uiterlijk op 5 november 2012

Transcriptie

1 Bijdrage van lokale en regionale overheden aan de tussentijdse herziening van Europa 2020 Beoordeling van het vlaggenschipinitiatief Jeugd in beweging Ruim twee jaar geleden is het Europa 2020-vlaggenschipinitiatief Jeugd in beweging goedgekeurd. Het Comité van de Regio's (CvdR) houdt op 13 december 2012 in Brussel een conferentie om na te gaan in hoeverre hier schot in zit. Met deze conferentie wordt de aftrap gegeven voor een reeks bijeenkomsten en initiatieven van het CvdR om de vinger aan de pols te houden i.v.m. de tussentijdse herziening van de Europa 2020-strategie in Met uw deelname aan deze enquête zorgt u ervoor dat uw standpunten worden meegenomen in het conferentiedebat; draagt u bij tot het vierde, voor oktober 2013 geplande monitoringverslag van het CvdR over Europa 2020; levert u een bijdrage aan de advieswerkzaamheden die het CvdR ter zake in de komende maanden zal verrichten, met name i.v.m. de aankondiging die voorzitter Barroso in zijn State of the Union-toespraak van 12 september 2012 heeft gedaan inzake een Jongerenpakket waarmee een jeugdgarantieregeling wordt ingevoerd alsook een kwaliteitskader om het volgen van een beroepsopleiding te faciliteren; draagt u bij tot de tussentijdse herziening van de Europa 2020-strategie in WILT U MEEDOEN AAN DEZE ENQUETE, GELIEVE DAN ONDERSTAANDE VRAGEN IN ÉÉN VAN DE EU- TALEN TE BEANTWOORDEN IN HET DAARVOOR BESTEMDE VAKJE EN DIT FORMULIER IN TEKSTFORMAAT TERUG TE STUREN NAAR: europe2020@cor.europa.eu uiterlijk op 5 november 2012 Meer informatie over deze enquête en over deelname aan het Europa 2020-monitoringplatform is te vinden op:

2 Informatie over de respondent 1 Naam van de respondent: Contactgegevens: (adres, telefoon en ) Namens: (naam lokale of regionale overheid) Soort instantie: Land: Vlaams ministerie voor onderwijs en vorming Koning Albert II-laan 15, 1210 Brussel Dieter.Coussee@ond.vlaanderen.be Vlaamse overheid Stad/Gemeente Regio Provincie Vereniging van lokale en/of regionale overheden Andere (graag specificeren) België Lid van het Europa monitoringplatform: Ja Nee Beleidsuitdagingen en antwoorden op regionaal en lokaal niveau BOX 1 Jeugd in beweging: basisgegevens Het Europa 2020-vlaggenschipinitiatief Jeugd in beweging is bedoeld om jongeren een betere opleiding en meer kans op een baan te geven; de werkloosheid onder jongeren terug te dringen; de arbeidsparticipatiegraad van jongeren te verhogen. Deze doelstellingen sluiten aan bij de voornaamste, tegen 2020 te bereiken doelen van de Europa strategie: 75% van de mensen in de leeftijdscategorie van jaar moet een baan hebben; ten minste 40% van de mensen in de leeftijdsgroep van jaar moet een hogeronderwijsdiploma of een daaraan gelijkwaardig opleidingsniveau hebben; het percentage voortijdige schoolverlaters moet worden gereduceerd tot onder de 10%. 1 Gegevensbescherming: voor de follow-up van uw bijdrage moeten uw persoonsgegevens (naam, adres, enz.) in een bestand worden verwerkt. Het invullen van de vragen is volledig vrijblijvend. Uw antwoorden blijven bewaard gedurende een periode van 5 jaar na de ontvangst van de vragenlijst. Neem voor meer informatie hieromtrent of om de rechten uit te oefenen die u heeft uit hoofde van Verordening (EG) nr. 45/2001 (o.a. toegang tot en rectificatie en verwijdering van gegevens) contact op met de verantwoordelijke voor gegevensverwerking via europe2020@cor.europa.eu. U kunt desgewenst ook een sturen naar de functionaris voor gegevensbescherming van het CvdR (data.protection@cor.europa.eu). U heeft het recht om zich te allen tijde te wenden tot de Europese toezichthouder voor gegevensbescherming ( Uw antwoorden en contactgegevens zullen online worden gepubliceerd. Uw antwoorden kunnen ter informatie worden doorgestuurd naar CvdR-rapporteurs en andere EU-instellingen. Mocht u hiermee niet akkoord gaan, gelieve ons daarvan dan op de hoogte te brengen.

