Technologie

10 Project synthetiseren: PRB3D-04 PRB3V-10 PRB4D-05 PRB4V-10 Aan de hand van een model verbinding moeten de projectgroepen proberen om 2 derivaten van die modelverbinding te synthetiseren. Enkele voorbeelden van modelverbindingen zijn: Vanilline, Eugenol, L-(-)-Carvone, Glucose, Kaneelzuur, Furfural. Elke groep krijgt de opdracht om van één modelstof 2 derivaten te synthetiseren. Elke synthese voorschrift moet door de groep zelf worden opgezocht of opgesteld. De theoretische achtergronden van de gekozen reacties moet de groep zelf opzoeken. De syntheses worden door de groep uitgevoerd in ca. 3 dagdelen. Alle zuiveringen, identificaties en zuiverheids controles worden door de groep uitgevoerd. Elke groep maakt een aansprekende poster van hun onderzoeksresultaten. Elke groep verzorgt een 15 minuten durende presentatie van de onderzoeksresultaten. Elke groep maakt een procesverslag en een resultatenverslag. Project Instrumenteel Analyseren: In dit project wordt gewerkt aan bodemonderzoek in het kader van een schoongrond verklaring. De aangeboden grond wordt onderzocht op de aanwezigheid van zware metalen PCB s en minerale oliën. De studenten voeren een literatuuronderzoek uit voeren geschikte bepalingen uit op de eerdergenoemde stoffen. De opgedane kennis uit de theoriemodulen en de uitgevoerde vaardigheden is hierbij een belangrijk hulpmiddel. E.e.a. wordt verwerkt in een onderzoeksverslag. Het project wordt afgesloten met een presentatie. Daarnaast kan iedere student aan zijn persoonlijke leerdoelen werken en zo ook aan zijn POP. Al deze aspecten wegen mee in de beoordeling van de projectgroep. Het groepscijfer kan door de tutor voor individuele studenten naar boven of beneden bijgesteld worden. Vaardigheden 3B: De praktische vaardighedentraining bestaat uit een kennismaking met een aantal veel gebruikte analysetechnieken: HPLC w.o. Ionenchromatografie GC DSC TGA en AAS. Tevens komt de monsteropwerking aan de orde. De vaardighedentraining wordt uitgevoerd in groepen van maximaal vier studenten. Zij krijgen een aantal opdrachten uitgereikt in de vorm van application notes. Een of meerdere componenten moeten met de eerdergenoemde technieken bepaald worden. De studenten schrijven van de uitgevoerde experimenten een verslag of meetrapport. Daarnaast worden zij beoordeeld op de resultaten. SLB: In dit derde semester van de opleiding voltijd staan centraal: Start in de hoofdfase van de voltijd opleiding in het basis gedeelte van de opleiding Studievoortgang tijdens het derde semester en eventuele studieachterstand (propedeuse) Competentieontwikkeling op niveau 2 Oriëntatie op de 2 specialisatierichtingen In het project Kunststoffen ga je aan de slag met een project dat in het teken staat van kunststofchemie. Hierin zijn onderwerpen te kiezen waarin alle aspecten van de kunststof- en polymeerchemie aan de orde komen en waarin het geleerde toegepast kan worden. Het project is zo opgezet dat iedere student zijn eigen invulling en leerdoelen eraan kan geven en zodoende aan zijn POP kan werken. Project Polymeersynthese en Karakterisering: Als afsluiting van dit blok Kunststoffen ga je aan de slag met een project dat in het teken staat van kunststofchemie. Hierin zijn onderwerpen te kiezen waarin alle aspecten van de kunststof- en polymeerchemie aan de orde komen en waarin het geleerde toegepast kan worden. Het project is zo opgezet dat iedere student zijn eigen invulling en leerdoelen eraan kan geven en zodoende aan zijn POP kan werken. Vaardigheden 4B: De praktische vaardigheden in BLOK 4B bestaat uit het synthetiseren karakteriseren en vormgeven van polymeren gecombineerd met experimenten die de reactiekinetiek belichten. SLB: In dit vierde semester van de opleiding voltijd staan centraal: Afronding van het basis gedeelte van de opleiding in de hoofdfase Competentieontwikkeling op niveau 2 Verdere oriëntatie op en keuze van de specialisatierichting Oriëntatie op en keuze van een stageplaats

11 PRB6D-06 PRE4D-11 PRE7D-06 PRE7V-04 De enzymatische reacties zijn zeer belangrijk om goedkoop chirale stoffen te maken voor de farmaceutische industrie. Elke projectgroep moet een enzymatische synthese (met bakkers gist of met een industrieel verkrijgbaar enzym) uitzoeken en nawerken (met in acht name van de vereiste veiligheid en de door de tutor gewenste zuiverheid) met als resultaat de synthese van circa 5 gram chirale verbinding. De gemaakte verbinding dient in een bepaalde zuiverheid geïsoleerd en daarna geïdentificeerd te worden. Week 1: Inleiding en indeling van de studenten. Instructiecollege (PowerPoint presentatie) waarin de volgende onderwerpen worden besproken De luisteraar is er voor U niet andersom Doelgroepen indeling Bouwplan effectief presenteren Visualiseren Stiltes en Uhhhh Verbaal gedrag Non-verbaal gedrag (lichaamstaal) PowerPoint gebruik Week 2: Lichaamstaal analyse