vereniging Landelijk Samenwerkingsverband Aandachtswijken (LSA) JAARVERSLAG 2005

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "vereniging Landelijk Samenwerkingsverband Aandachtswijken (LSA) JAARVERSLAG 2005"

Transcriptie

1 vereniging Landelijk Samenwerkingsverband Aandachtswijken (LSA) JAARVERSLAG 2005

2 vereniging Landelijk Samenwerkingsverband Aandachtswijken (LSA) JAARVERSLAG 2005

3 COLOFON Tekst & redactie: Henk Cornelissen Diana van Oort Eindredactie: Coverfoto s: Foto s: Ontwerp: Diana van Oort Diana van Oort Hans Haubrich Diana van Oort ML Beniers, Amsterdam Druk: Stimio DD Secretariaat LSA: Oudkerkhof 13 b 3512 GH Utrecht Tel fax LSA@LSABEWONERS.NL Dit is een uitgave van het Landelijk Samenwerkingsverband Aandachtswijken 2006 Landelijk Samenwerkingsverband Aandachtswijken, Utrecht

4 VOORWOORD Drie jaar meer dan taai onderhandelen met het Landelijk Centrum Opbouwwerk en lobbyen bij de Tweede kamer waren nodig om het LSA te verzelfstandigen. Maar uiteindelijk is het dan toch gelukt! Op 1 januari in 2005 is het LSA als zelfstandige organisatie van start gegaan. Twee maanden later in maart, is ook het eigen kantoor in de binnenstad van Utrecht betrokken. Daarmee is een van de voornemens uit de evaluatie van 2002 (!) met succes uitgevoerd. Het is ook zeker de moeite waard geweest, want wij maken als bewoners nu de dienst uit en kunnen rechtstreeks afspraken met het Rijk (de ministeries van BZK en VROM) en gemeenten (G27) maken over de manier waarop we bewonersparticpatie in de grote steden willen stimuleren. De eerste maanden zijn we druk geweest met het inrichten en verhuizen van Den Haag naar Utrecht, de organisatie en interne verhoudingen regelen, de financiele administratie opzetten en nieuw personeel aannemen. Dat is allemaal uitstekend verlopen, eigen baas zijn went snel en gaat vlugger dan fuseren omdat er geen lange discussies over posities en intenties nodig zijn. Door al deze, noodzakelijke interne ontwikkelingen zijn we in 2005 met de activiteiten wat later op stoom gekomen, maar daarna ging het ook van een leien dakje. Ik doel dan bijvoorbeeld op de ontwikkeling van het project Kan wél! waarin we optrokken met Aedes, vereniging van woningcorporaties, een voor ons nieuwe partner. Kan wél! is een volgende stap in de ontwikkeling van A(sset) B(ased) C(ommunity) D(evelopment) in Nederland waar we al geruime tijd mee bezig zijn. Wijken die in beleidstermen en ook letterlijk in de media als probleemwijken worden afgeschilderd, komen er alleen bovenop als bakken geld worden uitgestort en hordes professionals zich het lot van de cliënten die er wonen aantrekken, zo lijkt het. Kan wél! daagt bewoners uit zelf met ideeën te komen en helpt met geld en coaching om die ook meteen uit te voeren. In Engeland is gebleken dat deze aanpak veel sociale problematiek heeft teruggedrongen tegen een fractie van de kosten en middelen die regulier worden ingezet. Aan het eind van 2005 is de pilot met Kan wél! op papier rond. Woningcorporaties in tien steden gaan met ons in zee om het project in tien wijken uit te voeren in Veel (ook financiële) hulp hebben we daarbij gehad van het ministerie van VROM, Aedes (de landelijke koepel van woningcorporaties, Stuurgroep Experimenten Volkshuisvesting (SEV) en woningcorporatie Het Oosten. In 2005 zijn we ook van start gegaan met het tweede deel van het programma Meer weten, zeker meedoen, gericht op de bewoners van de 56 prioriteitswijken herstructurering. Ook hier zijn we een stapje verder gegaan: uitwisselen en van elkaar leren klinkt goed, maar wat doe je er mee? Omdat dit vaak een stap met nogal wat haken en ogen is, zet het LSA coaches in die bewoners (tijdelijk) kunnen bijstaan om een plan te maken en daarmee aan de slag te gaan. Het eerste onderwerp waar we ons op gericht hebben, is de betrokkenheid van nieuwe Nederlanders (allochtonen is zo n rotwoord) bij de wijkvernieuwing. Dat kan en moet beter. Met een praktijkdag in Helmond ging het van start en er zijn nu coaches ingezet in vijf steden. Nog een belangrijk onderwerp voor ons: Vertrouwen in de buurt! In september hebben we met een aantal LSA-leden deelgenomen aan een werkconferentie in Den Haag over de uitkomsten van het WRR rapport Vertrouwen in de buurt, dat vooral diende als input voor de kabinetsreactie op dit rapport. De constatering in dit rapport dat de buurt er toe doet en dat herstel van sociale cohesie in de buurt een van de sleutels is om afnemend vertrouwen van mensen in elkaar en in de politiek tegen te gaan, is voor ons als ervaringsdeskundigen uit aandachtswijken een open deur. Of de voorgestelde aanbevelingen ook door politiek en bestuur zullen worden opgepakt? Actieve bewoners zijn van nature postitief ingestelde mensen en dat is maar goed ook, anders waren we er al lang mee gestopt! Lorna Koenen, voorzitter LSA

5 VERENIGING LANDELIJK SAMENWERKINGSVERBAND AANDACHTSWIJKEN (LSA) JAARVERSLAG 2005 VOORWOORD...3 ACTIVITEITEN UITWISSELING VAN KENNIS EN ERVARING PRAKTIJKDAGEN...7 PROJECTEN VAN ABCD NAAR KAN WÉL!...16 TWEEDE KAMERLEDEN ADOPTEREN EEN WIJK...17 EUROPARLEMENTARIËRS ADOPTEREN EEN WIJK...17 JONGEREN...17 PRAKTIJKDAGEN HERSTRUCTURERING...18 Meer weten, zeker meedoen PARTICIPATIE-CHARTER...18 BIJEENKOMSTEN MET DERDEN BREED INITIATIEF MAATSCHAPPELIJKE BINDING juni in Den Haag WERKCONFERENTIE DE KRACHTIGE BUURT september in Den Haag COMMUNICATIE LSA BEWONERSBERICHTEN...22 LSA WEBSITE...22 PUBLICATIES...22 ORGANISATIE BESTUUR...24 BEWONERSPLATFORM...24 PERSONEEL SECRETARIAAT...25 BIJLAGEN LEDENLIJST BEWONERSPLATFORM EN LEDEN VAN DE VERENIGING...26 OVERZICHT KAMERLEDEN EN ADOPTIEWIJKEN...27 TIEN ACTIEPUNTEN VAN BEWONERS NAAR AANLEIDING VAN HET WRR RAPPORT VERTROUWEN IN DE BUURT, EEN REACTIE AAN MINISTER PECHTOLD...28 DE STEDEN VAN HET GROTESTEDENBELEID...30 WERKZAAMHEDEN LSA SECRETARIAAT...30 ORGANISATIES EN INSTANTIES WAARMEE IS SAMENGEWERKT VOOR ACTIVITEITEN...31 FINANCIËLE VERANTWOORDING

6 Uit: Nieuwe Nederlanders: meedoen levert wat op! NICO & TOOS SCHONEWILLE EN JAMAA HIMI DRIE MUSKETIERS IN ACTIE VOOR EN MET DE KINDEREN IN DE WIJK Toos: Het klikt of het klikt niet. Nico: We dienen allen dezelfde zaak, dan moet je elkaar ook als gelijkwaardig beschouwen en open staan voor kritiek. Je moet elkaar blindelings vertrouwen en heel belangrijk, begrip voor elkaar hebben. Jamaa: Als er een probleem ontstaat, is men geneigd om te zeggen dat het komt door het cultuurverschil. Als je bij ons in de wijk kijkt, waar voornamelijk Turken, Marokkanen en Nederlanders wonen, dan zie je geen culturen met elkaar botsen, maar mensen met elkaar botsen. Dat heeft helemaal niks met cultuur te maken. Het probleem is dat mensen niet met elkaar kunnen samenwerken of niet met elkaar overweg kunnen. 6

7 ACTIVITEITEN UITWISSELING VAN KENNIS EN ERVARING Het LSA organiseert praktijkdagen voor bewoners die gericht zijn op uitwisseling van kennis en ervaring tussen actieve bewoners. De onderwerpen en thema s die aan bod komen, worden bepaald door het Bewonersplatform, waardoor ze aansluiten bij de interesses van bewoners en er altijd veel belangstelling voor is. De dagen worden meestal gehouden op locatie in een wijk waar een duidelijke relatie gelegd kan worden met het gekozen thema. Het aandeel (uitvoerend) professionals onder de deelnemers ligt veelal rond de 20%. Doel van de praktijkdagen is van elkaar leren, nieuwe ideeën opdoen en contacten leggen tussen bewoners uit verschillende steden. Overzicht praktijkdagen 12 februari Jongerenpraktijkdag Met jouw talent kunnen we wat in de wijk! in Amsterdam (80 deelnemers) (zie Jongerenplatform) 22 april Praktijkdag Webmaster in een handomdraai ICT en de wijk haal eruit wat erin zit! in Emmen (80 deelnemers) 10 juni Praktijkdag Etters worden spetters! Leren van succesvolle projecten voor en door jongeren in Zaandam (50 deelnemers) 27 september Besloten Startbijeenkomst Kan wél! in Hilversum (70 deelnemers) (zie Kan wél!) 14 oktober Praktijkdag Nieuwe Nederlanders: meedoen levert wat op! Een verfrissende kijk op samenwerken met alle bewoners in de buurt in Helmond (100 deelnemers) (zie Praktijkdagen Herstructurering) 18 november Praktijkdag Moeten we straks alles zelf doen? Huisvesting en voorzieningen voor 55+ in Lelystad (60 deelnemers) 8 december Jongerenpraktijkdag Tweede Kamerbezoek in Den Haag (40 deelnemers) (zie Jongeren) 7

8 12 februari in Amsterdam Jongerenpraktijkdag Met jouw talent kunnen we wat in de wijk! PRAKTIJKDAGEN 12 februari in Amsterdam Jongerenpraktijkdag Met jouw talent kunnen we wat in de wijk! De enthousiaste deelnemers gaan aan de slag in de workshops zang, dans en beats. Er wordt veel geoefend en op het open podium kan een ieder zijn talenten onder luid applaus aan de anderen laten zien. Tijdens de discussie vertellen jongeren uit Helmond over hun coachingsproject waarbij leerlingen van een middelbare school een coach (vrijwillige jongere) krijgen voor ondersteuning bij hun vrije tijd, school en thuissituatie. Jongeren(werkers) uit Venlo vertellen (en laten zien) wat hun project heeft opgebracht. Verschillende groepen jongeren uit drie steden hebben zes weken geoefend voor een groot slotoptreden. Volop ontmoeting, ontwikkeling en plezier, ook voor enkele ouderen! 8

9 22 april in Emmen Praktijkdag Webmaster in een handomdraai ICT en de wijk haal eruit wat erin zit! 22 april in Emmen Praktijkdag Webmaster in een handomdraai ICT en de wijk haal eruit wat erin zit! Kan internet bijdragen aan het verbeteren van de kwaliteit van wijken? Workshops webjournalistiek, Dorpsspiegels en sociale cohesie via de website, worden gegeven aan de deelnemers. Vervolgens kan iedereen aan de slag om een eigen website te maken met software die ook gebruikt wordt voor de Noarberschapsbank. Een project om de sociale cohesie in de wijk te versterken dat ondermeer loopt in Emmen. De gemiddelde eindbeoordeling van de dag is een 7. Tips zorg voor een overzichtelijke site (geen kerstboom); korte en bondige teksten (10-2- regels); gebruik beelden; verplaats je in degene die jouw verhaal moet lezen; promoot je site constant: acties, advertenties, berichten in lokale krantjes. 9

