Integraal Veiligheidsplan

Transcriptie

1 POSTADRES BEZOEKADRES Postbus AG Mijdrecht Croonstadtlaan AL Mijdrecht T F E I gemeente@derondevenen.nl AUTEUR(S) Marlise van Aerde DATUM 9 februari 2015 Integraal Veiligheidsplan "Samen Veilig"

2 Voorwoord Integrale veiligheid: voor iedereen, van iedereen Voor u ligt het nieuwe Integraal Veiligheidsplan (IVP). Dit is het lokale plan van de gemeente De Ronde Venen voor de periode In dit IVP staan de ontwikkelingen van de afgelopen jaren en de ambities en prioriteiten voor de periode die voor ons liggen. Wat opvalt is dat de veiligheid in onze woon-en werkomgeving steeds meer een zaak is van ons allemaal. In dit geval betekent dat iedereen, elke partij daarbinnen zijn of haar eigen taken en verantwoordelijkheid heeft. Pas als we dat gezamenlijk oppakken, kan optimaal resultaat worden bereikt. Om bijvoorbeeld woninginbraken tegen te gaan, gaat het om preventie (goed hang- en sluitwerk) aan de woningen, goede verlichting in de openbare ruimte, voorlichting én politie die op straat aanwezig is, de omgeving kent en daar waar nodig recherchewerk verricht. Inwoners werken mee in projecten als Burgernet en Waaks. Deze gezamenlijke aanpak blijkt te werken. Ons eigen plan sluit aan op de Veiligheidsstrategie Midden-Nederland, een samenwerking binnen de politieregio Midden Nederland tussen de 41 gemeenten, het Openbaar Ministerie en de politie. Op lokaal niveau werken we samen met partners aan dat wat we lokaal kunnen doen. Daarbij maken we gebruik van (gespecialiseerde) deskundigheid en menskracht die we in de regio beschikbaar hebben. Integrale veiligheid betekent ook niet wegkijken bij onveilige situaties, maar deze signaleren, vervolgens zelf actief worden of professionals op een snelle manier informeren zodat zij in actie kunnen komen. Dat zal niet altijd makkelijk zijn, want wellicht wil je je niet overal mee bemoeien. Je hebt misschien al gauw het idee je in het domein van een ander te begeven. Maar in sommige gevallen is dat noodzakelijk, bijvoorbeeld in situaties waar sprake is van een onveilige omstandigheden voor kinderen. Pas als volwassenen in de omgeving dit serieus zien en actief worden, kan er iets voor hen verbeteren. Vandaag de dag is integrale veiligheid tot op zekere hoogte een ingewikkeld begrip: het gevaar is dat je er van alles onder kan laten vallen, waardoor het zo algemeen is dat er vervolgens misschien wel niets meer gebeurt. Met dit integrale veiligheidsplan willen we het tegenovergestelde bereiken. Het geeft de richting aan voor ons werk: wat moet er worden gedaan om binnen De Ronde Venen te werken aan een veiliger woon- en werkomgeving. Waarbij niet alleen overheidsinstanties, maar inwoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties elkaars partner zijn. Dat staat centraal. Maarten Divendal burgemeester

3 Inhoudsopgave Integraal Veiligheidsplan Inleiding Waarom een Integraal Veiligheidsplan? Doel: het verbeteren van de veiligheid Basis voor het Integraal Veiligheidsplan zijn cijfers en gesprekken Aansluiting bij de regio Uitvoeringsprogramma Leeswijzer Kaders nationaal, regionaal en lokaal Uitgangspunten op rijksniveau Uitgangspunten op regionaal niveau Uitgangspunten op lokaal niveau Partners Waar willen we heen? Onze missie Hoe gaan we te werk? Huidige Situatie en prioriteiten Veiligheidsbeeld De Ronde Venen Misdrijven met een grote impact Georganiseerde Criminaliteit Overlast en Criminaliteit door jeugdgroepen Overige criminaliteit Fysieke veiligheid en crisisbeheersing Gemeentelijke beleidsmonitor Algemene trends volgens professionals Overige inzet Wettelijke taken Regionale en landelijke samenwerkingsverbanden Lokale samenwerkingsverbanden Organisatie Communicatie Bijlage 1: Veiligheidsvelden en thema s van Kernbeleid Veiligheid Bijlage 2: Bronnen Integraal Veiligheidsplan Samen Veilig pagina 3 van 33

4 1. Inleiding 1.1 Waarom een Integraal Veiligheidsplan? Veiligheid is één van de belangrijkste levensbehoeften van onze inwoners. De gemeente heeft de regie als het gaat om haar eigen lokale veiligheidsbeleid. De gemeente heeft samen met veel partijen zoals ondernemers, maatschappelijke organisaties, politie en het Openbaar Ministerie en natuurlijk de inwoners invloed op het integraal veiligheidsbeleid. De inzet is alleen effectief als alle partijen op een goede manier samenwerken. De regie hierop is de verantwoordelijkheid van de gemeente, maar we kunnen het niet alleen. We vragen dan ook van onze professionele partners en van onze inwoners dat ze actief meewerken aan het realiseren van een veilig en leefbaar De Ronde Venen. Dit vergt veel coördinatie zowel binnen de eigen gemeentelijke organisatie als daarbuiten met andere organisaties en instellingen. Daarom is het van belang om een Integraal Veiligheidsplan op te stellen waarin prioriteiten worden vastgesteld. Om het veiligheidsbeleid actueel te houden wordt dit plan één keer in de vier jaar opgesteld. 1.2 Doel: het verbeteren van de veiligheid Wij willen dat onze inwoners veilig zijn en zich veilig kunnen voelen. Het doel van dit Integraal Veiligheidsplan is dat we met de verschillende partners op het gebied van veiligheid afspreken hoe we dit kunnen bereiken en wat de prioriteiten zijn de komende vier jaar. We beschrijven in dit plan wat onze missie en doelstellingen zijn. Vervolgens geven we op hoofdlijnen aan hoe de aanpak en de organisatie daarvan eruit zien. Dit doen we op basis van een analyse van de lokale veiligheidssituatie Basis voor het Integraal Veiligheidsplan zijn cijfers en gesprekken Het Integraal Veiligheidsplan is tot stand gekomen in nauwe samenwerking met de veiligheidspartners, ondersteund door Bureau Regionale Veiligheidsstrategie. We hebben gebruik gemaakt van objectieve gegevens zoals politiecijfers, en subjectieve gegevens zoals de veiligheidsmonitor en de gebiedsscans Aansluiting bij de regio De Regionale Veiligheidsstrategie van Midden-Nederland komt voort uit de gemene deler van alle gemeentelijke IVP s. Onze prioriteiten komen deels overeen, maar zijn uiteraard gericht op onze eigen situatie. De doelstellingen zijn afgestemd op de doelstellingen van Midden-Nederland, en ook in de aanpak zoeken we de verbinding. Elk jaar evalueren wij de acties en op basis hiervan passen we het uitvoeringsprogramma aan. Het uitvoeringsprogramma heeft tot doel dat partijen elkaar over en weer kunnen aanspreken op de door hen toegezegde inspanningen. Het draagt bij aan een meer integrale en Integraal Veiligheidsplan Samen Veilig pagina 4 van 33

