WARMTENETTEN: sleutelrol voor duurzame warmte. Jo Neyens VVSG Inspiratiedag, 8 nov. 2018
|
|
- Theophiel Martens
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 WARMTENETTEN: sleutelrol voor duurzame warmte Jo Neyens VVSG Inspiratiedag, 8 nov. 2018
2 voorstelling WNVL WARMTENETWERK VLAANDEREN Platform van ODE sinds 2013 Missie: bevorderen warmtenetten in Vlaams gewest Werkprogramma met steun Vlaamse overheid 70 leden: warmteproducenten aannemers van leidingnetten fabrikanten en leveranciers van componenten studiebureaus, projectontwikkelaars, kenniscentra universiteiten en onderwijsinstellingen intercommunales overheden en semi-overheidsinstellingen gewestelijke verenigingen en beroepsfederaties 2
3 voorstelling WNVL WAT DOEN WE? Nieuwsflitsen Website Ledenvergadering Werkgroepen WG EPB WG beleid Overleg en samenwerking Congres Projecten Warmtewende Vlaams Brabant INTERREG DOEN (Energiemakelaar) 3
4 kader GROENE WARMTE: BELANG Discussie over energie: vaak over elektriciteit 4
5 kader GROENE WARMTE: BELANG 5
6 kader GROENE WARMTE: BELANG Vlaanderen (2014): 60% warmte Gemiddeld gezin (2015) warmte, warm water, koeling elektriciteit vervoer industriele proceswarmte 6
7 kader STRATEGIE VOOR DUURZAME WARMTE Welke haalbare duurzame warmtetechnieken? Oplossing 1: Elk appartement zijn eigen individuele techniek: warmtepomp/ biomassaketel/ zonneboiler/wkk? Ruimtelijk en economisch moeilijk haalbaar op grote schaal Oplossing 2: Elk appartement aangesloten op een warmteproductie op gebouwniveau? Voor nieuwbouw en doorgedreven renovatie relatief makkelijk haalbaar In bestaande gebouwen? Ruimtelijk, juridisch-administratief, economisch moeilijk haalbaar op grote schaal Oplossing 3: Elk appartement aangesloten op een warmtenet? 7
8 kader STRATEGIE VOOR DUURZAME WARMTE Schaalniveau Verduurzaming warmte: gebiedsgerichte opties i.f.v. woondichtheid gebouw wijk: lokale planning regionaal: warmtekaart Vito-studie: 62% 8
9 concept COLLECTIEVE VERWARMING Warmtenet: collectieve energie van gemeenschappelijke bronnen naar diverse verbruikers op diverse temperaturen (ook koudenetten!) + link naar opslag en beheer elektriciteitsnet BRONNEN OPSLAG AFNEMERS 9
10 concept COLLECTIEVE VERDUURZAMING Warmtenetten zijn geen doel, maar een middel voor verduurzaming Besparen + juiste temperatuur Residentieel/tertiair: LT-warmte, industrieel: HT-warmte Principe van cascadering: retour HT-net = aanvoer LT-net Van CO 2 -besparing naar CO 2 -neutrale warmte CO 2 -besparing via WKK en restwarmte: bvb. 30% in Gent Toekomst: overschakeling op duurzame bronnen groen gas (biogas, synthetisch gas uit HE power to gas ) Opslag + integratie systeemdenken: integratie warmte elektriciteit (Power2Heat) slimme thermische opslag: centraal / decentraal + prijssignaal seizoensopslag voor thermische zonne-energie 10
11 concept BRONNEN VOOR WARMTE EN KOUDE Industriële restwarmte Restwarmte elek-centrales Geothermie (diep/ ondiep) Vaste biomassa Afvalwater GFT, maaisel, snoeisel,... Restafval Aardgas als overgang Oppervlaktewater 11 11
12 concept AFNEMERS VAN WARMTENET Overheid (stad/prov/vla/fed) Ziekenhuizen & OCMW Sociale huisvesting Scholen Stadsontwikkelingsprojecten Religieus/ historisch patr. Kantoren Industriële afnemers Particuliere afnemers 12 12
13 technische aspecten OPBOUW: WARMTELEIDING Geïsoleerde buizen Staal of kunststof Star of flexibel Lekdetectie Transportmedium Speciale vloeistoffen (thermische olie) Stoom Water : goedkoop, veilig Aandacht Afwerking isolatie Uitzettingen 13 13
14 afgiftestation warmtenet scheiding tussen warmtenet/circuit verbruiker Regelkring Meting en registratie verbruik technische aspecten OPBOUW: WARMTEWISSELAAR meting vermogen = massadebiet x warmtecap. x Δt vermogen x tijd = kwh of GJ Serre kw KMO/appartement 500 kw Woning 50 (SWW) + 10 kw (CV) 14
15 technische aspecten VOOR- & NADELEN Algemene kenmerken Warmtenet stroom- of gasnet Warmtenet = altijd lokaal gebeuren Diverse taakverdelingen, meestal 1 producent (toekomst: open netten ) + - Voordelen Rendement warmtenet: 80 tot 90 % netto Grote afstanden haalbaar: uitkoppeling warmte industrie Levensduur > 40 jaar Principe gelijktijdigheid: kleiner centraal vermogen i.p.v. som ind. ketels Betrouwbaarheid: > 99% - indien gewenst back-up ketels Nadelen Grote investering = lange afschrijving diameter leidingen (2x) uitkoppeling Uitzettingen leidingen: aftakkingen achteraf niet eenvoudig Continu warm Bij aanleg warmtenet zo veel mogelijk klanten tegelijk aansluiten 15
