Impact van landbouwpraktijken op de oppervlaktewaterkwaliteit: een succesvolle aanpak in het probleemgebied van de Horstgaterbeek in Noord-Limburg
|
|
- Sofie Verstraeten
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Impact van landbouwpraktijken op de oppervlaktewaterkwaliteit: een succesvolle aanpak in het probleemgebied van de Horstgaterbeek in Noord-Limburg Mia Tits, Frank Elsen Project uitgevoerd door de Bodemkundige Dienst van België in samenwerking met de Vlaamse Landmaatschappij in opdracht van de Vlaamse Overheid Projectperiode: de Waterforum, Gent, 2 oktober
2 Project Horstgaterbeek aanpak probleemgebied MAP-meetpunt Probleemstelling MAP-meetnet MP113350, Kanielstraatbeek: oorzaken? oplossingen? 12 de Waterforum, Gent, 2 oktober
3 Project Horstgaterbeek aanpak probleemgebied MAP-meetpunt 1. Waar komt het water vandaan? -> afbakening afstroomgebied (Van Overtveld et al., 2011) met ArcSWAT, op basis van het digitaal hoogtemodel (DHM) en het hydrografisch netwerk (VHA, Vlaamse Hydrografische Atlas) 12 de Waterforum, Gent, 2 oktober
4 Project Horstgaterbeek aanpak probleemgebied MAP-meetpunt Afbakening afstroomgebied Drain 12 de Waterforum, Gent, 2 oktober
5 Project Horstgaterbeek aanpak probleemgebied MAP-meetpunt Kenmerken gebied: - eerder vlakke topografie - zand- en zandleembodem - ondiep grondwater, deels kwelzone - belangrijke landbouwactiviteit: - runderen, varkens - maïs, grasland, ook suikerbieten, bonen, erwten, wortelen, voederbieten, aardappelen, zomergerst - historiek: frequente toepassing van runder- en varkensdrijfmest MP de Waterforum, Gent, 2 oktober
6 Project Horstgaterbeek aanpak probleemgebied MAP-meetpunt 1. Waar komt het water vandaan? -> afbakening afstroomgebied MP In het afstroomgebied ( ): 2. intensief overleg met en begeleiding van landbouwers, 12 landbouwbedrijven 3. opvolging landbouwpercelen 4. opvolging waterkwaliteit watermeetnet 12 de Waterforum, Gent, 2 oktober
7 Project Horstgaterbeek aanpak probleemgebied MAP-meetpunt Belangrijk instrument in het gesprek met de bedrijven: Inzicht in de minerale-stikstofbalans in de bodem, per perceel -> Ontwikkeling van een mechanistisch modelmatig model 12 de Waterforum, Gent, 2 oktober
8 Inzicht in de minerale-stikstofbalans in de bodem, per perceel Continue input-output-balans minerale N op perceelsniveau i.f.v. de tijd: Input ( aanvoer van N ) Output ( afvoer van N ) atmosferische depositie (30 kg N/ha.jr) mineralisatie uit organische stof in de bodem: i.f.v. - organischestofgehalte - bodemtextuur - bodemtemperatuur - bodemvochtgehalte mineralisatie van niet-afgevoerde gewasresten: - oogstresten: i.f.v. opbrengstniveau - groenbedekkers: i.f.v. gewasstand bemesting: - kunstmest - werkzame stikstof uit dierlijke mest uitscheiding tijdens begrazing: - i.f.v. aantal en type dieren, periode, uren per dag - forfaitaire N-uitscheidingsnormen - werkzame N = 20% opname door: - gewassen (oogst) - groenbedekkers verliezen door: - denitrificatie - uitspoeling: o.b.v. bodemwaterbalans 12 de Waterforum, Gent, 2 oktober
9 (kgn.ha- 1 ) (kgn.ha- 1 ) (kgn.ha- 1 ) Stikstofmineralisatie uit organische stof in de bodem 12 de Waterforum, Gent, 2 oktober
10 Minerale-stikstofbalans in de bodem Input-output-balans minerale N op perceelsniveau op jaarbasis Input (aanvoer) Output (afvoer) atmosferische depositie (30 kg N/ha) mineralisatie uit organische stof in de bodem: i.f.v. - C-gehalte (~ organische-stofgehalte) - bodemtextuur - bodemtemperatuur - bodemvochtgehalte mineralisatie van niet-afgevoerde gewasresten: - oogstresten: i.f.v. opbrengstniveau - groenbedekkers: i.f.v. gewasstand bemesting: - minerale bemesting uit kunstmest - werkzame stikstof uit dierlijke mest uitscheiding tijdens begrazing: - i.f.v. aantal en type dieren, periode, uren per dag - forfaitaire N-uitscheidingsnormen - werkzame N = 20% verliezen door: - denitrificatie - uitspoeling: o.b.v. bodemvochtbalans opname door: - gewassen: i.f.v. opbrengstniveau - groenbedekkers: i.f.v. gewasstand 12 de Waterforum, Gent, 2 oktober
11 (kgn.ha- 1 ) (kgn.ha- 1 ) (kgn.ha- 1 ) Project Horstgaterbeek-Lossing Luik 1: opvolging landbouwpercelen Stikstofuitspoeling 12 de Waterforum, Gent, 2 oktober
12 (kgn.ha- 1 ) Voorbeeld minerale-n-balans in een akkerperceel ( ) Input-output-balans minerale N op perceelsniveau: tijdlijn HGL08: gras 1s / bonen gras 1s / snijmaïs wintertarwe / gras 1s 12 de Waterforum, Gent, 2 oktober
