Marktconsultatie selecteren en contracteren bouwteams realisatie waterschapswerken

Transcriptie

1 Marktconsultatie selecteren en contracteren bouwteams realisatie waterschapswerken Consultatiedocument 2 Datum 11 oktober 2016 Ons kenmerk Opgemaakt door afdeling Projectrealisatie

2 Pagina 2 van 15 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding en leeswijzer Aanleiding Evaluatie Marktvisie Waterschappen Contractafweging bij Waterschap Vallei en Veluwe Procedure Marktconsultatie Aankondiging Marktconsultatie Algemene consultatiebijeenkomst Aanmelding algemene consultatiebijeenkomst Schriftelijke consultatie Verslag marktconsultatie Het Bouwteam Inleiding Consultatievragen Bijzondere aanbestedingsvormen Consultatievragen... 14

3 Pagina 3 van Inleiding en leeswijzer Voor u ligt het consultatiedocument Marktconsultatie selecteren en contracteren bouwteampartners realisatie waterschapswerken van Waterschap Vallei en Veluwe. In dit document wordt de procedure en inhoud van de marktconsultatie beschreven. In hoofdstuk 2 wordt de aanleiding voor de marktconsultatie beschreven. Hoofdstuk 3 beschrijft de procedure oftewel welke processtappen kent de consultatie en hoe wordt na de consultatie omgegaan met de resultaten. Het vierde hoofdstuk bevat de kern van de consultatie: de consultatievragen. De vragen zijn onderverdeeld in twee groepen. De eerste groep vragen gaat in op de contractvorm bouwteam, de tweede groep vragen heeft betrekking op het fenomeen bijzondere aanbestedingsvormen waarbinnen een bouwteam gecontracteerd zou kunnen worden. Bij het opstellen van dit document is gebruik gemaakt van de Handreiking Marktconsultatie van Pianoo, te bekijken op

4 Pagina 4 van Aanleiding 2.1. Evaluatie Marktvisie Waterschappen Op 1 juli 2016 heeft het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) het rapport Evaluatie Marktvisie Waterschappen gepresenteerd. Het betreft de evaluatie van de marktvisie De waterschappen als publieke opdrachtgever uit Deze marktvisie is destijds opgesteld met het oog op de grote opgaven op de waterdossiers in de periode Om deze te kunnen realiseren is meer samenwerking met de marktpartijen nodig en een verdere professionalisering van het opdrachtgeverschap. De belangrijkste conclusies uit deze evaluatie van de marktvisie zijn: 1. De waterschappen hebben de afgelopen jaren stappen gezet, zowel intern als extern, richting betere samenwerking met de markt en professionalisering van het publieke opdrachtgeverschap. Deze stappen worden door de marktpartijen herkend. 2. Planvorming en voorbereiding, en beheer en onderhoud zijn veel minder aangesloten op het nieuwe gedachtengoed. De marktvisie heeft daarom nog niet in alle richtingen de gewenste impact. 3. De marktvisie heeft het verkennen van nieuwe aanbestedings- en contractvormen in een stroomversnelling gebracht, waardoor de waterschappen veel meer geïntegreerde contract- vormen zijn gaan toepassen en de achterstand ten opzichte van andere overheden hebben ingelopen. De rol van de waterschappen in het bouwproces is hiermee aan het veranderen. 4. Zowel marktpartijen als sommige waterschappen signaleren dat het denken over geïntegreerde contractvormen soms lijkt doorgeschoten. In de praktijk leidt dit tot knelpunten zoals zware projectteams, beperkte schakelmogelijkheden op probleemprojecten en te hoge verwachtingen bij de opdrachtgevers rond ontzorging. 5. Op grotere projecten is de risicoverdeling soms onevenwichtig. De marktvisie heeft de risicoproblemen wel beter bespreekbaar gemaakt en er worden door waterschappen en markt gezamenlijke initiatieven ontwikkeld om op programmaniveau naar risico s te kijken. Bron: EIB, Evaluatie marktvisie waterschappen. Ervaringen tot nu toe en bouwstenen voor vernieuwing, juni 2016 (Paul Groot, Nylas Visser) De vernieuwde marktvisie is in oktober 2016 tijdens de Ledenvergadering van de Unie van Waterschappen vastgesteld en wordt tijdens de eerste Markt- en Innovatiedag Waterschappen op 17 november 2016 gepresenteerd.