16 Centrale warmteproductie = veel verliezen? technische aspecten MYTHES & FABELS moderne warmtenetten = efficiënter dan Oostblok - stadsverwarming met stoomleidingen goed geïsoleerde warmteleidingen: verliezen 10-15%/jaar Alleen beperkte afstanden haalbaar? lange afstanden haalbaar met weinig warmteverlies voorbeeld Gent: 20 km, Wenen 940 km Lage energiewoning: weinig warmte nodig? warmteverbruik = vooral sanitair warm water: kan uit warmtenet komen met lagere debieten (smalle leidingen) innovatie: voorverwarming ventilatielucht via warmtenet Bestaande woningen aansluiten is moeilijk? opportuniteit: collectieve stookplaats in appartementsbouw centrale aanpak van bron voor energetische renovatie 16
17 district heating grid district cooling grid innovatie 4-DE GENERATIE WARMTENET temperatuur Nu: 3G R,D&D: 4G rendement Hernieuwbare energie (Seizoens)opslag power2heat warmtepomp 1G G VVSG inspiratiedag 3G 8/11/ G
18 Regulering warmte- en koudenetten Overleg in beleidsplatform warmtenetten VEA Decreet met algemene principes status en evolutie VLAAMS BELEID Uitvoeringsbesluiten: sociale tarieven, maar nog geen fonds MB verplichte haalbaarheidsstudie >20MW Steunmaatregelen Call restwarmte, groene warmte, biomethaan Hervorming van call in 2019: aparte steun voor buizen in de grond Ook aansluitpremies gewenst (cf. Frankrijk, Duitsland, ) EPB Aanpassingen voor warmtenetten: externe warmtelevering Nog knelpunten: primaire energie, aftopping, 18
19 1. Vlaamse beleidsteksten Vlaams klimaatbeleidsplan (p.94) rol van lokale besturen VISIE + PLANNING tegen 2030 beschikken alle gemeenten over een ruimtelijke energiestrategie (p. 94) tegen 2025 in nieuwe ontwikkelingen fossiele brandstoffen zoveel mogelijk vermijden (met uitzonderingen) Vlaamse overheid zal lokale besturen ondersteunen Beleidsplan Ruimte Vlaanderen Aandacht voor warmtenetten in ruimtelijke planning 2. Lokaal beleid provincies en intercommunales: expertise, intergemeentelijke projecten, gemeenten: warmtezonering, warmtebeleidsvisie, projectteam, ruimtelijke sturing, communicatie 19
20 voorbeelden PROJECTEN EN PLANNEN Bestaande netten Gent EDF Luminus Roeselare Mirom Nieuw residentieel Antw. Nieuw Zuid Kuurne/Harelbeke Industriele warmte Stora Enso/Volvo Indaver Ecluse Aanbouw/ ontwikkeling Oostende Leuven (lage T-net) Turnhout Niefhout Mol Dessel (geothermie) Antwerpen Nieuw-Zuid Warmteplan Vl. Regering
21 Brochure: Korte technische info Warmtenetten in ruimtelijke planning Aanpak door lokale overheden Website modelteksten tabellen uit de leidraad nog aan te vullen aanbod Warmtenetwerk LEIDRAAD LOKALE OVERHEDEN 21
22 Fossiele uitstap conclusie DUURZAME WARMTE Minstens even nodig en dringend als kernuitstap Grootste uitdaging: bestaande bouw Renovatietempo verdubbelen van 1% naar 2% nul CO 2 : vergroening warmte residentieel jaarlijks huishoudens tot 2050 = 325 woningen per gemeente per jaar = 1 woning per dag in elke gemeente Strategische rol gemeente warmtevisie lange termijn warmteplanning en zonering informeren, overtuigen, stimuleren, verplichten Niet wachten, de warmtewende start vandaag 22
23 conclusie SLEUTELROL VOOR WARMTENETTEN Warmtenetten laten toe om op grote schaal reststromen te valoriseren op grote schaal HE-bronnen te integreren met 1 investeringsbeslissing een groot aantal afnemers om te schakelen van fossiele naar duurzame warmtebronnen mee te helpen aan het evenwichtsbeheer in het elektriciteitsnet via thermische opslag (goedkoop!) Warmtenetten: sleutelrol in warmtewende voor fossiele uitstap 23
24 PROJECT WARMTEWENDE 24
25 25
WARMTENETTEN: sleutelrol voor duurzame warmte. Jo Neyens VVSG Inspiratiedag, 8 feb. 2018
WARMTENETTEN: sleutelrol voor duurzame warmte Jo Neyens VVSG Inspiratiedag, 8 feb. 2018 voorstelling WNVL WARMTENETWERK VLAANDEREN Platform van ODE sinds 2013 Missie: bevorderen warmtenetten in Vlaams
Nadere informatieWARMTENETTEN: sleutelrol voor duurzame warmte
WARMTENETTEN: sleutelrol voor duurzame warmte Jo Neyens Workshop klimaatvriendelijke kernversterking 4 dec. 2018 INHOUD Wat is het belang van groene warmte? Welke meerwaarde biedt een warmtenet? Hoe zit
Nadere informatieWARMTENETTEN VOOR EEN DUURZAME TOEKOMST
WARMTENETTEN VOOR EEN DUURZAME TOEKOMST VVSG Energie- en klimaatdag 4 mei 2017 Jo Neyens, beleidsmedewerker ODE voorstelling WNVL WAAROM WARMTENETWERK? Warmtenetwerk: nieuw ODE-platform WNVL ontstond eind
Nadere informatieWARMTENETTEN: een slapende reus. ir.arch. Jo Neyens Builty 2015, 18-19 nov.2015
WARMTENETTEN: een slapende reus ir.arch. Jo Neyens Builty 2015, 18-19 nov.2015 Warmtenetten INHOUD Inhoud Kader Principes Technische aspecten Status en evolutie Voorbeelden Vlaams beleid Warmtenetten en
