38 De Pensioenwereld in 2015
|
|
- Sterre Christiaens
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 04 38 De Pensioenwereld in 2015
2 Uitbesteding & assurance 39 Assurance als waarborg voor beheerste transities Auteurs: Robert van Haastert en Martijn Vrins Veel pensioenfondsen migreren naar andere uitvoerders, besluiten te liquideren of brengen rechten en aanspraken over naar een andere partij (veelal verzekeraar). Dat dergelijke transities een relevant thema blijven in de pensioenwereld wordt bevestigd door het onderzoek 1 dat is gehouden in het kader van de Pensioenwereld in Uit dit onderzoek blijkt dat 36%van de ondervraagde fondsen de komende jaren verwacht te migreren naar een andere uitvoerder. 7% van de respondenten heeft dat nog in overweging. Er staat veel op het spel bij de transitie van een pensioenregeling. Deelnemers eisen dat er op de juiste manier met hun pensioen wordt omgegaan en besturen hebben hier onder toeziend oog van De Nederlandsche Bank (DNB) een belangrijke verantwoordelijkheid. Daarnaast vergt een transitie veel (ondankbaar) werk bij uitvoerders, soms uit te voeren door mensen die niet meer zeker zijn van hun eigen baan. Dat vraagt om veel aandacht en directe betrokkenheid van verschillende partijen bij fondsen in transitietrajecten. Hoe neemt het pensioenfondsbestuur hierbij zijn verantwoordelijkheid richting deelnemers en toezichthouders en welke zekerheid over de kwaliteit van de transitie is daarbij gewenst? Levenscyclus van een fonds bij een uitvoerder Bij het vraagstuk van een beheerste transitie is het van belang te beseffen dat pensioenfondsen en pensioenuitvoerders vaak een lange en innige band met elkaar hebben. In sommige gevallen zijn de pensioenuitvoerders voortgekomen 1 KPMG heeft in oktober 2014 een onderzoek uitgevoerd onder 91 pensioenfondsen; de uitkomsten hiervan zijn in de bijlagen van deze Pensioenwereld opgenomen (KPMG-onderzoek 2014).
3 40 De Pensioenwereld in 2015 uit de pensioenfondsen. Pensioenuitvoerders kennen de ins en outs van de veelal complexe pensioenregelingen, die vaak in maatwerksystemen zijn ingericht. De dienstverlening van pensioenuitvoerders is in de loop der jaren steeds professioneler ingericht en uitgevoerd. Sinds 2008 verschaft het merendeel van de uitvoerders zekerheid over de kwaliteit van de processen door middel van ISAE 3402-rapportages (voorheen SAS 70). Daarnaast heeft Quinto-P gezorgd voor periodieke beoordeling van de gegevenskwaliteit van de deelnemersadministratie. Hoewel afhankelijkheden tussen uitvoerder en fonds groot kunnen zijn, kiezen fondsen er vaak voor om als gevolg van veranderingen (pensioenwetgeving, vergrijzing) en uitdagingen (kostendruk) strategische keuzes te maken die kunnen leiden tot migratie of liquidatie van een fonds. Onderstaande figuur geeft de levenscyclus van een fonds bij een uitvoerder vereenvoudigd weer: Uitvoerder 1 Transitie ingaand Uitvoering Transitie uitgaand Uitvoering Project Data Processen Project Beheersing Controleplan AO/IC (IST) Controleplan ICS Jaarverslag Zekerheid Projectreview Conversiecontrole Onderzoeken Internal audit ISAE3402 Quinto-P-resultaten Projectreview Conversiecontrole Verklaring bij basisgegevens Figuur 1: Levenscyclus van een fonds
4 Uitbesteding & assurance 41 In een levenscyclus kunnen drie stappen worden onderkend: de Transitie ingaand, waarbij de uitvoerder, na het maken van afspraken over dienstverlening met het nieuwe pensioenfonds, de administratie onderbrengt in zijn eigen omgeving; de Uitvoering, waarbij de administratieprocessen in meer of mindere mate worden ingevlochten in de reguliere uitvoeringsprocessen van de uitvoerder; de Transitie uitgaand, bij besluit tot liquidatie van een fonds of migratie naar een andere uitvoerder. Transitie ingaand en Transitie uitgaand zijn projectmatige activiteiten met een eigen inrichting van beheersing en zekerheid. De mate van beheersing en zekerheid bij Transitie uitgaand is in sterke mate afhankelijk van de verkregen zekerheid over de beheersing van Transitie ingaand en de kwaliteit van pensioenuitvoering door de jaren heen. Zo is het bijvoorbeeld vaak een probleem om bij een Transitie uitgaand de nieuwe uitvoerder inzicht te geven in historische details als deze niet bij Transitie ingaand zijn opgevraagd en getoetst op volledigheid en juistheid. Bij een migratie van een fonds van de ene uitvoerder naar een andere uitvoerder is sprake van twee projecten, die idealiter als één project worden aangestuurd. Dit zijn complexe projecten waarin communicatie, duidelijke afspraken en goede kennis van de regelingen kritieke succesfactoren zijn. Dit vraagt om sterk projectmanagement; een wij-zij-cultuur ligt immers steeds op de loer. De risico s van een transitie zijn groot. Er komt vaak oud zeer naar boven uit de administratie. De vraag is dan waar dat wordt opgelost: in de bron of in de doelomgeving? Er zijn ook situaties dat oud zeer pas na de transitie naar boven komt en resulteert in claims van deelnemers. Het is dus zaak goede afspraken te maken over de decharge van de deelnemerdossiers. Er staat veel op het spel bij de transitie van een pensioenregeling.
