Collectieve warmteproductie Systeemkeuze bij nieuwbouw

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Collectieve warmteproductie Systeemkeuze bij nieuwbouw"

Transcriptie

1 Collectieve warmteproductie Systeemkeuze bij nieuwbouw Jeroen Soenens Antwerpen, 25 september 2014

2 Ingenium Ingenieursbureau Technische uitrusting > 70 vaste medewerkers > 2000 referenties Kantoren in Brugge, Leuven en Gent CEO Nicolas Vyncke Buro II & Archi+I Fase 2 - oud Consultancy, engineering, commissioning

3 Individueel?

4 Collectief? Foto linksboven: bron EBRD

5 Systeemkeuze? Revival collectief systeem Warmtevraag Warmteproductie Warmtedistributie Voorbeelden

6 Revival

7 Revival AG VESPA

8 Revival Smart Cities Uitdagende referentieprojecten BEDZED - Londen

9 Revival De Woongaard Viteux De Pinte Tweewaters Balk van Beel Leuven Tondelier Gent Wedstrijd Oude Dokken Gent Hertogensite Leuven E70/E65 E60 E40/E30 E50

10 Revival Initiële kost appartementen

11 Revival Collectieve projecten / Energie-eisen Duurzame voorbeeldprojecten Investeringskost Cohesie Productievoordelen Kleiner op te stellen vermogen Rookgasafvoer/aardgas: gelimiteerd Integratie hernieuwbare energie & flexibel Energie-efficiëntie warmteproductie Onderhoud gegroepeerd

12 Projectbeslissing Ambitieniveau overheid + wettelijke voorschriften Verkoper Ontwikkelaar XXX Revival Koper Huurder X Investeringskost XXX XXX Duurzaamheid XX XXX (groen, levensduur, E-peil) Eenvoud gebruik X XXX Exploitatiekost (onderhoud, energie, herinvestering) Comfort (temperatuur, geluid) Eigendom (collectief, individueel) XX XX X XX XX XX

13 Collectieve woningbouw Warmtevraag Warmteproductie Warmtedistributie Voorbeelden

14 Warmtevraag Ruimteverwarming (RV) Sanitair Warm Water (SWW) Ruimtekoeling!? (RK)

15 Warmtevraag GEÏNTEGREERD ONTWERPEN

16 Warmtevraag

17 Warmtevraag

18 Collectieve woningbouw Warmtevraag Warmteproductie Warmtedistributie Voorbeelden

19 Verwarmingssystemen Productie biomassaketel elektrisch zonneboiler warmtepomp warmtekrachtkoppeling Water Lucht Distributie gasketel Afgifte afstands/stadswarmte Vloerverwarming Radiatoren Convectoren Luchtroosters SWW-boiler SWW-doorstroom

20 $ Warmteproductie Primaire energiebronnen Rest Omgeving Biomassa Fossiel Industrie Bodem, lucht, water Pellets, houtchips Plantaardige olie Aardgas, stookolie

21 Warmteproductie Warmteproductie WKK Warmtepomp Ketel Zonthermie WARMTE GAS ELEKTR Warmtekrachtkoppeling: installatie die gelijktijdig warmte en elektriciteit produceert - gevoed door brandstof Warmtepomp: via een bodemwarmtewisselaar (BEO-veld) kan warmte uit bodem of uit de omgevingslucht worden onttrokken en in temperatuur verhoogd Condenserende ketel, wordt stand-alone gebruikt of met WP/WKK voor het opvangen van piekvraag. Zonthermie: warmteinstraling van de zon wordt gecapteerd. In combinatie met een buffervolume om vraag en aanbod in balans te brengen

22 Warmteproductie Koudeproductie BEO koeling Koelmachine Split koeling WP koel + verw Bodemwarmtewisselaar die kan gebruikt worden voor passieve koeling van een gebouw via de bodem Lucht- of watergekoeld toestel met groter koelvermogen dat ijswater produceert voor koeling van een gebouw Luchtgekoeld toestel met beperkt koelvermogen voor decentrale koeling bij beperkte koudevraag. Warmtepomp die gelijktijdig kan koelen en verwarmen. Wordt gebruikt bij permanente koelvraag.

23 Warmteproductie

24 Warmteproductie

25 Warmteproductie Waterkwaliteit ketel Filter / Vuilafscheider Microbellenafscheider Expansie Waterverzachter

26 Collectieve woningbouw Warmtevraag Warmteproductie Warmtedistributie Voorbeelden

27 Warmtedistributie Stadsnet Wijknet Gebouw net Woning

28 Warmtedistributie 4 PIJPS: SWW & CV gescheiden + Temp. regimes scheiden Zomerstop verwarming - Dubbele netverliezen Caloriemeter + debietsmeter Legionella-beheersing Toepassing CHM Zorgsector: standaard

29 Warmtedistributie 2 PIJPS: SWW & CV samen combilus + Caloriemeter Enkel leidingnet - Vertrekregime afgestemd op SWW Aandachtspunt Hydraulische scheiding Toepassing Satellietboiler (boven) Etagestation (onder)

30 Warmtedistributie 4 PIJPS: SWW & CV samen + Koeling 6 PIJPS SWW + CV + Koeling

31 Warmtedistributie W/W-WW = water/water warmtewisselaar W/W-WP = water/water warmtepomp KWO = koude/warmte-opslag

32 Warmtedistributie

33 Warmtedistributie

34 Warmtedistributie

35 Collectieve woningbouw Warmtevraag Warmteproductie Warmtedistributie Voorbeelden

36 Voorbeelden 1. Stadsnet 2. Wijk (2 pijps) + lessons learned 3. Wijk (4 pijps) + fasering 4. Wijk combinatie 5. Kwanititatieve vergelijking scenario s