Nadere informatieEnergierecuperatie 2015. Restwarmte: elektriciteitscentrales, industrie, afvalverbranding. WKK. Biomassa Warmtepomp (bodem, rioolwater ) Zon
Energierecuperatie 2015 Warmtenetten Principe Restwarmte: elektriciteitscentrales, industrie, afvalverbranding. WKK Geothermie Grote warmtebron Biomassa Warmtepomp (bodem, rioolwater ) Zon Bron uitwisselbaar
Nadere informatieEnergierecuperatie 2015
Energierecuperatie 2015 Warmtenetten Principe Restwarmte: elektriciteitscentrales, industrie, afvalverbranding. WKK Geothermie Grote warmtebron Biomassa Warmtepomp (bodem, rioolwater ) Zon Bron uitwisselbaar
Nadere informatieWarmtenetten in Vlaanderen ACE 22-11/2012. Van Overberghe Koen
Warmtenetten in Vlaanderen ACE 22-11/2012 Van Overberghe Koen Wat Warmtenetwerk is een warmtenet? Nederland en Vlaanderen Breed platform voor alle organisaties die betrokken zijn bij collectieve warmte
Nadere informatieWarmtenetten. Agenda. Wat is een warmtenet. Technologie. Projecten. Regulering. Rol Eandis. Visie van een netbeheerder Energik - 28/5/2015
Warmtenetten Visie van een netbeheerder Energik - 28/5/2015 Agenda Wat is een warmtenet Technologie Projecten Regulering Rol Eandis 2 2015 Studiedag Energik - Warmtenetten 1 Wat zijn warmtenetten? Ondergronds
Nadere informatieIN HET ENERGIEL ANDSCHAP
WA R M T E ( N ET W E R K E N ) IN HET ENERGIEL ANDSCHAP VA N D E T O E KO M S T Stroomversnelling 16-06-2016 Koen Van Overberghe Promotie ontwikkeling warmtenetten Opgericht in 2012 http://www.warmtenetwerk.be
Nadere informatieWelkom. StepUp. Wat zijn warmtenetten? StepUp_Warmtenetten 1
Welkom StepUp 8 Wat zijn warmtenetten? Ondergronds leidingsysteem dat warm water transporteert Koppelt plaatsen met een warmteoverschot ( warmtebron of restwarmte ) aan plaatsen met een warmtevraag ( verwarming,
Nadere informatieWelkom. Voorstelling warmtenetten
Welkom Voorstelling warmtenetten Agenda Warmtenet werking Warmtenet warmtebronnen Warmtenet techniek Warmtenet aanleg Warmtenet aansluitingen Warmtenet impact milieu Warmtenet waarom Warmtenet de klant
Nadere informatieWarmtenetten in Vlaanderen 30-05-2012. Koen Van Overberghe
Warmtenetten in Vlaanderen 30-05-2012 Koen Van Overberghe 1 Warmtenetwerk Vlaanderen Stimuleren gebruik duurzame warmte en restwarmte door bevordering van collectieve warmte (en koudenetten). Kennisoverdracht
Nadere informatieIs uw gemeente mee met groene warmte? 9 februari 2018 KU Leuven Brugge. Ben Segers Francies Van Gijzeghem
Is uw gemeente mee met groene warmte? 9 februari 2018 KU Leuven Brugge Ben Segers Francies Van Gijzeghem 1 Inhoud Intro ODE en BE-p Wat is biomassa? Hele kleine installaties Medium schaal Grote schaal
Nadere informatieIndividuele energievoorziening
04/12/2014 Potentieel voor collectieve energie en warmte in Vlaanderen Erwin CORNELIS Klankbordgroep Lerend Netwerk Duurzame Wijken 3 december 2014 Presentatie in het kader van het STRATEGO-project Individuele
Nadere informatieLEIDRAAD WARMTENETTEN
LEIDRAAD WARMTENETTEN Jo Neyens Workshop klimaatvriendelijke kernversterking 4 dec. 2018 rol van lokale besturen GEMEENTELIJK BELEID? Waarom een gemeentelijk beleid voeren in warmtenetten? vaststelling:
Nadere informatieDe warmtemarkt van morgen: rol van gas, elektriciteit en warmtedistributie bij verwarming van woningen.
De warmtemarkt van morgen: rol van gas, elektriciteit en warmtedistributie bij verwarming van woningen. Inhoud De warmtemarkt Warmtevraag woningen Warmtemarkt voor woningen Gasdistributie en CV ketel Elektriciteitsdistributie
Nadere informatiePotentieel warmtenetten in Wielsbeke/Oostrozebeke
Potentieel warmtenetten in Wielsbeke/Oostrozebeke Natascha Janssens, POM West-Vlaanderen Steven Vandenbulcke, A&S Energie Historiek Haalbaarheidsstudie ARBOR 2015 (3E Ingenium IEE) iov POM WVL Studie regio
Nadere informatieHET POTENTIEEL VAN DIEPE GEOTHERMIE VOOR LOMMEL EN DE CRUCIALE ROL VAN WARMTENETTEN. LOC Ontbijtsessie - 05 oktober 2017
HET POTENTIEEL VAN DIEPE GEOTHERMIE VOOR LOMMEL EN DE CRUCIALE ROL VAN WARMTENETTEN LOC Ontbijtsessie - 05 oktober 2017 11/10/2017 VITO Not for distribution 1 WAAROM DIEPE GEOTHERMIE STAND VAN ZAKEN Twee
Nadere informatieWarmtenetten: hoe en waarom? Wim Mans 18 april 2018 Arnhem
Warmtenetten: hoe en waarom? Wim Mans 18 april 2018 Arnhem Warmte is belangrijker dan elektriciteit Het is afgelopen met aardgas! Bestaansrecht van warmtenetten collectieve warmtebronnen: Duurzamer en/of
Nadere informatieStudievoormiddag Provincie Vlaams-Brabant Warmtenetten: hoe, wat, waarom?