13 (kgn.ha- 1 ) Voorbeeld minerale-n-balans in een akkerperceel ( ) Input-output-balans minerale N op perceelsniveau: tijdlijn HGL21: mosterd/suikerbiet / bonen mosterd / aardappelen 12 de Waterforum, Gent, 2 oktober
14 (kgn.ha- 1 ) Voorbeeld minerale-n-balans in een akkerperceel ( ) Input-output-balans minerale N op perceelsniveau: tijdlijn HGL11: / snijmaïs gras 1s / snijmaïs / snijmaïs 12 de Waterforum, Gent, 2 oktober
15 Projectresultaten - Nitraatresidu: verbetering met >30% op 3 jaar: Gewogen gemiddelden naar oppervlakte: 2012: 94 kg N/ha 2013: 70 kg N/ha 2014: 65 kg N/ha Weersomstandigheden? Meer mineralisatie in 2014! Optimale inzet van groenbedekkers Bemestingspraktijken: lagere, correcte bemestingsdosis zonder oogstderving (soms <wetgeving), correcte toediening: tijdstip, geen overlaps, controle in mestspreiding,... - Waterkwaliteit: - Fluctuaties, hier en daar verbetering merkbaar in oppervlakkig grondwater, (nog) niet in oppervlaktewater (Kanielstraatbeek) - Belang van de drainerende werking van de beek in de kwelzone, reistijden Drain 12 de Waterforum, Gent, 2 oktober
16 Besluiten Mechanistisch modelmatige benadering van de minerale-n-balans : beter inzicht in de N-dynamiek in de bodem, beter inzicht in de factoren die een invloed hebben op het nitraatresidu, de nitraatuitspoeling, nitraatverliezen uit landbouwpercelen, efficiënt instrument in het gesprek met de landbouwers: inzicht, samenwerking en vertrouwen, en resultaat. Met dank aan de 12 bedrijfsleiders. 12 de Waterforum, Gent, 2 oktober
Impact van de bemesting op de waterkwaliteit: de Horstgaterbeek-case
Impact van de bemesting op de waterkwaliteit: de Horstgaterbeek-case Opdrachtgever: Vlaamse regering Uitvoerders: Bodemkundige Dienst van België Vlaamse Landmaatschappij, regio Oost Projectperiode: 2012-2014
Nadere informatieImpact van de bemesting op de waterkwaliteit: de Horstgaterbeek-case
Impact van de bemesting op de waterkwaliteit: de Horstgaterbeek-case Opdrachtgever: Vlaamse regering Uitvoerders: Bodemkundige Dienst van België Vlaamse Landmaatschappij, regio Oost Projectperiode: 2012-2014
Nadere informatieBereken voor uw akker- en groentepercelen eenvoudig zelf: de organische koolstofevolutie de stikstof- en fosforbalans
Demetertool Vlaanderen is open ruimte Bereken voor uw akker- en groentepercelen eenvoudig zelf: de organische koolstofevolutie de stikstof- en fosforbalans LNE Groenbedekker Gele mosterd De online Demetertool
Nadere informatieBodemkwaliteit op zand
Bodemkwaliteit op zand 2011-2016 Resultaten gangbare en biologische bedrijfssystemen rond opbrengsten, bodemkwaliteit, bemesting en uitspoeling Themamiddag Bemesting Akkerbouw, Putten, 30 november 2017
Nadere informatie25 jaar biologische teelt op zandgrond: waar staan we nu?
25 jaar biologische teelt op zandgrond: waar staan we nu? Resultaten van systeemonderzoek Bodemkwaliteit op Zand van WUR proeflocatie Vredepeel 24 januari 2019, Janjo de Haan, Marie Wesselink, Harry Verstegen
Nadere informatieBereken voor uw akker- en groentepercelen eenvoudig zelf: de organische koolstofevolutie de stikstof- en fosforbalans
Demetertool Vlaanderen is open ruimte Bereken voor uw akker- en groentepercelen eenvoudig zelf: de organische koolstofevolutie de stikstof- en fosforbalans LNE Groenbedekker Gele mosterd De online Demetertool
Nadere informatieDEMETERtool in de praktijk. Pilootstudie bij 50 Vlaamse landbouwers
DEMETERtool in de praktijk Pilootstudie bij 50 Vlaamse landbouwers Slotevenement 7 maart 2016 Landbouwbedrijven 50 bedrijven (10 per provincie) op vrijwillige basis verschillende types landbouwbedrijf
Nadere informatieMAP5 Het oog op een betere waterkwaliteit met respect voor de bodem
MAP5 Het oog op een betere waterkwaliteit met respect voor de bodem Actieprogramma 2015 2018 in uitvoering van de Nitraatrichtlijn Uitgangspunt van het 5 de Actieprogramma Bodemkwaliteit (organische stof)
Nadere informatieSturen van de N-bemesting
Studienamiddag Bodemkundige Dienst van België Meten om te sturen Sturen van de N-bemesting: gedreven door onderzoek, voorlichting en beleid Jan Bries & Davy Vandervelpen BDB Sturen van de N-bemesting Onderzoek
Nadere informatie1 Aanduiding van focusgebieden en focusbedrijven
MAP V Aanduiding van focusgebieden en focusbedrijven Normen voor stikstofbemesting Normen voor fosforbemesting 1 Aanduiding van focusgebieden en focusbedrijven Gebieden waar de nitraatconcentraties in
Nadere informatieRode MAP-meetpunten met duidelijke invloed van land- en tuinbouw : CVBB pakt ze aan!