10 10 juni in Zaandam Praktijkdag Etters worden spetters! Leren van succesvolle projecten voor en door jongeren 10 juni in Zaandam Praktijkdag Etters worden spetters! Leren van succesvolle projecten voor en door jongeren Over jongeren wordt vaak alleen in termen van overlast gesproken en geschreven. Weinig positieve verhalen vinden hun weg Diana uit Rotterdam: Er is een kloof die er altijd al is geweest. Jongeren van jaar moeten ook tegen de maatschappij schoppen, ze moeten hun eigen leefwereld ontwikkelen. Ouderen zijn te vaak vergeten wat het is om jong te zijn. Een jongere uit Emmen: Mensen lopen met een boog om je heen door wat er in de media is geschreven. Dat is klote. in de media. Er is ook weinig ruimte voor jongeren, zowel letterlijk als figuurlijk. Toch zijn er veel projecten waar jongeren met veel enthousiasme en succesvol aan meewerken. Jongeren op een no-nonsense manier benaderen en uitdagen zijn de succesfactoren. Eerst worden drie projecten besproken: de Uitdaging, NFTE (nifty) en Friends, waarna oud en jong kan deelnemen aan een van de vier doe-workshops: graffitiart, breakdance, taekwondo en verhalen vertellen. Vervolgens is het tijd voor het Lagerhuisdebat dat wordt geleid door Mustapha Aoulad Hadj. Er zijn vier stellingen waarover levendig wordt gediscussieerd: 1. gebrek aan informatie, kennis over elkaars leefwereld is de bron van veel problemen; 2.overlast van jongeren is het product van hoe wij met jongeren omgaan: 3. jongeren gedragen zich als object, ze stellen zich op als een passief slachtoffer; 4.projecten lossen weinig tot niets op, er moet meer gezocht worden naar oplossingen in de structurele sfeer. De gemiddelde eindbeoordeling van de dag is een 7.5. Diny uit Venlo: Veel ouderen klagen over hangjongeren, maar willen ze geen eigen plek geven waar ze naartoe kunnen. Hassan een jongere uit Leeuwarden: Mensen, ouderen en jongeren hebben altijd strijd. De goede jongere komt de slechte oudere tegen en de slechte jongere komt de goede oudere tegen. Beiden gaan vervolgens generaliseren. Ik vind ook dat jongeren, ouderen meer respect moeten geven dan omgekeerd. Als ik opsta in de bus voor een oudere, dan staan jongeren me raar aan te kijken. 10

11 27 september in Hilversum Besloten Startbijeenkomst Kan wél! 27 september in Hilversum Besloten Startbijeenkomst Kan wél! Kan wél! is een project dat bewoners met initiatieven die bijdragen aan het verbeteren van het leefklimaat in de wijk, ondersteunt met middelen en menskracht. Het is gebaseerd op de Engelse uitwerking van de ABCD aanpak, waarbij mensen met goede ideeën voor hun buurt, geld en ondersteuning krijgen aangeboden om deze te realiseren. Er zijn geen formele criteria en wie een goed idee heeft kan meteen aan de slag! Voor deze bijeenkomst zijn woningcorporaties uitgenodigd die woningen bezitten in de wijken waarvan de bewoners bij het LSA zijn aangesloten. Deze bewoners willen Kan wél! graag naar hun wijk halen. Sprekers op deze door Jan Ronken geleide dag: Henk van Heuven (AEDES) Bert van Delden (VROM), Matthew Pike (Scarmantrust) en Evelien Tonkens, (buitengewoon hoogleraar burgerschap). Aan het eind van de bijeenkomst verklaren zes Alleen al de naam van het project, Kan wél! biedt perspectief, aldus Henk van Heuven van Aedes, de vereniging van woningcorporaties. Het gaat uit van de positieve mogelijkheden en capaciteiten die mensen in zich dragen en van de kansen die de samenleving biedt. van de aanwezige woningcorporaties het moet wel gek lopen als wij niet meedoen en de rest gaat eerst intern overleggen. Corporaties hebben een maatschappelijke taak te vervullen. Daarnaast blijkt uit de Engelse en Amerikaanse ABCD projecten dat het een kosteneffectieve manier van leefbaarheidbevordering is. Een vernieuwende aanpak van bewonersparticipatie die ook nog eens een positieve invloed kan hebben op het imago van de buurt én de corporatie, aldus Bert van Delden, plaatsvervangend Directeur-generaal wonen van het ministerie van VROM. Can Do! Matthew Pike, directeur van the Scarmantrust. Inmiddels zijn er in Schotland en Wales zo n Can Do ers. De werkwijze is simpel: je zegt wat je wilt doen en wij helpen het je doen. Het is niet duur en geeft veel goede resultaten. De levens van mensen veranderen, verbeteren. De nadruk ligt op praktische actie. De kenmerken van Can Do ers: het zijn mensen die veranderingen leiden, ze hebben passie, zijn praktisch, geven nooit op en zijn teambuilders, wij niet ik staat voorop. In Engeland zijn veel minderheden actief als Can Do er, omdat ze elders niet aan de bak kwamen. 11

12 14 oktober in Helmond Praktijkdag Nieuwe Nederlanders: meedoen levert wat op! Een verfrissende kijk op samenwerken met alle bewoners in de buurt 14 oktober in Helmond Praktijkdag Nieuwe Nederlanders: meedoen levert wat op! Een verfrissende kijk op samenwerken met alle bewoners in de buurt Wilt u het allochtonenprobleem eens op een andere manier bekijken? Of heeft u praktische tips nodig om meer samen te werken met de verschillende groepen in de wijk? Gastheer is Prem Radhakishun. Edwin Hoffman is adviseur en trainer interculturele communicatie aan de Fontys Hogeschool Sociaal Werk Eindhoven en houdt een lezing over interculturele communicatie. Ook is er tijd ingeruimd voor een potje intercultureel kaarten, waarvan het doel is dat men voel hoe het is als er nieuwkomers bij je aan tafel komen zitten met hun eigen gewoontes en hoe het is om zelf als nieuwkomer aan te schuiven. En dit alles zonder verbale communicatie (wel non-verbaal), want nieuwkomers spreken immers de Nederlandse taal nog niet. Duidelijk is dat iedereen die het spel speelt, denkt dat hij zeker weet wat de regels zijn. Maar dat klopt dus niet. De vertaling van het spel naar de praktijk leidt in de ene workshop tot heftige discussies en nogal wat frustratie van autochtonen over participatie van Nieuwe Nederlanders. Dit ondanks hun bereidheid om te investeren. In de andere workshop is de mopperangel er snel uit en wordt er geanimeerd gediscussieerd. De gemiddelde eindbeoordeling van de dag is een 8. Edwin Hoffman: mensen zijn uniek en hebben verschillende rollen; mensen ontmoeten mensen, geen culturen; erken zowel het gemeenschappelijke, als de verschillen; werk met een kader van fundamentele waarden waarover niet onderhandeld kan worden: gelijkheid van man en vrouw, de gelijkheid van homo- en heteroseksuelen, anti-racisme en het zelfbeschikkingsrecht op je lichaam. Prem Radhakishun heeft een nieuw onderscheid tussen mensen geleerd: je hebt kaarters en je hebt niet-kaarters. En kaarters, die zijn héééééééél fanatiek! 12

13 18 november in Lelystad Praktijkdag Moeten we straks alles zelf doen? Huisvesting en voorzieningen voor november in Lelystad Praktijkdag Moeten we straks alles zelf doen? Huisvesting en voorzieningen voor 55+ Een groep van zo n 60 vitale 55+ ers en enkele jongeren toog naar Lelystad om zich op de hoogte te stellen van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en om te kijken naar hoe de visie van Lelystad op het wonen voor ouderen gestalte krijgt. Bram Vonk, algemeen directeur Stichting Woonzorg Flevoland geeft een duidelijk beeld van zijn visie op wonen voor ouderen, namelijk de woonzorgzone. Mensen kunnen zelf kiezen wat ze willen: waar en hoe willen ze wonen en hoeveel zorg willen hebben. Er is een 24 uurs zorggarantie als je binnen de woonzorgzone woont. Binnen tien minuten is er iemand bij je, mocht er sprake zijn van calamiteiten. De Wmo die vanaf 1 juli 2006 van start zal moeten gaan is een bundeling van allerlei wetten die op gemeentelijk, in plaats van rijksniveau uitgevoerd gaan worden. De bedoeling is dat gemeenten al deze regelingen bij één loket onderbrengen, zodat er meer samenhang ontstaat. Elke gemeente kan dan samen met haar burgers bepalen hoe de Wmo er precies uit moet komen te zien, namelijk afgestemd op de behoeften en mogelijkheden van haar burgers. De uitleg over de Wmo en de daarop volgende workshops, maken duidelijk dat dit voor veel mensen een lastig onderwerp is, waarover goed zal moeten worden nagedacht! In de Wmo worden de volgende bestaande wetten gebundeld: de bestaande Wet voorzieningen gehandicapten (Wvg); de huidige Welzijnswet; de Huishoudelijke Verzorging uit de AWBZ; enkele subsidieregelingen uit de AWBZ (o.a. mantelondersteuning, diensten bij wonen met zorg); de Openbare Geestelijke Gezondheidszorg (OGGZ). 13

14 8 december in Den Haag Jongerenpraktijkdag Tweede Kamerbezoek 8 december in Den Haag Jongerenpraktijkdag Tweede Kamerbezoek De ongeveer 40 jongeren uit Eindhoven, Dordrecht en Zaanstad krijgen uitleg over de werkwijze van de Tweede Kamer, kunnen rondkijken in de vergaderzaal en daarna is het tijd voor de discussie met een aantal CDA Tweede Kamerleden. Vele onderwerpen kwamen aan bod, zoals het deurbeleid, vol is vol?, de dubbele nationaliteit, gebrek aan stageplaatsen en rappen, rondhangen en de politie. Een hoofdthema is dat vooral veel allochtone jongens zich het slachtoffer voelen van hun omstandigheden en de beeldvorming rondom allochtone jongens, maar dat de kamerleden hun echter oproepen hun kansen te grijpen en trots te zijn op zichzelf. Daarnaast nuanceren ze een aantal problemen: niet alleen allochtone jongens hebben problemen met stageplaatsen, ook autochtone. Daarnaast doen de allochtone meiden het veel beter dan de jongens die vaak (terecht of niet) een erg kort lontje hebben. Ine Aasted Madsen-van Stiphout: Het gaat erom dat je trots bent op jezelf, neus omhoog en laat ze maar kletsen. Niet meteen in de stress schieten. Nihat Eski: Veel allochtone jongens en ook autochtone, benutten hun kansen niet. Ook zijn er onvoldoende voorbeeldfiguren. Nederland heeft veel mogelijkheden, het is een rijk land. Investeer in je jezelf, in je opleiding en verbeter je taalniveau. Wat ik niet snap is dat je zelf in de slachtofferrol stapt. 14

15 Uit: Nieuwe Nederlanders: meedoen levert wat op! FRIDUS VAN DEN BERG EN MAJID ELHABZIZ JONG EN OUD SAMEN ACTIEF IN DE WIJK Majid: Je wordt nu bijna overal bijgehaald vanwege de goede samenwerking tussen jong en oud. Dat is natuurlijk heel mooi. Het belangrijkste is toch dat er naar je geluisterd wordt. Men weet nu dat de jeugd van tegenwoordig echt iets wil en bereid is mee te werken. Er is een omslag gekomen in het negatief denken over de jongeren. Cultuurverschillen zijn er niet als je elkaar met respect behandelt en je altijd vragen kunt stellen. Fridus: Mijn beeld over jongeren is 180 graden gewijzigd. We praten hier over een groep allochtone (voornamelijk Marokkaanse en Turkse) jongeren die zich als vrijwilligers wil inzetten voor de wijk. Dat lees je niet vaak meer in de krant. In het begin was Majid voor mij een allochtone jongere wijkbewoner met waarschijnlijk een grote mond. Ik zie Majid nu als een jongere wijkbewoner die zich inzet voor de wijk. 15

