Toelichting warmtenetten (voor ) Provincie Antwerpen 04/02/2015 Wouter Cyx Stadsontwikkeling/ EMA

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Toelichting warmtenetten (voor ) Provincie Antwerpen 04/02/2015 Wouter Cyx Stadsontwikkeling/ EMA"

Transcriptie

1 Toelichting warmtenetten (voor ) Provincie Antwerpen 04/02/2015 Wouter Cyx Stadsontwikkeling/ EMA

2 Maatschappelijke uitdagingen 1. Importafhankelijkheid fossiele energiebronnen 2. Energie & klimaatdoelstellingen 3. Industriële meerwaardestromen onder druk 4. Betaalbare, duurzame en zorgeloze warmte voor de consument 5. Bevoorradingszekerheid elektriciteit in gevaar 2

3 Hoe hiermee omgaan? Optie 1 Optie 2 Optie 3

4 Welke haalbare warmtetechnieken kent u om appartementen te verduurzamen? Oplossing 1 - Elk appartement zijn eigen: Warmtepomp/ Biomassaketel/ Zonneboiler/ Warmtekrachtkoppeling? Ruimtelijk en economisch moeilijk haalbaar op grote schaal Oplossing 2 Elk appartement aangesloten op een warmteproductie op gebouwniveau? Voor nieuwbouw en doorgedreven renovatie relatief makkelijk haalbaar Wat met bestaande gebouwen? Ruimtelijk, juridischadministratief en economisch moeilijk haalbaar op grote schaal Oplossing 3 Elk appartement aangesloten op een warmtenet? 4

5 Wat is een warmtenet? Aardgas Warmte Energie & Milieu Stad Antwerpen

6 De componenten in detail 18 sep 2014 Energie & Milieu Stad Antwerpen

7 Nieuw Zuid een nieuwe gemengde stadswijk Circa woningen à m² lokale voorzieningen (o.a. 2 scholen, 2 crèches, sporthal en dienstencentrum) à m² bovenlokale voorzieningen en/of kantoren Circa m² buurtondersteunende commerciële functies Een park van ongeveer 15 hectare vanaf de Konijnenwei, 5 hectare wijkgroen en een groene parkstrip op de kaaien ter hoogte van Nieuw Zuid Ontwikkelingshorizon Een privaat project van publiek belang park à pois een stedelijk park striga concept voor stedelijke structuur bigger & cheaper innovatief wonen stadsontwikkeling Studio Associato Secchi-Viganò

8 Kenmerken van Grootste warmtenet van België in wording Start aanleg warmtenet voorjaar km warmteleiding in totaal toekomstige inwoners aangesloten op het warmtenet 16 miljoen Euro investeringswaarde; Meer info:

9 Relatie overeenkomst - contractstructuur Afsprakenverklaring dd 17/08/ GRUP concessiehouder Aansluit- & leveringscontract warmteklant

10 concessieovereenkomst Concessieprocedure voor openbare werken binnen de nutssectoren Sui generis overeenkomst met replicatiepotentieel Verzorgingsgebied: Vast gedeelte (rode omlijning) Voorwaardelijke gedeelte (gele omlijning) Overeenkomst met twee deelopdrachten: Deelopdracht Warmtelevering (20 j) Deelopdracht Warmtedistributienet (40 j) Toezicht en ondersteuning door concessiegever Energie & Milieu Stad Antwerpen

11 Omgevingspotentieel

12 Visie over de warmteproductie Opstart met gasketels (nadien als back-up en piekproductie ingeschakeld) Voldoende tijd en aandacht besteden aan de opmaak van scenario s voor verschillende en vooral duurzame energiebronnen Op korte termijn (<5j) streven naar substantiële vergroening warmteproductie In stedelijke omgeving toewerken naar multi-modale productie Op langere termijn (10-20j) streven naar grootschalige verduurzaming - restwarmtevalorisatie 12

13 De rol van een lokale overheid in de uitbouw van warmtenetten is een beleidskeuze Passief Regisserend Actief Passagier Verkeersleiding Piloot 13

14 Activiteitenpijlers Antwerps warmtebeleid Energiekaarten Duurzame stadsontwikkeling Regelgeving en zakelijke aspecten

15 Ontwikkelingsproces van een warmteproject Stappen tussen ideevorming en uitvoering: Noot: Timing als een minimum te beschouwen aanbestedingsproces ook interpreteerbaar als opdracht geven aan opdrachthoudende vereniging 15

16 Belang van een gedragen haalbaarheidsstudie Studie-uitkomst= basis voor de Go/ No Go beslissing Kostprijs studies afhankelijk van omvang studiegebied en door te rekenen scenario s. Prijsvork BTWe (deels) te financieren door publieke actor(en) Opletten voor te positieve of te negatieve ramingen - vierogenprincipe toepassen Transparantie over de cijfers en ambtelijke betrokkenheid cruciaal 16

17 Van concept naar concreet Hoe verder? Enkele ideeën 17

18 Profielschets medewerkers warmtenetten Loodgietersmentaliteit Koppig, assertief De biervilttest doorstaan Affiniteit met beleidsproces en politiek What s in it for them? 18

19 Samen sterker Samenwerkingsmodel in het opzetten van warmteprojecten: Wie: slanke coalition of the willing bestaande uit sleutelpartijen & steunverleners inbreng van verschillende betrokken partijen nodig en open samenwerking Voordelen: vertrouwensopbouw, minder risico, meer slagkracht, hogere efficiëntie, sneller Hoe: Intentieverklaring als voorloper van samenwerkingsovereenkomst Sociale huisvesting Feitelijk samenwerkingsverband Industrie projectontwikkelaars DNB (Burgers) 19

20 En tenslotte feesten wanneer het kan! Belang van een goede mediaplanning en een positieve project feedbackloop 18 sep 2014 Energie & Milieu Stad Antwerpen

21 Dank voor uw aandacht

Toelichting warmteproject Nieuw Zuid

Toelichting warmteproject Nieuw Zuid Toelichting warmteproject Nieuw Zuid Lerend Netwerk DuzaWijken 3/12/2014 Wouter Cyx Stadsontwikkeling/ EMA Waarom inzetten op warmtenetten? Ons huidige energiesysteem dat gebaseerd is op de massale import

