Methodiekenbundel bij de JONGERENGIDS voor jongeren vanaf 16 jaar
|
|
- Lander Thys
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Methodiekenbundel bij de JONGERENGIDS voor jongeren vanaf 16 jaar
2 Methodiekenbundel bij de JONGERENGIDS voor jongeren vanaf 16 jaar Een uitgave van: De Ambrassade vzw, Leopoldstraat Brussel Inhoudelijke realisatie en lay-out: bureau voor verantwoord communiceren 2
3 inhoudstafel Voorwoord 4 Jongerengids.be 5 De Ambrassade 5 Inhoud van deze methodiekenbundel 6 Methodieken die focussen op informatievergaring en verwerking 6 Inhoudelijke methodieken 7 Eindtermen 7 Voor je begint 10 Voor wie nog meer wil weten 11 Methodieken Rollenspel: jij werkt voor AWEL / JAC 12 Quiz me quick 14 Lights, Camera, Action! 18 Zoek het online op 19 Thema Geld: Hey Big Spender! 20 Thema Wonen: Huisje, boompje, tuintje 28 Thema Rechten en plichten: stellingenspel 29 Thema Relaties: Carrousselspel 40 3
4 voorwoord Ouders, vrienden, leerkrachten, websites, flyers, folders, facebook: information overload! Kinderen, tieners en jongeren worden vaak overspoeld door informatie. Ze vinden niet altijd hun weg in het grote aanbod. Soms gaan ze aan de slag met foute informatie of informatie die hen in een bepaalde richting stuurt. Soms is de info niet op hun maat geschreven of voldoet die niet aan hun informatiebehoefte. Jongerengids.be brengt voor kinderen en jongeren rust in die informatieoverload. De gidsen en websites behandelen thema s die voor hen van belang zijn, op hun maat gebracht. Ze geven de basisinformatie en verwijzen door naar gespecialiseerde organisaties die nog veel meer goeie info geven. Want alleen door goed geïnformeerd te zijn, kunnen kinderen en jongeren keuzes maken. Met deze methodiekenmap kan je met Jongerengids.be actief aan de slag gaan in de klas of in je werking. De eerste methodieken laten kinderen en jongeren kennismaken met Jongerengids.be, zowel de boekjes als de websites. We laten hen zo zien welke info er allemaal in te vinden is. Als ze nog eens informatie opzoeken, weten ze dat ze bij Jongerengids.be terecht kunnen. Met de andere methodieken willen we ook dieper ingaan op een aantal thema s die misschien minder vaak besproken worden in de klas, in het jeugdwerk, enz. Zo komen ze er op een plezante manier mee in aanraking. Je kan met de methodieken één of meerdere lessen of sessies vullen. Allemaal VOETEN-proof! Veel plezier! Eva Vereecke Algemeen Directeur De Ambrassade 4
5 Jongerengids.be Onder de naam Jongerengids.be vind je zowel online, op de websites, als offline, in de gidsen, actuele en allesomvattende informatie op maat voor drie leeftijdsgroepen: kinderen van 8 11 jaar, tieners tussen 12 en 15 jaar en jongeren ouder dan 16 jaar. In de gidsen en op de websites vinden kinderen en jongeren een antwoord op de vragen die hun vrienden niet weten en die ze niet aan hun ouders durven stellen. Gezondheid, vrienden, internet, geld, werk, seks, wonen, school, rechten, natuur, het is slechts een greep uit de verschillende thema s die aangereikt worden. De gidsen en de websites zijn enerzijds opgevat als vertrekpunt van waaruit kinderen, tieners en jongeren een antwoord kunnen zoeken op hun vragen. Anderzijds is het ook een informatieportaal voor iedereen die gewoon nieuwsgierig is. Op die manier krijgen jongeren degelijke informatie en reiken we hen tegelijk een middel aan om hun eigen weg te vinden in het informatieaanbod. Want goeie informatie maakt keuzes mogelijk. Jongerengids.be wordt tweejaarlijks opnieuw uitgegeven. Deze map hoort bij de editie De Ambrassade Jongerengids.be is een project van De Ambrassade, en kwam tot stand met de steun van de Vlaamse Overheid. De Ambrassade is een samensmelting van drie organisaties in het jeugdwerk: Steunpunt Jeugd, VIP Jeugd en de Vlaamse Jeugdraad. De Ambrassade zet de jeugd, het jeugdwerk, jeugdinformatie en het jeugdbeleid op de kaart. We versterken de positie van kinderen en jongeren in de samenleving en hebben een positieve impact op hun levenskwaliteit. De Ambrassade linkt de woorden `ambras en `ambassade aan elkaar. Het is een naam die meteen de missie van de nieuwe organisatie neerpoot: De Ambrassade treedt op als dé referentie voor alles wat kinderen, jongeren en hun organisaties aanbelangt. Als schakel tussen overheid, middenveld en jeugd wordt De Ambrassade een passioneel voorvechter en uitdager van de positie van kinderen, jongeren en hun organisaties in de samenleving. 5
6 Inhoud van deze methodiekenbundel De tien methodieken uit deze methodiekenbundel zijn complementair te gebruiken. Je hoeft ze niet chronologisch af te werken. Je kan, afhankelijk van de tijd die je aan dit thema wil besteden, de methodieken uitkiezen die jou en de klas het beste liggen. Wees niet bang voor inhoudelijke overlapping in de oefeningen. Herhaling is de moeder van de kennis. De methodieken zijn op te delen in twee categorieën. Enerzijds zijn er methodieken die de leerlingen stimuleren om zelf informatie op te zoeken, te verwerken en er mee aan de slag te gaan via de jongerengids. Bij deze methodieken staat de informatievergaring voorop. Alle thema s die in de jongerengidsen aan bod komen, worden aangesneden in deze methodieken. Zo bouwen leerlingen nieuwe kennis op omtrent de thema s lichamelijkheid, gezondheid, relaties, kinderrechten, milieueducatie, veilig en verantwoord gebruik van informatie- en communicatietechnologieën en wereldoriëntatie. Naast deze informatiegecentreerde methodieken, vind je in de bundel ook een aantal methodieken die dieper ingaan op een thema. Hierbij staat niet alleen de informatieverwerking voorop, maar ook het inhoudelijk verschaffen van inzicht in het thema school, kinderrechten, lichamelijkheid en familierelaties. Methodieken die focussen op informatievergaring en verwerking: Aan de hand van deze methodieken leren leerlingen zelfstandig informatie opzoeken en verwerken. Zo leren ze de jongerengids kennen en gebruiken en bouwen nieuwe kennis op omtrent de thema s lichamelijkheid, gezondheid, relaties, kinderrechten, milieu-educatie, veilig en verantwoord gebruik van informatie- en communicatietechnologieën en wereldoriëntatie. Jij werkt voor JAC / AWEL Leerlingen leren zich in deze rollenspelen empathisch inleven in probleemsituaties van leeftijdsgenoten en gaan zelf op zoek naar tips om dit probleem proberen op te lossen. De jongerengids dient hierbij als leidraad, maar ze kunnen ook hun eigen creativiteit hierin kwijt. Quiz me quick Via deze methodiek krijgen jongeren een zicht op wat de jongerengids hen te bieden heeft en ze bouwen heel wat relevante kennis op. De quiz-methodiek houdt het luchtig en vrolijk en zorgt voor een diepere verwerking. Lights, camera, action! Op deze ludieke manier leren jongeren zowel inhoudelijke aspecten als de meerwaarde van het opzoeken van info in de gids kennen. Ze werken één van de thema s op een creatieve manier verder uit door concrete tips in verband met deze thematiek te formuleren. Hiervoor hoeven ze zich niet te beperken tot de informatie uit de jongerengids zelf, maar mogen ze ook andere bronnen consulteren. 6