Studievoormiddag Provincie Vlaams-Brabant Warmtenetten: hoe, wat, waarom? Erik De Schutter Vlaams energieonderzoek door VITO Energietechnologie Duurzame stedelijkheid KU Leuven Elektrotechniek Bouwfysica
Nadere informatieWarmtemakelaar Kempen
Warmtemakelaar Kempen Diepe geothermie en warmtenetten in de Kempen Stijn Sneyers - IOK Diepe geothermie? Bouwsteenprincipe? Geothermisch project enkel rendabel bij continue hoge warmtevraag Slechts uitzonderlijk
Nadere informatieWarmtekrachtkoppeling Wat, waarom en wanneer? Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag Slimme netten en WKK 29 februari 2012
Voor kwaliteitsvolle WarmteKrachtKoppeling in Vlaanderen Warmtekrachtkoppeling Wat, waarom en wanneer? Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag Slimme netten en WKK 29 februari 2012 1 COGEN Vlaanderen Doelstelling:
Nadere informatieGeothermie in de gebouwde omgeving
Geothermie in de gebouwde omgeving Ans van den Bosch Plv. Directeur Warmte en Ondergrond Programma manager Duurzame Warmte Onderwerpen 1. Klimaatakkoord 2. Geothermie in de gebouwde omgeving 3. Beleid
Nadere informatieStand van zaken Stadswarmte in Utrecht
Stand van zaken Stadswarmte in Utrecht Stan de Ranitz Jaarbijeenkomst Warmtenetwerk 12 mei 2016 Inhoud presentatie 1. Stadswarmte Utrecht 2. Het equivalent opwek rendement (EOR) in Utrecht 3. Verdere verduurzaming
Nadere informatieEnergievoorziening nieuwbouw. Hans van Wolferen 24 november Wageningen
Energievoorziening nieuwbouw Hans van Wolferen 24 november 2016 - Wageningen Van Wolferen Research Ervaring Verwarming, warmtapwater, koeling Rapporteur EPG en EMG (NEN 7120 / 7125) Betrokken bij CEN normen
Nadere informatie25/03/2013. Overzicht
Micro-WKK: basisbegrippen en toepassingsmogelijkheden Tine Stevens, Vlaams Energieagentschap Regiovergadering Provincie West-Vlaanderen 12 en 14/03/2013 2 Warmte-krachtkoppeling (WKK) De gelijktijdige
Nadere informatieEen geregelde warmteprijs, belangrijk onderdeel van een werkbaar marktmodel voor warmtenetten in Vlaanderen
Een geregelde warmteprijs, belangrijk onderdeel van een werkbaar marktmodel voor warmtenetten in Vlaanderen Tom Prinzie Bestuurder Warmtenetwerk Vl. 1) Warmtenetten (sector organisatie WNVL wat is een
Nadere informatieOPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN
OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN WARMTEPOMP: ONTWERP HERFST 2017 Warmteterugwinning uit afvalwater Joris Dedecker 2 DOELSTELLINGEN VAN DE PRESENTATIE N Inzicht geven in de beschikbare energie in een rioleringssysteem
Nadere informatieAlterna(even voor aardgas
Alterna(even voor aardgas Koken en stoken zonder aardgas Energiecafé dea, 16 mei 2017 Rokus Wijbrans, EP4B Het EP4B Team Albert van Dam, albert.vandam@ep4b.nl Marcel van der Maal, marcel.vandermaal@ep4b.nl
Nadere informatieZaal STUDIO Slimme warmte-oplossingen: wat biedt de markt aan het lokaal bestuur?
Zaal STUDIO +1 5.5. Slimme warmte-oplossingen: wat biedt de markt aan het lokaal bestuur? Internationale energie-onderzoekssamenwerking in Vlaanderen EnergyVille Energie-strategie Huidige situatie Mogelijke
Nadere informatieHET POTENTIEEL VOOR GROENE WARMTE IN WEST-VLAANDEREN Natascha Janssens Inspiratiedag Groene Warmte VVSG, 8 februari 2018
HET POTENTIEEL VOOR GROENE WARMTE IN WEST-VLAANDEREN Natascha Janssens Inspiratiedag Groene Warmte VVSG, 8 februari 2018 RESTWARMTEPOTENTIEEL WEST-VLAANDEREN Renders et al, 2015. Warmte in Vlaanderen.,
Nadere informatieDuurzame warmtenetten
Duurzame warmtenetten Groene Huisvesters 22 juni 2017 Jeroen Roos Inhoud 1. Opzet warmtenet 2. Soorten en maten 3. Duurzaamheid 4. Specifiek: een bron: geothermie een concept: Nul-op-de-Meter/-Rekening
Nadere informatieKRITISCHE FACTOREN VOOR HET FINANCIEEL WELSLAGEN VAN EEN WARMTENET PROJECT. Dirk Dermaux
KRITISCHE FACTOREN VOOR HET FINANCIEEL WELSLAGEN VAN EEN WARMTENET PROJECT Dirk Dermaux KRITISCHE FACTOREN VOOR HET FINANCIEEL WELSLAGEN VAN EEN WARMTENET PROJECT Overzicht 1. Potentieel voor laagwaardige
Nadere informatieBio-WKK en WKK in de glastuinbouw: meer met minder
