VADEMECUM VOOR PLEEGZORGERS

Transcriptie

1 VADEMECUM VOOR PLEEGZORGERS Een leidraad bij de administratieve aspecten van een pleegzorgsituatie van minderjarigen Pleegzorg Limburg vzw - vademecum voor pleegzorgers 2014 (versie 2) 1

2 Pleegzorg Limburg vzw - vademecum voor pleegzorgers 2014 (versie 2) 2

3 Welkom! Wij zijn blij dat je de beslissing heb genomen je te engageren in pleegzorg. Uit ervaring weten wij dat de komst van een pleegkind of een pleeggast heel wat veranderingen in je dagelijkse leven teweeg zal brengen. Je zal prettige momenten beleven en soms zal je ook moeilijke dagen kennen. Naast een mondje meer, komen er ook tal van praktische beslommeringen bij: kinderbijslag, pleegzorgvergoeding, ziekenfonds, domiciliëring en zoveel meer. In deze administratieve gids trachten wij je per thema de weg te wijzen in de administratieve doolhof. Heb je nog vragen? Geen nood: voor meer uitleg kan je terecht bij je pleegzorgwerker of de administratief medewerkers. Achteraan in het vademecum zijn bijlagebrieven te vinden die je kan gebruiken om bepaalde informatie aan te vragen of door te geven. Gelieve de originele brieven te bewaren in de map en een kopie te versturen naar onze dienst. We kijken uit naar een prettige samenwerking! Pleegzorg Limburg vzw Pleegzorg Limburg vzw - vademecum voor pleegzorgers 2014 (versie 2) 3

4 Rubrieken Ondersteunende pleegzorg rechtstreeks toegankelijke hulpverlening 7 1. Begin plaatsing 7 2. Kostentegemoetkomingen 8 3. Vakantie of overnachting elders 9 4. Invloed op belastingaangifte 9 Pleegzorgsituaties in de niet-rechtstreeks toegankelijke hulpverlening Begin plaatsing Kostentegemoetkomingen Vakantie of overnachting elders Invloed op belastingaangifte 16 Hoorrecht en duur bij een plaatsing 17 De rechtspositie van de minderjarige in de integrale jeugdhulp 18 Privacy en doorgeven van informatie 20 Sparen 21 Verzekering 22 Extra voordelen 25 Pleegzorgverlof 25 De lijn 26 NMBS 26 Reductiekaart openbaar vervoer 26 Tussenkomst ziekenfonds 26 Kinderopvang 27 Studiebeurs 27 Leercontract, werk of werkloos 28 Voortgezette hulpverlening 29 Einde pleegzorgsituatie 29 Participatieraad 30 Pleegzorg Limburg vzw - vademecum voor pleegzorgers 2014 (versie 2) 4

5 Vragen, wensen of klachten 30 Jo Lijn 30 Telefonische bereikbaarheid 31 Ernstige gebeurtenissen 32 Administratieve medewerkers 33 Locaties 34 Bijlagen Pleegzorg Limburg vzw - vademecum voor pleegzorgers 2014 (versie 2) 5

6 Pleegzorg Limburg vzw - vademecum voor pleegzorgers 2014 (versie 2) 6

7 Ondersteunende pleegzorg rechtstreeks toegankelijke hulpverlening INLEIDEND Ondersteunende pleegzorg is een vorm van pleegzorg ter ondersteuning van het gezin van het pleegkind/de pleeggast. Dit kan voor een korte aaneengesloten periode of voor meerdere korte periodes met afwisselend verblijf in het eigen gezin en het pleeggezin. De ouders behouden de eindverantwoordelijkheid ook gedurende de pleegzorgsituatie. Het Agentschap Jongerenwelzijn betaalt een kostenvergoeding. 1. Begin plaatsing Welke documenten zijn van belang? Pleegzorgattest Bij het begin van de plaatsing ontvang je een attest waarin de dienst voor pleegzorg verklaart dat u geschikt bent als pleegzorger en voldoet aan de wettelijke voorwaarden. De pleegzorgdienst screent en reikt een pleegouderattest (cf art. 14 van het decreet pleegzorg) uit volgens 3 criteria: - Er zijn geen met pleegzorg onverzoenbare strafrechtelijke veroordelingen, te bewijzen via een uittreksel uit het strafregister model 2; - Het pleeggezin heeft voldoende draagkracht; - Elk lid van het pleeggezin wil zich engageren Elk attest blijft geldig voor 1 pleegzorgverbintenis. Het wordt ingetrokken zodra één van de criteria niet meer vervuld is. Samenwerkingscontract: bij het begin van de pleegzorgsituatie in de rechtstreeks toegankelijke hulpverlening wordt een document opgemaakt in 3 exemplaren. Hierin geven de ouders hun toestemming om hun kind/gast bij jou te laten wonen gedurende een vooraf bepaalde periode en worden een aantal afspraken genoteerd. Via een formulier blad eerste contact dat je pleegzorgwerker samen met jou invult, krijgen we alle administratieve informatie die we nodig hebben om het dossier te kunnen beheren, zoals het rekeningnummer waar we de kostenvergoedingen op zullen storten, contactgegevens, Alle gegevens die in je dossier zitten, zijn beschermd door de wet op de privacy en door ons beroepsgeheim. Pleegzorg Limburg vzw - vademecum voor pleegzorgers 2014 (versie 2) 7