5 samenhangende aanpak om er voor te zorgen dat inwoners van De Ronde Venen zich veilig voelen en veilig zijn Uitvoeringsprogramma Op basis van dit Integraal Veiligheidsplan wordt jaarlijks een uitvoeringsplan opgesteld waarin we onze doelen en prioriteiten vertalen naar concrete acties. Per prioriteit geven we aan wie wanneer welke acties onderneemt. Dit uitvoeringsplan is leidend maar biedt ook ruimte voor nieuwe ontwikkelingen en omstandigheden Leeswijzer In hoofdstuk 2 worden de uitgangspunten op regionaal en lokaal niveau besproken. In hoofdstuk 3 geven we aan waar we heen willen en hoe we dit gaan bewerkstelligen. In hoofdstuk 4 schetsen we een beeld van de huidige situatie in de gemeente De Ronde Venen, waarna we in hoofdstuk 5 in gaan op onze prioriteiten. Vervolgens beschrijven we in hoofdstuk 6 de wettelijke taken en de regionale en lokale samenwerkingsverbanden. In hoofdstuk 7 staat informatie over de organisatie en de sturing en in hoofdstuk 8 wordt het onderwerp communicatie behandeld. Integraal Veiligheidsplan Samen Veilig pagina 5 van 33

6 2. Kaders nationaal, regionaal en lokaal 2.1 Uitgangspunten op rijksniveau De gemeente De Ronde Venen houdt bij het vaststellen van haar integrale veiligheidsbeleid rekening met het beleid op rijksniveau. Wij proberen in ons lokaal beleid de doelstelling van de overheid te behalen. In het landelijke regeerakkoord Bruggen slaan staan de volgende doelstellingen met betrekking tot veiligheid: Burgers moeten zich veilig kunnen voelen op straten en in wijken. Politie en justitie moeten daadkrachtig en gezaghebbend kunnen optreden tegen overlast, intimidatie, agressie, overvallen, inbraken en geweld. Kwetsbare groepen moeten op de overheid kunnen rekenen. Met de komst van de nationale politie blijft er aandacht voor lokale prioriteiten. Burgers worden meer betrokken bij het veiligheidsbeleid in wijken. Aandachtswijken houden prioriteit. De mannen en vrouwen in de frontlinie verdienen steun en moeten voor een hoger salaris niet de straat voor het bureau hoeven te verruilen. Door meer blauw op straat nemen de veiligheid en de pakkans toe. Recidive wordt terug gedrongen door passende straffen en tijdige resocialisatie, zodat ook weer een nieuw perspectief ontstaat. Verbetering van de positie van slachtoffers voor, tijdens en na afloop van het strafproces. De schade wordt verhaald op de daders. Bescherming van de persoonlijke levenssfeer van burgers is van groot belang. De overheid dient daarvoor borg te staan. 2.2 Uitgangspunten op regionaal niveau Op regionaal niveau maakt De Ronde Venen afspraken met de overige 40 gemeente binnen het gebied van de politie-eenheid Midden Nederland. Bij het vaststellen van ons lokale beleid wordt er rekening gehouden met de doelstellingen die wij regionaal hebben vastgesteld. De gemeenteraad heeft in haar coalitieakkoord geformuleerd dat zij regelmatig rapportages over de uitvoering van het Integraal Veiligheidsbeleid wenst. Om aan deze doelstelling te kunnen voldoen zal er jaarlijks een uitvoeringsprogramma worden vastgesteld. In het Uitvoeringsprogramma wordt rekening gehouden met de regionale prioriteiten die in de toekomst vastgesteld gaan worden. Voor de periode stelt de regio de volgende regionale prioriteiten: Ernstige overlast en criminaliteit door personen in de woon- en leefomgeving, waaronder multiprobleemgezinnen, psychisch kwetsbaren, geweldplegers en jeugd(groepen). Stevige aanpak woninginbraken. Uitvoeren aanpak georganiseerde criminaliteit. 2.3 Uitgangspunten op lokaal niveau Om tot een goed veiligheidsbeleid te komen werken wij als gemeente nauw samen met onze partners. Deze hebben een belangrijke inbreng zowel bij het bepalen van de prioriteiten als de daadwerkelijke uitvoering van de maatregelen. We streven naar een gezamenlijke aanpak van veiligheidsthema s. In dit Integraal Veiligheidsplan Samen Veilig pagina 6 van 33

7 Integraal Veiligheidsplan zijn onze speerpunten verwoord, die zoveel mogelijk aansluiten op de speerpunten van onze partners. Hierbij ligt de motto ten grondslag dat samen werken werkt. Dit bereiken wij door onze krachten te bundelen en te komen tot een integrale aanpak. De lokale uitgangspunten zijn: Het veiligheidsbeleid komt tot stand in samenwerking met gemeentelijke afdelingen en externe partners en baseert zich tegelijkertijd op de objectieve en subjectieve veiligheidscijfers. Belangrijke externe partners zijn instellingen en uitvoeringsorganisaties, maar ook ondernemers en bewoners. Deze partners worden betrokken bij de uitwerking en uitvoering van het beleid. Het integrale veiligheidsbeleid is een collegebreed gedragen beleid, waarbij de burgemeester de bestuurlijke eindverantwoordelijkheid heeft. 2.4 Partners Binnen de gemeentelijke organisatie dragen bijna alle afdelingen direct of indirect bij aan veiligheid. Externe partners zijn de politie, het Openbaar Ministerie, welzijnsorganisaties, woningbouwvereniging Groenwest, bureau HALT, Stichting de Baat, onderwijsinstellingen en ondernemers. Bewoners zijn tevens belangrijke partners en hebben net als de andere partners verantwoordelijkheden, belangen en mogelijkheden. Bewoners kunnen individueel een actieve rol spelen in de vorm van bijvoorbeeld deelname aan Burgernet, Waaks. Bewoners kunnen zich ook collectief organiseren via wijkgericht werken ook een bijdrage leveren aan de veiligheid (en leefbaarheid) in hun eigen leefomgeving. Een bijdrage aan veiligheid zit immers niet alleen aan de repressieve kant (burgernet etc), maar juist in preventieve zin kan men zoveel mogelijk voorkomen dat men met onveiligheid geconfronteerd wordt. Sociale cohesie, weten wie je buren zijn, een goed verzorgde buurt, voldoende verlichting in de achterpaden en de achtertuinen, voldoende hang- en sluitwerk; dit is slechts een greep aan mogelijkheden voor ieder om vanuit de eigen verantwoordelijk grip te krijgen op veiligheid(sbeleving). Integraal Veiligheidsplan Samen Veilig pagina 7 van 33