16 PROJECTEN VAN ABCD NAAR KAN WÉL! Asset Based Community Development (ABCD) is een werkwijze, die is gebaseerd op ervaringsgegevens van een groot aantal bewonersorganisaties in Amerika. Kern van deze strategie is dat de verbetering van aandachtswijken alleen duurzaam en succesvol is, als kennis en capaciteiten van bewoners uitgangspunt vormen voor wijkverbetering. Het LSA heeft de ABCD aanpak in 2000 in Nederland geïntroduceerd en sindsdien zijn er verschillende projecten met ondersteuning van het LSA en met samenwerkingspartner Fontys Hogeschool gestart. Het belangrijkste boek over de ABCD aanpak is door het LSA in het Nederlands vertaald, bewerkt en uitgebracht in Ook in 2005 is dit boek goed verkocht, in het totaal 99 exemplaren (zie Publicaties). Van de projecten die door het LSA in de beginfase zijn ondersteund of waarmee is samengewerkt (Haarlem) zijn een aantal nog steeds zeer actief. Het meest bekend daarvan is het ABCD project in Helmond (Binnenstad) dat regelmatig door groepen bewoners en beroepskrachten wordt bezocht. Ook de projecten in Arnhem (Elderveld), Nijmegen (Kolpingbuurt) en Eindhoven (Lijmbeek) zijn in 2005 nog steeds actief. Van de projecten die met geld uit Onze Buurt Aan Zet (BZK) zijn gefinancierd is het project in Utrecht (Hoograven) gestopt na het opdrogen van deze geldstroom eind Een aantal van de initiatieven van het project in Utrecht, zoals de wijkkrant en de historische kring, zijn zelfstandig verder gegaan. Het project in Haarlem (Impuls) is door de gemeente als apart project gestopt, omdat de welzijnsinstelling Radius de in Haarlem ontwikkelde ABCD methodiek als uitgangspunt heeft genomen voor het werken in wijken. Dit op grond van de conclusie dat na vijf jaar experimenteren de participatie van bewoners in de Impulswijken merkbaar is toegenomen. Ook de budgetten voor bewoners van deze wijken lopen nog twee jaar door. Een van de lessen die het LSA en Fontys Hogeschool uit deze periode hebben getrokken zijn: een cruciale voorwaarde voor de continuering van dit soort initiatieven is dat bewoners zelf initiatiefnemer, trekker en eigenaar zijn van het project. Juist de projecten die teveel afhankelijk waren van professionele ondersteuning zijn na het opdrogen van de geldstroom geheel of gedeeltelijk ter ziele gegaan. Ook uit internationaal overleg met organisaties uit Engeland en Zweden die met ABCD werken blijkt dat. In Engeland is daarom The Scarmantrust er toe overgegaan zelf professionals in te zetten en die ook te trainen. Bovendien is hun aanpak sterk gericht op activering van individuen in plaats van groepen, omdat gebleken is dat het succes van projecten vaak afhankelijk is van individuele bewoners. Ingegeven door de verharding van het maatschappelijke klimaat komt het kabinet Balkenende eind 2004 met het Breed Initiatief Maatschappelijke Binding (BIMB). Het LSA is een van de genodigde maatschappelijke organisaties die men tijdens een bijeenkomst van 26 januari 2005 aanspreekt om met nieuwe ideeën te komen om maatschappelijke binding te stimuleren en isolatie van met name groepen nieuwe Nederlanders te voorkomen. Tijdens de door het ministerie van VROM geregisseerde deelbijeenkomst met bestuurders en organisaties op het gebied van wonen en leefbaarheid is door het LSA het projectvoorstel Kan wél! ingebracht. Dit is positief ontvangen en als een van de vier mogelijke actiepunten door minister Dekker ingebracht op de lijst van gezamenlijke actiepunten van alle departementen. Aedes, landelijke koepel van woningcorporaties en een van de deelnemende organisaties, sluit zich aan als projectpartner. In juni is door het kabinet een tweede bijeenkomst georganiseerd over maatschappelijk binding, nu voor vrijwilligers. Een aantal leden van het Bewonersplatform uit verschillende steden heeft hier aan deelgenomen (zie Bijeenkomsten met derden). Projectontwikkeling Kan wél! Begin 2005 is dit plan samen met Aedes en een werkgroep van het LSA nader uitgewerkt en na een tweede bijeenkomst in maart van de werkgroep BIMB van het ministerie van VROM, kan dankzij financiële toezeggingen van woningcorporatie Het Oosten, het ministerie van VROM en (later) de SEV, de projectorganisatie wor- 16

17 den opgezet. Via het LSA netwerk worden kandidaten voor de functie van ontwikkelingswerker benaderd. De mensen die belangstelling voor deze functie hebben, zijn na een selectietraining in november die in samenwerking met The Scarmantrust is georganiseerd, aangetrokken als ontwikkelingswerker voor Kan wél! Voor de financiering van de uitvoering is samenwerking gezocht met woningcorporaties in de steden die door de leden van het Bewonersplatform voor dit project zijn aangemeld. Op 27 september vindt de startbijeenkomst plaats in Hilversum (zie Activiteiten). In de vier maanden daarna zijn nadere afspraken gemaakt met woningcorporaties die belangstelling hebben. Eind december zijn er definitieve afspraken met woningcorporaties in tien steden gemaakt. De startdatum van de uitvoering van het project is 1 februari 2006, de einddatum is 1 april Het Impulsproject heeft in het Haarlemse welzijnswerk een stille revolutie teweeggebracht, die tot een fundamenteel andere benadering van het opbouwwerk en jongerenwerk leidt. Uit: nota v0erantwoording ontwikkelingsprogramma Haarlem uit 2005 TWEEDE KAMERLEDEN ADOPTEREN EEN WIJK Het aantal Kamerleden dat in 2005 een adoptiecontract heeft afgesloten met een aandachtswijk is 34, Met name CDA-leden (16) en PvdA-leden (16) zijn bij dit project betrokken. De totale score nu is 34 kamerleden die in totaal 34 wijken hebben geadopteerd (zie Bijlagen). De doelstelling van dit project is dat kamerleden de uitvoering en effecten van beleid aan de hand van de ervaringen van bewoners volgen en dat bewoners van aandachtswijken in de keuken van de landelijke politiek kunnen kijken, waardoor er meer wederzijds begrip ontstaat. Het LSA volgt zoveel mogelijk via de bewoners hoe deze contacten verlopen en publiceert daarover in de LSA Bewonersberichten. Op vergaderingen van het Bewonersplatform worden ervaringen van bewoners uitgewisseld. Het adoptieproject krijgt veel aandacht in met name de lokale pers. Dit is mede afhankelijk van de persoonlijke invulling van de adoptie door de kamerleden. In het contract tussen bewoners en kamerleden is opgenomen dat de kamerleden een bezoek van de wijkbewoners aan de Tweede Kamer zullen organiseren. In veel gevallen heeft dat al plaatsgevonden. Een aantal kamerleden bezoekt de wijk vrij frequent, soms zelfs maandelijks. In het verslagjaar heeft zich een mutatie voorgedaan. In Rotterdam (Het Nieuwe Westen) zijn bewoners ontevreden over de contacten met hun kamerlid omdat niet gereageerd is op hun veelvuldige verzoeken om contact. Dit kamerlid is toen ontslagen. Via een advertentie aan alle kamerleden, is een nieuw adoptiekamerlid gekozen uit de kandidaten die zich hadden aangeboden en de adoptie verloopt nu succesvol. EUROPARLEMENTARIËRS ADOPTEREN EEN WIJK Hoewel in 2004 na enige discussie het Bewonersplatform besloten heeft in 2005 toch weer een start te maken met de Euroadopties, is hier geen vervolg aan gegeven. De belangrijkste reden is dat het gezien de uitkomst van de discussie in het Bewonersplatform geen hoge prioriteit heeft. Een tweede reden is dat het referendum over Europa met een overweldigend Nee als uitslag, het animo voor contacten met een Europarlementariër bij bewoners niet heeft doen toenemen. JONGEREN In december 2002 heeft het LSA officieel een Jongerenplatform opgericht. Doel van het Jongerenplatform is verbetering van het imago van jongeren uit aandachtswijken en uitwisseling van kennis en ervaring tussen jongeren die op wijkniveau actief zijn. Vanaf 2004 is er een medewerkster voor het Jongerenplatform actief met een (minimale) formatieomvang van 0,2fte. Het jongerenplatform kent niet dezelfde stabiele basis als het Bewonersplatform, wel is er een min of meer vaste groep die bij activiteiten kan worden ingeschakeld. In 2005 is daarom besloten om ons voornamelijk te richten op het organiseren van praktijkdagen voor jongeren en om de samenwerking met het Bewonersplatform te verbeteren. Dit heeft geleidt tot drie praktijkdagen, (zie Activiteiten) waarvan er eentje in samenwerking met het 17

18 Bewonersplatform is georganiseerd. Het Jongerenplatform houdt derhalve de facto op te bestaan. De contacten tussen ouderen en jongeren worden langzaam iets beter en deze samenwerking willen we in 2006 dan ook verder verstevigen. PRAKTIJKDAGEN HERSTRUCTURERING Meer weten, zeker meedoen Begin 2005 is in overleg met het ministerie van VROM gewerkt aan een vervolg op de serie praktijkdagen die in 2004 zijn georganiseerd. Deze eerste serie praktijkdagen was gericht op uitwisseling van kennis, informatie en ervaringen over de herstructurering voor bewoners van de 56 prioriteitswijken. Hoewel er vanuit bewoners grote belangstelling is voor deze praktijkdagen en de evaluaties uitwijzen dat de geboden informatie relevant is voor de meeste bewonersorganisaties, blijft toch de vraag overeind of toepassing van het geleerde in de praktijk er wel echt van komt. Om dit te stimuleren, is vervolgens gekozen voor de formule om praktijkdagen te combineren met een coachingsaanbod. Bewonersorganisaties die aan de slag willen met een onderwerp dat op deze dagen aan bod komt, kunnen voor maximaal twintig uur, ondersteuning krijgen van een coach. De participatie van nieuwe Nederlanders bij de wijkvernieuwing blijft in vrijwel alle 56 wijken ver achter ten opzichte van autochtone bewoners, daarom heeft dit onderwerp extra aandacht gekregen. Voorafgaand aan de eerste praktijkdag die in september 2005 in Helmond plaatsvindt, is een boekje: Nieuwe Nederlanders: meedoen levert wat op! Het gaat over bewoners met verschillende achtergronden die wel met elkaar samenwerken. Ze geven een aantal praktische tips over hoe zij deze samenwerking tot een succes maken (zie Publicaties). Het programma bestaat uit drie praktijkdagen en een coachingsaanbod van maximaal twintig uur per bewonersorganisatie. In het totaal kunnen zestien bewonergroepen hiervan gebruik maken. Het programma is gestart in de tweede helft van 2005 en loopt door tot eind De financiering van dit programma komt voor het grootste deel van het ministerie van VROM en twee van de drie praktijkdagen worden bekostigd uit het reguliere BZK budget. Eind december 2005 zijn met vijf wijken afspraken gemaakt over de inzet van een coach. PARTICIPATIE-CHARTER Bewonersparticipatie kan op twee manieren worden omschreven. Als eerste in de zin van participeren in beleid van de overheid, namelijk meepraten, meedenken, en mee uitvoeren van beleid zoals het GSB dat zich vooral richt op het bestrijden van problemen. Het doel is dat bovengemiddelde scores op verkeerde lijstjes, gemiddelde scores worden. Om daarin succesvol te kunnen zijn, is het noodzakelijk dat bewoners op allerlei manieren participeren. Het initiatief ligt bij de overheid of door hen ingehuurde instellingen. Een tweede invalshoek is participatie in de vorm van burgerinitiatieven. Bewoners nemen initiatieven en hebben daar soms wel en soms niet de overheid bij nodig. Het beheer van een speeltuin of groenvoorziening zal in overleg moeten, het starten van kinderactiviteiten of een schoonmaakactie kan ook zonder bemoeienis van die overheid. Het Participatie- Charter is een hulpmiddel voor beide vormen van participatie. Hiermee kunnen bewoners voor zichzelf duidelijk krijgen wat ze willen, welke verantwoordelijkheden daarbij horen en welke afspraken met de lokale overheid gemaakt kunnen worden. Om het gebruik van het Participatie- Charter te stimuleren en te toetsen, zijn bewoners uit vijf steden gestart met de voorbereiding van een pilot. Elke groep gaat in de eigen stad en vanuit de eigen situatie werken met het charter. De ervaringen worden bijgehouden en om de paar maanden met elkaar uitgewisseld. Het LSA geeft waar nodig lokale ondersteuning en registreert de ervaringen en ontwikkelingen om na een periode van twee jaar conclusies te kunnen trekken en een verbeterde versie van het Participatie-Charter te kunnen presenteren. Voor de financiering van dit traject zal een aparte subsidie worden aangevraagd. 18