8 2. Onkosten De kostenvergoeding De kostenvergoeding is bedoeld om de uitgaven voor het effectief verblijf bij jou als pleegzorger te dekken: voeding, vervoerskosten, activiteiten, uitstappen... (kleding en schoolkosten blijven ten laste van de ouders). Deze vergoeding is geen loon of vergoeding voor je inspanningen, het is een vergoeding voor je kosten en wordt gesubsidieerd door het Agentschap Jongerenwelzijn. Maandelijks ontvang je een bedrag voor het aantal dagen dat jouw pleegkind/pleeggast bij jou verblijft. Dit bedrag volgt de index. Pleegzorg Limburg vzw zorgt ervoor dat het bedrag op jouw rekening gestort wordt, dit is rond de 20 e van de maand na de betreffende maand. Sinds 1 januari 2014 bedraagt de kostenvergoeding, die gekoppeld is aan de index, per dag per kind/jongere voor ondersteunende pleegzorg (crisis, korte opvang of onderbroken opvang): Voor kinderen van 0 jaar tot 12 jaar: 19,40 per dag Voor jongeren van 12 jaar tot 18 jaar: 20,95 per dag Je dient ons elke maand de reële aanwezigheidsdagen en het uur van aankomst en vertrek door te geven. Je ontvangt daarvoor van ons een document. Het ingevulde document (zie bijlage) stuur je vóór de vijfde van de daaropvolgende maand aan de administratie. Kinderbijslag Je ontvangt geen kinderbijslag, je krijgt een verhoogde kostenvergoeding die de kinderbijslag compenseert. Medische kosten Je pleegkind/pleeggast blijft gedurende zijn/haar verblijf ingeschreven bij de mutualiteit van zijn eigen ouders. Dit houdt in dat de medische kosten ten laste van de ouders blijven. Het is wél nodig dat uw pleegkind de eigen SIS-kaart meebrengt. Elke medische of paramedische ingreep gebeurt in overleg met de ouders. Voor een volledige verdoving moeten de ouders hun schriftelijke toestemming geven. Bij dringende gevallen echter ligt de uiteindelijke beslissing bij de behandelende arts. Zakgeld Sinds 1 januari 2014 is zakgeld geïntegreerd in de kostenvergoeding. In overleg met de pleegzorgwerker kunnen keuzes worden gemaakt over het bedrag van het zakgeld, onder meer rekening houdend met de situatie van de eigen kinderen. Pleegzorg Limburg vzw - vademecum voor pleegzorgers 2014 (versie 2) 8

9 3. Vakantie of overnachting elders Als je met jouw pleegkind/pleeggast op vakantie wil gaan naar het buitenland, moeten de ouders hun toestemming verlenen en die toestemming moet gewettigd worden door de gemeentelijke overheid. Voor het wettigen gaan de ouders met de schriftelijke toestemming en hun identiteitskaart naar de gemeente waar men het document afstempelt. Daarnaast moeten ook alle kinderen beneden de 12 jaar in het bezit zijn van een identiteitsbewijs met foto of van een kids-id. Indien je op reis gaat buiten Europa, informeer ruim vooraf of een internationale reispas vereist is en welke procedure je gemeente volgt (sommige ambtenaren vragen dat één van de ouders persoonlijk hun handtekening zet op een verklaring dat hun minderjarig kind met derden naar het buitenland gaat). Vraag bij het ziekenfonds of je voor bepaalde landen een bijkomend reisdocument nodig hebt en informeer vooraf bij het ziekenfonds (ook bij die van uw pleegkind/-gast!) wat je moet doen ingeval van ziekte of ongeval. Bij het ziekenfonds kan je ook een brochure verkrijgen. Ingeval je pleegkind/pleeggast naar het buitenland reist, raden wij ten stelligste aan om een reisbijstandsverzekering af te sluiten. 4. Invloed op belastingaangifte De kostenvergoedingen zijn niet belastbaar. Pleegkinderen/pleegjongeren die bij jou verblijven onder de formule ondersteunende pleegzorg worden fiscaal niet beschouwd als ten laste. Pleegzorg Limburg vzw - vademecum voor pleegzorgers 2014 (versie 2) 9