8 3. Waar willen we heen? Veiligheid is voor onze inwoners een belangrijke bouwsteen voor een leefbare samenleving. Een veilige woonomgeving en je veilig voelen heeft daarom voor het college hoge prioriteit. Wij zullen, in overeenstemming met de gemeenteraad, ons daadkrachtig inzetten om deze veiligheid te waarborgen en waar nodig te vergroten. Het college heeft de ambitie om samen met inwoners en veiligheidspartners ervoor te zorgen dat de veiligheid en het veiligheidsgevoel toeneemt. Het Integraal Veiligheidsplan blijft de kern van het veiligheidsbeleid en is in samenwerking met inwoners en andere veiligheidspartners ontwikkeld. Om de veiligheidsdoelstellingen te behalen hanteert het college de volgende uitgangspunten: Het College kiest voor een integrale ketenbrede aanpak. Samen met onze veiligheidspartners blijven we werken aan een sluitend systeem van preventie, barrières en repressie, waarmee we onveiligheid voorkomen en aanpakken. De krachtige regionale samenwerking daarbij wordt gecontinueerd. We informeren bewoners proactief, we zijn transparant en bieden handelingsperspectief. We realiseren ons dat vroegtijdig investeren, bijvoorbeeld in onze jeugd, toekomstige veiligheidsproblemen kan voorkomen. De decentralisatie van taken in het sociale en zorgdomein biedt belangrijke kansen voor een vroegtijdige integrale persoonsgerichte aanpak. Als gemeente nemen wij hierin actief de regie. 3.1 Onze missie Onze missie is dat wij ons in blijven zetten om de aantrekkelijke woon- en leefomgeving binnen onze acht unieke kernen te behouden. De gemeente stelt zichzelf doelen die haalbaar en beïnvloedbaar zijn door inzet van de gemeente en haar partners. Om die reden kiezen wij er niet voor om onze doelstellingen uit te drukken in streefcijfers. Waar wij samen met onze veiligheidspartners, inwoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties naar streven is een gemeente die voldoet aan onderstaande. Mensen voelen zich veilig op straat. Ze kennen elkaar, zijn betrokken. Ook ouderen vinden hun weg in de samenleving en voelen zich geborgen. Jongeren groeien gezond en liefdevol op, volgen het onderwijs dat bij hen past en organiseren zelf activiteiten. De inwoners van De Ronde Venen hebben vertrouwen in elkaar, in de gemeente en de politie. Ze houden een oogje in het zeil en nemen hun verantwoordelijkheid. Bij calamiteiten weten mensen wat ze moeten doen. Gemeente, politie, maatschappelijke instellingen en inwoners werken samen aan een gezonde, gezellige, veilige, schone en vertrouwde leefomgeving. Integraal Veiligheidsplan Samen Veilig pagina 8 van 33

9 3.2 Hoe gaan we te werk? Om dit te bewerkstellingen gaan we uit van: Burgerparticipatie Eigen verantwoordelijkheid Transparante communicatie Wijkgericht werken Gebiedsgerichte aanpak Probleemgerichte aanpak Persoonsgerichte aanpak, herhaling daderschap voorkomen door intervisies Samenwerking, en meer slagkracht professionals Lokale prioriteiten voor de periode Op basis van de veiligheidsanalyse, de objectieve politiecijfers en de subjectieve cijfers, onze missie en de afstemming met onze partners en inwoners, komen we tot de volgende prioriteiten: 1. Woninginbraken 2. Jeugdoverlast 3. Geweld (straatroof, overvallen, huiselijk geweld, uitgaansgeweld, veilige publieke taak) 4. Fysieke veiligheid 5. Veelvoorkomende criminaliteit Regionale prioriteiten voor de periode Overlast en criminaliteit door jeugdgroepen 2.Woninginbraken 3.Geweld 4.Georganiseerde criminaliteit 5.Persoonsgerichte aanpak Op deze prioriteiten, waarbij lokale en regionale prioriteiten elkaar grotendeels overlappen, ligt voor de komende jaren de focus van ons integraal veiligheidsbeleid. Ook de partners stemmen hun beleid af op deze prioriteiten en werken samen aan een sluitende aanpak van veiligheidsproblemen binnen deze thema s. Naast deze prioriteiten zetten we onze activiteiten op het gebied van andere thema s voort, voeren we wettelijke taken uit, en reageren we op incidenten en urgente vragen vanuit de samenleving. Integraal Veiligheidsplan Samen Veilig pagina 9 van 33

10 4. Huidige Situatie en prioriteiten 4.1. Veiligheidsbeeld De Ronde Venen Het totaal aantal misdrijven is in 2014 met -11% gedaald ten opzichte van De daling in De Ronde Venen wordt in belangrijke mate veroorzaakt door forse afnames van het aantal autokraken, het aantal fietsendiefstallen en woninginbraken. Grote stijgers zijn vernielingen en meldingen jongerenoverlast. Thema s: Woninginbraken: In 2014 is het aantal woninginbraken in De Ronde Venen gedaald met -33% ten opzichte van Deze afname is sterker dan de gemiddelde afname in Midden-Nederland (- 20%) in diezelfde periode. Het aantal pogingen is gedaald met -29% en het aantal geslaagde woninginbraken is gedaald met -36%. Geweld: Het totaal aantal geweldsdelicten in De Ronde Venen is gestegen met +28%. Dit in tegenstelling tot de gemiddelde ontwikkeling in Midden-Nederland waar we een afname zien van -8%. De stijging is relatief. De Ronde Venen heeft te maken gehad met een reeks vernielingen van onder andere bushokjes en auto s die zijn bekrast. Dit heeft het aantal vernielingen fors doen stijgen. Zie hoofdstuk voor verdere uiteenzetting. Jeugd: Het aantal meldingen jongerenoverlast is in 2014 gestegen met +26%. De grootste stijging is te zien in de laatste vier maanden van 2014 (+114%). Veelvoorkomende Criminaliteit: Het aantal autokraken is in 2014 fors gedaald ten opzicht van 2013 ( 30%) net als het aantal fietsendiefstallen (-41%). Het aantal vernielingen nam juist toe met +42%. Voornamelijk in de periode mei t/m augustus is er een forse stijging geweest (+96%) Integraal Veiligheidsplan Samen Veilig pagina 10 van 33