3 1) Wat zijn de belangrijkste problemen waarmee uw regio/stad momenteel te kampen heeft op het vlak van arbeidskansen, werkloosheid, onderwijs en internationale mobiliteit van jongeren? Op vlak van onderwijs en vorming blijft de grote uitdaging om de ongekwalificeerde uitstroom te verminderen. Hoewel het percentage van vroegtijdig schoolverlaten reeds significant gedaald is, blijft de uitstroom te hoog vanuit het Vlaams beleid. De Europese doelstellingen mogen dan wel behaald worden, dit is niet het geval voor de eigen, zeer ambitieuze, doestellingen. Hier wordt echter hard aan voortgewerkt. 2) Welke doelen van Jeugd in beweging (genoemd in box 1) zijn het meest relevant in het licht van de problemen waarmee uw regio/stad momenteel te maken heeft? Jongeren een betere opleiding en meer kans op een baan geven. 3) Om deze doelen te helpen verwezenlijken heeft uw land zijn eigen doelen ter zake vastgesteld, die te vinden zijn op In welke mate sluiten deze door uw land vastgestelde doelen aan bij uw plaatselijke situatie? Gelieve toe te lichten. Naast deze Belgische doelstellingen, heeft Vlaanderen nog zijn eigen doelstellingen opgesteld. Deze doelstellingen zijn nog een pak ambitieuzer dan de Belgische doelstellingen. Zo beoogt Vlaanderen het vroegtijdig schoolverlaten tegen 2020 terug te dringen tot 5,2% (EU2020-doelstelling : 10%) en streven we naar 47,8 % van de jarigen met een diploma hoger onderwijs (EU2020-doelstelling : 40%). 4) Beschrijf in het kort wat voor soort beleidsprogramma's/acties er momenteel in uw stad/regio worden uitgevoerd om de in Jeugd in beweging genoemde problemen aan te pakken. In het Vlaamse Hervormingsprogramma 2012 Europa 2020 worden onder hoofdstuk 4 en 5 (pagina 63 tot 92) alle acties en beleidsprogramma s opgesomd die tot doel hebben om de problemen die vallen onder Jeugd in beweging aan te pakken. 5) Heeft u in bovengenoemde beleidsprogramma's/acties aanvullende indicatoren/streefdoelen ingevoerd? Zo ja, gelieve toe te lichten welke, en waarom ze noodzakelijk waren. De streefdoelen die werden opgesteld zijn het terugdringen van het aantal vroegtijdige schoolverlaters, het verhogen van de deelname aan tertiair onderwijs en een hogere deelname aan levenslang leren. In die zin zijn dit dezelfde doelen zoals vermeld onder vraag 3. Vlaams streefdoel 2020 voor deelname aan permanente vorming (levenslang leren): 15% Wat is het belang van "Jeugd in beweging" voor uw stad of regio? BOX 2 - Jeugd in beweging: voornaamste actielijnen en initiatieven Jeugd in beweging is gericht op vier hoofdlijnen voor actie: a. bevordering van een leven lang leren, om wezenlijke vaardigheden op te doen en goede leerresultaten te behalen die aansluiten op de behoeften van de arbeidsmarkt. De lidstaten wordt aanbevolen acties te ondernemen om bijv. het hoge percentage schooluitval aan te pakken, niet-