10 Pleegzorgsituaties in de niet-rechtstreeks toegankelijke hulpverlening INLEIDEND Deze pleegzorgsituaties worden aangemeld op vraag van een verwijzer (dit is een Jeugdrechtbank of de intersectorale toegangspoort 1 ). De Vlaamse Gemeenschap, nl. het Agentschap Jongerenwelzijn, komt tussen in de kosten van deze pleegzorgsituaties. 1. Begin plaatsing Belangrijke documenten De verwijzer maakt bij het begin van een pleegzorgsituatie een officieel document op. Dit document kan een beschikking, een vonnis, een kennisgeving, zijn. Als je dit document krijgt, bewaar dit dan zorgvuldig. Heb je een bewijs nodig dat een pleegkind/gast bij jou verblijft, kan je een bijkomend attest aanvragen bij de administratie van Pleegzorg Limburg. Je kunt het attest bijvoorbeeld nodig hebben als het pleegkind/gast naar het buitenland op reis gaat, of om een verminderingskaart aan te vragen bij de NMBS. De pleegzorgdienst screent en reikt een pleegzorgattest uit cfr art. 14 van het decreet pleegzorg volgens 3 criteria: - Er zijn geen met pleegzorg onverzoenbare strafrechtelijke veroordelingen, te bewijzen via een uittreksel uit het strafregister model 2; - Het pleeggezin heeft voldoende draagkracht; - Elk lid van het pleeggezin wil zich engageren Elk attest blijft geldig voor 1 pleegzorgverbintenis. Het wordt ingetrokken zodra één van de criteria niet meer vervuld is Via een formulier blad eerste contact dat je pleegzorgwerker samen met jou invult, krijgen we alle administratieve informatie die we nodig hebben om het dossier te kunnen beheren, zoals het rekeningnummer waar we de kostenvergoedingen op zullen storten, contactgegevens, Alle gegevens die in je dossier zitten, zijn beschermd door de wet op de privacy en door ons beroepsgeheim. 1 De toegangspoort is het orgaan dat de buitengerechtelijke toegang tot de niet-rechtstreeks toegankelijke modules van pleegzorg organiseert Pleegzorg Limburg vzw - vademecum voor pleegzorgers 2014 (versie 2) 10

11 Welke inschrijvingen zijn nodig en wie zorgt hiervoor? Domiciliëring Je dient naar de gemeente te gaan om de domiciliering in orde te brengen van de aan jou toevertrouwde kinderen/gasten. Ziekenfonds Je moet je pleegkind/-gast inschrijven bij jouw ziekenfonds. Je kan deze inschrijving in orde brengen met een bewijs van gezinssamenstelling, dat je kan opvragen bij de gemeente. Werkende pleeggasten hebben recht op een eigen lidboekje en moeten zich als rechthebbende inschrijven bij een ziekenfonds naar keuze. Kinderbijslagfonds Wij verwittigen het kinderbijslagfonds die als laatste kindergeld uitbetaalde voor je pleegkind/-gast aan de hand van zijn/haar rijksregisternummer en plaatsingsattest. De pleegzorgers vragen de kinderbijslag aan. Familiale verzekering Pleegkinderen/pleegjongeren die bij jou gedomicilieerd zijn, worden ook verzekerd door jouw familiale verzekering, omdat hun domicilie bij jou staat. Verwittig je verzekering dat er een nieuwe samenstelling is van het gezin. Als je geen familiale verzekering hebt, dringen wij erop aan er eentje af te sluiten. Zie ook verderop, het hoofdstuk over verzekeringen. 2. Kostentegemoetkoming Denk eraan elke wijziging van je gezinssituatie aan Pleegzorg Limburg vzw te melden, een kleine verandering kan financieel grote gevolgen hebben. Voorbeelden van wijzigingen die je dient te melden: je verandert van werk en krijgt kinderbijslag van een ander kinderbijslagfonds de pleeggast begint te werken: leercontract, deeltijds leren, interim of vast werk de pleeggast is schoolverlater elk overlijden dat een invloed kan hebben op de kinderbijslag elke wijziging van je gezinssamenstelling De wijzigingen kunnen een verandering van onkostenvergoeding en een nieuwe berekening met zich meebrengen. Wat je ten onrechte zou ontvangen, wordt later teruggevorderd door Pleegzorg Limburg vzw. De kostenvergoeding De kostenvergoeding die je ontvangt, wordt bepaald en gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap. Per opvangdag wordt een forfaitaire kostenvergoeding uitbetaald. De kostenvergoeding is bedoeld als tussenkomst in de kosten die u heeft om de uitgaven tijdens het verblijf van uw pleegkind/pleeggast te dekken: voeding, kleding, schoolkosten, vervoerskosten, gewone medische kosten. Het is geen loon of geen vergoeding voor uw Pleegzorg Limburg vzw - vademecum voor pleegzorgers 2014 (versie 2) 11