7 Zoek en het online op Ook via deze methodiek leren jongeren zowel inhoudelijke aspecten als de meerwaarde van het opzoeken van info in de gids kennen. Ze leren ook online informatie opzoeken en verwerken via de website en we doen een beroep op hun empathisch inlevingsvermogen om anderen te helpen. Inhoudelijke methodieken THEMA GELD: Hey Big Spender! Via deze methodiek willen we met jongeren nadenken over de manier waarop ze met geld omgaan. Wat is iets voor jou waard? THEMA WONEN: Huisje, boompje, tuintje Deze methodiek wil jongeren informeren en laten nadenken over verschillende mogelijke woonsituaties. We willen hen aanspreken op hun zin voor zelfstandigheid en de voor- en nadelen van bepaalde keuzes blootleggen. THEMA RECHTEN EN PLICHTEN: Stellingenspel Deze methodiek wil jongeren bewust maken rond hun eigen rechten en plichten. Vanaf welke leeftijd mag je wat? Een actieve methodiek die ook in een rustigere variant gebruikt kan worden. THEMA RELATIES: Carrousselspel Samen met jongeren nadenken over belangrijke onderdelen en karakteristieken van familie- en vrienschapsrelaties. Hen laten beseffen dat dit voor iedereen anders is. Eindtermen Zoals je hierboven kan lezen zijn de methodieken in deze bundel op te delen in twee categorieën. Enerzijds zijn er methodieken die de leerlingen stimuleren om zelf informatie op te zoeken, te verwerken en er mee aan de slag te gaan via de jongerengids. Bij deze methodieken staat de informatievergaring voorop. Deze methodieken sluiten dan ook vooral aan bij de leergebiedoverschrijdende eindtermen rond Leren Leren: Vakoverschrijdende eindtermen Leren Leren Derde Graad 1 De leerlingen werken systematisch. 3 De leerlingen kunnen diverse informatiebronnen en -kanalen kritisch kiezen en raadplegen met het oog op te bereiken doelen. 4 De leerlingen kunnen verwerkte informatie vakoverstijgend en in verschillende situaties functioneel toepassen. 5 De leerlingen kunnen informatie samenvatten. 7
8 6 De leerlingen kunnen op basis van hypothesen en verwachtingen mogelijke oplossingswijzen realistisch inschatten en uitvoeren. 13 De leerlingen verwerven een zinvol overzicht over studie- en beroepsmogelijkheden, dienstverlenende instanties met betrekking tot de arbeidsmarkt of de verdere studieloopbaan. 15 De leerlingen houden rekening met hun interesses en mogelijkheden bij hun studie- of beroepskeuze. 16 De leerlingen kunnen reflecteren over hun studie- of beroepskeuze. Er bestaat echter niet zoiets als informatievergaring zonder een leereffect als het op de inhoud aankomt. Alle thema s die in de jongerengidsen aan bod komen, worden in deze eerste categorie van methodieken dan ook aangesneden. Zo bouwen leerlingen nieuwe kennis op omtrent de thema s lichamelijkheid, gezondheid, relaties, kinderrechten, milieu-educatie, veilig en verantwoord gebruik van informatie- en communicatietechnologieën en wereldoriëntatie. Dit is nog meer het geval in de methodieken die dieper ingaan op het thema school, kinderrechten, lichamelijkheid en familierelaties. Deze methodieken sluiten dan ook aan bij een waaier aan vakoverschrijdende eindtermen. Deze vakoverschrijdende eindtermen zijn globaal van toepassing op het secundair onderwijs. Dit maakt deze methodiekenbundel bruikbaar in de tweede en derde graad van het ASO, BSO, TSO en KSO: Context 1: Lichamelijke gezondheid en veiligheid De leerlingen 5 maken gezonde keuzes in hun dagelijkse voeding; 6 hanteren richtlijnen voor het hygiënisch omgaan met voeding; 7 nemen dagelijks tijd voor lichaamsbeweging; 8 schatten de risico s en gevolgen in bij het gebruik van genotsmiddelen en medicijnen en reageren assertief in aanbodsituaties; 9 nemen voorzorgsmaatregelen tegen risicovol lichamelijk contact; Context 2: Mentale gezondheid De leerlingen 3 erkennen probleemsituaties en vragen, accepteren en bieden hulp; 4 aanvaarden en verwerken hun seksuele ontwikkeling en veranderingen in de puberteit; 5 kunnen zich uiten over en gaan respectvol om met vriendschap, verliefd heid, seksuele identiteit en geaardheid, seksuele gevoelens en gedrag; 6 stellen zich weerbaar op; 7 gebruiken beeld, muziek, beweging, drama of media om zichzelf uit te drukken; 8
9 Context 3: Sociorelationele ontwikkeling De leerlingen 2 erkennen het bestaan van gezagsverhoudingen en het belang van gelijkwaardigheid, afspraken en regels in relaties; 3 accepteren verschillen en hechten belang aan respect en zorgzaamheid binnen een relatie; 6 doorprikken vooroordelen, stereotypering, ongepaste beïnvloeding en machtsmisbruik; 7 bespreken opvattingen over medische, psychische en sociale aspecten van samenlevingsvormen, veilig vrijen, gezinsplanning, zwangerschap en zwangerschapsafbreking; 9 zoeken naar constructieve oplossingen voor conflicten. Context 4: Omgeving en duurzame ontwikkeling De leerlingen 2 herkennen in duurzaamheidsvraagstukken de verwevenheid tussen economische, sociale en ecologische aspecten en herkennen de invloed van techniek en beleid; 3 zoeken naar mogelijkheden om zelf duurzaam gebruik te maken van ruimte, grondstoffen, goederen, energie en vervoermiddelen; 4 zoeken naar duurzame oplossingen om de lokale en globale leefomgeving te beïnvloeden en te verbeteren; 5 tonen interesse en uiten hun appreciatie voor de natuur, het landschap en het cultureel erfgoed; 6 voelen de waarde aan van natuurbeleving en het genieten van de natuur. Context 5: Politiek-juridische samenleving De leerlingen 2 passen inspraak, participatie en besluitvorming toe in reële schoolse situaties; 3 tonen het belang en dynamisch karakter aan van mensen- en kinderrechten; 4 zetten zich actief en opbouwend in voor de eigen rechten en die van anderen. 9
10 Context 6: Socio-economische samenleving De leerlingen 7 kunnen het eigen budget en de persoonlijke administratie beheren; Voor je begint In wat volgt worden soms gevoelige onderwerpen besproken. Dit is niet voor alle leerlingen even makkelijk. Daarom is het belangrijk dat er een sfeer van vertrouwen en veiligheid gecreeërd wordt. Maak daarom vooraleer aan een methodiek te beginnen een aantal concrete afspraken met de groep. De PIKASOLL-methodiek van Sensoa vormt hier een goede leidraad. Schrijf de letters P, I, K, A, L en L onder elkaar op het bord. Vul letter per letter het kernwoord van de afspraak aan en leg uit welke afspraak er geldt. Zorg ervoor dat de regels tijdens de les goed zichtbaar zijn en blijven, zodat er steeds naar verwezen kan worden. We praten over onszelf, onze gevoelens en ervaringen, opvattingen We zijn open en eerlijk in wat we vertellen. P I ik-vorm privacy Wees actief in het verloop van het groepsgebeuren. We geven je veel ruimte om zelf te bepalen waarover het moet gaan vandaag. Dus wacht niet passief af tot iemand anders iets inbrengt. A K actief kies Humor is belangrijk, het is soms goed geladen onderwerpen te ontmijnen. Uitlachen kan niet. L L lachen luisteren Persoonlijke zaken die in de groep verteld worden, zijn vertrouwelijk en blijven binnen de groep. We gebruiken wat we hier horen niet in andere situaties, ook de leerkracht / begeleider niet. Kies wat je vertelt en wat niet. Niet alles is voor alle oren bedoeld, en je kan gerust je gevoelens en gedachten voor jezelf houden als je ze, om wat voor reden ook, niet wil delen met de groep. 10 Luisteren naar elkaar zorgt voor een goed gesprek.