Alle studenten stellen zich aan de rest van de groep voor en daarna wordt de lichaamstaal door de groep geanalyseerd. Week 3 en 4: Eerste PowerPoint presentatie (5 min) door iedere student. Onderwerp is mijn huidige werk(stage)plek Week 5 en 6: Video registratie van tweede Powerpoint presentatie door iedere student. Onderwerp is Een nieuwe werktechniek Iedere student krijgt de video-opname mee naar huis en schrijft een reflectieverslag over de gehouden presentaties en de ontvangen feedback. De student verwerkt het afstudeerwerk en presenteert het afstudeerwerk ten overstaan van de examencommissie (duur ongeveer 20 minuten). Aansluitend op de presentatie beantwoordt de student vragen van de examencommissie tijdens de zogenoemde verdediging (maximaal 25 minuten). De begeleider van bedrijf laboratorium of instelling is hierbij aanwezig. Meteen daarna vindt de beoordeling van het afstudeerwerk van de student plaats door de examencommissie. Presentatie van het afstudeeronderzoek is op minimaal (HBO niveau) de inhoud geeft een heldere weergave van het onderzoek is technisch verzorgd (opbouw woordgebruik tempo verstaanbaarheid). De duur van de presentatie is binnen de tijd. Bij de verdediging van het afstudeeronderzoek is een juiste formulering van de antwoorden en de beheersing van de materie in brede zin (inzicht overzicht) van groot belang. Week 1: Inleiding en indeling van de studenten. Instructiecollege (PowerPoint presentatie) waarin de volgende onderwerpen worden besproken De luisteraar is er voor U niet andersom Doelgroepen indeling Bouwplan effectief presenteren Visualiseren Stiltes en Uhhhh Verbaal gedrag Non-verbaal gedrag (lichaamstaal) PowerPoint gebruik Week 2: Lichaamstaal analyse Alle studenten stellen zich aan de rest van de groep voor en daarna wordt de lichaamstaal door de groep geanalyseerd. Week 3 en 4: Eerste PowerPoint presentatie (5 min) door iedere student. Onderwerp is mijn huidige werk(stage)plek Week 5 en 6: Video registratie van tweede Powerpoint presentatie door iedere student. Onderwerp is Een nieuwe werktechniek Iedere student krijgt de videoopname mee naar huis en schrijft een reflectieverslag over de gehouden presentaties en de ontvangen feedback.

12 PRE8L-06 PRE8V-04 PREVKV2D- 04 De student verwerkt het afstudeerwerk en presenteert het afstudeerwerk ten overstaan van de examencommissie (duur ongeveer 20 minuten). Aansluitend op de presentatie beantwoordt de student vragen van de examencommissie tijdens de zogenoemde verdediging (maximaal 25 minuten). De begeleider van bedrijf laboratorium of instelling is hierbij aanwezig. Meteen daarna vindt de beoordeling van het afstudeerwerk van de student plaats door de examencommissie. Presentatie van het afstudeeronderzoek is op minimaal (HBO niveau) de inhoud geeft een heldere weergave van het onderzoek is technisch verzorgd (opbouw woordgebruik tempo verstaanbaarheid). De duur van de presentatie is binnen de tijd. Bij de verdediging van het afstudeeronderzoek is een juiste formulering van de antwoorden en de beheersing van de materie in brede zin (inzicht overzicht) van groot belang. De student verwerkt het afstudeerwerk en presenteert het afstudeerwerk ten overstaan van de examencommissie (duur ongeveer 20 minuten). Aansluitend op de presentatie beantwoordt de student vragen van de examencommissie tijdens de zogenoemde verdediging (maximaal 25 minuten). De begeleider van bedrijf laboratorium of instelling is hierbij aanwezig. Meteen daarna vindt de beoordeling van het afstudeerwerk van de student plaats door de examencommissie. Presentatie van het afstudeeronderzoek is op minimaal (HBO niveau) de inhoud geeft een heldere weergave van het onderzoek is technisch verzorgd (opbouw woordgebruik tempo verstaanbaarheid). De duur van de presentatie is binnen de tijd. Bij de verdediging van het afstudeeronderzoek is een juiste formulering van de antwoorden en de beheersing van de materie in brede zin (inzicht overzicht) van groot belang. In deze cursus is een eerste kennismaking met werken in projectvorm. Studenten toetsen in dit project hun eerder verworven kennis op het gebied van computergebruik statistiek en verslaggeving en laboratoriumvaardigheden aan het propedeuse voltijd niveau en maken een planning voor het wegwerken van eventuele deficiënties op de genoemde gebieden. Ze brengen hun ervaring opgedaan op hun huidige en eerdere werkplekken in kaart. Alle groepsgewijs verzamelde gegevens worden verwerkt in een verslag en worden gepresenteerd. Tevens wordt er een planning gemaakt voor de invulling van de laboratoriumvaardigheden in blok B. PVA7V-09 RK5D6L-08 Week 1: Inleiding en indeling van de studenten. PowerPoint presentatie waarin devolgende onderwerpen worden besproken: De luisteraar is er voor U niet andersom Doelgroepen indeling Bouwplan effectief presenteren Visualiseren Stiltes en Uhhhh Verbaal gedrag