11 Op basis van de lokale en districtelijke prioriteiten leggen wij de basis voor het integraal veiligheidsplan Voor de analyseren van de geregistreerde criminaliteit wordt er een verdeling gemaakt van diverse thema s. De indeling van de thema s sluit aan bij de Taskforces. De indeling per thema is Misdrijven met grote impact (MMGI), Veel voorkomende criminaliteit (VVC), (jongeren)overlast en overige criminaliteit. Per thema zijn door bureau RVS door middel van een gebiedsscan trend in kaart gebracht. Deze trends zijn in een tabel weergeven per thema. Niet alle genoemde trends hebben direct betrekking op onze gemeente maar worden wel in kaart gebracht om zo in ieder geval een beeld te krijgen van waar wij mogelijk mee te maken krijgen. De dikgedrukte trends zijn de trends waar wij in De Ronde Venen in ieder geval mee te maken hebben Misdrijven met een grote impact Onder het thema misdrijven met grote impact vallen de misdrijven woninginbraken, geweld en overvallen. Per thema zal worden beschreven wat de huidige stand van zaken is en welke inzet er gepleegd moet worden in Woninginbraken: Woninginbraken De Ronde Venen: Het aantal woninginbraken is in 2014 met 33% gedaald ten opzichte van Er is een sterke daling van het aantal pogingen als ook van het aantal geslaagde woninginbraken. De afgelopen jaren hebben de gemeente en politie sterk ingezet op de samenwerking met inwoners om onder andere woninginbraken tegen te gaan. Er zijn jaarlijks 4 informatieavonden georganiseerd, waarbij de inwoners zijn geïnformeerd over de stand van zaken per kern. Tevens is er ingezet op bewustwording wat betreft hang- en sluitwerk maar ook de werkwijze van een inbreker. Er is groots ingezet op communicatie in onder andere de plaatselijk krant. Er is deelgenomen aan de week tegen de woninginbraak. Er is naast burgernet, gestart met het project Waaks. In oktober 2013 en 2014 heeft de gemeente samen met de politie deelgenomen aan de week tegen de woninginbraak. Tijdens de week tegen de woninginbraak zijn er diverse activiteiten georganiseerd en er is extra gesurveilleerd en gecontroleerd in de wijken. Motivatie Gezien het aantal woninginbraken en het feit dat inbraak een grote impact heeft op slachtoffers vinden we het belangrijk het aantal woninginbraken terug te dringen. Ook de inwoners vinden woninginbraak een belangrijk thema. Dit blijkt uit de gemeentelijke beleidsmonitor Het doel voor 2018 is maximaal 150 inbraken op jaarbasis. 150 inbraken per jaar valt onder de gestelde norm van minister Opstelten. Bij merkbare plotselinge stijgingen dient er direct met alle betrokken partners actie worden ondernomen waarbij communicatie vanuit de gemeente één van de grootste is en inzet vanuit de politie, op basis van IGP, daaraan parallel loopt. Integraal Veiligheidsplan Samen Veilig pagina 11 van 33

12 Dit jaar, 2014, is het aantal woninginbraken rond de 150 gebleven. Dit toont aan dat het realistisch is. Ook in het jaar 2011 zijn er om en nabij de 150 woninginbraken geweest. Toen waren er geen concrete inspanningen in samenwerking met diverse partners. Wat doen we om het aantal inbraken niet opnieuw te laten stijgen en nog verder naar beneden te brengen? Het gebied is groot, de kans dat de politie een inbreker op heterdaad aanhoudt is daardoor klein. De ogen en oren én meldingen door burgers zijn hard nodig! Meldingen leiden vaak tot succesvolle aanhoudingen van verdachten én veroordelingen. Burgers zijn zich onvoldoende bewust zijn van de kans op woninginbraak en bieden daardoor regelmatig gelegenheid door bijv. ramen en deuren niet goed af te sluiten, hun huis een onbewoonde indruk te geven en/of kostbaarheden in het zicht te laten. Ook kunnen burgers veel alerter reageren op verdachte situaties/ personen. Burgers hebben nog te veel schroom hiervoor te bellen. Dat mag echt, sterker nog, het is noodzakelijk. Anders kunnen woninginbrekers ongestoord hun gang gaan. Wat gaan we doen de komende periode om het aantal woninginbraken nog verder terug te brengen? Gemeenten, politie en Openbaar Ministerie blijven onverminderd hard aan de slag om woninginbraken integraal en gericht aan te pakken, zowel preventief als repressief. Maar de overheid kan het niet alleen; inwoners moeten ook zelf hun verantwoordelijkheid nemen voor het voorkomen van inbraken in hun woning. Inwoners worden door gemeente en politie op verschillende manier attent gemaakt hoe en op welke wijze zij een inbraak kunnen voorkomen. Donkere Dagen Offensief/ Week tegen Woninginbraak Omdat de meeste inbraken plaatsvinden in de herfst en winter, neemt de gemeente en politie deel aan de zogenoemde Donkere dagen Offensief in oktober en maart. De aftrap hiervoor is tijdens de Week tegen Woninginbraak. In deze (hele) periode vinden er diverse initiatieven plaats. Wij maken als gemeente een keuze uit het aanbod die passende is voor onze inwoners. Voorbeelden van de initiatieven zijn: - Realistische heterdaadoefeningen woninginbraak. Doel o.a.: politie trainen in omgang met burgers bij pakken van de boeven en burgers leren/stimuleren/verleiden om inbraaksignalen door te geven. - Clinic observeren en signaleren: gemeenten en politie geven samen de clinic. Burgers leren hoe ze verdacht gedrag signaleren en via 112 melden. Bewonersavond met bv. preventie-advies door politie. - Website met divers campagnemateriaal, ook specifiek gericht op senioren. Dit mede vanwege de recente, opvallende toename van het aantal babbeltrucs waarvan met name ouderen het slachtoffer zijn. - Project Waaks verder intensiveren. - Samenwerking met externe partners verbeteren zoals bijvoorbeeld verzekeraars. Integraal Veiligheidsplan Samen Veilig pagina 12 van 33

13 Lokale trends woninginbraak Woninginbraken zijn in De Ronde Venen de afgelopen jaren sterk afgenomen. De samenwerkingsverbanden met gemeente en politie zijn geïntensiveerd. De aanpak is mede gericht op het verhogen van meldingsbereidheid/ bewustwording burgers. Wijkagenten maken zich zorgen over rondtrekkende groepen daders op zoek naar buit (mobiel banditisme). Vooralsnog heeft De Ronde Venen nog niet te maken met deze vorm van criminaliteit maar het is niet ondenkbaar gezien de ligging van onze gemeente dat deze vorm van criminaliteit naar ons toekomt. Er is een toename gedetecteerd van daders van buiten Abcoude die in Abcoude woninginbraken plegen. Mogelijk plegen bekende locals (Abcoude) woninginbraken buiten Abcoude daar het rustig blijft rondom een bekende dadergroep v.w.b. inbraken in Abcoude. Algemene trends woninginbraak Diverse dadergroepjes zijn buiten hun woon- en pleeggebied gaan inbreken, om zo meer in de anonimiteit te geraken. Een toename van informatie over Eenheidsoverschrijdende daders uit andere politie- Eenheden is merkbaar. Helaas is ook een toename merkbaar van dadergroepen uit andere Eenheden, die binnen onze Eenheid actief zijn, zoals blijkt uit informatie. Het aantal woninginbraken is een aantal jaren stevig gestegen, terwijl de pakkans is gedaald, doordat dadergroepen meer divers zijn en hot times (pleegtijden) sterk vervagen (het CCV, 2013). In 2013 is er landelijk weer een daling te zien in het aantal woninginbraken. Woninginbraken staan ook in andere gemeenten met stip op nr. 1 in de gemeentelijke veiligheidsprioriteiten (BMC en VNG, 2013). Tendens naar verschil maken via persoonsgerichte daderaanpak, ook bij preventie (veel daders woninginbraak zijn jonge mannen, en de potentiële daders hun brusjes/vriendjes). Veiligheidshuizen richten zich meer op complexe multiproblem casuïstiek. De aanpak van enkelvoudige/ enkele keten-problematiek komt meer lokaal te liggen. Dit vraagt van gemeenten lokale pga-aanpak. Zeker bij woninginbrekers die in de eigen woonomgeving inbraken plegen, heeft de persoonsgerichte aanpak een positieve invloed gehad op het aantal woninginbraken. Preventie en participatie gaan in sferen van eigen acties om inbraak/insluiping tegen te gaan, hand in hand. Mogelijk werkt het als 'frame' beter om burgers meer als participerende burgers aan te spreken Geweld: Het totaal aantal geweldsdelicten in De Ronde Venen is gestegen met +28%. Dit in tegenstelling tot de gemiddelde ontwikkeling in Midden-Nederland waar we een afname zien van -8%. De stijging is relatief. Geweld: Er zijn verschillende soorten geweld te onderscheiden namelijk zeden, openlijk geweld tegen persoon, bedreiging, mishandeling, straatroof, huiselijk geweld en overig geweld. Het aantal geweldsmisdrijven, met name het aantal bedreiging en mishandelingen, is in 2014 ten opzichte van 2013 met gestegen. Een stijging van geweld lijkt nooit gunstig maar dient gerelativeerd te worden. Het aantal bedreigingen bedroeg in ten opzichte van 15 in Mishandeling bedroeg in ten opzichte van 19 in In 2013 zijn er twee en in 2014 zijn er drie huisverboden door de burgemeester opgelegd. Integraal Veiligheidsplan Samen Veilig pagina 13 van 33