Rode MAP-meetpunten met duidelijke invloed van land- en tuinbouw : CVBB pakt ze aan! Inleiding De doelstelling voor de waterkwaliteit in Vlaanderen is duidelijk: tegen 2018 (einde MAP 5) moet het aantal
Nadere informatieNaar een duurzaam bodemen nutriëntenbeheer via de kringloopwijzer akkerbouw
Nutriënten Management Instituut B.V. Postbus 250, 6700 AG Wageningen T: 088 8761280 E: nmi@nmi-agro.nl I: www.nmi-agro.nl Naar een duurzaam bodemen nutriëntenbeheer via de kringloopwijzer akkerbouw Grond
Nadere informatieOrganische stof, meer waard dan je denkt
Organische stof, meer waard dan je denkt Ervaringen uit het systeemonderzoek PPO-locatie Vredepeel Bodem Anders Den Bosch, 20 maart 2015 Janjo de Haan De bodem Vaste fractie Water Lucht De bodem en organische
Nadere informatieMAP 5 in de tuinbouw. Wase Tuinders 28/01/2016 Micheline Verhaeghe
MAP 5 in de tuinbouw Wase Tuinders 28/01/2016 Micheline Verhaeghe Inhoud Waarom MAP 5 kwaliteit oppervlakte- en grondwater Werking CVBB MAP 5 in de praktijk Nitraatresidu Focusbedrijven P-klassen Verplichte
Nadere informatieBert Purnot Luc Engelborghs. Probleemstelling
Probleemstelling Groenteteelt: relatief hoge verliezen van nutriënten naar milieu (relatief beperkte bewortelingsdiepte) Nitraat: zeer mobiel en snelle uitspoeling Monitoringsnetwerk VMM = MAP-meetpunten
Nadere informatieStikstofbemesting en stikstofbehoefte van granen: hoe op elkaar afstemmen?
Stikstofbemesting en stikstofbehoefte van granen: hoe op elkaar afstemmen? Piet Ver Elst, Jan Bries, Bodemkundige Dienst van België De Bodemkundige Dienst van België voert jaarlijks een groot aantal analyses
Nadere informatieGebruiksruimte anders verdelen tussen maïs en gras?
Gebruiksruimte anders verdelen tussen maïs en gras? Jaap Schröder (WUR) & Albert Jan Bos (DLV), Huidige advies: Bemest maïs niet onder 80% van N-advies, de rest naar het grasland: N-advies maïs: 180 Nmin
Nadere informatieNITRAATRESIDURAPPORT 2014
NITRAATRESIDURAPPORT 2014 Resultaten van de nitraatresidumetingen in Vlaanderen tot en met de staalnamecampagne van 2013 Woord vooraf Er is een duidelijk verband tussen het nitraatresidu in de bodem op
Nadere informatieOpen teelten op zandgronden hebben meer tijd nodig om te voldoen aan nitraatrichtlijn
Resultaten Systeemonderzoek Vredepeel geven aan: Open teelten op zandgronden hebben meer tijd nodig om te voldoen aan nitraatrichtlijn Themadag NBV, Wageningen, 8 november 2013 Janjo de Haan Nieuw mestbeleid
Nadere informatieEffect van organische stof op opbrengst, stikstofuitspoeling en bodemkwaliteit
Effect van organische stof op opbrengst, stikstofuitspoeling en bodemkwaliteit Resultaten Bodemkwaliteit op Zand Congres Beter Bodem Beheer, Lunteren, 4 oktober 2016 Janjo de Haan, Harry Verstegen, Willem
Nadere informatieHoe maak je een bemestingsplan binnen de gebruiksnormen
Hoe maak je een bemestingsplan binnen de gebruiksnormen Natuur en Landschap Pleasure green Milieu Tonnis van Dijk Nutriënten Management Instituut NMI 3 november 2011 Beperkingen in bemesting Europese regelgeving:
Nadere informatieVeelgestelde vragen bij het nieuwe actieprogramma
Veelgestelde vragen bij het nieuwe actieprogramma Doelstelling Hoe kan het dat in Nederland een andere regeling geldt dan in Vlaanderen voor dezelfde Nitraatrichtlijn? In Nederland mag bijvoorbeeld al
Nadere informatieNITRAATRESIDURAPPORT 2015
NITRAATRESIDURAPPORT 2015 Resultaten van de nitraatresidumetingen in Vlaanderen tot en met de staalnamecampagne van 2014 Woord vooraf Er is een duidelijk verband tussen het nitraatresidu in de bodem op
Nadere informatieBegeleidingscommissie Bodem Vredepeel. 15 december 2015 Janjo de Haan, Harry Verstegen, Marc Kroonen
Begeleidingscommissie Bodem Vredepeel 15 december 2015 Janjo de Haan, Harry Verstegen, Marc Kroonen Programma Mededelingen Eerste resultaten 2015 Teeltseizoen 2015 Opbrengsten Eerste resultaten uitspoelingsmetingen
Nadere informatieKLW KLW. Meer ruwvoer lucratiever dan meer melk? Jaap Gielen, Specialist melkveehouderij 15/22 februari Ruwvoerproductie en economie!