12 inspanningen. Deze vergoeding mag enkel gebruikt worden voor het vergoeden van kosten in functie van uw pleegkind/-gast. Ook als uw pleegkind/pleeggast in een internaat of ziekenhuis verblijft of op vakantie is, wordt de kostenvergoeding verder uitbetaald. Sinds 1 januari 2014 is zakgeld geïntegreerd in de kostenvergoeding. Zakgeld is een recht van elk kind, het bedrag kan je zelf bepalen, rekening houdend met de leeftijd, het bedrag dat je aan je eigen kinderen geeft, Pleegzorg Limburg stort maandelijks de kostenvergoeding op uw rekening, berekend op basis van het aantal dagen dat uw pleegkind/pleeggast bij u inwoont. Rond de 20 e volgend op de start van de plaatsing van uw pleegkind ontvangt u de eerste betaling. De eerste dag van het verblijf wordt meegerekend, de laatste dag niet (beide dagen samen worden als één dag gerekend). De berekening van de kostenvergoeding is afhankelijk van - de leeftijd van het pleegkind/-gast - of er al dan niet kinderbijslag wordt uitgekeerd - of de pleeggast een inkomen heeft Vanaf 1 januari 2014 gelden volgende bedragen (gekoppeld aan de index): Leeftijd pleegkind of pleeggast Dagvergoeding 0-6 jaar 13,00 Recht op kinderbijslag 6-12 jaar 13, jaar 15, jaar 16, jaar 18,00 Geen recht op kinderbijslag 0-12 jaar 19, jaar 20, jaar met eigen inkomsten 7,00 Praktisch komt het erop neer dat u maandelijks een bedrag zal ontvangen: kostenvergoeding per dag vermenigvuldigd met het aantal verblijfsdagen. OPGELET bij adoptieprocedure! Voor kinderen waarvoor een adoptieprocedure wordt gestart, ontvangt men geen kostenvergoeding meer vanaf de dag van de aanvraag (en dus niet vanaf de dag van de uitspraak). Mocht je een adoptie-aanvraag voor je pleegkind/pleeggast overwegen, dan moet je dit aan ons melden. Onterecht uitbetaalde kostenvergoedingen worden altijd teruggevorderd door Pleegzorg Limburg vzw. Pleegzorg Limburg vzw - vademecum voor pleegzorgers 2014 (versie 2) 12