37 Stadsnet Roeselare Gent Brugge Kuurne/Harelbeke Kortrijk Antwerpen Residentie Zilverberg Roeselare

38 Stadsnet Nieuwe aftakking DN80 op MIROM-net (sep foto MIROM)

39 Wijk (2 pijps) Wijk Licht en Ruimte Dumobil / Coussée Invest

40 Wijk (2 pijps) Ontwerp = communicatie Gevraagd vermogen o Warmteverlies woningen o Comfortniveau sanitair warm water Temperatuurregimes woningen Perceelgrenzen en indeling perceel Demarcatie technieken Leidingtracé overige nutsleidingen & sleufopbouw Randvoorwaarden woningen & stookplaats (wachtbuizen)

41 Gebouw > later wijk (4 pijps) 105 appartementen Gelijkvloers = commerciële ruimtes Balk van Beel site Tweewaters Ertzberg Stephane Beel architecten 4 pijpssysteem : CV / SWW Energiecentrale (toekomst) Tijdelijk centrale stookplaats

42 Wijk (combinatie) WKK = warmtekrachtkoppeling W/W WP = water/water warmtepomp KWO = koude/warmte-opslag

43 Wijk (combinatie)

44 Voor- en nadelen voor de eindgebruiker 1. gemak en kost onderhoud 2. keuze energieleverancier 3. kennis en eenvoud van de techniek 4. levensduur / herinvestering 5. risico warmtelevering 6. akoestiek 7. lokale emissies (stof,...) Kwalitatieve vergelijking scenario onderhoud kost onderhoud vrije keuze leverancier gas warmte elek kennis en eenvoud levensduur / herinvestering risico 100%GAS individueel gemiddeld ja nvt ja hoog gunstig matig 100%WP individueel gemiddeld nvt nvt ja laag minder gunstig gemiddeld warmtenet collectief laag nvt nee ja gemiddeld gunstig matig

45 Kwalitatieve vergelijking Voor- en nadelen voor de uitbater van het warmtenet 1. initiële kost 2. kost onderhoud 3. duurzaamheid 4. flexibiliteit (toekomst/energiebron) 5. onafhankelijkheid initiële kost kost onderhoud duurzaamheid flexibiliteit onafhankelijkheid laag laag laag hoog hoog gemiddeld gemiddeld gemiddeld hoog hoog gemiddeld hoog hoog hoog hoog

46 Vragen? Jeroen Soenens Ingenium Nieuwe Sint Annadreef Brugge Tel. 050/

Collectieve verwarming in collectieve woningbouw

Collectieve verwarming in collectieve woningbouw Collectieve verwarming in collectieve woningbouw Pedro Pattijn Antwerpen, 27 mei 2014 OVED Overlegplatform voor energiedeskundigen Informatieverstrekking Vertegenwoordiging Opleiding Ondersteuning professionalisering

Nadere informatie

Collectieve warmteproductie Systeemkeuze bij renovatie

Collectieve warmteproductie Systeemkeuze bij renovatie Collectieve warmteproductie Systeemkeuze bij renovatie Jeroen Soenens Antwerpen, 25 september 2014 Systeemkeuze? Bestaande systemen Integratie technieken 2 Voorbeelden Bestaande technieken Collectief o

Nadere informatie

collectieve energiewinning uit de bodem

collectieve energiewinning uit de bodem Hertogensite en Janseniushof collectieve energiewinning uit de bodem een MIP-demonstratieproject ir. Pedro Pattijn 3 december 2014 Masterplan Energie Hertogensite Stap 1: Energiestrategie Stap 2: demoproject

Nadere informatie

Energiecongres OVED 2015 Herkennen collectieve installaties - Tips

Energiecongres OVED 2015 Herkennen collectieve installaties - Tips 1 Energiecongres OVED 2015 Herkennen collectieve installaties - Tips Welkom Ing. Daniel Küpper Van Marcke College OVED Energiecongres 25/06/2015 2 Inhoud van de sessie Identificatie brandstof Identificatie

Nadere informatie

Definitie Voorbeelden Roadmap Cases

Definitie Voorbeelden Roadmap Cases 1 Definitie Voorbeelden Roadmap Cases 2 DEFINITIE LATENT = LAge Temperatuur EnergieNeT Lage temperatuur: energiebron < 40 C Energienet: energielevering aan verschillende verbruikers Warmte en/of Koude

Nadere informatie

Damien Picard, 07/09/2017 DESIGN OPTIMALISATIE TOOL

Damien Picard, 07/09/2017 DESIGN OPTIMALISATIE TOOL Damien Picard, 07/09/2017 DESIGN OPTIMALISATIE TOOL Gegeven 1: gebouw concept door architect voorgesteld Gebouwontwerp 2: ruwe schatting van koel en verwarmingsvermogen / energie Automatiseren 3: Voor

Nadere informatie

Ontwerp van duurzame collectieve wooneenheden

Ontwerp van duurzame collectieve wooneenheden Ontwerp van duurzame collectieve wooneenheden BAM contractors Boydens Engineering Herman Teirlinckgebouw, Neutelings Riedijk architecten De pier Blankenberge, Groep Planning Energie & techniek in gebouwen

Nadere informatie

DE VLOEI: VAN DUURZAAM NAAR SLIM ENERGIECONCEPT

DE VLOEI: VAN DUURZAAM NAAR SLIM ENERGIECONCEPT Roel.DeConinck@3E.eu - Roel.DeConinck@mech.kuleuven.be ie-net Intelligente gebouwen voor intelligente steden 16/11/2012 DE VLOEI: VAN DUURZAAM NAAR SLIM ENERGIECONCEPT OVERZICHT Doelstelling studie Eerste

Nadere informatie

TECHNISCH FORUM. Ontwerp van duurzame collectieve wooneenheden Gotelaere Nicolas W20