14 Overvallen: Het aantal overvallen is in 2013 met 100% gedaald ten opzichte van 2012; ook dit soort positieve trends vragen om relativering. In 2012 zijn er twee meldingen van overvallen geweest. Deze meldingen vonden allebei in de eerste vier maanden van 2012 plaats. Regionaal is er in 2013 een daling van 19% ten opzichte van 2012 en in 2014 een daling van 33% ten opzichte van Er zijn 12 minder overvallen geweest in de regio. Geweld is een high impact crime en heeft daarom prioriteit in ons beleid. Tevens is het een prioriteit in de Regionale Veiligheidsstrategie. Wat gaan we doen om het aantal geweldsmisdrijven te laten dalen? Geweld tegen medewerkers met een publieke taak (VPT) wordt niet getolereerd en daarom met een lik op stuk beleid afgedaan. Inmiddels zijn wij samen met Politie en OM in Midden Nederland aangehaakt bij het veilige publieke taak convenant. Daarmee zetten wij ons in om de 8 VPTmaatregelen uit te voeren zoals registratie van incidenten, aangifte doen, nazorg voor medewerker, reactie naar de dader en het verhalen van schade. Wij hebben een convenant veilig uitgaan. Hierin staan samenwerkingsafspraken tussen gemeente, politie en horeca om het uitgaan veilig en gezellig te houden. Maatregelen die kunnen bijdragen aan vermindering van uitgangsgeweld zijn: extra straatverlichting, schone omgeving, horeca preventie-teams, cameratoezicht, schenkbeleid etc. Huiselijk geweld Trends geweld Inzet van het huisverbod is verbeterd (criteria zijn meer helder, bekendheid en kennis van mogelijkheden is verbeterd) Regionaal een stijging in meldingen en bereidheid tot het doen van aangifte van huiselijk geweld. Verwachte toename van ouderen mishandeling/financiële uitbuiting. De ontwikkeling van het advies en meldpunt huiselijk geweld en kindermishandeling met verantwoordelijkheid die bij de gemeente ligt. Risico dat in de overgangsfase signalen niet goed terecht komen. Straatroof Het aantal straatroven neemt landelijk, na een eerdere daling, weer toe. Mobiele bendes (vaak van Midden- of Oost-Europese afkomst) verdienen binnen dit thema meer aandacht, o.a. door meer internationale samenwerking (CCV, 2013). Toename van het aantal berovingen/ straatroof van smartphones. VPT (geweld tegen werknemers met een publieke taak) Steeds meer bewustwording bij gemeentepersoneel. Wel verschillend per dienst. Meer taken van Rijk naar gemeenten overgeheveld. Dus meer klantcontacten en meer kans op incidenten. Groeiende aandacht en toepassing van mediation. Integraal Veiligheidsplan Samen Veilig pagina 14 van 33

15 Veel voorkomende criminaliteit Het aantal autokraken is in 2014 fors gedaald ten opzicht van 2013 (-30%) net als het aantal fietsendiefstallen (-41%). Het aantal vernielingen nam juist toe met (+42%). Voornamelijk in de periode mei t/m augustus is er een forse stijging geweest (+96%) Het thema Veel Voorkomende Criminaliteit bestaat uit de misdrijven autokraak (diefstal af/uit auto), fietsdiefstal en vernieling. Het aantal fietsdiefstallen en autokraken is gedaald. Het aantal vernielingen is gestegen. Autokraken: In vergelijking met 2012 en 2013 zijn deze in 2014 De Ronde Venen gedaald. In 2013 is het aantal autokraken met 69% gestegen ten opzichte van De politie heeft intensief gesurveilleerd op de hotspots, op inbraakgevoelige locaties en op uitvalswegen rond hotspots. We hebben de preventieactie (niets erin niets eruit) gevoerd, het uitdelen van flyers en het geven van preventietips. Dit heeft geresulteerd in 2014 in een fikse daling ten opzichte van Fietsendiefstal: In het tweede kwartaal van 2014 is er weer een daling te zien van het aantal fietsdiefstallen. Het aantal fietsdiefstallen nam af met 13% ten opzicht van dezelfde periode in De stijging die in 2013 en het eerste kwartaal van 2014 te zien was is hiermee een halt toegeroepen. De directe oorzaak van deze fluctuatie is niet met zekerheid vast te stellen. Vernielingen: Uit de cijfers blijkt dat er extra aandacht besteed moet worden aan vernielingen. Het aantal vernielingen is in 2014 behoorlijk gestegen ten opzichte van In 2013 zijn er 177 vernielingen gemeld ten opzichte van 252 meldingen in De informatie die de politie hierover heeft is dat de stijging van de vernielingen tevens te maken heeft met het feit dat er in 2014 meerdere vernielingen op een locatie en tijdstip hebben plaatsgevonden. De Ronde Venen heeft te maken gehad met een reeks vernielingen van onder andere bushokjes en auto s die zijn bekrast. Dit heeft het aantal vernielingen fors doen stijgen. Van deze vernielingen wordt onafhankelijk van elkaar aangifte gedaan die allen mee tellen. Dit is moeilijk te bestrijden. Eén van de punten uit het coalitieakkoord is dat de schade verhaald moet gaan worden op de veroorzaker. Doelstelling Voor wat betreft de autokraken en fietsendiefstallen handhaven we de huidige inzet. Voor wat betreft de vernielingen daar gaan we meer aandacht aan besteden. In ieder geval weten wij dat rond de jaarwisseling de meeste vernielingen plaatsvinden. Door het weghalen en afsluiting van prullenbakken en containers en het breed communiceren van preventietips kunnen de schades aanzienlijk dalen. Daarnaast zal de politie gevraagd worden om meer te controleren op de zogenaamde slooproutes. Dit zijn de routes die horecabezoekers afleggen na een avond uitgaan. Als er een dader wordt aangehouden zal deze opdraaien voor de schade en bij minderjarige daders kunnen worden doorverwezen naar HALT. Integraal Veiligheidsplan Samen Veilig pagina 15 van 33