13 Kinderbijslag 1. Kinderbijslag voor pleegzorgers: via het kinderbijslagfonds van je werkgever ontvang je voor je pleegkind/pleeggast kinderbijslag, dat bestaat uit een basisbedrag, afhankelijk van rang en statuur, vermeerderd met een leeftijdstoeslag voor kinderen ouder dan 6 jaar. Kinderen met een beperking hebben recht op een bijkomende bijslag. Deze bijslag wordt berekend aan de hand van de ernst van de aandoening. 2. Wezenbijslag: wordt over het algemeen verder uitbetaald door het kinderbijslagfonds van de laatste werkgever van de overleden ouder. 3. Bijzondere bijslag voor kinderen geplaatst in een gezin: ouders, van wie een kind bij pleegzorgers verblijft, ontvangen maandelijks een forfaitaire bijslag indien er aan een aantal voorwaarden voldaan wordt. Met deze toeslag wil men ouders de mogelijkheid geven nog verder zorg voor hun kind(eren) op te nemen, ook al wonen deze (tijdelijk) niet bij hen. De forfaitaire bijslag heeft geen enkele invloed op de kinderbijslag die u als pleegzorger ontvangt. Vergoeding van bijzondere kosten. a. Wat zijn bijzondere kosten De procedure voor terugbetaling bijzondere kosten en zorgzwaarte zit in een overgangsfase. Hierin kunnen in de komende tijd nog wijzigingen gebeuren. Pleegzorgers kunnen een bijkomende tegemoetkoming ontvangen om bijzondere kosten te dekken. Hiermee wordt bedoeld: kosten voor buitengewone medische en paramedische verzorging aan pleegkinderen/- gasten, met het oog op het behoud of het herstel van de fysieke of psychische integriteit van het pleegkind/-gast. De term bijzondere kosten slaat dus op medische en paramedische behandelingen die uitzonderlijk en noodzakelijk zijn voor de gezondheid. De lijst met behandelingen die in aanmerking kunnen komen mits aan een aantal voorwaarden voldaan wordt, vind je in bijlage van deze bundel. Deze lijst is in beraad en kan dus nog wijzigen. b. Wat valt niet onder bijzondere kosten? - Gewone doktersbezoeken en preventieve behandelingen vallen niet onder de bijzondere kosten. De behandelingen worden niet als uitzonderlijk beschouwd en behoren tot een normaal uitgavenpatroon en worden dus betaald van de kostenvergoeding. - Het totaalbedrag van een eenmalig of lopend dossier dat minder dan 15 euro bedraagt, komt niet in aanmerking voor terugbetaling omwille van de hoge administratieve kosten. Een langdurige behandeling die Pleegzorg Limburg vzw - vademecum voor pleegzorgers 2014 (versie 2) 13

14 per sessie minder dan 15 euro kost, maar in totaal dit bedrag overschrijdt, komt wel in aanmerking voor terugbetaling (vb psychotherapie, logopedie, ). c. Voorwaarden voor terugbetaling - In de eerste plaats moet je je mutualiteit, hospitalisatieverzekering of elke andere verzekering aanspreken voor de terugbetaling. Het bedrag dat na de tussenkomst van de mutualiteit nog door jou te betalen is (remgeld), en voldoet aan de voorwaarden opgelegd door het Ministerie kunnen wij terugbetalen. Bvb: opleg in ziekenhuis voor een privékamer in het ziekenhuis en erelonen worden niet terugbetaald. - Je dient Pleegzorg Limburg te contacteren vóór een behandeling start. Indien een behandeling wordt gestart zonder een voorafgaande goedkeuring van Pleegzorg Limburg vzw dan kan niet worden verzekerd dat deze kosten zullen gesubsidieerd worden. Dit geldt natuurlijk niet bij dringende hospitalisatie. - Voor niet-levensbedreigende ziekenhuisopnames is het nodig om zowel de administratief medewerker als de pleegzorgwerker vóóraf in te lichten. Bij medische ingrepen is de toestemming van de ouders vereist. Bij spoedgevallen beslist de behandelende arts. De opleg voor de ligdagprijs voor een 1 persoonskamer bij verblijf in het ziekenhuis wordt niet terugbetaald. - Specialisten moeten bij de aanvraag de kostenraming met bijhorende nomenclatuurnummers vermelden. Voor terugbetaling hanteren wij het maximum toegelaten tarief vastgelegd door het RIZIV. d. Wat hebben we van jou nodig? - Vraag altijd na bij jouw ziekenfonds of er tussenkomst is. Stuur bij de stavingsstukken ook het bewijs van tussenkomst van mutualiteit. - Een aanvraag tot het subsidiëren van een behandeling moet vergezeld zijn van een verslag. De zorgverstrekker moet hierin de kostenraming, de duur, de frequentie en de motivatie voor de behandeling toelichten. Als je een dossier bij ons laat opstarten over orthodontie of therapie, dan bezorgen wij u een specifieke leidraad. Bel hiervoor naar Martine of Joke van de administratie of mail naar administratie@pleegzorglimburg.be. Pleegzorg Limburg vzw - vademecum voor pleegzorgers 2014 (versie 2) 14

