METHODIEKENBUNDEL jaar

Transcriptie

1 METHODIEKENBUNDEL jaar

2 METHODIEKENBUNDEL bij voor 16- tot 22-jarigen 26 september Colofon Redactie: Incepti Eindredactie: De Ambrassade Lay-out voorpagina en werkbladen: We Make Graphics Uitgave: 22 september 2015 Verantwoordelijke uitgever: Eva Vereecke, Leopoldstraat 25, 1000 Brussel Vragen of opmerkingen? Mail jongerengids@ambrassade.be. Deze methodiekenbundel hoort bij de website (deel info voor jongeren van 16 tot 22 jaar). De bundel wordt best gebruikt bij 16- tot 18-jarigen. Voor 11- tot 15-jarigen is er een andere bundel beschikbaar. bij voor 16- tot 22-jarigen 26 september 2015 pagina 1 > 17

3 2 Inhoudstafel 1 Colofon Inhoudstafel Wat is Jongerengids en wie is De Ambrassade? Wegwijs in deze methodiekenbundel Wegwijs in deze methodiekenbundel Hoe passen deze methodieken in de eindtermen? Voor je begint, zorg voor vertrouwen en veiligheid Wil je nog meer weten of op de hoogte blijven? De wedstrijd! De prijzen Een gevulde Jongerengids-zuil ter waarde van 445 euro Workshop digital storytelling door Piazza dell Arte Een gratis CASPAR-game Methodieken Vraag het een specialist Partner-memory Ga creatief aan de slag! Het hart op de tong Kwartetteketet Speeddate Working 9 to Zelf folder maken bij voor 16- tot 22-jarigen 26 september 2015 pagina 2 > 17

4 3 Wat is Jongerengids en wie is De Ambrassade? Over Jongerengids Onder de naam Jongerengids vind je actuele en allesomvattende informatie op maat. Zowel online, op de website, als offline, in de papieren Jongerengids voor 11- en 12-jarigen en de Jongerengids-folders voor 12- plussers. In de gids, folders en op de website vinden jongeren vragen waarop hun vrienden geen antwoord weten en die ze niet aan hun ouders durven stellen. Gezondheid, vrienden, internet, geld, seks, ouders, school, rechten, natuur, zijn maar een aantal thema s die aangereikt worden. De gids, folders en de website zijn enerzijds opgevat als vertrekpunt van waaruit jongeren een antwoord kunnen zoeken op hun vragen. Anderzijds is het ook een informatieportaal voor iedereen die gewoon nieuwsgierig is. Op die manier krijgen jongeren degelijke informatie en reiken we hen tegelijk een middel aan om hun eigen weg te vinden in het informatieaanbod. Want goeie informatie maakt keuzes mogelijk. Jongerengids.be wordt tweejaarlijks heruitgegeven. Over De Ambrassade Jongerengids.be is een project van De Ambrassade, en kwam tot stand met de steun van de Vlaamse Overheid. De Ambrassade zet de jeugd, het jeugdwerk, jeugdinformatie en het jeugdbeleid op de. Ze versterkt de positie van kinderen en jongeren in de samenleving en heeft een positieve impact op hun levenskwaliteit. De Ambrassade treedt op als dé referentie voor alles wat kinderen, jongeren en hun organisaties aanbelangt. Als schakel tussen overheid, middenveld en jeugd wordt De Ambrassade een passioneel voorvechter en uitdager van de positie van kinderen, jongeren en hun organisaties in de samenleving. bij voor 16- tot 22-jarigen 26 september 2015 pagina 3 > 17

5 4 Wegwijs in deze methodiekenbundel 4.1 Wegwijs in deze methodiekenbundel De methodieken uit deze methodiekenbundel zijn complementair. Je hoeft ze niet chronologisch af te werken. Je kan, afhankelijk van de tijd die je aan dit thema wil besteden, de methodieken uitkiezen die jou en de klas het beste liggen. Wees niet bang voor inhoudelijke overlapping in de oefeningen. Herhaling is de moeder van de kennis. De methodieken zijn op te delen in twee categorieën. Enerzijds zijn er methodieken die de leerlingen stimuleren om zelf informatie op te zoeken, te verwerken en er mee aan de slag te gaan via Bij deze methodieken staat de informatievergaring voorop. Alle thema s die op Jongerengids aan bod komen, worden aangesneden in deze methodieken. Zo bouwen leerlingen nieuwe kennis op omtrent de thema s lichamelijkheid, gezondheid, relaties, kinderrechten, milieueducatie, veilig en verantwoord gebruik van informatie- en communicatietechnologieën en wereldoriëntatie. Naast deze informatiegecentreerde methodieken, vind je in de bundel ook een aantal methodieken die dieper ingaan op een thema. Hierbij staat niet alleen de informatieverwerking voorop, maar ook het inhoudelijk verschaffen van inzicht in het thema school, kinderrechten, lichamelijkheid en familierelaties. 4.2 Hoe passen deze methodieken in de eindtermen? Zoals je hierboven kan lezen zijn de methodieken in deze bundel op te delen in twee categorieën. Enerzijds zijn er methodieken die de leerlingen stimuleren om zelf informatie op te zoeken, te verwerken en er mee aan de slag te gaan via de website van Jongerengids. Bij deze methodieken staat de informatievergaring voorop. Deze methodieken sluiten dan ook vooral aan bij de leergebiedoverschrijdende eindtermen rond Leren Leren Vakoverschrijdende eindtermen Leren Leren Derde Graad 1 De leerlingen werken systematisch. 3 De leerlingen kunnen diverse informatiebronnen en -kanalen kritisch kiezen en raadplegen met het oog op te bereiken doelen. 4 De leerlingen kunnen verwerkte informatie vakoverstijgend en in verschillende situaties functioneel toepassen. 5 De leerlingen kunnen informatie samenvatten. 6 De leerlingen kunnen op basis van hypothesen en verwachtingen mogelijke oplossingswijzen realistisch inschatten en uitvoeren. 13 De leerlingen verwerven een zinvol overzicht over studie- en beroepsmogelijkheden, dienstverlenende instanties met betrekking tot de arbeidsmarkt of de verdere studieloopbaan. 15 De leerlingen houden rekening met hun interesses en mogelijkheden bij hun studie- of beroepskeuze. 16 De leerlingen kunnen reflecteren over hun studie- of beroepskeuze. Er bestaat echter niet zoiets als informatievergaring zonder een leereffect als het op de inhoud aankomt. Alle thema s die in de jongerengidsen aan bod komen, worden in deze eerste categorie van methodieken dan ook aangesneden. Zo bouwen leerlingen nieuwe kennis op omtrent de thema s lichamelijkheid, gezondheid, bij voor 16- tot 22-jarigen 26 september 2015 pagina 4 > 17