5 42 De Pensioenwereld in 2015 Afhankelijk van de wijze van transitie kunnen er daarnaast ook financiële risico s zijn, bijvoorbeeld ten aanzien van de (toekomstige) vaststelling van aanspraken en voorzieningen. Hierbij speelt de vraag welke verschillen acceptabel zijn en hoe daarmee wordt omgegaan. En dan zijn er tot slot nog de compliancerisico s. Ook tijdens liquidatieprocessen blijft het pensioenfonds onder toezicht staan en blijven eisen uit de Pensioenwet onverkort van kracht. In mei 2014 heeft DNB een brochure uitgebracht waarin de toezichtfunctie van DNB bij het liquidatieproces wordt toegelicht. De transitie Zoals geschetst, verdient het de voorkeur een migratie of liquidatie als één project aan te pakken. De zekerheid over de juistheid en volledigheid van de administratie moet worden verschaft tijdens Transitie uitgaand. Deze fase valt vaak onder verantwoordelijkheid van de pensioenuitvoerder die de administratie verliest. Daar treden specifieke risico s op: kostenafwegingen en verminderde motivatie van medewerkers kunnen druk zetten op de kwaliteit van deze fase. Project Uitvoerder 1 Uitvoerder 2 Transitie ingaand Uitvoering Transitie uitgaand Transitie ingaand Uitvoering Project Data Processen Project Project Beheersing Controleplan AO/IC (IST) Controleplan Controleplan ICS Jaarverslag Zekerheid Projectreview Conversiecontrole Onderzoeken Internal audit ISAE3402 Quinto-P-resultaten Projectreview Conversiecontrole Projectreview Conversiecontrole Verklaring bij basisgegevens Figuur 2: Migratie of liquidatie als één project
6 Uitbesteding & assurance 43 Projectmanagement Om een transitie van een pensioenfonds in goede banen te leiden, is de inrichting van een adequate projectorganisatie noodzakelijk. In dit proces dienen in elk geval de volgende relevante partijen te worden betrokken: huidige uitvoerder; nieuwe uitvoerder/verzekeraar; bestuur en bestuursbureau pensioenfonds; IAD en/of externe accountant uitvoerder (uitgaande transitie); externe accountant pensioenfonds (fondsaccountant); actuarissen. In de praktijk zijn de meeste van deze partijen doorgaans ook betrokken bij de transitie. Het moment waarop zij in het proces worden betrokken en de mate waarin zij zijn betrokken, verschillen echter per traject. Het eerder genoemde KPMG-onderzoek laat zien dat bestuursbureaus niet altijd even actief participeren in dit traject: 54% van de bestuursbureaus geeft aan actief te (gaan) participeren in het migratietraject. Een aandachtspunt daarbij is het tijdig betrekken en informeren van alle partijen. Dit geldt in het bijzonder voor de externe accountant van het vertrekkend fonds. Het tijdig betrekken van de accountant bij de formulering van het normenkader waar achteraf op getoetst moet worden kan daarbij veel tijd en energie besparen. Bij het vraagstuk van een beheerste transitie is het van belang te beseffen dat pensioenfondsen en pensioenuitvoerders vaak een lange en innige band hebben. Bij aanvang wordt een stuurgroep Transitie ingericht met daarin de genoemde partijen. Als eerste stap wordt een uitgebreid transitieplan opgesteld, met daarin de acceptatiecriteria van de transitie. Deze dienen als uitgangspunt voor alle opleveringen gedurende de transitie en de controles die hierop moeten
7 44 De Pensioenwereld in 2015 worden uitgevoerd. Pas nadat hieraan is voldaan, kan een finale kwijting bij het beëindigingscontract van de oude uitvoerder worden afgegeven. Naast de transitiebestanden van pensioendata zullen ook data (digitaal en documenten) met betrekking tot overige activiteiten zoals Financiën, Archief, Juridisch en Communicatie worden overgeheveld. Hierover zullen ook afspraken moeten worden gemaakt. Een transitie is een kostbaar en tijdrovend traject. Dit vraagt om een adequate inrichting van een beheersingsproces rondom overeengekomen ureninschattingen per deelactiviteit tegen vooraf afgesproken tarieven, dat periodiek op voortgang gemonitord dient te worden. Overwogen kan worden om de eindafrekening van (externe) assurance te voorzien. Controleplan Betrokken uitvoerders dienen samen te komen tot een controleplan (plan van aanpak) waarin in elk geval de volgende elementen zijn opgenomen: 1. Beschrijving van het controleraamwerk ten behoeve van de Transitie uitgaand Toepassing van het controleraamwerk (audit framework) zal per transitie verschillen. Ieder liquiderend of uittredend fonds heeft namelijk zijn eigen risico s en karakteristieken. Ten eerste zal moeten worden beschreven hoe de controlewerkzaamheden ten behoeve van een transitie een natuurlijk onderdeel zijn van het algehele audit framework. 2. Risicoanalyse van het specifieke fonds Vervolgens zal moeten worden aangegeven op welke wijze een risicoanalyse is uitgevoerd en hoe dit zich vertaalt naar (omvang van) deelwaarnemingen op de bestanden en de data. 3. De risico- en controlematrix Ten slotte wordt een koppeling gemaakt tussen de potentiële risico s en de categorieën in het controleraamwerk. Dit leidt tot een risico- en controlematrix, die inzicht geeft per datarisicogroep (verticale as) en op de horizontale as een beschrijving van het risico, de risico-inschatting (hoog, middel, laag), mitigerende controlemaatregel, opname in de ISAE 3402, ICS, Quinto-P, jaarwerk et cetera.
8 Uitbesteding & assurance 45 Onderstaand is een vereenvoudigd en indicatief voorbeeld weergegeven: Gegevensgroep Gegevenselementen Bedrijfsrisico Conversierisico Controlemaatregel Vastlegging Figuur 3: Risico- en controlematrix 4. Aanvullende controles Voor de risico s waarvoor nog geen specifieke controlegerichte maatregel aanwezig is, moeten aanvullende werkzaamheden worden beschreven en uitgevoerd. Het gaat hierbij tevens om de inzet van geautomatiseerde hulpmiddelen en totaalaansluitingen tussen jaarwerkbestanden en basisgegevens. Zekerheid bij uitvoering van het controleplan Een audit framework van een professionele uitvoerder bestaat veelal uit drie pilaren: 1. Controle key processen (ISAE 3402-rapportage, Internal Control Statement) Ten aanzien van de controles op de administratieve organisatie/interne controle (hierna: AO/IC) kan in belangrijke mate worden gesteund op het jaarlijks uitgebrachte ISAE 3402 type II-rapport voor het pensioenbeheerdomein en/of het Internal Control Statement (ICS) van de uitvoerder. Deze rapporten hebben ook echter hun beperkingen, omdat niet alle processen en beheersmaatregelen voor alle klanten in de scope van dit rapport zijn opgenomen. Om aanvullend controlebewijs te verkrijgen zijn dan compenserende maatregelen nodig in de twee volgende pilaren. 2. Controle jaarwerk (jaarverslag, verslagstaten en basisgegevens) Het jaarverslag dient te voldoen aan Burgerlijk Wetboek Boek 2 Titel 9 (BW2 Titel 9) en de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving (RJ), meer specifiek RJ 610 Pensioenfondsen. De externe accountant van het pensioenfonds voert in opdracht van het bestuur van het pensioenfonds controlewerkzaamheden uit op:
9 46 De Pensioenwereld in 2015 de jaarrekeningen en verslagstaten; de basisgegevens ten behoeve van de berekening van de voorzieningen, zoals aangeleverd door het jaarwerkteam van de uitvoerder. De externe accountant van het fonds geeft een controleverklaring af bij de jaarrekening en de verslagstaten en een assurancerapport bij de basisgegevens. Een uittredend pensioenfonds kan bij de basisgegevens andere (strengere) materialiteitsgrenzen hanteren dan bij de jaarrekening en de verslagstaten. Veel ISAE 3402-rapportages sluiten onvoldoende aan op de audit voor een transitie, omdat er veelal geen sprake is van een doorlopend en routinematig proces, maar van een eenmalig proces. Daarnaast is het van belang om in ogenschouw te nemen dat voor een transitie een andere foutendefinitie wordt gehanteerd. Dit geldt ook voor de jaarrekeningcontrole, waarbij de accountant bij de basisgegevens een assurancerapport afgeeft met een redelijke mate van zekerheid (met name met betrekking tot de aanspraken), zodat de certificerend actuaris zijn rol kan vervullen. Primair zijn werkzaamheden ten behoeve van de jaarrekeningcontrole gericht op de financiële verslaggeving van het pensioenfonds, waarbij afwijkingen binnen bepaalde grenzen acceptabel zijn. 3. Controle van transitiebestanden Bij overheveling van de pensioen- (en eventueel excasso- en financiële) administratie zijn aanvullende controlewerkzaamheden nodig op transitiebestanden en data om potentiële claims en discussies over een mogelijke financiële aansprakelijkheid van de huidige uitvoerder te voorkomen. Daarnaast is het voor de nieuwe uitvoerder/verzekeraar van belang dat schone data wordt aangeleverd om in zijn IT-systemen te migreren. Uiteindelijk is het van belang dat een juiste en volledige download van de voor de administratieve uitvoering benodigde en relevante gegevens vanuit de bronsystemen naar de transitiebestanden wordt uitgevoerd.
