STRATEGISCH PLAN STICHTING PRESENT WEST-BETUWE

Transcriptie

1 Meerjarenbeleidsplan Stichting Present West-Betuwe Samenvatting pag. 1

2 Inhoudsopgave Voorwoord... 3 Hoofdstuk 1 Een formule die beweging brengt in de samenleving... 4 Hoofdstuk 2 Bepalende factoren van Present... 6 Hoofdstuk 3 Plan voor Present in West-Betuwe... 7 pag. 2

3 Voorwoord We zijn er om elkaar te helpen... Ondanks alle goede bedoelingen van mensen die iets willen betekenen, komen vraag en aanbod helaas niet altijd 'vanzelf' bij elkaar. 'Present' is een eigentijds concept vanuit de kerken om mensen die hulp aanbieden te koppelen aan mensen die geholpen willen worden. West-Betuwe is een afgebakend geografisch gebied tussen (Gelderse provinciegrens en het Amsterdam- Rijnkanaal). Het gebied omvat 6 gemeenten met ruim inwoners. Present zal zich in de eerste fase richten op de drie hoofdkernen Culemborg, Geldermalsen en Tiel. De regio Rivierenland is een divers werkgebied met veel verschillende woonkernen. Er zijn veel initiatieven op het gebied van maatschappelijke betrokkenheid. Tegelijkertijd is er veel zorg: er is veel sociaalmaatschappelijke achterstand, gezondheidsproblematiek, verborgen armoede en eenzaamheid 1). Projectinventarisatie In de periode september 2012 tot mei 2013 is een behoefte-inventarisatie uitgevoerd waarbij we hebben gesproken met diverse maatschappelijke organisaties en kerken in de regio West-Betuwe. Allereerst valt op dat er heel veel (o.a. kerkelijke) groepen zijn die best een keer wat met of voor een medemens willen doen. Door de maatschappelijke organisaties werd zonder uitzondering enthousiast gereageerd op het concept van Stichting Present. Er is overal een dringende vraag/behoefte naar nieuwe vrijwilligers. Present sluit hier naadloos op aan door de activering en begeleiding van een nieuw doelgroepsegement (inzet van groepen). Maar ook als katalysator om burgers/bewoners met kwetsbare stadsgenoten in contact te brengen. Voor u ligt een werkplan dat het resultaat is van bovengenoemde inventarisatie. Op basis daarvan zijn doelen gesteld en plannen uitgewerkt om vraag en aanbod bij elkaar te brengen. Als alles meezit hopen we in juni 13 echt van start te gaan met een of meer concrete activiteiten voor stads/streekgenoten in nood. Want daar doen we het uiteindelijk voor... Bestuur Stichting Present West-Betuwe 1): Bron: GGD Rivierenland, Gezondheidsachterstanden Rivierenland, pag. 3

4 Hoofdstuk 1 Een formule die beweging brengt in de samenleving Stichting Present gelooft dat mensen bereid zijn om zich in te zetten voor de ander en de samenleving. De formule van Stichting Present legt verbinding en brengt mensen in beweging. Missie: Stichting Present wil een brug slaan tussen mensen die iets te bieden hebben en mensen die daarmee geholpen kunnen worden. Vertrouwen en verbondenheid Voor een samenleving is sociaal vertrouwen en verbondenheid tussen mensen, organisaties en instituties van groot belang. Present gelooft daarom in het mobiliseren en ontplooien van het sociale en morele kapitaal van de samenleving. Mensen hebben tijd, talenten en mogelijkheden ontvangen en hebben de maatschappij daarmee iets te bieden. Visie: Stichting Present wil een beweging op gang brengen in de samenleving, waarbij mensen het vanzelfsprekend vinden om naar elkaar om te zien. Partners In de visie van Present behoort zorg voor de samenleving een creatief samenspel van burgers, professionals en overheid te zijn. Binnen dit samenspel en met name in situaties van sociale overbodigheid heeft vrijwillige, niet-geïnstitutionaliseerde inzet haar eigen kwaliteit en dynamiek. Vanuit deze samenwerkingsvisie verbindt Present zich met gemeentelijke overheden, woningcorporaties, kerken, bedrijven, maatschappelijke organisaties, verenigingen en andere sociale netwerken en organisaties. Groei De formule van Present functioneert in grote steden, middelgrote gemeenten en steeds vaker ook in landelijk gebieden. Present anticipeert op een verwachte groei met 10 stichtingen per jaar naar een landelijk netwerk. Voor de regio s en gemeenten buiten de grote steden is een beleid ontwikkeld om lokale stichtingen te vormen voor een groter gebied dan een lokale gemeente. De regio West-Betuwe is een mooi voorbeeld van een geografische eenheid waarin diverse gemeentes al veel samenwerken en waarbij een regionale stichting naadloos kan aansluiten. pag. 4