16 4.3. Georganiseerde Criminaliteit De focus bij georganiseerde criminaliteit ligt op het afpakken van crimineel verkregen vermogen, het ontwrichten van de criminele netwerken (samenwerking met mogelijke facilitators als makelaardij, autoverhuurbranche) en betere (signalerings)kennis bij professionals. Integraal is het perspectief van waaruit gemeenten, openbaar ministerie, politie en belastingdienst samenwerken. Dit houdt in dat bestuurlijke, strafrechtelijke en fiscale interventies vooraf gezamenlijke gewogen worden om te komen tot de beste aanpak. Het RIEC-MN heeft hierin een coördinerende rol als het gaat om informatiedelingen en komen tot de beste aanpak. Hierbij kunt u denken aan bestuurlijk (intrekken vergunningen), strafrechtelijk (vervolging na onderzoek politie door het OM om iemand voor de rechter te brengen) en fiscaal (afpakken van wederrechtelijk verkregen vermogen). Daarnaast kijken we ook naar onszelf als overheidsorganisaties. Intern voeren we procesontwikkelingen door om effectiever en efficiënter deze vorm van criminaliteit te kunnen aanpakken. Welke ontwikkelingen zijn er zichtbaar/gaande? Het is niet goed mogelijk (en waar mogelijk vaak niet wenselijk) om een beeld per gemeente te geven betreffende de georganiseerde criminaliteit. Dit komt ook doordat deze vorm van criminaliteit zich zelden alleen op lokaal niveau afspeelt. Op het niveau van Midden-Nederland zien we niettemin dat diverse criminele netwerken actief zijn in de (inter)-nationale drughandel, mensenhandel, vermogensdelicten, waarbij vormen van geweld, afpersing, witwassen, etc. veelvuldig voorkomen. In toenemende mate ontwijken criminelen daarbij bestaande Bibob-wetgeving door stromannen in te zetten en steeds vaker niet-vergunningplichtige ondernemingen te starten om o.a. te kunnen witwassen. In toenemende mate zijn er geweldsincidenten tussen criminelen onderling wat gevaar kan opleveren in de wijken van onze gemeenten in Midden-Nederland Trends Georganiseerde criminaliteit Algemeen Hennep Uitgangspunt is Integraal tenzij als perspectief van waaruit gemeente, Openbaar Ministerie, politie en Belastingdienst samenwerken. Dit houdt in dat bestuurlijke, strafrechtelijke en fiscale interventies vooraf gezamenlijke gewogen worden om te komen tot de beste aanpak van de georganiseerde criminaliteit. Daarbij focus op het afpakken van crimineel verkregen vermogen, het ontwrichten van de netwerken (facilitators aanpakken) en betere (signalerings)kennis bij professionals in het netwerk. Door overheveling van rijkstaken krijgen gemeenten meer te maken met fraude (o.a. PGB-fraude). Bibob wordt door criminelen ontweken door niet vergunningplichtige ondernemingen te starten om o.a. te kunnen witwassen. Er zijn diverse hennepkwekerijen opgerold op bedrijventerreinen in Mijdrecht en in (vakantie)woningen. Gemeente en politie hebben intensief samengewerkt om hierop zo effectief als mogelijk te reageren en naast strafrechtelijke maatregelen ook het bestuurlijk instrumentarium in te zetten. Structuur van melden van signalen op diverse ondermijningsthema s wordt verder vormgegeven en dit zal resulteren in het snel en voortvarend signaleren van misstanden en hierop goed anticiperen en interveniëren. Cannabisteelt komt in Europa wijdverbreid voor en lijkt toe te nemen (CCV, 2013). De verwachting is dat deze trend regionaal doorzet met bijgaande risico s als Integraal Veiligheidsplan Samen Veilig pagina 16 van 33

17 brandgevaar. Het gaat in de meeste gevallen om bedrijfsmatige kwekerijen, maar wel steeds vaker iets kleinschaliger. Kwekerijen bevinden zich zowel in bewoonde als niet-bewoonde woningen (huur én koop) en in bedrijfspanden. De handel in verdovende middelen en woninginbraken worden door jeugdgroepen gezien als lucratieve opties. Mensenhandel Cybercrime en gedigitaliseerde criminaliteit Er was een signaal van uitbuiting bij een bedrijf in De Ronde Venen. Hierop is gekeken of met diverse partners dit signaal onderbouwd kon worden met feitelijkheden zodat gerichte interventies ingezet konden worden. Dit bleek niet het geval/nodig te zijn. Maar uit deze casus mocht wel blijken dat de verschillende partners binnen RIEC-verband goed in staat zijn snel en doelgericht onderzoek te doen. Arbeidsuitbuiting lijkt ook in Nederland een zeer serieus probleem te zijn. Maar een klein gedeelte van de slachtoffers hiervan komt in beeld (CCV, 2013). Uit een recente analyse blijkt dat ook in Midden-Nederland verschillende vormen van arbeidsuitbuiting voorkomen. Landelijk wordt de opkomst van lovergirls gezien. Dit zijn minderjarige meiden, soms zelf huidig of voormalig slachtoffer die andere meiden ronselen en in de prostitutie brengen (CCV, 2013). In Midden-Nederland zijn signalen dat meisjes door loverboys ook anders dan seksueel worden uitgebuit, bijv. door het gedwongen afsluiten van telefoonabonnementen of het stelen van geld. Door een strengere aanpak van de raamprostitutie en de sluiting van het Zandpad in Utrecht is er een verschuiving van prostitutie naar andere gemeenten en verdwijnt prostitutie meer in de illegaliteit. Er is een toename van het aantal thuiswerkers in de prostitutie. Er wordt landelijk een toename van het aantal massagesalons (vooral Chinees) geconstateerd (CCV, 2013). Ook in Midden-Nederland is deze toename geconstateerd, maar het in onduidelijk in hoeverre hier seksuele handelingen worden verricht en of hierbij sprake is van mensenhandel. Professionals noemen de digitalisering van de samenleving als belangrijke ontwikkeling. Dit brengt zowel kansen als bedreigingen met zich mee, doordat criminelen er meer en handiger gebruik van maken, maar het ook kansen biedt voor de opsporing. Wat het volgens het CCV voor de opsporing lastig maakt is dat er op internet veel mogelijkheden zijn om je identiteit te maskeren. Ook de opkomst van cloud computing en de toename van mobiel internet maakt dat mensen alleen maar kwetsbaarder worden, terwijl het de opsporingskansen kan verkleinen. Hiernaast gaat het bij cybercrime niet alleen om criminelen, maar ook om hacktivisten. Dit zijn activisten die bijvoorbeeld door digitale gegevensdiefstal een statement willen maken (CCV, 2013). Door het CCV wordt aangegeven dat aangenomen wordt dat inmiddels meer mensen slachtoffer van cybercrime (o.a. hacken, schadelijke en/of kwaadaardige software) zijn dan van offline-delicten. De exacte omvang van cybercrime is echter lastig te schatten (lage aangifte bereidheid) (CCV, 2013). Door professionals wordt aangegeven dat er binnen de regio geavanceerdere vormen van phishing worden waargenomen en een toename van het aantal D DOS aanvallen. Meer cyberaanvallen op overheids-, financiële- en andere instellingen. Ontwikkelingen rondom social media, waaronder snelle incidentuitwisseling door het publiek en ongeremde uitspraken van burgers. Dit maakt het lastiger om maatschappelijke onrust te beheersen en zicht te krijgen op bepaalde problematiek, zoals vormen van seksuele uitbuiting. Ook leidt dit tot meer meldingen van social media gerelateerde incidenten. Het fenomeen grooming is niet nieuw, maar komt wel steeds meer voor. Dit houdt in dat digitaal contact wordt gezocht met kinderen om ze vervolgens uit te nodigen en ontuchtige handelingen te verrichten of om van dergelijke handelingen afbeeldingen te vervaardigen Integraal Veiligheidsplan Samen Veilig pagina 17 van 33