19 Breed Initiatief Maatschappelijke Binding BIJEENKOMSTEN MET DERDEN BREED INITIATIEF MAATSCHAPPELIJKE BINDING 22 juni in Den Haag Een van de bijeenkomsten die onder de noemer van maatschappelijk binding is georganiseerd door het kabinet is gericht vrijwilligers die in wijken en buurten zelf initiatieven hebben genomen om maatschappelijke binding te stimuleren. Op deze bijeenkomst van 22 juni zijn zo n 150 bewoners uitgenodigd, waaronder LSAleden uit Eindhoven, Helmond, Nijmegen en Rotterdam. Hun ervaringen zijn positief: ze kunnen samen met anderen nu eens rechtsreeks met bewindslieden praten over wat ze in de buurt doen hoe zij tegen het vraagstuk van integratie en samenleven aankijken. Sommige bewoners weten het ijzer te smeden als het heet is. Zo komt de kersverse minister Pechtold er niet onderuit om een werkbezoek aan het ABCD project in Helmond af te spreken. Marion van Beurden: De bewindslieden hebben alles aangehoord en veel begrip voor de situatie in de wijken getoond en ze hebben waardering voor het vrijwilligerswerk. Ze vinden dat we zo door moeten gaan. Landelijk wordt maatschappelijke binding gestimuleerd, daar zijn we als bewoners blij mee. Nu ligt de bal bij de bewoners en de gemeentes om daar op lokaal niveau verder vorm aan te geven. Jamaa Himi: Aan tafel is gesproken over hoe de kloof tussen allochtonen en autochtonen verkleind kan worden. De meningen hierover en hoe men integratie ziet, verschillen. Iedereen probeert iets te doen. Wat je ziet is dat allochtonen vaak oppervlakkig betrokken zijn bij activiteiten. Ze zijn niet bij de besluitvorming betrokken, ze doen alleen mee aan activiteiten. Het is verstandig om vanaf het begin allochtonen te betrekken bij projecten en ideeën van allochtonen mee te nemen. Mensen moeten zorgen dat allochtonen niet te snel afhaken, dus ze voldoende ruimte geven om hun ideeën te realiseren. Allochtonen moeten de ruimte ook nemen en niet te snel opgeven. 19

20 Werkconferentie De krachtige Buurt WERKCONFERENTIE DE KRACHTIGE BUURT 7 september in Den Haag Het Ministerie van Binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties organiseerde deze werkconferentie samen met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en het LSA. Een aanleiding voor de conferentie is het rapport Vertrouwen in de buurt, van de Wetenschappelijk Raad voor het Regeringsbeleid. De vraag aan de deelnemers van de conferentie is wat ze zelf kunnen doen om goede initiatieven te behouden, maar ook wat ze van elkaar verwachten en van het kabinet om de samenwerking tussen de buurtpartijen te verbeteren. Tijdens de conferentie zijn actieve buurtbewoners aanwezig (waaronder LSA leden), buurtwerkers (welzijnswerkers, wijkagenten, leraren en wijkmanagers), de buurtdirecteur (van een woningcorporatie, een brede school of zorginstelling) en bestuurders (wethouder, burgemeester of gedeputeerde). Het Rijk wil de ondersteuning versterken, de dialoog met het lokaal bestuur aangaan, concrete knelpunten in wet- en regelgeving wegnemen voor effectiever lokaal bestuur en men wil nieuwe ideeën uitdragen. Het belangrijkste knelpunt dat wordt gesignaleerd is echter het gebrek aan vertrouwen in elkaar. Vertrouwen tussen sociale spelers in de buurt ontbreekt, maar ook tussen Rijk, Kamer en lokale overheid. De overdaad aan controlezucht en verantwoording (van alle partijen) moeten worden weggenomen was de belangrijkste (gedeelde) conclusie. 20

21 Rol bewoners: motiveer vrijwilligers in de wijk; informeer als gemeente bewoners vooraf en niet achteraf. Betrek ze vroeg bij het proces; maak bewoners eigenaar van hun buurt, geef ze een eigen budget voor leefbaarheid en veiligheid. Benut het potentieel aan initiatieven in de wijk; maak maatwerk vanuit de vraag van bewoners mogelijk. Geef hen professionele ondersteuning bij het uitwerken van hun plannen en biedt perspectief (met geld). Rol buurtwerkers: lever continuïteit, elke keer een andere buurtagent of huismeester werkt niet; geef frontliniewerkers meer mandaat en waardeer (betaal) hun werk beter; doorbreek de 9 tot 5 mentaliteit van professionals. De politie doet te vaak tevergeefs een beroep op scholen, welzijnsinstellingen en gemeente; verminder de bureaucratie. Rol buurtdirecteuren: wooncorporaties zouden niet alleen mensen moeten huisvesten, maar ze in de wijk ook ondersteunen bij het bevorderen van de leefbaarheid. De corporaties wordt hierbij een steeds grotere rol toegedicht; breng het ontmoetingspunt terug in de buurt. Met name de school wordt daarbij genoemd; zorgkantoor stap af van je te strakke normen en denk met bewoners mee. Rol bestuurders: kom afspraken na en bekrachtig ze. Treed zonodig hard op wanneer je dit hebt aangekondigd; werk met wijkwethouders, lever maatwerk; leiderschap en visie ontbreken. Maak een ontwikkelingsvisie voor de wijk met alle actoren, waaronder bewoners. Rol Rijk: buurtdirecteuren vragen om het (nog meer) samenvoegen van landelijke potjes, om zodoende de verkokering te doorbreken; gemeenten willen erkend worden als regisseur. Ze willen de macht om indien nodig, knopen door te hakken; bewoners staan het minste staan te trappelen om minder regels. Zij hebben bij kwaadwillende bestuurders de meeste steun aan die regels; belicht succesvolle voorbeelden van een buurtgerichte aanpak, zodat anderen daarvan kunnen leren; een eenduidiger rijksbrede visie; langdurige afspraken en initiatieven kosten ook langdurig geld. 21

22 COMMUNICATIE LSA BEWONERSBERICHTEN In 2005 zijn vier reguliere nummers van het blad uitgekomen en aan het eind van het jaar een dubbeldik nummer. Tevens is een Engelse editie van het verslag van de Europese Bewonersconferentie die in december 2004 plaatsvond, in 2005 uitgebracht en aan alle deelnemers uit andere Europese landen toegestuurd. Behalve informatie over alle LSA-activiteiten, projecten en ontwikkelingen in de steden zijn er uitgebreide verslagen opgenomen van de praktijkdagen. Het aantal abonnees is constant gebleven (ongeveer 1400). Vanaf 2006 zal in het blad meer aandacht worden besteed aan lokale ontwikkelingen, de verslagen van praktijkdagen zullen in het blad worden ingekort. Op de website zullen de uitgebreide verslagen terug te vinden zijn. Daarnaast is een nieuwe informatiefolder over het LSA gemaakt. LSA WEBSITE In 2005 is de website veelal gebruikt om aankondigingen, foto s en verslagen van studiedagen onder de aandacht van de bezoekers te brengen. Daarnaast staan er gegevens van de leden van het Bewonersplatform en hun wijken en hun eventuele adoptiekamerlid. Nieuwtjes kregen hun plaats, echter het gebruik van de Berichtenborden blijft ondanks een speciale training voor de leden van het Bewonersplatform achter bij de verwachtingen. Daarom is in 2005 besloten de site opnieuw te gaan inrichten en nog gebruiksvriendelijker te maken. PUBLICATIES Nieuwe Nederlanders: meedoen levert wat op! Praktische tips over hoe je beter met elkaar kunt samenwerken Ze willen niet, zeggen de autochtone Nederlanders. We zijn niet welkom, zeggen de nieuwe Nederlanders. Je zou kunnen zeggen de toon is gezet, maar het boekje wil juist met deze uitspraken en veronderstellingen afrekenen. Het LSA heeft een aantal bewoners en beroepskrachten uitgenodigd die wel succes boeken in hun wijk. Hoe komt dat? Wat weten zij wel wat andere mensen niet weten? En welke tips kunnen zij aan andere bewoners geven? Het resultaat is een boekje met praktische tips, waarmee u zelf aan de slag kunt in uw eigen wijk. Het boekje is vooral bedoeld voor autochtone en nieuwe Nederlanders uit herstructureringswijken, want zeker daar is het belang groot dat mensen meer met elkaar gaan samenwerken. U vindt in het boekje niet DE formule. Want uit de interviews met de bewoners en beroepskrachten van verschillende culturele afkomsten blijkt dat de eigen instelling en houding het belangrijkste is. Het communiceren van mens tot mens en interesse hebben in elkaar. Deze uitgave van het LSA is gerealiseerd dankzij een bijdrage van VROM en is te bestellen bij het LSA voor 7,50 incl. verzendkosten. Wijkontwikkeling op eigen kracht Hét boek over de ABCD aanpak is nog steeds voorradig. Leesbaar, duidelijk en vooral van groot praktisch nut voor bewoners en allen die hen willen steunen. Het is een bewerkte vertaling van Building Communities From The Inside Out. De auteurs John Kretzman en John McKnight deden jarenlang onderzoek in de aandachtswijken in de grote steden van de Verenigde Staten. Ze onderzochten met name de succesvolle voorbeelden van wijkontwikkeling en wijkvernieuwing die op initiatief van bewoners tot stand kwamen. Op grond daarvan ontwikkelden ze een strategie voor de wijkaanpak die in dit praktisch handboek in klare taal uiteengezet wordt. Het oorspronkelijke boek is vertaald en bewerkt door het LSA in samenwerking met Fontys Hogeschool Sociaal Werk Eindhoven. In het boek is een aantal voorbeelden opgenomen uit Nederlandse steden waar met Asset Based Community Development (ABCD) is gewerkt. Ook in Nederland leidt deze aanpak tot verrassende, vernieuwende en inspirerende resultaten. Bewoners zullen in hun eigen kracht en in hun wijk moeten geloven om te komen tot leefbare en krachtige wijken de ook in de toekomst levensvatbaar zijn. Er is simpelweg geen andere weg naar succes dan deze. Het boek is te bestellen bij het LSA voor 29,95 excl. verzendkosten. 22

23 Uit: Nieuwe Nederlanders: meedoen levert wat op! DIANA WEEDA-ZIJLMANS EN GÜLBAHAR TORUN AYHAN HARTSVRIENDINNEN BOUWEN BRUGGEN Diana: Mijn vriendschap met Gülbahar is heel kostbaar. Ze is gewoon een aantrekkelijke persoonlijkheid: open, vrolijk en leuk om bij te zijn. We hebben natuurlijk altijd lol en je doet zoveel samen, dat je eigenlijk niet meer buiten elkaar kunt. Om de achterban te bereiken heb ik haar natuurlijk nodig. Zij heeft mij weer nodig om openingen te krijgen bij de Nederlanders. Ik heb geleerd om begrip te hebben voor de slechte situatie waarin sommige vrouwen nog verkeren. Niet meteen oordelen van dat zou ik dus niet doen, want zo werkt het niet. Wel is het zo dat niet alle Turkse vrouwen worden onderdrukt, dat is absoluut niet waar. Er zijn grote verschillen. Gülbahar: Door onze samenwerking stellen ook andere mensen zich hiervoor open. Vrijwilligerswerk heeft voor sommigen een hoge drempel. Het kost veel energie om ze duidelijk te maken wat het is en waarom je het doet. Sommigen vinden ons gek dat we het doen. Ik zeg dan: Als je de smaak eenmaal te pakken hebt, vind je het net zo leuk als wij. 23