TECHNISCH FORUM. Ontwerp van duurzame collectieve wooneenheden Gotelaere Nicolas W20 TECHNISCH FORUM Ontwerp van duurzame collectieve wooneenheden Gotelaere Nicolas W20 Boydens Engineering Energie & techniek in gebouwen Herman Teirlinckgebouw, Neutelings Riedijk architecten Passiefbrandweerkazerne

Nadere informatie

EPB platform. Externe warmtelevering. Installatie eisen bij renovatie

EPB platform. Externe warmtelevering. Installatie eisen bij renovatie EPB regelgeving: energievoorziening in collectieve woningbouw EPB platform, externe warmtelevering, installatie eisen renovatie Lore Stevens Vlaams Energieagentschap 27 mei 2014 1 Inhoud EPB platform Externe

Nadere informatie

1. Gebouwen en installaties in De toekomst begint nu 3. Benoveren

1. Gebouwen en installaties in De toekomst begint nu 3. Benoveren 1. Gebouwen en installaties in 2050 2. De toekomst begint nu 3. Benoveren ALL ELECTRIC? Bronnen wind PV Omzetten in warmte via warmtepompen warmte ALL ELECTRIC? Problematiek Onbalans vraag aanbod Op dagbasis

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Verwarming en sanitair warm water: ontwerp en regeling Leefmilieu Brussel Overzicht van de belangrijkste warmteopwekkers Jonathan FRONHOFFS CENERGIE Doelstelling(en) van de presentatie

Nadere informatie

De warmtemarkt van morgen: rol van gas, elektriciteit en warmtedistributie bij verwarming van woningen.

De warmtemarkt van morgen: rol van gas, elektriciteit en warmtedistributie bij verwarming van woningen. De warmtemarkt van morgen: rol van gas, elektriciteit en warmtedistributie bij verwarming van woningen. Inhoud De warmtemarkt Warmtevraag woningen Warmtemarkt voor woningen Gasdistributie en CV ketel Elektriciteitsdistributie

Nadere informatie

Duurzame woningverbetering

Duurzame woningverbetering Duurzame woningverbetering Op weg naar energieneutraal Houten, 20 februari 2017 Kees Stap Gemiddelde energierekening Maandrekening Gemiddeld energieverbruik jaar 15% 1500 m3 aardgas 5% 80% verwarming warmwater

Nadere informatie

Gelijkwaardigheidsberekening warmtenet Delft

Gelijkwaardigheidsberekening warmtenet Delft NOTITIE PROJECT ONDERWERP Gelijkwaardigheidsberekening warmtenet Delft Bepalingsmethode DATUM 20 april 2006 STATUS Definitief 1 Inleiding...2 2 Uitgangspunten...2 3 Bepalingsmethode...2 3.1 Principe...2

Nadere informatie

Echt nul op de meter. HRsolar : Robbert van Diemen Techneco : Niels van Alphen

Echt nul op de meter. HRsolar : Robbert van Diemen Techneco : Niels van Alphen Echt nul op de meter HRsolar : Robbert van Diemen Techneco : Niels van Alphen Agenda Zonthermie V1.0 -> V3.0 Zonthermie V3.0 / warmtepompen Wie is HRsolar Nederlandse fabrikant van zonthermische oplossingen

Nadere informatie

Ruimteverwarming met warmtepompen:

Ruimteverwarming met warmtepompen: Ruimteverwarming met warmtepompen: principes en werking van verschillende warmtepompsystemen en toepassingen in woningbouw TRIAS ENERGETICA 2 1 Dus 1. Eerst goed isoleren en luchtdicht bouwen (de warmtebehoefte

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN WARMTEPOMP: ONTWERP HERFST 2017 Warmteterugwinning uit afvalwater Joris Dedecker 2 DOELSTELLINGEN VAN DE PRESENTATIE N Inzicht geven in de beschikbare energie in een rioleringssysteem

Nadere informatie

studiebureau boydens nv techniek & energie Een voorstelling in vogelvlucht Brugge-Brussel-Luxemburg-Hanoi

studiebureau boydens nv techniek & energie Een voorstelling in vogelvlucht Brugge-Brussel-Luxemburg-Hanoi studiebureau boydens nv techniek & energie Een voorstelling in vogelvlucht Brugge-Brussel-Luxemburg-Hanoi 1961 Studiebureau Raymond Boydens wordt opgericht door Raymond Boydens 1989 Dirk Boydens vervoegt

Nadere informatie

Warmtekrachtkoppeling Wat, waarom en wanneer? Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag Slimme netten en WKK 29 februari 2012

Warmtekrachtkoppeling Wat, waarom en wanneer? Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag Slimme netten en WKK 29 februari 2012 Voor kwaliteitsvolle WarmteKrachtKoppeling in Vlaanderen Warmtekrachtkoppeling Wat, waarom en wanneer? Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag Slimme netten en WKK 29 februari 2012 1 COGEN Vlaanderen Doelstelling:

Nadere informatie

25/03/2013. Overzicht

25/03/2013. Overzicht Micro-WKK: basisbegrippen en toepassingsmogelijkheden Tine Stevens, Vlaams Energieagentschap Regiovergadering Provincie West-Vlaanderen 12 en 14/03/2013 2 Warmte-krachtkoppeling (WKK) De gelijktijdige

Nadere informatie

DUURZAME OPLOSSINGEN VOOR DE WARMTEVRAAG

DUURZAME OPLOSSINGEN VOOR DE WARMTEVRAAG DUURZAME OPLOSSINGEN VOOR DE WARMTEVRAAG Introductie Jon van Diepen Register Energie Adviseur (rea) Afgestudeerd in Business of Energy Systems (TopTech/TU Delft) Achtergrond: ICT / Financieel Analist Interessegebied:

Nadere informatie

een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect

een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect Programma 20.00 uur Opening Wethouder Johan Aalberts 20.05 uur De initiatiefnemers: ZMf & Zeeuwind 20.15 uur Alles over de warmtepomp Niek Tramper,