Non-verbaal gedrag (lichaamstaal) PowerPoint gebruik Week 2 : Lichaamstaal analyse Alle studenten stellen zich aan de rest van de groep voor en daarna wordt door de lichaamstaal door de groep geanalyseerd. Tonen video Zelfverzekerd Presenteren Week 3 en 4 :Eerste PowerPoint presentatie ( 8 min) door iedere student. Onderwerp is mijn huidige werk(stage) plek Week 5 en 6 : Video registratie van tweede Powerpoint presentatie door iedere student. Onderwerp is Een nieuwe werktechniek Iedere student krijgt de videoopname mee naar huis en moet een A4 tje schrijven over de goede en minder goede aspecten van zijn/haar eigen presentatie Inleiding reactiekinetiek Kentallen: reactieorde snelheidsconstante activeringsenergie Aflopende reacties evenwichtsreacties volgreacties complexe reacties Reactiemechanismen Inleiding katalyse adsorptie-isotherm van Langmuir Inleiding reacties in stromende systemen: geroerde tankreactor buisreactor

13 RPAS6V-10 RPRD6V-10 RWE3D-04 RWE4D-05 RWE5D-05 RWE6D-06 SLB: In dit zesde semester van de opleiding voltijd staan centraal: Studievoortgang in het specialisatiesemester van de opleiding in de hoofdfase en eventuele achterstand Reflectie op competentieontwikkeling op niveau 2 tijdens stage en vaststellen doelen voor eindniveau 3 Oriëntatie op en keuze van de profileringsruimte schrijven van een profileringsplan Oriëntatie op afstudeerplaats SLB: In dit zesde semester van de opleiding voltijd staan centraal: Studievoortgang in het specialisatiesemester van de opleiding in de hoofdfase en eventuele achterstand Reflectie op competentieontwikkeling op niveau 2 tijdens stage en vaststellen doelen voor eindniveau 3 Oriëntatie op en keuze van de profileringsruimte schrijven van een profileringsplan Oriëntatie op afstudeerplaats Voor deeltijd en duale studenten geldt dat de ontwikkeling van competenties voornamelijk op de eigen werkplek tot uiting komt. De ontwikkeling van competenties wordt door de studenten zelf geëvalueerd en vastgelegd in een digitaal portfolio. De studieloopbaan begeleider (SLB-er) beoordeelt of de student voldoende vorderingen maakt en bespreekt dit met de student. De student toont in deze cursus aan dat hij voor de competentie experimenteren niveau 2 heeft bereikt. Hij kiest hiervoor 6 gedragsindicatoren en beschrijft per indicator op maximaal 1 A4-tje werkzaamheden die hij heeft verricht of gedrag dat hij heeft laten zien waaruit duidelijk blijkt dat hij aan het gekozen gedragscriterium voldoet. Voor deeltijd en duale studenten geldt dat de ontwikkeling van competenties voornamelijk op de eigen werkplek tot uiting komt. De ontwikkeling van competenties wordt door de studenten zelf geëvalueerd en vastgelegd in een digitaal portfolio. De studieloopbaan begeleider (SLB-er) beoordeelt of de student voldoende vorderingen maakt en bespreekt dit met de student. De student toont in deze cursus aan dat hij voor alle competenties niveau 1 heeft bereikt en voor 3 competenties (experimenteren onderzoeken en zelfsturing) niveau 2. Hij kiest hiervoor een aantal gedragsindicatoren en beschrijft per indicator op maximaal 1 A4-tje werkzaamheden die hij heeft verricht of gedrag dat hij heeft laten zien waaruit duidelijk blijkt dat hij aan het gekozen gedragscriterium voldoet. Voor deeltijd en duale studenten geldt dat de ontwikkeling van competenties voornamelijk op de eigen werkplek tot uiting komt. De ontwikkeling van competenties wordt door de studenten zelf geëvalueerd en vastgelegd in een digitaal portfolio. De studieloopbaan begeleider (SLB-er) beoordeelt of de student voldoende vorderingen maakt en bespreekt dit met de student. De student toont in deze cursus aan dat hij voor alle competenties niveau 1 heeft bereikt en voor 2 competenties (onderzoeken en zelfsturing) niveau 2 en voor 1 competentie (experimenteren) niveau 3. Hij kiest hiervoor een aantal gedragsindicatoren en beschrijft per indicator op maximaal 1 A4-tje werkzaamheden die hij heeft verricht of gedrag dat hij heeft laten zien waaruit duidelijk blijkt dat hij aan het gekozen gedragscriterium voldoet. Voor deeltijd en duale studenten geldt dat de ontwikkeling van competenties voornamelijk op de eigen werkplek tot uiting komt. De ontwikkeling van competenties wordt door de studenten zelf geëvalueerd en vastgelegd in een digitaal portfolio. De studieloopbaan begeleider (SLB-er) beoordeelt of de student voldoende vorderingen maakt en bespreekt dit met de student. De student toont in deze cursus aan dat hij voor alle competenties niveau 1 heeft bereikt en voor 2 competenties (onderzoeken en zelfsturing) niveau 2 en voor 1 competentie (experimenteren) niveau 3. Hij kiest hiervoor een aantal gedragsindicatoren en beschrijft per indicator op maximaal 1 A4-tje werkzaamheden die hij heeft verricht of gedrag dat hij heeft laten zien waaruit duidelijk blijkt dat hij aan het gekozen gedragscriterium voldoet.