11 Voor wie nog meer wil weten Jongerengids.be wil daar zijn waar jongeren zijn. Naast de boekjes, zijn er ook onze websites, één voor elke leeftijdscategorie, een Facebook- en Twitterpagina en een YouTubekanaal. De websites kan je nu ook mobiel bezoeken Voor iedereen die werkt met kinderen en jongeren is er ook de Jeugdinfotheek. Die website bundelt jeugdinformatie(producten) en kennis over het verstrekken van informatie aan jongeren. De Ambrassade werkt ook aan een kwaliteitslabel voor goede jeugdinformatie. Waar Trusty verschijnt, zitten kinderen en jongeren op een website, in een folder of boekje dat op hun maat gemaakt is en hen niets probeert wijs te maken. 11
12 Methodieken
13 ROLLENSPEL : jij werkt voor AWEL / JAC Doelstelling: Leerlingen leren zich empathisch inleven in het perspectief van iemand anders. Leerlingen zoeken zelfstandig informatie op en verwerken deze. Leerlingen leren de jongerengids kennen en gebruiken. Leerlingen leren probleemoplossend denken. Leerlingen bouwen nieuwe kennis op omtrent de thema s lichamelijkheid, gezondheid, relaties en seksualiteit, kinderrechten, milieu-educatie, veilig en verantwoord gebruik van informatie- en communicatietechnologieën en wereldoriëntatie. Verloop: Deel de leerlingen op in duo s. Elk duo krijgt een situatie voorgeschoteld. De leerlingen krijgen een kwartier voorbereidingstijd. In die tijd o Bekijken ze hun sitatie / schatten ze de hulpvraag in o Zoeken ze naar tips of advies om te geven in de jongerengids o Beslissen ze wie in het rollenspel de rol van beller en wie de rol van AWEL / JAC-medeweker zal opnemen. Elk duo voert z n rollenspel op voor de grote groep. Nabespreking in groep: o Wat vonden jullie van het rollenspel? o Zouden jullie andere tips gegeven hebben? Waarom? Welke? Situaties: Dries durft z n vrienden niet vertellen dat hij homo is. Kjell wil alleen gaan wonen. Lore studeert over een aantal maanden af van de middelbare school. Ze heeft geen idee van wat ze daarna wil gaan doen. Antje is 17 en wil trouwen of samenwonen. Hanne s moeder leest haar s. Simon komt echt niet meer overeen met z n ouders. Ze bemoeien zich met vanalles en nog wat. Nona is het slachtoffer van mishandeling / misbruik. Mehdi heeft een gat in z n hand. Iona is bang dat ze een eetstoornis heeft. Zoë zit niet goed in haar vel. Ze heeft moeite om problemen te verwerken en is bang dat ze zichzelf pijn zal doen. 12
14 Situaties (vervolg) Stefanie is bang dat ze verslaafd is aan online shoppen. Cas wordt online gepest. Otto heeft het moeilijk met studeren en twijfelt of verder studeren wel iets voor hem is. Lisa wil graag binnenkort voor de eerste keer seks hebben met haar lief. Ze vraagt zich af hoe ze het zo fun en opwindend mogelijk kan maken. Of moet ze het eerst online proberen? Dalilla wil een groter shoppingbudget en vraagt zich af of een bijverdienste iets voor haar is en waar ze moet op letten? Bend is op zoek naar z n eerste job. Hij wil graag solliciatietips en weten waar hij moet op letten. 13
15 QUIZ ME QUICK! Doelstelling: Via deze methodiek leren jongeren zowel inhoudelijke aspecten als de meerwaarde van het opzoeken van info in de gids kennen. Leerlingen zoeken zelfstandig informatie op en verwerken deze. Leerlingen leren de jongerengids kennen en gebruiken. Leerlingen bouwen nieuwe kennis op omtrent de thema s lichamelijke en geestelijke gezondheid, relaties en seksualiteit, rechten en plichten, milieu-educatie, veilig en verantwoord gebruik van informatie- en communicatietechnologieën, geld en budgetbeheer, school en studie, wonen en maatschappijstudie. Verloop: Deel de jongeren op in groepjes van vier. Laat hen een groepsnaam kiezen. elke tafel krijgt een jongerengids de vragen worden gesteld door de leerkracht per vraag krijgen de jongeren 1 minuut bedenktijd. Ze kunnen er dus voor kiezen om uit zichzelf te antwoorden, of om het antwoord in de gids op te zoeken. De antwoorden worden genoteerd. Na 1 minuut wordt de volgende vraag gesteld. Eventueel kan één van de groepsleden blijven verder zoeken in de gids. Na het beëindigen van de vragen, wordt het antwoordblad doorgegeven aan een andere groep. De leerkracht overloopt de vragen opnieuw en bevraagt wat de gegeven antwoorden zijn. De groepjes verbeteren de antwoordbladen van de andere groepen Nadien worden ze teruggegeven aan de originele eigenaars. Wie is de winnaar? Materiaal Een jongerengids per vier jongeren 14
16 OPGELET: hieronder vind je de quizvragen in de volgorde waarin ze in de jongerengids voorkomen. Stel de vragen in een willekeurige volgorde om de moeilijkheidsgraad te verhogen. wat is het telefoonnummer van de holebifoon? Wie kan een samenlevingscontract bekrachtigen? Welke website biedt je info en hulp bij een scheiding? Vanaf welke leeftijd kan je begeleid zelfstandig wonen? Rechtbank of notaris Scheidingsschool.be 17 Waar kan je heen als je de opvoeding van je kind te zwaar vindt? Tot wanneer heb je recht op kinderbijslag? Onder welke voorwaarden mogen je ouders geld van jouw rekening halen? Om de hoeveel tijd moeten seksueel actieve meisjes een uitstrijkje laten nemen? Centra voor Kinderzorg en Gezinsondersteuning 31 augustus van het jaar waarin je 18 wordt. Als het in jouw belang is. Dus niet om op reis te gaan. om de 3 jaar Mag je op je zeventiende een piercing laten zetten? Welke redenen kunnen aan de basis van een eetstoornis liggen? Wanneer moet je zelf een ziekteverzekering afsluiten? Wat is het verschil tussen een psycholoog en een psychiater? Als je schriftelijke toestemming van je ouders hebt wel. Dit moet tot je 18e. Aan de basis schuilen vaak faalangst, perfectionisme of verdrongen emoties Je bent automatisch via je ouders verzekerd tot je 25ste of tot je fiscaal onafhankelijk bent. 15 Enkel psychiaters mogen medicatie voorschrijven, bij hen krijg je de consultatie deels terugbetaald.
17 Hoe en wanneer kan je Awel bereiken? Hoe kan je je online profielen wissen? Hoe weet je in een oogopslag dat een webshop veilig is? Is gratis muziek streamen, zoals via Spotify, legaal? Het nummer is 102 en kan je bellen tussen 16u en 22u (niet op zon- en feestdagen). Suicidemachine.org Sites die beginnen met en pagina s die een slotje tonen zijn alvast betrouwbaarder. Welke wettelijk bepaald recht bepaalt dat je toestemming moet vragen alvorens iemand s foto online te plaatsen? Welke licentie laat anderen weten dat je het ok vindt dat ze je teksten, muziek, filmpjes, gebruiken? Portretrecht Creativecommons licentie Via welke vier organen / organisaties kan je je stem laten horen? Vanaf welke leeftijd mag je zonder toestemming van je ouders geld van je spaarrekening halen? Hoe snel mag je bromfiest maximaal kunnen om ermee te mogen rijden zonder rijbewijs? km/u Jeugdraad, Leerlingenraad, Vlaamse Scholierenkoepel en de Vlaamse Vereniging van Studenten. Waar kan je terecht voor klachten over onrespectvol gedrag en onrechtvaardige beslissingen van volwassenen tegenover jongeren? Kinderrechtencommissariaat Onder welke voorwaarden kan je deeltijds onderwijs volgen? Wat is NARIC? Dat kan vanaf 16 jaar of als je 15 jaar bent én twee jaar secundair onderwijs hebt gevolgd. 16 Dit kan helemaal gratis bij je thuis, maar niet in een jeugdhuis, op een fuif of op andere publieke plaatsen. De dienst die de gelijkwaardigheid van diploma s behaald in het buitenland opvolgt.