5 Pagina 5 van Contractafweging bij Waterschap Vallei en Veluwe Waterschap Vallei en Veluwe (WVV) wil een breed palet aan contractvormen beschikbaar hebben om zijn taken goed uit te kunnen voeren. Doelmatigheid staat hierbij voorop. Het contract moet dienstbaar zijn aan de opdracht die WVV moet uitvoeren. Met andere woorden: Het contract moet een lust zijn en geen last. Dat het contract op een rechtmatige manier wordt aanbesteed is uitgangspunt. Bij de contractafweging maakt het waterschap o.a. gebruik van het Contractenkompas van Waterschap Drents- Overijsselse Delta (Wendy Kooiman, april 2015). WVV voert zeer diverse werken uit. Van baggerwerk al eeuwenlang een kernactiviteit - tot innovatieve energie- en grondstofffenfabriek. Elk werk heeft zijn eigen marktbenadering en bijpassende contractvorm. De Best Fit staat hierbij centraal. Van traditioneel (RAW/ UAV) waarbij de prijs een belangrijk gunningscriterium is tot modern (D&C/ UAVgc) waarbij product- en proceskwaliteit en innovatiekansen belangrijker zijn dan de eenmalige aanschafprijs. Tot dit contractenbuffet behoort ook het bouwteam. Op dit moment wordt deze contractvorm incidenteel ingezet door WVV op opdrachten met een maximum van circa De argumenten voor bouwteam zijn divers: spoedeisend (geen tijd voor uitvoerige contractspecificaties en aanbestedingsprocedure), technisch specifiek, te klein voor UAVgc. Het bouwteam groeit weer in populariteit bij aanbestedende diensten. Ruim 15 jaar geïntegreerde contracten op basis van de UAVgc hebben overheden en bouwers niet in het land van melk en honing gebracht. De ontzorgingsgedachte (het Bahama-model ), vaak de incentive om UAVgc te gebruiken, blijkt niet te werken. Opdrachtnemer en opdrachtgever zullen om de tafel moeten om het project te doorgronden, zowel inhoudelijk als procesmatig. En dan bij voorkeur niet wanneer het kwaad al is geschied, maar in een vroegtijdig stadium, wanneer er nog bewegingsruimte en keuzevrijheid is. De recente evaluatie van het project A15MaVa heeft nog eens nadrukkelijk voor het voetlicht gebracht waar de schoen wringt binnen de huidige bouwcultuur. Risico s zijn onevenwichtig verdeeld, de faalkosten door miscommunicatie hoog en een gezond werkklimaat is door de financiële druk en daaruit voortvloeiend claimgedrag ver te zoeken. Daarbovenop komen nog de disproportionele tenderkosten; na een tender wordt veel kapitaal letterlijk vernietigd doordat gedetailleerd uitgewerkte aanbiedingen in de (digitale) papierbak verdwijnen. Overheden zoeken naar ander vormen van aanbesteden en contractering. Voorbeelden daarvan die in de publiciteit zijn gekomen zijn de Nijkerkerbrug Rijkswaterstaat.nl/nijkerkerbrug-met-project-doen en de dijkverzwaring Kamper Eilanden volgens het Kamper Concept boskalis.com/dijkverbetering-enwaterveiligheid-kampereilanden. Doel van beide voorbeelden: De samenwerking verbeteren.