Voor kwaliteitsvolle WarmteKrachtKoppeling in Vlaanderen Bio-WKK en WKK in de glastuinbouw: meer met minder 16/12/2010 Cogen Vlaanderen Daan Curvers COGEN Vlaanderen Houtige biomassa in de landbouw 16
Nadere informatie1) Warmtenetten (sector organisatie WNVL wat is een warmtenet en waar staan we in Vlaanderen )
Warmtenetten in Vlaanderen een stand van zaken Tom Prinzie bestuurder WNVL 1) Warmtenetten (sector organisatie WNVL wat is een warmtenet en waar staan we in Vlaanderen ) 2) De Centrale stookplaats (bouwsteen
Nadere informatieKVAB. Lezing warmtenetten. 29 september 2016 Paul Gistelinck, EANDIS. Welkom. 29 september 2016 Lezing warmte
KVAB Lezing warmtenetten 29 september 2016 Paul Gistelinck, EANDIS Welkom 1 Agenda Warmtenet werking Warmtenet warmtebronnen Warmtenet techniek Warmtenet aanleg Warmtenet aansluitingen Warmtenet preventie
Nadere informatieCollectieve warmteproductie Systeemkeuze bij renovatie
Collectieve warmteproductie Systeemkeuze bij renovatie Jeroen Soenens Antwerpen, 25 september 2014 Systeemkeuze? Bestaande systemen Integratie technieken 2 Voorbeelden Bestaande technieken Collectief o
Nadere informatieGijs de Man 12 oktober 2010
Gijs de Man 12 oktober 2010 We werken aan een beter klimaat Doel Stichting Warmtenetwerk: Bevorderen van gebruik van duurzame warmte en koude en hergebruik van restwarmte t via collectieve netten. Aanpak:
Nadere informatieProgramma: uur: aftrap door Martin de Wolf (raadscommissielid GL) uur: Tony Schoen, energie-adviseur Ovalen Tafel, spreekt over de
Programma: 20.00 uur: aftrap door Martin de Wolf (raadscommissielid GL) 20.05 uur: Tony Schoen, energie-adviseur Ovalen Tafel, spreekt over de mogelijkheden het Tilburgse warmtenet te verduurzamen. 20.25
Nadere informatieWarmte in Nederland. Onze warmtebehoefte kost veel energie: grote besparingen zijn mogelijk
Warmte in Nederland Onze warmtebehoefte kost veel energie: grote besparingen zijn mogelijk Warmte kost veel energie Warmtevoorziening is verantwoordelijk voor bijna 40% van het energiegebruik in Nederland.
Nadere informatieToekomstbestendige comfortinstallatie in (nieuwbouw)woningen. Een visie van Martijn Bos
Toekomstbestendige comfortinstallatie in (nieuwbouw)woningen Een visie van Martijn Bos Martijn Bos Geb. 1950 Vanaf 1984 werkzaam in de HVAC branche Ecoon opgericht in 2010 In 2015 verhuisd naar Hengelo
Nadere informatieToelichting warmtenetten (voor ) Provincie Antwerpen 04/02/2015 Wouter Cyx Stadsontwikkeling/ EMA
Toelichting warmtenetten (voor ) Provincie Antwerpen 04/02/2015 Wouter Cyx Stadsontwikkeling/ EMA Maatschappelijke uitdagingen 1. Importafhankelijkheid fossiele energiebronnen 2. Energie & klimaatdoelstellingen
Nadere informatieSmart Grids. Situering Eandis in energiemarkt. Hernieuwbare energie voor gebouwen 13 september Producenten elektriciteit
Hernieuwbare energie voor gebouwen 13 september 2012 Situering Eandis in energiemarkt Producenten elektriciteit CREG / VREG Invoerders aardgas Elia Fluxys Distributienetbeheerders Leveranciers Klanten
Nadere informatieVAN GAS LOS. Werkconferentie Warmtetransitie. 1 juni 2017, De Nieuwe stad, Zandfoort aan de Eem te Amersfoort
VAN GAS LOS Werkconferentie Warmtetransitie 1 juni 2017, De Nieuwe stad, Zandfoort aan de Eem te Amersfoort Programma 08.45 09.15 Inloop 09.15 09.30 Welkomstwoord - Anika de Kruijf van De Nieuwe Stad -
Nadere informatieWarmtenetten Van idee tot realisatie
Warmtenetten Van idee tot realisatie onzichtbaar werk, zichtbaar beter Doelstellingen Aandachtspunten bij de realisatie van een warmtenet. Ervaring uitwisselen De meerwaarde van Canalco in het licht zetten
Nadere informatieBeleid dat warmte uitstraalt. Van warmteopties voor klimaatverbetering naar klimaatverbetering voor warmteopties
Beleid dat warmte uitstraalt Van warmteopties voor klimaatverbetering naar klimaatverbetering voor warmteopties Doelen rijksoverheid voor 2020 Tempo energiebesparing 2 % per jaar Aandeel duurzaam in totale
Nadere informatieBeersel wekt op. Klimaatneutraal Beersel 2040?