18 Welke soa wordt momenteel het meest bij 15- tot 24 jarigen vastgesteld? Waaraan herken je goede condooms? chlamydia en genitale wratten. CE label Vanaf welke leeftijd mag je internetseks hebben? Vanaf welke leeftijd mogen jongeren op een fuif alcolholpops als breezer kopen? 18 jaar (ook al mag je gewone seks hebben vanaf 16 jaar) 18 jaar (dit geldt voor alle sterke dranken. Pintjes bijvoorbeeld mag vanaf 16 jaar) Vanaf hoeveel decibels loop je gehoorschade op? Hoe werkt de opzeggingstermijn bij een studentencontract? Als je huurt, wie moet dan de lekkende kraan herstellen? Waarvoor kan je op het nummer 1712 terecht? Je kan acht uur lang worden blootgesteld aan lawaai, met een maximum van 75 db, zonder risico op gehoorschade. Per 3 extra decibels halveert de veilige tijd. De pijngrens ligt op 120 db, word je hieraan blootgesteld dan loop je onmiddellijk schade op. Het is pas vanaf de eerste maandag nadat je werkgever je ontslagbrief heeft gekregen, dat je opzeggingstermijn begint te lopen. Als je nog maar 1 maand werkt, dan duurt die opzeggingstermijn 1 dag. Ben je al langer dan 1 maand bezig, dan moet je nog 3 dagen doen. 17 De huurder Meldpunt voor geweld, misbruik en kindermishandeling
19 Lights, Camera, Action! Doelstelling: Leerlingen leren zich empathisch inleven in het perspectief van iemand anders. Leerlingen zoeken zelfstandig informatie op en verwerken deze door ze te vertalen naar een concrete probleemsituatie. Leerlingen leren de jongerengids kennen en gebruiken. Leerlingen leren probleemoplossend denken. Leerlingen bouwen nieuwe kennis op omtrent de thema s lichamelijkheid, gezondheid, relaties en seksualiteit, kinderrechten, milieu-educatie, veilig en verantwoord gebruik van informatie- en communicatietechnologieën en wereldoriëntatie. Verloop: Deel de groep op in kleinere groepjes van 4 jongeren. Probeer ervoor te zorgen dat de tieners die ervaring hebben met het maken van filmpjes of monteren of iets dergelijks, over de groepjes verdeeld zijn. Laat elke groep een thema uit de jongerengids kiezen. Hun opdracht bestaat eruit om een filmpje van ongeveer 2 minuten te maken waarin ze hun thema + tips hieromtrent in beeld brengen. Ze mogen info opzoeken uit de jongerengids, maar ook andere bronnen eraan toevoegen. o Ze mogen ook op een andere creatieve manier hun verhaal in beeld brengen, bijvoorbeeld via fotocollages, een rapsong, straatinterviews, o Als leidraad kunnen ze het volgende gebruiken: Een situatieschets rond vb. Geld, relaties of rechten waarbij een probleem aangekaart wordt. Tips om het probleem aan te pakken. Dit kan gebeuren als project, waar jongeren een aantal weken aan mogen werken of er kan in de les tijd voor vrijgemaakt worden. Organiseer een showmoment waarop alle projecten voorgesteld worden. Bevraag na de vertoning van elk project bij de anderen tieners wat ze ervan vonden. o Wat vonden ze goed / origineel? o Wat zouden ze anders aangepakt hebben? o Wat hebben ze bijgeleerd? Zet deze filmpjes online, zodat ook anderen er iets aan kunnen hebben o Stuur de filmpjes door naar jongerengids@ambrassade.be en zo komen ze misschien op de website van de jongerengids terecht! 18
20 Zoek het online op Doelstelling: Via deze methodiek leren jongeren zowel inhoudelijke aspecten als de meerwaarde van het opzoeken van info in de gids kennen. Ze leren ook online informatie opzoeken en verwerken via de website Leerlingen zoeken zelfstandig informatie op en verwerken deze. Leerlingen leren de jongerengids kennen en gebruiken. Leerlingen bouwen nieuwe kennis op omtrent de thema s lichamelijkheid, gezondheid, relaties en seksualiteit, kinderrechten, milieu-educatie, veilig en verantwoord gebruik van informatie- en communicatietechnologieën en wereldoriëntatie. Verloop: Verdeel de klas in duo s of kleine groepen Elke groep krijgt een thema uit de jongerengids toegewezen (gezondheid, relaties en seks, vrienden en familie, internet en gsm, respect, school, wereld, geld, ecologie of gerecht) Zonder de gids te openen, denken ze even na welke vragen dit thema bij hen oproept. Waarover hebben ze nog meer info nodig dan ze al hebben, info die ze graag in de gids willen vinden. Deze vragen schrijven ze op. Vervolgens zoeken ze een antwoord op hun vragen in de gids. Blijven er nog vragen over (of zijn er nieuwe bijgekomen)? De leerlingen zoeken meer info op Vinden ze ook daar het antwoord niet, stellen ze de vraag aan anderen op de website. Hebben ze geen vragen meer over, lezen ze de vragen / reacties van anderen op de site om hier vervolgens zelf op te reageren. In deze methodiek gaat het vooral om informatievragen. Ook bij het stellen van vragen op de website, gaat het vooral hierover. Als tieners echt een hulpvraag hebben, kunnen ze die via de site stellen aan een JAC-medewerker via het vraagformulier of de chatapplicatie. Het is goed hen hierop te wijzen bij het doorlopen van deze methodiek. 19
21 Geld: Hey Big Spender Doelstelling: Met jongeren nadenken over de manier waarop ze met geld omgaan. Wat is iets voor jou waard? Verloop: Geef een week op voorhand een huiswerkopdracht mee aan de leerlingen. Laat hen een huishoudboekje bijhouden waarin ze opschrijven waar ze die week geld aan uitgegeven hebben. Kopieer de werkbladen in bijlage op A3-formaat en hang deze op in de klas. Voorzie ook een leeg blad bij wijze van restcategorie waar leerlingen andere producten / activiteiten kunnen plaatsen. o Eten en drinken (broodjes, blikjes, snoep, ) o GSM (toestel zowel als belkrediet) o Muziek o Vrije-tijdsactiviteiten o Kledij o Op stap gaan met vrienden o Computers en andere toestellen Deel post- its uit aan de leerlingen. Op de post-its noteren ze het budget dat ze uitgegeven hebben in de categorie waar de foto naar verwijst Bespreking in de klas:overloop met de jongeren hun budgetplan o Zijn er grote verschillen in de budgetten die we uitgeven? Hoe komt dat? o Hoeveel geld heb je ter jouwer beschikking? o Hoe kom je aan dat geld? o Waar geef je het aan uit? o Zit je ergens met gaten? Hoe kan je dat oplossen? o Wat met de toekomst? Welke job zou je graag doen? Speelt geld daar een rol in? Ga je je uitgavenplan moeten aanpassen? Materiaal: werkbladen extra A3-blad post-its 20
22 computer 21
23 eten 22
24 GSM 23
25 Kledij 24
26 muziek 25
27 vrienden 26
28 vrije tijd 27
29 Wonen: huisje, boompje, tuintje Doelstelling: Met jongeren nadenken over verschillende mogelijke woonsituaties. Hen aanspreken op hun zin voor zelfstandigheid en de voor- en nadelen van bepaalde keuzes blootleggen. Verloop: Breng een hoop tijdschriften mee. Laat jongeren hierin bladeren en bij wijze van knippen, plakken en bijtekenen een collage samenstellen van hun ideale woonsituatie. Concrete informatie over het wat en het waarom of de voor- en nadelen van de verschillende woonopties vinden ze terug in de jongerengids. Volgende elementen zouden in hun collage moeten terugkomen: o Hoe wil je wonen? In welk soort huis? o Wil je kopen of huren o Wie woont er nog? o Stad of platteland o De jongeren stellen hun collage aan de groep voor. Nabespreking o Is dat hoe je nu woont? Waar zitten de verschillen? Waarom wil je het anders zien? o Zie je dit op korte termijn veranderen? Waarom en hoe denk je dat vorm te geven? o Wat zou er dan voor jou veranderen? Voordelen? Nadelen? o Tips voor elkaar? Materiaal tijdschriften knip- en plakspullen A3-bladen om de collages op te maken. 28
30 Rechten en plichten: stellingenspel Doelstelling: Deze methodiek wil jongeren bewust maken rond hun eigen rechten en plichten. Vanaf welke leeftijd mag je wat? Verloop: Kopieer de afbeeldingen in bijlage op A3 en verspreid deze over de hele klas. De leerlingen staan in het midden van de klas Schotel hen een situatie voor. o Ronde 1: De leerlingen gaan staan bij de leeftijd waarop zij denken dat dit toegelaten is. Het gaat hier om een feit, niet om hun mening. Deze komt later aan bod. Ze kunnen dus weten (of gokken) dat je pas rookwaren mag aankopen vanaf je 16e, maar in ronde twee van plaats veranderen omdat ze vinden dat dit al vanaf je 13e moet kunnen. o Ronde 2: De leerlingen gaan bij de leeftijd staan waarop zij vinden dat dit toegelaten zou moeten zijn. Het gaat hier om hun mening, niet om het feit. Pols naar hun motivaties om te staan waar ze staan. Varianten Rustigere variant: print de afbeeldingen af op gekleurd papier en laat de jongeren stemmen met hun kaartjes Eventueel kan, om er een competitief element in te brengen, een puntensysteem aan toegevoegd worden. Hebben ze het juist, krijgen ze een punt. Staan ze bij de verkeerde afbeelding, 0 punten. Materiaal werkbladen extra A3-blad 29
