Project Duurzaam schoon grondwater (DSG)

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Project Duurzaam schoon grondwater (DSG)"

Christiaan van der Laan
6 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Project Duurzaam schoon grondwater (DSG) Aanleiding, werkwijze, resultaten en knelpunten RWS bijeenkomst Agrarisch Water Samenwerken aan Waterkwaliteit Utrecht, 6 juli 2017 Frans Vaessen WML

2 Opbouw presentatie 1. Wat is/doet WML? 2. Relatie waterleiding landbouw 3. Beleidswijziging Project Duurzaam Schoon Grondwater (DSG) 5. Resultaten DSG Vragen / discussie 2

3 1 Wat is en doet het WML? (NV Waterleidingmaatschappij Limburg)

1 Waarvan maakt WML dat drinkwater? Oppervlaktes status jan. 2013 Limburg = 220.

4 1 Waarvan maakt WML dat drinkwater? Oppervlaktes status jan Limburg = ha Grondwaterbeschermingsgebied = ha In Limburg: grondwaterbeschermingsgebied = 8,6% Waterwingebied (1.600 ha) = 0,7% 75% grondwater 25% Maaswater 4

5 2 Relatie waterwinning landbouw (1/4) Situatie

6 NO3 [mg/l] 2 Relatie waterwinning - landbouw (2/4) Bestrijdingmiddelen Nitraat Roodborn: NO3 y = 0,0016x - 22,187 R² = 0,7664 1,2 DCP Bentazon, BAM Diuron, Glyfosaat, AMPA, DMS Bentazon, Dichlobenis, BAM, Glyfosinaat-ammonium datum WML Kilometers H:\GISPVO\advies\Strategie\adviesFV\Projecten\vervallen_grondwatergebieden.apr PAD N Dichlobenil, BAM, DMS Omschrijving kwaliteitsproblemenbestrijdingsmiddelen Gebiedsaanduiding Limburg Projectnaam DSG Schaal 1: Formaat A4 Datum Getekend Gecontr. Kaartidentificatie Versie Gebruikersgroep FV FV 003 I B&BB Kaart WaterleidingMaatschappijLimburg

7 n kg/ha. 2 Relatie waterwinning - landbouw (3/4) 700 Stikstof-overschot rundveebedrijven (1989) wens WML N-overschot bedrijf 7

8 2 Relatie waterwinning - landbouw (4/4) Tot 1997: Vijandig & met de rug naar elkaar Overheid: Aanwijs beschermingsgebieden Strenge regelgeving in GWBG Schadeloosstelling landbouw door waterleidingbedrijf WML: landbouw vervuilt de vervuiler betaalt Grondaankoop en eigen beheer in WWG Sluiting winningen en bouw extra zuiveringen Lobby; strengere regelgeving noodzakelijk Landbouw: WML pleegt broodroof door Grondaankoop in WWG en onttrekken aan landbouw Zeer strenge mestregels (jan.1989) in GWBG Beperking teeltkeuze (CTGB beperkingen GWBG) 8

9 3 Beleidswijziging 1997 (1/2) Werkwijze tot 1997 Voorbereiding extra zuivering Exploitatiekosten centrale verwijderinginstallatie bv. op de Beitel: Nitraat: ƒ 0,30 à 0,80 per m³ water 7,5 miljoen m³ water = ƒ 2,25 à 6 M / jaar M 1,1 2,5 / jaar Bestrijdingsmiddelen: ƒ 0,20 per m3 water = ƒ 1,5 M / jaar M 0,6 / jaar Bron: Presentatie Nitraat en bestrijdingsmiddelen kalksteenwinningen Zuid Limburg 7 juni 1999, Maastricht 9

10 3 Beleidswijziging 1997 (2/2) NO 3 Roodborn blijft stijgen Integrale WML-studie kalksteenwinningen Uitstel nitraatzuivering = PUUR WINST (besparing > f ,-/jaar De Beitel) Herijking beleid Productie: preventieve bescherming grondstof : < uitspoeling nitraat < uitspoeling bestrijdingsmiddelen 10