10 Uitbesteding & assurance 47 Hieronder gaan wij meer specifiek in op de twee subdoelstellingen van de transitie van pensioendata: 1. Juistheid en volledigheid van transitiebestanden Het bestuur en de nieuwe uitvoerder/verzekeraar dienen vast te stellen welke bestanden, met welke data worden overgeheveld. Voor een juiste oplevering zijn totaalcontroles door de uitvoerder nodig op aantallen en bedragen. Om de volledigheid te borgen is een aansluiting nodig tussen het jaarwerk en de transitiebestanden. Men dient hierbij alert te zijn op de gehanteerde datadefinities, die door partijen op verschillende wijzen kunnen worden geïnterpreteerd en daarmee achteraf voor ruis in de verschillenanalyse kunnen zorgen. Een voorbeeld uit de praktijk is registratie van werknemers op burgerservicenummer (BSN) of op basis van dienstverband. 2. Juistheid en volledigheid van transitiedata De juistheid en volledigheid van data wordt veelal geborgd door het aanwezige SAS 70-ISAE 3402 type II-rapport over de periode dat het fonds bij de uitvoerder zat, alsmede door de jaarlijkse audit op de basisgegevens door de fondsaccountant en de uitkomsten van de jaarlijkse actuariële analyses van de interne en de certificerend actuaris. De complexiteit van de juistheid en volledigheid van transitiedata schuilt in de bewerkingsslagen die gemaakt worden op de gegevens bij transitie: schoning, verrijking en conversie. Het controleren en documenteren van deze bewerkingsslagen vraagt om hele specifieke kennis en ervaring. In de praktijk zullen altijd verschillen en fouten blijken uit een transitiecontrole. Dit kan zijn veroorzaakt doordat de kwaliteitseisen bij de ingaande transitie van het fonds of de AO/IC voor het ISAE 3402-SAS 70-tijdperk minder strak waren geregeld. Tussen partijen zullen daarom goede afspraken moeten worden gemaakt over de acceptatiecriteria, zoals eerder in dit artikel beschreven, en over de aanvullende controlewerkzaamheden die minimaal verricht moeten worden om de gewenste assurance op de transitiedata/-bestanden te verkrijgen.
11 48 De Pensioenwereld in 2015 Voor het verkrijgen van deze zekerheid bij transitieprocessen wordt vaak de accountant ingeschakeld. Uit eerder genoemd KPMG-onderzoek blijkt in 44% van de gevallen dat de accountant specifieke werkzaamheden en/of aanvullende controles uitvoert ten aanzien van de transitie en de conversie. Rapportages Aan het eind van het transitieproces maakt de overdragende uitvoerder een eindrapportage op (Transitie uitgaand) waarin werkzaamheden, bevindingen, realisatie van doelstellingen en acceptatiecriteria zijn opgenomen. Afhankelijk van de wens kan het fondsbestuur en/of de nieuwe uitvoerder de overdragende uitvoerder ook verzoeken om een assurancerapportage van een externe onafhankelijke accountant te overleggen. In de praktijk is het gebruikelijk dat dit een rapportage is over de uitkomst van het onderzoek in overeenstemming met NV COS 4400 Opdrachten tot het verrichten van overeengekomen specifieke werkzaamheden met betrekking tot financiële informatie. Deze werkzaamheden worden gerapporteerd aan het bestuur (veelal de opdrachtgever) en worden gedeeld met de uitvoerder van het vertrekkende fonds en de nieuwe uitvoerder/verzekeraar. Deze rapportage geeft echter geen expliciete assurance bij een transitie, omdat een conclusie ontbreekt. Desondanks kan de opdrachtgever op basis van op een transitie gerichte overeengekomen specifieke werkzaamheden en de daaruit voortvloeiende bevindingen wel relevante conclusies trekken over de wijze waarop de transitie is verlopen en welke vervolgacties mogelijk nog door de overdragende en de ontvangende uitvoerder/verzekeraar moeten worden uitgevoerd. Tot slot Er staat veel op het spel bij een transitie van een pensioenadministratie. Een juiste en volledige overdracht is van het grootste belang. Dit vraagt om aandacht voor de risico s die daarbij een rol spelen en om actieve participatie van fondsbesturen in de transitietrajecten. Dat begint met een projectmatige aanpak en heldere onderlinge afspraken. Een goed doordachte controle beperkt de risico s. In dit artikel hebben we de bouwstenen daarvan op een rij gezet.
12 Uitbesteding & assurance 49 In dit proces brengen externe assuranceverwante werkzaamheden door een onafhankelijke partij vaak een duidelijke toegevoegde waarde met zich mee. Om die waarde goed tot zijn recht te laten komen is het zaak om deze partij tijdig in het transitietraject te betrekken.
De Pensioenwereld in 2013 1 FINANCIAL SERVICES. kpmg.nl. 2014 KPMG Advisory N.V
De Pensioenwereld in 2013 1 FINANCIAL SERVICES De Pensioenwereld in 2015 kpmg.nl De Pensioenwereld in 2015 4 De Pensioenwereld in 2015 Voorwoord Stilstaand water gaat stinken, zo luidt een bekende wijsheid.