Klimaatneutraal Beersel 2040? 2013-2014: participatief traject 100 acties voor klimaatplan 2014-2015: inspelen op bestaande initiatieven en acties 2017-2018: Beersel wekt op De zon is van iedereen Zonnelaan
Nadere informatieDUURZAME OPLOSSINGEN VOOR DE WARMTEVRAAG
DUURZAME OPLOSSINGEN VOOR DE WARMTEVRAAG Introductie Jon van Diepen Register Energie Adviseur (rea) Afgestudeerd in Business of Energy Systems (TopTech/TU Delft) Achtergrond: ICT / Financieel Analist Interessegebied:
Nadere informatieWarmte: transitiepad naar een CO2 neutrale wijk
Warmte: transitiepad naar een CO2 neutrale wijk Werksessie Topsector Energie 03/10/2016 Juriaan van Tilburg, Edwin van Vliet Even voorstellen > Juriaan van Tilburg 2016-heden: consultant Ecofys > Future
Nadere informatieOp zoek naar de emancipatie van groene warmte rond de Vlaamse kerktoren. 08/02/2018 Inspiratiedag Groene warmte Wouter Cyx
Op zoek naar de emancipatie van groene warmte rond de Vlaamse kerktoren 08/02/2018 Inspiratiedag Groene warmte Wouter Cyx 2 Streekproducten uit de Kempen Streefbeeld: huishoudelijke warmtevoorziening in
Nadere informatieCOGEN Vlaanderen vzw. Doelstelling: actief meewerken aan de ontwikkeling van kwaliteitsvolle WKK Expertisecentrum Expertiseverstrekking naar leden
Voor kwaliteitsvolle WarmteKrachtKoppeling in Vlaanderen WKK voor ruimteverwarming Algemene principes van WKK Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag VIBE 12 november 2010 1 COGEN Vlaanderen vzw Doelstelling:
Nadere informatieKosten en baten van warmtenetten. Presentatie op seminar De toekomst van warmte Jeroen Roos, 30 januari 2016
Kosten en baten van warmtenetten Presentatie op seminar De toekomst van warmte Jeroen Roos, 30 januari 2016 Warmtenetten: vele soorten en maten Van zeer lage tot zeer hoge temperatuur Van zeer klein tot
Nadere informatieBiomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie
Biomassa Pilaar in de energietransitie en Uitgangspunt voor de biobased economie Klimaatverandering: onze uitdaging Onze opdracht om er snel en écht iets aan te gaan doen Overeenstemming: er moet wat gebeuren!
Nadere informatieeen toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect
een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect Programma 20.00 uur Opening 20.05 uur De initiatiefnemers: ZMf & Zeeuwind 20.15 uur Alles over de warmtepomp Niek Tramper, Zeeuwind 20.45 uur Ervaringen
Nadere informatieAandeelhoudende gemeenten van Cogas willen
Aandeelhoudende gemeenten van Cogas willen Energie verduurzamen maar: Nationaal landschap leent zich minder voor zonne- en windenergie; Ondergrond minder geschikt voor WKO en geothermie; Inzet hout: beperkt
Nadere informaties-gravenland van het gas af? Wat, waar, wanneer en hoe?
s-gravenland van het gas af? Wat, waar, wanneer en hoe? Waarom deze presentatie? Veel media aandacht voor energietransitie Tot 2019 weinig informatie van de gemeente Bewoners vragen zich af wat, waar,
Nadere informatieDE HAALBAARHEIDSSTUDIE, SLEUTELELEMENT TER ONDERSTEUNING VAN DE BESLISSING
Seminarie Duurzaam Gebouw MICRO-WARMTENETTEN 18 november 2016 DE HAALBAARHEIDSSTUDIE, SLEUTELELEMENT TER ONDERSTEUNING VAN DE BESLISSING Ir Pedro PATTIJN Ingenium 2 3 4 AGENDA Verwarming & koeling 2020
Nadere informatieWarmte Nieuwegein Raads Informatie Avond
Warmte Nieuwegein Raads Informatie Avond Frank Kersloot & Alex Kaat 21 april 2016 Inhoud presentatie 1. Stadswarmte in Nieuwegein 2. Het equivalent opwek rendement (EOR) 3. Tarieven voor klanten 4. Afsluitkosten
Nadere informatiekijk Warmtegids Informatieavond Aa-landen / Holtenbroek 12 maart 2019 Raymond Frank, Energieadviseur Gemeente Zwolle
kijk Warmtegids Informatieavond Aa-landen / Holtenbroek 12 maart 2019 Raymond Frank, Energieadviseur Gemeente Zwolle 13-3-2019 1 Energie(k)! Nederland 2 kijk Landelijk - Gaswinning Groningen sluit in 2030
Nadere informatieYpenburg 100% duurzame warmte
Ypenburg 100% duurzame warmte Verkenning van de mogelijkheden Rotterdam, 13 november 2018 Edward.pfeiffer@rhdhv.com 06-52 01 86 58 Doelstelling van de verkenning Eneco en de Stichting Hernieuwbare Warmte
Nadere informatieVerduurzaming bestaande gebouwde omgeving
NOABERSCHAP Verduurzaming bestaande gebouwde omgeving Duurzame energie is een kwestie van ordenen, maar ook van keuzes maken. Verduurzaming gebouwde Omgeving 1 Verduurzamen gebouwde omgeving & Cogas Business
Nadere informatieBestaande huizen van het aardgas af? Hans van Wolferen 18 april 2018 KIVI
Bestaande huizen van het aardgas af? Hans van Wolferen 18 april 2018 KIVI Van Wolferen Research Ervaring Verwarming, warmtapwater, koeling Rapporteur EPG en EMG (NEN 7120 / 7125) Betrokken bij CEN normen
