Mineralenmanagement en economie

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Mineralenmanagement en economie"

Simon de Meyer
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Mineralenmanagement en economie

gebruiksnormen Interen op bodemreserves Melkveewet Fosfaatrechten

2 Mineralenmanagement en economie Economische impact mestbeleid wordt groter (10 jaar gebruiksnormen) Verlagen derogatie op zand Aanscherpen gebruiksnormen Interen op bodemreserves Melkveewet Fosfaatrechten Acceptatie voor specifiek toegenomen Frustratie van generiek toegenomen Kringloopwijzer-projecten

3 Economisch effectieve maatregelen? Korte termijn (operationeel) Lange termijn (strategisch) ?

4 Van inzicht (kengetallen) naar verbeteringen 1. - voeding/excretie N, P 2. - benutting N, P in voer 3. - gewasopbrengst N, P, kvem 4. - benutting N, P in meststoffen 5. - fosfaatexcretie veestapel (fosfaatrechten) 6. - overschot N, P op bedrijfsbalans 7. - overschot N, P, C op bodembalans 8. - vervluchtiging ammoniak 9. - nitraat in grondwater vervluchtiging broeikasgassen CH 4, N 2 O, CO 2

5 Kengetallen KringloopWijzer? Kringloopwijzer (kengetallen) technisch resultaat van de bedrijfsvoering en getroffen maatregelen. Vergelijking gemiddeld versus top 25% Integraal lastig Vuistregels?

6 Bedrijfskenmerken Verschil Oppervlakte (ha) grasland 38,7 41,0 +6% maïsland 10,5 9,0-14% overig 0,9 0,5-44% totaal 50,1 50,5 +1% Veestapel melkkoeien % jongvee / 10 melkkoeien 6,9 7,2 +4% Kg melkleverantie % Kg FPCM / koe / jaar % Vet % / Eiwit % 4,44 / 3,55 4,38 / 3,54-1% / 0% Melkureum 21,2 21,2 0% Kg melk / ha %

7 Fosfaatexcretie en -plaatsing forfaitair 2014 VK 2013 VK 2014 VK 2015 excretie kg fosfaat / ton melk 6,7 5,3 5,6 5,6 plaatsing kg fosfaat / ha kg melk / kg fosfaat (plaatsing) max. kg melk / ha zonder overschot kg melk / ha gerealiseerd excretie kg fosfaat / bedrijf plaatsingsruimte kg fosfaat / bedrijf overschot kg fosfaat / bedrijf overschot kg fosfaat / ha toename fosfaatexcretie toename plaatsingsoverschot benodigde ha 3,9 3,0

8 Uitdagingen: - Vee Van goed naar excellent - Bodem Van gemiddeld naar goed BEX nadeel en BEP voordeel BEX en BEP voordeel BEX en BEP nadeel BEX voordeel en BEP nadeel

9 Fosfaatexcretie (kg /ton melk) - Fosfaatrechten 7,0 6,5 6,0 5,5 5,0 4,5 4,0 3,5 3,0 forfaitair 2013 VK 2013 forfaitair 2014 VK 2014 VK 25% laagste VK 25% hoogste forfaitair 2015

Maatregel: Verlagen RE rantsoen Kringloopwijzer kengetal - RE per kg ds * van 155 naar 146 (gemiddeld 155) * voerefficiëntie = 1,03 - Jaarproductie 900.000 kg melk - 900.000 / 1,03 = 873.

10 Maatregel: Verlagen RE rantsoen Kringloopwijzer kengetal - RE per kg ds * van 155 naar 146 (gemiddeld 155) * voerefficiëntie = 1,03 - Jaarproductie kg melk / 1,03 = kg ds kg ds. 9 gr RE = kg RE kg RE / (0,450 RE / kg soja) = kg soja - sojaprijs 40 ct / kg voederwaarde eiwit = 60% - 60% * 40 ct * = BEX voordeel toename kg RE / 6,25 = kg N / 3.7 = 340 m m 3 á 12 = 4.100

Maatregel: Verlagen P rantsoen Kringloopwijzer kengetal - P per kg ds * van 3,7 naar 3,5 (gemiddeld 3,7 25% kopgroep = 3,5) * voerefficiëntie = 1,03 (gem. VKA) - Jaarproductie 900.000 kg melk - 900.