Nadere informatie124 De Pensioenwereld in 2015
13 124 De Pensioenwereld in 2015 Verslaggeving & communicatie 125 Meer consistentie nodig in verslaggeving premiepensioeninstellingen Auteurs: Frans Glorie en Kees Voorburg Op 1 januari 2011 is de premiepensioeninstelling
Nadere informatieControleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de directie en de raad van toezicht van Stichting Paradiso Amsterdam Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit rapport opgenomen
Nadere informatieControleverklaring van de onafhankelijke accountant
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: het bestuur van Stichting Pensioenfonds ERIKS Verklaring over de jaarrekening 2015 Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld
Nadere informatieAgenda. Missie DNB toezicht. Quinto-P onderzoek
Quinto-P Jean Paul Vosse, Rapporteur Quinto-V en Quinto-P, Divisie Toezichtbeleid Roger Wijnands, Projectleider Quinto-P, Afdeling Thematisch toezicht September 2012 Agenda Missie toezicht Quinto-P onderzoek
Nadere informatie2014 KPMG Advisory N.V
01 Uitbesteding & assurance 11 Nut en noodzaak van assurance reporting Auteurs: Rosemarie van Alst en Fons Basten Wie activiteiten uitbesteedt, wil graag zekerheid over de kwaliteit en integriteit van
Nadere informatieControleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de algemene vergadering en de directie van Hanzevast capital N.V. Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit rapport opgenomen
Nadere informatieAssurance rapport van de onafhankelijke accountant
Assurance rapport van de onafhankelijke accountant Rapportage aan: Achmea Divisie Pensioen & Leven De heer A. Aalbers 1 Achmea Divisie Pensioen & Leven De heer A. Aalbers Postbus 700 APELDOORN Opdracht
Nadere informatieSiSa cursus 2013. Gemeente en accountant. 21 november 2013
SiSa cursus 2013 Gemeente en Welkom Even voorstellen EY: Stefan Tetteroo RA Page 1 Agenda Doelstelling Accountant en gemeente Onze visie inzake de betrokken actoren Coördinatie- en controlefunctie binnen
Nadere informatieMKB Cloudpartner Informatie TPM & ISAE 3402 2016
Third Party Memorandum (TPM) Een Derde verklaring of Third Party Mededeling (TPM) is een verklaring die afgegeven wordt door een onafhankelijk audit partij over de kwaliteit van een ICT-dienstverlening
Nadere informatieDelo itte. 1183 AS Amstelveen Postbus 175 1180 AD Amstelveen Nederland
Delo itte. 1183 AS Amstelveen Postbus 175 1180 AD Amstelveen Nederland Tel: 088 288 2888 Fax: 088288 9711 www.deloitte.nl Assurance rapport van de onafhankelijke accountant Rapportage aan: Achmea Divisie
Nadere informatieHorizontaal toezicht of horizontale samenwerking? Workshop bij Landelijke Themadag Verminderen administratieve lasten en Horizontaal toezicht
Horizontaal toezicht of horizontale samenwerking? Workshop bij Landelijke Themadag Verminderen administratieve lasten en Horizontaal toezicht Inhoud Even voorstellen Handreiking control framework Enquête
Nadere informatieUitvoering van rechtstreeks verzekerde regelingen
RAPPORT ACHMEA PENSIOEN- & LEVENSVERZEKERINGEN N.V. Laan van Malkenschoten 20 Postbus 9150 7300 HZ Apeldoorn www.achmea.nl Uitvoering van rechtstreeks verzekerde regelingen Rapportage Intern toezicht in
Nadere informatieAPF toekomstbestendige oplossing voor pensioenfondsen 13:30 14:45
APF toekomstbestendige oplossing voor pensioenfondsen 13:30 14:45 1 Agenda Introductie APF Wat is een Algemeen Pensioenfonds? Het nut van een APF Wat zijn de belangrijkste bouwstenen van De Nationale APF?
Nadere informatieWorkshop Horizontaal Toezicht congres Rechtmatige Zorg Ervaringen uit de praktijk: Dimence Groep
Workshop Horizontaal Toezicht congres Rechtmatige Zorg Ervaringen uit de praktijk: Dimence Groep Marloes Baak & Marloes Hofenk Dimence Groep Donderdag 19 april 2018 Agenda Voorstellen Wat zijn de ervaringen
Nadere informatieIT Beleid Bijlage R bij ABTN
IT Beleid Dit document heeft 8 pagina s Versiebeheer Versie Auteur Datum Revisie V1.0 Bestuur 18 december 2018 Nieuwe bijlage i Inhoudsopgave 1. Inleiding 1 2. Scope van het IT Beleid 1 3. IT risico s
Nadere informatie116 De Pensioenwereld in 2015
12 116 De Pensioenwereld in 2015 Verslaggeving & communicatie 117 Meer inzicht nodig in evenwichtige belangenbehartiging bij uitvoeringskosten Auteurs: Myrna van Engelen en Tristan Helsloot Pensioenfondsen
Nadere informatieControleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de algemene vergadering en de directie van Vlootfonds Hanzevast 3 ms Hanze Göteborg N.V. Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in
Nadere informatieUitbestedingsbeleid 2015
Uitbestedingsbeleid 2015 versie 16 juni 2015 1 1. Inleiding Stichting Bedrijfstakpensioenfonds TrueBlue (verder: TrueBlue) heeft uit strategische overwegingen delen van haar bedrijfsprocessen en activiteiten
Nadere informatieReglement Raad van Toezicht. van de. Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Schilders-, Afwerkings- en Glaszetbedrijf
Reglement Raad van Toezicht van de Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Schilders-, Afwerkings- en Glaszetbedrijf Vastgesteld 22-12-2016 Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 3 Artikel 1 - Begripsomschrijvingen...
Nadere informatieDit document maakt gebruik van bladwijzers. NBA-handreiking 1123 Gecombineerde verklaring bij financiële en mvoverslagen
Dit document maakt gebruik van bladwijzers NBA-handreiking 1123 Gecombineerde verklaring bij financiële en mvoverslagen 31 januari 2014 NBA-handreiking 1123 Gecombineerde verklaring bij financiële en mvo-verslagen
Nadere informatieStichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland. Reglement intern toezicht. In werking
Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland Reglement intern toezicht In werking 01-01-2019 Artikel 1. Begripsbepalingen: De begripsbepalingen als opgenomen in artikel 1 van de statuten van het pensioenfonds
Nadere informatieControleverklaring van de onafhankelijke accountant
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de Algemene Vergadering van Aandeelhouders en de Raad van Commissarissen van Nederlandse Waterschapsbank N.V. Verklaring over de jaarrekening 2015
Nadere informatieAcademy. pen inschrijving NAJAAR. Programma. Ons Open Inschrijving cursusaanbod voor najaar 2018 bestaat uit: Beheersing van uitbesteding.