24 ORGANISATIE BESTUUR Het bestuur van het LSA bestaat uit zeven leden. Vier daarvan zijn bewoners uit aandachtswijken, de overige drie bestuursleden zijn toegevoegde leden die vanwege hun kwaliteiten en netwerken zijn aangezocht. De vier bewoners zijn Lorna Koenen (voorzitter), Jamaa Himi (secretaris), André van Vught (penningmeester) en Cees van der Veur (lid). Jaap Geerlof, directeur bij B&A advies is inmiddels toegevoegd lid van het bestuur. Dick de Cloe is vanwege zijn drukke werkzaamheden, halverwege het jaar vertrokken en is opgevolgd door voormalig Tweede Kamerlid Rob van Gijzel die in Eindhoven een eigen adviesbureau heeft. Pieter Jan Biesheuvel is het derde toegevoegd bestuurslid. Om goede contacten tussen Bestuur en Bewonersplatform te onderhouden en bij vacatures over goed ingewerkte kandidaten te kunnen beschikken, zijn tevens steeds twee leden van het Bewonersplatform aanwezig op bestuursvergaderingen, namelijk Marion van Beurden en Lucile de Groot. In juli heeft een eerste kennismakingsgesprek plaatsgevonden van het Bestuur met minister Pechtold van het Grotestedenbeleid, die minister de Graaf na diens aftreden heeft vervangen. Bestuursvoorzitter Lorna Koenen heeft in 2005 op verzoek vele bijeenkomsten van derden bijgewoond om uitleg te geven over het LSA in het bijzonder en over bewonersparticipatie in het algemeen. In juni van het verslagjaar heeft zij samen met Marion van Beurden van het Bewonersplatform deelgenomen aan een conferentie in Parijs over lokale democratie en de rol van burgers. Deze uitnodiging was voortgekomen uit de Europese Bewoners conferentie die het LSA eind 2004 organiseerde. In 2005 heeft het bestuur zich in samenspraak met het Bewonersplatform vooral toegelegd op de verdere inrichting van de organisatie. De volgende organisatorische zaken zijn nu formeel geregeld: de interne verhoudingen tussen bestuur, Bewonersplatform en secretariaat zijn in 2005 besproken en vastgelegd; de bevoegdheden van bestuur, Bewonersplatform en secretariaat zijn besproken en vastgelegd; van alle voorkomende functies zijn functieomschrijvingen vastgelegd; afspraken over personeelbeleid en functioneringsgesprekken zijn vastgelegd; aanbevelingen van de accountant ten aanzien van de financiële verslaglegging en financiële procedures zijn opgevolgd en vastgelegd; er is een kascommissie ingesteld bestaande uit leden van het Bewonersplatform; ter ondersteuning van de financiële administratie is administratiekantoor Orbis ingeschakeld. BEWONERSPLATFORM Het Bewonersplatform is in 2005 uitgebreid met bewoners uit Den Bosch en Tilburg die opnieuw lid zijn geworden en bestaat nu uit 61 bewoners uit de 31 steden die betrokken zijn bij het Grotestedenbeleid. Uit de laatst toegetreden stad Sittard/Geleen zijn nog geen bewoners lid. Het Bewonersplatform is in het verslagjaar vier maal bij elkaar geweest in Utrecht. Het aantal deelnemers aan deze werkbijeenkomsten is het gehele jaar door constant gebleven op rond de veertig. De meeste bijeenkomsten zijn gesplitst in een plenair gedeelte en een werkgroepgedeelte, waar de geplande activiteiten verder werden uitgewerkt en voorbereid. In het verslagjaar vertrokken elf LSA leden om verschillende persoonlijke redenen, een enkeling vanwege een politieke functie. De deelname vanuit Maastricht Malburgen is 24

25 gestopt omdat deze herstructureringswijk volgens de bewoners geen problemen meer kent. Uit de andere steden zijn mensen die vertrokken zijn vervangen door actieve bewoners uit dezelfde stad. Auke Helmhout die vanuit Arnhem Malbergen in het platform zat vertrok vanwege zijn hoge leeftijd en heeft nu de status van erelid bereikt. Conform de afspraak met subsidiegevers BZK en G27 is de laatste bijeenkomst in 2005 besteed aan de evaluatie van activiteiten van de afgelopen drie jaar. Begin 2006 zal een tweede bijeenkomst plaatsvinden om de evaluatie af te ronden en de conclusies te verwerken in een plan waarin prioriteiten en voornemens met betrekking tot de inzet van het LSA op het gebied van bewonersparticipatie in de GSB steden zal worden opgenomen. PERSONEEL SECRETARIAAT Het LSA personeel dat tot en met december 2004 in vaste dienst was van het Landelijk Centrum Opbouwwerk, is per 1 januari in dienst gekomen van het Werkgeversinstituut Sociaal Cultureel Werk (WGI) te Rotterdam. Dat betrof een formatieomvang van 1,5 fte. Een medewerkster in tijdelijke dienst (0,75 fte) is eind 2004 door het bestuur ontslag aangezegd en dit is begin 2005 geëffectueerd. Per 1 april is Liesbeth Saaltink in dienst gekomen als medewerkster voor de organisatie van praktijk- en studiedagen. In verband met de verhuizing van het secretariaat van Den Haag naar Utrecht heeft de administratieve kracht van het LSA, Annika Westhuis, per 1 maart ontslag genomen. Door de verzelfstandiging is het noodzakelijk geworden een eigen financiële administratie te gaan voeren en daarom is deze functie verzwaard tot financieel administratief medewerker. Per 1 april van het verslagjaar is Mustapha Charifi in deze functie benoemd. Het secretariaat had in 2004 een omvang van 2,5 fte inhoudelijk personeel en dit is na de verzelfstandiging teruggebracht naar 2 fte. Dit is het gevolg van de bezuiniging die VWS in 2004 heeft opgelegd en die met ingang van 2005 door de nieuwe subsidiënt BZK is overgenomen. Het LSA streeft naar een vaste formatieomvang inhoudelijk van 2,5 fte en wil ook niet groter groeien om de rol en invloed van vrijwilligers in de vereniging te waarborgen. In 2005 heeft het LSA dus met minder personeel moeten werken en dat verklaart, mede met de verzelfstandiging en verhuizing naar Utrecht, een lichte teruggang in activiteiten ten opzichte van Naast de vaste formatie van het secretariaat wordt wel extra personeel op tijdelijke basis ingezet voor projecten en incidentele activiteiten. Personeelsomvang per 1 januari 2006 Syske Bakker medewerker organisatie jongerenactiviteiten 20% Mustapha Charifi financieel administratief medewerker 60% Lex Casteelen medewerker communicatie en ontwikkelingswerker Kan wél! 75% Henk Cornelissen directeur 100% Elvira Jansen medewerker coördinatie en ontwikkelingswerker Kan wél! 75% Diana van Oort medewerker communicatie 50% Liesbeth Saaltink medewerker organisatie praktijk- en studiedagen 50% 25

26 BIJLAGEN LEDENLIJST BEWONERSPLATFORM EN LEDEN VAN DE VERENIGING Alkmaar Almelo Amersfoort Amsterdam Arnhem Breda Den Bosch Den Haag Deventer Dordrecht Eindhoven Emmen Enschede Dhr. R. van de Burg Dhr. A. van Diepen Dhr. B. Hoes Dhr. H. Schouten Mw. M. Zuurbier Mw. C. Aaldenberg Mw. C. van Drongelen Mw. M. Neurink Dhr. G. Zwoferink Dhr. R. Brouwer Mw. H. Deurloo Dhr. W. Mathies Dhr. H. Haubrich Dhr. J. Jonker Mw. I. Zamzam Nawawi Mw. C. Arnold Dhr. A. Helmhout Dhr. T. Lubbers Dhr. R. Blokland Mw. A. Ceelie Dhr. J. van den Wildenberg Mw. M. Verberne Dhr. J. Wijers Dhr. A. Ebing Dhr. J. ten Bulte Dhr. J. van der Meer Mw. J. Koopman-Spruit Dhr. D. Vogelezang Mw. M. van Beurden Dhr. H. van Geffen Mw. A. Schouwenaars Mw. J. Bakker Dhr. C. Kamies Mw. M. Korving Dhr. E. Jonker Mw. J. Mourik Heerlen Helmond Leeuwarden Leiden Lelystad Maastricht Nijmegen Rotterdam Schiedam Tilburg Utrecht Venlo Zwolle Dhr. H. Werst Mw. C. Hurkmans Dhr. F. van Kraaij Mw. M. Somers Dhr. F. van de Berg Dhr. E. Walbeehm Dhr. C. Kok Dhr. U. van Maastrigt Mw. N. ter Voort Dhr. A. Wennekes Mw. R. Beckers Dhr. W. van Gelooven Mw. T. Schonewille Dhr. N. Schonewille Mw. T. Verdijk Dhr. T. Vermeer Mw. S. Al Ansary Mw. N. Kooiman Dhr. J. van der Linden Dhr. M. Lucas Mw. J. Ravestein Mw. Y. Saïdi Mw. G. Torun Ayhan Mw. J. Trompert Mw. D. Weeda-Zijlmans Mw. A. van de Bersselaar Mw. W. van Leeuwen Dhr. R. Beerens Dhr. T. van Ham Dhr. L. Casteelen Mw. L. de Groot Dhr. G. Hoogenberg Dhr. S. Hoogendoorn Mw. N. Konst Dhr. A. Sterk Mw. C. Gertges Dhr. J. van Veen Groningen Dhr. C. van der Veur Haarlem Dhr. C. Balk Dhr. P. Out 26

nieuwsbrief We zullen doorgaan Postbus 3364 3502 GJ Utrecht Telefoon: 030 22 99 922 Maart 2012

nieuwsbrief We zullen doorgaan Postbus 3364 3502 GJ Utrecht Telefoon: 030 22 99 922 Maart 2012 Maart 2012 We zullen doorgaan In deze nieuwsbrief een nieuw gezicht: Diana Davelaar. Diana is de opvolger van Patrick Veenendaal. Patrick moest om gezondheidsredenen stoppen. Diana heeft in oktober het

Nadere informatie

Toespraak staatssecretaris Bijleveld (BZK) Festival In actie met burgers! Woensdag 16 december 2009. Dames en heren,

Toespraak staatssecretaris Bijleveld (BZK) Festival In actie met burgers! Woensdag 16 december 2009. Dames en heren, Toespraak staatssecretaris Bijleveld (BZK) Festival In actie met burgers! Woensdag 16 december 2009 Dames en heren, Een maand geleden mocht ik in Utrecht samen met vertegenwoordigers van 47 Europese landen

Nadere informatie

Jaarverslag SBO-Tilburg Stedelijk Bewoners Overleg Tilburg

Jaarverslag SBO-Tilburg Stedelijk Bewoners Overleg Tilburg Stedelijk Bewoners Overleg Tilburg 27 april 2016 Inhoudsopgave pagina 1. Inleiding 2 2. Activiteitenplan 3 2.1 Deskundigheidsbevordering 3 Cursussen Vraagbaakfunctie 2.2 Beleidsontwikkeling en -beïnvloeding

Nadere informatie

Burgerkracht in het Groen Relatie burgerinitiatieven en gemeenten

Burgerkracht in het Groen Relatie burgerinitiatieven en gemeenten Burgerkracht in het Groen Relatie burgerinitiatieven en gemeenten Groen Dichterbij 8 november 2014 Jan Hassink, Carlijn Wentink en Evelien Janssen Jan.hassink@wur.nl Voorbeelden van groene burgerinitiatieven

Nadere informatie

Iedereen moet kunnen meedoen

Iedereen moet kunnen meedoen Nieuwe wet voor maatschappelijke ondersteuning in uw gemeente Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Inhoud 2 Voorwoord 5 Wat is de Wmo? 5 Waarom is de Wmo belangrijk? 9 Negen taken voor uw

Nadere informatie

Het zou het beste zijn als maatschappelijke steunsystemen georganiseerd werden door de gemeente.

Het zou het beste zijn als maatschappelijke steunsystemen georganiseerd werden door de gemeente. 1. Het zou het beste zijn als maatschappelijke steunsystemen georganiseerd werden door de gemeente. 2. De overheid moet niet achter de voordeur van mensen willen treden. Dat is privégebied en de eigen

Nadere informatie

Het (verder) versterken van de leefbaarheid in multiculturele buurten, wijken en regio s, een en ander in de ruimste zin.