31 SITUATIES Rookwaren kopen (16) 16 Roken staat op zich geen leeftijd op, enkel op de verkoop Roken op openbare plaatsen Alcohol drinken staat op zich geen leeftijd op, enkel op de verkoop Alcohol kopen (sterke drank) (18) Pintjes drinken op café (16) Uitgaan in een dancing (16) 16 Uitgaan naar een fuif van de jeugdbeweging staat geen leeftijd op 16 Seks (16) 18 Internetseks (18) Een testament opstellen (16) 16 Stoppen met school en thuis les krijgen mag altijd, in België bestaat enkel leerplicht, geen schoolplicht) 18 Stoppen met leren (18) Kiezen bij wie je woont als je ouders gaan scheiden. ( je ouders of de jeugdrechter beslissen. Je mag wel je mening geven) 15 Een studentenjob doen (15) Je eigen geloof kiezen mag altijd, je ouders kunnen je niets verplichten Je eigen zin doen, zonder dat je ouders iets te zeggen hebben (18, 18 (op voorwaarde dat je de wet naleeft) Abortus plegen staat geen leeftijd op. De wet zegt dat de zwangere vrouw zelf mag beslissen. Over leeftijd wordt niet gesproken. Een arts van een abortuscentrum mag dus op verzoek van een minderjarige een abortus uitvoeren. Elke arts en hulpverlener is gebonden aan het beroepsgeheim. Ze mogen je ouders dus niet op de hoogte brengen van je verzoek tot een zwangerschapsafbreking, noch van de eventuele ingreep. Een verkeersboete moeten betalen als je iets fout gedaan hebt. 16 Doe je een overtreding, dan stelt de politie een proces-verbaal op en stuurt dat naar het jeugdparket. De jeugdrechter kan onder je zestien jaar geen geldboete opleggen en geen gevangenisstraf uitspreken. Opgelet! Vanaf zestien jaar is de verkeersrechter bevoegd en kunnen wel de gewone straffen worden opgelegd. Geld lenen bij de bank 18 De jeugdrechter KAN je doorverwijzen naar een gewone rechter. (16) 16 Een voorlopig rijbewijs halen door te slagen in het theoretisch examen
32 12 jaar 31
33 13 jaar 32
34 14 jaar 33
35 15 jaar 34
36 16 jaar 35
37 17 jaar 36
38 18 jaar 37
39 21 jaar 38
40 39 Mag nooit
41 Relaties met ouders en vrienden: carrousselspel1 Doelstelling: Nadenken over belangrijke onderdelen en karakteristieken van vrienschaps- en familierelaties Beseffen dat dit voor iedereen anders is. Verloop: Zet de deelnemers in een binnen- en buitenkring, zodat er steeds paren ontstaan. Zorg ervoor dat er voldoende ruimte tussen de paren is, zodat de buren het gesprek niet kunnen volgen. Ieder paar krijgt een enveloppe met daarin een aantal vragen op kaartjes. De binnenkring-deelnemers mogen als eerste een kaartje uit de enveloppe nemen en de vraag aan de andere stellen. Deze mag de vraag beantwoorden, of passen. Vervolgens mag hij/zij een vraag aan de ander stellen. Na een paar minuten vraag je de buitenkring op te schuiven naar links. Zo ontstaan er nieuwe paren. Ga door tot iedereen de kring rondgeweest is en dus bij z n initiële partner uitkomt. Nabespreking o Wat heb je geleerd? Zijn er dingen die je schokten of die je vreemd vond? o Welke antwoorden kwamen steeds terug? o Was er een verschil tussen de partners met wie je praatte? Welk? o Zijn er verschillen tussen jongens en meisjes Materiaal Vragenkaartjes 1 Deze methodiek is gebaseerd op de methodiek Carrouselspel uit de werkmap Plezante Seks, Sensoa,
42 V Wat vind je belangrijk in een vriendschapsrelatie? V Is er een verschil tussen een vriendschap met iemand van hetzelfde / het andere geslacht? V Wat vind je belangrijker? Familie of vrienden? V Ex-geliefden kunnen geen goede vrienden zijn. V Het is moeilijker om homo te zijn dan om hetero te zijn. V Vind je het makkelijk of moeilijk om nieuwe vrienden te maken? Waarom? V Privacy ten opzichte van je ouders is superbelangrijk. Of moeten ze eigenlijk toch zoveel mogelijk weten? Wat wel, wat niet? V Wat denk je over internetseks? Hetzelfde als real life seks? Zou je dit met andere partners doen? 41
43 V Vanaf wanneer wil je met iemand samenwonen? V Zie je jezelf ooit trouwen? Waarom wel / niet? V V Vind je het een goede zaak dat je ouders tot je 18 jaar aansprakelijk zijn voor jou en dus moeten betalen als jij iets fout doet? Over welke onderwerpen praat je wel met je vrienden en niet met je familie? En omgekeerd? V V Lijkt het je een goed idee om een relatie te beginnen met je beste vriend(in)? Zou jij ontrouw kunnen zijn aan je lief? Zou je het van je lief verdragen? V Wat vind je een mega-afknapper? 42
44
Methodiekenbundel bij de JONGERENGIDS voor tieners van 12 tot 15 jaar
Methodiekenbundel bij de JONGERENGIDS voor tieners van 12 tot 15 jaar Methodiekenbundel bij de JONGERENGIDS voor tieners van 12 tot 15 jaar Een uitgave van: De Ambrassade vzw, Leopoldstraat 25 1000 Brussel
Nadere informatieAANSLUITING BIJ VAKKEN & VAKOVERSCHRIJDENDE EINDTERMEN (VOETen)
AANSLUITING BIJ VAKKEN & VAKOVERSCHRIJDENDE EINDTERMEN (VOETen) (VAN KRACHT VANAF SEPTEMBER 00) VOOR DE DERDE GRAAD AANSLUITING BIJ DE VAKKEN De ethische matri aardrijkskunde biologie ecologie economie
Nadere informatieWervelende. Voorlichtingsshow
De Wervelende Voorlichtingsshow Introductieles/Omkadering 1. HINTS Doelstelling: Taal en termen kennen. Werkwijze: Om beurten krijgt men een woord in het oor gefluisterd door de begeleider De deelnemer
Nadere informatieIEMAND VAN JE FAMILIE
POLITIE STEUNKAARTJE IEMAND VAN JE FAMILIE STEUNKAARTJE IEMAND VAN JE GEZIN STEUNKAARTJE JE VERKERING STEUNKAARTJE BESTE VRIEND/VRIENDIN STEUNKAARTJE HUISARTS STEUNKAARTJE (LEERLING)BEGELEIDER STEUNKAARTJE
Nadere informatieMETHODIEKENBUNDEL. 16-22 jaar
METHODIEKENBUNDEL 16-22 jaar METHODIEKENBUNDEL bij www.jongerengids.be voor 16- tot 22-jarigen 26 september 2015 1 Colofon Redactie: Incepti Eindredactie: De Ambrassade Lay-out voorpagina en werkbladen:
Nadere informatieAANSLUITING BIJ VAKKEN & VAKOVERSCHRIJDENDE EINDTERMEN (VOETen)
AANSLUITING BIJ VAKKEN & VAKOVERSCHRIJDENDE EINDTERMEN (VOETen) (VAN KRACHT VANAF SEPTEMBER 200) VOOR DE EERSTE GRAAD 2 2 AANSLUITING BIJ DE VAKKEN aardrijkskunde biologie sociaal-economische initiatie
Nadere informatieDEEL 1: HET VOET-BELEID
-INSTRUMENT SO DEEL 1: HET -BELEID Hoe zorgt de school ervoor dat alle vakoverschrijdende eindtermen voor álle leerlingen worden nagestreefd? A. DOELGERICHT? Is er een visie t.a.v.? Heeft de school een
Nadere informatieGeschiedenis en VOET
Geschiedenis en VOET Per 1 september 2010 traden de nieuwe vakoverschrijdende eindtermen (VOET) in werking en vanaf 1 september 2011 zal de doorlichting de VOET meenemen in de focus van de scholen. De
Nadere informatieMijn lichaam is goed! Doe-opdrachten rond lichaamsbeeld voor 5-6 BaO
Mijn lichaam is goed! Doe-opdrachten rond lichaamsbeeld voor 5-6 BaO Hieronder vind je een lesvoorbereiding voor twee lesuren rond lichaamsbeeld bij kinderen van 10 tot 12 jaar. Het bevat verschillende
Nadere informatieWerkvormen: Basis 6.1 Kwaliteiten van een vriend Reflectie Subgroepen 30 min 6.2 Hyves-profiel Reflectie Subgroepen (digi) 20 min.
Les 6: Gezocht: een vriend Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen weten wat ze belangrijk vinden in een vriendschap; Kinderen kunnen een aantal kenmerken en voorwaarden benoemen waar een vriendschap aan moet
Nadere informatie2. Projectomschrijving 6 3. Website & lespakket 7 4. Eindtermen 8. 2. Spelbord en spelkaarten 23. 2. HIV & soa 63
lespakket Lespakket Dicht bij mijn bed show Inhoudsopgave 1. Inleiding 5 2. Projectomschrijving 6 3. Website & lespakket 7 4. Eindtermen 8 5. PIKASOLL 9 1. RELATIes 11 1. Spel Reis rond de wonderlijke
Nadere informatieInfo. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde
Info Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Inhoud INHOUD 1. Waar gaat het over 3 2. Aanraken 4 3. Hoe noem jij dat? 5 4. Baas over
Nadere informatieSlachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg
Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg Informatie voor cliënten Cliënten en geestelijke gezondheidszorg Slachtoffers van mensenhandel hebben vaak nare dingen meegemaakt. Ze zijn geschokt
Nadere informatieleeftijdsladder Wat is het verschil tussen minder- en meerderjarig?
leeftijds ladder Alle mensen hebben rechten en plichten. Maar die verschillen wel naargelang je meerderjarig of minderjarig bent. Wat mag op welke leeftijd? Wat is het verschil tussen minder- en meerderjarig?