Nadere informatie

Welkom bij. Gasvrij verwarmen Collectief of individueel Hoe werkt een ESCo? BAK versus Bod Financiën Praktijk casussen en ervaringen

Welkom bij. Gasvrij verwarmen Collectief of individueel Hoe werkt een ESCo? BAK versus Bod Financiën Praktijk casussen en ervaringen Collectieve warmte: ESCo in de gestapelde woningbouw Ing. John Braakman MBA, directeur bijzon Welkom bij Gasvrij verwarmen Collectief of individueel Hoe werkt een ESCo? BAK versus Bod Financiën Praktijk

Nadere informatie

Energievoorziening nieuwbouw. Hans van Wolferen 24 november Wageningen

Energievoorziening nieuwbouw. Hans van Wolferen 24 november Wageningen Energievoorziening nieuwbouw Hans van Wolferen 24 november 2016 - Wageningen Van Wolferen Research Ervaring Verwarming, warmtapwater, koeling Rapporteur EPG en EMG (NEN 7120 / 7125) Betrokken bij CEN normen

Nadere informatie

Technieken en financiering van de aardgasvrijoplossingen

Technieken en financiering van de aardgasvrijoplossingen Nieuwbouw is relatief eenvoudig aardgasvrij te realiseren. Er zijn grofweg twee alternatieven: - Verzwaard elektriciteitsnet met een lucht- of bodemwarmtepomp in de woning (all electric) - collectieve

Nadere informatie

Overzicht. Inleiding Micro-WKK in woningen Technologieën Aandachtspunten Toekomstperspectieven Conclusies 15-11-2010

Overzicht. Inleiding Micro-WKK in woningen Technologieën Aandachtspunten Toekomstperspectieven Conclusies 15-11-2010 Voor kwaliteitsvolle WarmteKrachtKoppeling in Vlaanderen WKK voor ruimteverwarming Toepassingen in de woningbouw Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag VIBE 12 november 2010 1 Overzicht Inleiding Micro-WKK

Nadere informatie

Warmtenetten in Vlaanderen ACE 22-11/2012. Van Overberghe Koen

Warmtenetten in Vlaanderen ACE 22-11/2012. Van Overberghe Koen Warmtenetten in Vlaanderen ACE 22-11/2012 Van Overberghe Koen Wat Warmtenetwerk is een warmtenet? Nederland en Vlaanderen Breed platform voor alle organisaties die betrokken zijn bij collectieve warmte

Nadere informatie

ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP. Dirk Saelens. Afdeling Bouwfysica, Departement Burgerlijke Bouwkunde, K.U.

ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP. Dirk Saelens. Afdeling Bouwfysica, Departement Burgerlijke Bouwkunde, K.U. NAV STUDIENAMIDDAG MASSIEF PASSIEFBOUW IN DE PRAKTIJK: AANPAK VAN ONTWERP TOT REALISATIE NAAR EEN PASSIEVE WONING OP BASIS VAN TRADITIONELE BOUWMETHODES ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP

Nadere informatie

PRO GAHP ROBUR GASABSORPTIEWARMTEPOMPEN

PRO GAHP ROBUR GASABSORPTIEWARMTEPOMPEN PRO GAHP ROBUR GASABSORPTIEWARMTEPOMPEN ROBUR GASABSORPTIEWARMTEPOMPEN CoolingWays ontwikkelt en levert, in samenwerking met Robur, verwarmingssystemen die werken op aardgas. Hierdoor kunnen wij zeer hoge

Nadere informatie

Energierecuperatie 2015

Energierecuperatie 2015 Energierecuperatie 2015 Warmtenetten Principe Restwarmte: elektriciteitscentrales, industrie, afvalverbranding. WKK Geothermie Grote warmtebron Biomassa Warmtepomp (bodem, rioolwater ) Zon Bron uitwisselbaar

Nadere informatie

Bio-WKK en WKK in de glastuinbouw: meer met minder

Bio-WKK en WKK in de glastuinbouw: meer met minder Voor kwaliteitsvolle WarmteKrachtKoppeling in Vlaanderen Bio-WKK en WKK in de glastuinbouw: meer met minder 16/12/2010 Cogen Vlaanderen Daan Curvers COGEN Vlaanderen Houtige biomassa in de landbouw 16

Nadere informatie

BENG en NTA. Stand van zaken

BENG en NTA. Stand van zaken BENG en NTA Stand van zaken Ir. Harm Valk Nieman Groep ZEN-Platformbijeenkomst 20 juni 2017 BENG, maar ook ZEN! Integraal benaderen comfort gebruik energie Werkgroep BENG Nieuwe projecten BENG vanaf het

Nadere informatie

Demoproject: De Wending, meetresultaten

Demoproject: De Wending, meetresultaten Demoproject: De Wending, meetresultaten Auteurs: K. Allaerts Datum: 20/01/2015 Deze studie werd uitgevoerd in het kader van het IWT-VIS traject Smart Geotherm (2011-2017) Eindverslag De Wending v2 1 1

Nadere informatie

een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect

een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect Programma 20.00 uur Opening 20.05 uur De initiatiefnemers: ZMf & Zeeuwind 20.15 uur Alles over de warmtepomp Niek Tramper, Zeeuwind 20.45 uur Ervaringen

Nadere informatie

Verwarmen en koelen met de zon

Verwarmen en koelen met de zon Noodzaak alternatieve energiebronnen neemt toe Energieprijzen: 1996-008 Vergelijk CPI, Gasprijs en Electra (1996 = 100) 350 300 36 Verwarmen en koelen met de zon 50 33 197! 00 Index 150 19 De meest duurzame

Nadere informatie

Raf Schildermans. Business unit manager IFTech

Raf Schildermans. Business unit manager IFTech Raf Schildermans Business unit manager IFTech Collectieve energievoorziening vanuit bodem/grondwater Inhoud 1. Collectieve energievoorziening vanuit bodem/grondwater 2. Ervaringen in het buitenland 3.