Programma NAJAAR 2018 Solutional Academy heeft als doelstelling onze kennis en expertise zoveel mogelijk te delen met mensen die werkzaam zijn in de asset management- en pensioensector. Hierbij treft u
Nadere informatieDeloitte. Assurance rapport van de onafhankelijke accountant. Rapportage aan: Achmea Bancaire Distributie. De heer R. Rikze
Deloitte Accountants B.V. Enterprise Risk Services Laan van Kronenburg 2 1183 AS Amstelveen Postbus 175 1180 AD Amstelveen Nederland Tel: 088 288 2888 Fax: 088 2889711 www.deloitte.nl Assurance rapport
Nadere informatieUitvoering van rechtstreeks verzekerde regelingen
RAPPORT DIVISIE PENSIOEN & LEVEN Laan van Malkenschoten 20 Postbus 9150 7300 HZ Apeldoorn www.achmea.nl Uitvoering van rechtstreeks verzekerde regelingen Rapportage Intern toezicht in het kader van 2013
Nadere informatieInspiratiedag. Workshop 1: Risicogestuurde interne controle. 15 september 2016
Inspiratiedag Workshop 1: Risicogestuurde interne controle 15 september 2016 Programma Inleiding Risicomanagement Interne beheersing Relatie met de externe accountant Van interne controle naar beheersing
Nadere informatieUitvoering van rechtstreeks verzekerde regelingen
RAPPORT Prins Willem-Alexanderlaan 651 Postbus 700 7300 HC Apeldoorn Telefoon (055) 579 39 48 www.achmea.nl Uitvoering van rechtstreeks verzekerde regelingen Rapportage Intern toezicht in het kader van
Nadere informatieGovernance-eisen IORP2 vormen puzzel voor pensioenfondsen
Sameer van Alfen PP Governance-eisen IORP2 vormen puzzel voor pensioenfondsen Pensioenfondsen moeten nu al aan de slag met de governance-eisen van IORP2 voor drie belangrijke sleutelfuncties binnen de
Nadere informatieAansturing en bewaking uitbestede pensioenfondsadministraties
Aansturing en bewaking uitbestede pensioenfondsadministraties cruciaal Pensioenfondsbestuurders besteden hun administratieve werkzaamheden steeds vaker uit aan pensioenuitvoerders en vermogensbeheerders.
Nadere informatieWat is nu precies de rol van de werkgever, de vakbonden en het bestuur van het pensioenfonds?
Veelgestelde vragen en antwoorden Ontbinding Stichting Pensioenfonds Bavaria (in liquidatie) Wat gaat er op 1 april 2017 gebeuren? Dan gaan de opgebouwde pensioenaanspraken van de actieve en gewezen deelnemers
Nadere informatieGuidance met betrekking tot de Actuariële Functie IORPII
Guidance met betrekking tot de Actuariële Functie IORPII - Certificerend Actuaris is Actuariële Functie Houder - Certificerend Actuaris is geen Actuariële Functie Houder Categorie: Leidraden Opgesteld
Nadere informatieREGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT. [Versie 1 januari 2019]
REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT [Versie 1 januari 2019] ARTIKEL 1 BEGRIPSOMSCHRIJVINGEN Voor dit reglement zijn de begripsomschrijvingen zoals opgenomen in de statuten van Stichting Pensioenfonds Achmea van
Nadere informatieUitbestedingsbeleid Stichting Pensioenfonds van de ABN AMRO Bank N.V.
Uitbestedingsbeleid Stichting Pensioenfonds van de ABN AMRO Bank N.V. [geldend vanaf 1 juni 2015, PB15-220] Artikel 1 Definities De definities welke in dit uitbestedingsbeleid worden gebruikt zijn nader
Nadere informatiePROFIELSCHETS. Philips Pensioenfonds NIET UITVOEREND BESTUURDER 1/5. Stichting Philips Pensioenfonds
PROFIELSCHETS NIET UITVOEREND BESTUURDER Stichting Stichting behoort tot de grootste ondernemingspensioenfondsen van Nederland met een belegd vermogen van bijna 18 miljard euro. Het pensioenfonds voert
Nadere informatieControleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van Bavo Europoort B.V. Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit rapport opgenomen
Nadere informatieAudit Assurance bij het Applicatiepakket Interne Modellen Solvency II
Confidentieel 1 Audit Assurance bij het Applicatiepakket Interne Modellen Solvency II 1 Inleiding Instellingen die op grond van art. 112, 230 of 231 van de Solvency II richtlijn (richtlijn 2009/139/EC)
Nadere informatieREGLEMENT RISK- EN AUDITCOMMISSIE N.V. NEDERLANDSE SPOORWEGEN
REGLEMENT RISK- EN AUDITCOMMISSIE N.V. NEDERLANDSE SPOORWEGEN 24 november 2017 INHOUD HOOFDSTUK 1: Rol en status van het Reglement 1 HOOFDSTUK 2: Samenstelling RAC 1 HOOFDSTUK 3: Taken RAC 2 HOOFDSTUK
Nadere informatieOnderzoeksrapport. Definitieve Vaststelling vn de. Risicovereveningsbijdrage 2011 van. Zorginstituut Nederland
Risicovereveningsbijdrage 2011 van Definitieve Vaststelling vn de Onderzoeksrapport Zorginstituut Nederland Auditdienst Rijk Ministerie van Financiën Colofon Titel Uitgebracht aan Definitieve Vaststelling
Nadere informatieBijzondere deelnemersvergadering 29 januari 2015
Bijzondere deelnemersvergadering 29 januari 2015 Agenda 1. Opening 2. Statutenwijziging 3. Sluiting 2 3 1. Opening 4 2. Statutenwijziging Ter stemming bijzondere deelnemersvergadering Statutenwijziging:
Nadere informatieControleprotocol Multidisciplinaire zorg 2016
Controleprotocol Multidisciplinaire zorg 2016 1 Doelstelling In het kader van de NZa-beleidsregel BR/REG-17171 Huisartsenzorg en multidisciplinaire zorg heeft CZ voor de jaren 2015 en 2016 overeenkomsten
Nadere informatieUitbesteding in de pensioensector:
Uitbesteding in de pensioensector: Bevindingen vanuit de toezichtspraktijk Prof. Dr. O.C.H.M. Sleijpen EYe on Pensions 14 januari 2014 Uitbesteding in de Pensioensector Topics: A. Wettelijke bepalingen