6 Pagina 6 van 15 WVV zoekt ook naar die verbeterde samenwerking en betrekt alle contractvormen daarbij, zo ook het bouwteam. De huidige problematiek rondom het bouwteam schuilt vooral in aanbestedingsrechtelijke zin. Voordat prijsvorming heeft plaatsgevonden committeert een aanbestedende dienst zich al aan een voorkeursleverancier. Vervolgens wordt de opdracht nader uitgewerkt en komt de aannemingsovereenkomst en definitieve aanneemsom tot stand. Alleen wanneer niet tot een vergelijk gekomen kan worden gekomen over de aanneemsom, kan de opdracht aanbesteed worden bij derden. Daardoor is de kans op integriteitsproblemen en niet-transparante werkwijzen groter dan bij een aanbesteding met meerdere bedrijven. Dit is ongewenst en behoeft een oplossing. De enkelvoudige onderhandelingsprocedure over de prijs strookt overigens in veel gevallen niet met het interne inkoop- en aanbestedingsbeleid van waterschappen; boven een bepaald intern drempelbedrag moet meervoudig aanbesteed worden. Boven de Europese drempel moet sowieso (niet) openbaar aanbesteed worden. De conclusie van WVV op dit moment is dat de traditionele aanbestedingsvormen (openbaar, niet-openbaar, enkelvoudig onderhands en meervoudig onderhands) niet geschikt zijn voor het aanbesteden en contracteren van een bouwteam. De herziene Aanbestedingswet 2012 die per 1 juli 2016 van kracht is geworden biedt ten aanzien van de bijzondere aanbestedingsprocedures (concurrentiegerichte dialoog, mededingingsprocedure, onderhandelingsprocedure zonder vooraankondiging en raamovereenkomst) meer bewegingsruimte. Voor bouwteamopdrachten zouden deze bijzondere aanbestedingsprocedures een oplossing kunnen bieden. Voordat WVV concreet overgaat tot het toepassen van een bijzondere aanbestedingsprocedure wil het eerst de markt raadplegen. WVV wil daarbij op hoofdlijnen antwoord krijgen op de volgende hoofdvragen: 1. Wordt een bouwteam door de markt gezien als een toekomstbestendige contractvorm die de samenwerking bevorderd en de kwaliteit verhoogd? 2. Is het toepassen van een bijzondere aanbestedingsprocedure (concurrentiegerichte dialoog, mededingingsprocedure en onderhandelingsprocedure, raamovereenkomst) een geëigend instrument om een bouwteam op een doel- en rechtmatige wijze te contracteren?

7 Pagina 7 van Procedure Marktconsultatie Op 3 juni 2016 is de vooraankondiging van de Marktconsultatie gepubliceerd. Het vervolg van de procedure ziet er als volgt uit: Datum Dinsdag 11 oktober 2016 Woensdag 9 november 2016 Vrijdag 18 november 2016 Vrijdag 9 december 2016 Vrijdag 6 januari 2017 Processtap Aankondiging Marktconsultatie op TenderNed Algemene consultatiebijeenkomst Publicatie Nota van Inlichtingen en definitieve vragenlijst op TenderNed Sluiting schriftelijke consultatie indienen antwoorden TenderNed Verslag marktconsultatie publicatie op TenderNed 3.1. Aankondiging Marktconsultatie De Marktconsultatie wordt openbaar bekend gemaakt op TenderNed. Iedere belangstellende/ belanghebbende kan deelnemen Algemene consultatiebijeenkomst Er wordt een algemene bijeenkomst gehouden op woensdag 9 november 2016 om uur in de Voorlichtingsruimte rwzi Apeldoorn aan de Anklaarseweg 109b te Apeldoorn. Deze bijeenkomst is voor maximaal 40 deelnemers toegankelijk. Om een evenredige verdeling tussen grootbedrijf, MKB en advies- en ingenieursbureaus te krijgen wordt de volgende limitering gehanteerd: - Maximaal 10 deelnemers grootbedrijf bouw & infra (> 250 werknemers) - Maximaal 20 deelnemers MKB bouw & infra (< 250 werknemers) - Maximaal 10 deelnemers advies- en ingenieursbureaus (aangesloten bij NLIngenieurs) De rangorde wordt bepaald op volgorde van binnenkomst. Wordt een bepaalde limiet niet gehaald (bv. er melden zich 8 adviesbureaus) aan dan worden de beschikbare plekken ingevuld op volgorde van aanmelding, ongeacht de grootte van het bedrijf. Elke onderneming kan slechts door één persoon vertegenwoordigd worden. Tijdens de bijeenkomst kunnen er vragen gesteld worden over het consultatiedocument en de procedure. Daarnaast kan er inhoudelijk ingegaan worden op de consultatievragen. Op basis van de bijeenkomst kunnen de vragen geherformuleerd/ toegevoegd/ verwijderd worden. Het tot stand laten komen van een dialoog in een open, informele sfeer wordt nadrukkelijk nagestreefd.

8 Pagina 8 van Aanmelding algemene consultatiebijeenkomst U kunt zich aanmelden door binnen TenderNed een bericht aan te maken o.v.v. het onderwerp Aanmelding consultatiebijeenkomst. In het bericht dient u aan te geven: 1. Wie de onderneming vertegenwoordigd. 2. In welke categorie (grootbedrijf/ MKB/ ingenieursbureau) uw onderneming valt. Uw aanmelding dient uiterlijk vrijdag 28 oktober 2016 verstuurd te zijn. U ontvangt uiterlijk vrijdag 4 november 2016 bericht of u toegelaten kunt worden tot de bijeenkomst Schriftelijke consultatie Van de algemene bijeenkomst wordt een nota van inlichtingen gemaakt. Bij deze nota wordt de definitieve vragenlijst opgesteld. Vervolgens resteren drie weken waarin de vragen schriftelijk beantwoord kunnen worden via TenderNed Verslag marktconsultatie Van de marktconsultatie wordt een verslag opgesteld met daarin een consolidatie van de antwoorden op de consultatievragen. Dit leidt tot een conclusie of de doelstellingen van de marktconsultatie gehaald zijn en de hoofdvragen zoals genoemd onder 2.2 beantwoord zijn.

