Z0499F6DB39 1. Wat zijn de resultaten van de proef met Ultima van Ecostyle als alternatief voor de onkruidbestrijding op verhardingen?

Transcriptie

1 Gemeenteraad van Goeree-Overflakkee Postbus AA MIDDELHARNIS *Z0499F6DB39* Ons kenmerk : Z /5049 Behandelaar : A. Flikweert Uw kenmerk : Uw brief : Onderwerp : Beantwoording schriftelijke vragen ChristenUnie over onkruidbestrijding Bijlage(n) : Datum : 24 juni 2015 Geachte raad, De fractie van de ChristenUnie heeft ons college verzocht een aantal vragen te beantwoorden naar aanleiding van de proef met het ingezette middel Ultima voor de bestrijding van onkruid op verhardingen. Deze brief voorziet in de beantwoording van deze vragen. 1. Wat zijn de resultaten van de proef met Ultima van Ecostyle als alternatief voor de onkruidbestrijding op verhardingen? Afgelopen seizoen is er in de kern Nieuwe-Tonge een proef gedaan met het alternatieve middel Ultima van Ecostyle. In de kern Nieuwe-Tonge is ca. 7,4 ha. te beheren verharding, voornamelijk bestaande uit asfalt, klinkers en tegels. Voor de proef is logischerwijs gekeken naar de elementenverharding, tegels en klinkers. De onkruiddruk in Nieuwe-Tonge was 2014 onder het gemiddelde. Ook de schone beginsituatie viel op. Dit komt door de bestrijding met glyfosaat in voorgaande jaren. Hierdoor waren nauwelijks wortelresten van onkruid aanwezig. De twee spuitrondes met Ultima vonden plaats in dezelfde periode als de bespuiting met glyfosaat. Dit gebeurde in de maanden mei/juni en augustus/september. De manier van toepassing met Ultima is vergelijkbaar als die met Roundup (glyfosaat). Beide middelen worden direct op het onkruid gespoten door middel van detectie van het bladgroen. Bij Roundup wordt een kleine hoeveelheid op het onkruid gespoten, dit is voldoende voor afsterving van de plant. Bij Ultima wordt het gedetecteerde onkruid volledig nat gespoten. Met de bestrijding met Ultima wordt dus veel meer middel en water gebruikt dan bij het gebruik van Roundup. Ultima mag net als Roundup niet worden gebruikt tijdens regen of als er regen op komst is. Daarnaast is het middel veel gevoeliger voor temperatuur invloeden. Volgens fabrikant Ecostyle is Ultima het effectiefst tussen de ᵒC. Tijdens de proef lag de temperatuur tijdens de 1 e ronde rond de 23ᵒC. en tijdens de 2 e ronde op 20ᵒC. Ideale omstandigheden dus. Ultima werkte bij deze temperaturen bijzonder effectief en gaf snel resultaat, binnen 24 uur was zichtbaar waar Ultima was toegepast. Kosten toepassing Ultima en Roundup seizoen 2014 Pilot Ultima Referentie met Round-up Kosten per m2 behandeling 0,042 0,0125 Kosten op jaarbasis per m2 0,084 0,025 Bij de kosten voor de behandeling met Ultima dient te worden opgemerkt, dat dit een prijs is gebaseerd op een pilot met medewerking van de uitvoerder. Dit kan dus niet worden gezien als de uiteindelijke marktprijs. Als voor dezelfde kwaliteit het aantal behandelingen even groot zal zijn als met Roundup zijn de kosten met Ultima ten opzichte van Roundup ca. 3,3 keer hoger. In de weken Koningin Julianaweg 45, 3241 XB Middelharnis, Postbus 1, 3240 AA Middelharnis T , info@goeree-overflakkee.nl, IBAN NL08BNGH , KvK , BTW NL B01