Nadere informatieControleverklaring van de onafhankelijke accountant
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de algemene vergadering van Nederlandse Waterschapsbank N.V. Verklaring over de jaarrekening 2014 Ons oordeel Wij hebben de jaarrekening 2014 van
Nadere informatieCIOT-bevragingen Proces en rechtmatigheid
CIOT-bevragingen Proces en rechtmatigheid 2015 Veiligheid en Justitie Samenvatting resultaten Aanleiding Op basis van artikel 8 van het Besluit Verstrekking Gegevens Telecommunicatie is opdracht gegeven
Nadere informatieStichting Bewaarder Robeco
Stichting Bewaarder Robeco Jaarrekening over het boekjaar 2013 Stichting Bewaarder Robeco INHOUDSOPGAVE Pagina Algemene informatie 1 Verslag van het Bestuur 2 Algemeen 2 Ontwikkelingen gedurende het verslagjaar
Nadere informatieIORP II: De gevolgen
Karel Bunte Februari 2018 Aanleiding De Europese Unie zet zich in voor de duurzame ontwikkeling van een economische en monetaire unie met een vrije interne markt. Binnen de wereld van pensioenen ontwierp
Nadere informatie98 De Pensioenwereld in 2015
10 98 De Pensioenwereld in 2015 Verslaggeving & communicatie 99 Weloverwogen keuzes nodig voor juiste waardering beleggingen Auteurs: Jacco van Kleef en Lars Mion Pensioenfondsen moeten volgens de verslaggevingsregels
Nadere informatieStichting Bewaarder BNP Paribas Beleggingsfondsen NL. te Amsterdam. Jaarrekening 2012
Stichting Bewaarder BNP Paribas Beleggingsfondsen NL te Amsterdam Jaarrekening 2012 Inhoudsopgave Blad Verslag van het Bestuur 2 Jaarrekening Balans per 31 december 2012 4 Staat van baten en lasten over
Nadere informatieVerslag bijeenkomst SVG 9 maart 2016
Verslag bijeenkomst SVG 9 maart 2016 Op woensdagmiddag 9 maart, aansluitend aan de jaarbijeenkomst van de Vereniging Gepensioneerden Getronics (VGG), organiseerde Stichting Voorzieningsfonds Getronics
Nadere informatieAandachtspunten bij de controle van pensioen. Samenwerking tussen controleteam en specialist.
Aandachtspunten bij de controle van pensioen. Samenwerking tussen controleteam en specialist. Momenteel is pensioen volop in het nieuws. Door het huidige economische klimaat staan verschillende pensioenfondsen
Nadere informatieCVDR. Nr. CVDR608369_1. Intern Controleplan 2018 gemeente Heemstede 1. INLEIDING
CVDR Officiële uitgave van Heemstede. Nr. CVDR608369_1 27 februari 2018 Intern Controleplan 2018 gemeente Heemstede INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding.. 5 1.1 Aanleiding. 5 1.2 Doel van het intern controleplan.
Nadere informatieStichting Bewaarder Fonds Bloemendaal
te Amsterdam Jaarrekening 2010-1 - - 2 - Stichting Bewaarder Fonds Bloemendaal Inhoudsopgave Jaarrekening 2010 Balans 4 Staat van baten en lasten 5 Toelichting 6 Accountantsverklaring 7 Amsterdam, 12 april
Nadere informatieUitbestedingsbeleid Stichting Pensioenfonds NIBC
Uitbestedingsbeleid Stichting Pensioenfonds NIBC Vastgesteld 11 november 2016 Artikel 1 Doel van het uitbestedingsbeleid 1.1 Het bestuur streeft de doelstellingen van het pensioenfonds na met betrekking
Nadere informatieBeoordelingskader Dashboardmodule Claimafhandeling
Beoordelingskader Dashboardmodule Claimafhandeling I. Prestatie-indicatoren Een verzekeraar beschikt over verschillende middelen om de organisatie of bepaalde processen binnen de organisatie aan te sturen.
Nadere informatieUitbestedingsbeleid, bijlage 4 ABTN Stichting Pensioenfonds F. van Lanschot
1. Inleiding Het bestuur van Pensioenfonds F. van Lanschot (verder: het pensioenfonds) is van mening dat gezien de omvang van het pensioenfonds uitbesteding van belangrijke bedrijfsprocessen noodzakelijk
Nadere informatie1. AUDITINSTRUCTIE SCORECARD COPRO 8120
1. AUDITINSTRUCTIE SCORECARD COPRO 8120 1.1. Inleiding DTe vraagt ter verificatie van de aangeleverde cijfers een assurance-rapport van een externe accountant. Een assurance-rapport dient eenmaal per jaar
Nadere informatieUitvoering van rechtstreeks verzekerde regelingen
RAPPORT Prins Willem-Alexanderlaan 651 Postbus 700 7300 HC Apeldoorn www.achmea.nl Uitvoering van rechtstreeks verzekerde regelingen Rapportage Intern toezicht in het kader van Pension Fund Governance
Nadere informatieAlgemene toelichting Intern controleplan 2012
Algemene toelichting Intern controleplan 2012 Inhoudsopgave: 1. Algemeen 3 2. Uitgangspunten interne controleplan 2012 3 2.1 Waarom een intern controleplan? 3 2.2 Controleaanpak 3 2.3 Uitvoering van de
Nadere informatieAdministratieve Organisatie en Interne Controle AWBZ-zorgaanbieders 2011
REGELING Administratieve Organisatie en Interne Controle AWBZ-zorgaanbieders 2011 Gelet op de artikelen 36, derde lid, 61 en 68, eerste lid, van de Wet marktordening gezondheidszorg (Wmg), stelt de Nederlandse
Nadere informatieKaderregeling Administratieve Organisatie en Interne Controle Forensische Zorg
Kaderregeling Administratieve Organisatie en Interne Controle Forensische Zorg Artikel 1. Reikwijdte De kaderregeling Administratieve Organisatie en Interne Controle (AO/IC) Forensische Zorg (FZ) is van
Nadere informatieVoor de geriatrische revalidatiezorg (GRZ) stelt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) tarieven vast van DBC-zorgproducten.