Het (verder) versterken van de leefbaarheid in multiculturele buurten, wijken en regio s, een en ander in de ruimste zin. Stichting De Wijk is van ons Allemaal is opgericht op 24 februari 1997. De roepnaam van de stichting is WijkAlliantie. De statuten omschrijven het doel van de stichting als volgt: Het (verder) versterken

Nadere informatie

Gewoon meedoen in je eigen wijk! TOOLKIT VOOR WERKERS

Gewoon meedoen in je eigen wijk! TOOLKIT VOOR WERKERS Gewoon meedoen in je eigen wijk! TOOLKIT VOOR WERKERS December 2012 1 Draaiboek Gewoon meedoen in je wijk! Aanleiding van dit draaiboek Gewoon Meedoen in je wijk is een pilotproject dat in 2010 en 2011

Nadere informatie

eflectietool Reflectietool Reflectietool Reflectietool Test jezelf op professioneel ondersteunen

eflectietool Reflectietool Reflectietool Reflectietool Test jezelf op professioneel ondersteunen eflectietool Reflectietool eflectietool Reflectietool eflectietool Reflectietool Test jezelf op professioneel ondersteunen Redactie: Marieke Haitsma en Corrie van Dam Eindredactie: afdeling communicatie

Nadere informatie

jan-mrt 2011 Contactenkrant Samen boodschappen doen op de markt? Wie fietst er ook graag? Ik zoek een kaartmaatje

jan-mrt 2011 Contactenkrant Samen boodschappen doen op de markt? Wie fietst er ook graag? Ik zoek een kaartmaatje jan-mrt 2011 Contactenkrant Wie vindt het leuk om samen af en toe te koken? Wie wil samen met mij gaan wandelen? Samen zwemmen? Samen boodschappen doen op de markt? Ik zoek een kaartmaatje Gezocht: vriend(in)

Nadere informatie

Het gaf mij veel energie om een eigen evenement te organiseren.

Het gaf mij veel energie om een eigen evenement te organiseren. Het Cruyff Foundation Community Program De Johan Cruyff Foundation wil jongeren langdurig binden aan het Cruyff Court en de wijk. Wij willen jongeren meer zelfvertrouwen geven, kansen bieden om hun talent

Nadere informatie

Welkom! Eindhoven, Emmen, Enschede, Groningen, Maastricht, Nijmegen, Schiedam, Sittard- Geleen, Tilburg, Venlo, Zaanstad, Zoetermeer en Zwolle

Welkom! Eindhoven, Emmen, Enschede, Groningen, Maastricht, Nijmegen, Schiedam, Sittard- Geleen, Tilburg, Venlo, Zaanstad, Zoetermeer en Zwolle Welkom! Alkmaar, Almelo, Almere, Amersfoort, Apeldoorn, Arnhem,Breda, Delft, Deventer, Dordrecht, Ede, Eindhoven, Emmen, Enschede, Groningen, Haarlem, Haarlemmermeer, Heerlen, Helmond, Hengelo, 's-hertogenbosch,

Nadere informatie

Utrecht West. Terugkoppeling Netwerkbijeenkomst 2 oktober 2014, Buurtcentrum Rosa

Utrecht West. Terugkoppeling Netwerkbijeenkomst 2 oktober 2014, Buurtcentrum Rosa Utrecht West Terugkoppeling Netwerkbijeenkomst 2 oktober 2014, Buurtcentrum Rosa We willen u als bewoner van Utrecht West graag informeren over de uitkomsten van de netwerkbijeenkomst in buurtcentrum Rosa.

Nadere informatie

Geachte Voorzitter, Voorzitter van de Tweede Kamer. der Staten Generaal Interne postcode 270 Postbus EA Den Haag Telefoon

Geachte Voorzitter, Voorzitter van de Tweede Kamer. der Staten Generaal Interne postcode 270 Postbus EA Den Haag Telefoon Directoraat-Generaal Wonen Directie Strategie Kennisontwikkeling Rijnstraat 8 Postbus 30941 Voorzitter van de Tweede Kamer 2500 GX Den Haag der Staten Generaal Interne postcode 270 Postbus 20018 2500 EA

Nadere informatie

Adviesraad Wmo Arnhem Jaarplan 2017

Adviesraad Wmo Arnhem Jaarplan 2017 Adviesraad Wmo Arnhem Jaarplan 2017 1 Inhoudsopgave Pagina 1. Voorwoord 3 2. Missie, visie en uitgangspunten van de Adviesraad Wmo 2.1 De Verordening adviesraad Wmo 4 2.2 Missie 4 2.3 Visie 4 2.4 Uitgangspunten

Nadere informatie

Aanjagers 1 december 2015 Ctylab

Aanjagers 1 december 2015 Ctylab Ctylab zoekt aanjager(s) Je hebt misschien al eens van ons gehoord. Een online platform voor klein nieuws en frisse ideeën uit je eigen omgeving. Nu doen we dat nog op Facebook met een kleine groep. Maar

Nadere informatie

Advies WMO raad Haarlem op nota. Welzijnswerk klaar voor toekomst.

Advies WMO raad Haarlem op nota. Welzijnswerk klaar voor toekomst. WMO raad Haarlem op nota Welzijnswerk klaar voor toekomst. Inleiding De Wmo-raad Haarlem heeft met belangstelling kennis genomen van de nota Welzijnswerk klaar voor de toekomst. De Wmo-raad adviseert positief

Nadere informatie

Samenwerken èn netwerken

Samenwerken èn netwerken Samenwerken èn netwerken Stappenplan voor versterken van zelforganisaties Auteurs Saskia van Grinsven en Jamila Achahchah Fotografie: Guillermo Dazelle MOVISIE Juni 2012 Inleiding Voor je ligt een stappenplan

Nadere informatie

Absoluut verzuim. Absoluut verzuim totaal verzuim. > 3 maanden. Opgelost in schooljaar

Absoluut verzuim. Absoluut verzuim totaal verzuim. > 3 maanden. Opgelost in schooljaar Bijlage 1. Landelijke gegevens De gegevens over het schooljaar 2014-2015 zijn afkomstig uit de leerplichttelling die jaarlijks onder de gemeenten wordt uitgevoerd. De respons op de leerplichttelling bedroeg

Nadere informatie

Allochtonen, burgerinitiatieven en participatie IIP

Allochtonen, burgerinitiatieven en participatie IIP Allochtonen, burgerinitiatieven en participatie IIP Gevraagd: initiatieven. Doen allochtone bewoners ook mee? Het Instituut voor Publiek en Politiek (IPP) heeft in 2004 een onderzoek gedaan naar het gebruik

Nadere informatie

*V Gemeente rs. Jur Botter, MPA

*V Gemeente rs. Jur Botter, MPA *V Gemeente rs. Jur Botter, MPA y Haarlem Wethouder Jeugd en Onderwijs, Vastgoed, Nieuwe Democratie, Bedrijfsvoering en Dienstverlening De Wijkraden van de gemeente Haarlem De Stichting Stadsgesprekken

Nadere informatie

26 actieve leden van VET-Vught en ECSchijndel hebben de enquête ingevuld.

26 actieve leden van VET-Vught en ECSchijndel hebben de enquête ingevuld. Resultaat Vragenlijst: Waarom doe je mee met de lokale energiecoöperatie? 26 actieve leden van VET-Vught en ECSchijndel hebben de enquête ingevuld. 1. Ik ben op de volgende manier betrokken bij de lokale

Nadere informatie

Vrijwillige inzet is de basis

Vrijwillige inzet is de basis Vrijwillige inzet is de basis Soms hebben mensen een duwtje in de rug nodig om actief te worden als vrijwilliger. U kunt samen met vrijwilligers en organisaties een belangrijke rol spelen bij het stimuleren

Nadere informatie

Inleiding. En uw parochie kan daaraan meedoen!

Inleiding. En uw parochie kan daaraan meedoen! MaS In de Parochie Inleiding De maatschappelijke stage (MaS) is definitief begonnen en in volle gang. In Nederland zijn middelbare scholieren verplicht gedurende hun middelbare school carrière een maatschappelijke

Nadere informatie

Zes gemeenten erbij: een uitdaging voor de VNG

Zes gemeenten erbij: een uitdaging voor de VNG 138 Zes gemeenten erbij: een uitdaging voor de VNG De huidige samenwerking met de eilanden is vooral gebaseerd op meer of minder intensieve uitwisseling van kennis en ervaring. Bij volledige integratie

Nadere informatie

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN Gratis PDF Beschikbaar gesteld door vlewa.nl Geschreven door Bram van Leeuwen Versie 1.0 INTRODUCTIE Welkom bij deze gratis PDF! In dit PDF

Nadere informatie

De Budget Ster: omgaan met je schulden

De Budget Ster: omgaan met je schulden De Budget Ster: omgaan met je schulden Budget Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Budget Ster MOTIVATIE EN VERANTWOORDELIJKHEID STRESS DOOR SCHULDEN BASISVAARDIGHEDEN STABILITEIT FINANCIEEL ADMINISTRATIEVE

Nadere informatie

Wij. maken Dordt SAMEN AAN DE SLAG MET INITIATIEVEN. Wij maken Dordt Samen aan de slag met initiatieven

Wij. maken Dordt SAMEN AAN DE SLAG MET INITIATIEVEN. Wij maken Dordt Samen aan de slag met initiatieven Wij maken Dordt SAMEN AAN DE SLAG MET INITIATIEVEN SAMEN AAN DE SLAG MET INITIATIEVEN Waar mensen elkaar ontmoeten, ontstaan als vanzelf nieuwe netwerken en initiatieven. Inwoners die met elkaar samenwerken.

Nadere informatie

Voorwoord. Nienke Meijer College van Bestuur Fontys Hogescholen

Voorwoord. Nienke Meijer College van Bestuur Fontys Hogescholen 3 Voorwoord Goed onderwijs is een belangrijke voorwaarde voor jonge mensen om uiteindelijk een betekenisvolle en passende plek in de maatschappij te krijgen. Voor studenten met een autismespectrumstoornis

Nadere informatie

met de wmo doet iedereen gewoon mee

met de wmo doet iedereen gewoon mee De Wet maatschappelijke ondersteuning eenvoudig verteld Dit boekje met informatie over de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) legt de belangrijkste onderdelen van de Wmo uit. Wilt u meer weten over

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1a 2513 AA DEN HAAG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1a 2513 AA DEN HAAG Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1a 2513 AA DEN HAAG Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4 Telefoon

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

De krachtgerichte methodiek

De krachtgerichte methodiek Het Centrum Voor Dienstverlening is u graag van dienst met: De krachtgerichte methodiek Informatie voor samenwerkingspartners van het CVD Waar kunnen we u mee van dienst zijn? Centrum Voor Dienstverlening

Nadere informatie

Een korte handleiding

Een korte handleiding Een korte handleiding Inleiding Je gaat deelnemen of bent in elk geval geïnteresseerd in deelname aan een kennisuitwisseling gefaciliteerd door E-motive. Zo n uitwisseling kan bestaan uit het bijwonen

Nadere informatie

Den Haag, 17 mei 2000

Den Haag, 17 mei 2000 Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 17 mei 2000 Hierbij leg ik aan uw Kamer over, conform artikel 10a, lid 6 van de Welzijnswet 1994, de tekst van de algemene maatregel

Nadere informatie

Een Positief. leer en leefklimaat. op uw school

Een Positief. leer en leefklimaat. op uw school Een Positief leer en leefklimaat op uw school met TOPs! positief positief denken en doen Leerlingen op uw school ontwikkelen zich het beste in een positief leer- en leefklimaat; een klimaat waarin ze zich

Nadere informatie

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar DOELSTELLINGEN Ouders zijn zich ervan bewust dat je altijd en overal communiceert Ouders wisselen ervaringen met elkaar uit over hoe de communicatie met hun pubers verloopt Ouders verwerven meer inzicht

Nadere informatie

Medezeggenschap van Vrijwilligers

Medezeggenschap van Vrijwilligers Terugkoppeling netwerkbijeenkomst 1 december 2014 Medezeggenschap van Vrijwilligers In deze derde en laatste bijeenkomst keken we opnieuw naar verschillende mogelijkheden om meedenken en meepraten van

Nadere informatie

Business Lounge: uw klant aan de bestuurstafel!