Nadere informatieOver taaie taboes en lastige liefdes
Seksuele diversiteit graad 3 Lesvoorbereiding Over taaie taboes en lastige liefdes Bij lesmateriaal, bij deze les op de site, vind je het nodige lesmateriaal voor deze les: Print het artikel Huwelijken
Nadere informatieEducatief materiaal om te werken rond relaties en seksualiteit met de bijhorende VOET
1 Educatief materiaal om te werken rond s en seksualiteit met de bijhorende VOET Beddengoed, voorbehoedmiddelengids voor jongeren Een heldere en leerrijke brochure, bruikbaar in klasverband. Het boekje
Nadere informatie1 ste graad 2 de graad 3 de graad. Communicatie. Creativiteit. Praatronde - klasraad (Vakoverschijdende eindtermen: Gemeenschappelijke stam)
(Vakoverschijdende eindtermen: Gemeenschappelijke stam) 1 ste graad 2 de graad 3 de graad Communicatie manier een idee, gedachte verbaal en non-verbaal uiten. manier een idee, gedachte verbaal en non-verbaal
Nadere informatieKop. Romp. Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 1-Profiel1,2,3
Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 1-Profiel1,2,3 Tijd: 50 minuten Voorbereiding: op www.meerdanliefde.nl is veel informatie te vinden in redelijk eenvoudige taal. Ook in het App Note Mouse draaiboek staan
Nadere informatieReality Reeks - Verwerkingsopdrachten. Hey Russel! Een bijzondere vriendschap
Reality Reeks - Verwerkingsopdrachten Hey Russel! Een bijzondere vriendschap Lees blz. 5 tot en met 8. Jim vindt Rudsel een rare naam. Jim zegt dit ook tegen Rudsel. Vind jij het ook een rare naam? Is
Nadere informatieHuiswerk Spreekbeurten Werkstukken
Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken - 2 - Weer huiswerk? Nee, deze keer geen huiswerk, maar een boekje óver huiswerk! Wij (de meesters en juffrouws) horen jullie wel eens mopperen als je huiswerk opkrijgt.
Nadere informatieDe vragen sluiten aan bij de belevingswereld van de leerlingen en zijn onderverdeeld in de volgende vijftien categorieën:
> Categorieën De vragen sluiten aan bij de belevingswereld van de leerlingen en zijn onderverdeeld in de volgende vijftien categorieën: 1 > Poten, vleugels, vinnen 2 > Leren en werken 3 > Aarde, water,
Nadere informatieLiefde, voor iedereen gelijk?
Seksuele diversiteit graad 2 Lesvoorbereiding Liefde, voor iedereen gelijk? Bij lesmateriaal, bij deze les op de site, vind je het nodige lesmateriaal voor deze les: Print de verhalen 'Het geheim van Mirjam'
Nadere informatieWat is het verschil tussen minder- en meerderjarig?
leeftijds ladder Alle mensen hebben rechten en plichten. Maar die verschillen wel naargelang je meerderjarig of minderjarig bent. Wat mag op welke leeftijd? Wat is het verschil tussen minder- en meerderjarig?
Nadere informatie> NASLAG WERKWINKEL LEERLINGEN IN DE SCHOOLRAAD Studiedag Leerlingen en school: partners in crime? 24-04-3013
> NASLAG WERKWINKEL LEERLINGEN IN DE SCHOOLRAAD Studiedag Leerlingen en school: partners in crime? 24-04-3013 Leerlingen uit het secundair onderwijs mogen vertegenwoordigd zijn als partner op de schoolraad.
Nadere informatieWorkshop levensverhalen van Duitse soldaten infobrochure voor leraren
Workshop levensverhalen van Duitse soldaten infobrochure voor leraren Deze infobrochure bevat een inhoudelijke beschrijving van de workshop en zijn doelstellingen. Ten tweede vinden begeleidende leraren
Nadere informatieAls je ouders uit elkaar gaan
Scheiding Als je ouders uit elkaar gaan Alles over scheiden Bemiddelen in familiezaken www.bemiddelingvzw.be Als je ouders apart gaan wonen www.tweehuizen.be De Scheidingsschool www.descheidingsschool.be
Nadere informatieEN HET ONDERSTEUNINGS CENTRUM JEUGdZORG
EN HET ONDERSTEUNINGS CENTRUM JEUGdZORG 2 Inleiding In deze brochure vind je informatie over het Ondersteuningscentrum Jeugdzorg. We leggen uit wat het Ondersteuningscentrum Jeugdzorg is, wie er werken
Nadere informatie150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft!
150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! Scott de Jong http://www.positiefleren.nl - 1 - Je leest op dit moment versie 2.0 van het Ebook: 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft.
Nadere informatieLes 1. Wensen & Grenzen. Praten over seks... Hoe en hoezo?
Les 1 Wensen & Grenzen Praten over seks... Hoe en hoezo? In deze eerste les wordt het thema 'Seksueel gedrag' geïntroduceerd. Het is aan jou als mentor / docent om te bepalen of de sfeer in de groep veilig
Nadere informatieSTUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING
STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Wetenschappen AO AV 004 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 24 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1 Opleiding... 5 1.1 Korte
Nadere informatieHet verhaal van een veroorzaker van een verkeersongeval: les 2 SECUNDAIR ONDERWIJS. Doelgroep. VOETen. Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie
Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie SECUNDAIR ONDERWIJS Het verhaal van een veroorzaker van een verkeersongeval: les 2 Doelgroep Leerlingen van de derde graad secundair onderwijs VOETen Gemeenschappelijke
Nadere informatieOng e pland. zwanger Onverwacht? Ongewenst? Wat nu?
Ong e pland zwanger Onverwacht? Ongewenst? Wat nu? Alles over ongeplande zwangerschap Fara, luister- en informatiepunt rond zwangerschapskeuze tel. 016 38 69 50 www.faranet.be met Xtra voor jongeren LUNA
Nadere informatieOng e pland. zwanger Onverwacht? Ongewenst? Wat nu?
Ong e pland zwanger Onverwacht? Ongewenst? Wat nu? Alles over ongeplande zwangerschap Fara, luister- en informatiepunt rond zwangerschapskeuze tel. 016 38 69 50 www.faranet.be met Xtra voor jongeren LUNA
Nadere informatieInternetvrienden. Benodigheden. Lesdoelen. Begrippen. Boeken. online mogelijkheden, social media, internet, mediawijs, online risico s
Kriebels in je buik Internetvrienden 1 Internetvrienden Groep 7 120 min Begrippen online mogelijkheden, social media, internet, mediawijs, online risico s Benodigheden Digibord Werkblad Tips en Tricks
Nadere informatieJIJ EN HET ONDERSTEUNINGS CENTRUM JEUGDZORG
JIJ EN HET ONDERSTEUNINGS CENTRUM JEUGDZORG 2 JIJ EN HET ONDERSTEUNINGSCENTRUM JEUGDZORG / 3 INLEI DING In deze brochure vind je informatie over het Ondersteuningscentrum jeugdzorg. We leggen uit wat het
Nadere informatieVertel aan je kind dat het nodig is de school in te lichten om het pesten te laten stoppen;
Pesten op school Veel gestelde vragen Wat doe je als je kind gepest wordt? Maak voldoende tijd voor een gesprek; laat je kind vertellen wat er zich afspeelt en hoe het zich voelt; Neem het verhaal van
Nadere informatieSTUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING
STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Humane Wetenschappen ASO2 AO AV 003 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 24 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1 Opleiding...
Nadere informatieTaalvaardigheid Preventie en remediëring. -betrokkenheid verhogende werkvormen creëren -een maximale -herformuleren de lln het probleem
Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel VOET LEREN LEREN EN GOK Voet@2010 leren leren en thema s gelijke onderwijskansen Socio-emotionele ontwikkeling (1ste graad)
Nadere informatieWat is kindermishandeling? Hoe kan kindermishandeling stoppen? Wie kan je hierbij helpen?