Nadere informatie

persnota persmoment van 24/09/2014 - Stadhuis Antwerpen

persnota persmoment van 24/09/2014 - Stadhuis Antwerpen persnota persmoment van 24/09/2014 - Stadhuis Antwerpen Betreft: Samenwerkingsovereenkomst tussen Antwerpen en Consortium m.b.t. aanleg en uitbating van warmtenet en warmteproductie op Wijk Nieuw Zuid

Nadere informatie

WARMTENETTEN: een slapende reus. ir.arch. Jo Neyens Builty 2015, 18-19 nov.2015

WARMTENETTEN: een slapende reus. ir.arch. Jo Neyens Builty 2015, 18-19 nov.2015 WARMTENETTEN: een slapende reus ir.arch. Jo Neyens Builty 2015, 18-19 nov.2015 Warmtenetten INHOUD Inhoud Kader Principes Technische aspecten Status en evolutie Voorbeelden Vlaams beleid Warmtenetten en

Nadere informatie

ruimtelijke beleidsmaatregelen om de haalbaarheid van warmtenetten te ondersteunen 18/06/2015 Wouter Cyx Stadsontwikkeling/ EMA stad Antwerpen

ruimtelijke beleidsmaatregelen om de haalbaarheid van warmtenetten te ondersteunen 18/06/2015 Wouter Cyx Stadsontwikkeling/ EMA stad Antwerpen ruimtelijke beleidsmaatregelen om de haalbaarheid van warmtenetten te ondersteunen 18/06/2015 Wouter Cyx Stadsontwikkeling/ EMA stad Antwerpen Ruimtelijke impact van een warmtenet Waarom inzetten op ruimtelijk

Nadere informatie

De warmtemarkt van morgen: rol van gas, elektriciteit en warmtedistributie bij verwarming van woningen.

De warmtemarkt van morgen: rol van gas, elektriciteit en warmtedistributie bij verwarming van woningen. De warmtemarkt van morgen: rol van gas, elektriciteit en warmtedistributie bij verwarming van woningen. Inhoud De warmtemarkt Warmtevraag woningen Warmtemarkt voor woningen Gasdistributie en CV ketel Elektriciteitsdistributie

Nadere informatie

Agenda. Warmtenet Waterloo

Agenda. Warmtenet Waterloo Corporate Agenda Inleiding Veolia in het kort Principe Warmtenet Sleutel op de deur concept Businessplan Warmtenet Waterloo Energieopvolging Veolia Hubgrade Praktische info rondleiding Warmtenet Waterloo

Nadere informatie

Warmtenet Eeklo. BEN CAUSSYN 08/02/2018, Brugge

Warmtenet Eeklo. BEN CAUSSYN 08/02/2018, Brugge Warmtenet Eeklo BEN CAUSSYN 08/02/2018, Brugge Energiek Eigenzinnig - Echt Bron: Opmaak SECAP, Zero Emission Solutions, 2017 Warmtenetten zijn essentieel om de energietransitie naar een CO2-neutrale maatschappij

Nadere informatie

Nieuw Zuid groen & duurzaam

Nieuw Zuid groen & duurzaam Nieuw Zuid groen & duurzaam Kader CO2-neutrale wijk: Energie Hemelwaterneutrale wijk: Water Hoogbouwnota: Wind & Licht Overige duurzaamheidsaspecten Smart city district? Warmtenet Andere Stadslab2050 Overzicht

Nadere informatie

Collectieve verwarming in collectieve woningbouw

Collectieve verwarming in collectieve woningbouw Collectieve verwarming in collectieve woningbouw Pedro Pattijn Antwerpen, 27 mei 2014 OVED Overlegplatform voor energiedeskundigen Informatieverstrekking Vertegenwoordiging Opleiding Ondersteuning professionalisering

Nadere informatie

Stand van zaken Stadswarmte in Utrecht

Stand van zaken Stadswarmte in Utrecht Stand van zaken Stadswarmte in Utrecht Stan de Ranitz Jaarbijeenkomst Warmtenetwerk 12 mei 2016 Inhoud presentatie 1. Stadswarmte Utrecht 2. Het equivalent opwek rendement (EOR) in Utrecht 3. Verdere verduurzaming

Nadere informatie

Ypenburg 100% duurzame warmte

Ypenburg 100% duurzame warmte Ypenburg 100% duurzame warmte Verkenning van de mogelijkheden Rotterdam, 13 november 2018 Edward.pfeiffer@rhdhv.com 06-52 01 86 58 Doelstelling van de verkenning Eneco en de Stichting Hernieuwbare Warmte

Nadere informatie

WARMTENETTEN: sleutelrol voor duurzame warmte. Jo Neyens VVSG Inspiratiedag, 8 nov. 2018

WARMTENETTEN: sleutelrol voor duurzame warmte. Jo Neyens VVSG Inspiratiedag, 8 nov. 2018 WARMTENETTEN: sleutelrol voor duurzame warmte Jo Neyens VVSG Inspiratiedag, 8 nov. 2018 voorstelling WNVL WARMTENETWERK VLAANDEREN Platform van ODE sinds 2013 Missie: bevorderen warmtenetten in Vlaams

Nadere informatie

Warmtenetten strategisch energiebeleid

Warmtenetten strategisch energiebeleid Warmtenetten strategisch energiebeleid Stadsontwikkeling - EMA 8 mei 2013 Stedelijk beleid Noodzaak en warmtebronnen Pijlers van het beleid Plannen Warmtenetten strategisch energiebeleid 1 Stedelijk Beleid

Nadere informatie

Kansen voor warmtenetten in Noord-Holland

Kansen voor warmtenetten in Noord-Holland Kansen voor warmtenetten in Noord-Holland Parallelsessie Ambtelijk Café 2013 Roelof Potters (Alliander) en Eloi Burdorf (SDE) Agenda Welkom en introductie Presentatie: Aanpak verduurzaming gebouwde omgeving