4 formeel en informeel leren te valideren, en beroepsonderwijs en leerlingwezen alsmede kwalitatief hoogwaardige stages te stimuleren; b. verhoging van het percentage jongeren dat hoger onderwijs of een gelijkwaardige opleiding volgt, via de hervorming en modernisering van het hoger onderwijs, teneinde dit aantrekkelijker en opener voor de rest van de wereld te maken. Hiertoe zijn maatregelen nodig zoals het toetsen van de prestaties van universiteiten en het uitwerken van een EU-strategie om het Europees hoger onderwijs aantrekkelijker te maken in de wereld en mondiale academische samenwerking aan te moedigen; c. ondersteuning van leermobiliteit, door het wegwerken van obstakels die belemmeren dat jongeren een deel van hun onderwijstraject in het buitenland doorbrengen, door een scorebord op te zetten om in de gaten te houden of er vooruitgang wordt geboekt, en door rechtstreekse steun voor het bieden van arbeidskansen aan jongeren via het EU-initiatief Je eerste Eures-baan; d. verbetering van de werkgelegenheidssituatie van jongeren via nationale en EU-acties om de overgang van school naar werk te vergemakkelijken, de segmentering van de arbeidsmarkt te verminderen en zelfstandig werk en ondernemerschap onder jongeren te bevorderen. Hierbij is een belangrijke rol weggelegd voor de overheidsdiensten voor arbeidsvoorziening, die een bijdrage moeten leveren in de vorm van een jeugdgarantie om te waarborgen dat alle jongeren vier maanden na het verlaten van school werk hebben of een opleiding of stage volgen. Er komen specifieke acties ter ondersteuning van jonge ondernemers. Specifieke initiatieven op EU-niveau betreffen onder meer: het initiatief Kansen voor jongeren, om voortijdig schoolverlaten aan te pakken door jongeren opnieuw een opleiding of stage aan te bieden en om gediplomeerde jongeren hun eerste werkervaring te laten opdoen; Je eerste Eures-baan, om Europese jongeren te helpen in een andere EU-lidstaat werk te vinden; een bewustwordingscampagne m.b.v. het Eures-netwerk en de nationale overheidsdiensten voor arbeidsvoorziening, teneinde jonge werkzoekenden te helpen om een baan in het mkb te vinden of om als zelfstandige aan de slag te gaan of een eigen bedrijf te beginnen. 6) Welke actielijnen uit Box 2 zijn voor u het belangrijkst, in die zin dat ze u hebben aangemoedigd om op regionaal/lokaal niveau ambitieuzere beleidsdoelen te stellen? Gelieve uw antwoord toe te lichten. Bevorderen van levenslang leren: de Vlaamse doelstelling is om een deelname van 15% te behalen in Verhogen van de deelname aan tertiair onderwijs: Vlaamse doelstelling is om in 2020 een deelname te hebben van 47,8%. Terugdringen van het vroegtijdig schoolverlaten: Vlaamse doelstelling is dat deze in 2020 niet hoger ligt dan 5,2%. De leermobiliteit verhogen: de Vlaamse doelstelling is om in % te behalen, en 20% in ) Wat zijn over het algemeen, vanuit uw regionale/lokale perspectief, de sterke en zwakke punten van Jeugd in beweging? Het is positief dat dat er onder Jeugd in beweging heel wat relevante elementen vallen (terugdringen van vroegtijdig schoolverlaten, het verhogen van de leermobiliteit, enz.), maar de ware uitdaging ligt er in om mensen langer aan het werk te houden. Dit betekent dat de opleiding van oudere werknemers minstens even belangrijk is. In die zin is vooreerst de titel al problematisch: er wordt te veel gefocust op de jeugd, maar het gaat natuurlijk ook veel breder. Door het accent in hoge mate op de jeugd te leggen, wordt het thema van levenslang leren niet afgedekt door het vlaggenschip Jeugd in beweging

5 (wordt ook niet opgenomen onder box 1). En al wordt het wel opgenomen onder een ander vlaggenschip (New skills for jobs), dit thema is bij uitstek verbonden aan onderwijs en zou dus hieronder moeten worden opgenomen. Sinds het thema levenslang leren werd vermeld onder het Europlus Pact krijgt het weliswaar de nodige aandacht, maar initieel was het niet gelinkt aan onderwijs en het onderwijsvlaggenschip. Daarnaast is er heel wat onduidelijkheid en verwarring over (de link tussen) Jeugd in beweging en Erasmus for All. Wat is de meerwaarde van Jeugd in beweging ten opzichte van de nieuwe generatie mobiliteitsprogramma s? Tot slot zou de aandacht voor leerkrachtenmobiliteit verhoogd moeten worden. Momenteel valt dit er niet onder. Dit is nochtans een aspect dat de kwaliteit van onderwijs verhoogt. Dit geldt overigens evenzeer voor het hoger onderwijs: ook docentenmobiliteit moet gestimuleerd worden. 8) Welke specifieke veranderingen zou u graag in Jeugd in beweging doorgevoerd zien worden bij de tussentijdse herziening van de Europa 2020-strategie in 2014? Gezien de demografische evolutie (veel mensen die op pensioen gaan) wordt een hogere werkzaamheidsgraad essentieel. Het is dus noodzakelijk dat er in Jeugd in beweging meer aandacht uitgaat naar de oudere werknemers en dan specifiek naar het bijscholen van deze personen en het opwaarderen van hun vaardigheden. Inzake levenslang leren heeft de onderwijssector namelijk een belangrijke rol te vervullen. In hoeverre zijn de beleidsmaatregelen van uw land afgestemd op uw stad of regio? 9) Is het Nationale hervormingsprogramma 2 (NHP) dat uw land voor 2012 heeft vastgesteld met het oog op de Europa 2020-strategie, voldoende afgestemd op uw regionale/lokale behoeften inzake verbetering van het onderwijs en de banenkansen voor jongeren, verhoging van de participatiegraad van jongeren, en bestrijding van jeugdwerkloosheid? De Vlaamse overheid heeft de volle bevoegdheid inzake onderwijs en vorming. Vlaanderen heeft bijgevolg zijn eigen Vlaams Hervormingsprogramma opgesteld, dat een compleet overzicht heeft van de uitdagingen en actiepunten voor Vlaanderen. Het Vlaams hervormingsprogramma is dus helemaal afgestemd op de Vlaamse noden en eigenheden. 2 Zie