Meer ruwvoer lucratiever dan meer melk!? Jaap Gielen, Specialist melkveehouderij 15/22 februari 2017 Meer ruwvoer lucratiever dan meer melk? Ruwvoerproductie en economie! KLW Actualiteit: Managementinstrument
Nadere informatieWerken aan organische stof met melkveehouders. Het hoe en waarom? Nick van Eekeren
Werken aan organische stof met melkveehouders. Het hoe en waarom? Nick van Eekeren Inhoud Waarom werken aan organische stof? Maatregelen organische stof Hoe we dat proberen vorm te geven onder de Nederlandse
Nadere informatieNitraatuitspoeling en stikstofoverschot op de bodembalans: verschillen tussen regio s en tussen gewassen.
Evaluatie Meststoffenwet Vraag 12 Ex Post A. van Leeuwenhoeklaan 9 3721 MA Bilthoven Postbus 1 372 BA Bilthoven www.rivm.nl KvK Utrecht 3276683 T 3 274 91 11 F 3 274 29 71 info@rivm.nl Nitraatuitspoeling
Nadere informatieAnalyse waterkwaliteit. Infosessie intermediairs Brugge 28/11/2013
Analyse waterkwaliteit Infosessie intermediairs Brugge 28/11/2013 OPPERVLAKTEWATER 70 60 50 40 30 20 10 0 MAP 4: Doelstellingen oppervlaktewater % MAP meetpunten > 50 mg nitraat per liter Metingen MAP-meetnet
Nadere informatieGroenbedekkers houden grond en mineralen op het perceel en uit de beek
Groenbedekkers houden grond en mineralen op het perceel en uit de beek Bram Van Nevel Bram.van.nevel@inagro.be 051/27.33.47 Waarom groenbedekkers? 1. Restnitraat 2. Verhogen bodemvruchtbaarheid 3. Verlagen
Nadere informatieVLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ Beheerovereenkomst water: bemestingsnormen en drempelwaarden
VLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ Beheerovereenkomst water: bemestingsnormen en drempelwaarden 1 Bemestingsnormen editie maart 2014 Sinds 2012 zijn de stikstofbemestingsnormen voor de beheerovereenkomst water 30%
Nadere informatieMAP6 Ho e benaderen? Bart Debussche
MAP6 Ho e benaderen? Bart Debussche MAP 6 stand van zaken Europese Commissie principiële goedkeuring actieprogramma MAP6 o p 21/ 12/ 18 Openbaar onderzoek lopende tot 21/2/2019 Omzetting in Vlaamse regelgeving:
Nadere informatieSturen van de N-bemesting: gedreven door onderzoek, voorlichting en beleid
Studienamiddag Bodemkundige Dienst van België Meten om te sturen Sturen van de N-bemesting: gedreven door onderzoek, voorlichting en beleid Jan Bries & Davy Vandervelpen BDB Bodemkundige Dienst van België
Nadere informatieWat moet de landbouwer doen? - Vlaamse Landmaatschappij
pagina 1 van 5 U bent hier : Vlaamse Landmaatschappij > Land- & tuinbouwers > Mestbank > Derogatie > Wat moet de landbouwer doen? Wat moet de landbouwer doen? De voorwaarden verbonden aan derogatie, zijn
Nadere informatieNaar een nieuwe systematiek voor N-bemestingsadviezen als basis voor precisiebemesting
Naar een nieuwe systematiek voor N-bemestingsadviezen als basis voor precisiebemesting Themadag bemesting akkerbouw, Nijkerk 2 februari 2017 Romke Postma, Willem van Geel (WUR) & Janjo de Haan (WUR) Romke.postma@nmi-agro.nl
Nadere informatieHet beste tijdstip om grasland te vernieuwen
Het beste tijdstip om grasland te vernieuwen Auteur Alex De Vliegher 16/04/2014 www.lcvvzw.be 2 / 7 INHOUDSOPGAVE Inhoudsopgave... 3 Wanneer grasland vernieuwen in het najaar? Wanneer in het voorjaar?...