Nadere informatie

DE OPMAAK VAN EEN SEAP VOOR DE GEMEENTE KLUISBERGEN KLIMAATTEAM 1 12.10.2015

DE OPMAAK VAN EEN SEAP VOOR DE GEMEENTE KLUISBERGEN KLIMAATTEAM 1 12.10.2015 DE OPMAAK VAN EEN SEAP VOOR DE GEMEENTE KLUISBERGEN KLIMAATTEAM 1 12.10.2015 Agenda Welkom door de Schepen Lode Dekimpe Inleiding SEAP door Kim Rienckens (provincie Oost-Vlaanderen) Nulmeting en uitdagingen

Nadere informatie

Individuele energievoorziening

Individuele energievoorziening 04/12/2014 Potentieel voor collectieve energie en warmte in Vlaanderen Erwin CORNELIS Klankbordgroep Lerend Netwerk Duurzame Wijken 3 december 2014 Presentatie in het kader van het STRATEGO-project Individuele

Nadere informatie

7e ENERGIECONGRES VCB 26 maart Luc Peeters, administrateur-generaal Vlaams Energieagentschap

7e ENERGIECONGRES VCB 26 maart Luc Peeters, administrateur-generaal Vlaams Energieagentschap 7e ENERGIECONGRES VCB 26 maart 2015 Luc Peeters, administrateur-generaal Vlaams Energieagentschap Het Vlaamse regeerakkoord 2014-2019 Vlaanderen maakt van energie-efficiëntie een topprioriteit door o.a.

Nadere informatie

WARMTENETTEN: sleutelrol voor duurzame warmte. Jo Neyens VVSG Inspiratiedag, 8 feb. 2018

WARMTENETTEN: sleutelrol voor duurzame warmte. Jo Neyens VVSG Inspiratiedag, 8 feb. 2018 WARMTENETTEN: sleutelrol voor duurzame warmte Jo Neyens VVSG Inspiratiedag, 8 feb. 2018 voorstelling WNVL WARMTENETWERK VLAANDEREN Platform van ODE sinds 2013 Missie: bevorderen warmtenetten in Vlaams

Nadere informatie

Is uw gemeente mee met groene warmte? 9 februari 2018 KU Leuven Brugge. Ben Segers Francies Van Gijzeghem

Is uw gemeente mee met groene warmte? 9 februari 2018 KU Leuven Brugge. Ben Segers Francies Van Gijzeghem Is uw gemeente mee met groene warmte? 9 februari 2018 KU Leuven Brugge Ben Segers Francies Van Gijzeghem 1 Inhoud Intro ODE en BE-p Wat is biomassa? Hele kleine installaties Medium schaal Grote schaal

Nadere informatie

Duurzame warmtenetten

Duurzame warmtenetten Duurzame warmtenetten Groene Huisvesters 22 juni 2017 Jeroen Roos Inhoud 1. Opzet warmtenet 2. Soorten en maten 3. Duurzaamheid 4. Specifiek: een bron: geothermie een concept: Nul-op-de-Meter/-Rekening

Nadere informatie

Nieuw Zuid. Triple Living

Nieuw Zuid. Triple Living Nieuw Zuid Triple Living Nieuw Zuid is de projectnaam voor een nieuwe woonwijk in het zuiden van Antwerpen. Sinds het verdwijnen van de overslagactiviteiten van de haven in de jaren 60 ligt het gebied

Nadere informatie

Zaanse Energie Agenda update Zaanstad Beraad d.d. 22 november

Zaanse Energie Agenda update Zaanstad Beraad d.d. 22 november Zaanse Energie Agenda update Zaanstad Beraad d.d. 22 november Vanavond centraal Introductie (Dick Emmer): Ontwikkelingen energietransitie Verdieping: Elektriciteit (Stijn van Oeijen) Warmte (Henry Staal)

Nadere informatie

Duurzaam ondernemen in Vlaanderen. Warmtenetten in Vlaanderen: welke business cases bieden potentieel?

Duurzaam ondernemen in Vlaanderen. Warmtenetten in Vlaanderen: welke business cases bieden potentieel? Duurzaam ondernemen in Vlaanderen Studienamiddag Roeselare Warmtenetten in Vlaanderen: welke business cases bieden potentieel? 18 juni Michel Davidts warmteontwikkelingen Kader Restwarmtegebruik maakt

Nadere informatie

EPB-eisen bij commerciële en industriële gebouwen

EPB-eisen bij commerciële en industriële gebouwen EPB-eisen bij commerciële en industriële gebouwen Marijke De Meulenaer Vlaams Energieagentschap 29/09/2014 06/10/2014 Huidige eisen nieuwbouw Toekomstige evoluties Eisen bij renovatie 2 Huidige eisen nieuwbouw

Nadere informatie

Warmtenetten in Vlaanderen ACE 22-11/2012. Van Overberghe Koen

Warmtenetten in Vlaanderen ACE 22-11/2012. Van Overberghe Koen Warmtenetten in Vlaanderen ACE 22-11/2012 Van Overberghe Koen Wat Warmtenetwerk is een warmtenet? Nederland en Vlaanderen Breed platform voor alle organisaties die betrokken zijn bij collectieve warmte

Nadere informatie

Collectieve warmteproductie Systeemkeuze bij renovatie

Collectieve warmteproductie Systeemkeuze bij renovatie Collectieve warmteproductie Systeemkeuze bij renovatie Jeroen Soenens Antwerpen, 25 september 2014 Systeemkeuze? Bestaande systemen Integratie technieken 2 Voorbeelden Bestaande technieken Collectief o

Nadere informatie

Onderwerp: Routekaart Verduurzaming Stadswarmte Utrecht en Nieuwegein

Onderwerp: Routekaart Verduurzaming Stadswarmte Utrecht en Nieuwegein Postbus 19020, 3001 BA Rotterdam Wethouder van Hooijdonk p/a gemeente Utrecht Postbus 16200 3500 CE Utrecht Rotterdam, 24 november 2016 Kenmerk: W&K/MvdB/20161124 Onderwerp: Routekaart Verduurzaming Stadswarmte

Nadere informatie

DUTCH SMART THERMAL GRID. Het volledige rapport (eindconcept) en de samenvatting kunnen hier worden gedownload