6 10) Had u de mogelijkheid om bij te dragen tot het opstellen van het NHP op dit specifieke beleidsterrein, al was het maar indirect via de verenigingen van steden en regio's in uw land? Zo ja, gelieve beknopt aan te geven hoe. Ja. Zoals hierboven vermeld werd er een Vlaams Hervormingsprogramma opgesteld. Dit heeft als input gediend voor het opstellen van het Belgisch/Nationaal Hervormingsprogramma. Een samenvatting van het Vlaams Hervormingsprogramma werd eveneens als bijlage toegevoegd aan het Belgische Nationale Hervormingsprogramma. Vlaanderen werd nauw betrokken bij de redactie van dit nationale rapport. 11) Moet er iets veranderd worden in het NHP van uw land voor 2013? Zo ja, gelieve de gewenste veranderingen kort toe te lichten. Vlaanderen werd goed betrokken bij de totstandkoming van het NHP. Het is ook zelf helemaal verantwoordelijk voor de rapportering over de onderwijssector. Er is dus geen vraag naar verandering. Beheer en financiering van Jeugd in beweging 12) Zijn er acties uit het programma Jeugd in beweging (zoals genoemd in vraag 4) die u zult uitvoeren in partnerschap met andere bestuurslagen? Zo ja, gelieve kort toe te lichten. Het is eigen aan de sector onderwijs en vorming dat de acties worden uitgewerkt in samenwerking met zowel hogere overheden (Europese gemeenschap) als lagere bestuurslagen. Zo is er in Vlaanderen een rol weggelegd voor de lokale overlegplatforms (LOP); dit zijn lokale overlegstructuren waarin vertegenwoordigers van scholen, middenveldorganisaties, gemeentebesturen, enz. zetelen. Daarnaast zijn er ook nog de steden, die zelf kunnen instaan voor het organiseren van onderwijs. In Brussel is de Vlaamse Gemeenschapscommissie actief inzake onderwijs. 13) Zijn er afspraken gemaakt over multilevel governance? Zo ja, gelieve kort toe te lichten. Zie vorige vraag. 14) Hoe worden uw acties in het kader van Jeugd in beweging (zoals genoemd in vraag 4) gefinancierd? Hoofdzakelijk met middelen uit de Vlaamse onderwijsbegroting. Daarnaast waren er enkele projecten inzake deeltijds beroepsonderwijs die financiering uit het ESF hebben verworven. 15) Ondervindt u als gevolg van het beleid om de begrotingen op orde te brengen problemen bij de financiering van deze acties? Algemeen gesteld wordt er door de krappe budgettaire ruimte een soberheidsbeleid gevoerd. Hierdoor wordt het opzetten van nieuwe, extra initiatieven of acties moeilijker. 16) Welke rol spelen de structuurfondsen van de EU bij de financiering van acties die verband houden met de doelstellingen van Jeugd in beweging? Er werd een beperkt ESF-budget aangewend voor het financieren van enkele projecten die kaderen in de transitie van onderwijs naar werk (voornamelijk voor deeltijds beroepssecundair onderwijs). 17) Hoe moeten vraagstukken i.v.m. onderwijs en werkgelegenheid voor jongeren worden aangepakt in het Partnerschapscontract dat uw nationale regering en de Europese Commissie overeen dienen te

7 komen voor het beheer van de structuurfondsen binnen een Gemeenschappelijk Strategisch Kader ? Er is momenteel nog te veel onduidelijkheid over de omvang van de structuurfondsen in het algemeen en meer specifiek over het Vlaams budget dat beschikbaar zal zijn. 18) Hieronder is ruimte voor eventuele verdere opmerkingen die u wilt maken over de kwesties die in deze vragenlijst centraal staan. / Relevante website: DEEL UW GOEDE IDEEËN! In de aanloop naar de conferentie die op 13 december 2012 bij het CvdR wordt gehouden, zou het goed zijn om voorbeelden van goede praktijken op de beleidsterreinen van Jeugd in beweging met anderen te delen. Hiertoe kunt u het desbetreffende formulier invullen op onze website: DOE MEE AAN HET MONITORINGPLATFORM EUROPA 2020 U kunt meehelpen om te laten weten hoe steden en regio's uit de EU denken over de tenuitvoerlegging van de Europa-2020 strategie op EU-niveau en in uw land. Nadere informatie op: HARTELIJK DANK VOOR UW MEDEWERKING!