Nadere informatiecollectieve energiewinning uit de bodem
Hertogensite en Janseniushof collectieve energiewinning uit de bodem een MIP-demonstratieproject ir. Pedro Pattijn 3 december 2014 Masterplan Energie Hertogensite Stap 1: Energiestrategie Stap 2: demoproject
Nadere informatieDirk Vanhoudt. Onderzoeker. VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek)
Dirk Vanhoudt Onderzoeker VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek) De rol van groene warmtenetten in de renovatie van woningen Inhoudstafel 1. De Vlaamse huizenmarkt 2. De energieprestatieregelgeving
Nadere informatieLeiding door het Midden
Leiding door het Midden Raadscommissie Leefomgeving Den Haag, 30 november 2016 Erik Burgman Projectleider 30-11-2016 Leiding door Midden 2 30-11-2016 Leiding door Midden 3 Nog een lange weg naar een gasloze
Nadere informatieBUIKSLOTERHAM INTEGRATED ENERGY SYSTEM
BIES BUIKSLOTERHAM INTEGRATED ENERGY SYSTEM Naar een duurzaam en geïntegreerd energiesysteem voor een wijk in transitie Een onderzoek uitgevoerd door: Met ondersteuning van: Foto: AEROPHOTO-SCHIPHOL 1
Nadere informatieJanssen Pharmaceutica. Handelsmissie min. Muyters, min. Turtelboom
Janssen Pharmaceutica Handelsmissie min. Muyters, min. Turtelboom 04 mei 2015 1 Janssen Pharmaceutica Janssen in België maakt deel uit van Janssen Pharmaceutical Companies of Johnson & Johnson (J&J) Kernactiviteiten
Nadere informatieLT-warmtenet. Ruimteverwarming. Warmtapwater
Een lagetemperatuurwarmtenet () levert warmte voor en warmtapwater. Eén of meerdere collectieve bronnen verwarmen water dat via een buizensysteem naar de woning wordt vervoerd. In de woning is een afgifteset
Nadere informatiegroene warmte Afscheid van stookolie en aardgas
groene warmte Afscheid van stookolie en aardgas Bond Beter Leefmilieu, oktober 2017 Benjamin Clarysse DANK AAN Sara Van Dyck en Mike Desmet voor bronnen of tekstsuggesties. VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Danny
Nadere informatieEfficiEncy Duurzaam. EnErgiEbEsparing. Warmte en koude. KEnnis industrie. energie financiering. instrumenten. GebouwDe omgeving
Warmte en koude Kennis, advies, instrumenten en financiële steun EfficiEncy Duurzaam GebouwDe omgeving energie financiering KEnnis industrie instrumenten EnErgiEbEsparing De Nederlandse overheid streeft
Nadere informatieeen toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect
een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect Programma 20.00 uur Opening Wethouder Johan Aalberts 20.05 uur De initiatiefnemers: ZMf & Zeeuwind 20.15 uur Alles over de warmtepomp Niek Tramper,
Nadere informatieRVP goes green. Hoe springt de RVP om met energie? juin 8, Rijksdienst voor Pensioenen ~
RVP goes green Rijksdienst voor Pensioenen ~ www.rvp.fgov.be Agenda ~ Doel: verlagen van de CO 2 -uitstoot ~ Installaties voor de warmteproductie ~ Installaties voor de koudeproductie ~ Bezoek ter plekke
Nadere informatieTechnieken en financiering van de aardgasvrijoplossingen
Nieuwbouw is relatief eenvoudig aardgasvrij te realiseren. Er zijn grofweg twee alternatieven: - Verzwaard elektriciteitsnet met een lucht- of bodemwarmtepomp in de woning (all electric) - collectieve
Nadere informatieStudiedag collectieve warmteproductie AANDACHTSPUNTEN EPB REGELGEVING COLLECTIEVE WARMTE. Floor.Apers@3E.eu
Studiedag collectieve warmteproductie AANDACHTSPUNTEN EPB REGELGEVING COLLECTIEVE WARMTE Floor.Apers@3E.eu 3E info@3e.eu www.3e.eu Aandachtspunten EPB regelgeving externe warmtelevering 3E intro 3E intro
Nadere informatieNet voor de toekomst. Frans Rooijers directeur CE Delft rooijers@ce.nl
Net voor de toekomst Frans Rooijers directeur CE Delft rooijers@ce.nl CE Delft Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 Energie, Transport en Grondstoffen Economische, technische en beleidsmatige expertise
Nadere informatieProvincie Vlaams Brabant
170 Provincie Vlaams Brabant ENERGIE Energie is een relatief nieuw thema. De opgave om klimaatneutraal te worden, vraagt dat we vandaag nadenken over hoe we in de toekomst onze energiebehoefte gaan invullen.
Nadere informatieZaal STUDIO Groene warmte: planning en potentieel
Zaal STUDIO +1 6.5. Groene warmte: planning en potentieel Groene warmte: planning en potentieel Klimaatdag VVSG, 3 mei 2019 2 KLIMAATNEUTRALE WARMTE VOOR IEDEREEN I N T E R C O M M U N A L E L E I E D
Nadere informatieMIROM Roeselare, 25 jaar ervaring in stadsverwarming
MIROM Roeselare, 25 jaar ervaring in stadsverwarming Jean-Luc Bonte 1 Inhoud 2 De intercommunale MIROM Roeselare De huisvuilverbrandingsinstallatie. Warmterecuperatie, elektriciteit of stadsverwarming?