9 Pagina 9 van Het Bouwteam 4.1. Inleiding Als vertrekpunt voor het Bouwteam wordt gehanteerd de definitie van Pianoo: Bij een bouwteam wordt er meer samengewerkt tussen de verschillende partijen. Naast een aannemer en opdrachtgever kunnen ook een architect, een raadgevend ingenieur, een installatiebedrijf en/of bepaalde gespecialiseerde bedrijf deel uitmaken van een bouwteam om een voorontwerp verder uit te werken. De integrale aanpak garandeert een optimale afstemming tussen de diverse disciplines. En dat kan de prijs, de doorlooptijd en de totale kwaliteit ten goede komen. Deelnemers aan een bouwteam sluiten een bouwteamovereenkomst. De aanbestedende dienst besteedt het 'ontwerpen/adviseren in een bouwteam' (een dienst) én de uitvoering van het werk aan. Wanneer de aanbestedende dienst dit separaat doet dan is de kans aanwezig dat de aannemer, die lid is van het bouwteam, niet de opdracht tot uitvoering krijgt. Veel vaker worden beide activiteiten gelijktijdig aanbesteed. Dan wordt de uitvoering van het werk aanbesteed op basis van het programma van eisen of het voorlopig ontwerp en gebruikmakend van eenheidsprijzen of eventueel op basis van een maximumbudget. De feitelijke uitvoeringskosten zijn pas na de ontwerpfase bekend. Meestal moet de aannemer een afstandsverklaring tekenen, waarin geregeld wordt dat de aannemer aan zijn positie in het bouwteam niet het recht kan ontlenen dat hij het project ook daadwerkelijk kan gaan bouwen. De mogelijkheid bestaat immers dat beide partijen niet tot overeenstemming kunnen komen over de uiteindelijke prijs. Bron: Pianoo In de loop van de tijd zijn er diverse varianten ontstaan op het traditionele bouwteam, waarin opdrachtgever-adviseur-aannemer verenigd zijn. Zo is er het bouwteam met kenmerken van een geïntegreerd contract: De aannemer doet zowel de advisering als het ontwerp als dienstopdracht en voert vervolgens de opdracht als werk uit. Er is ook een variant waarin de aannemer aan de zijde van de adviseur opereert; het adviesbureau werkt de opdracht besteksgereed uit en neemt de opdracht als werk vervolgens aan in combinatie met een aannemer. In alle gevallen is echter sprake van een traditioneel samenwerkingsconcept: de opdrachtgever is verantwoordelijk voor het Programma van Eisen en het ontwerp, de aannemer is verantwoordelijk voor de uitvoering van het werk. Dat laatste vindt veelal plaats op basis van de UAV-2012/ RAW-Standaardbepalingen. Voor de bouwteamovereenkomst gebruikt WVV veelal het model Bouwteamovereenkomst van VGBouw uit 1992, zie bouwendnederland.nl/bouwteam of

10 Pagina 10 van 15 Bron: CROW 4.2. Consultatievragen Met betrekking tot de contactvorm Bouwteam heeft WVV de volgende vragen aan de markt: 1. Vindt u het Bouwteam een toekomstgerichte en bestendige contractvorm? Zo ja/ nee waarom? Onder toekomstgericht- en bestendig wordt bedoeld in hoeverre de contractvorm bijdraagt aan het verbeteren van de samenwerking en de kwaliteit en daarmee bijdraagt aan de marktvisie van de waterschappen. 2. Welke bouwteamconstructie ziet u als meest effectief? Het traditionele bouwteam - waarbij de opdrachtgever nog traditioneel een ingenieursbureau aan zijn zijde heeft voor de ontwerp- en engineeringswerkzaamheden en de aannemer alleen maar een adviserende en consulterende rol heeft ten aanzien van het ontwerp- of een bouwteam waarin de aannemer niet alleen maar adviseert/ consulteert maar ook daadwerkelijk ontwerp- en engineersingswerkzaamheden uitvoert onder regie en verantwoordelijkheid van de opdrachtgever? Ziet u nog andere samenwerkingsverbanden?