18 Mobiel banditisme Criminele samenwerkingsverbanden Verwachte toename van bedelarij, zakkenrollerij, overvallen en diefstallen. Dit doordat bepaalde rondtrekkende groepen naar Nederland zullen uitwijken als gevolg van repressieve maatregelen in andere West- Europese landen, zoals Duitsland en Frankrijk. Gaat deels om georganiseerde, zeer professionele, rondtrekkende groepen daders op zoek naar goede buit, vaak afkomstig uit Midden- en Oost-Europa. Voorheen bezig met skimmen van pinautomaten (komt nauwelijks nog voor door beveiligingsmaatregelen). Nu vooral bezig met met autoen woninginbraken en autodiefstallen. Zijn zeer innovatief. Het is belangrijk dat de gemeente De Ronde Venen de regelgeving voor clubhuizen stevig handhaaft, in verband met de landelijke trend dat Outlaw Motorcycle Gangs (OMG s) op zoek zijn naar clubhuizen om zich te vestigen. Ook bij de lokale horeca kunnen OMG's betrokken zijn, bijvoorbeeld in de vorm van intimidatie, afpersing en bedreiging. Ook gebruiken deze motorclubs horecagelegenheden als feestlocatie of clubhuis. De gemeente De Ronde Venen dient hierop bedacht te zijn en bestuurlijk te kunnen optreden. Criminele samenwerkingsverbanden spelen een rol in de lokale veelvoorkomende criminaliteit en delicten op het gebied van diefstal, woninginbraak, voertuigcriminaliteit, berovingen en ram- en plofkraken. Enkele zijn doorgegroeid in de georganiseerde criminaliteit (synthetische drugs/precursoren, hennepteelt, cocaïne en wapens). Inmiddels raken deze groeperingen verweven met Outlaw Motorcycle Gangs. Binnen deze coalities is sprake van een grote mate van afscherming ten opzichte van de overheid. Er heerst een gevoel van onaantastbaarheid, zowel ten opzichte van criminele concurrentie als de overheid. Leden van deze groepen gebruiken geweld om hun doel te bereiken. Een groot deel van het geweld in de hennepteelt heeft met rippen (o.a. woningovervallen) te maken. Andere vormen van criminaliteit door deze groepen: mensenhandel (prostitutie), afpersingen en bedreigingen binnen horeca, ramkraken, overvallen, fraude en witwassen. Door de complexiteit van de onderzoeken en het gebruik van facilitators en stromannen waarbij BIBOB-procedures worden omzeild, blijft het lastig om deze netwerken op een adequate wijze aan te pakken. Al een aantal jaren zet de gemeente zich in om deze vorm van criminaliteit het hoofd te bieden. Het verstrekken van een vergunning aan malafide bedrijven om daarmee crimineel voordeel te verkregen willen wij als gemeente zien te voorkomen. Hiervoor hebben wij in het verleden de Bibob beleidslijn vastgesteld. Voor APV vergunningen op het gebied van horeca- sexinrichtingen en coffeeshops voeren wij standaard de bibobtoetsing uit. De wetgeving is sinds 1 juli 2013 gewijzigd. De mogelijkheid is er nu om tevens een bibobtoets uit te voeren bij vastgoed en grondzakentransacties, huisvesting, exploitatie speelautomaten en subsidie verstrekking. Het bibobbeleid wordt herzien zodat de toetsing breder kan worden uitgevoerd. Integraal Veiligheidsplan Samen Veilig pagina 18 van 33

19 De inzet voor wat betreft de hennepteelt wordt onverminderd voortgezet. In 2012 zijn hiervoor de beleidsregels artikel 13b Opiumwet de Ronde Venen 2012 opgesteld. Sindsdien zijn er (tot eind 2014) 4 bedrijfspanden, 2 recreatiewoningen en 1 woning gesloten. Van de signalen wat mensenhandel betreft, nemen wij direct actie en werken wij samen met het RIEC om de melding te onderzoeken. Vooralsnog bleek de melding bij een bedrijf in De Ronde Venen ongegrond maar er blijft aandacht voor bestaan. De toetsing van vergunning volgens de wet Bibob kunnen dit ondersteunen. 4.4 Overlast en Criminaliteit door jeugdgroepen Het aantal meldingen jongerenoverlast is in 2014 gestegen met +26%. De grootste stijging is te zien in de laatste vier maanden van 2014 (+114%). Het aantal problematische jeugdgroepen in Midden-Nederland is ook dit jaar gedaald t.o.v. de voorgaande jaren. Het aantal groepen is afgenomen, terwijl het aantal bewonersmeldingen jeugdoverlast is gestegen. Niet alle overlast door jongeren wordt gepleegd vanuit een jeugdgroep. Er vind ook overlast plaats bijvoorbeeld door jongeren die uit horecagelegenheden komen. Meldingen van jongerenoverlast kunnen daarmee niet één op één worden gekoppeld aan het aantal jeugdgroepen. (Jongeren)overlast De Ronde Venen Het aantal meldingen jongerenoverlast is het tweede kwartaal van 2014 gestegen, terwijl in de eerste vier maanden nog een daling te zien was. Via de zogeheten shortlistmethodiek wordt in kaart gebracht wat voor soort jeugdgroepen er zijn in een gemeente. In samenwerking met het veiligheidshuis worden voor kopstukken uit de jeugdgroepen persoonsgerichte maatregelen opgesteld en uitgevoerd. Door deze aanpak wordt de samenwerking met verschillende partners versterkt en is er meer verbinding met andere thema s zoals, woninginbraak en fietsendiefstal, uit de Regionale Veiligheidsstrategie en ons Integraal Veiligheidsplan. Volgens deze shortlistmethodiek heeft De Ronde Venen geen hinderlijke, overlast gevende of criminele jeugdgroep. Desalniettemin blijkt wel dat er zich een groep (dan wel groepen) jongeren zich ophouden binnen onze gemeente die zich schuldig maken aan criminaliteit. Deze jeugdgroep(en) komen niet via de shortlistmethodiek in beeld maar (in ieder geval) een deel van de jongeren verharden en zijn of komen op het criminele pad terecht. Een aantal jongeren zijn (vaker) met de politie in aanraking gekomen. Kenmerkend voor deze groep(en) is dat ze meer en meer criminaliteit plegen voor het financiële gewin, in plaats van voor de kick of het aanzien. De gepleegde feiten zijn ernstiger en ze schrikken ook niet terug voor het gebruik van geweld. Los hiervan krijgen wij geregeld meldingen jongeren die rondhangen in een buurt, die af en toe luidruchtig aanwezig zijn en zich niet veel van de omgeving aantrekken. Dit wordt in de meeste gevallen door buurtbewoners als overlast gevend ervaren. Soms is een groep betrokken bij kleine schermutselingen of pleegt kleine vernielingen. Een minderheid van deze jongeren maakt zich soms schuldig aan lichte gewelds- of vermogensdelicten. De leden van deze groepen zijn over het algemeen nog aan te spreken Integraal Veiligheidsplan Samen Veilig pagina 19 van 33