14 SLO2D-04 SLO3D-09 SLO4D-09 SLO5D-09 SLO6D-09 SLO6L-09 In dit eerste halve jaar van de opleiding deeltijd staan de kennismaking met de opleiding begeleiding van de start met de studie en de eigen werkplek centraal. Verder is er met betrekking tot de 3 centrale thema s speciaal aandacht voor: De afronding van de propedeutische fase Bindend Studie Advies versus Propedeutisch getuigschrift Competentieontwikkeling op niveau 1 Met betrekking tot de 3 centrale thema s is er speciaal aandacht voor: Studievoortgang tijdens het derde semester en eventuele studieachterstand Competentieontwikkeling op niveau 2 maken Met betrekking tot de 3 centrale thema s is er speciaal aandacht voor: Studievoortgang tijdens het vierde semester en eventuele studieachterstand Competentieontwikkeling op niveau 2 Met betrekking tot de 3 centrale thema s is er speciaal aandacht voor: Studievoortgang tijdens het vijfde semester en eventuele studieachterstand Competentieontwikkeling op niveau 2 Met betrekking tot de 3 centrale thema s is er speciaal aandacht voor: Studievoortgang tijdens het zesde semester en eventuele studieachterstand Competentieontwikkeling op niveau 2 Voorbereiding van de afstudeeropdracht Met betrekking tot de 3 centrale thema s is er speciaal aandacht voor: Studievoortgang tijdens het zesde semester en eventuele studieachterstand Competentieontwikkeling op niveau 2

15 SLO7D-06 SLO7L-06 SLO8L-06 SLO8V-04 SO3D-11 SO3D4L-06 SO6V-10 Met betrekking tot de 3 centrale thema s is er speciaal aandacht voor: Afronding van de opleiding Competentieontwikkeling op niveau 3 Met betrekking tot de 3 centrale thema s is er speciaal aandacht voor: Studievoortgang tijdens het zevende semester en eventuele studieachterstand Competentieontwikkeling naar niveau 2 Voorbereiding van de afstudeeropdracht Met betrekking tot de 3 centrale thema s is er speciaal aandacht voor: Afronding van de opleiding Competentieontwikkeling op niveau 3 Met betrekking tot de 3 centrale thema s is er speciaal aandacht voor: Afronding van de opleiding Competentieontwikkeling op niveau 3 In de organische chemie worden (nieuwe) verbindingen gemaakt. Hierbij is een kwalitatieve analyse noodzakelijk (heb ik de stof wel gemaakt?). Voor deze kwalitatieve analyse worden diverse spectroscopische technieken gebruikt. In dit subthema zullen al deze technieken aan de orde komen massa- en 13 C- NMR spectrometrie als nieuwe stof IR en 1 H-NMR ter herhaling / verdieping. In de organische chemie worden (nieuwe) verbindingen gemaakt. Hierbij is een kwalitatieve analyse noodzakelijk (heb ik de stof wel gemaakt?). Voor deze kwalitatieve analyse worden diverse spectroscopische technieken gebruikt. In dit subthema zullen al deze technieken aan de orde komen massa- en 13 C- NMR spectrometrie als nieuwe stof IR en 1 H-NMR ter herhaling / verdieping. In deze cursus komen technieken voor structuuropheldering aan de orde. Molecuulstructuuropheldering: In de research & development worden regelmatig nieuwe verbindingen gemaakt of nieuwe syntheseroutes ontwikkeld. Hierbij ontstaan vaak producten waarvan de structuur (nog) niet bekend is. Om tot de juiste structuur van een verbinding te komen is het noodzakelijk een combinatie van spectrometrische methoden te gebruiken. In deze module worden verschillende combinaties van molecuulspectra geinterpreteerd om zodoende tot een structuurvoorstel te komen. Massaspectrometrie: Hier worden de basisprincipes van massaspectrometrie, met de verschillende soorten massaspectrometers (ion trap, quadrupool, TOF, sector MS en FT-MS) en een aantal massaspectrometrische technieken behandeld. Naast de natuurlijk voorkomende isotopen en hun rol in de interpretatie van massaspectra komen ook de verschillende ionisatietechnieken aan bod (EI, CI, FI en FD). Daarnaast passeren ook GC-MS, LC-MS (ESI) en tandem massaspectrometrie de revue.