11 Maatregel: Verlagen P rantsoen Kringloopwijzer kengetal - P per kg ds * van 3,7 naar 3,5 (gemiddeld 3,7 25% kopgroep = 3,5) * voerefficiëntie = 1,03 (gem. VKA) - Jaarproductie kg melk / 1,03 = kg ds kg ds. 0,2 gr P = 174 kg P kg P * 2,29 = 400 kg P 2 O kg P 2 O 5 / 1,2 = 333 m m 3 á 12,- = kg P 2 O 5 * 30 % = 120 á 2 = 240 (VVO) Bij groei vanaf 2016: kg P 2 O 5 * 75 % = 300 á 2 = 600 (VVO) kg P 2 O 5 * 25 % = 100 / 85 kg = 1,2 ha grond

Maatregel: Voerefficiëntie verhogen Kringloopwijzer kengetal - Voerefficiëntie veestapel * kg meetmelk / kvem voeropname veestapel * van 1,03 naar 1,15 -

12 Maatregel: Voerefficiëntie verhogen Kringloopwijzer kengetal - Voerefficiëntie veestapel * kg meetmelk / kvem voeropname veestapel * van 1,03 naar 1,15 - Jaarproductie kg meetmelk / 1.03 = kg DS / 1.15 = kg DS - verschil = kg ds á 16 ct = = 1,6 ct voerkosten verschil

13 Maatregel: Meer melk per koe Kringloopwijzer kengetal - Van kg meetmelk naar kg meetmelk - ForFarmers MelkEfficient

14 Maatregel: Minder jongvee Verhogen levensproductie Kringloopwijzer kengetal - Jongvee / 10 melkkoeien (gem. VKA =7,0) = ca. 35% vervanging (groei) - Opfokkosten vaars ,- - 3 lactaties = / (3*8.600) = 5,0 ct - 4 lactaties = / (4*8.600) = 3,8 ct - 5 lactaties = / (5*8.600) = 3,0 ct - Stel van 3 naar 5 lactaties: Besparing 2ct * = stuks jongvee = 1 melkkoe (fosfaatrechten)

15 Maatregel: Verhogen voerproductie Gras Gemiddeld Kopgroep Verschil Verschil Opbrengst (kg/ha): droge stof % kvem % stikstof % +74 fosfaat % +25 Mais Gemiddeld Kopgroep Verschil Verschil Opbrengst (kg/ha): droge stof % kvem % stikstof % +42 fosfaat % +19

16 Verhogen voerproductie zeer effectief

17 Maatregel: Verhogen voerproductie Gras / ha / bedrijf (40 ha) Opbrengst (kg/ha): droge stof ct Mais / bedrijf (10 ha) Opbrengst (kg/ha): droge stof ct Totaal / kg melk = 2,5 ct / kg melk

Maatregel: Optimalisatie bemesting Kringloopwijzer kengetal - Bemesting voerareaal: 404 kg N en 88 kg P 2 O 5 - Gemiddelde drogestofopbrengst: 12.461 kg ds / ha - 12.

18 Maatregel: Optimalisatie bemesting Kringloopwijzer kengetal - Bemesting voerareaal: 404 kg N en 88 kg P 2 O 5 - Gemiddelde drogestofopbrengst: kg ds / ha kg ds / 404 kg N = 30 kg ds / kg N - 30 kg ds á 16 ct = 5 / kg N - Perceelsgericht - Plaatsspecifiek * Drijfmestrijenbemesting snijmais * Kopakkers / Hangplekken / Schaduwranden

Maatregel: Optimalisatie bemesting Drijfmestrijenbemesting (voorbeeld) - Veronderstelling gelijke maisopbrengst - Besparing 10 m3 / ha - 10 ha á 10 m3 =

19 Maatregel: Optimalisatie bemesting Drijfmestrijenbemesting (voorbeeld) - Veronderstelling gelijke maisopbrengst - Besparing 10 m3 / ha - 10 ha á 10 m3 = 100 m3-100 m3 á 3,5 kg N / m3 = 350 kg kg N á 25 kg ds / kg N = kg ds á 17 ct/ kg ds gras = Meerkosten rijenbemesting 100 / ha?