Nadere informatie

272 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken.

272 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken. nummer postnummer Kerk 14 bus 2 8560 gemeente Wevelgem bestemming appartement type - bouwjaar - softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 272 De energiescore laat toe om de heid van appartementen

Nadere informatie

Is uw gemeente mee met groene warmte? 9 februari 2018 KU Leuven Brugge. Ben Segers Francies Van Gijzeghem

Is uw gemeente mee met groene warmte? 9 februari 2018 KU Leuven Brugge. Ben Segers Francies Van Gijzeghem Is uw gemeente mee met groene warmte? 9 februari 2018 KU Leuven Brugge Ben Segers Francies Van Gijzeghem 1 Inhoud Intro ODE en BE-p Wat is biomassa? Hele kleine installaties Medium schaal Grote schaal

Nadere informatie

Energierecuperatie 2015. Restwarmte: elektriciteitscentrales, industrie, afvalverbranding. WKK. Biomassa Warmtepomp (bodem, rioolwater ) Zon

Energierecuperatie 2015. Restwarmte: elektriciteitscentrales, industrie, afvalverbranding. WKK. Biomassa Warmtepomp (bodem, rioolwater ) Zon Energierecuperatie 2015 Warmtenetten Principe Restwarmte: elektriciteitscentrales, industrie, afvalverbranding. WKK Geothermie Grote warmtebron Biomassa Warmtepomp (bodem, rioolwater ) Zon Bron uitwisselbaar

Nadere informatie

een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect

een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect Programma 10.00 uur Opening 10.05 uur De initiatiefnemers: ZMf & Zeeuwind 10.10 uur Alles over de warmtepomp Niek Tramper, Zeeuwind 10.45 uur Ervaringen

Nadere informatie

Warmtepompen : Wanneer wel of niet?

Warmtepompen : Wanneer wel of niet? Warmtepompen : Wanneer wel of niet? TRIAS ENERGETICA 2 Dus 1. Eerst goed isoleren en luchtdicht bouwen (de warmtebehoefte beperken) 2. Dan duurzame energietechnieken maximaal benutten 3. Als laatste fossiele

Nadere informatie

Opwekking duurzame energie en terugverdientijden. Niek Tramper

Opwekking duurzame energie en terugverdientijden. Niek Tramper en terugverdientijden Niek Tramper en terugverdientijden Zonneboiler geeft warm tapwater Zonnepanelen geven elektriciteit Warmtepomp geeft verwarming Pelletkachel geeft verwarming Zonneboiler Uitgangspunt:

Nadere informatie

Energieconcept CC Asse

Energieconcept CC Asse Energieconcept CC Asse Asse Eddy De Baets Expert Cultuur 19 mei 2014 Jeroen Soenens Expert Sites en Cities 1/35 Agenda Voorstelling Ingenium Nota culturele infrastructuur en het CC Asse Energieconcept

Nadere informatie

Hoe kan ik de restwarmte van datacenters hergebruiken? APAC Airconditioning Martijn Kolk

Hoe kan ik de restwarmte van datacenters hergebruiken? APAC Airconditioning Martijn Kolk Hoe kan ik de restwarmte van datacenters hergebruiken? APAC Airconditioning Martijn Kolk De APAC groep staat voor persoonlijke en betrouwbare dienstverlening. Met meer dan 25 jaar ervaring zijn wij uitgegroeid

Nadere informatie

Benedenbuurt gasloos Afweging bronnen en systemen

Benedenbuurt gasloos Afweging bronnen en systemen Benedenbuurt gasloos Afweging bronnen en systemen Harry de Brauw, Marion van Amelrooij, Mirjam Pronk, Barry Meddeler, Maartje Feenstra Doel bijeenkomst Scenario s bepalen voor gasloze verwarming Benedenbuurt:

Nadere informatie

M-Thermal warmtepompen

M-Thermal warmtepompen M-Thermal warmtepompen Lucht/water warmtepompen De systemenen: M-Thermal Introductie Zonnecollectoren Lage temperatuur radiator M-Thermal Monobloc Monobloc unit Zonnecollector Toepassing Verwarmen, koelen,

Nadere informatie

156 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken.

156 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken. nummer postnummer Celestijnenlaan 9 bus 31 3001 gemeente Leuven bestemming appartement type - bouwjaar - softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 156 De energiescore laat toe om de heid

Nadere informatie

DE HAALBAARHEIDSSTUDIE, SLEUTELELEMENT TER ONDERSTEUNING VAN DE BESLISSING

DE HAALBAARHEIDSSTUDIE, SLEUTELELEMENT TER ONDERSTEUNING VAN DE BESLISSING Seminarie Duurzaam Gebouw MICRO-WARMTENETTEN 18 november 2016 DE HAALBAARHEIDSSTUDIE, SLEUTELELEMENT TER ONDERSTEUNING VAN DE BESLISSING Ir Pedro PATTIJN Ingenium 2 3 4 AGENDA Verwarming & koeling 2020

Nadere informatie

Ypenburg 100% duurzame warmte

Ypenburg 100% duurzame warmte Ypenburg 100% duurzame warmte Verkenning van de mogelijkheden Rotterdam, 13 november 2018 Edward.pfeiffer@rhdhv.com 06-52 01 86 58 Doelstelling van de verkenning Eneco en de Stichting Hernieuwbare Warmte

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie

energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie energieprestatiecertificaat straat Groenenborgerlaan nummer 22 bus + 3R bestemming appartement type - softwareversie 9.17.4 berekende energiescore ( kwh/ m² jaar): 261 De energiescore laat toe om de heid

Nadere informatie

Warmtenetten. Agenda. Wat is een warmtenet. Technologie. Projecten. Regulering. Rol Eandis. Visie van een netbeheerder Energik - 28/5/2015