6 relaties, kinderrechten, milieu-educatie, veilig en verantwoord gebruik van informatie- en communicatietechnologieën en wereldoriëntatie. Dit is nog meer het geval in de methodieken die dieper ingaan op de inhoudelijke thema s. Deze methodieken sluiten dan ook aan bij een waaier aan vakoverschrijdende eindtermen. Deze vakoverschrijdende eindtermen zijn globaal van toepassing op het secundair onderwijs. Dit maakt deze methodiekenbundel bruikbaar in de eerste zowel als de tweede en derde graad van het ASO, BSO, TSO en KSO: Context 1: Lichamelijke gezondheid en veiligheid De leerlingen: 5 maken gezonde keuzes in hun dagelijkse voeding; 6 hanteren richtlijnen voor het hygiënisch omgaan met voeding; 7 nemen dagelijks tijd voor lichaamsbeweging; 8 schatten de risico s en gevolgen in bij het gebruik van genotsmiddelen en medicijnen en reageren assertief in aanbodsituaties; 9 nemen voorzorgsmaatregelen tegen risicovol lichamelijk contact; Context 2: Mentale gezondheid De leerlingen: 3 erkennen probleemsituaties en vragen, accepteren en bieden hulp; 4 aanvaarden en verwerken hun seksuele ontwikkeling en veranderingen in de puberteit; 5 kunnen zich uiten over en gaan respectvol om met vriendschap, verliefdheid, seksuele identiteit en geaardheid, seksuele gevoelens en gedrag; 6 stellen zich weerbaar op; 7 gebruiken beeld, muziek, beweging, drama of media om zichzelf uit te drukken; Context 3: Sociorelationele ontwikkeling De leerlingen: 2 erkennen het bestaan van gezagsverhoudingen en het belang van gelijkwaardigheid, afspraken en regels in relaties; 3 accepteren verschillen en hechten belang aan respect en zorgzaamheid binnen een relatie; 6 doorprikken vooroordelen, stereotypering, ongepaste beïnvloeding en machtsmisbruik; 7 bespreken opvattingen over medische, psychische en sociale aspecten van samenlevingsvormen, veilig vrijen, gezinsplanning, zwangerschap en zwangerschapsafbreking; 9 zoeken naar constructieve oplossingen voor conflicten; bij voor 16- tot 22-jarigen 26 september 2015 pagina 5 > 17

7 Context 4: Omgeving en duurzame ontwikkeling De leerlingen: 2 herkennen in duurzaamheidsvraagstukken de verwevenheid tussen economische, sociale en ecologische aspecten en herkennen de invloed van techniek en beleid; 3 zoeken naar mogelijkheden om zelf duurzaam gebruik te maken van ruimte, grondstoffen, goederen, energie en vervoermiddelen; 4 zoeken naar duurzame oplossingen om de lokale en globale leefomgeving te beïnvloeden en te verbeteren; 5 tonen interesse en uiten hun appreciatie voor de natuur, het landschap en het cultureel erfgoed; 6 voelen de waarde aan van natuurbeleving en het genieten van de natuur. Context 5: Politiek-juridische samenleving De leerlingen: 2 passen inspraak, participatie en besluitvorming toe in reële schoolse situaties; 3 tonen het belang en dynamisch karakter aan van mensen- en kinderrechten; 4 zetten zich actief en opbouwend in voor de eigen rechten en die van anderen; Context 6: Socio-economische samenleving De leerlingen: 7 kunnen het eigen budget en de persoonlijke administratie beheren; 4.3 Voor je begint, zorg voor vertrouwen en veiligheid In wat volgt worden soms gevoelige onderwerpen besproken. Dit is niet voor alle leerlingen even makkelijk. Daarom is het belangrijk dat er een sfeer van vertrouwen en veiligheid gecreëerd wordt. Maak daarom voor je aan een methodiek begint een aantal concrete afspraken met de groep. De PIKASOLL-methodiek van Sensoa vormt hier een goede leidraad. Schrijf de letters P, I, K, A, L en L onder elkaar op het bord of een groot papier. Vul letter per letter het kernwoord van de afspraak aan en leg uit welke afspraak er geldt. Zorg ervoor dat de regels tijdens de les goed zichtbaar zijn en blijven, zodat er steeds naar verwezen kan worden. Privacy Persoonlijke zaken die in de groep verteld worden, zijn vertrouwelijk en blijven binnen de groep. We gebruiken wat we hier horen niet in andere situaties, ook de leerkracht/begeleider niet. Ik-vorm bij voor 16- tot 22-jarigen 26 september 2015 pagina 6 > 17

