Nota van B&W. gemeente Haarlemmermeer. Onderwerp jaarstukken 2004 Sportfondsen Haarlemmermeer B.V en keuze exploitatievorm per 1 januari 2007

Transcriptie

1 gemeente Haarlemmermeer Nota van B&W Onderwerp jaarstukken 2004 Sportfondsen Haarlemmermeer B.V en keuze exploitatievorm per 1 Portefeuillehouder drs. M.J. Bezuijen Collegevergadering CC" CkLLL'"*% bak C"' Inlichtingen C.v.d.Kwaak ( ) Registratienummer Samenvatting en Inleiding Sportfondsen Haarlemmermeer B.V. (SFH) heeft de jaarstukken over het jaar 2004 vastgesteld en aan het gemeentebestuur gepresenteerd. Wij stemmen in met deze jaarstukken en stellen vast dat een positief exploitatiesaldo is bereikt van f ,--. Hiervan wordt, na aftrek van dividend en dotaties aan reserveringen een bedrag van ,-- aan de gemeente terugbetaald. De exploitatie van de gemeentelijke gebouwde sportaccommodaties (zwembaden, sporthallen, sport- en gymnastiekzalen) is sinds 1996 verzelfstandigd en uitbesteed aan een hiertoe in het leven geroepen onderneming Sportfondsen Haarlemmermeer BV (SFH). De exploitatie is uitgevoerd in twee perioden van 5 jaren, waarvan de laatste per 31 december 2006 zal eindigen. Gemeente Haarlemmermeer is contractueel verplicht om uiterlijk 1 jaar voorafgaand aan deze einddatum "de vennootschap te informeren over de wijze waarop de gemeente na ommekomst van de contractperiode voornemens is de exploitatie van de accommodaties vorm te geven". Bij de afloop van de eerste exploitatieperiode van 5 jaren in is een uitgebreide evaluatie uitgevoerd, die heeft geleid tot de contractverlenging met de onderneming SFH. De gemeente is sindsdien onverminderd tevreden over de wijze waarop de exploitatie door SFH wordt verzorgd. Er is geen concrete aanleiding om de gekozen werkwijze aan te passen. Wij hebben besloten om deze verzelfstandigde vorm van exploitatie voort te zetten, met dien verstande dat de vernieuwing van de exploitatieovereenkomst in 2006 tot stand moet komen binnen de regels van het nieuwe gemeentelijke aanbestedingsbeleid. Context Als resultaat en uitwerking van de kerntakendiscussie (1993) is door de raad vastgesteld, dat de exploitatie van de gemeentelijke gebouwde sportaccommodaties het beste kon worden uitgevoerd door de particuliere sector een marktpartij. De gemeente wilde zich beter kunnen richten op haar kerntaken en heeft een aantal operationele taken, waaronder de exploitatie van sportaccommodaties, op afstand gezet en overgedragen aan Sportfondsen Haarlemmermeer BV.