DUTCH SMART THERMAL GRID. Het volledige rapport (eindconcept) en de samenvatting kunnen hier worden gedownload DUTCH SMART THERMAL GRID Het volledige rapport (eindconcept) en de samenvatting kunnen hier worden gedownload NEDERLAND 2016 Strategie voor de verduurzaming van de warmtevoorziening De Nederlandse energievraag

Nadere informatie

Wat verstaan we onder warmtehuishouding? Jo Cox Sponsor P2

Wat verstaan we onder warmtehuishouding? Jo Cox Sponsor P2 Wat verstaan we onder warmtehuishouding? Jo Cox Sponsor P2 Energietransitie Papierketen De ambities binnen Energietransitie Papierketen: Halvering van het energieverbruik per eindproduct in de keten per

Nadere informatie

Warmte in Nederland. Onze warmtebehoefte kost veel energie: grote besparingen zijn mogelijk

Warmte in Nederland. Onze warmtebehoefte kost veel energie: grote besparingen zijn mogelijk Nationaal Expertisecentrum Warmte maakt duurzame warmte en koude mogelijk Warmte in Nederland Onze warmtebehoefte kost veel energie: grote besparingen zijn mogelijk In opdracht van 1 Warmte kost veel energie

Nadere informatie

en uitdagingen voor de toekomst Pieter Boot, maart 2018

en uitdagingen voor de toekomst Pieter Boot, maart 2018 Energie-infrastructuur: overzicht en uitdagingen voor de toekomst Pieter Boot, maart 2018 Indeling De drie fasen van ordening en regulering infrastructuur Nederland doorvoerland Wat is de opgave? Investeringen

Nadere informatie

Duurzaam warmtenet in Ede

Duurzaam warmtenet in Ede Duurzaam warmtenet in Ede Octobre 2011 ) Direction Marketing Corporate 1 Wie zijn wij? Octobre 2011 ) Direction Marketing Corporate Structuur MPD Holding BV 80% 20% Breeveld Holding BV MPD Holding Nieuwe

Nadere informatie

DO-tank Duurzaam Bouwen DO-tank Duurzame Energie. Gezamenlijke startbijeenkomst 19 mei

DO-tank Duurzaam Bouwen DO-tank Duurzame Energie. Gezamenlijke startbijeenkomst 19 mei DO-tank Duurzaam Bouwen DO-tank Duurzame Energie Gezamenlijke startbijeenkomst 19 mei Agenda Welkom en kennismaking Toelichting TACO2-studie (Luc Driesen) Strategie en aanpak uitvoering TACO2 (Luc Driesen)

Nadere informatie

25/03/2013. Overzicht

25/03/2013. Overzicht Micro-WKK: basisbegrippen en toepassingsmogelijkheden Tine Stevens, Vlaams Energieagentschap Regiovergadering Provincie West-Vlaanderen 12 en 14/03/2013 2 Warmte-krachtkoppeling (WKK) De gelijktijdige

Nadere informatie

Duurzame energie. Intergrale projecten, samenwerking en praktijk. door Arno Wurkum

Duurzame energie. Intergrale projecten, samenwerking en praktijk. door Arno Wurkum Duurzame energie Intergrale projecten, samenwerking en praktijk door Arno Wurkum Inhoud Wie is Cogas? Wat doet Cogas Duurzaam? Voorbeelden van intergrale duurzame energieprojecten WKO Biomassa Biogas Opmaat

Nadere informatie

Zaal STUDIO Slimme warmte-oplossingen: wat biedt de markt aan het lokaal bestuur?

Zaal STUDIO Slimme warmte-oplossingen: wat biedt de markt aan het lokaal bestuur? Zaal STUDIO +1 5.5. Slimme warmte-oplossingen: wat biedt de markt aan het lokaal bestuur? Internationale energie-onderzoekssamenwerking in Vlaanderen EnergyVille Energie-strategie Huidige situatie Mogelijke

Nadere informatie

Janssen Pharmaceutica. Handelsmissie min. Muyters, min. Turtelboom

Janssen Pharmaceutica. Handelsmissie min. Muyters, min. Turtelboom Janssen Pharmaceutica Handelsmissie min. Muyters, min. Turtelboom 04 mei 2015 1 Janssen Pharmaceutica Janssen in België maakt deel uit van Janssen Pharmaceutical Companies of Johnson & Johnson (J&J) Kernactiviteiten

Nadere informatie

Dirk Vanhoudt. Onderzoeker. VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek)

Dirk Vanhoudt. Onderzoeker. VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek) Dirk Vanhoudt Onderzoeker VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek) De rol van groene warmtenetten in de renovatie van woningen Inhoudstafel 1. De Vlaamse huizenmarkt 2. De energieprestatieregelgeving

Nadere informatie

Op zoek naar de emancipatie van groene warmte rond de Vlaamse kerktoren. 08/02/2018 Inspiratiedag Groene warmte Wouter Cyx

Op zoek naar de emancipatie van groene warmte rond de Vlaamse kerktoren. 08/02/2018 Inspiratiedag Groene warmte Wouter Cyx Op zoek naar de emancipatie van groene warmte rond de Vlaamse kerktoren 08/02/2018 Inspiratiedag Groene warmte Wouter Cyx 2 Streekproducten uit de Kempen Streefbeeld: huishoudelijke warmtevoorziening in

Nadere informatie

Strategische planning drinkwater Lange termijnvisie Vitens

Strategische planning drinkwater Lange termijnvisie Vitens Strategische planning drinkwater Lange termijnvisie Vitens Peter Salverda Omgevingsmanager Vitens 20 Maart 2013 Opzet presentatie Waarom strategische planning? Ambitie en lange termijn visie Duurzaamheid

Nadere informatie

Warmte Nieuwegein Raads Informatie Avond

Warmte Nieuwegein Raads Informatie Avond Warmte Nieuwegein Raads Informatie Avond Frank Kersloot & Alex Kaat 21 april 2016 Inhoud presentatie 1. Stadswarmte in Nieuwegein 2. Het equivalent opwek rendement (EOR) 3. Tarieven voor klanten 4. Afsluitkosten

Nadere informatie

Haalbaarheidsonderzoek uitbreiding warmtenet Brugge. Peter Clauwaert Brugge - 17/06/2013

Haalbaarheidsonderzoek uitbreiding warmtenet Brugge. Peter Clauwaert Brugge - 17/06/2013 Haalbaarheidsonderzoek uitbreiding warmtenet Brugge Peter Clauwaert Brugge - 17/06/2013 1 2 Broeikasgasreductie en productie hernieuwbare energie op bedrijventerreinen Activiteiten ECO 2 PROFIT-project

Nadere informatie

Warmte in Nederland. Onze warmtebehoefte kost veel energie: grote besparingen zijn mogelijk

Warmte in Nederland. Onze warmtebehoefte kost veel energie: grote besparingen zijn mogelijk Warmte in Nederland Onze warmtebehoefte kost veel energie: grote besparingen zijn mogelijk Warmte kost veel energie Warmtevoorziening is verantwoordelijk voor bijna 40% van het energiegebruik in Nederland.