8 We praten over onszelf, onze gevoelens en ervaringen, opvattingen We zijn open en eerlijk in wat we vertellen. Kies Kies wat je vertelt en wat niet. Niet alles is voor alle oren bedoeld, en je kan gerust je gevoelens en gedachten voor jezelf houden als je ze, om wat voor reden ook, niet wil delen met de groep. Actief Wees actief in het verloop van het groepsgebeuren. We geven je veel ruimte om zelf te bepalen waarover het moet gaan vandaag. Dus wacht niet passief af tot iemand anders iets inbrengt. Luisteren Luisteren naar elkaar zorgt voor een goed gesprek. Lachen Humor is belangrijk, het is soms goed geladen onderwerpen te ontmijnen. Uitlachen kan niet. 4.4 Wil je nog meer weten of op de hoogte blijven? Jongerengids wil daar zijn waar jongeren zijn. Naast de Jongerengids-website, zijn er ook de papieren Jongerengids voor leerlingen van de derde graad lager onderwijs, de Jongerengids-folders voor 12-plussers, én een Jongerengids-Facebook-pagina Voor iedereen die werkt met kinderen en jongeren is er ook Jeugdinfotheek.be. Die website bundelt jeugdinformatie(producten) en kennis over het verstrekken van informatie aan jongeren. Zoek je een methodiek, website, boekje rond een bepaald thema? Je vindt het op Jeugdinfotheek.be. De Ambrassade heeft ook een kwaliteitslabel voor goede jeugdinformatie. Waar Trusty verschijnt, zitten kinderen en jongeren op een website, in een folder of boekje dat op hun maat gemaakt is en hen niets probeert wijs te maken. bij voor 16- tot 22-jarigen 26 september 2015 pagina 7 > 17

9 5 De wedstrijd! Doe mee aan de Jongerengids-groepswedstrijd en win een spel of vorming van één van onze partners of een gevulde infozuil. Stuur ons tot en met 20 december 2015 een foto op van jouw klas/groep/werking terwijl je één van de methodieken uit deze bundel doet. Mail hem naar Vermeld de klas/groep/werking, naam en adres van de school/organisatie en de prijs van jouw keuze. Wij plaatsen alle foto s in de week na de kerstvakantie op de Facebookpagina van Jongerengids. De klas die de meeste likes verzamelt, wint een prijs! De winnaar wordt via op de hoogte gebracht. 5.1 De prijzen Een gevulde Jongerengids-zuil ter waarde van 445 euro Wat? Jongerengids is niet alleen een website. Er is ook een papieren gids voor 11- en 12-jarigen. Voor 12-plussers zijn er de Jongerengids-folders die dieper ingaan op een bepaald thema. Er zijn 40 folders in totaal, gaande van Afgestudeerd, wat nu? over Geld en Ouders met psychische problemen tot Zelfverwonding. De folders staan het mooiste netjes uitgestald in een Jongerengids-infozuil. En jij kan die winnen! Voor wie? Jongeren vanaf 12 jaar. U aangeboden door: De Ambrassade Meer info? Workshop digital storytelling door Piazza dell Arte Wat? Altijd al willen experimenteren met een videocamera? Je handen jeuken om met een fototoestel aan de slag te gaan? Dan is Digital Storytelling echt iets voor jou. Stel je voor: je krijgt een volledig digitaal atelier tot je beschikking om helemaal je eigen creatieve ding te doen. Met Digital Storytelling verken je alle mogelijkheden van nieuwe media. Met foto's, film en projecties verbeeld je je eigen verhaal. Jij bent de scenarist, regisseur, cameramaman én acteur in je eigen digital story gemaakt met vrij verkrijgbare software. Voor wie? Jongeren van 16 tot 22 jaar (geen voorkennis vereist) U aangeboden door: Piazza dell Arte vzw organiseert cultuureducatieve projecten voor jongeren in onderwijs en vrije tijd. We kiezen hierbij bewust voor multidisciplinaire ateliers onder professionele begeleiding van kunstenaars. In onze projecten zijn zowel klassieke kunsten als nieuwe media vertegenwoordigd en komen wij zelf ter plaatse met professionals bij voor 16- tot 22-jarigen 26 september 2015 pagina 8 > 17

10 en alle benodigd materiaal. We ijveren hierin voortdurend voor een positieve benadering van jongeren, waarbij de eigen competenties, talenten, interesses en leefwereld centraal staan. Meer info? Een gratis CASPAR-game Wat? De CASPAR-game is een interactief spel rond mediawijsheid voor leerlingen van de middelbare school. Voor wie? Jongeren vanaf 12 jaar leerlingen per spel. U aangeboden door: Mediaraven Meer info? Advertentie: bij voor 16- tot 22-jarigen 26 september 2015 pagina 9 > 17