Maatregel: Organische stof verhogen Vanggewas top versus flop OS-balans Raaigras Italiaans onder dekvrucht - + 1500 2000 kg ds - Saldo + 610 kg EOS OS-balans Raaigras Italiaans in stoppel - + 500 kg

20 Maatregel: Organische stof verhogen Vanggewas top versus flop OS-balans Raaigras Italiaans onder dekvrucht kg ds - Saldo kg EOS OS-balans Raaigras Italiaans in stoppel kg ds / ha - Saldo kg EOS - Waarde??: - PPO: 1 / kg EOS = 170 / ha - Verschil top/flop = kg ds kg ds á 16% RE = 200 kg RE / 6,25 = 32 kg N - 32 kg N á 25 kg ds = 800 kg ds á 16 ct = 128 / ha

21 Economisch effectieve maatregelen? Lange termijn (strategisch) Grondgebondenheid / AMvB Fosfaatrechten?

22 Maatregel: verhogen voerproductie: (2016?) 2014 Oppervlakte (ha) grasland 41,0 maïsland 9,0 overig 0,5 totaal 50,5 Veestapel melkkoeien 104 pinken 35 kalveren 40 Kg melkleverantie Kg FPCM / koe / jaar Melkureum 21,2 Kg melk / ha

23 Maatregel: verhogen voerproductie (BEP,BEN,BEA,BES?) BEX nadeel en BEP voordeel BEX en BEP voordeel BEX en BEP nadeel BEX voordeel en BEP nadeel

24 Maatregel: verhogen voerproductie: (2016?) Oppervlakte (ha) 2014 BEP 0% BEP 6% grasland 41,0 43,2 41,0 maïsland 9,0 9,5 9,0 overig 0,5 0,5 0,5 totaal 50,5 53,2 50,5 Veestapel AMVB 2016: + 10 melkkoeien - BEP 6% - BEX (P) van 10% melkkoeien pinken kalveren Kg melkleverantie Kg FPCM / koe / jaar

25 Maatregel: Verlagen P rantsoen Bestaand management: 2014: fosfaatrechten gemiddeld kg per bedrijf De BEX excretie in 2014 = kg Fosfaatproductie ruimte = 587 kg = kg melk = +12% Aangepast management: Extra ruimte bij verlagen P van 3,7 naar 3,5 = 400 kg 400 kg = ca. 8 melkkoeien met bijbehorend jongvee = kg melk = 8%

26 -impact ruwvoerproductie: (derogatie op maat??) Gras Opbrengst (kg/ha): droge stof kvem stikstof fosfaat Mais Opbrengst (kg/ha): droge stof kvem stikstof fosfaat Gemiddeld 90 kg onttrekking bij 80/20 in 2013 en 2014

27 -impact ruwvoerproductie: (derogatie op maat??) Gemiddeld 90 kg onttrekking bij 80/20 in 2013 en 2014 Europa wenst evenwichtsbemesting: Onttrekking = Bemesting N/P2O5 verhouding in de mest = 3 90 * 3 = 270 KG N uit dierlijke mest = 40 kg N / 3,5 kg N = 11 m 3 11 m3 * 50 ha = 550 m 3 mest á 15 = Ultieme doel: - 2 ct kmp Besparing N-kunstmest 40 kg N * 50% w.c. = 20 kg N/ha 20 kg N á 1,10 = 22 / ha * 50 = Meer bodemvruchtbaarheid 11 m 3 á 40 kg EOS per m 3 RDM á % ruwvoeropbrengst = kg / ha * 50 ha á 16 ct = 9.400

28 Mineralenmanagement en economie Minder mestafzet bij een goede BEX Minder mest naar verwerking door lager fosfaatoverschot Minder voeraankoop bij hogere gewasopbrengst Lagere krachtvoerkosten bij eiwitarmer voeren en meer eigen ruwvoer Minder mestafzet bij extra fosfaatplaatsing (BEP) Bij lagere fosfaatexcretie per kg melk hogere melkproductie mogelijk zonder toename fosfaatoverschot en fosfaatexcretie bedrijf

Vergelijkbare documenten

Mineralenmanagement en economie. Jaap Gielen Specialist melkveehouderij

Mineralenmanagement en economie Jaap Gielen Specialist melkveehouderij Mineralenmanagement en economie Als maatregelen goed zijn voor het sluiten van de kringloop, zijn ze dan ook goed voor het vullen