Warmtenetten. Agenda. Wat is een warmtenet. Technologie. Projecten. Regulering. Rol Eandis. Visie van een netbeheerder Energik - 28/5/2015 Warmtenetten Visie van een netbeheerder Energik - 28/5/2015 Agenda Wat is een warmtenet Technologie Projecten Regulering Rol Eandis 2 2015 Studiedag Energik - Warmtenetten 1 Wat zijn warmtenetten? Ondergronds

Nadere informatie

Toros Vision. Kennismaken. De nieuwe generatie combi-warmtepomp. Oktober 2015 Energie Den Bosch

Toros Vision. Kennismaken. De nieuwe generatie combi-warmtepomp. Oktober 2015 Energie Den Bosch Toros Vision De nieuwe generatie combi-warmtepomp Oktober 2015 Energie Den Bosch Kennismaken Techneco Groep» oprichting 1995 (20 jaar), vestiging in Delft» ca. 2.500 duurzame projecten in Nederland» 20

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Residentie Beatrijs nummer 61 bus bestemming appartement type - softwareversie 9.19.0 berekende energiescore (kwh/m²ar): 228 De energiescore laat toe om de heid van appartementen

Nadere informatie

IS UW HUIS GESCHIKT VOOR EEN WARMTEPOMP?

IS UW HUIS GESCHIKT VOOR EEN WARMTEPOMP? IS UW HUIS GESCHIKT VOOR EEN WARMTEPOMP? 8 NOVEMBER 2018 PIETER NAP FRANS DEN BRABER Wat is BENG! Biltse Energie Neutrale Gemeenschap www.beng2030.nl BENG! is een lokale duurzame energie coöperatie. BENG!

Nadere informatie

Duurzame Warmte voor Iedereen

Duurzame Warmte voor Iedereen Duurzame Warmte voor Iedereen Welke Warmtepomp Waar? Charles Geelen partner technisch secretaris Dutch Heat Pump Association Welke Warmtepomp Waar Toepassen 2 Geen tijd te verliezen! Welke Warmtepomp Waar

Nadere informatie

Welkom. StepUp. Wat zijn warmtenetten? StepUp_Warmtenetten 1

Welkom. StepUp. Wat zijn warmtenetten? StepUp_Warmtenetten 1 Welkom StepUp 8 Wat zijn warmtenetten? Ondergronds leidingsysteem dat warm water transporteert Koppelt plaatsen met een warmteoverschot ( warmtebron of restwarmte ) aan plaatsen met een warmtevraag ( verwarming,

Nadere informatie

Inspiratiesessie Hybride Warmtepompen in de Sociale Woningbouw

Inspiratiesessie Hybride Warmtepompen in de Sociale Woningbouw Inspiratiesessie Hybride Warmtepompen in de Sociale Woningbouw Inleiding en techniek Paul Friedel Patrimonium, Groningen 13 maart 2018 Versnellingsprogrammma (hybride) warmtepompen Marktontwikkeling voor

Nadere informatie

Agenda. Warmtenet Waterloo

Agenda. Warmtenet Waterloo Corporate Agenda Inleiding Veolia in het kort Principe Warmtenet Sleutel op de deur concept Businessplan Warmtenet Waterloo Energieopvolging Veolia Hubgrade Praktische info rondleiding Warmtenet Waterloo

Nadere informatie

STUDIEDAG RENOVATIE VAN APPARTEMENTSGEBOUWEN

STUDIEDAG RENOVATIE VAN APPARTEMENTSGEBOUWEN TECHNISCHE INSTALLATIES IN APPARTEMENTSGEBOUWEN CONCEPTEN EN PRESTATIES STUDIEDAG RENOVATIE VAN APPARTEMENTSGEBOUWEN ING. FREDERIK MAERTENS BUILDING PERFORMANCE CONSULTANT FREDERIKMS@BOYDENS.BE Boydens

Nadere informatie

Passiefhuis-Platform vzw De REFLEX voor energiebewust bouwen

Passiefhuis-Platform vzw De REFLEX voor energiebewust bouwen Passiefhuis-Platform vzw De REFLEX voor energiebewust bouwen Stefan Van Loon, technical consultant Ruimteverwarming in combinatie met balansventilatie 1 Programma Definitie passiefhuis zeer laagenergie

Nadere informatie

BUIKSLOTERHAM INTEGRATED ENERGY SYSTEM

BUIKSLOTERHAM INTEGRATED ENERGY SYSTEM BIES BUIKSLOTERHAM INTEGRATED ENERGY SYSTEM Naar een duurzaam en geïntegreerd energiesysteem voor een wijk in transitie Een onderzoek uitgevoerd door: Met ondersteuning van: Foto: AEROPHOTO-SCHIPHOL 1

Nadere informatie

TECHNISCH FORUM. Warmtepompen Gaultier Vynck

TECHNISCH FORUM. Warmtepompen Gaultier Vynck TECHNISCH FORUM Warmtepompen Gaultier Vynck W6 Index Index: Wat is een warmtepomp? Waarom zou ik een warmtepomp moeten plaatsen? Soorten warmtepompen. Koeling? Welke afgiftebronnen gebruik ik het best?

Nadere informatie

Welkom WWW Themadag Verwarmen zonder gas

Welkom WWW Themadag Verwarmen zonder gas Welkom WWW Themadag Verwarmen zonder gas 26-08-2017 Waarom deze themadag? Rijk, provincies en gemeenten sturen aan op energieneutraal wonen. Als het aan de overheid ligt is in 2050 geen woning meer aan

Nadere informatie

OP WEG NAAR 2020 Bijna-Energieneutrale gebouwen?