2 na de spuitrondes zijn de resultaten regelmatig gemonitord. De effectiviteit van Ultima op onkruiden tot 10 centimeter is goed. Bij grotere onkruiden en bepaalde soorten is de effectiviteit minder dan met Roundup. Hierbij dient te worden vermeld, dat ook bepaalde soorten voor glyfosaat minder gevoelig zijn. Bij grotere en minder gevoelige onkruiden zou dus een extra herhaling van de behandeling gewenst kunnen zijn. De gemeente hanteert echter een frequent veegbeleid. Dit betekent, dat de voedingsbodem voor onkruid (nog) steeds op tijd wordt weggenomen. Grotere onkruiden werden daarom weinig aangetroffen. Als conclusie over 2014 kan gezegd worden dat Ultima even goed gewerkt heeft als de behandeling met Roundup. Twee rondes spuiten met Ultima en het huidige veegbeleid levert een acceptabel kwaliteitsbeeld op. De periode van één seizoen was echter eigenlijk te kort om hieruit een algehele conclusie te trekken. Dit gezien de zeer schone beginsituatie en de eventuele nawerking van Roundup op de wortelonkruiden. In overleg met de uitvoerder is daarom besloten de pilot te continueren dit seizoen en iets uit te breiden. Elementenverharding liggend langs oppervlaktewater zal dit seizoen ook met Ultima behandeld worden. Ultima heeft een karakteristieke geur. Als het middel wordt toegepast, kan deze behoorlijk indringend zijn, vooral bij warmer weer. Hier zijn gedurende de proef enkele vragen over gesteld door bewoners. Inmiddels heeft de fabrikant een stof toegevoegd, die de geur wat minder onaangenaam maakt. 2. Zijn gedurende het afgelopen jaar nog andere alternatieven uitgeprobeerd? Ja, er is een proefvlak getest met de WAVE. De Wavemethode bestrijdt het onkruid met 100% heet water van ca. 98ᵒC. De infrarood-sensoren detecteren het onkruid en spuiten alleen heet water daar waar nodig. De vrijgekomen energie van het hete water maakt de celstructuur van de plant kapot. Bovengrondse onderdelen van de plant sterven zo af. Nadeel is, dat de ondergrondse delen blijven leven en het onkruid dus weer opnieuw uitloopt. Door regelmatige behandeling raken de wortelonkruiden wel steeds wat verder uitgeput. Er moeten dus jaarlijks 5 tot 6 behandelingen plaats vinden, wat het dus tegelijkertijd (nog) een vrij dure methode maakt. Gezien de marktprijzen moet gerekend worden op 0,14 tot 0,18 per m2 per jaar. Vanuit de markt zelf wordt geadviseerd grotere pilots met heet water, branden en dergelijke over te laten aan grotere partijen. Deze beschikken over grotere budgetten en faciliteiten om deze uit te voeren. Zaak is natuurlijk dan wel te kunnen beschikken over resultaten en bevindingen. Regelmatig worden daarom ambtelijk benchmarkbijeenkomsten en voorlichtingen bezocht om met andere gemeenten contact te hebben over de (nieuwste) technieken, bevindingen en kosten. 3. Wij vragen u aan de raad de terugkoppeling te geven, waarbij de mogelijke opties en gevolgen zijn uitgewerkt met als doel om als gemeente Goeree-Overflakkee definitief met glyfosaat als bestrijdingsmiddel te stoppen. Alternatieven methoden van onkruidbestrijding op verharding zijn nog steeds in ontwikkeling. Bovendien zijn de thans bestaande alternatieven (veel) duurder. De alternatieve methoden van onkruidbestrijding op verharding en de (financiële) consequenties: Borstelen: De bovengrondse delen van de onkruiden worden verwijderd met een metalen borstel. Borstelen kan op veel plaatsen behalve op losliggende verhardingen. Voordeel: - Bij borstelen wordt gelijk ook overige vervuiling verwijderd zoals bladeren en zwerfvuil. - Wortels worden niet verwijderd, wortelonkruiden lopen weer uit; - De metalen borstels zorgen voor vroegtijdige slijtage en schade aan de verharding en straatmeubilair; Pagina 2 van 5