Nadere informatieAnalyse waterkwaliteit. Infosessie intermediairs Hasselt 2/12/2013
Analyse waterkwaliteit Infosessie intermediairs Hasselt 2/12/2013 Inhoud Resultaten waterkwaliteit Gebiedsgerichte analyse WATERKWALITEIT OPPERVLAKTEWATER Evolutie van het aantal MAP-meetplaatsen met minstens
Nadere informatieDe organische stof balans: nuttig instrument voor bouw- èn grasland. NMI, Marjoleine Hanegraaf. Opstellen van een balans. Principe van een OS- balans
De organische stof balans: nuttig instrument voor bouw- èn grasland. NMI, Marjoleine Hanegraaf Principe van een OS- balans Het doel van een OS-balans is handhaven van het organische stofgehalte. Aanvoerbronnen
Nadere informatieBeproeving mineralenconcentraten en spuiwater in diverse gewassen. Praktijkonderzoek Plant & Omgeving. Inhoud
Beproeving mineralenconcentraten en spuiwater in diverse gewassen Resultaten uit onderzoek PPO en andere WUR-instituten Willem van Geel, PPO-AGV, 8-11-2012, Bergeijk Praktijkonderzoek Plant & Omgeving
Nadere informatieBeheer gericht op bodemkwaliteit in een biologisch teeltsysteem met groenbedekkers en plantaardige bemestingsvormen
Beheer gericht op bodemkwaliteit in een biologisch teeltsysteem met groenbedekkers en plantaardige bemestingsvormen Koen Willekens, Victoria Nelissen, Bert Van Gils, Peter Lootens, Tom De Swaef, Jane Debode,
Nadere informatieFocusbedrijven en nitraatresidu. Gebieds- én bedrijfsspecifieke
MAP5 in 2015 Focusbedrijven en nitraatresidu Gebieds- én bedrijfsspecifieke aanpak Focusbedrijf 2015 Meer dan 50% van het areaal in focusgebied Gronden in gebruik op 1 januari 2014 Enkel rekening gehouden
Nadere informatieinagro Code van goede praktijk bodembescherming advies organische koolstofgehalte en zuurtegraad ONDERZOEK & ADVIES IN LAND- & TUINBOUW
inagro ONDERZOEK & ADVIES IN LAND- & TUINBOUW Code van goede praktijk bodembescherming advies gehalte en zuurtegraad 2 Toelichting resultaten MTR_versie 2011 ORGANISCHE KOOLSTOF Organische stof en in de
Nadere informatieHet Life+ project Demeter. Vlaanderen is open ruimte. Geïntegreerd en duurzaam bodembeheer om milieueffecten te reduceren
Vlaanderen is open ruimte Het Life+ project Demeter Geïntegreerd en duurzaam bodembeheer om milieueffecten te reduceren Landbouwers begeleiden naar een slimme bemesting en betere bodemkwaliteit in België
Nadere informatieCoördinatiecentrum voorlichting en begeleiding duurzame bemesting - CVBB
Coördinatiecentrum voorlichting en begeleiding duurzame bemesting - CVBB Het CVBB werkzaam in het kader van MAP 4 ten dienste van land- en tuinbouw Dirk Coomans, Algemeen coördinator Provinciale coördinatoren
Nadere informatieOrganisch bemesten in de akkerbouw. 6 februari 2019 Beitem
Organisch bemesten in de akkerbouw 6 februari 2019 Beitem Agenda Dierlijke mest Effluent Dierlijke mest Voordelen Bevat alle nodige plantennutriënten (ook micronutriënten) Bron van organische stof, essentieel
Nadere informatieDe bodem is de basis voor gewasbescherming!
De bodem is de basis voor gewasbescherming! www.tenbrinkebv.nl Agenda Bemestingsproeven bloembollen. Bodemvruchtbaarheid Flevoland in gevaar. Verschillen tussen kavels binnen de Noordoostpolder. Grond
Nadere informatieOrganische stof in bodem opkrikken door inzet bodembedekkers
Organische stof in bodem opkrikken door inzet bodembedekkers Demoproject bemesting in de vollegrondssierteelt: het totaal concept gedemonstreerd! Verónica Dias (PCS) Stijn Moermans (BDB) Projectpartners
Nadere informatieDe organische stofbalans: Kengetallen
De organische stofbalans: Kengetallen Volgens handboek Bodem & Bemesting Aangevuld door Willem van Geel T.b.v. 2 e Masterclass Organische stof(balans) POP3 Project Biologische landbouw op de kaart Template
Nadere informatieBEMESTING WINTERTARWE (Tekst uit LCG-Brochure Granen Oogst 2009)
- 1 - BEMESTING WINTERTARWE (Tekst uit ) Let wel: de proeven aangelegd door het LCG in 2009 werden uitgevoerd conform de bemestingsnormen die van kracht waren in 2009. Deze bemestingsnormen van 2009 zijn
Nadere informatieInvloed van ph op de N-mineralisatie Jan Bries, Stijn Moermans. Bodemkundige Dienst van België W. de Croylaan Heverlee
Invloed van ph op de N-mineralisatie Jan Bries, Stijn Moermans Bodemkundige Dienst van België W. de Croylaan 48 3001 Heverlee www.bdb.be ph in relatie tot N ph beïnvloedt opneembaarheid nutriënten te zuur
Nadere informatieBemesten zonder kater
Bemesten zonder kater Bemesten zonder kater BEMESTEN ZONDER KATER Actualiteiten MAP Landbouwcomice Brugge 20/03/2018 Focus/MAP-meetnet/nitraatresidu De laatste meter Mestontleding-mestsamenstelling Fosformeting
Nadere informatieMesdag Zuivelfonds NLTO
Onderwerpen Mesdagfonds Actuele thema s die keuze vragen Onderzoek uitspoeling stikstof (WUR) Onderzoek vastlegging CO2 (AEQUATOR) Conclusie en aanbevelingen Mesdag Zuivelfonds NLTO Ontstaan: fonds kwaliteit
Nadere informatienodigt u uit voor de studiedagen: Varkenshouderij Actueel
De studiedagen zijn GRATIS. Inschrijving is IET vereist. Het wordt echter op prijs gesteld dat scholen die met meer dan 10 leerlingen komen, vooraf verwittigen. Uitnodiging De Vlaamse overheid - Dep. Landbouw
Nadere informatieDe gegevens zijn gebaseerd op het nieuwe mestdecreet en zijn geldig voor 2007.
VLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ UW PARTNER IN DE OPEN RUIMTE Normen editie maart 2007 De gegevens zijn gebaseerd op het nieuwe mestdecreet en zijn geldig voor 2007. 1 Uitscheidingscijfers Diersoort Uitscheiding
Nadere informatieIntegraal bodembeheer, wat en hoe
Integraal bodembeheer, wat en hoe Voorbeelden uit de PPS Bodem Lelystad 18 mei 2015 Janjo de Haan, m.m.v. diverse collega s Even voorstellen: Janjo de Haan Projectleider BOGO Bodem Water Secretaris Commissie
Nadere informatieHoe haal ik voordeel uit de KringloopWijzer?
Hoe haal ik voordeel uit de KringloopWijzer? NISCOO Heerenveen Zwier van der Vegte, Bedrijfsleider KTC De Marke Het belang van lage verliezen Mineralenverliezen belasten het milieu: Overheid wil dit beperken
Nadere informatieSALK groente innovatie fonds. Innovatieve bemesting: Band- en rijbemesting
SALK groente innovatie fonds Innovatieve bemesting: Band- en rijbemesting Band- en rijbemesting in pompoen Basisbemesting (7d na zaai) Streefwaarde 100E Bijbemesting (7w na zaai) Streefwaarde 100E 1 KAS
Nadere informatieMAP V en de sierteelt wat zit erin voor u?
MAP V en de sierteelt wat zit erin voor u? Studieavond bemesting in de vollegrondssierteelt Geel 2 juni 2015 Mestbeleid: 3 sporenbeleid met de focus op oordeelkundige bemesting Evenwichtsbemesting Werkzame
Nadere informatieKringloopWijzer. Johan Temmink
KringloopWijzer Johan Temmink 1 Juli 2013: Sectorplan koersvast richting 2020 Melkveehouderij: Zuivelplan (NZO, LTO) Technische invulling binnen milieurandvoorwaarden KringloopWijzer centraal Film KringloopWijzer
Nadere informatieKoester de Koolstof en verbeter de bodemkwaliteit door toepassing van houtsnippers
Koester de Koolstof en verbeter de bodemkwaliteit door toepassing van houtsnippers Mia Tits 1 en Brecht Lammens 2 1 Bodemkundige Dienst van België 2 Agrobeheercentrum Eco² Bodemkwaliteit en belang van
Nadere informatieLandgebruik en bodemkwaliteit Jan de Wit Nick van Eekeren
Landgebruik en bodemkwaliteit 60-20 - 20 Jan de Wit Nick van Eekeren Grasland Bouwland Huidige landbouwontwikkeling naar controle just in time, precisiebemesting,. Dit vraagt ook om risico-beheersing,
Nadere informatieDEROGATIEVOORWAARDEN 2015
1 AANVRAAG Het aanvragen van derogatie in 2015 bestaat uit twee stappen: 1. als u derogatie wil toepassen, dient u een aanvraag in bij de Mestbank, uiterlijk op 31 juli 2015. Door die aanvraag te doen,
Nadere informatieMestrapport over de mestproblematiek in Vlaanderen
Mestrapport 2015 over de mestproblematiek in Vlaanderen Vernieuwde rapportering Sinds 2001: jaarlijks Voortgangsrapport over de mestproblematiek in Vlaanderen Wijziging rapporteringsvereisten Mestdecreet
Nadere informatieBemesten van gras na mais en mais na gras?
Bemesten van gras na mais en mais na gras? Wim Bussink (NMI) & Janjo de Haan (WUR) Voorkomende situaties: Rotatie/wisselbouw: 3 jaar gras en 3 jaar mais Eénmaal in de 5-10 jaar, bouwland middels mais,
Nadere informatie7 Bemesting. 7.1 Bemesting met organische mest. 7.2 Mineralenverlies. 7.3 Mineralenbalans per perceel
7 Bemesting De biologische landbouw is milieuvriendelijk omdat ze geen gebruik maakt van bestrijdingsmiddelen en kunstmest. De bemesting wordt uitgevoerd met organische mest. Het probleem dat hierbij optreedt
Nadere informatieMest hoort thuis op het land, niet in het water. (Rebekka Veeckman, Luc Gallopyn, VLM)
Mest hoort thuis op het land, niet in het water. (Rebekka Veeckman, Luc Gallopyn, VLM) Het is evident dat mest thuishoort op het land en niet in het water. En toch gebeurt het regelmatig dat dierlijke
Nadere informatieRapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw
Rapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw Economische, ecologische en sociale indicatoren Ine Vervaeke en Jona Lambrechts Inleiding Aanleiding: 20 jaar Vlaams-Brabant Duurzaamheid:
Nadere informatieEffluenten van de biologische mestverwerking
Effluenten van de biologische mestverwerking Bemestingswaarde Gebruik Economisch aspect Bemestingswaarde Samenstelling effluent: kg / 1000 l DS 13,0 Organische stof 3,1 Totale Stikstof 0,21 Ammoniakale
Nadere informatieBeproeving mineralenconcentraten en dikke fractie op bouwland
Beproeving mineralenconcentraten en dikke fractie op bouwland Resultaten 2009 en 2010 W. van Geel, W. van Dijk, R. Wustman en regionale onderzoekers Praktijkonderzoek Plant en Omgeving Inhoud Doel onderzoek
Nadere informatieDEROGATIEVOORWAARDEN 2016
1 AANVRAAG Het aanvragen van derogatie in 2016 bestaat uit twee stappen: 1. als u derogatie wil toepassen, dient u een aanvraag in bij de Mestbank, uiterlijk op 15 februari 2016. Door die aanvraag te doen,
Nadere informatieBESLUITEN. (Alleen de Nederlandse versie is authentiek) (2014/291/EU)
L 148/88 BESLUITEN UITVOERINGSBESLUIT VAN DE COMMISSIE van 16 mei 2014 tot verlening van een door Nederland gevraagde derogatie op grond van Richtlijn 91/676/EEG van de Raad inzake de bescherming van water
Nadere informatieActieprogramma Nitraatrichtlijn MAP 5
Actieprogramma Nitraatrichtlijn 2015-2018 MAP 5 Doelstellingen MAP5 % meeetpunten > 50 mg NO3-/l Evolutie meetpunten oppervlaktewater > 50 mg NO 3- /l 50% 45% 40% 35% 44% 40% Operationeel meetnet 42% 42%
Nadere informatieBemesten van gras na mais en mais na gras?