Business Lounge: uw klant aan de bestuurstafel! Gaby Remmers: senior onderzoeker Blauw Research Drijfveer: organisaties helpen inzicht te krijgen in de kansen op een nog klantgerichtere dienstverlening Andre Heeling: onderzoeker Blauw Research Drijfveer:

Nadere informatie

Stichting Vluchtelingen Ambassadeurs

Stichting Vluchtelingen Ambassadeurs Stichting Vluchtelingen Ambassadeurs Jaarverslag 2014 Stichting Vluchtelingen Ambassadeurs (SVA) De Ontmoeting 49 3823 HH Amersfoort Contactpersoon: Linda Rook (voorzitter) T 06 244 34 397 E info@vluchtelingenambassadeurs.nl

Nadere informatie

Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig

Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig Grijp je Ambities Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig Je dromen verwezenlijken in 7 stappen. Grijp je ambities Brengt je dichterbij je ideaal Geeft je inzicht in jouw persoonlijke

Nadere informatie

Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING

Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING In gesprek met elkaar. Uitwerking van de stellingen. De onderstaande stellingen hebben we deze avond besproken onder elke stelling staan een aantal opmerkingen die

Nadere informatie

Actieplan. Samen Leven, Samen Doen. Pagina 1 van 9

Actieplan. Samen Leven, Samen Doen. Pagina 1 van 9 Actieplan 2014 2015 Samen Leven, Samen Doen Lelystad, 20 maart 2014 Pagina 1 van 9 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 3 2. Overzicht acties 3 3. Besluitvorming 4 4. Financiën 4.1 Begroting 2014-2015 5 5. Uitwerking

Nadere informatie

Stichting Marokkaanse Moslims in Breda. Antiloopstraat LB Breda. Tel/Fax Kvk nr:

Stichting Marokkaanse Moslims in Breda. Antiloopstraat LB Breda. Tel/Fax Kvk nr: Stichting Marokkaanse Moslims in Breda Antiloopstraat 51 4817 LB Breda Tel/Fax +3176 514 74 96 E-mail: sij.breda@hotmail.com Kvk nr: 41105317 BELEIDSPLAN (Meerjarenplan) Stichting Marokkaanse Moslims in

Nadere informatie

Informele zorg in Eindhoven, nu en in de toekomst

Informele zorg in Eindhoven, nu en in de toekomst Informele zorg in Eindhoven, nu en in de toekomst Netwerk Informele Zorg en Netwerk Mantelzorg Eindhoven Contact adres secretariaat: Mw. Marijke van der Zanden tel: 040-238 27 97 m.vd.zanden@eindhoven.nl

Nadere informatie

Beleidsplan 2012 t/m 2016

Beleidsplan 2012 t/m 2016 Beleidsplan 2012 t/m 2016 Mei 2012 Beleidsplan 2012 t/m 2016 Inleiding Dit beleidsplan is het resultaat van een voortgaand proces, waar we sinds twee jaar aan werken. In die periode is het volgende gebeurd.

Nadere informatie

Bruggenbouwers Linko ping, Zweden

Bruggenbouwers Linko ping, Zweden Bruggenbouwers Linko ping, Zweden Het Bruggenbouwers project wordt in de Zweedse stad Linköping aangeboden en is één van de succesvolle onderdelen van een groter project in die regio. Dit project is opgezet

Nadere informatie

Bijlage verzuimcijfers

Bijlage verzuimcijfers Bijlage cijfers 1. Landelijke cijfers De cijfers over het schooljaar - zijn afkomstig uit de leerplichttelling die jaarlijks onder de gemeenten wordt uitgevoerd. De respons van gemeenten bedroeg dit jaar

Nadere informatie

Senioren ontmoeten elkaar. Verslag van 2 oktober 2010

Senioren ontmoeten elkaar. Verslag van 2 oktober 2010 Senioren ontmoeten elkaar Verslag van 2 oktober 2010 Meer overeenkomsten dan verschillen Dit is, in het kort, de conclusie van de lunchbijeenkomst Senioren ontmoeten elkaar 1 op 2 oktober 2010. De lunchbijeenkomst

Nadere informatie

Voor en met elkaar : burgerinitiatieven worden beloond

Voor en met elkaar : burgerinitiatieven worden beloond Voor en met elkaar : burgerinitiatieven worden beloond Verenigingen, stichtingen en instellingen barsten doorgaans van de ambities en toekomstplannen. Maar om ze te realiseren heb je financiële middelen

Nadere informatie

Communicatieplan FICE NL

Communicatieplan FICE NL Communicatieplan FICE NL In dit communicatieplan wordt voor verschillende doelgroepen de doelen, middelen en communicatiemomenten besproken. In de communicatie zijn de volgende doelgroepen te onderscheiden:

Nadere informatie

Uw brief Ons kenmerk Doorkiesnummer PDTJ/07/1069. Onderwerp Datum Contactpersoon

Uw brief Ons kenmerk Doorkiesnummer PDTJ/07/1069. Onderwerp Datum Contactpersoon Uw brief Ons kenmerk Doorkiesnummer PDTJ/07/1069 Onderwerp Datum Contactpersoon 2 e Kans Beroepsonderwijs 2 februari 2007 Goede bondgenoot, Niets menselijks is u of mij vreemd. In aantallen geredeneerd

Nadere informatie

Wijkcentrum De Weijenbelt. Schelto Bus (VVD)

Wijkcentrum De Weijenbelt. Schelto Bus (VVD) Verslag U bent aan de buurt Berkum 29 mei 2013 Aanvang Locatie Aanwezige functionarissen Aanwezig vanuit de politiek 20.00 uur Wijkcentrum De Weijenbelt Hans Kempenaar (voorzitter) Erik Dannenberg (wijkwethouder)

Nadere informatie

Nieuwsbrief 6, maart 2011

Nieuwsbrief 6, maart 2011 Postbus 3364 3502 GJ Utrecht Telefoon: 030 22 99 922 Nieuwsbrief 6, maart 2011 Steeds beter op de kaart Na de presentatie van de glossy in september is er weer genoeg gebeurd. In de gemeente Lopik is in

Nadere informatie

Participatieverslag Nieuw & Anders

Participatieverslag Nieuw & Anders Participatieverslag Nieuw & Anders Op 26 en 31 maart vonden twee bijeenkomsten plaats met de titel Nieuw & Anders plaats. Twee bijeenkomsten die druk bezocht werden door vrijwilligers, verenigingen en

Nadere informatie

De subsidie regeling Leefbaarheid en bewonersparticipatie: hoe werkt dat eigenlijk?

De subsidie regeling Leefbaarheid en bewonersparticipatie: hoe werkt dat eigenlijk? De subsidie regeling Leefbaarheid en bewonersparticipatie: hoe werkt dat eigenlijk? Handreiking subsidie Leefbaarheid en bewonersparticipatie Dit is een uitgave van de gemeente Den Haag Dienst Publiekszaken

Nadere informatie

Alle kinderen kunnen Roefelen Stichting Roefelen zoekt partners 2013-2017

Alle kinderen kunnen Roefelen Stichting Roefelen zoekt partners 2013-2017 Alle kinderen kunnen Roefelen Stichting Roefelen zoekt partners 2013-2017 Het is belangrijk dat kinderen al jong kennis maken met bedrijven en beroepen. Roefelen maakt dat mogelijk. De in 2011 opgerichte

Nadere informatie

ALGEMEEN VISIE, MISSIE EN HERSTEL SPEERPUNTEN. Voor een leven in balans

ALGEMEEN VISIE, MISSIE EN HERSTEL SPEERPUNTEN. Voor een leven in balans Jaar verslag 2013 ALGEMEEN VISIE, MISSIE EN HERSTEL LEVANTO is ontstaan in een turbulente periode van verandering in het maatschappelijk veld. Vanuit de overtuiging dat zelfredzaamheid, herstel, participatie

Nadere informatie

Buurtcommunities: zorg van onderop

Buurtcommunities: zorg van onderop Buurtcommunities: zorg van onderop Interview met Mellouki Cadat over Doe- Democratie artikel - 17 maart 2015 voor Doe-Democratie. Pakhuis De Zwijger in Amsterdam organiseert op maandag 23 maart samen met

Nadere informatie

Steeds minder startersleningen beschikbaar

Steeds minder startersleningen beschikbaar RAPPORT Starterslening in Nederland Steeds minder startersleningen beschikbaar Uitgevoerd in opdracht van www.starteasy.nl INHOUD Starterslening in Nederland Steeds minder startersleningen beschikbaar

Nadere informatie

Een kijkje achter de voordeur

Een kijkje achter de voordeur Een kijkje achter de voordeur Hoe brengen we ons beleid in de praktijk? Verzorgd door Het Consulaat, adviesbureau voor de gedragskant van organisatieverandering Doel van de workshop: Ervaren van de complexe

Nadere informatie

LEIDERSCHAPSTRAINING 2010

LEIDERSCHAPSTRAINING 2010 LEIDERSCHAPSTRAINING 2010 Voorwoord Politiek heeft veel te maken met goed leiderschap: mensen volgen dan het voorbeeld van hun leider. Martin Luther King, Majoor Bosshardt en Koning David zijn voor mij

Nadere informatie

Inspireren, Leren & Werken. Werken aan een nieuwe werkwijze

Inspireren, Leren & Werken. Werken aan een nieuwe werkwijze Inspireren, Leren & Werken Werken aan een nieuwe werkwijze WIE, WAT, WAAR? BOOTCAMP JEUGDWERK 2014 BLZ 4 DAG 4 DONDERDAG 4 SEPTEMBER BLZ 8 DAG 1 MAANDAG 1 SEPTEMBER BLZ 5 DAG 5 VRIJDAG 5 SEPTEMBER BLZ

Nadere informatie

Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig

Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig Grijp je Ambities Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig Je dromen verwezenlijken in 7 stappen. Grijp je ambities Brengt je dichterbij je ideaal Laat je talenten leven Helpt je het

Nadere informatie

Waarom bent u huurderswerk gaan doen?

Waarom bent u huurderswerk gaan doen? 1 Tijdens de laatst gehouden Huurdersraadvergadering hebben we jullie deelgenoot gemaakt van onze bevindingen tijdens de cursus Hoe betrek ik de achterban Voorzitter Rien Stek, secretaris Joop Kuipers

Nadere informatie

Wat vinden vrijwilligersprojecten van de samenwerking

Wat vinden vrijwilligersprojecten van de samenwerking Wat vinden vrijwilligersprojecten van de samenwerking met gemeenten? Resultaten peiling onder inschrijvingen Meer dan handen vrijwilligersprijzen 2015 en 2016. De Meer dan Handen vrijwilligersprijzen zijn

Nadere informatie

Scholingsaanbod najaar 2013. voor actieve vrijwilligers van ANBO

Scholingsaanbod najaar 2013. voor actieve vrijwilligers van ANBO Scholingsaanbod najaar 2013 voor actieve vrijwilligers van ANBO Inhoudsopgave 1. Voorwoord... 3 2.... 4 3. Aanbod... 5 3.1 Workshop Webmaster... 5 3.2 Workshop Beleidsbeïnvloeding Wmo... 6 3.3 Workshop

Nadere informatie

Allemaal in ontwikkeling. Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman

Allemaal in ontwikkeling. Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman Permanente educatie in Smallingerland Allemaal in ontwikkeling Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman Van cursussen professioneel Engels, kennis opdoen bij een andere afdeling tot vierjarige

Nadere informatie

Workshop Wijkeconomie

Workshop Wijkeconomie Workshop Wijkeconomie Workshop Wijkeconomie 1. JJJJJJJjjjj 1 Regie over eigen leven en omgeving Burgerkracht van klein tot groot 2 Monopolie op beleid naar de burger MANIFEST VAN ACTIEVE WIJKBEWONERS Gevraagd:

Nadere informatie

omgeving wereld regie vanuit de jongere Jongeren leren organiseren

omgeving wereld regie vanuit de jongere Jongeren leren organiseren Jongeren leren organiseren Hoe kunnen jongeren regie hebben over eigen handelen en toch in verbinding zijn met alles om hen heen? Hoe verstaan jongeren de kunst om te bouwen aan netwerken, om een positie

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 1984-1985 Rijksbegroting van het jaar 1985 18600 Hoofdstuk XI Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer Nr. 72 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS

Nadere informatie

Verslag van de bijeenkomst Mannen Emancipatie in het Turks Museum d.d. 30 november 2013

Verslag van de bijeenkomst Mannen Emancipatie in het Turks Museum d.d. 30 november 2013 Verslag van de bijeenkomst Mannen Emancipatie in het Turks Museum d.d. 30 november 2013 Aanwezig ca. 100 personen. Sprekers: Vz. Turks Museum Rustem Akarsu, Vz. Platform Allochtone Ouderen de heer R. Ramnath,

Nadere informatie

Mantelzorg, waar ligt de grens?