Wat is kindermishandeling? Hoe kan kindermishandeling stoppen? Wie kan je hierbij helpen? In deze folder vind je een antwoord, en lees je ook bij wie je terecht kan als je over mishandeling of verwaarlozing
Nadere informatieSTUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING
STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Economie AO AV 002 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 26 Inhoud 1 Deel 1 Opleiding... 5 1.1 Korte beschrijving... 5 1.1.1 Inhoud... 5 1.1.2 Modules... 5 1.2 Plaats
Nadere informatieSeksualiteit: Grenzen en Wensen
IJBURGCOLLEGE.NL Seksualiteit: Grenzen en Wensen Leerlingen handleiding Michiel Kroon Lieve leerling, Het is belangrijk om op een open en goede manier over seks te kunnen praten. De lessenserie die in
Nadere informatieLes 1: Bewustwording van verbondenheid
Les 1: Bewustwording van verbondenheid Het doel van deze eerste les is gericht op de bewustwording van verbondenheid. Het is erop gericht om de interesse van de kinderen op te wekken voor hun relaties
Nadere informatieAls je ouders uit elkaar gaan
Scheiding Als je ouders uit elkaar gaan Alles over scheiden Als je ouders apart gaan wonen www.tweehuizen.be De Kinderrechtswinkel, voor informatie over jouw rechten tel. 070 21 00 71 www.kinderrechtswinkel.be
Nadere informatieCreatief en flexibel toepassen van Triplep. Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus
Creatief en flexibel toepassen van Triplep Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus Programma Overzicht Kennismaking Persoonlijke werving van ouders Een goede relatie opbouwen met de ouders
Nadere informatieJaarplan Jaarplan PAV 5dejaar
Schooljaar 2011-2012 Leerkracht(en): Vak: Klassen: Ann Debecker, Sonia Mannaerts, Carine Peeters, Ivo Thyssen, Jo Vonckx Jaarplan PAV 5dejaar 5GK, 5RK1, 5RK2 Schooljaar: 2011-2012 Algemene gegevens Leerjaar
Nadere informatieLet s talk about sex Eerste hulp bij seksuele voorlichting
Let s talk about sex Eerste hulp bij seksuele voorlichting Normen en waarden De spelleider wijst iemand aan die een casus voorlegt waarin seksuele voorlichting is gegeven aan een cliënt. Bespreek in tweetallen
Nadere informatieTheorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,
3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol
Nadere informatieIEMAND VAN JE FAMILIE
POLITIE STEUNKAARTJE IEMAND VAN JE FAMILIE STEUNKAARTJE IEMAND VAN JE GEZIN STEUNKAARTJE JE VERKERING STEUNKAARTJE BESTE VRIEND/VRIENDIN STEUNKAARTJE HUISARTS STEUNKAARTJE (LEERLING)BEGELEIDER STEUNKAARTJE
Nadere informatieSoms gebeurt er wel eens iets wat jij niet wilt. Dit noemen wij onvrijwillige zorg. Onvrijwillige zorg mag alleen als jij in gevaar bent, of als jouw
Soms gebeurt er wel eens iets wat jij niet wilt. Dit noemen wij onvrijwillige zorg. Onvrijwillige zorg mag alleen als jij in gevaar bent, of als jouw gedrag gevaarlijk is voor andere mensen. Dit mag nooit
Nadere informatieSeksualiteit bij jongeren met een (chronische) aandoening
Seksualiteit bij jongeren met een (chronische) aandoening Op de polikliniek van het Universitair Kinderziekenhuis St Radboud ziekenhuis willen wij je met deze folder informatie geven over seksualiteit
Nadere informatieMishandeling en seksueel. Laat het niet zomaar gebeuren
Mishandeling en seksueel geweld Laat het niet zomaar gebeuren Alles over mishandeling en seksueel geweld Meldpunt Geweld, Misbruik en Kindermishandeling tel. 1712 elke werkdag van 9 tot 17 uur Dit nummer
Nadere informatie(Uitstel) kinderwens
LANG LEVE DE LIEFDE - Entreeopleidingen in het mbo - (UITSTEL) KINDERWENS - 61 (Uitstel) kinderwens Programma Doelen Benodigdheden Introductie Opdracht 1 Gezinsplanning: Wanneer een kind? Opdracht 2 Wat
Nadere informatiescheiding Ouders blijven ouders Hoorrecht
Het is niet niks als je ouders gaan scheiden. Misschien verschiet je er geweldig van. Misschien vind je de nieuwe duidelijkheid juist wel goed. Hoe dan ook, bij zo n scheiding moet er van alles worden
Nadere informatieUitleg boekverslag en boekbespreking
Uitleg boekverslag en boekbespreking groep 7 schooljaar 2014-2015 Inhoudsopgave: Blz. 3 Blz. 3 Blz. 3 Blz. 4 Blz. 6 Blz. 7 Blz. 7 Stap 1: Het lezen van je boek Stap 2: Titelpagina Stap 3: Inhoudsopgave
Nadere informatie2 > Kerndoelen 11. 4 > Aan de slag 15. 5 > Introductie van de manier van werken 22. 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27
Inhoud 1 > Uitgangspunten 9 2 > Kerndoelen 11 3 > Materialen 12 4 > Aan de slag 15 5 > Introductie van de manier van werken 22 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27 7 > Waarom samenwerkend
Nadere informatieRechtvaardige Rechters in actie
Lesvoorbereiding Rechtvaardige Rechters in actie Print de personagestickers op etiketten of maak er kaartjes van (zie richtlijnen bij Verwondering). Werk graad 2 Print en knip de identiteitskaarten uit,
Nadere informatieTABAK ALCOHOL GAMEN. algemene sociale vaardigheden
Leerlijnen per graad : 3 de graad LO 10-12j Doelstelling: Versterken van de kennis en vaardigheden die kinderen nodig hebben om gezonde keuzes te maken en niet te roken, geen alcohol te drinken en op een
Nadere informatieStappenplan: een spreekbeurt maken
Stappenplan: een spreekbeurt maken 1. Dit weet ik al! Dit wil ik nog te weten komen! Maak op een kladblad een woordspin over het onderwerp. Ik noteer sleutelwoorden Schrijf onder je woordspin vragen die
Nadere informatieNiet Normaal. Hetero s zijn niet normaal, ze zijn gewoon met meer.
LEIDRAAD VOOR BEGELEIDERS Niet Normaal Hetero s zijn niet normaal, ze zijn gewoon met meer. Het project Niet Normaal wil seksuele diversiteit bespreekbaar maken bij (Gentse) jongeren van 14 tot 18 jaar.
Nadere informatieDesiree Piar 0824864 CMD 1B Docent : James boekbinder Project : vrijwilligers 55+ Doelgroeponderzoeksverslag
Doelgroeponderzoeksverslag Interviews Naam: Sharlene Piar Arends leeftijd: 59 Hoe zou jij een tienermoeder helpen als jij een vrijwilliger was? En waarmee zou je een tienermoeder mee helpen? Advies geven
Nadere informatieIk geloof dus ik ben?
Ik geloof dus ik ben? Naar: Bord vol kinderrechten Oh my god (UNICEF België) Leeftijd: 6 tot 9 jaar Duur: 2x 50 min. Doelen De kinderen weten dat er verschillende soorten geloof in de wereld zijn De kinderen
Nadere informatieDEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!
DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het
Nadere informatieover de toekomst over de toekomst
over de toekomst over de toekomst over de toekomst over de toekomst over de toekomst over de toekomst over de toekomst Wat wil in je leven nooit meer anders dan nu? Wat wil je graag veranderen aan je leven
Nadere informatie*Ook met het programma Paint van Windows kunnen foto s bewerkt worden
Lesbrief Online pesten Leerjaar 1-Profiel1,2,3 Tijd: 50 55 minuten Voorbereiding: op http://mediawijsheid.nl/onlinepesten staan allerlei filmpjes, informatie en artikelen over online pesten, bruikbaar
Nadere informatieAlgemene inleiding. Maak het onbespreekbare bespreekbaar met Jouw Stad in de Klas
Thema Overgewicht 1 Algemene inleiding Maak het onbespreekbare bespreekbaar met Jouw Stad in de Klas Het lespakket 'Overgewicht' bestaat uit 4 lessen en iedere les duurt ongeveer een uur. Het doel is om
Nadere informatieRUZIE MET VRIENDEN, LIEFDESVERDRIET EN DE RELATIE TOT DE OUDERS AAN DE LIJN OF OP HET SCHERM BIJ AWEL.
RUZIE MET VRIENDEN, LIEFDESVERDRIET EN DE RELATIE TOT DE OUDERS AAN DE LIJN OF OP HET SCHERM BIJ AWEL. HALLO Hallo. Ik ben een meisje van 12, mijn ouders zijn gescheiden en mijn moeder heeft nu een nieuwe
Nadere informatieEEN GOEDE VOORBEREIDING IS HET HALVE WERK. Plannen en evalueren van een activiteit. Inhoud
Plannen en evalueren van een activiteit Inhoud Doelgroep Vakgebied Duur Materialen Doelen In deze les moeten de leerlingen in groep een bepaalde activiteit voorbereiden. Dit kan bijvoorbeeld het organiseren
Nadere informatieMijn computer is leuk
Handleiding Mijn computer is leuk Ouders praten samen over computers, kinderen en opvoeding Pharos, 2014 Marjolijn van Leeuwen INHOUDSOPGAVE Inleiding blz. 3 De themabijeenkomst blz. 5 Thema 1, oefeningen
Nadere informatieSTUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING
STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Humane Wetenschappen ASO3 AO AV 008 Versie 2.0 BVR Pagina 1 van 27 Inhoud 1 Deel 1 Opleiding... 5 1.1 Korte beschrijving... 5 1.1.1 Inhoud... 5 1.1.2 Modules...
Nadere informatieInhoud. Mijn leven. ik ga verhuizen
Inhoud Inleiding...3 Hoofdstuk 1 Plannen... 4 Hoofdstuk 2 Meubels enzo... 6 Hoofdstuk 3 Geld... 8 Hoofdstuk 4 Winkelen... 10 Hoofdstuk 5 Adreswijziging... 12 Hoofdstuk 6 De sleutel!... 14 Hoofdstuk 7 Voorbereiden...
Nadere informatieMethodiekenbundel bij de JONGERENGIDS voor 8-11 jarigen
Methodiekenbundel bij de JONGERENGIDS voor 8-11 jarigen Methodiekenbundel bij de JONGERENGIDS voor 8-11 jarigen Een uitgave van: De Ambrassade vzw, Leopoldstraat 25 1000 Brussel Inhoudelijke realisatie
Nadere informatieLESSUGGESTIES BIJ DE BOEKENKIST COMING OF AGE - praktijkonderwijs
LESSUGGESTIES BIJ DE BOEKENKIST COMING OF AGE - praktijkonderwijs Inhoud Handleiding docent... 2 Meet & Greet de boeken!... 4 TOP 3... 5 Opdrachtblad vragenspel... 6 Kopieerblad vragenkaartjes spel...