3 - Snelle slijtage borstels, metaaldeeltjes komen in het milieu terecht, ca. 2kg. per ha.; - Voor de huidige beeldkwaliteit zijn circa 5 rondes nodig, extra uitstoot CO2; - Veroorzaakt overlast door geluid en stof. Heet water Heet water met een temperatuur van ruim 98ᵒC wordt op de plant gespoten en werkt diep in de plant door, met als gevolg dat het bovengrondse deel afsterft. Dit kan zowel volvelds of selectief (WAVE). Eenjarige onkruiden gaan na één of twee behandelingen dood. Bij wortelonkruiden zijn echter meerdere behandelingen nodig. - De verdorde plant valt net als bij chemische bestrijding uit elkaar waardoor opruimen niet nodig is; - De methode is toepaspaar bij droog en vochtig weer; - Zaden worden gedeeltelijk ook vernietigd; - Nauwelijks overlast van lawaai en stof. - Wortelonkruiden en oudere planten hebben veel behandelingen nodig, omdat het wortelstelsel moet worden uitgeput; - Er zijn dus meer rondes nodig om hetzelfde resultaat te bereiken als bij chemische bestrijding; - Meerdere rondes betekent ook hogere kosten; - Afhankelijk van het systeem een gemiddeld tot hoog energiegebruik (CO2). Stoom (combinatie) Er zijn op dit moment geen machines op de markt, die alleen met stoom werken. Wel zijn er combinatiemachines. Bij onkruidmachines met stoom wordt, na eerst een hittebehandeling, onder hoge druk en bij een temperatuur van 120 tot 140ᵒC stoom op de planten gespoten. Zodra de stoom op de plant komt, wordt dit omgevormd tot heet water, dat de plant vernield. - Weinig geluids- en stofhinder; - Bij geringe snelheid enigszins preventieve werking als hitte doordringt tot de wortels. - Niet effectief genoeg bij veel onkruidgroei; - Meerdere behandeling nodig, hogere kosten; - Kans op brandschade door de eerste hittebehandeling. Hete lucht Hete lucht werkt door middel van hete luchtcirculatie van 370ᵒC. Door deze te richten op ongewenste vegetatie barsten de bladcellen open en gaan deze kapot. Het gevolg is, dat het onkruid snel verwelkt, bruin wordt en afsterft. - Na enkele uren is verkleuring zichtbaar en na één dag is de bovengrondse vegetatie verdord; - Zaden worden ook grotendeels vernietigd; - Geen brandgevaar ten opzichte van branden. - Wortelonkruiden en oudere planten hebben veel behandelingen nodig, omdat het wortelstelsel moet worden uitgeput, het doodt alleen de bovengrondse delen; - Er zijn dus meer rondes nodig om hetzelfde resultaat te bereiken als bij chemische bestrijding; - Meerdere rondes betekent ook hogere kosten; Pagina 3 van 5

4 - Uitstoot CO2; - De plant blijft na behandeling aanwezig, zodat er niet direct een schoon beeld ontstaat; - Bepaalde planten kunnen veel warmte verdragen en worden slechts weinig beschadigd; - Minder effectief op groter onkruid. Branden Bij branden wordt het onkruid bestreden met onkruidbranders. Er zijn kortweg 2 verschillende methodes. De stootbrander richt de vlam recht naar beneden, waardoor men met een hoge temperatuur het onkruid rechtstreeks te lijf gaat. De infraroodbrander richt de vlam omhoog en verhit een plaat of metalen rooster. De weerkaatste infraroodstralen en warme lucht zorgen voor een onkruid dodend effect. Deze techniek is toepasbaar op alle soorten verharding en bij een niet te grote hoeveelheid onkruid. Onkruidzaden worden grotendeels ook gedood. - Bovengrondse delen worden direct verwijderd door verbranding; - Onkruid wordt niet ongevoelig voor deze behandeling; - Zaden worden ook grotendeels vernietigd. - Gevaar voor schade aan straatmeubilair en brand; - Hoog energieverbruik (uitstoot CO2); - Doodt alleen de bovengrondse delen van het onkruid, wortels lopen weer uit; - Minder effectief bij vochtig weer. Ultima (en Cito) Ultima en Cito (hierna Ultima) zijn zogenaamde laagrisico middelen. Ze bestaan voor bijna 100% uit biologisch afbreekbare stoffen. Er zit een zeer klein percentage chemie in. Ze kunnen bijna op dezelfde manier worden toegepast als bestrijding met glyfosaat. - Goedkoopste alternatieve methode; - Op bijna dezelfde manier toe te passen als glyfosaat; - Geen stof en of geluidshinder; - Geen beperking voor gebruik bij rioolputten of open water; - Ook geschikt voor machinaal moeilijk bereikbare plaatsen. - Door meer gebruik middel en water duurder dan behandeling met glyfosaat; - Minder effectief op grotere onkruiden; - Formeel vallen de zogenaamde laag-risicomiddelen ook onder het voorgenomen verbod van gebruik van bestrijdingsmiddelen op verhardingen.