15 Zorgzwaarte Indien er zich een aantoonbare verhoogde zorgzwaartesituatie voordoet, dan kan de dienst voor pleegzorg een bijkomend bedrag (boven de kostenvergoeding) toekennen aan de pleegzorger. De periode waarvoor dit bijkomend bedrag wordt toegekend, moet afgebakend zijn in de tijd. De provinciale diensten voor pleegzorg maken afspraken over welke zorgzwaartesituaties in aanmerking kunnen genomen worden. 3. Vakantie of overnachting elders Je mag in principe met je pleegkind/-gast met vakantie, maar elke vakantie of verblijf elders moet je aan ons melden. Dit geldt voor korte of langere vakanties zowel in het binnenals in het buitenland, dus ook reizen met de school of jeugdbeweging. Is uw pleegkind geplaatst door de jeugdrechtbank, dan moet de jeugdrechter voor elke vakantie toestemming geven. De ouders moeten toelating geven voor een reis naar het buitenland. Wat moet je zelf doen? Je brengt je pleegzorgwerker of de dienst op de hoogte van o het tijdstip en duur o het juiste adres o binnenland: ten laatste 3 weken vóór het vertrek o buitenlandse overnachtingen: ten laatste 6 weken vóór het vertrek Gaat je pleegkind naar het buitenland op reis, o Zorg voor toelating van de ouders eventueel samen met je pleegzorgwerker o vraag bij de gemeente een identiteitsbewijs met foto (voor kinderen jonger dan 12 jaar) of een kids-id aan. Dat moet trouwens ook voor je eigen kinderen. o Indien je op reis gaat buiten Europa, informeer ruim vooraf of een internationale reispas vereist is en welke procedure je gemeente volgt (sommige ambtenaren vragen dat één van de ouders persoonlijk hun handtekening zet op een verklaring dat hun minderjarig kind met derden naar het buitenland gaat). o Zorg voor een repatriëringsverzekering. Bij de grote mutualiteiten is dit voorzien in het pakket, anders kan je een privéverzekering afsluiten. Vraag vóór vertrek bij jouw ziekenfonds concrete informatie over wat je moet doen ingeval van ziekte of ongeval. De meeste ziekenfondsen beschikken hiervoor over een brochure. Pleegzorg Limburg vzw - vademecum voor pleegzorgers 2014 (versie 2) 15

16 4. Invloed op uw belastingaangifte Is uw pleegkind ten laste? Ja, maar het is de toestand op 1 januari van het inkomstenjaar dat telt. Twee voorbeelden: Van 24 december 2013 tot 3 maart 2014 woont een pleegkind bij jou. De samenstelling van uw gezin is op 1 januari 2014 gewijzigd, je pleegkind is ten laste voor aanslagjaar 2014 (inkomsten 2013). Er woont een pleegkind bij jou van 5 januari 2013 tot 25 december De samenstelling van je gezin is op 1 januari niet gewijzigd. Hoewel een pleegkind bijna een jaar bij jou woonde, wordt het niet als ten laste aanzien voor de inkomsten van 2013! Als je het pleegkind ten laste kunt opgeven, voeg dan best een document met de gezinssamenstelling bij jouw belastingaangifte. Dergelijk document kun je verkrijgen via de dienst bevolking van jouw gemeente. Indien de pleeggast een eigen inkomen heeft, dan zal hij/zij niet meer ten laste zijn indien een bepaald netto-belastbaar bedrag overschreden wordt. In dit geval zal uw pleeggast zelf een belastingaangifte moeten indienen. De bedragen worden jaarlijks aangepast. Is de kostenvergoeding belastbaar? Neen, de kostenvergoeding moet u niet op uw belastingaangifte invullen. De kostenvergoeding die u ontvangt, is namelijk geen loon. Het is een forfaitaire vergoeding voor het verblijf van de minderjarige. Pleegzorg Limburg vzw - vademecum voor pleegzorgers 2014 (versie 2) 16

17 Hoorrecht en duur bij een pleegzorgplaatsing Gerechtelijke jeugdhulp De plaatsing in een pleeggezin van minderjarigen via de Jeugdrechtbank wordt aan een duur gebonden. De duur van een plaatsing varieert van 1 tot 3 jaar en kan verlengd worden. Elke minderjarige die de leeftijd van 12 jaar bereikt heeft, moet persoonlijk door de jeugdrechter worden gehoord voor er een nieuwe maatregel wordt uitgesproken. Bij elke verschijning voor de Jeugdrechtbank heeft de minderjarige recht op bijstand van een advocaat. De uitnodiging voor deze zittingen gebeurt door een deurwaarder die de oproeping op het adres van de pleegzorgers komt afgeven via een deurwaardersexploot. Buitengerechtelijke Jeugdhulp Plaatsingen via de Buitengerechtelijke Jeugdhulp zijn plaatsingen op vrijwillige basis. Elke hulpverlening binnen pleegzorg verloopt volgens modules, die variëren van de crisismodule 7 dagen tot 2 weken tot de perspectiefbiedende module 2 jaar en langer. Op het einde van een termijn wordt beslist of een pleegzorgplaatsing wordt verlengd, gewijzigd of beëindigd. type module frequentie duur verlenging mogelijk crisis 7 dagen op 7 2 weken neen ondersteunend korte duur 7 dagen op 7 3 mnd ja, met voorwaarden ondersteunend lage frequentie wekelijks 20 mnd ja, met voorwaarden perspectiefzoekend 7 dagen op 7 6 mnd ja, kan 1x perspectiefbiedend lage frequentie 3x/week + 2 jaar niet van toepassing perspectiefbiedend hoge frequentie 7 dagen op jaar niet van toepassing Pleegzorg Limburg vzw - vademecum voor pleegzorgers 2014 (versie 2) 17