11 6 Methodieken 6.1 Vraag het een specialist Doelstelling Leerlingen leren zich empathisch inleven in het perspectief van iemand anders. Leerlingen zoeken zelfstandig informatie op en verwerken deze. Leerlingen leren probleemoplossend denken. Leerlingen bouwen nieuwe kennis op omtrent de thema s lichamelijkheid, gezondheid, relaties en seksualiteit, kinderrechten, milieu-educatie, veilig en verantwoord gebruik van informatie- en communicatietechnologieën en wereldoriëntatie. Verloop Geef de leerlingen een huiswerkopdracht mee. Voor beide moeten ze de website Jongerengids.be doornemen. Elke jongere kiest een deelthema dat hen het meeste interesseert. Rond dit thema worden zij de specialist. Het is dan ook belangrijk dat ze de inhoud van hun thema goed doornemen, de belangrijkste dingen onthouden of noteren. Heb je de mogelijkheid om tijdens de uitvoering van de methodiek internettoegang voor elke leerling te voorzien, is deze huiswerkopdracht minder nodig. Verdeel de leerlingen in twee groepen: de ene groep zijn de specialisten, de andere groep vraagt hulp. De specialisten zoeken een plaatsje in de klas en schrijven hun expertise op een blad papier dat ze aan hun tafel hangen zodat de hulpvragers weten waarvoor ze bij hen terecht kunnen. De hulpvragers stappen met een vraag naar een specialist. Deze vraag dient als opener van het gesprek rond het bredere thema. Na 5 à 10 minuten laat je een signaal weerklinken. De hulpgesprekken worden afgerond en de hulpvragers kiezen een nieuwe specialist rond een nieuw thema. Na opnieuw 5 à 10 minuten worden de hulpgesprekken opnieuw afgerond. De specialisten en hulpvragers verwisselen van rol. Er vinden, op het schema van de vorige rondes, opnieuw 2 hulpgesprekken gehouden. Nabespreking in groep: o Wat waren de meest gekozen thema s? Waarom? o Wat hebben ze geleerd? Wat heeft hen verwonderd? bij voor 16- tot 22-jarigen 26 september 2015 pagina 10 > 17

12 6.2 Partner-memory Doelstelling Leerlingen leren hulpverleningsorganisaties en informatiepunten kennen. Leerlingen weten bij wie ze terecht kunnen indien ze een hulp- of informatievraag hebben. Verloop Print alle jes uit die je op het werkblad kan vinden. Verdeel de leerlingen in groepjes van 4. Laat de leerlingen op voorhand de website Jongerengids.be doornemen. Het is daarbij belangrijk dat ze vooral letten op de auteurs van de verschillende artikels. Welke organisaties komen aan bod? Over welke thema s hebben zijn geschreven? Per groepje van 4 gaan ze de partnermemory spelen. Alle jes (zie werkblad) liggen omgekeerd op de tafel. Elke speler mag om beurt twee jes omdraaien. Als ze een duo identificeren van organisatienaam + thema waar deze organisatie mee bezig is, mogen ze beide jes houden. In dat geval mogen ze ook een tweede keer proberen. Vormen de twee gekozen jes geen duo? Dan draaien ze deze terug om en is het aan de volgende speler. Eens alle jes opgenomen zijn, tellen alle spelers hun verworven jes. Wie de meeste jes in hand heeft, is gewonnen. Nabespreking in groep o Hebben ze nieuwe organisaties leren kennen? bij voor 16- tot 22-jarigen 26 september 2015 pagina 11 > 17

13 6.3 Ga creatief aan de slag! Doelstelling Leerlingen leren zich empathisch inleven in het perspectief van iemand anders. Leerlingen zoeken zelfstandig informatie op en verwerken deze door ze te vertalen naar een concrete probleemsituatie. Leerlingen leren probleemoplossend denken. Leerlingen bouwen nieuwe kennis op omtrent de thema s lichamelijkheid, gezondheid, relaties en seksualiteit, kinderrechten, milieu-educatie, veilig en verantwoord gebruik van informatie- en communicatietechnologieën en wereldoriëntatie. Verloop Deel de groep op in kleinere groepjes van 4 tieners. Laat elke groep een thema uit Jongerengids.be kiezen. Hun opdracht bestaat eruit om een creatief project te maken rond één van de thema s van Jongerengids.be. Dit kan een filmpje zijn, een poster, fotocollage, straatinterview, een lied, Belangrijk is dat hun creatief project info uit het thema maar ook tips hieromtrent bevat. Ze mogen info opzoeken op Jongerengids.be, maar ook andere bronnen eraan toevoegen. Dit kan gebeuren als project, waar jongeren een aantal weken aan mogen werken of er kan in de les tijd voor vrijgemaakt worden. Organiseer een showmoment waarop alle projecten voorgesteld worden. Bevraag na de vertoning van elk project bij de anderen tieners wat ze ervan vonden. o Wat vonden ze goed/origineel? o Wat zouden ze anders aangepakt hebben? o Wat hebben ze bijgeleerd? bij voor 16- tot 22-jarigen 26 september 2015 pagina 12 > 17