11 Pagina 11 van Vindt u de Model Bouwteamovereenkomst van VGbouw uit 1992 nog een geëigend contractmodel om de bouwteamsamenwerking vast te leggen? Zo ja/ nee waarom? Indien Nee : hebt u alternatieven? 4. Het bouwteam kan beëindigd worden doordat tijdens de prijsvorming niet tot overeenstemming gekomen kan worden. Ziet u naast de prijs nog andere gunningscriteria die van invloed kunnen zijn op het al dan niet aangaan van een overeenkomst tot aanneming van het werk? 5. Welke houding en gedrag vraagt een bouwteam van de partijen? 6. Hoe krijgt de opdrachtgever voldoende zekerheid en vertrouwen over de prijs?

12 Pagina 12 van Bijzondere aanbestedingsvormen Onder de bijzondere aanbestedingsvormen verstaat WVV de volgende procedures: 1. Concurrentiegerichte dialoog 2. Mededingingsprocedure met onderhandeling 3. Onderhandelingsprocedure zonder aankondiging 4. Raamovereenkomst met een enkele ondernemer 5. Raamovereenkomst met meerdere ondernemers Ad. 1) Een aanbesteding volgens de concurrentiegerichte dialoog is een aanbesteding waaraan alle ondernemers naar aanleiding van een aankondiging een verzoek mogen doen tot deelneming en waarbij de aanbesteder een dialoog voert met de tot de procedure toegelaten ondernemers, om een of meer oplossingen te zoeken die aan de behoeften van de aanbesteder beantwoorden en op grond waarvan één of meer van deze ondernemers zullen worden uitgenodigd om in te schrijven. De aanbesteder kan in de volgende gevallen de procedure van de concurrentiegerichte dialoog toepassen wanneer aan een of meer van de volgende criteria voldoen: a) er kan niet worden voorzien in de behoeften van de aanbesteder zonder aanpassing van gemakkelijk beschikbare oplossingen, b) het betreft onder meer ontwerp- of innovatieve oplossingen, c) de opdracht kan wegens specifieke omstandigheden die verband houden met de aard, de complexiteit of de juridische en financiële voorwaarden of wegens de daaraan verbonden risico s, niet worden gegund zonder voorafgaande onderhandelingen, of d) de technische specificaties kunnen door de aanbesteder niet nauwkeurig genoeg worden vastgesteld op basis van een norm, Europese technische beoordelingen, een gemeenschappelijke technische specificatie of een technisch referentiekader in de zin van de punten 2 tot en met 5 van bijlage VII van richtlijn 2014/24/EU; e) wanneer in het kader van een eerdere aanbestedingsprocedure uitsluitend onregelmatige of onaanvaardbare inschrijvingen zijn ingediend. Bron: ARW 2016 Ad.2) Een mededingingsprocedure met onderhandeling is een aanbesteding waarbij alle ondernemers naar aanleiding van een aankondiging een verzoek mogen doen tot deelneming, maar uitsluitend de door de aanbesteder geselecteerde ondernemers een eerste inschrijving mogen indienen en waarbij door middel van onderhandelingen met één of meer van hen naar definitieve inschrijvingen wordt toegewerkt. De aanbesteder kan in de volgende gevallen de procedure van de mededingingsprocedure met onderhandeling toepassen wanneer aan een of meer van de volgende criteria voldoen: a) er kan niet worden voorzien in de behoeften van de aanbesteder zonder aanpassing van gemakkelijk beschikbare oplossingen,