2 Volgvel 2 Hieraan lagen overwegend beleidsmatige argumenten ten grondslag. Er was geen financiële (bezuinigings-) taakstelling verbonden aan het verzelfstandigingsproces. Wat de ingediende jaarstukken 2004 betreft, deze worden jaarlijks na de vaststelling door de raad van commissarissen van de onderneming ter kennisname aan de gemeente aangeboden. Probleemstelling Minimaal 12 maanden voor het verstrijken van het contractueel laatste exploitatiejaar oftewel voor 1 januari 2006, is de vraag aan de orde of er voor de gemeente na 10 jaren ervaring met deze vorm van extern verzelfstandigde exploitatie aanleiding is om tot een andere afweging te komen. Na een uitgebreide evaluatie en een positief oordeel over de eerste exploitatieperiode van 5 jaren is in 2002 het contract met nog eens 5 jaren verlengd tot en met Mede gelet op de positieve oordeel heeft de gemeenteraad in juli 2005 besloten tot gunning van de exploitatie van het nieuwe sportcentrum De Estafette (Nieuw Vennep) per augustus 2006 aan SFH. Daarom kan worden volstaan met een afweging op hoofdlijnen. Bovendien behoeft nu niet een beoordeling te worden gegeven over de uitvoerend exploitant maar over de systematiek en de werkwijze. Of de relatie met de huidige exploitant wordt voortgezet is afhankelijk van het proces van gunning / aanbesteding dat in 2006 wordt uitgevoerd. Doelstelling De realisatie en exploitatie van sportvoorzieningen zijn beleidsinstrumenten van het gemeentelijk sportbeleid. De gemeente hanteert het uitgangspunt dat de uitvoering van deze taak niet per definitie door de overheid behoeft te worden uitgevoerd en zelfs beter kan worden overgelaten aan de particuliere sector. Een onderneming kan slagvaardiger en daadkrachtiger optreden. Bovendien kan een marktpartij beter inspelen op de veranderende behoefte en financieel gunstiger opereren dan de gemeente. Evaluatie exploitatievorm en resultaat De beoogde maatschappelijke effecten, de kernpunten en de aanbevelingen uit de evaluatie van 2002 zijn vertaald naar nieuwe doelstellingen en prestatie-afspraken voor de lopende exploitatieperiode. Om tot een actuele beoordeling van de huidige systematiek en werkwijze te komen hebben wij de hieronder op hoofdlijnen beschreven aspecten tegen het licht gehouden. Relevante zaken in relatie tot de jaarstukken 2004, zijn bij deze onderstaande beschrijving betrokken. Juridische constructie : De huidige organisatiestructuur bestaat uit een risicodragende moederorganisatie (SFN) als aandeelhouder van een locale exploitatieonderneming SFH, die met de gemeente het kader vormen voor de onderlinge relatie, zoals die is vastgelegd in een raamovereenkomst. Overige afspraken tussen gemeente en exploitant zijn neergelegd in een exploitatieovereenkomst, een huur- en een inventarisovereenkomst. Verder bestaat tussen de onderneming en de moederorganisatie nog een dienstverleningsovereenkomst over de afname van bepaalde ondersteunende, centraal georganiseerde diensten.

3 Volgvei 3 Deze constructie, met inbegrip van de winst- en risicoverdeling, heeft de afgelopen 10 jaren naar behoren gefunctioneerd. Wij zien voor de nabije toekomst dan ook geen aanleiding om van deze structuur op hoofdlijnen af te wijken. Beleid : Van de exploitant wordt verwacht dat deze zich opstelt als maatschappelijk ondernemer en zich bewust is van de rol van de accommodaties in het vrijetijdsgedrag van de bevolking. Wij verwachten een actieve rol bij de vormgeving en uitvoering van de speerpunten van gemeentelijk sportbeleid (meestal projecten) en de bevordering van de zwemvaardigheid van de bevolking. Wij zijn tevreden over de differentiatie van het aanbod, de maximale wachttijden voor elementaire zweminstructie (incl. zwemmen in schoolverband) en de prioriteitstelling daarvan ten opzichte van andere doelstellingen, als ontspanning (verenigingsactiviteiten, vrij zwemmen), gezondheidsbevordering en het aanbieden van activiteiten voor achterstandsgroepen. De uitvoerend exploitant heeft binnen de verzelfstandigde exploitatievorm in voldoende mate beantwoord aan onze verwachtingen. Veiligheid : Met betrekking tot de algemene eisen ten aanzien van hygiëne en veiligheid van zwembaden is voortschrijdend inzicht en vergaande regelgeving van toepassing, die inmiddels is geïntegreerd in een landelijk keurmerk. Exploitant SFH en onze accommodaties voldoen daaraan en zijn sinds 2004 in het bezit van het vignet "Veilig en Schoon". Ook de glijbanen in de overdekte zwembaden zijn in 2004 door het keurmerkinstituut gecertificeerd. Via de deelname aan een landelijk pilot-project is in 2004 een drenkelingen-detectiesysteem in het Spectrum aangebracht. Dit systeem, dat als aanvulling op de toezichthoudende functionarissen moet worden gezien, wordt in een 20-tal zwembaden in Nederland als proef toegepast om te bezien of dit "hulpmiddel" zodanige positieve effecten oplevert dat het wettelijk verplicht wordt gesteld. Gelet op de goede resultaten die in de proefperiode reeds zijn geboekt hebben wij eerder besloten ook het nieuwe zwembad in Nieuw Vennep met een dergelijk systeem uit te rusten. Verder wordt door de exploitant structureel aandacht geschonken aan relevante regelgeving (arbeids-omstandigheden, de brandveiligheid, milieu, de legionella-bacterie en de corrosie van roestvaste constructies). Onze indruk is dat de Haarlemmermeerse onderneming hiermee in de zwembadbranche een vooruitstrevende rol bekleedt. Personeel : In 1996 is, met in acht name van het sociaal statuut uit 1993, het overgrote deel van het gemeentelijke accommodatiepersoneei met goede afspraken door de exploitant SFH overgenomen. Een flink deel van dat personeelsbestand is nog steeds naar tevredenheid werkzaam binnen de onderneming SFH. De totale personeelsformatie is door de uitbreiding van instructieactiviteiten in 2004 toegenomen van 45 naar 48 fte. Onderhoud I hygiëne : De meerjaren onderhoudsplannen voor de gemeentelijke sportaccommodaties zijn gebaseerd op het raadsbesluit uit 1995, waarbij is ingestemd met de systematiek van planmatig onderhoud en tevens het beoogde kwaliteitsniveau (conditiescore) is bepaald. Het onderhoud, vastgelegd in gemeentelijke meerjaren onderhoudsplannen (MOP), is als gevolg van de verzelfstandiging opgesplitst in een eigenaars- en een huurdersgedeelte. De onderhoudsopdracht voor de exploitant maakt deel uit van de jaarlijks geactualiseerde onderhoudsplannen en prestatie-eisen. Wij zien vooralsnog geen aanleiding om wijziging aan te brengen in deze taakverdeling. In het kader van de bestedingsplannen voor de onderhoudsvoorzieningen is de huidige onderhoudsystematiek inmiddels geevalueerd. Hierbij is door een extern bureau een steekproef uitgevoerd naar de staat van onderhoud van de gemeentelijke