16 STAVER5V- 11 STAWZH5V- 11 STEI2D-04 STUAS1-08 STVRIJ-D THA12V-10 Aan het eind van de stageperiode moet de student een stageverslag inleveren. Stageverslagen worden als apart onderdeel van de stage beoordeeld. De student geeft bijtijds een voorlopige versie van het stageverslag aan zijn/haar stagebegeleider. Het verslag dient slechts een maal door de stagebegeleider van opmerkingen en suggesties ter verbetering voorzien te worden. De definitieve versie van het stageverslag moet door de student uiterlijk op de in het activiteitenschema genoemde datum in tweevoud bij de administratie ingeleverd worden. De eisen waar het verslag aan moet voldoen zijn onder andere: Titel en samenvatting (in het Nederlands en Engels) De dikte van het verslag is geen maat voor de kwaliteit van het verslag. Als richtlijn kan wel dienen dat het mogelijk is om in ongeveer 20 pagina s (exclusief bijlagen etc.) de stagewerkzaamheden te beschrijven. Het verslag moet geschreven zijn op HBO niveau. Indeling bestaande uit: Samenvatting Inhoudsopgave Afkortingenlijst Theorie (inleiding) Werkwijze (materiaal en methode) Resultaten Discussie Conclusie(s) Literatuur Bijlagen Aard en inhoud van de stage zijn afhankelijk van de door de student gekozen richting van de aard van het stageverlenend bedrijf instelling of laboratorium maar daarnaast ook afhangen van de persoonlijke interesse van de student. De stage vindt plaats in het derde studiejaar. De stagiair maakt in deze periode kennis met een bedrijf instelling of laboratorium oriënteert zich op het latere beroep verbreedt en verdiept zijn kennis en vaardigheden en ontwikkelt zijn sociale en communicatieve vaardigheden. Tijdens de stageperiode worden een aantal terugkomdagen en activiteiten gepland. Deze zijn verplicht en worden ook beoordeeld. Doelstellingen stage De doelstellingen van de stage zijn zowel algemeen (oriënterend sociaal/ communicatief) als vakinhoudelijk (vaktechnisch) van aard. Daarnaast worden voor sommige beroepsdomeinen of studierichtingen aanvullend specifieke stageleerdoelen geformuleerd. Zie stageboekje ILC. Om nieuwe of betere geur- en smaakstoffen te maken moeten we weten hoe stoffen zijn opgebouwd. Wat zijn stoffen? Anorganische of Organische stoffen? Bestaan die uit elementen, atomen, ionen of verbindingen? In de studietaken bestuderen we de opbouw van atomen en de ionvorming. De invloed van de elektronenconfiguratie op de reactiviteit. Hoe zijn moleculen opgebouwd en wat is de ruimtelijke structuur?met al deze kennis kun je bepalen wat de eigenschappen zijn: zoals smeltpunt en kookpunt en reactiviteit. Welk oplosmiddel gebruik je als je een vaste stof wilt oplossen?biomoleculen zoals suikers, vetten en eiwitten hebben een belangrijke functie in ons lichaam! Op basis van verrichte werkzaamheden in het kader van student-assistentschappen wordt 1 EC verleend. Dit studiepunt is inzetbaar als inwisselbaar studiepunt. Op basis van een afgeronde MLO-vooropleiding en op voorwaarde dat de student werkzaam is op MBO niveau in een relevante werkomgeving wordt een vrijstelling van 30 EC voor het stagesemester voor deeltijd studenten verleend. Analytische chemie: Inleiding in de analyse van waterige oplossingen waarbij aan de orde komen - ph berekeningen van sterke zuren basen en buffers - (ph) metingen m.b.v. elektrochemische cellen - Enkele aspecten van kwantitatieve analyse m.b.v. UV/VIS spectrometrie inclusief AAS en VES - Inleiding chromatografie - Interpretatie van analysevoorschriften - Analytisch chemische berekeningen

17 THA22V-10 THA3V-10 THA4V-10 Procestechniek: In deze inleiding in de procestechniek wordt aan de hand van de processen Waterzuivering en Methanolsynthese laten zien wat er zoal bij het ontwerpen en beheren van chemisch-technologische processen komt kijken. Aan de orde komen: processchema s reactoren massa- en energiebalansen (zonder- en met chemische reacties) stroming door buizen bezinking en adsorptie. Wiskunde: Bij deze module wordt het wiskundeniveau van de studenten uitgebouwd naar een niveau dat voor het succesvol doorlopen van de chemiestudie voldoende is. Verder is het voor studenten die de richting chemische technologie kiezen de opstap naar een verdere uitbreiding van wiskundige vaardigheden. Het focus tijdens deze cursus ligt op differentiaal- en integraalrekening en het toepassen hiervan in gegeven probleemsituaties. De kennis van differentiëren wordt opgefrist en verdiept de studenten worden vertrouwd gemaakt met de begrippen rijen en reeksen en er wordt ruim aandacht besteed aan het leren primitiveren en integreren. Deze cursus bestaat uit de volgende onderdelen: 1. Organische Chemie (THA3V-10/OC) Bij het onderzoek aan organische moleculen kun je denken aan synthese en analyse van bestaande en nieuwe verbindingen maar ook onderzoek naar reactiemechanisme en reactiesnelheid alsmede onderzoek naar nieuwe reactiemethoden en katalysatoren. 