13 Pagina 13 van 15 b) het betreft onder meer ontwerp- of innovatieve oplossingen, c) de opdracht kan wegens specifieke omstandigheden die verband houden met de aard, de complexiteit of de juridische en financiële voorwaarden of wegens de daaraan verbonden risico s, niet worden gegund zonder voorafgaande onderhandelingen, of d) de technische specificaties kunnen door de aanbesteder niet nauwkeurig genoeg worden vastgesteld op basis van een norm, Europese technische beoordelingen, een gemeenschappelijke technische specificatie of een technisch referentiekader in de zin van de punten 2 tot en met 5 van bijlage VII van richtlijn 2014/24/EU; e) wanneer in het kader van een eerdere aanbestedingsprocedure uitsluitend onregelmatige of onaanvaardbare inschrijvingen zijn ingediend. Bron: ARW 2016 Ad. 3) Een aanbesteding volgens de onderhandelingsprocedure zonder aankondiging is een aanbesteding waarbij de aanbesteder met door hem gekozen ondernemers overleg pleegt en door onderhandelingen met één of meer van hen de voorwaarden voor de opdracht vaststelt. De aanbesteder kan in de volgende gevallen de procedure van de onderhandelingsprocedure zonder aankondiging toepassen wanneer aan een of meer van de volgende criteria voldoen: a. indien, in het kader van een eerdere procedure, geen of geen geschikte inschrijvingen of geen of geen geschikte verzoeken om een uitnodiging tot deelneming zijn ingediend, mits de oorspronkelijke voorwaarden van de opdracht niet wezenlijk worden gewijzigd; b. indien de opdracht slechts door een bepaalde ondernemer kan worden verricht, omdat: de aanbesteding als doel heeft het vervaardigen of verwerven van een uniek kunstwerk of een unieke artistieke prestatie, mededinging om technische redenen ontbreekt, of uitsluitende rechten, met inbegrip van intellectuele-eigendomsrechten, moeten worden beschermd en geen redelijk alternatief of substituut bestaat, of c. voor zover zulks strikt noodzakelijk is, ingeval de termijnen voor de openbare procedure of de niet-openbare procedure dan wel voor de mededingingsprocedure met onderhandeling wegens dwingende spoed, als gevolg van gebeurtenissen die door de aanbesteder niet konden worden voorzien en niet aan de aanbesteder te wijten zijn, niet in acht kunnen worden genomen. Bron: ARW 2016 Ad. 4) Een raamovereenkomst met een enkele ondernemer is een overeenkomst tussen een of meer aanbesteders en één ondernemer met het doel gedurende een bepaalde periode de voorwaarden inzake te verlenen opdrachten vast te leggen.

14 Pagina 14 van 15 Bron: ARW 2016 Ad 5) Een raamovereenkomst met meerdere ondernemers is een overeenkomst tussen een of meer aanbesteders en meerdere ondernemers met het doel gedurende een bepaalde periode de voorwaarden inzake te verlenen opdrachten vast te leggen. Bron: ARW Consultatievragen Met betrekking tot de bijzondere aanbestedingsvormen heeft WVV de volgende vragen aan de markt: 1. Vindt u de concurrentiegerichte dialoog een geschikte aanbestedingsvorm om een bouwteam op een rechtmatige manier te selecteren en contracteren? Zo ja/ nee, waarom? 2. Vindt u de mededingingsprocedure een geschikte aanbestedingsvorm om een bouwteam op een rechtmatige manier te selecteren en contracteren? Zo ja/ nee, waarom? 3. Vindt u de onderhandelingsprocedure zonder aankondiging een geschikte aanbestedingsvorm om een bouwteam op een rechtmatige manier te selecteren en contracteren? Zo ja/ nee, waarom? 4. Vindt u de raamovereenkomst met een enkele ondernemer een geschikte aanbestedingsvorm om een bouwteam op een rechtmatige manier te selecteren en contracteren? Zo ja/ nee, waarom? 5. Vindt u de raamovereenkomst met meerdere ondernemers een geschikte aanbestedingsvorm om een bouwteam op een rechtmatige manier te selecteren en contracteren? Zo ja/ nee, waarom? 6. Alle bijzondere aanbestedingsprocedures beschouwende: Welke bijzondere aanbestedingsprocedure vindt u het meest geschikt voor het selecteren en contracteren van een bouwteam? 7. Ten aanzien van de raamovereenkomst met meerdere ondernemers: Wat ziet u als minimum en wat als maximum voor het aantal ondernemers binnen zo n raamovereenkomst. Bieden meerdere percelen een oplossing tot het vergroten van de toegankelijkheid? De onderstaande vragen zijn onafhankelijk van de bijzondere aanbestedingsvorm waarvoor geopteerd wordt:

15 Pagina 15 van Over welke minimale geschiktheidseisen moeten gegadigden beschikking om in aanmerking te komen voor een bouwteam? 8. Geven de bijzondere aanbestedingsvormen voldoende kansen aan het MKB om een bouwteamopdracht binnen te halen; m.a.w. staat het bijzondere karakter en de specifieke kennis van die procedures de toegankelijkheid van een bouwteam voor het MKB in de weg?