Bemesten van gras na mais en mais na gras? Wim Bussink (NMI) & Janjo de Haan (WUR) Powerpoint gewijzigd na toekenning derogatie dd 04-04-2018 Voorkomende situaties: Rotatie/wisselbouw: 3 jaar gras en 3
Nadere informatieResultaten KringloopWijzers 2016
Resultaten KringloopWijzers 2016 7 september 2017 Gerjan Hilhorst WLR - De Marke Het belang van lage verliezen Mineralenverliezen belasten het milieu EU beleid: beperken verliezen uit landbouw Streven:
Nadere informatieN-index: wat zeggen de cijfers?
Beste klant, N-index: wat zeggen de cijfers? U heeft een analyse ontvangen van de Bodemkundige Dienst met bepaling van de N-index en met het bijhorend N-bemestingsadvies. Hieronder vindt u een verduidelijking
Nadere informatieZWAVEL (= S) : STEEDS BELANGRIJKER IN DE BEMESTING
ZWAVEL (= S) : STEEDS BELANGRIJKER IN DE BEMESTING Door het terugdringen van zwavelhoudende brandstoffen en de verbeterde zuivering van rookgassen, is de zwaveldepositie uit de atmosfeer sterk verminderd.
Nadere informatieOrganische stof: daar draait het om! Gouden Grond 26 januari 2018 Wim Stegeman. Saalland Advies 1
Organische stof: daar draait het om! Gouden Grond 26 januari 2018 Wim Stegeman Saalland Advies 1 Wat ga ik vertellen? Wie ben ik? Wat is het? Eigen stappen Tips Vragen Saalland Advies 2 Introductie Akkerbouwbedrijf
Nadere informatieOpen teelten op zandgronden hebben meer tijd nodig om te voldoen aan nitraatrichtlijn
Resultaten Systeemonderzoek Vredepeel geven aan: Open teelten op zandgronden hebben meer tijd nodig om te voldoen aan nitraatrichtlijn BAVB workshop 11 februari 2014 Janjo de Haan Nieuw mestbeleid heeft
Nadere informatieNITRAATRESIDU- RAPPORT 2016
NITRAATRESIDU- RAPPORT 2016 Resultaten van de nitraatresidumetingen in Vlaanderen tot en met de staalnamecampagne van 2015 www.vlm.be INHOUD 1 Inleiding... 4 1.1 Wat is het nitraatresidu? 4 1.2 Wat is
Nadere informatieHet mestdecreet Waar staan we er (voor)?
Het mestdecreet Waar staan we er (voor)? Tongeren, 25 januari 2011 Poperinge, 26 januari 2011 Bocholt, 27 januari 2011 Hoogstraten, 3 februari 2011 Oudenaarde, 8 februari 2011 Waarom? Huidige actieprogramma
Nadere informatieNutriëntenbalans (N & P) in BRP. Wetenschappelijke onderbouwing. CLM Onderzoek en Advies BV
Nutriëntenbalans (N & P) in BRP Wetenschappelijke onderbouwing CLM Onderzoek en Advies BV Culemborg, Juli 2012 Inleiding De nutriëntenbalans brengt de nutriëntenkringloop op een melkveebedrijf in beeld.
Nadere informatieStudienamiddag Bodemkundige Dienst van België Meten om te sturen. Organische stof in de landbouwbodems: trendbreuk met het verleden?