2. Toegepaste Fasenleer (THA3V-10/FAS) Bij de lessen van de studietaak Fasenleer zullen we een aantal aspecten belichten die bijna allemaal verband houden met het zuiveren van stoffen. Met de aangereikte kennis van de fasenleer kunnen we vragen beantwoorden zoals hoe zuiver kan de stof gemaakt worden? of Is dat mengsel te zuiveren met een bepaalde techniek? 3. Structuuropheldering (THA3V-10/STR) In de organische chemie worden (nieuwe) verbindingen gemaakt. Hierbij is een kwalitatieve analyse noodzakelijk (heb ik de stof wel gemaakt?). Voor deze kwalitatieve analyse worden diverse spectroscopische technieken gebruikt. In dit subthema zullen al deze technieken aan de orde komen massa- en 13 C- NMR spectrometrie als nieuwe stof IR en 1 H-NMR ter herhaling / verdieping. Onder THA4V-10 vallen de studieonderdelen: Biomoleculen (2 dagdelen IZT per week gedurende 6 weken) Thermodynamica (1 dagdeel IZT per week gedurende 6 weken) Bioprocestechnologie (2 dagdelen IZT per week gedurende 6 weken) Management en Integrale Kwaliteitszorg (1 dagdeel IZT per week gedurende 6 weken) Tijdens het studieonderdeel biomoleculen (BM) worden de 4 hoofdgroepen biomoleculen behandeld: Eiwitten Koolhydraten (polysacchariden) Lipiden Kernzuren (DNA en RNA) Er wordt uitgebreid ingegaan op een speciale groep eiwitten de enzymen en dan met name op enzymkinetiek en regulering van enzymactiviteit. Algemeen wordt er aandacht besteed aan de structuur van de biomoleculen zoals de samenstellende monomere eenheden en de bouw en er worden verbanden gelegd met de daarmee samenhangende functies. Tijdens het studieonderdeel thermodynamica (THE) worden behandeld: De verandering in energie bij (chemische) processen: de eerste hoofdwet De warmteuitwisseling bij chemische processen: de enthalpie Het streven naar chaos: de tweede hoofdwet De richting van reacties: de Gibbs vrije energie De invloed van temperatuur en druk op de Gibbs vrije energie Het evenwicht in de chemie Tijdens het studieonderdeel bioprocestechnologie (BPT) worden behandeld: Upstreamprocessing (USP) Downstreamprocessing (DSP) Inleiding en celdisruptie Klaren Concentreren Zuiveren Zeer zuiveren Schakelen Tijdens het studieonderdeel Management en Integrale Kwaliteitszorg (MIK) worden behandeld:

18 Deze cursus bestaat uit drie onderdelen: Molecuulbouw : 1 dagdeel IZT per week gedurende 6 weken Molecuul Spectrometrie: 1 dagdeel IZT per week gedurende 6 weken Fysische Chemie: 1 dagdeel IZT per week gedurende 6 weken THB12V-10 THB22V-10 THB3V-06 THB3V-11 In het onderdeel Molecuulbouw worden de volgende onderwerpen behandeld: - ionogene binding - covalente binding en molecuulstructuur - structuur en eigenschappen - organische moleculen - biomoleculen Het onderdeel Molecuul Spectrometrie behandelt de volgende onderwerpen: - straling en materie - elektronen spectrometrie - infraroodspectrometrie - NMR spectrometrie Het onderdeel Fysische Chemie omvat de volgende onderwerpen: - gaswetten - kinetische gastheorie - verdelingswet van Boltzmann - viscositeit - oppervlaktespanning - ideale oplossingen De drie onderdelen worden samen getoets. De toets bestaat uit een kennisdeel en een casusgedeelte. Bij het onderdeel wiskunde met Excel wordt het computerprogramma Excel ingezet om wiskundige problemen op te lossen. De volgende stof wordt behandeld: - 0-punten en snijpunten van functies vinden - werken met matrices - werken met de Solver-optie van Excel - integreren Naast het aanleren van recepten om wiskunde met de computer te kunnen doen wordt de vaardigheid in het werken met Excel vergroot en worden studenten getraind om vraagstukken te vertalen naar een met de computer op te lossen