4 Volgvei 4 sportaccommodaties. De voorlopige resultaten laten zien dat de huidige conditie van de gebouwen ruimschoots voldoet aan de in 1995 afgesproken conditiescore. Hieruit kan tevens worden afgeleid dat ook de exploitant voor het huurdersgedeelte over de afgelopen jaren heeft voldaan aan de onderhoudsafspraken. De definitieve conclusies en de consequenties voor de toekomstige werkwijze met betrekking tot het onderhoud zullen wij betrekken bij de Voorjaarsnota Energie : Het zal vooral de stijging van de energielasten zijn, die zich de komende jaren naar verwachting verder zal doorzetten. Ondanks de permanente aandacht voor energiebesparende maatregelen, blijven sporthallen en met name zwembaden traditionele grootverbruikers. Een reden om de warmtekracht-installatie in het Spectrum, die nu na 10 jaar aan revisie toe is, op te knappen en opnieuw in gebruik te nemen. Bij de beoordeling van voorgaande jaarstukken is reeds aangekondigd dat er op verschillende kostensoorten in de exploitatie een lastenverzwaring te verwachten was, waarbij met name de energielasten zijn genoemd. Contractueel heeft de exploitant de mogelijkheid om tariefsverhogingen die meer dan 2 % afwijken van de afgesproken index, afzonderlijk bij de gemeente bij de gemeente in rekening te brengen. In de afgelopen contractperiode zijn de jaarlijkse tariefsverhogingen voor energie echter volledig uit de exploitatie bekostigd. Ook voor 2004 is dat nog het geval. Financiën : De afgelopen jaren hebben wat financieel resultaat betreft een positief beeld gegeven. Dat geldt ook voor het jaar Met in acht name van de gemeentelijke exploitatiebijdrage van E ,-- is over 2004 een positief exploitatieresultaat behaald van E ,--, in belangrijke mate veroorzaakt door de btw-teruggave voor de sporthallen en gymnastiekzalen, de hogere baten van de zwembaden en de meeropbrengsten van de Sport Plaza-club. Na aftrek van het dividend voor de aandeelhouder (E ,--) en de dotaties aan de afgesproken reserveringen binnen de onderneming (2 x E ,--) resteert een te verdelen saldo, waarvan de helft ad E ,-- aan de gemeente wordt terugbetaald. De afgelopen jaren van verzelfstandiging zijn financieel positief afgesloten en is een bedrag aan de gemeente teruggestort. In die zin is er geen directe aanleiding om tot een andere exploitatievorm over te gaan, temeer omdat er geen aanwijzingen zijn dat een andere optie zoals de stichtingsvorm een gunstiger financieel beeld zal opleveren. Conclusie Gelet op de hiervoor genoemde overwegingen zijn wij van mening dat : - de extern verzelfstandigde exploitatie van de gemeentelijke sportaccommodaties via een particuliere onderneming beantwoordt aan de gestelde verwachtingen en - de systematiek en de werkwijze per 1 op hoofdlijnen kan worden voortgezet. Effecten Het jaar 2006 zal in veel opzichten een arbeidsintensief exploitatiejaar worden omdat naast de reguliere werkzaamheden de realisatie en de opstart van het sportcentrum de Estafette aan de orde is. Bovendien zal als gevolg van de besluiten in deze nota in 2006 een separate aanbestedingsprocedure moeten worden gevolgd voor de selectie en gunning van de exploitatie van alle gemeentelijke sportaccommodaties over de periode vanaf 1.