Nadere informatie

Notitie totale investeringen warmtetransitie provincie Noord-Holland

Notitie totale investeringen warmtetransitie provincie Noord-Holland Notitie totale investeringen warmtetransitie provincie Noord-Holland Samenvatting De totale investeringsomvang om de woningen en utiliteitsgebouwen in de provincie Noord-Holland in 2050 klimaatneutraal

Nadere informatie

Startnotitie Energietransitie. November 2018

Startnotitie Energietransitie. November 2018 Startnotitie Energietransitie November 2018 Startnotitie Energietransitie Een klimaatneutrale stad. Dat is wat Rotterdam wil zijn. Een groene en gezonde stad met schone lucht voor iedereen. Met een economie

Nadere informatie

Warmtenetten in Vlaanderen 30-05-2012. Koen Van Overberghe

Warmtenetten in Vlaanderen 30-05-2012. Koen Van Overberghe Warmtenetten in Vlaanderen 30-05-2012 Koen Van Overberghe 1 Warmtenetwerk Vlaanderen Stimuleren gebruik duurzame warmte en restwarmte door bevordering van collectieve warmte (en koudenetten). Kennisoverdracht

Nadere informatie

Groene warmte uit houtpellets Ervaringen met houtpellets voor stadsverwarming

Groene warmte uit houtpellets Ervaringen met houtpellets voor stadsverwarming Groene warmte uit houtpellets Ervaringen met houtpellets voor stadsverwarming 26-06-2018 Wouter Schouwenberg Lieuwe Leijstra DE HISTORIE VAN ENNATUURLIJK Essent Local Energy Solutions (ELES); Een business

Nadere informatie

Aandeelhoudende gemeenten van Cogas willen

Aandeelhoudende gemeenten van Cogas willen Aandeelhoudende gemeenten van Cogas willen Energie verduurzamen maar: Nationaal landschap leent zich minder voor zonne- en windenergie; Ondergrond minder geschikt voor WKO en geothermie; Inzet hout: beperkt

Nadere informatie

OP WEG NAAR 2020 Bijna-Energieneutrale gebouwen?

OP WEG NAAR 2020 Bijna-Energieneutrale gebouwen? OP WEG NAAR 00 Bijna-Energieneutrale gebouwen? Maarten De Groote Vlaams Energieagentschap 4 oktober 0 Brugge Inhoud Evolutie energieprestatie Vlaanderen Aanpassingen wetgeving EPB Aanpassingen wetgeving

Nadere informatie

Bouwlokaal Energielabel, een kans voor u Kies je rol. Theun Toering

Bouwlokaal Energielabel, een kans voor u Kies je rol. Theun Toering 1 Bouwlokaal Energielabel, een kans voor u Kies je rol Theun Toering Even voorstellen Theun Toering ComforTrend Samenwerkingsverband 40 installateurs Centrale organisatie tbv Commerciële ondersteuning

Nadere informatie

HEATNET in KORTRIJK. Raadscommissie Gerda Flo

HEATNET in KORTRIJK. Raadscommissie Gerda Flo Sebastien.Lefebvre@kortrijk.be HEATNET in KORTRIJK Raadscommissie 08-11-2016 Gerda Flo Betaalbaar en kwaliteitsvol wonen Kortrijk Klimaatstad Reconversie in Kortrijk Centrum Ongeveer 1000 nieuwe wooneenheden

Nadere informatie

Houtige biomassaketen

Houtige biomassaketen Houtige biomassaketen 27 januari 2016, Gilze Rijen Schakelevent RVO: Is houtige biomassateelt voor kleinschalige warmte-opwekking interessant? Ton.van.Korven@zlto.nl Eigen duurzame energieketen Biomassaproductie/Biomassa

Nadere informatie

Bijlage 1 haalbaarheidsstudie Warmtewisselaar

Bijlage 1 haalbaarheidsstudie Warmtewisselaar Bijlage 1 haalbaarheidsstudie Warmtewisselaar Referentienummer Datum Kenmerk 336723.01.N001 1 september 2014 336723 Betreft Indicatieve berekening exploitatie warmtenet Westland 1 Inleiding Om een globale

Nadere informatie

Versnellen met de markt! Bouwcampus, 22 maart 2017

Versnellen met de markt! Bouwcampus, 22 maart 2017 Versnellen met de markt! Bouwcampus, 22 maart 2017 Economische sectoren staan op een kantelpunt Energietransitie Industriële transitie Voedseltransitie Ruimtelijke transitie Transitie in de zorg 2 De samenleving

Nadere informatie

Rabin Baldewsingh. 27 juni SBR congres

Rabin Baldewsingh. 27 juni SBR congres Samen op weg naar een klimaatneutraal Den Haag Rabin Baldewsingh wethouder duurzaamheid gemeente Den Haag 27 juni SBR congres Den Haag Ambitie Den Haag klimaatneutraal in 2040 CO 2 -emissie reduceren door:

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat certificaatnummer 20120515-0001118936-00000005-8 nummer postnummer Voorhavenlaan 33 9000 bus gemeente A 101 Gent bestemming type appartement - softwareversie 1.3.3 berekend