format. Deze module bestaat uit de onderdelen instrumentele spectrometrie chromatografie en chemometrie. Chemometrie maakt gebruik van wiskundige en statistische methoden. Je kunt met deze technieken o.a. uitmaken of een bepalingsmethode optimaal is voor jouw doel. De instrumentele spectrometrie bespreekt de bouw van spectrometers en gaat dieper in op AAS GFAAS ICP-AES Luminescentie FTIR en MS. Chromatografie gaat in op de basisaspecten: chromatografische basisformule kwantitatieve en kwalitatieve parameters apparatuur kolomkeuze IEC en GPC De drie onderdelen worden samen getoets. De toets bestaat uit een kennisdeel en een casusgedeelte. Deze cursus bestaat uit de onderdelen instrumentele spectrometrie, chromatografie en chemometrie. Chemometrie maakt gebruik van wiskundige en statistische methoden. Je kunt met deze technieken o.a. uitmaken of een bepalingsmethode optimaal is voor jouw doel. De instrumentele spectrometrie bespreekt de bouw van spectrometers en gaat dieper in op AAS, GFAAS, ICP- AES, Luminescentie, FTIR en MS. Chromatografie gaat in op de basisaspecten: chromatografische basisformule, kwantitatieve en kwalitatieve parameters, apparatuur, kolomkeuze,iec en GPC De drie onderdelen worden samen getoets. De toets bestaat uit een kennisdeel en een casusgedeelte. Daarnaast wordt in deze cursus ook aandacht geschonken aan Risicobeheersing en Veiligheid. Hier worden een aantal aspecten beschreven die te maken hebben met het op een verantwoorde en veilige manier uitvoeren van laboratoriumwerkzaamheden. Aan de orde komen veiligheidsmanagement, brand, explosie, toxicologie, lawaai, elektriciteit en arbeidshygiëne. Het geheel wordt afgesloten met een afzondelijke toets.

19 THB4V-11 THE4D5L- 08 Simulatie: Met behulp van Excel worden simulaties in de tijd nagebootst. De onderwerpen die aan bod komen zijn: 1. groeimodellen 2. evenwicht en activeringsenergie 3. volgreacties en epidemie 4. explosies 5. roofdier-prooidier mechanisme 6. stabiliteit van een reactor Werkvorm: computerpracticum Bij het vak thermodynamica worden de energie-effecten die gepaard gaan met reacties nader bekeken. De volgende belangrijke grootheden worden achtereenvolgens behandeld: - energie arbeid en warmte - enthalpie - entropie - Gibbs vrije energie - evenwicht(sreacties) Aan de hand van praktische voorbeelden worden berekeningen aan de genoemde grootheden uitgevoerd waarbij de invloed van temperatuur en druk meegenomen wordt. Na het vaststellen van het onderwerp van het afstudeeronderzoek kan de student beginnen met de voorbereiding ontwerp en/of opzet van de afstudeeropdracht. THINZ7D-06 THINZ8L-06 Hierbij komen de volgende punten aan de orde: - Inwerken in het probleem door vooronderzoek of literatuuronderzoek. - Formuleren van de probleemstelling gebaseerd op de formulering van de afstudeeropdracht. - Uitvoeren van een probleemanalyse. - Definiëren van het probleem. - Formuleren van de doelstelling(en) van het onderzoek (hypothese). - Eventueel schrijven van een apart literatuurverslag meestal is dit echter een integraal onderdeel van het afstudeerverslag. - Opstellen van een werkplan of een plan van aanpak. Tijdens het afstudeeronderzoek laat de student zien dat het vooronderzoek en/of literatuuronderzoek wordt toegepast tijdens de uitvoering van de afstudeer-opdracht. De student is in staat de theorie en de praktijk te integreren. Na het vaststellen van het onderwerp van het afstudeeronderzoek kan de student beginnen met de voorbereiding ontwerp en/of opzet van de afstudeeropdracht. Hierbij komen de volgende punten aan de orde: - Inwerken in het probleem door vooronderzoek of literatuuronderzoek. - Formuleren van de probleemstelling gebaseerd op de formulering van de afstudeeropdracht. - Uitvoeren van een probleemanalyse. - Definiëren van het probleem. - Formuleren van de doelstelling(en) van het onderzoek (hypothese). - Eventueel schrijven van een apart literatuurverslag meestal is dit echter een integraal onderdeel van het afstudeerverslag. - Opstellen van een werkplan of een plan van aanpak. Tijdens het afstudeeronderzoek laat de student zien dat het vooronderzoek en/of literatuuronderzoek wordt toegepast tijdens de uitvoering van de afstudeer-opdracht. De student is in staat de theorie en de praktijk te integreren.