14 6.4 Het hart op de tong Doelstelling Leerlingen leren zich empathisch inleven in het perspectief van iemand anders. Leerlingen leren dat het goed is om hulp te zoeken als je ergens mee zit. Leerlingen bouwen nieuwe kennis op omtrent de thema s lichamelijkheid, gezondheid, relaties en seksualiteit, kinderrechten, milieu-educatie, veilig en verantwoord gebruik van informatie- en communicatietechnologieën en wereldoriëntatie. Verloop Deze methodiek kan op twee manier uitgevoerd worden, afhankelijk van of je een smartboard voorhanden hebt (optie 1). Indien niet, is er van deze methodiek ook een offline variant (optie 2) o Optie 1 i. Open de website Jongerengids.be ii. Toon via het smartboard de verschillende getuigenissen die in de verschillende thema s aan bod komen. o Optie 2: Print een aantal getuigenissen af en vraag aan een aantal leerlingen om de getuigenissen voor te lezen. Laat de leerlingen voor zichzelf een getuigenis uitkiezen. Welke vinden ze het meest interessant? Laat hen voor zichzelf het werkblad invullen. Nabespreking o Wie heeft welke getuigenis gekozen? o Herneem de vragen vanop het werkblad. i. Vinden ze de situatie herkenbaar? ii. Wat zouden ze zelf doen in zo n situatie? Heeft iemand ervaringen met zo n situatie? iii. Hoe voelden ze zich toen? Hoe zouden ze zich voelen? iv. Welke tips kan de klas de persoon uit dit verhaal geven? bij voor 16- tot 22-jarigen 26 september 2015 pagina 13 > 17

15 6.5 Kwartetteketet Doelstelling Deel de klas op in groepjes van 4 : de kwartetten Het doel van het spel is om per categorie 2 goede antwoordjes te verzamelen. Verloop Print de jes uit en schud ze goed door elkaar zodat ze goed gemengd zitten. Deel de klas op in groepjes van 4: de kwartetten Het doel van het spel is om per categorie 2 goede antwoordjes te verzamelen. o De categorieën zijn dezelfde als deze op de Jongerengids-website Vrienden en familie Relaties en seks Goed in je vel Werken Wonen Leren Maatschappij Ontspanning Centen Rechten en plichten Er zijn drie soorten jes o Vraagjes (8 per categorie): Het kwartet krijgt een vraag voorgeschoteld. Ze hebben maar 15 seconden om hier op te antwoorden. Hebben ze een goed antwoord gegeven, dan mogen ze het je houden. Hebben ze het fout, gaat het je terug in de stapel. o Discussiejes (2 per categorie) : hierbij vallen geen punten te winnen. De bedoeling is dat de er met de hele groep een discussie gevoerd wordt rond het thema op het je. Is de discussie afgelopen, is het de beurt aan het volgende kwartet. o Special-jes : Pech. Geen vraag deze keer (komt 12 keer voor) Solidariteit voor alles. Geef één van jullie gewonnen jes door aan een kwartet dat dat wel kan gebruiken. (komt 6 keer voor) Jullie hebben het lastig en kunnen wel wat hulp gebruiken. Kies een ander kwartet uit. Zij moeten jullie één van hun jes geven (zij mogen wel kiezen welk je ze jullie geven) (komt 6 keer voor) Als het hun beurt is, trekt het groepje een je. Op dit moment zijn er verschillende mogellijkheden: o Ze trekken een vraag uit een categorie waarvan ze er nog geen twee verzameld hebben. Ze proberen de vraag te beantwoorden. Is dit goed, houden ze het je, zoniet gaat dit terug in de stapel. o Ze trekken een vraag uit een categorie waarvan ze er al twee hebben. Pech gehad. Geen vraag deze keer en het je gaat terug in de stapel. o Ze trekken een discussie. o Ze trekken een special-. Het kwartet dat als eerste 20 jes heeft verzameld (2 per categorie), is de winnaar. Nabespreking o Wat vonden ze van het spel? o Welke vragen vonden ze frappant? o Hebben ze iets bijgeleerd? bij voor 16- tot 22-jarigen 26 september 2015 pagina 14 > 17

16 6.6 Speeddate Doelstelling Leerlingen leren elkaar op een andere manier kennen. Leerlingen durven praten over wat hen bezighoudt. Leerlingen leren zich empathisch inleven in de leefwereld van medeleerlingen. Leerlingen beseffen dat dit voor iedereen anders is. Verloop Geef de leerlingen een voorbereidende opdracht. Deze kan thuis gemaakt worden, bij wijze van huiswerk. Indien u een internettoegang voor elke individuele leerling heeft, kan deze ook bij het begin van de les gemaakt worden. Bij wijze van voorbereiding surfen de leerlingen naar Jongerengids.be en nemen de inhoud van de website door. Ze kiezen hieruit het thema dat hen het nauwst aan het hart ligt en binnen dat thema het gedeelte informatie dat hen het meest is bijgebleven: omdat ze er echt iets van geleerd hebben, omdat ze het belangrijk vinden dat jongeren hierover nadenken of geïnformeerd worden, omdat ze onwaar vinden, Zet de deelnemers in een binnen- en buitenkring, zodat er steeds paren ontstaan. Zorg ervoor dat er voldoende ruimte tussen de paren is, zodat de buren het gesprek niet kunnen volgen. Ieder paar wisselt uit: welk thema en welk stukje informatie hebben ze weerhouden? Waarom? Na een paar minuten vraag je de buitenkring op te schuiven naar links. Zo ontstaan er nieuwe paren. Ga door tot iedereen de kring rondgeweest is en dus bij z n initiële partner uitkomt. Nabespreking o Wat heb je geleerd? Zijn er dingen die je schokten of die je vreemd vond? o Welke vragen en antwoorden kwamen steeds terug? o Was er een verschil tussen de partners met wie je praatte? Welk? bij voor 16- tot 22-jarigen 26 september 2015 pagina 15 > 17