Nadere informatie

Potentieel warmtenetten in Wielsbeke/Oostrozebeke

Potentieel warmtenetten in Wielsbeke/Oostrozebeke Potentieel warmtenetten in Wielsbeke/Oostrozebeke Natascha Janssens, POM West-Vlaanderen Steven Vandenbulcke, A&S Energie Historiek Haalbaarheidsstudie ARBOR 2015 (3E Ingenium IEE) iov POM WVL Studie regio

Nadere informatie

collectieve energiewinning uit de bodem

collectieve energiewinning uit de bodem Hertogensite en Janseniushof collectieve energiewinning uit de bodem een MIP-demonstratieproject ir. Pedro Pattijn 3 december 2014 Masterplan Energie Hertogensite Stap 1: Energiestrategie Stap 2: demoproject

Nadere informatie

MICRO-WARMTENETTEN EUROPESE EN BRUSSELSE CONTEXT. Seminarie Duurzaam Gebouw. 18 november 2016

MICRO-WARMTENETTEN EUROPESE EN BRUSSELSE CONTEXT. Seminarie Duurzaam Gebouw. 18 november 2016 Seminarie Duurzaam Gebouw MICRO-WARMTENETTEN 18 november 2016 EUROPESE EN BRUSSELSE CONTEXT François CORNILLE Leefmilieu Brussel: afdeling Energie, Lucht, Klimaat en Duurzame gebouwen OP HET MENU Herinnering:

Nadere informatie

C. Monitoring en backcasting

C. Monitoring en backcasting C. Monitoring en backcasting Backcasting en monitoring Deelsessie werkconferentie Energiek Zoetermeer 11 juni 2013 dr. C. (Cor) Leguijt Inhoud 1. Backcastingproject stadsgewest Haaglanden 1. Klimaat- en

Nadere informatie

Bio-WKK en WKK in de glastuinbouw: meer met minder

Bio-WKK en WKK in de glastuinbouw: meer met minder Voor kwaliteitsvolle WarmteKrachtKoppeling in Vlaanderen Bio-WKK en WKK in de glastuinbouw: meer met minder 16/12/2010 Cogen Vlaanderen Daan Curvers COGEN Vlaanderen Houtige biomassa in de landbouw 16

Nadere informatie

DE HAALBAARHEIDSSTUDIE, SLEUTELELEMENT TER ONDERSTEUNING VAN DE BESLISSING

DE HAALBAARHEIDSSTUDIE, SLEUTELELEMENT TER ONDERSTEUNING VAN DE BESLISSING Seminarie Duurzaam Gebouw MICRO-WARMTENETTEN 18 november 2016 DE HAALBAARHEIDSSTUDIE, SLEUTELELEMENT TER ONDERSTEUNING VAN DE BESLISSING Ir Pedro PATTIJN Ingenium 2 3 4 AGENDA Verwarming & koeling 2020

Nadere informatie

Nulmeting energiegebruik en duurzame energie

Nulmeting energiegebruik en duurzame energie Nulmeting energiegebruik en duurzame energie ten behoeve van gemeente Purmerend Juli 2012 2 Inhoudsopgave Pagina Inleiding 5 1 Energievraag en CO 2 -emissie 7 2 Duurzame energie 13 3 Opties ter versterking

Nadere informatie

Reconversie Vilvoorde Machelen

Reconversie Vilvoorde Machelen Reconversie Vilvoorde Machelen SITUERING 250 hectare verouderde en vervuilde industriegronden, gelegen tussen Zeekanaal, Vilvoorde, Woluwelaan R22 en grens Brussel Initiatieven vanuit de overheid in het

Nadere informatie

Houtgestookte installaties in de Provincie Noord- Brabant: ervaringen met subsidiëring en vergunningverlening

Houtgestookte installaties in de Provincie Noord- Brabant: ervaringen met subsidiëring en vergunningverlening Houtgestookte installaties in de Provincie Noord- Brabant: ervaringen met subsidiëring en vergunningverlening Dirk van der Kroef Provincie Noord-Brabant Subsidieverlening Toepassing houtige biomassa als

Nadere informatie

Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden. Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden

Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden. Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden - Woerden: duurzaamheid tot in de haarvaten van de samenleving - Het klimaatakkoord

Nadere informatie

Klimaatneutrale gemeenten. Frans Rooijers - directeur CE Delft

Klimaatneutrale gemeenten. Frans Rooijers - directeur CE Delft Klimaatneutrale gemeenten Frans Rooijers - directeur CE Delft CE Delft - Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 - Energie, transport en grondstoffen - Economische, technische en beleidsmatige expertise

Nadere informatie

Open en slim energienet Zaanstad Let s Go!

Open en slim energienet Zaanstad Let s Go! Open en slim energienet Zaanstad Let s Go! Klimaatneutraal: de 4 e decentralisatie Robert Linnekamp, wethouder Milieu, gemeente Zaanstad Henry Staal, Coördinator Duurzame Energie, gemeente Zaanstad Inhoud

Nadere informatie

Warmtelevering: toekomstgericht en consumentgericht?

Warmtelevering: toekomstgericht en consumentgericht? Warmtelevering: toekomstgericht en consumentgericht? Kaderstelling Door Claudia Bouwens, NEPROM Programmabegeleider Energie & Duurzaamheid NEPROM Programmaleider kennis en stimulering Lente-akkoord Uitgangspunten

Nadere informatie

Geothermie. traditioneel energiebedrijf?