Bijlage 1 Onderzoeksprotocol aanlevering kostprijzen GRZ op basis van kostprijsmodel 1. Uitgangspunten 1.1 Doelstelling Voor de geriatrische revalidatiezorg (GRZ) stelt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa)
Nadere informatieDatagestuurde Auditing Sociaal Domein In control komen op 3 levels of defence
15 december 2017 Marcel Schippers Anneke Lalleman William Lagendijk Datagestuurde Auditing Sociaal Domein In control komen op 3 levels of defence Themabijeenkomst FAMO jaarstukken 2017 0 Agenda Introductie
Nadere informatieVEP Workshop Pensioenen 10 november 2015. Wie, wat en hoe en waar gaan we dan naartoe
VEP Workshop Pensioenen 10 november 2015 Wie, wat en hoe en waar gaan we dan naartoe Piet Hein Oyens Diverse management functies bij O&vE, Van Lanschot, EuroCard/MasterCard, Interpay en Equens (1-1- 1990
Nadere informatieTechnisch projectmedewerker
Technisch projectmedewerker Doel Bijdragen aan de uitvoering van projecten vanuit de eigen discipline, uitgaande van een projectplan en onder verantwoordelijkheid van een Projectmanager/ -leider, zodanig
Nadere informatieStichting Bewaarder BNP Paribas Beleggingsfondsen NL. te Amsterdam. Jaarrekening 2013
Stichting Bewaarder BNP Paribas Beleggingsfondsen NL te Amsterdam Jaarrekening 2013 Inhoudsopgave Blad Verslag van het Bestuur 2 Jaarrekening Balans per 31 december 2013 4 Staat van baten en lasten over
Nadere informatieControleprotocol. Accountantscontrole Jaarrekening Gemeente Berkelland Bijlage 1. Versie juni 2014 Controleprotocol pagina 1 van 9
Controleprotocol Accountantscontrole Jaarrekening 2014 Controleprotocol pagina 1 van 9 Algemeen Doelstelling In dit controleprotocol staat waaraan de accountant zich moet houden bij de accountantscontrole.
Nadere informatieUitvoering van rechtstreeks verzekerde regelingen
RAPPORT ACHMEA PENSIOEN- & LEVENSVERZEKERINGEN N.V. Laan van Malkenschoten 20 Postbus 9150 7300 HZ Apeldoorn www.achmea.nl Uitvoering van rechtstreeks verzekerde regelingen Rapportage Intern toezicht in
Nadere informatie2014 KPMG Advisory N.V
02 Uitbesteding & assurance 23 Overwegingen bij uitbesteding back- en mid-office processen van vermogensbeheer Auteurs: Alex Brouwer en Mark van Duren Is het zinvol voor pensioenfondsen en fiduciair managers
Nadere informatieCONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: het bestuur van de Stichting Steun Goois Natuurreservaat Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit rapport opgenomen jaarrekening
Nadere informatieABP Jaarverslag Inhoudsopgave. 4 Statutaire winstverdeling Actuariële verklaring OVERIGE GEGEVENS
Inhoudsopgave 4 Statutaire winstverdeling Actuariële verklaring 5 6 4 Statutaire winstverdeling In de statuten is geen bepaling opgenomen over de wijze waarop het resultaat moet worden verdeeld. 5 Actuariële
Nadere informatieBeheersing uitbesteding in de pensioensector Naar balans tussen regels en vertrouwen
Beheersing uitbesteding in de pensioensector Naar balans tussen regels en Drs. Peter van Toledo RE RA, drs. Jacco van Kleef RA en Suzanne Stoof MSc RA Pensioenfondsen hebben een groot deel van hun processen
Nadere informatieControleprotocol subsidies gemeente Alkmaar voor verantwoording subsidies > 250.000
Controleprotocol subsidies gemeente Alkmaar voor verantwoording subsidies > 250.000 1 Algemeen Op grond van de Kaderverordening Subsidieverstrekking van de gemeente Alkmaar kunnen subsidies worden verstrekt.
Nadere informatieReglement Visitatiecommissie Stichting Pensioenfonds F. van Lanschot
Versie: 2014-01 Pagina 1/5 INHOUDSOPGAVE Artikel 1. Definities...3 Artikel 2. Organisatie, taken en bevoegdheden...3 Artikel 3. Samenstelling van de Visitatiecommissie...4 Artikel 4. Werkwijze en rapportage...4
Nadere informatieControle protocol. 1 Doelstelling. 2 Eisen en aanwijzingen. 3 Toleranties en gewenste zekerheid
Controle protocol 1 Doelstelling Het CZ Fonds moet voldoen aan de eisen van het convenant vastgelegd in 1998 tussen Zorgverzekeraars Nederland en de overheid van de Besteding Reserves Voormalige Vrijwillige
Nadere informatieRapport van bevindingen Rapport bij Financieel Verslag Uitvoeringstaken 2015 van het Zorginstituut Nederland
Auditdienst Rijk Ministerie van Financiën Rapport van bevindingen Rapport bij Financieel Verslag Uitvoeringstaken 2015 van het Zorginstituut Nederland Colofon Titel Uitgebracht aan Rapport bij Financieel
Nadere informatiegemeente Eindhoven Raadsvoorstelinzake controleplan accountant 2013
gemeente Eindhoven Raadsnummer 13R5570 Inboeknummer 13bst01755 Beslisdatum B&W 15 oktober 2013 Dossiernummer 13.42.251 Raadsvoorstelinzake controleplan accountant 2013 Inleiding Vanaf boekjaar 2010 is
Nadere informatieABP Jaarverslag Inhoudsopgave. 4 Statutaire winstverdeling Actuariële verklaring Controleverklaring. Overige gegevens
Inhoudsopgave Overige gegevens 4 Statutaire winstverdeling Actuariële verklaring 5 6 8 Overige gegevens Overige gegevens 4 Statutaire winstverdeling Statutaire winstverdeling In de statuten is geen bepaling
Nadere informatieBijlage 2: Controleprotocol Algemene Subsidieverordening Lansingerland 2018
Bijlage 2: Controleprotocol Algemene Subsidieverordening Lansingerland 2018 Inhoud 1 Algemeen 21 1.1 Doel 21 1.2 Normenkader 22 1.3 Procedure 22 1.4 Definities 22 2 Onderzoeksaanpak 24 2.1 Algemeen 24
Nadere informatieREGLEMENT AUDITCOMMISSIE RAAD VAN COMMISSARISSEN STICHTING WOONSTAD ROTTERDAM
REGLEMENT AUDITCOMMISSIE RAAD VAN COMMISSARISSEN STICHTING WOONSTAD ROTTERDAM 25 april 2012 pagina 2 Artikel 1 Doelstelling De Auditcommissie maakt onderdeel uit van de Raad van Commissarissen van de Stichting
Nadere informatieControle- en onderzoeksprotocol Ketenzorg CZ 2013
Controle- en onderzoeksprotocol Ketenzorg CZ 2013 1 Doelstelling In het kader van de NZA beleidsregel BR/CU-7074 Integrale bekostiging multidisciplinaire zorgverlening chronische aandoeningen (DM type
Nadere informatieGemeente Doetinchem. Clientserviceplan voor het boekjaar 2013