5 Volgvei 5 Middelen Wat betreft de winst- en risicoverdeling alsmede de financiële verevening zijn contractuele afspraken gemaakt met de exploitant en de aandeelhouder Sportfondsen Nederland N.V. De winst over 2004 wordt verdeeld maar blijft deels, onder andere via leningen, voor de onderneming beschikbaar. Over 2004 wordt een bedrag van E ,-- aan de gemeente terugbetaald. Communicatie De vaststelling van de jaarstukken gebeurt door de raad van commissarissen. De gemeente speelt hierbij formeel geen rol. Gelet op de maatschappelijke taakstelling van de onderneming en de omvang van de gemeentelijke exploitatiebijdrage is afgesproken dat in informatieve zin verantwoording wordt afgelegd aan het gemeentebestuur. SFH heeft het jaarverslag 2004 reeds ter kennisname aan alle individuele raadsleden toegezonden. Wij stellen het presidium voor om het jaarverslag 2004 van SFH ter kennisname aan te bieden aan de raad. Besluit Op grond van het voorgaande hebben wij besloten om: 1. In te stemmen met de jaarstukken van Sportfondsen Haarlemmermeer B.V. (SFH) over het boekjaar 2004; 2. het over 2004 van SFH terug te ontvangen bedrag van ,-- te verwerken in de jaarrekening 2005 van de gemeente; 3. in te stemmen met de voortzetting per 1 van de bestaande extern verzelfstandigde vorm van exploitatie van de gemeentelijke zwembaden, sporthallen, sport- en gymnastiekzalen, via een particuliere onderneming (vennootschap); 4. de exploitant Sportfondsen Haarlemmermeer BV hiervan op de hoogte te stellen voor de datum van 1 januari 2006; 5. thans het proces te starten voor de selectie en gunning van de exploitatie over de periode vanaf 1 ; 6. het presidium voor te stellen de nota ter kennisname aan te bieden aan de raad. Burgemeester en wethouders van Haarlemmermeer, namens deze, Bijlage(n) 1. jaarverslag 2004 SFH (reeds naar raadsleden verzonden) 2. Winst- en verliesrekening 2004 en balans per 31 dec U-,l\edk3 &n:oc+ CiT" inka ';li e CL< \t.q& 5p.\ (62 i LUCL<

6 a i Sportfondsen-Haarlemmermeer B.V. te Hoofddorp Jaarrekening 2004 Bij!al. a 5. Winst- en verliesrekening over het boekjaar 2004 Baten Het Spectrum De Sporthoeve De Meerval Fanny Blankers-Koen-hal Gymzalen Bedrijfsopbrengsten Begroting f: E: Lasten Inkoop horeca Salarissen Pensioenen en overige sociale lasten Overige personeelskosten Afschrijvingen Overige bedrijfskosten Bedrijfskosten Bedrijfsresultaat Rentebaten Rentelasten Resultaat vóór bijdrage inzake exploitatietekort Bijdrage inzake exploitatietekort Bijdrage diverse verrekeningen Nettoresultaat b Jaarrapport nr lJS SPORTFO NEDERLAND E.1 1

7 a 1 i" Sportfondsen-Haarlemmermeer B.V. te Hoofddorp 4. Balans per 31 december 2004 (na winstverdeling) Ultimo Jaarrekening 2004 Ultimo Vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa Vlottende activa Voorraden Vorderingen: - Debiteuren - Overlopende activa - Afrekening gemeente Haarlemmermeer - Belastingen - Premies sociale verzekeringen Liquide middelen Kortlopende schulden Belastingen Premies sociale verzekeringen Rekening courant SFN Crediteuren Overlopende passiva Uitkomst vlottende activa min kortlopende schulden Uitkomst activa min kortlopende schulden Langlopende schulden Exploitatiefinanciering A Gemeente Exploitatiefinanciering B Gemeente Eigen vermogen Gestort en opgevraagd kapitaal Algemene reserve Exploitatiereserve Jaarrapport nr lJS - NEDERLAND N L'