Geothermie. traditioneel energiebedrijf? 31 maart 2010 T&A Survey Congres Geothermie Duurzame bron voor een traditioneel energiebedrijf? Hugo Buis Agenda Duurzame visie & ambities Waarom kiest Eneco voor Geothermie? Stand van zaken Markten Pro

Nadere informatie

LEIDRAAD WARMTENETTEN

LEIDRAAD WARMTENETTEN LEIDRAAD WARMTENETTEN Jo Neyens Workshop klimaatvriendelijke kernversterking 4 dec. 2018 rol van lokale besturen GEMEENTELIJK BELEID? Waarom een gemeentelijk beleid voeren in warmtenetten? vaststelling:

Nadere informatie

Symposium geothermie Universiteit Twente Daniël van den Heuvel

Symposium geothermie Universiteit Twente Daniël van den Heuvel Symposium geothermie Universiteit Twente 19-09-2018 Daniël van den Heuvel L I T E R AT U U R O N D E R Z O E K R E S U LTAT E N E N C O N C L U S I E S Inhoud Over mijzelf; Over NNTS; Geothermie in Twente

Nadere informatie

Bezoek gemeenteraad Den Haag aan WKC CR-plein

Bezoek gemeenteraad Den Haag aan WKC CR-plein Bezoek gemeenteraad Den Haag aan WKC CR-plein 25 november 2016 Doel bijeenkomst Leuke doch leerzame bijeenkomst Afstemming toekomstvisie Warmtevoorziening Den Haag Ambitie van de gemeente Huidige activiteiten

Nadere informatie

Bio-Energie voor bedrijven en woningen

Bio-Energie voor bedrijven en woningen Bio-Energie voor bedrijven en woningen Wie is Bee? Bee (Belgian Eco Energy) is een geïntegreerd energiebedrijf met uitgebreide ervaring in de ontwikkeling, bouw en exploitatie van hernieuwbare energieprojecten

Nadere informatie

Groen gas. Duurzame energieopwekking. Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Welke keuzes en wat levert het op?

Groen gas. Duurzame energieopwekking. Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Welke keuzes en wat levert het op? Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Groen gas Welke keuzes en wat levert het op? Huidig beleid 100 miljoen m 3 groen gas. Opbrengst: 3 PJ. Extra inspanning 200 miljoen m 3 groen gas. Opbrengst: 6 PJ.

Nadere informatie

reating ENERGY PROGRESS

reating ENERGY PROGRESS reating ENERGY PROGRESS 2012 ENERGIE EN MILIEU: Opwarming van de aarde: Drastische vermindering CO 2 -uitstoot Energie: De energiekosten fluctueren sterk en zullen alleen maar stijgen Behoud van het milieu

Nadere informatie

Verduurzaming industrie, Rockwool Roermond

Verduurzaming industrie, Rockwool Roermond Verduurzaming industrie, Rockwool Roermond Aanpak en projecttoelichting CONSULTANCY DESIGN ENGINEERING Eric Meuwissen 11 september 2018 CHANGE THE PERSPECTIVE Verduurzaming energie direct uit brandstoffen..

Nadere informatie

Dynamische Energie Atlas Limburg (DEA)

Dynamische Energie Atlas Limburg (DEA) Dynamische Energie Atlas Limburg (DEA) 1 Waarom een EnergieAtlas Limburg?» Hoe ontwikkelingen rond HE ruimtelijk beoordelen, ordenen, afstemmen, faciliteren, optimaliseren? => Dynamische Energie Atlas

Nadere informatie

Welkom Samen naar een klimaatneutraal Mariahoeve

Welkom Samen naar een klimaatneutraal Mariahoeve Welkom Samen naar een klimaatneutraal Mariahoeve 1 29 maart 2018 Deze presentatie Doel bijeenkomst: toelichten en dialoog Ambities gemeente Den Haag Waarom Mariahoeve als pilotwijk Wat willen we bereiken

Nadere informatie

Collectieve warmteproductie Systeemkeuze bij nieuwbouw

Collectieve warmteproductie Systeemkeuze bij nieuwbouw Collectieve warmteproductie Systeemkeuze bij nieuwbouw Jeroen Soenens Antwerpen, 25 september 2014 Ingenium Ingenieursbureau Technische uitrusting > 70 vaste medewerkers > 2000 referenties Kantoren in

Nadere informatie

Warmtekrachtkoppeling Wat, waarom en wanneer? Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag Slimme netten en WKK 29 februari 2012

Warmtekrachtkoppeling Wat, waarom en wanneer? Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag Slimme netten en WKK 29 februari 2012 Voor kwaliteitsvolle WarmteKrachtKoppeling in Vlaanderen Warmtekrachtkoppeling Wat, waarom en wanneer? Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag Slimme netten en WKK 29 februari 2012 1 COGEN Vlaanderen Doelstelling:

Nadere informatie

PERSONTMOETING 24 MAART 2010. Forum Mobiliteit Regio Antwerpen 2020

PERSONTMOETING 24 MAART 2010. Forum Mobiliteit Regio Antwerpen 2020 PERSONTMOETING 24 MAART 2010 Forum Mobiliteit Regio Antwerpen 2020 Een stand van zaken Uitgangspunten & aanpak Memorandum Feedback & vaststellingen Boodschap Openbaar vervoer potenties (Manu Claeys Peter

Nadere informatie

Schets van het (lopende) traject richting de oprichting van een openbaar zorgbedrijf in het Meetjesland

Schets van het (lopende) traject richting de oprichting van een openbaar zorgbedrijf in het Meetjesland Schets van het (lopende) traject richting de oprichting van een openbaar zorgbedrijf in het Meetjesland Waarom ZB? Voordelen van een ZB Valkuilen bij oprichting Draagvlak creëren : ons traject Tips & tricks

Nadere informatie

Kosten en baten van warmtenetten. Presentatie op seminar De toekomst van warmte Jeroen Roos, 30 januari 2016

Kosten en baten van warmtenetten. Presentatie op seminar De toekomst van warmte Jeroen Roos, 30 januari 2016 Kosten en baten van warmtenetten Presentatie op seminar De toekomst van warmte Jeroen Roos, 30 januari 2016 Warmtenetten: vele soorten en maten Van zeer lage tot zeer hoge temperatuur Van zeer klein tot

Nadere informatie

Introductie De energietransitie is de grootste politieke en maatschappelijke uitdaging van ons tijdperk, maar nog niet alle politici, bestuurders, bed

Introductie De energietransitie is de grootste politieke en maatschappelijke uitdaging van ons tijdperk, maar nog niet alle politici, bestuurders, bed Introductie De energietransitie is de grootste politieke en maatschappelijke uitdaging van ons tijdperk, maar nog niet alle politici, bestuurders, bedrijven en inwoners zijn doordrongen van dit feit. Gemeenten

Nadere informatie

KLIMAATAKKOORD NETBEHEER NEDERLAND 11 JULI 2018

KLIMAATAKKOORD NETBEHEER NEDERLAND 11 JULI 2018 KLIMAATAKKOORD NETBEHEER NEDERLAND 11 JULI 2018 DE OPDRACHT. Meer dan 100 partijen verlagen CO 2 -uitstoot van Nederland met 49% ten opzichte van 1990 via het klimaatakkoord. Maatschappelijke organisaties,

Nadere informatie

Totale uitstoot in 2010: 14.000 kiloton CO 2

Totale uitstoot in 2010: 14.000 kiloton CO 2 Totale uitstoot in 2010: 14.000 kiloton CO 2 Industrie Welke keuzes en wat levert het op? Huidig beleid 1% besparing op gas en elektra per jaar. Totaal is dat 8 % besparing in 2020. Opbrengst: 100 kiloton.