Clientserviceplan voor het boekjaar 2013 oktober 2013 Inhoud 1. Inleiding 4 2. Controleopdracht 4 2.1 Opdracht 4 2.2 Materialiteit en tolerantie 5 2.3 Fraude 6 3. Planning 6 3.1 Inleiding 6 3.2 Algemene
Nadere informatieIORP II Meer toegevoegde waarde uit sleutelfuncties
www.pwc.nl IORP II Meer toegevoegde waarde uit sleutels August, 2018 Vanaf 13 januari 2019 is de IORP-II richtlijn van kracht. Het onderwerp dat daarbij voor de meeste hoofdbrekens zorgt bij is de inrichting
Nadere informatieGrip op fiscale risico s
Grip op fiscale risico s Wat is een Tax Control Framework? Een Tax Control Framework (TCF) is een instrument van interne beheersing, specifiek gericht op de fiscale functie binnen een organisatie. Een
Nadere informatieSNELLE TRACKING & TRACING BIJ HEINEKEN PENSIOENFONDS
SNELLE TRACKING & TRACING BIJ HEINEKEN PENSIOENFONDS Het Heineken Pensioenfonds profiteert al meer dan 25 jaar van de actuariële kennis van Keylane. Een uitstekende tracking & tracing van de polishistorie
Nadere informatieControleprotocol subsidies gemeente Amersfoort
Controleprotocol subsidies gemeente Amersfoort Controleprotocol voor de accountantscontrole bij door de gemeente Amersfoort gesubsidieerde organisaties November 2014 # 4174019 Algemeen Op grond van de
Nadere informatieBluefieldFinance Samenvatting Quickscan Administratieve Processen Light Version
BluefieldFinance Samenvatting Quickscan Administratieve Processen Light Version Introductie Quickscan De financiële organisatie moet, net zo als alle andere ondersteunende diensten, volledig gericht zijn
Nadere informatieHetzelfde pensioenfonds, een andere uitvoerder
1 Inloggen werkgeversportaal en bevestigen startscherm Begin januari 2015 2 Aanleveren gegevens Halverwege januari 2015 3 Nota s en betalingsvoorwaarden Begin maart 2015 Hetzelfde pensioenfonds, een andere
Nadere informatieToezicht op Financiën. Wim Touw 17 april 2013
Toezicht op Financiën Wim Touw 17 april 2013 Agenda OMGEVING FINANCIEEL MANAGEMENT SOFT CONTROLS DE ROL VAN DE ACCOUNTANT SPECIFIEKE VRAGEN 1 OMGEVING 2 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004
Nadere informatieKader aanbesteding accountantscontrole. Rekeningencommissie gemeenteraad Hilversum September 2013
Kader aanbesteding accountantscontrole Rekeningencommissie gemeenteraad Hilversum September 2013 Introductie Met ingang van boekjaar 2008 is Ernst & Young Accountants door een benoemingscommissie uit de
Nadere informatieDocument:13IT Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekening van het Waterschap Brabantse Delta
Document:13IT021860 Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekening van het Waterschap Brabantse Delta vanaf jaarrekening 2013 Inhoudsopgave 1 Inleiding...3 1.1 Algemeen...3 1.2 Doelstelling...3
Nadere informatiePENSIOENFONDS HORECA & CATERING DIRECTIESTATUUT INZAKE TOEDELING TAKEN, VERANTWOORDELIJKHEDEN EN BEVOEGDHEDEN AAN DE DIRECTIE
PENSIOENFONDS HORECA & CATERING DIRECTIESTATUUT INZAKE TOEDELING TAKEN, VERANTWOORDELIJKHEDEN EN BEVOEGDHEDEN AAN DE DIRECTIE Vastgesteld in de vergadering van het bestuur op 9 mei 2014 en in werking getreden
Nadere informatieCONTROLEPROTOCOL VOOR DE ACCOUNTANTSCONTROLE OP DE JAARREKENING 2016 VAN DE GEMEENTE TEN BOER.
CONTROLEPROTOCOL VOOR DE ACCOUNTANTSCONTROLE OP DE JAARREKENING 2016 VAN DE GEMEENTE TEN BOER. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Nadere informatieHet wordt tijd om afscheid te nemen van oude producten, bijbehorende processen en legacy-systemen. Vernieuwing
Colosseus Vixion Onze organisatie combineert expertise in twee essentiële disciplines: IT en consultancy. Deze komen samen in een totaaloplossing, waarin onze applicatie Sequence TM centraal staat. Met
Nadere informatieJAN. Aan: het bestuur van het Nederlands Instituut voor Volksontwikkeling en Natuurvriendenwerk (Vereniging NIVON) te Amsterdam
CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: het bestuur van het Nederlands Instituut voor Volksontwikkeling en Natuurvriendenwerk (Vereniging NIVON) te Amsterdam A. Verklaring over de in het
Nadere informatieStichting Bewaarder European Opportunities Fund. te Amsterdam. Jaarrekening 2013 - 1 -
Stichting Bewaarder European Opportunities Fund te Amsterdam Jaarrekening 2013-1 - - 2 - Stichting Bewaarder European Opportunities Fund Inhoudsopgave Jaarrekening 2013 Balans 4 Staat van baten en lasten
Nadere informatiemedisch specialisten 2014
Controleprotocol Verantwoordingsdocument honoraria medisch specialisten 2014 10 juli 2015 Inhoud 1. Uitgangspunten 3 1.1 Inleiding 3 1.2 Procedures 3 1.3 Leeswijzer 3 2. Onderzoeksaanpak 4 2.1 Beleidskader
Nadere informatieOverstappen naar een algemeen pensioenfonds
Overstappen naar een algemeen pensioenfonds Uitgangspunten voor een zorgeloze transitie Een toekomstbestendige, betaalbare pensioenuitvoering die voldoet aan de wet- en regelgeving. Het is een cruciaal
Nadere informatieQ&A Onderzoek prestatie-indicatoren. 1. Algemeen. 1-1 In het protocol staat dat onjuistheden groter dan 2% (per indicator) worden vastgesteld?
Q&A Onderzoek prestatie-indicatoren 1. Algemeen 1-1 In het protocol staat dat onjuistheden groter dan 2% (per indicator) worden vastgesteld? 1-2 Hoe pas je de tolerantie van 2% toe op de verantwoorde indicatoren
Nadere informatieGood Practice Afwikkelplan voor een premiepensioeninstelling
DE NEDERLANDSCHE BANK N.V. Good Practice Afwikkelplan voor een premiepensioeninstelling Good Practice van De Nederlandsche Bank N.V. ( DNB ) van 27 februari 2015, houdende een leidraad om invulling te
Nadere informatieCloud Computing, een inleiding. ICT Accountancy & Financials congres 2013: Cloud computing en efactureren. Jan Pasmooij RA RE RO: jan@pasmooijce.
Cloud Computing, een inleiding ICT Accountancy & Financials congres 2013: Cloud computing en efactureren 10 december 2013 Jan Pasmooij RA RE RO: jan@pasmooijce.com 10 december 2013 1 Kenmerken van Cloud
Nadere informatie