Mantelzorg, waar ligt de grens? Mantelzorg, waar ligt de grens? CDA Talentacademie 2014-2015 Anita Relou Wat is volgens het christendemocratisch gedachtengoed de grens van mantelzorg. Inleiding 2015. Een jaar met veel veranderingen in

Nadere informatie

Sportweetje. Het Katwijkse. sportieve toekomst! naar een. Nieuws, trends en tips voor een gezond en sportief verenigingsleven

Sportweetje. Het Katwijkse. sportieve toekomst! naar een. Nieuws, trends en tips voor een gezond en sportief verenigingsleven Het Katwijkse Sportweetje Nieuws, trends en tips voor een gezond en sportief verenigingsleven digitale nieuwsbrief voor het verenigingsleven editie 2015.1 klik en lees het artikel van uw interesse volg

Nadere informatie

Oss. Datum. G rtneente. Antwoord gemeente: Ja, ook in Oss worden ontheffingen van de leerplichtwet verstrekt.

Oss. Datum. G rtneente. Antwoord gemeente: Ja, ook in Oss worden ontheffingen van de leerplichtwet verstrekt. G rtneente Oss Fractie 066 Gemeenteraad Oss P/a Raadhuislaan 2 5341 GM Oss E-mail gemeente@oss.nl www.oss.nl Postbus 5 5340 BA Oss Wilt u bij uw reactie de datum van deze brief en ons kenmerk vermelden?

Nadere informatie

Wijkplan 2015 Veenendaal-Oost

Wijkplan 2015 Veenendaal-Oost Wijkplan 2015 Veenendaal-Oost Februari 15 De samenwerking van het Wijkteam Pagina 0 Inhoud Inleiding 2 Aandachtspunten Wijkster 3 Speerpunten 2015 5 Doelen 2015 6 Pagina 1 Inleiding Voor u ligt het Wijkplan

Nadere informatie

Een bewonerscommissie opzetten, iets voor u?

Een bewonerscommissie opzetten, iets voor u? Een bewonerscommissie opzetten, iets voor u? Meedenken en meedoen Portaal wil graag dat u tevreden bent over uw woning en woonomgeving. Om dit goed te organiseren, is informatie over uw woonomgeving erg

Nadere informatie

BIJLAGEN. Betrekkelijke betrokkenheid Studies in sociale cohesie. Sociaal en Cultureel Rapport Redactie: Paul Schnabel Rob Bijl Joep de Hart

BIJLAGEN. Betrekkelijke betrokkenheid Studies in sociale cohesie. Sociaal en Cultureel Rapport Redactie: Paul Schnabel Rob Bijl Joep de Hart BIJLAGEN Betrekkelijke betrokkenheid Studies in sociale cohesie Sociaal en Cultureel Rapport 2008 Redactie: Paul Schnabel Rob Bijl Joep de Hart Sociaal en Cultureel Planbureau Den Haag, december 2008 Bijlage

Nadere informatie

Voor Ondernemers Door Ondernemers in Groningen. Vodo50. Groningen, september 2014 Martijn van der Tuin

Voor Ondernemers Door Ondernemers in Groningen. Vodo50. Groningen, september 2014 Martijn van der Tuin Voor Ondernemers Door Ondernemers in Groningen Vodo50 Groningen, september 2014 Martijn van der Tuin Aanleiding Nederland en Groningen moeten het voor de groei van de economie vooral hebben van actieve

Nadere informatie

Kortom, informatie en advies die vindbaar, begrijpelijk en herkenbaar is. Ik zal u aangeven waarom ik dit zo belangrijk vind.

Kortom, informatie en advies die vindbaar, begrijpelijk en herkenbaar is. Ik zal u aangeven waarom ik dit zo belangrijk vind. Tekst: opening Helpdesk Welkom dames en heren, Het doet mij goed om te zien dat er zo veel mensen op deze feestelijke opening van de Helpdesk zijn afgekomen. Dat betekent dat er veel interesse voor is.

Nadere informatie

STICHTING DIALOOGHUIS VERSLAG EMANCIPATIE ACTIVITEITEN NOVEMBER 2013 - APRIL 2014

STICHTING DIALOOGHUIS VERSLAG EMANCIPATIE ACTIVITEITEN NOVEMBER 2013 - APRIL 2014 STICHTING DIALOOGHUIS VERSLAG EMANCIPATIE ACTIVITEITEN NOVEMBER 2013 - APRIL 2014 Inleiding De Stichting Dialooghuis heeft zich in de periode vanaf november 2013 - april 2014 intensief ingezet op het thema

Nadere informatie

Werkplan LC Heerlen

Werkplan LC Heerlen Werkplan 2015 Secretariaat: Dautzenbergstraat 20 F 6411 LC Heerlen 1 Inleiding Het Bestuur van de Bewonersraad Heerlen Centrum, binnen het kader en opdrachten van het Buurtgericht Werken in Heerlen, heeft

Nadere informatie

Een sterk team. Maatwerk van vakvrouwen

Een sterk team. Maatwerk van vakvrouwen Een sterk team Maatwerk van vakvrouwen Een echte topkok kookt niet uit een boekje. Natuurlijk kan hij er een openslaan, maar uiteindelijk draait het om gevoel en talent. Bij teamontwikkeling is dat eigenlijk

Nadere informatie

Ervaringen met functioneringsgesprekken

Ervaringen met functioneringsgesprekken Ervaringen met functioneringsgesprekken Samenstelling CDA-bureau Afdeling HRM / Steenkampinstituut / Partijontwikkeling CDA-bestuurdersvereniging December 2006 1 Het belang van functioneringsgesprekken

Nadere informatie

Methodiek in een notendop

Methodiek in een notendop Methodiek Kies&Co Kinderwijkraad Methodiek in een notendop Wat is deze methodiek Wat heb je eraan Beschrijving van nut en noodzaak van kinderwijkraden in kwetsbare wijken. De methodiek is bedoeld voor

Nadere informatie

Nieuwsbrief VNG Flevoland november 2015

Nieuwsbrief VNG Flevoland november 2015 Nieuwsbrief VNG Flevoland november 2015 Vacatures. 1. De Algemene Leden Najaarsvergadering op 25 november a.s.in het stadhuis van Almere, gevolgd door de themabijeenkomst over verbonden partijen, zal voor

Nadere informatie

Jaarverslag 2014. Tilburg. Stichting Prisma Tilburg

Jaarverslag 2014. Tilburg. Stichting Prisma Tilburg 2014 Jaarverslag 2014 Tilburg Stichting Prisma Tilburg Voorwoord Sinds 2008 zetten wij ons als stichting in voor een harmonieuze samenleving. We streven naar een samenleving waarin iedereen meedoet, waar

Nadere informatie

Sociaal Makelen voor Krachtige Wijken Samenvatting van de rapportage tussentijdse evaluatie sociaal makelaarschap augustus 2013 december 2014

Sociaal Makelen voor Krachtige Wijken Samenvatting van de rapportage tussentijdse evaluatie sociaal makelaarschap augustus 2013 december 2014 Sociaal Makelen voor Krachtige Wijken Samenvatting van de rapportage tussentijdse evaluatie sociaal makelaarschap augustus 2013 december 2014 Uitgevoerd door Onderzoeksnetwerk Sociaal Domein Utrecht Initiatieven

Nadere informatie

Het einde van het jaar is in zicht. Wij blikken graag nog even met u terug op de Dag(en) van de Dialoog.

Het einde van het jaar is in zicht. Wij blikken graag nog even met u terug op de Dag(en) van de Dialoog. Nieuwsbrief Amersfoort in Dialoog Editie: december 2015 Terugblik Dag(en) van de Dialoog 2015 Het einde van het jaar is in zicht. Wij blikken graag nog even met u terug op de Dag(en) van de Dialoog. Het

Nadere informatie

GRAAG STELLEN WIJ ONS AAN U VOOR

GRAAG STELLEN WIJ ONS AAN U VOOR GRAAG STELLEN WIJ ONS AAN U VOOR Altijd al gezocht naar een trainingsconcept voor uw medewerkers waar je meteen van zegt: GewoonDoen! Nu is deze kans eindelijk aanwezig en wel voor een deelnameprijs van

Nadere informatie

Gemeenschapstuinen. RadarGroep. Duurzaam instrument voor integrale wijkaanpak, sociale cohesie, participatie en re-integratie.

Gemeenschapstuinen. RadarGroep. Duurzaam instrument voor integrale wijkaanpak, sociale cohesie, participatie en re-integratie. RadarGroep Gemeenschapstuinen Duurzaam instrument voor integrale wijkaanpak, sociale cohesie, participatie en re-integratie. Bureau voor sociale vraagstukken Wie zaait zal oogsten is een veelgehoord gezegde.

Nadere informatie

Stichting Berkelland Oproep Bus jaarverslag 2014

Stichting Berkelland Oproep Bus jaarverslag 2014 Stichting Berkelland Oproep Bus jaarverslag 2014 Inleiding... 3 Activiteiten... 3 Algemeen... 3 Fondsen werving.... 3 Public Relations... 4 Bestuurssamenstelling... 5 Financiën... 5 Financieel verslag...

Nadere informatie

Onderwerp: Inhoudelijk verslag betreffende project migranten vrouwen emancipatie st.kizilpar 2018 (kenmerk ) ( ABBA/VL/7979)

Onderwerp: Inhoudelijk verslag betreffende project migranten vrouwen emancipatie st.kizilpar 2018 (kenmerk ) ( ABBA/VL/7979) Onderwerp: Inhoudelijk verslag betreffende project migranten vrouwen emancipatie st.kizilpar 2018 (kenmerk ) ( ABBA/VL/7979) 30-12-2018 Den Haag Het st.kizilpar heeft in samenwerking met St.dialooghuis

Nadere informatie

Verslag College Tour. Boter bij de vis 10 november 2016

Verslag College Tour. Boter bij de vis 10 november 2016 Verslag College Tour Boter bij de vis 10 november 2016 1 Introductie Opening en introductie door Carlieke van Staalduinen, bestuurscoach. Na een lekker broodje, volop netwerken en een warm welkom, trapte

Nadere informatie

> voor de werkgever. iedereen weer succesvol aan de slag. tijd voor jouw volgende stap

> voor de werkgever. iedereen weer succesvol aan de slag. tijd voor jouw volgende stap > voor de werkgever iedereen weer succesvol aan de slag tijd voor jouw volgende stap iedereen weer succesvol aan de slag Moet u medewerkers ontslaan? Omdat uw organisatie krimpt? Of omdat een medewerker

Nadere informatie

De spin in het web. Handreiking. voor werkers die direct. aan de slag willen met. de sociale netwerken van. mensen met verstandelijke

De spin in het web. Handreiking. voor werkers die direct. aan de slag willen met. de sociale netwerken van. mensen met verstandelijke De spin in het web Handreiking voor werkers die direct aan de slag willen met de sociale netwerken van mensen met verstandelijke beperkingen Anne Wibaut, Willy Calis Ad van Gennep Inleiding Wij hebben

Nadere informatie

CIVIC CROWDFUNDING VOOR EINDHOVEN

CIVIC CROWDFUNDING VOOR EINDHOVEN Raadsnummer 15R6401 CIVIC CROWDFUNDING VOOR EINDHOVEN Inleiding Crowdfunding is een vorm van financiering voor projecten en ondernemingen. Een grote groep mensen legt een klein bedrag in om een project

Nadere informatie

Samen voor een sociale stad

Samen voor een sociale stad Samen voor een sociale stad 2015-2018 Samen werken we aan een sociaal en leefbaar Almere waar iedereen naar vermogen meedoet 2015 Visie VMCA 2015 1 Almere in beweging We staan in Almere voor de uitdaging

Nadere informatie

Wmo-werkplaats Twente. Scholingshandleiding voor cursist en trainer. Samenwerken met vrijwilligers

Wmo-werkplaats Twente. Scholingshandleiding voor cursist en trainer. Samenwerken met vrijwilligers Wmo-werkplaats Twente Scholingshandleiding voor cursist en trainer Samenwerken met vrijwilligers De vrijwilliger als vanzelfsprekende partner in zorg en welzijnswerk juli 2011 Saxion. Alle rechten voorbehouden.

Nadere informatie

Voordracht nieuw lid voor de Raad van Commissarissen

Voordracht nieuw lid voor de Raad van Commissarissen Inhoudsopgave: Inleiding Samenstelling Algemeen Bestuur Adviezen en werkzaamheden Werkgroep Bewonerscommissies Werkgroep Communicatie Werkgroep Huuradvies Scholing Algemeen Bestuur Voordracht nieuw lid

Nadere informatie