* *Besluitvorming verbod en de actuele stand van zaken Op 8 juni 2015 heeft staatssecretaris Mansveld de Tweede Kamer geïnformeerd over de wijzigingen in de wetgeving Gewasbescherming en biocide. De wetswijziging voorziet in een verbod op alle middelen op verhardingen, waaronder glyfosaat, per januari 2016 of kort daarna, met een uitzondering voor laagrisico middelen. Daarnaast komen er uitzonderingen voor plaatsen waar niet-chemisch beheer niet mogelijk is. Het is nog niet duidelijk hoe deze uitzonderingen er in de praktijk uit gaan zien. Een Kamermeerderheid liet eind december weten, dat het niet gewenst is, dat middelen tijdelijk moeten verdwijnen, omdat pas rond 2020 een Europese lijst met laagrisico middelen wordt verwacht. Tijdens het Kamerdebat op 28 mei jl. meldde staatssecretaris Mansveld daarom, dat zij de Kamer voor de zomer zal informeren over een nationale lijst met laagrisico middelen. In de Europese wetgeving staat omschreven welke stoffen niet in laagrisico middelen zullen zitten. Ook heeft Frankrijk aangegeven, dat Ultima zal worden opgenomen in een nationale Pagina 4 van 5

5 lijst van uitzondering. Op basis van deze criteria wordt verwacht, dat Ultima zal worden gekwalificeerd als een laagrisico middel. Ondanks dat er nu helderheid is over de wetswijziging, is het nog lang niet zeker of de wet ook in deze vorm door kan gaan. Er zal immers nog een Kamerdebat worden gehouden. Op 28 mei jl. werd duidelijk, dat een grote Kamermeerderheid niet zit te wachten op wetgeving, die vervolgens door de rechter ongeldig wordt verklaard. De wetswijziging is omstreden. De landsadvocaat schreef in zijn brief van 6 februari 2014, dat een gebruiksverbod alleen kan gelden voor middelen waar aantoonbaar problemen mee zijn. Daarnaast mag een probleem van bijvoorbeeld één middel niet betekenen, dat een hele groep middelen wordt geraakt. Een verbod op alle middelen op verhardingen werd eerder door de staatssecretaris dan ook juridisch kwetsbaar genoemd. De geraamde kosten van de verschillende methoden Techniek Prijs /m2 per jaar Areaal Totaal kosten Chemisch 0,03-0, ha Ultima 0,08-0, ha Stoom (combinatie) 0,13-0, ha Borstelen 0,13-0, ha Branden 0,14-0, ha Heet water (selectief) 0,14-0, ha Hete lucht 0,15-0, ha Heet water (volvelds) 0,22-0, ha Over de kosten van de verschillende methoden, en met name de chemische versus de alternatieve niet-chemische, zijn de meningen verdeeld. In 2012 is naar aanleiding van de motie Grashof op verzoek van de staatssecretaris een studie uitgevoerd met het doel of een verbod van chemische middelen op bestrating haalbaar was. Ook uit dit onderzoek blijkt, dat niet-chemische bestrijding significant duurder is dan chemische bestrijding. Hierbij dient wel vermeld te worden, dat de bandbreedte groot is en dat er nog steeds efficiencyverbeteringen aan de gang zijn. Bij het overgaan van chemische op niet-chemische bestrijding moet rekening worden gehouden met een factor 3 duurder. Hoogachtend, Burgemeester en wethouders van Goeree-Overflakkee, secretaris, wnd. burgemeester, drs. B. Marinussen drs. J.P.J. Lokker In verband met automatische aanmaak is deze brief niet ondertekend. Pagina 5 van 5