18 De rechtspositie van de minderjarige in de integrale jeugdhulp Alle minderjarigen hebben rechten. Voor minderjarigen die op één of andere manier een beroep doen op jeugdhulpverlening werd het decreet rechtspositie van de minderjarige in de integrale jeugdhulp ontwikkeld. Een mond vol! Door hulpverleners, en dus ook door uw pleegzorgwerker, wordt dan ook vaak over het decreet rechtspositie gesproken. Het decreet rechtspositie regelt op een samenhangende en uniforme wijze de rechten van minderjarigen, ongeacht het type jeugdhulp waar ze terechtkomen. Pleegzorgers spelen een essentiële rol bij de hulpverlening van pleegkinderen. Daarom vinden we het belangrijk dat ook jij op de hoogte bent van de inhoud van dit decreet. Het decreet steunt op enkele belangrijke principes Men gaat ervan uit dat minderjarigen in principe de rechten uit het decreet zelfstandig kunnen uitoefenen. Voor enkele van de rechten dient de minderjarige bekwaam te zijn. Bekwaam zijn betekent dat je voldoende kan inschatten wat in je belang is én dat je voldoende in staat bent de gevolgen van je beslissingen en daden in te schatten. Het belang van de minderjarige staat steeds voorop wanneer er gedurende de jeugdhulp keuzes moeten gemaakt worden. Hierna volgt een kort overzicht van de rechten van de minderjarige Elke minderjarige heeft recht op hulp. Het welzijn en de ontplooiingskansen van de minderjarige moeten worden beschermd. Elke minderjarige heeft dan ook recht op jeugdhulp. Er wordt daarbij rekening gehouden met het beschikbare aanbod. De achtergrond van de minderjarige en de wenselijkheid van continuïteit in de opvoeding moet voor ogen worden gehouden bij het toewijzen van de jeugdhulp Pleegzorg Limburg vzw - vademecum voor pleegzorgers 2014 (versie 2) 18

19 Recht op een bijstandspersoon: de minderjarige mag zich laten bijstaan door iemand die hij vertrouwt, een bijstandspersoon. Dat kan een leerkracht van de school zijn of iemand met beroepsgeheim (b.v. huisdokter, advocaat) of iemand die in de hulpverlening werkt, maar die zelf niet betrokken is bij de begeleiding van de minderjarige. Recht op duidelijke, begrijpelijke informatie waarbij rekening wordt gehouden o.a. met het ontwikkelingsniveau, geestelijke toestand, persoonlijkheid,... Soms vindt een pleegzorgwerker het beter dat de minderjarige niet alles weet, b.v. zaken die te kwetsend zijn. De pleegzorgwerker mag die informatie enkel achterhouden in het belang van de minderjarige en mits een motivering in het dossier. De minderjarige die bekwaam is om zijn rechten zelf uit te oefenen, heeft het recht om vrij in te stemmen met de buitengerechtelijke hulp, of die te weigeren. Recht op respect voor het gezinsleven: kinderen hebben het recht om bij hun ouders te wonen. Wonen minderjarigen door de jeugdhulpverlening niet thuis (maar b.v. in een pleeggezin), dan hebben ze recht op informatie over en recht op contact met hun ouders, broers, zussen of andere gezinsleden (behalve als dat niet in het belang van de minderjarige is). Niet-begeleide minderjarige vluchtelingen hebben recht op ondersteuning bij het zoeken naar hun familie. Recht op inspraak en participatie in het kader van de jeugdhulp. Hij mag altijd zijn mening geven, er mee over beslissen en vragen om bij te sturen. In de mate van het mogelijke geven hulpverleners daaraan een passend gevolg. Recht op een dossier. Daarin wordt enkel informatie opgenomen die voor de hulpverlening noodzakelijk is. In het pleegdossier staan ook zaken over andere personen die bij de hulpverlening betrokken zijn (familie, uw gezin, vrienden,... ). De minderjarige kan vragen om informatie of documenten aan het dossier toe te voegen. Pleegkinderen die bekwaam worden geacht, krijgen zelf toegang tot hun dossier, anders krijgen de ouders of de bijstandspersoon van de minderjarige) toegang tot die gegevens. Sommige informatie is voor de minderjarige níet toegankelijk: zaken die als vertrouwelijk werden bestempeld, zaken waarvan de hulpverlener vindt dat het niet in het belang van de minderjarige is die te weten, documenten die opgesteld zijn voor het gerecht. Recht op privacy en het recht dat er op een respectvolle manier omgegaan wordt met zijn politieke, filosofische of religieuze overtuiging en seksuele geaardheid. Het recht op privacy mag enkel doorbroken worden als men vermoedt dat er iets ernstig misloopt. Recht op een menswaardige behandeling: minderjarigen mogen niet onmenselijk of mensonterend behandeld worden. Indien een minderjarige gestraft wordt, dan staat de straf in verhouding tot het gestelde gedrag. Een straf is ook aangepast aan de persoonlijkheid van de minderjarige, bevordert de opvoeding en heeft geen traumatische uitwerking. De minderjarige heeft het recht klachten in te dienen over de hulp die hij krijgt en over het niet naleven van zijn rechten. Pleegzorg Limburg vzw - vademecum voor pleegzorgers 2014 (versie 2) 19