17 6.7 Working 9 to 5 Doelstelling Leerlingen denken na over het belang van werk. Leerlingen wegen werk en studie tegenover elkaar af. Leerlingen maken kennis met verschillende soorten en vormen van werk. Leerlingen denken na over welke rol geld speelt in hun leven. Verloop Neem samen met de leerlingen de inhoud van de thema s Centen, Werken en Ontspanning op Jongerengids.be door. Focus vooral op de info rond studentenjobs, werk zoeken en vrijwilligerswerk. Geef elke leerling een werkblad. Op basis van de vragen op dit werkblad denken ze na over hun eigen werkplan. Geef hen voldoende tijd om dit voor te bereiden, in de les of als huiswerkopdracht. Laat elke leerling zijn of haar werkplan voorstellen. Vraag verder door en laat ook de medeleerlingen vragen stellen. o Welke optie hebben ze gekozen? Waarom? o Hoe zien ze dit concreet? o bij voor 16- tot 22-jarigen 26 september 2015 pagina 16 > 17

18 6.8 Zelf folder maken Doelstelling Leerlingen zoeken zelfstandig informatie op en verwerken deze door ze te vertalen naar een concrete probleemsituatie. Leerlingen leren probleemoplossend denken. Leerlingen kunnen informatie structureren en op een begrijpbare manier voorstellen Leerlingen bouwen nieuwe kennis op omtrent de thema s lichamelijkheid, gezondheid, relaties en seksualiteit, kinderrechten, milieu-educatie, veilig en verantwoord gebruik van informatie- en communicatietechnologieën en wereldoriëntatie. Verloop Deel de leerlingen op in duo s of groepjes van 3. De Ambrassade stelt aan jongeren heel wat informatiebronnen ter beschikking. Naast Jongerengids.be zijn er ook folders over allerhande thema s. Deze folders zijn ook beschikbaar via de website Jongerengids.be. Laat de leerlingen de folders doornemen. Hierbij stellen ze zich als groepje de volgende vraag: welk thema ontbreekt volgens hen? Wat lijkt hen een belangrijk thema om informatie rond te verschaffen aan jongeren? Dit kan een onderwerp zijn dat ze via Jongerengids.be opgepikt hebben of iets dat ze volledig zelf bedenken. Elk groepje kiest een thema uit rond hetwelk zij en folder willen uitwerken. Ze gaan op zoek naar informatie om hun folder te stofferen. Dit kan online zijn, maar ze kunnen ook info gaan halen bij organisaties of informatiediensten. Op basis van deze informatie maakt elk groepje een eigen folder. Organiseer een voorstelmoment waarbij elk groepje de zelfgemaakte folder voorstelt aan hun medeleerlingen. Vraag door: waarom hebben ze dit thema gekozen? Welke info vermelden ze? Hoe hebben ze deze bij elkaar gesprokkeld? Als leuk extraatje kunnen de folders ook effectief in een aantal exemplaren geprint of gekopieerd worden en ter beschikking gesteld worden van de medeleerlingen van de school. bij voor 16- tot 22-jarigen 26 september 2015 pagina 17 > 17

19 MEMORY MEMORY MEMORY Piazza dell' Arte Mediaraven Sensoa MEMORY MEMORY MEMORY Koning Kevin Jong & Van Zin Klasse

20 MEMORY MEMORY MEMORY Kinderrechtswinkel JOETZ Ikmaakdeklik.be MEMORY MEMORY MEMORY De Druglijn CLB De Ambrassade

21 MEMORY MEMORY MEMORY Cultuureducatie en kunstateliers voor jongeren Aan de slag gaan met digitale media en mediawijsheid Seks en seksuele gezondheid MEMORY MEMORY MEMORY Creatieve jongerenvakanties Relaties en seksualiteit/ weerbaarheid en pesten Website waar leerlingen, leerkrachten en hun ouders info vinden over alles wat met het onderwijs te maken heeft

22 MEMORY MEMORY MEMORY Alle vragen, individueel advies en begeleiding rond kinderrechten Jeugddienst van de Socialistische Mutualiteit Info en hulp voor kinderen van ouders met psychische problemen MEMORY MEMORY MEMORY Telefoon, mail en chat voor alle vragen rond drank, drugs, pillen of gokken Hulp via de school rond leren en studeren, gezondheid, seksualiteit of goed in je vel zitten Jeugd, jeugdwerk, jeugdinformatie en jeugdbeleid

23 WERKBLAD Werkblad bij Het hart op de tong. #1 Wat vind je van het verhaal? #2 Is dit een herkenbare situatie? Of is dit overdreven? #3 Heb je ooit iets vergelijkbaar gevoeld, mee geworsteld of meegemaakt? #4 Hoe voelde je je toen? Hoe zou je je v oelen mocht je zoiets meemaken? #5 Welke tips kan je de persoon uit het verhaal meegeven?