OP WEG NAAR 2020 Bijna-Energieneutrale gebouwen? OP WEG NAAR 00 Bijna-Energieneutrale gebouwen? Maarten De Groote Vlaams Energieagentschap 4 oktober 0 Brugge Inhoud Evolutie energieprestatie Vlaanderen Aanpassingen wetgeving EPB Aanpassingen wetgeving

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie bestemming type appartement bouwjaar 1969 softwareversie 9.8.0 berekende energiescore (kwh/m^jaar): 220 De energiescore laat toe om de heid van

Nadere informatie

Nulenergie in Brussel: perspectieven?

Nulenergie in Brussel: perspectieven? Nulenergie in Brussel: perspectieven? Seminarie Duurzaam Gebouw 22 maart 2013 Ir. Ismaël Daoud Politiek adviseur, Duurzaam bouwen en Energie Kabinet d'evelyne Huytebroeck, Brussels Minister voor Leefmilieu,

Nadere informatie

LANGETERMIJNDOELSTELLING SIMULATIES EN ANALYSE

LANGETERMIJNDOELSTELLING SIMULATIES EN ANALYSE LANGETERMIJNDOELSTELLING SIMULATIES EN ANALYSE Selectie Woningen SELECTIE WONINGEN EPC DATABANK APPARTEMENT GESLOTEN HALF-OPEN OPEN TOTAAL 1800-1859 454 332 174 265 1225 1860-1899 571 883 359 422 2235

Nadere informatie

ROTEX hybride gaswarmtepomp Een sterk duo.

ROTEX hybride gaswarmtepomp Een sterk duo. ROTEX hybride gaswarmtepomp Een sterk duo. De nieuwe ROTEX HPU hybrid hybride gaswarmtepomp selecteert altijd automatisch de meest voordelige verwarmingsmodus. "Lange tijd waren we ervan overtuigd dat

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Stationsstraat nummer 24 bus 4 bestemming appartement type - bouwar 1990 softwareversie 9.10.0 berekende energiescore (kwh/m²ar): 133

Nadere informatie

BE 2 Installatietechniek Bieschboshal warmtepomp

BE 2 Installatietechniek Bieschboshal warmtepomp BE 2 Installatietechniek Bieschboshal warmtepomp Pagina 1 van 7 Joran van Reede MBGOO17B4..-05-2019 Pagina 2 van 7 Inleiding Voor u ligt een verslag over de installatie techniek van de Bieschbos hal. In

Nadere informatie

Warmte/koude opslag in woningbouw: praktijkvoorbeelden van Energy Systems

Warmte/koude opslag in woningbouw: praktijkvoorbeelden van Energy Systems Warmte/koude opslag in woningbouw: praktijkvoorbeelden van Energy Systems businessunit van BAM Techniek Het energie - kenniscentrum van de Koninklijk BAM Groep Ing. A.JW. (Arno) Uiterweerd BAM Techniek

Nadere informatie

een toekomst zonder gas Warmtepomp Het Warmte Effect

een toekomst zonder gas Warmtepomp Het Warmte Effect een toekomst zonder gas Warmtepomp Het Warmte Effect Programma 20.00 uur Opening 20.05 uur De initiatiefnemers: ZMF & Zeeuwind 20.15 uur Alles over de warmtepomp Niek Tramper, Zeeuwind 21.00 uur Ervaringen

Nadere informatie

Succesvol zijn met Brine Water Warmtepompen

Succesvol zijn met Brine Water Warmtepompen Succesvol zijn met Brine Water Warmtepompen Edwin Kuster Nathan Systems BV 1 Ontzorging voor alle partijen in de bouwkolom 2 1 Ontwerpfase Uitvoeringsfase Service beheer en onderhoud 3 Ontwerpfase Ontwerp

Nadere informatie

Beoordeling project Weideveld

Beoordeling project Weideveld oktober 2007 Beoordeling project Weideveld Hans van Wolferen TNO - Apeldoorn Beoordelingsaspecten Energieprestatie verwarming warmtapwater koeling Volksgezondheid (hier niet uitgewerkt) Legionella verbrandingsrisico

Nadere informatie

echt Nul op de meter HRsolar : Robbert van Diemen Techneco : Niels van Alphen

echt Nul op de meter HRsolar : Robbert van Diemen Techneco : Niels van Alphen echt Nul op de meter HRsolar : Robbert van Diemen Techneco : Niels van Alphen Agenda Wie is HRsolar Zonnewarmte V1.0 De markt Zonnewarmte V2.0 Zonnewarmte NOM Wie is HRsolar Nederlandse fabrikant van complete

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Brusselsesteenweg nummer 11 bus 403 bestemming appartement type - softwareversie 9.15.1 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 224 De energiescore

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Fruithoflaan nummer 98 bus 1 bestemming appartement type - softwareversie 9.16.9 berekende energiescore (kwh/m²ar): 163 De energiescore

Nadere informatie

326 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken.

326 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken. nummer postnummer Ertbruggelaan 49 bus 4 2100 gemeente Antwerpen bestemming appartement type - bouwjaar 1957 softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 326 De energiescore laat toe om de

Nadere informatie

Welkom. Voorstelling warmtenetten

Welkom. Voorstelling warmtenetten Welkom Voorstelling warmtenetten Agenda Warmtenet werking Warmtenet warmtebronnen Warmtenet techniek Warmtenet aanleg Warmtenet aansluitingen Warmtenet impact milieu Warmtenet waarom Warmtenet de klant

Nadere informatie

partners partners Aardwarmte Den Haag Zuid-West Het project Aardwarmte Den Haag Zuid-West basis in de nieuwe organisatie Aardwarmte

partners partners Aardwarmte Den Haag Zuid-West Het project Aardwarmte Den Haag Zuid-West basis in de nieuwe organisatie Aardwarmte Het project is een initiatief van de volgende zes partijen. Deze zes partners participeren op gelijkwaardige basis in de nieuwe organisatie Aardwarmte Den Haag VOF die de realisatie en exploitatie van

Nadere informatie

Centrale stookplaatsen

Centrale stookplaatsen Centrale stookplaatsen Ludo Thijs Product Coördinator Heating TOP SECRET SECRET INTERNAL USE ONLY PUBLIC 2 Werking van warmtepomp Expansie ventiel Aangezogen buitenlucht Verdamper Condensor Watercircuit

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Schuttersvest nummer 23 bus 5 bestemming appartement type - bouwjaar - softwareversie 9.8.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 642 De

Nadere informatie

Workshop De praktijk: aandachtspunten bij de installatie van een hybride verwarmingsoplossing op mazout

Workshop De praktijk: aandachtspunten bij de installatie van een hybride verwarmingsoplossing op mazout Workshop De praktijk: aandachtspunten bij de installatie van een hybride verwarmingsoplossing op mazout 26/02/2019 Jan Bral, Jan Bral Verwarming Airco & Sanitair 1 Wat is een hybride verwarmingsoplossing?