20 Privacy en doorgeven van informatie Informatie over jou en je gezin Als je de selectie- en voorbereidingsprocedure voor kandidaat-pleegzorgers doorlopen hebt, werd een dossier over jouw gezin als pleeggezin samengesteld. Dat dossier omvat het selectieverslag, een medisch attest, een uittreksel uit het strafregister model 2 en bepaalde administratieve gegevens. Je persoonlijke gegevens worden door Pleegzorg Limburg vzw in een bestand opgenomen. De gegevens worden enkel ten behoeve van de pleegzorgsituatie gebruikt. Ook als je geen pleegzorger meer bent, blijft er nog een tijd informatie bijgehouden, zowel in jouw dossier als in het dossier van je pleegkind/pleeggast. Je hebt een toegangsrecht en zo nodig een correctierecht van jouw persoonsgegevens. Meer informatie over de privacywetgeving is te vinden op Een aantal gegevens van de begeleidingsdossiers wordt ook opgeslagen in een centraal registratiesysteem van de overheid. Het is bedoeld om wetenschappelijk onderzoek te kunnen verrichten over de bijzondere jeugdzorg, om te kunnen bekijken wat goed loopt en waar verbetering in het beleid nodig is en voor statistisch materiaal. In de toekomst zullen ook enkele gegevens van de pleegzorgers hierin worden opgenomen. Het systeem is qua beveiliging vergelijkbaar met internetbankieren. De overheid heeft enkel toegang tot anonieme gegevens. Informatie over pleegkinderen en hun gezin van herkomst Verscheidene wettelijke bepalingen leggen op dat pleegzorgers of kandidaat-pleegzorgers gebonden zijn door de geheimhoudingsplicht. Dit betekent dat je verplicht bent tot geheimhouding van de feiten die je verneemt in verband met de pleegzorgsituatie of die hiermee verband houden. Alle informatie die je verkrijgt in het kader van een mogelijke of effectieve pleegzorgsituatie is strikt vertrouwelijk. Er wordt verwacht dat je met de meeste zorg en het grootste respect omgaat met de informatie over het pleegkind/-gast, zijn ouders en familie. Dit geldt ook nadat de pleegzorgsituatie beëindigd is. Inbreuken hierop worden door het Strafwetboek strafbaar gesteld. Andere wettelijke bepalingen gaan over het publicatieverbod. Pleegzorgers mogen geen informatie doorgeven aan derden over de achtergrondinformatie van de ouders en problematische opvoedingssituatie van het kind/gast. Er mogen dus ook geen mededelingen aan de pers of de media over pleegzorgsituaties gedaan worden. Als men u informatie vraagt (b.v. op school, vanuit het CLB, de pers, ) neem je contact op met jouw pleegzorgwerker. De wet op de privacy verbiedt foto's, beeldopnames, teksten van pleegkinderen in artikels die gelinkt zijn aan het thema pleegzorg. Grote discretie dus ook voor het publiceren van foto s op sociale netwerksites zoals Facebook! Vraag uitleg aan je pleegzorgwerker bij twijfel. Pleegzorg Limburg vzw - vademecum voor pleegzorgers 2014 (versie 2) 20