Nadere informatiePresentatie Paddy Noë 26 juni 2019 H 2 H. Huishoudens op waterstof Proef project Wageningen
Informatieavond 26 juni in de BBTHK H 2 H Huishoudens op waterstof Proef project Wageningen 1 1 H2H team Paddy Noë: Opzet Pilot Project in Wageningen 2 2 3 3 H2H initiatief Een burger initiatief; Voor
Nadere informatieHomelab 2050, serie 4: Optimaal gebruik van beschikbare energiebronnen
Energie en exergie in de gebouwde omgeving Door Sabine Jansen (TU Delft) 7 April 2015 Homelab 2050, serie 4: Optimaal gebruik van beschikbare energiebronnen Exergie voor de gebouwde omgeving Statements
Nadere informatieeen toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect
een toekomst zonder aardgas? Warmtepomp Het Warmte Effect Programma 10.00 uur Opening 10.05 uur De initiatiefnemers: ZMf & Zeeuwind 10.10 uur Alles over de warmtepomp Niek Tramper, Zeeuwind 10.45 uur Ervaringen
Nadere informatieAardgasloos wonen! de ENERGIEVAKMAN wil u graag helpen bij uw zoektocht. Programma: Presentatie in Trefpunt Heeten -- 4 oktober
Aardgasloos wonen! de ENERGIEVAKMAN wil u graag helpen bij uw zoektocht Presentatie in Trefpunt Heeten -- 4 oktober 2018 -- Programma: Even voorstellen Begrippen BENG (2020) Schil Ventileren Anders verwarmen
Nadere informatiemet lage temperatuur warmtebron Kennisgroep lage temperatuur warmtenetten
Effectieve Kostenefficiënte of woonlasten of woonlastenefficiënte efficiënte aardgasvrije aardgasloze oplossingen wijken met lage temperatuur warmtebron Kennisgroep lage temperatuur warmtenetten Algemene
Nadere informatieROL VAN WARMTEPOMP IN WARMTENETTEN 7 SEPTEMBER 2017
ROL VAN WARMTEPOMP IN WARMTENETTEN 7 SEPTEMBER 2017 AMBITIEUZEKLIMAATDOELSTELLINGEN ZIJN OOK DE PIJLERS VAN EDF LUMINUS 1 Helpen klanten minder en slimmer energie gebruiken 2 Resterend energieverbruik
Nadere informatieUitdagingen voor het distributienet. Frederik Hindryckx Energik decentrale elektriciteitsproductie 23/05/2013
Uitdagingen voor het distributienet Frederik Hindryckx Energik decentrale elektriciteitsproductie 23/05/2013 Situering Eandis in energiemarkt CREG / VREG Producenten elektriciteit Invoerders aardgas Elia
Nadere informatieGroene warmte uit houtpellets Ervaringen met houtpellets voor stadsverwarming
Groene warmte uit houtpellets Ervaringen met houtpellets voor stadsverwarming 26-06-2018 Wouter Schouwenberg Lieuwe Leijstra DE HISTORIE VAN ENNATUURLIJK Essent Local Energy Solutions (ELES); Een business
Nadere informatieDUURZAME. Klankbordgroep 6, Leuven, 04/12/2014
BEGELEIDING LEREND NETWERK DUURZAME WIJKEN Klankbordgroep 6, Leuven, 04/12/2014 Doel Stimuleren duurzame wijkontwikkeling in Vlaanderen - Informatie & informatie-uitwisseling - goede voorbeelden - begeleiding,
Nadere informatieDefinitie Voorbeelden Roadmap Cases
1 Definitie Voorbeelden Roadmap Cases 2 DEFINITIE LATENT = LAge Temperatuur EnergieNeT Lage temperatuur: energiebron < 40 C Energienet: energielevering aan verschillende verbruikers Warmte en/of Koude
Nadere informatieGroeiplan voor warmte. een initiatief van provincies, gemeenten en sector
Groeiplan voor warmte een initiatief van provincies, gemeenten en sector 27 november 2015 De Provincies Gelderland, Zuid-Holland, Noord-Holland, en Limburg, Metropoolregio Rotterdam Den Haag, de Gemeenten
Nadere informatieBusinesscase voor thermische energie uit water t.b.v. beschermde stadskern Blokzijl 18 april 2019
Businesscase voor thermische energie uit water t.b.v. beschermde stadskern Blokzijl 18 april 2019 BC Thermisch uit oppervlaktewater Blokzijl I. TEO en WKO Algemeen II. Locatie III. Energievraag IV. Energiebesparing
Nadere informatieGeothemie. Nieuwe kansen voor het warmtenet
Geothemie Nieuwe kansen voor het warmtenet 06 54268181 1 Accelerate energy innovation Drs. Ronald den Boogert Ronald@inimpact.nl By the implementation of innovative technologies and a close cooperation
Nadere informatieDe opkomst van all-electric woningen
De opkomst van all-electric woningen Institute for Business Research Jan Peters Directeur Asset Management Enexis Inhoud Beeld van de toekomst Veranderend energieverbruik bij huishoudens Impact op toekomstige
Nadere informatieWarmte in Nederland. Onze warmtebehoefte kost veel energie: grote besparingen zijn mogelijk
Nationaal Expertisecentrum Warmte maakt duurzame warmte en koude mogelijk Warmte in Nederland Onze warmtebehoefte kost veel energie: grote besparingen zijn mogelijk In opdracht van 1 Warmte kost veel energie
Nadere informatieShowstoppers & gamechangers Beleid voor gasloze woningen
Showstoppers & gamechangers Beleid voor gasloze woningen Casper Tigchelaar congres all-electric 2-11-2017 Showstoppers en gamechangers Showstoppers 1. Wat is gasloos eigenlijk? 2. Gasloos heeft maatschappelijke
Nadere informatieDuurzaam (ver)bouwen zaterdag 23 juni Woonmarkt Wevelgem
Duurzaam (ver)bouwen zaterdag 23 juni Woonmarkt Wevelgem Inhoud : Steunpunt Duurzaam Wonen en Bouwen ZonneWinDT : historiek en aanbod Wat is duurzaam bouwen? Voorbeeld planscreening Steunpunt Duurzaam
Nadere informatieSteunmaatregelen voor geothermische investeringen in het Vlaamse Gewest
Steunmaatregelen voor geothermische investeringen in het Vlaamse Gewest 8 november 2012 VCB - Brussel ing. Eddy Jonckheere, accountmanager transformatie & duurzaamheid - energie Overzicht Agentschap Ondernemen
Nadere informatiePassiefhuis-Platform vzw De REFLEX voor energiebewust bouwen
Passiefhuis-Platform vzw De REFLEX voor energiebewust bouwen Stefan Van Loon, technical consultant Ruimteverwarming in combinatie met balansventilatie 1 Programma Definitie passiefhuis zeer laagenergie
Nadere informatie2014 GreenPort NHN, All rights reserved. Hier wordt geïnvesteerd in uw toekomst. Dit project is mede
. 2014 GreenPort NHN, All rights reserved GEOTHERMAL OUTLOOK 2015-2017 Ronald den Boogert AGENDA Waarom nu geothermie? Stand van zaken geothermie in Nederland in 2015 2020 Voorbeelden toekomstige innovaties
Nadere informatie