Nadere informatie

Energierecuperatie 2015

Energierecuperatie 2015 Energierecuperatie 2015 Warmtenetten Principe Restwarmte: elektriciteitscentrales, industrie, afvalverbranding. WKK Geothermie Grote warmtebron Biomassa Warmtepomp (bodem, rioolwater ) Zon Bron uitwisselbaar

Nadere informatie

Antwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van. R. Klumpes (GroenLinks) (d.d. 29 februari 2016) Nummer Onderwerp Warmterotonde Zuid-Holland

Antwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van. R. Klumpes (GroenLinks) (d.d. 29 februari 2016) Nummer Onderwerp Warmterotonde Zuid-Holland van Gedeputeerde Staten op vragen van R. Klumpes (GroenLinks) (d.d. 29 februari 2016) Nummer 3148 Onderwerp Warmterotonde Zuid-Holland Aan de leden van Provinciale Staten Toelichting vragensteller 25 November

Nadere informatie

De 10 meest gestelde vragen over aardgasvrij wonen

De 10 meest gestelde vragen over aardgasvrij wonen De 10 meest gestelde vragen over aardgasvrij wonen 1. Waarom gaan we van het aardgas af? 2 2. Wanneer moet mijn woning aardgasvrij zijn? 2 3. Wat is de rol van de gemeente? 3 4. Hoe kan ik mijn woning

Nadere informatie

Gemeente Boechout Dorpskernvernieuwing - Ontwikkeling BMT-site

Gemeente Boechout Dorpskernvernieuwing - Ontwikkeling BMT-site Gemeente Boechout Dorpskernvernieuwing - Ontwikkeling BMT-site VRP-opleiding stads- en dorpskernvernieuwing - 8 november 2016 ir-arch Toon Manders 1 AANLEIDING 2 CONTEXT 3 LESSEN 2 3 Huidige situatie BMT-site

Nadere informatie

De zoektocht naar restwarmte voor wonen vanuit het bedrijventerrein

De zoektocht naar restwarmte voor wonen vanuit het bedrijventerrein b a r o n r u z e t t e l a a n 3 5 8 3 1 0 b r u g g e t e l ( 0 5 0 ) 3 6 7 1 7 1 f a x ( 0 5 0 ) 3 5 6 8 4 9 w w w. w v i. b e De zoektocht naar restwarmte voor wonen vanuit het bedrijventerrein De

Nadere informatie

Warmtemakelaar Kempen

Warmtemakelaar Kempen Warmtemakelaar Kempen Diepe geothermie en warmtenetten in de Kempen Stijn Sneyers - IOK Diepe geothermie? Bouwsteenprincipe? Geothermisch project enkel rendabel bij continue hoge warmtevraag Slechts uitzonderlijk

Nadere informatie

Seminar Duurzame & Integrale Energievoorziening 29 november minut pitches

Seminar Duurzame & Integrale Energievoorziening 29 november minut pitches 2 minut pitches Alex Huibrechtse - Eneco Warmte en Koude Ontwikkelingen: reductie broeikasgassen (klimaatakkoord), energieneutrale gebouwen (2020), aardgasvrij in 2050. Op gasnet aangesloten bestaande

Nadere informatie

BISEPS Business clusters Integrated Sustainable Energy PackageS NETWERKEVENT: ENERGIEBEWUST ONDERNEMEN

BISEPS Business clusters Integrated Sustainable Energy PackageS NETWERKEVENT: ENERGIEBEWUST ONDERNEMEN BISEPS Business clusters Integrated Sustainable Energy PackageS NETWERKEVENT: ENERGIEBEWUST ONDERNEMEN Partners: Izegem, 20 September Introductie BISEPS project Natascha Janssens, POM West-Vlaanderen 1.

Nadere informatie

Groene Fabriek Lochem

Groene Fabriek Lochem Groene Fabriek Lochem CCS Energie, innovatief en integraal 12 adviseurs Onderwerpen Biomassa Mono-mestvergisting op de boerderij Biogasopwerking tot Groen gas Mestraffinage Houtstook / torrefactie Kennisoverdracht

Nadere informatie

Ruimte voor Energie. Mariette Bilius DCMR/PZH/programmabureau Warmte Koude Zuid-Holland

Ruimte voor Energie. Mariette Bilius DCMR/PZH/programmabureau Warmte Koude Zuid-Holland Ruimte voor Energie Mariette Bilius DCMR/PZH/programmabureau Warmte Koude Zuid-Holland www.warmopweg.nl 1 december 2016, klimaat en milieueffectrapportage RUIMTELIJKE ORDENING: BKL Bescherming hoofdinfrastructuur

Nadere informatie

Handreiking Aanvulling op het EEP - Addendum op de MEE. In opdracht van het ministerie van Economische Zaken

Handreiking Aanvulling op het EEP - Addendum op de MEE. In opdracht van het ministerie van Economische Zaken Handreiking Aanvulling op het EEP - Addendum op de MEE In opdracht van het ministerie van Economische Zaken Handreiking Aanvulling op het EEP - Addendum op de MEE Deze handreiking bevat informatie over

Nadere informatie

Traject naar een lange termijnvisie voor het energiebeleid

Traject naar een lange termijnvisie voor het energiebeleid Traject naar een lange termijnvisie voor het energiebeleid Lieven Van Lieshout Econext 8 april 203 Uitdagingen van het energiebeleid Bron: IEA, WEO 202 2 Uitdagingen van het energiebeleid Bron : EC, Impact

Nadere informatie