5 Hoofdstuk 2 Succesbepalende factoren van Present Er zijn vier factoren die bepalend zijn voor de werkwijze van Present: 1. Het aanbod en het initiatief van burgers is het vertrekpunt 2. Koppeling aanbod aan de vraag van maatschappelijke organisaties 3. Structurele opzet en professionele kaders 4. Lokaal gedreven en lokaal draagvlak Het aanbod en initiatief van burgers is het vertrekpunt Op basis van het aanbod van deelnemende groepen wordt een passend project gezocht dus geen groep bij een vraag. Deze werkwijze voorkomt dat mensen zich vanuit een claim of vanuit plichtsgevoel inzetten. De mogelijkheid om iets te geven staat voorop, waardoor de keuze van mensen om tijd beschikbaar te stellen een meer bewuste keuze kan zijn. Veel mensen zetten zich in een later stadium graag opnieuw via Present of op een andere manier. Samenwerking Present zoekt nauw contact met vrijwilligersorganisaties en klussendiensten. Afstemming zorgt voor aanvullende activiteiten, waardoor ook 3 oplevert. Incidentele inzet van deelnemende groepen via Present maakt mensen bewust van mogelijkheden om zich vaker in te zetten. Om deze bewustwording en interesse te benutten is een logische samenwerking/verbinding tussen Present en de Vrijwilligerscentrale van groot belang. Koppeling aanbod aan de vraag van maatschappelijke organisaties De groepen zetten zich in binnen de kaders van hulpverleningstrajecten van maatschappelijke organisaties met hun deelnemers/cliënten. Dat geeft duidelijkheid: 1. Present is zelf geen hulpverlenende instantie. Present biedt handen van deelnemers aan bij de maatschappelijke organisatie. 2. Mensen die hulp nodig hebben kunnen zelf geen hulp aanvragen. De indicatie, wie wel of niet hulp nodig heeft, is de verantwoordelijkheid van de maatschappelijke organisatie. 3. De samenwerking met de maatschappelijke organisatie biedt groepen een garantie dat hun inzet goed terechtkomt en dat er continuïteit is daarna. Present brengt het aanbod van een groep deelnemers actief onder de aandacht bij bestaande maatschappelijke organisaties. Criteria zijn dat de degene die geholpen wordt zelf onvoldoende geld, netwerk of gezondheid heeft om een klus te realiseren. pag. 5

6 Structurele opzet en professionele kaders De tijd van deelnemers is kostbaar. Present doet er alles aan om zuinig om te gaan met de tijd van deelnemers door die zorgvuldig en effectief in te zetten. Daarom professionele kaders. Zodat mensen elkaar ontmoeten en helpen op de juiste plek, het juiste moment. De deelnemende groepen zetten zich incidenteel in. Deze kaders moeten beantwoorden aan de volgende criteria die moderne vrijwilligers stellen: Afgebakend in tijd. Wanneer ben ik hoeveel tijd kwijt zodat het in te plannen is. Het moet op de goede plek terechtkomen. De moderne vrijwilliger wil er zeker van zijn dat de hulp echt iets heeft betekend. Plaats, materiaal, opdracht en andere randvoorwaarden moeten professioneel geregeld zijn. Lokaal gedragen en lokaal draagvlak Een vierde succesfactor voor Present is plaatselijk draagvlak. Present moet allereerst gedragen worden door lokale initiatiefnemers. Present als landelijke organisatie is geen holding met afdelingen maar een netwerk van zelfstandige stichtingen die plaatselijk een beweging op gang brengen. Financiering In de beginfase kan een lokale Stichting Present een aanvraag voor een opstartstimulans doen bij enkele landelijke fondsen die bemiddeld zijn door Present Nederland. Al snel echter zal structureel lokaal financieel draagvlak noodzakelijk zijn. Onderstaand model is het gewenste model in de fase enkele jaren na de start. De diversiteit in waarde die Present wil toevoegen komt in dit financieringsmodel tot uiting in de variatie in inkomstenbronnen. Financieringsmodel Fondsen via SPN Overheid Donateurs Woningcorporaties Partners (bedrijven, kerken, mo' pag. 6