24 SPECIAL SPECIAL SPECIAL Pech. Geen vraag deze keer Pech. Geen vraag deze keer Pech. Geen vraag deze keer SPECIAL SPECIAL SPECIAL Pech. Geen vraag deze keer Pech. Geen vraag deze keer Pech. Geen vraag deze keer

25 SPECIAL SPECIAL SPECIAL Pech. Geen vraag deze keer Pech. Geen vraag deze keer Pech. Geen vraag deze keer SPECIAL SPECIAL SPECIAL Pech. Geen vraag deze keer Pech. Geen vraag deze keer Pech. Geen vraag deze keer

26 SPECIAL SPECIAL SPECIAL Solidariteit voor alles. Geef één van jullie gewonnen jes door aan een kwartet dat dat wel kan gebruiken. Solidariteit voor alles. Geef één van jullie gewonnen jes door aan een kwartet dat dat wel kan gebruiken. Solidariteit voor alles. Geef één van jullie gewonnen jes door aan een kwartet dat dat wel kan gebruiken. SPECIAL SPECIAL SPECIAL Solidariteit voor alles. Geef één van jullie gewonnen jes door aan een kwartet dat dat wel kan gebruiken. Solidariteit voor alles. Geef één van jullie gewonnen jes door aan een kwartet dat dat wel kan gebruiken. Solidariteit voor alles. Geef één van jullie gewonnen jes door aan een kwartet dat dat wel kan gebruiken.

27 SPECIAL SPECIAL SPECIAL Jullie hebben het lastig en kunnen wel wat hulp gebruiken. Kies een ander kwartet uit. Zij moeten jullie één van hun jes geven (zij mogen wel kiezen welk je ze jullie geven). Jullie hebben het lastig en kunnen wel wat hulp gebruiken. Kies een ander kwartet uit. Zij moeten jullie één van hun jes geven (zij mogen wel kiezen welk je ze jullie geven). Jullie hebben het lastig en kunnen wel wat hulp gebruiken. Kies een ander kwartet uit. Zij moeten jullie één van hun jes geven (zij mogen wel kiezen welk je ze jullie geven). SPECIAL SPECIAL SPECIAL Jullie hebben het lastig en kunnen wel wat hulp gebruiken. Kies een ander kwartet uit. Zij moeten jullie één van hun jes geven (zij mogen wel kiezen welk je ze jullie geven). Jullie hebben het lastig en kunnen wel wat hulp gebruiken. Kies een ander kwartet uit. Zij moeten jullie één van hun jes geven (zij mogen wel kiezen welk je ze jullie geven). Jullie hebben het lastig en kunnen wel wat hulp gebruiken. Kies een ander kwartet uit. Zij moeten jullie één van hun jes geven (zij mogen wel kiezen welk je ze jullie geven).

28 DISCUSSIE DISCUSSIE DISCUSSIE Vrienden en familie Ik deel alles op Facebook. Iedereen mag alles weten van mij! Vrienden en familie Jongeren moeten zelf kunnen kiezen bij wie ze gaan wonen als hun ouders uit elkaar gaan. Relaties en seks Jongens willen seks en meisjes romantiek. DISCUSSIE DISCUSSIE DISCUSSIE Relaties en seks Als een meisje een kort rokje aan heeft, mogen passanten daar naar fluiten of een opmerking over maken. Goed in je vel De leerlingen van de derde graad moeten kunnen roken op school. Goed in je vel Een feestje is leuker als je alcohol drinkt.

29 DISCUSSIE DISCUSSIE DISCUSSIE Werken Liever een job die je graag doet, dan veel geld verdienen. Werken Pas afgestudeerde werkloze jongeren moeten vrijwilligerswerk doen. Wonen Jongeren moeten vanaf 16 jaar alleen kunnen gaan wonen, ook zonder toestemming van de ouders. DISCUSSIE DISCUSSIE DISCUSSIE Wonen Ik wil een eigen huis op mijn 25ste. Leren In een schoolvakantie leer ik meer dan tijdens een heel schooljaar. Leren Elke student moet verplicht een paar maanden in het buitenland gaan studeren.

30 DISCUSSIE DISCUSSIE DISCUSSIE Maatschappij De overheid moet boetes opleggen voor wie veel energie verbruikt. Maatschappij Jongeren moeten kunnen gaan stemmen vanaf hun 16 jaar. Ontspanning Nooit heb ik het drukker dan wanneer ik vrije tijd heb. DISCUSSIE DISCUSSIE DISCUSSIE Ontspanning Alleen als ik slaap ben ik niet online. Centen Geld maakt niet gelukkig, maar het helpt wel. Centen Kinderbijslag moet rechtstreeks naar de kinderen gaan, niet naar de ouders.

31 DISCUSSIE DISCUSSIE Rechten en plichten Men moet de GAS-boetes afschaffen! Rechten en plichten Euthanasie voor minderjarigen vind ik niet oké.

32 Vrienden en familie Hebben ouders ook rechten en plichten? Vrienden en familie Op Facebook hebben mijn vrienden een leuker leven dan ik. Hoe komt dat? Vrienden en familie Wat is cyberhaat? Vrienden en familie Heb ik recht op privacy? Vrienden en familie Ik wil niet meer evenveel bij mijn vader als bij mijn moeder wonen. Kan ik dat veranderen? Vrienden en familie Wat is het verschil tussen adoptie en pleegzorg?