20 op hun gedrag. Landelijk gezien bestaat ongeveer de helft van de problematische jeugdgroepen uit hinderlijke jongeren Prioriteit jeugdoverlast Met de meeste jongeren in de gemeente De Ronde Venen gaat het goed. Een klein deel veroorzaakt echter overlast of verkeert in het criminele circuit. Veel ouders maken zich zorgen over het feit dat hun kind met criminaliteit te maken kan krijgen. Risicojongeren en aanstormend talent, waaronder jongere broertjes van criminelen zijn hier extra vatbaar voor. Wij willen daarom binnen ons veiligheidsbeleid nadrukkelijk aandacht besteden aan overlastgevende en criminele jeugdgroepen. Inwoners van de gemeente De Ronde Venen vinden jeugdoverlast ook een belangrijke thema. Dit blijkt ook uit de resultaten van de Gemeentelijk Beleidsmonitor Wat gaan we doen om de overlast van jeugd verder aan te pakken? Alle groepen worden onder regie van de gemeente aangepakt, met als uitgangspunt 1 groep 1 plan. De aanpak ziet er als volgt uit: De politie, het jongerenwerk en de gemeente maken gezamenlijk een inventarisatie van de hinderlijke, overlastgevende en criminele jeugdgroepen. Op enkele overlastgevende of criminele groepen wordt een verdiepende analyse gedaan ten behoeve van de aanpak. Onder regie van gemeente wordt vervolgens op basis van deze informatie voor alle probleemgroepen een Integraal plan van aanpak opgesteld en uitgevoerd. Dit plan van aanpak kent 3 sporen: 1. Groepsgericht: Hierbij valt te denken aan het aanbieden van sportactiviteiten door jongerenwerk of het organiseren van bijeenkomsten met jongeren, ondernemers en buurtbewoners. 2. Domeingericht: Hierbij gaat het o.a. om aanpassingen in de openbare ruimte die voor vermindering van overlast zorgen. Dit kan bestaan uit het creëren van een eigen plek voor de jongeren, extra beheermaatregelen, het verwijderen van een bankje of het instellen van een alcoholverbod in een gebied. 3. Individueel gericht: Hier betreft het maatregelen gericht op het voorkomen of doorbreken van problematisch gedrag en/of een criminele carrière. Vaak is een afstemming tussen zorg en straf nodig om tot de gewenste gedragsverandering te komen. Zowel het Veiligheidshuis als het (lokale) zorgnetwerk voorzien in deze individuele aanpak. Aandachtspunt: communiceren over Overlast en Criminaliteit door jeugdgroepen Door criminologen wordt verder nadrukkelijk geadviseerd in de communicatie over aantallen (geprioriteerde) jeugdgroepen geen van die groepen specifiek te duiden met bijvoorbeeld een naam, bijnaam en/of locatie. De ervaring leert dat dit statusverhogend werkt voor betreffende groepen waardoor onbedoeld de problematiek wordt verergerd (aanzuigende werking). Overlast is een complex begrip. Om de ontwikkeling van overlast te monitoren is er niet één allesomvattende indicator. Van belang is de beschikbare indicatoren in samenhang te bezien: bewonersenquêtes: zoals bijv. de IVM: percentage bewoners dat veel overlast ervaart door Integraal Veiligheidsplan Samen Veilig pagina 20 van 33

21 rondhangende jongeren; Ontwikkeling criminaliteitscijfers; uitkomsten shortlist groepscriminaliteit; aantallen bewonersmeldingen jongerenoverlast; oordeel professionals (jongerenwerkers, wijkagenten, gemeentelijk regisseurs etc.). De Ronde Venen werkt met het zogenaamde Top X lijst. Hierop worden minderjarige en meerderjarige personen vermeldt waarvoor een individuele aanpak voor moet worden ontwikkeld. De gemeente werkt hierin samen met het veiligheidshuis en de politie en de zorgpartners. De informatiemakelaar vanuit het Veiligheidshuis heeft in november 2014 een conceptplan geschreven betreffende de uitvoering van het top X plan. Onderstaande tekst is geciteerd uit het concept plan. In de regionale veiligheidsstrategie wordt de persoonsgerichte aanpak als strategisch uitgangspunt genoemd bij de aanpak van de geprioriteerde thema s. Te weten jeugd, geweld, woninginbraken en georganiseerde criminaliteit. De Top X aanpak draagt daarmee bij aan de uitvoering van het gemeentelijk integrale veiligheidsplan dat is gebaseerd op de regionale veiligheidsstrategie. Door de decentralisatie die in de gemeente gaande is biedt het kansen de aansluiting van de lokale aanpak en zorg goed af te stemmen met de ontwikkeling van de Top X in het Veiligheidshuis. Naast de Top X blijft het risico-overleg huiselijk geweld intact gezien het verborgene van de problematiek. Wat is Top X De Top X zijn de personen die binnen het VHRU in aanmerking komen voor een specifieke persoonsgerichte aanpak vanwege complexe problematiek die om een ketenoverstijgende aanpak vraagt. Het betekent doorgaans dat de lokale partijen in de gemeente geen mogelijkheden (meer) hebben door het ontbreken van de justitiële partijen in de aanpak. Lijst met (een X aantal) namen van individuen die in het Veiligheidshuis persoonsgericht wordt aangepakt (met oog voor de context/het systeem) én die voldoen aan bepaalde criteria. Bij deze individuen gaat het altijd om personen die een strafbaar feit en/of ernstig overlastgevend gedrag vertonen in de stad. Een persoonsgerichte aanpak van de top X zal altijd (ook) gericht zijn op afname van delict- en/of overlastgedrag van de persoon in kwestie. Én een aanpak vanuit meerdere ketens is nodig (straf, zorg, civiel, bestuurlijk). Er is dus ook informatie nodig vanuit meerdere ketens (die waar nodig ook actief wordt ingewonnen). Vanuit die gezamenlijke informatie en analyse wordt een integraal plan van aanpak/strategie opgezet. Deze strategie/aanpak wordt intensief gevolgd/gemonitord en zo nodig bijgesteld, bijvoorbeeld wanneer zich onverwachte kansen voor een interventie voor doen. Het gaat om de ingewikkelde casussen (complex) die meer pro activiteit, creativiteit en een intensievere vorm van samenwerking vraagt van de betrokken partners. Omdat het meer vraagt (capaciteit en creativiteit) van de partners is er gezamenlijk commitment nodig voor de te kiezen doelgroep; intensiever inzetten op deze doelgroep impliceert immers ook dat andere doelgroepen in sommige gevallen minder aandacht zullen krijgen (focus). Integraal Veiligheidsplan Samen Veilig pagina 21 van 33