7 Hoofdstuk 3 Stichting Present West-Betuwe Maatschappelijke uitdagingen in West-Betuwe West-Betuwe is weliswaar geografische gezien een overzichtelijk gebied, maar is qua maatschappelijke samenstelling een zeer diverse en veelkleurige regio. Elk dorp en elke stad heeft haar eigen karakter, uitdagingen, eigenaardigheden en kansen. Dit heeft in positieve zin geresulteerd tot hechte dorpsgemeenschappen met een vitaal cultureel netwerk. Dat biedt perspectief en aanknopingspunten voor inzet van lokale groepen voor concrete hulpvragen. De regio Rivierenland heeft een aantal specifieke gezondheidskenmerken. De regio kenmerkt zich door een relatief lage sociaal economische status die samen gaat met fysieke en psychosociale problematiek. Kort gezegd: de inwoners van Rivierenland scoren hebben gemiddeld genomen meer gezondheidsproblemen dan in andere regio s in Nederland. Met het oog op de toekomst zal dit door de vergrijzing verder toenemen, met daarbij (ook) een toename van het aantal chronische zieken. Present in West-Betuwe In de regio West-Betuwe is sprake van een nauwe samenwerking tussen gemeenten bij de organisatie van zorg, welzijn, werk & inkomen (kortweg: het sociale domein ). In de beleidsstukken en op de websites van de gemeenten Tiel. Culemborg en Geldermalsen staan vol mooie doelstellingen over sociale cohesie, participatie en zorg. In 2013 wordt door gemeentes en maatschappelijke organisaties gesproken over de Wmo-kanteling, met verstrekkende invloed op de organisatie van het hele sociale domein. Sleutelwoord hierbij is een verandering van denken en handelen, waarbij gemeente en beroepskrachten ruimte creëren voor de actieve inbreng van inwoners en hun sociale netwerk (cliënt- en vrijwilligersgericht) aanbodgericht). Deze verandering ontstaat echter niet vanzelf. Dit vraagt gerichte inzet en investering in een nieuwe manier van denken en handelen. In de Present-formule biedt een eenvoudige maar ook eigentijds concept om een bijdrage te leveren aan realisatie van deze doelstellingen. Werving van groepen De regio West-Betuwe omvat een afgebakend geografisch gebied met ongeveer inwoners. In veel wijken en dorpskernen is reeds sprake van een vitale culturele structuur, van wijkcentra, kerken, scholen, een rijk verenigingsleven en grote inzet van vrijwilligers bij o.a. wereldwinkels en verzorgingstehuizen. In voorjaar 2013 is een verkennend brancheonderzoek verricht naar de behoefte en het draagvlak voor Stichting Present in deze regio. Groeimodel aantal groepen Uit de gesprekken met diverse bestaande groepen/verenigingen in de samenleving blijkt dat er veel bereidheid is om zich in te zetten voor kwetsbare medemensen in de samenleving. Dit geldt ook voor pag. 7

8 het midden en klein bedrijf (MKB) waar veel bereidheid is voor maatschappelijk betrokken ondernemen (MBO). Bij de start van het project zal voor diverse doelgroepen diverse presentaties georganiseerd worden om mensen met de werkformule bekend te maken. Het project zal klein beginnen met de inzet van enkele groepen uit betrokken kerken, verenigingen en bedrijven, waarna vervolgens een olievlekwerking uit gaat naar andere groepen. Op basis van de ervaringen elders in het land staat in de bijgaande tabel een planning weergegeven van het groeiscenario. 3.4 Hoe we aan projecten komen In de regio West-Betuwe zijn voldoende situaties waar de inzet van een vrijwilligersgroepen welkom is. Om een beeld te krijgen van behoefte en omvang van hulpvragen zijn er gesprekken gevoerd met diverse maatschappelijke organisaties. Uit deze kennismakingsgesprekken zijn een aantal elementen naar voren gekomen. Allereerst signaleren de hulpverleners de eerder genoemde problematiek: de sociaal-maatschappelijke achterstand, eenzaamheid- en gezondheidsproblemen. Dit geldt in het bijzonder voor de achterstandswijken, maar is ook van toepassing voor diverse dorpen in het landelijke gebied. Alle organisaties waar we mee gesproken hebben verwelkomen de komst van Stichting Present en willen graag gebruik gaan maken van de inzet van Presentgroepen. De meerwaarde en leemte waarin Present kan voorzien is tweeërlei: 1. Door de complementaire aanbodsgerichte benadering kan Present nieuwe en andere groepen vrijwilligers aanboren die met het huidige aanbod nog niet bereikt worden. Stichting Present kan hierbij fungeren als katalysator om mensen met elkaar in contact te brengen. 2. Daarnaast kan Present door de nieuwe werkwijze de ketenpartners heel concreet bijdragen in de omschakeling van aanbodgericht naar handelen vanuit het perspectief van de cliënten en vrijwilligers uit de samenleving. 3.5 Organisatie: team en bestuur Present West Betuwe is gestart met een enthousiaste en ervaren coördinator (Wim Althuis), met veel ervaring in het opzetten en begeleiden van Present-groepen. In zomer 2012 is samen met hem een opstartbestuur gevormd met vertegenwoordigers uit de diverse woonkernen en kerkelijke denominaties. Het bestuur van Stichting Present West-Betuwe zal zich voornamelijk met de hoofdlijnen bezig houden en 4 tot 6 maal per jaar vergaderen. pag. 8