Nadere informatie

Greenbridge Oostende EXPERTS IN SUSTAINABLE BUILDINGS

Greenbridge Oostende EXPERTS IN SUSTAINABLE BUILDINGS Greenbridge Oostende Oostende, 2014-10-21 ir. Matthias Zuliani, expert energy ir. Pedro Pattijn, Business Unit Manager energy & sustainability Voorstelling Ingenium 75 werknemers Ingenium nv Nieuwe St-Annadreef

Nadere informatie

Aardgasloze toekomst, waarom? ecn.nl

Aardgasloze toekomst, waarom? ecn.nl Aardgasloze toekomst, waarom? Stroomversnelling Energy Up 2018 Casper Tigchelaar Inhoud presentatie 2 belangrijkste redenen voor aardgasvrije gebouwde omgeving Hoe heeft het energiegebruik in huishoudens

Nadere informatie

Warmtepompen & aardgasvrije nieuwbouw

Warmtepompen & aardgasvrije nieuwbouw Warmtepompen & aardgasvrije nieuwbouw Door Willem Hooijkaas Voorzitter Nederlands Platform Warmtepompen Platform Warmtepompen Stuurgroep Stuurgroep Aandachtspunten presentatie: Duurzaam & Gasloos (bouwkundige)

Nadere informatie

WARMTENETTEN: een slapende reus. ir.arch. Jo Neyens Builty 2015, 18-19 nov.2015

WARMTENETTEN: een slapende reus. ir.arch. Jo Neyens Builty 2015, 18-19 nov.2015 WARMTENETTEN: een slapende reus ir.arch. Jo Neyens Builty 2015, 18-19 nov.2015 Warmtenetten INHOUD Inhoud Kader Principes Technische aspecten Status en evolutie Voorbeelden Vlaams beleid Warmtenetten en

Nadere informatie

Energiezuinig renovatieproject Sterrenveld

Energiezuinig renovatieproject Sterrenveld Marc Paesmans 14 Het project Gebouw Zonneveld Klassieke renovatie K55 Ventilatie C Gebouw Sterrenveld Subsidies Eur. Unie Doorgedreven renovatie K28 Ventilatie D PV-installatie Zonnecollectoren voor SWW

Nadere informatie

Deeltaak 5.3 Globale conclusie: optimaal HVAC ontwerp Auteur(s): Damien Picard Datum: 31/08/2017

Deeltaak 5.3 Globale conclusie: optimaal HVAC ontwerp Auteur(s): Damien Picard Datum: 31/08/2017 Deeltaak 5.3 Globale conclusie: optimaal HVAC ontwerp Auteur(s): Damien Picard Datum: 31/08/2017 Deze studie werd uitgevoerd in het kader van het IWT-VIS traject Smart Geotherm (2011-2017) Inhoudstafel

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat Energiezuinigheid van de gebouwschil energiezuinig niet energiezuinig gemiddelde U-waarde van de gebouwschil Energiezuinigheid van de verwarmingsinstallatie energiezuinig niet energiezuinig gemiddeld installatierendement

Nadere informatie

Inhoud. Hernieuwbare energie voor gebouwen 18/09/2012

Inhoud. Hernieuwbare energie voor gebouwen 18/09/2012 18/09/2012 Hernieuwbare energie voor gebouwen Meetcampagne op DX warmtepomp met verticale boringen Inhoud» VITO» met verticale boringen» DX warmtepomp» Beschrijving meetcampagne» Resultaten meetcampagne»»

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Borrewaterstraat nummer 51 bus 0/1 bestemming appartement type - bouwjaar - softwareversie 9.7.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar):

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Kattestraat nummer 80B bus 8 bestemming appartement type - bouwjaar 1974 softwareversie 9.7.1 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 160

Nadere informatie

204 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken.

204 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken. nummer postnummer Pastorij 8 bus B005 1853 gemeente Grimbergen bestemming appartement type - bouwjaar 1968 softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 204 De energiescore laat toe om de heid

Nadere informatie

240 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken.

240 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken. nummer postnummer Gemeenteplein 4 bus B001 1853 gemeente Grimbergen bestemming appartement type - bouwar 1966 softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²ar): 240 De energiescore laat toe om de

Nadere informatie

Is uw huis geschikt voor een warmtepomp?

Is uw huis geschikt voor een warmtepomp? Is uw huis geschikt voor een warmtepomp? 14 februari 2019 Pieter Nap Frans den Braber Wie is BENG! www.beng2030.nl Energiecoöperatie BENG! is in juli 2013 opgericht en groeit sindsdien gestaag. We hebben

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Dworpsestraat nummer 38A bus 0001 bestemming appartement type - softwareversie 9.17.4 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 338 De energiescore laat toe om de heid van

Nadere informatie

134 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken.

134 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken. nummer postnummer Mechelsesteenweg 43 bus 2 2018 gemeente Antwerpen bestemming appartement type - bouwar - softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²ar): 134 De energiescore laat toe om de heid

Nadere informatie