Studienamiddag Bodemkundige Dienst van België Meten om te sturen Organische stof in de landbouwbodems: trendbreuk met het verleden? Annemie Elsen BDB Inhoud Belang van organische stof in de bodem meten
Nadere informatieResultaten Koeien & Kansen en De Marke
Grasland, bouwland en bodemkwaliteit Resultaten Koeien & Kansen en De Marke Koeien & Kansen is een samenwerkingsverband van 16 melkveehouders, proefbedrijf De Marke, Wageningen UR en adviesdiensten. De
Nadere informatieMAP V en de sierteelt wat zit erin voor u? Studieavond bemesting in de vollegrondssierteelt - Destelbergen 28 mei 2015
MAP V en de sierteelt wat zit erin voor u? Studieavond bemesting in de vollegrondssierteelt - Destelbergen 28 mei 2015 Mestbeleid = 3 sporenbeleid 29/05/2015 2 Focus op oordeelkundige bemesting N Evenwichtsbemesting
Nadere informatieOrganische stof: stof tot nadenken
Wereld Bodemdag Organische stof: stof tot nadenken Steven Sleutel Universiteit Gent Vakgroep Bodembeheer Bodem organische stof (BOS) O,H C S P N Landbouwgrond organische koolstof (OC) voorraad 0-30cm Bron:
Nadere informatieVlaanderen is open ruimte
Vlaanderen is open ruimte N-bijbemestingsadvies voor vollegrondsgroenten Stikstofbijbemesting van vollegrondsgroenten: waarom? Kenmerkend voor de teelt van vollegrondsgroenten is: - De oogst gebeurt vaak
Nadere informatieEmissies door de land- en tuinbouw en natuur - BKG. Rondetafel Klimaat, 20 juni 2016
Emissies door de land- en tuinbouw en natuur - BKG Rondetafel Klimaat, 20 juni 2016 Land- en tuinbouw / Natuur Veeteelt NH 3, CH 4, N 2 O, NO, NMVOS Kunstmest NH 3, N 2 O, NO Mestverwerking (vanaf 2000)
Nadere informatieRapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw
Rapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw Economische, ecologische en sociale indicatoren Ine Vervaeke en Jona Lambrechts Inleiding Aanleiding: 20 jaar Vlaams-Brabant Duurzaamheid:
Nadere informatieStudieavond prei. Bemesting van winterprei
Studieavond prei Bemesting van winterprei - TIP - Ken uw veld Rekenvoorbeeld fictief veld herfstprei 25/4: 15 ton varkensdrijfmest (8 kg N/ton) 31/05: profielanalyse (0-30/30-60) cm: 13/06: toediening
Nadere informatieWAT U MOET WETEN OVER STIKSTOF VRAGEN EN ANTWOORDEN
WAT U MOET WETEN OVER STIKSTOF VRAGEN EN ANTWOORDEN Masterplan Mineralenmanagement Meer met minder stikstof De vraagstukken rondom de voedselzekerheid voor een groeiende wereldbevolking en de afnemende
Nadere informatieMest zo efficiënt mogelijk gebruiken
Mest zo efficiënt mogelijk gebruiken De winterperiode geeft de kans om stil te staan bij het optimale gebruik van de beschikbare mest in het voorjaar. Het is de moeite waard de mest te laten ontleden:
Nadere informatieOp weg naar een efficiëntere bemesting
Op weg naar een efficiëntere bemesting Op weg naar een efficiëntere bemesting Aanleiding Relevantie en bedoeling Project: aanpak en stand van zaken Taak I: Informatie- en sensibiliseringscampagne Taak
Nadere informatieEvaluatie van de metingen. van het nitraatresidu. Mestbank
Evaluatie van de metingen van het nitraatresidu Mestbank Woord Vooraf Wetenschappelijk onderzoek toont een duidelijk verband aan tussen het nitraatresidu in de bodem op het einde van het groeiseizoen
Nadere informatieVanggewas na mais ook goed voor de boer
Vanggewas na mais ook goed voor de boer Gaat u meer aandacht aan uw groenbemester besteden? Janjo de Haan 12 februari 2015 Verschil tussen vanggewas en groenbemester (Stikstof)vanggewas Onbemest 1e doel
Nadere informatieTerugblik op MAP5 24/01/2019
Terugblik op MAP5 Victoria Nelissen Studiedag Pitfruit 18/01/2019 Overzicht Situering MAP5 Doelstellingen Pijlers Oppervlaktewater: NO 3 Grondwater: NO 3 Oppervlaktewater: Orthofosfaat Focusgebied/Focusbedrijven
Nadere informatie1) Nitraatresidu ) Bladmeststoffen in de aardappelteelt 3) SNAPP
1) Nitraatresidu 2017 2) Bladmeststoffen in de aardappelteelt 3) SNAPP Jan Bries, Davy Vandervelpen Wendy Odeurs, Jens Bonnast Bodemkundige Dienst van België vzw W. de Croylaan 48-3001 Heverlee Tel 016/310922
Nadere informatieStrategieën voor graslandbemesting
Strategieën voor graslandbemesting Auteurs An Schellekens Joos Latré In samenwerking met Luc Van Dijck 7/04/2014 www.lcvvzw.be 2 / 8 INHOUDSOPGAVE Inhoudsopgave... 3 Inleiding... 5 Effecten van soort van
Nadere informatieMet compost groeit de prei als kool
Met compost groeit de prei als kool Joris De Nies 27 juni 2018 +/- 1 ha glastuinbouw Tomaat, paprika, sla,komkommer, courgette +/- 10 ha vollegrondsgroenten Prei, bloemkool, sla, spruiten, asperges, kolen,
Nadere informatieOrganische stof in bodem opkrikken door inzet bodembedekkers
Organische stof in bodem opkrikken door inzet bodembedekkers Demoproject bemesting in de vollegrondssierteelt: het totaal concept gedemonstreerd! Verónica Dias (PCS) Stijn Moermans (BDB) Projectpartners
Nadere informatiePraktijk: Werken aan organische stof met melkveehouders
Praktijk: Werken aan organische stof met melkveehouders Nick van Eekeren Programma bodem, grasland en ecosysteemdiensten Productie Waterregulatie: kwantiteit en kwaliteit Klimaat: mitigatie en adaptatie
Nadere informatie