20 THINZ8V-04 Na het vaststellen van het onderwerp van het afstudeeronderzoek kan de student beginnen met de voorbereiding ontwerp en/of opzet van de afstudeeropdracht. Hierbij komen de volgende punten aan de orde: Inwerken in het probleem door vooronderzoek of literatuuronderzoek. Formuleren van de probleemstelling gebaseerd op de formulering van de afstudeeropdracht. Uitvoeren van een probleemanalyse. Definiëren van het probleem. Formuleren van de doelstelling(en) van het onderzoek (hypothese). Eventueel schrijven van een apart literatuurverslag meestal is dit echter een integraal onderdeel van het afstudeerverslag. Opstellen van een werkplan of een plan van aanpak. TIWA6L-05 TIWA7L-06 TIWB4L-05 TIWB6L-05 TIWB7L-06 TWK2D-08 Tijdens het afstudeeronderzoek laat de student zien dat het vooronderzoek en/of literatuuronderzoek wordt toegepast tijdens de uitvoering van de afstudeer-opdracht. De student is in staat de theorie en de praktijk te integreren. In deze module wordt van de studenten verwacht dat zij een onderwerp bespreken waarvan de theorie in dit blok op school is behandeld en waar zij op hun stage-adres mee in aanraking komen. Het onderwerp mag zowel chemisch als biochemisch van aard zijn maar moet vooraf goedgekeurd worden door de docent. Over het onderwerp en de toepassing daarvan op hun stageplek schrijven de studenten een verslag waarin zowel de theoretische als de praktische aspecten aan bod komen. Op basis van het ingeleverde verslag krijgt de student een beoordeling voor dit vak. In deze module wordt van de studenten verwacht dat zij een onderwerp bespreken waarvan de theorie in dit blok op school is behandeld en waar zij op hun stage-adres mee in aanraking komen. Het onderwerp mag zowel chemisch als biochemisch van aard zijn maar moet vooraf goedgekeurd worden door de docent. Over het onderwerp en de toepassing daarvan op hun stageplek schrijven de studenten een verslag waarin zowel de theoretische als de praktische aspecten aan bod komen. Op basis van het ingeleverde verslag krijgt de student een beoordeling voor dit vak. In deze module wordt van de studenten verwacht dat zij een onderwerp bespreken waarvan de theorie in dit blok op school is behandeld en waar zij op hun stage-adres mee in aanraking komen. Het onderwerp mag zowel chemisch als biochemisch van aard zijn maar moet vooraf goedgekeurd worden door de docent. Over het onderwerp en de toepassing daarvan op hun stageplek schrijven de studenten een verslag waarin zowel de theoretische als de praktische aspecten aan bod komen. Op basis van het ingeleverde verslag krijgt de student een beoordeling voor dit vak. In deze module wordt van de studenten verwacht dat zij een onderwerp bespreken waarvan de theorie in dit blok op school is behandeld en waar zij op hun stage-adres mee in aanraking komen. Het onderwerp mag zowel chemisch als biochemisch van aard zijn maar moet vooraf goedgekeurd worden door de docent. Over het onderwerp en de toepassing daarvan op hun stageplek schrijven de studenten een verslag waarin zowel de theoretische als de praktische aspecten aan bod komen. Op basis van het ingeleverde verslag krijgt de student een beoordeling voor dit vak. In deze module wordt van de studenten verwacht dat zij een onderwerp bespreken waarvan de theorie in dit blok op school is behandeld en waar zij op hun stage-adres mee in aanraking komen. Het onderwerp mag zowel chemisch als biochemisch van aard zijn maar moet vooraf goedgekeurd worden door de docent. Over het onderwerp en de toepassing daarvan op hun stageplek schrijven de studenten een verslag waarin zowel de theoretische als de praktische aspecten aan bod komen. Op basis van het ingeleverde verslag krijgt de student een beoordeling voor dit vak. In deze module wordt voortgeborduurd op de kennis die in de module Inleiding wiskunde (cursuscode IWK2D-08) is behandeld. Hoofdonderwerpen zijn: - het gebruik van het getal e en de natuurlijke logaritme - het berekenen van limieten - differentiëren - integreren. Uit het wiskundeboek worden oefenopgaven gemaakt en er wordt ruimschoots aandacht besteed aan het gebruik van de geleerde technieken in chemische vraagstukken.