Nadere informatieWelkom bij Centrum Jeugd. Informatie voor kinderen, jongeren en hun familieleden
Welkom bij Centrum Jeugd Informatie voor kinderen, jongeren en hun familieleden Welkom bij Centrum Jeugd Je gaat deelnemen aan een van de behandelingen bij Centrum Jeugd van GGz Breburg. De behandelaren
Nadere informatie(On)g e pland. zwanger Verwacht of ongepland? Wat nu?
(On)g e pland zwanger Verwacht of ongepland? Wat nu? Alles over zwangerschap Fara, luister- en informatiepunt rond zwangerschapskeuze tel. 016 38 69 50 www.faranet.be met Xtra voor jongeren LUNA alle vragen
Nadere informatieMeten van mediawijsheid. Bijlage 6. Interview. terug naar meten van mediawijsheid
Meten van mediawijsheid Bijlage 6 Interview terug naar meten van mediawijsheid Bijlage 6: Het interview Individueel interview Uitleg interview Ik zal je uitleggen wat de bedoeling is vandaag. Ik ben heel
Nadere informatievoorlopige hechtenis kinderbijslag spaarrekening ... als je minderjarig bent bioscoop identiteitskaart beroepsvereniging deeltijds onderwijs dancing
... als je minderjarig bent uitgave 2007 ... als je minderjarig bent Minderjarig Volgens de Belgische wetten is een minderjarige een persoon die jonger is dan 18. Mensen en diensten die rond de wet werken
Nadere informatieVoor kinderen die meer willen weten over echtscheidingen. uitgave 2005
Voor kinderen die meer willen weten over echtscheidingen uitgave 2005 Steeds meer kinderen stellen vragen aan de Kinderrechtswinkels over echtscheiding. Scheiden kan niet zomaar, je moet heel veel regels
Nadere informatieLessenserie over Taal & Respect. Klas 1 - VMBO
Lessenserie over Taal & Respect Klas 1 - VMBO Hallo, In deze lessenserie ga je samen met je klasgenoten en je docent nadenken over de effecten van grof taalgebruik en het respectvol omgaan met de ander.
Nadere informatieSTUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING
STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Economie AO AV 002 Protocol Datum: 25 juli 2006 Versie 2.0 BVR Pagina 1 van 27 Inhoud 1 Deel 1 Opleiding... 5 1.1 Korte beschrijving... 5 1.1.1 Inhoud...
Nadere informatieInhoud. Mijn leven. de liefde en ik
Inhoud Inleiding...3 Hoofdstuk 1 Gevoelens... 4 Hoofdstuk 2 Ontmoeten... 6 Hoofdstuk 3 Verliefd... 8 Hoofdstuk 4 Date... 10 Hoofdstuk 5 Verkering... 12 Hoofdstuk 6 Intimiteit... 14 Hoofdstuk 7 Seks...
Nadere informatieGeweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders. huiselijkgeweldwb.nl 0900 126 26 26. 5 cent per minuut
Geweld in huis raakt kinderen Informatie en advies voor ouders Grafisch ontwerp: Ontwerpstudio 2 MAAL EE Bij huiselijk geweld tussen (ex-)partners worden kinderen vaak over het hoofd gezien. Toch hebben
Nadere informatieWeek van de Lentekriebels
Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels Relationele en seksuele opvoeding, op school en thuis Anja Sijbranda GGD Hart voor Brabant Programma Waarom relationele en seksuele vorming? Wat doet school?
Nadere informatieWelkom bij. Mijn puber en de sociale media hoe ga ik daar mee om? Gaby Herweijer
Welkom bij Mijn puber en de sociale media hoe ga ik daar mee om? Gaby Herweijer Welkom in de Puberteit Pubers ondergaan veel veranderingen Vrienden School Lichamelijk Seksualiteit Hersenen Pubers vragen
Nadere informatieLEERKRACHTGEDEELTE ACTIVITEIT HOE-FILE: HOE MAAK IK HET UIT? VAN LIEF NAAR EX.
LEERKRACHTGEDEELTE ACTIVITEIT HOE-FILE: HOE MAAK IK HET UIT? VAN LIEF NAAR EX. Omschrijving van de activiteit De leerlingen lezen tips over correct handelen als je het uitmaakt met je lief. Ze bespreken
Nadere informatieGrenzeloze vrijheid? Discussiebijeenkomst tienerclub
Grenzeloze vrijheid? Discussiebijeenkomst tienerclub Leeftijd: 12-16 jaar Tijdsduur: 1 uur Doelen - De jongeren denken na over de betekenis van de muur tussen Israël en de Palestijnse gebieden in het dagelijks
Nadere informatieJuf Sabine en juf Maaike
Je moet daar heel wat voor kunnen: - Je moet goed kunnen lezen - En ook goed begrijpen wat je leest - Je moet goed kunnen opzoeken - En goed kunnen kiezen wat je wel en niet nodig hebt. - Je moet je verhaal
Nadere informatieWat doet NIM Maatschappelijk Werk?
Wat doet NIM Maatschappelijk Werk? Hulp, informatie en advies voor iedereen die het nodig heeft Bij NIM Maatschappelijk Werk kan iedereen die het nodig heeft (in Nijmegen en de regio) aankloppen voor gratis
Nadere informatieInhoudstafel Luistermoment La J Kinderen Lees dit alvorens te beginnen... 2 Doel van de activiteit... 2 Overzicht... 2 Praktische voorbereiding...
Inhoudstafel Luistermoment La J Kinderen Lees dit alvorens te beginnen... 2 Doel van de activiteit... 2 Overzicht... 2 Praktische voorbereiding... 2 Voorbereiding... 2 Locatie... 2 Materiaal... 2 Veel
Nadere informatieBIJEENKOMST 1- KENNISMAKING
BIJEENKOMST 1- KENNISMAKING kennismaken met groepswerker en groepsleden afspraken maken in groep een eerste gevoel van rust, vertrouwen en veiligheid creëren kennismaken met het thema budgetteren aanzetten
Nadere informatieLesbrief bij Mijn broer is een boef van Netty van Kaathoven voor groep 7 en 8
Lesbrief bij Mijn broer is een boef van Netty van Kaathoven voor groep 7 en 8 Inhoud van deze lesbrief - Thema s in het boek - Lesopzet - Doel van de les - Uitwerking - Bijlage: opdrachtenblad Thema s
Nadere informatieHEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN
E-blog HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN In talent & groei Het is belangrijk om je talent goed onder woorden te kunnen brengen. Je krijgt daardoor meer kans om het werk te
Nadere informatieFOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.
PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een
Nadere informatieOuderbijeenkomst Week van de Lentekriebels
Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels Relationele en seksuele opvoeding op school en thuis Naam Christel van Helvoirt GGD Hart voor Brabant Waar denken jullie aan bij seksualiteit? Gevoelens Veiligheid
Nadere informatieLeerlijnen per drug : ALCOHOL Onderwijsvorm: KLEUTER EN LAGER
Leerlijnen per drug : ALCOHOL Onderwijsvorm: KLEUTER EN LAGER kleuter 2,5-6j 1 ste graad LO 6-8j 2 de graad LO 8-10j 3 de graad LO 10-12j doelstelling doelstelling doelstelling doelstelling Versterken
Nadere informatiePeer to peer interventie copyright Marieke Kroneman les 3 van 4 debat
3. Derde bijeenkomst over gender stereotype verwachtingen Gender stereotype verwachtingen zijn een belangrijke determinant voor een homonegatieve houding. KERNBOODSCHAP van deze les: je hoeft niet je houding
Nadere informatieIedereen online, van 9 tot 99 jaar. Les 7 ... Facebook, sociaal zijn op het internet. Deze iconen tonen aan voor wie het document is
Les 7... Facebook, sociaal zijn op het internet Deze iconen tonen aan voor wie het document is Leerkrachten WebExperts Senioren Leerlingen Achtergrondinformatie Achtergrondinformatie voor de leerkracht
Nadere informatiescheiding Ouders blijven ouders Recht van spreken
Het is niet niks als je ouders gaan scheiden. Misschien verschiet je er geweldig van. Misschien vind je de nieuwe duidelijkheid juist wel goed. Hoe dan ook, bij zo n scheiding moet er van alles worden
Nadere informatieuitgave december 2011 beroepsgeheim
uitgave december 2011... met thet beroepsgeheim ... met het beroepsgeheim Sommige problemen, ziektes, kan je niet in je eentje oplossen. Om deze problemen aan te pakken, heb je hulp nodig van mensen die
Nadere informatie