11 4 Project Duurzaam Schoon Grondwater (1/7) GWBG ROODBORN: 1800ha. 10% bebouwing en wegen 10% natuur 30% grasland 50% akkerland 80% landbouw in GWBG Waterwingebied: 200ha. Eigendom WML: ca. 25ha. Overig: Percelen van13 landbouwers

12 4 Project Duurzaam Schoon Grondwater (2/7) Start pilot Roodborn 1998 Samenwerken? Nee. Eerst luisteren! Eén LLTB info - / discussiebijeenkomst individuele benadering door WML vrijwillige deelname Na persoonlijke benadering: > 90% deelname (12 landbouwers) 12

13 4 Project Duurzaam Schoon Grondwater (3/7) Werkwijze project DSG 1. Bewustwording (vertrouwen opbouwen) 2. Advisering en begeleiding 3. Stimulering

14 4 Maatregelen project DSG (tot 2012) (4/7) Adviesproducten voor bedrijf Maatregelen op percelen in GWBG Facultatieve maatregelen Relevante (N-)info verwerven

15 4 DSG Adviesproducten (5/7) Gratis deskundig advies en begeleiding Bemestingsplan Gewasbeschermingsplan Voedingsadvies Vruchtwisselingsschema Toepassing stikstofmineralisatiemodel Controle gewasbeschermingsmiddelenkast Inventarisatie en kwaliteitsmeting grondwaterput 15

16 4 Maatregelen in grondwaterbeschermingsgebied (6/7) Premie voor goede resultaten (max /ha.) Evenwichts bemesting (lager N-overschot) Minder milieubelasting bestrijdingsmiddelen (MBP) 16

17 4 Facultatieve (perceelsgerichte) maatregelen (7/7) Premie voor goed gedrag Vee Eerder Opstallen Vervroeging Mestaanwending Maaiweide Vervroeging Mestaanwending Bouwland Inzaai Wintergraangewas Graanstro Achterlaten Bezem door de gifkast 17

18 5 Resultaten DSG (1/4) (nog?) GEEN NITRAATZUIVERING nodig!

19 5 Resultaten DSG (2/4)

20 5 Resultaten DSG (3/4) 140 Voorloperprojecten Gemiddeld N-overschot in kg N/ha 24 deelnemers Zuid-Limburg Start DSG gem Overschot wens WML

21 NO3 mg/l 5 Resultaten DSG (4/4) NITRAAT in bodemvocht percelen DSG Zand > 50mg/l Löss < 50mg/l 180,00 160,00 140,00 120,00 100,00 80,00 60,00 40,00 20,00 Gemiddelde NO 3 mg/l per type bodem 0, Jaar Gemiddelde zand gebieden Gemiddelde löss gebieden Norm

22 NO3 [mg/l] Samenwerken voor goed drinkwater. Roodborn: NO y = -2E-16x 4 + 2E-11x 3-6E-07x 2 + 0,0108x - 62,787 R² = 0, datum 22

23 Landbouw en WML 19 jaar samenwerking Wat hebben we hiervan geleerd? 1. DSG is DUUR kosten volledig bij WML (= drinkwaterconsument) 2. DSG is NIET DUURZAAM Organisatie bij WML deelname is vrijwillig NO3 löss WML is (bijna) opgelost NO3 zand probleem nog niet gestart 23

24 Vragen? Tijd voor discussie! 24

Vergelijkbare documenten

Nitraatuitspoeling in Limburg neemt af door samenwerking met agrariërs

Nitraatuitspoeling in Limburg neemt af door samenwerking met agrariërs Ellen Kusters (AgriConnec2on), Frans Vaessen (WML), Sjef Crijns (DLV Plant) Waterleidingmaatschappij Limburg (WML) bereidt ruim twee