33 Vrienden en familie Heeft pesten ook negatieve gevolgen voor de pester? Vrienden en familie Hoeveel kinderen op 20 worden er gepest, volgens onderzoek? Relaties en seks Mag je trouwen met iemand met een ander geloof? Relaties en seks Welke opties heb je als je ongepland zwanger bent? Relaties en seks Som drie andere voorbehoedsmiddelen op, buiten de pil. Relaties en seks Wat is chlamydia?

34 Relaties en seks Wat is het maagdenvlies? Relaties en seks Waarom zijn sommige mensen tegen holebi s? Relaties en seks Vanaf welke leeftijd mag je seks hebben volgens de wet? Relaties en seks Is porno kijken illegaal? Goed in je vel Is het gevaarlijk om onder de zonnebank te gaan? Goed in je vel Hoe kan je een kater voorkomen?

35 Goed in je vel Wat is beroepsgeheim? Goed in je vel Kan je nog een diploma halen als je ernstig ziek bent en niet naar school kan gaan? Goed in je vel Geef twee tips om beter op te komen voor jezelf. Goed in je vel Wat is het verschil tussen een psycholoog, psychotherapeut en psychiater? Goed in je vel Mag je zomaar een tattoo laten zetten? Goed in je vel Wat is het verschil tussen een dipje en een depressie?

36 Werken Hoeveel dagen mag je werken als jobstudent? Werken Wat is de beroepsinschakelingstijd? Werken Hoe lang duurt de beroepsinschakelingstijd? Werken Hoe kan je nog een diploma middelbaar onderwijs halen als je ouder bent dan 18 jaar. Werken Wat doet de VDAB? Werken Mag je op je 18 jaar een eigen zaak beginnen?

37 Werken Kan je gaan werken in het buitenland? Werken Wat doet de RVA? Wonen Wat is een domicilieadres? Wonen Kan je alleen gaan wonen vanaf je 16 jaar? Wonen Wat is begeleid zelfstandig wonen? Wonen Wat is een sociale woning?

38 Wonen Hoeveel kost een kot op de privémarkt ongeveer per maand? Wonen Je woont in een huurwoning en de kraan lekt. Wie moet die herstellen: de huisbaas of jijzelf? Wonen Wat is een huurwaarborg? Wonen Heb je een vaste job nodig om geld te kunnen lenen van de bank? Leren Mag je zelf je studierichting kiezen of doen je ouders dat? Leren Mag je bidden in de klas?

39 Leren Mag de school je iphone afpakken? Leren Kan je iets doen als je het niet eens bent met het resultaat van je examen? Leren Wat is de examencommissie? Leren Kan je leren en werken tegelijkertijd? Leren Wat doet het CLB? Leren Kan je nog iets studeren als je al aan het werk bent?

40 Maatschappij Wat is swappen? Maatschappij Wat is een ecologische voetafdruk? Maatschappij Wat is fairtrade? Maatschappij Wat is de plastic soep? Maatschappij Geef drie tips om minder energie te verbruiken. Maatschappij Wat is de Vlaamse Jeugdraad?

41 Maatschappij Is er in België stemrecht of opkomstplicht? Maatschappij Kan een 18-jarige zelf een partij oprichten? Ontspanning Bestaan er verkeersregels voor skaters? Ontspanning Wat is een dj-licentie? Ontspanning Is een sauna altijd naakt? Ontspanning Op welke website kan je terecht als je een fuif wil organiseren?

42 Ontspanning Wat is portretrecht? Ontspanning Welke informatie vind je op de website ikbeslis.be? Ontspanning Wat is couchsurfing? Ontspanning Wat doet de jeugddienst? Centen Moeten je ouders je financieel onderhouden? Centen Wat gebeurt er met je geld op de bank?

43 Centen Vanaf wanneer moet je belastingen betalen? Centen Wat is een leefloon? Centen Wat doet een vakbond? Centen Wat doet het ziekenfonds? Centen Wat doet het OCMW? Centen Hoeveel betalen jongeren vanaf 17 jaar gemiddeld voor hun smartphone?

44 Rechten en plichten Wat zijn kinderrechten? Rechten en plichten Mag je als minderjarige je naam veranderen? Rechten en plichten Heb je een rijbewijs nodig voor een brommer? Rechten en plichten Wat is de leerlingenraad? Rechten en plichten Bij wie kan je terecht als je rechten geschonden zijn? Rechten en plichten Wat zijn GAS-boetes?

45 Rechten en plichten Kan je een strafblad hebben? Rechten en plichten Moet je met de rechter spreken als je ouders gaan scheiden?

46 WERKBLAD Stel jezelf volgende vragen en stel op basis daarvan je eigen werkplan op. #1 Wat is het verschil tussen zelfvertrouwen en zelfbeeld? #2 Welke rol speelt geld hier dan in? #3 Is vrijwilligerswerk iets voor mij? #4 In deze fase van mijn leven, zou ik eerder op zoek gaan naar en studentenjob of naar echt werk? Waarom? #5 Hoeveel wil ik werken? #6 Waar zou ik willen werken? Ga concreet op zoek naar mogelijkheden: Vacatures Organisaties die je kunnen helpen Vraag eens rond in je omgeving