Besluitenlijst d.d. d.d. d.d. [ ]Akkoordstukken -- [X]Openbaar [ ]Besloten --

Transcriptie

1 Nota voor burgemeester en wethouders Onderwerp Brandveiligheid binnenstad, uitkomst pilot en vervolg 1- Notagegevens Notanummer Datum Programma: 02 Openbare orde en veiligheid Portefeuillehouder Burgemeester Team VEI 2- Bestuursorgaan [X]B & W [ ]Raad -- [ ]Burgemeester -- College van B & W - Burgemeester - Weth. Kolkman - Weth. Hartogh Heys - Weth. Rorink - Weth. Grijsen Besluitenlijst d.d. d.d. d.d. [ ]Akkoordstukken -- [X]Openbaar [ ]Besloten -- Routing d.d. Ambtelijk Opdrachtgever Burgemeester par. [X]adj.secr [X]gem.secr BIS Openbaar Status Definitief Bijlagen Rapportage acties brandveiligheid Bergkwartier Deventer B & W d.d.: Besloten wordt: 1 Kennis te nemen van de Rapportage acties brandveiligheid Bergkwartier Deventer; 2 in te stemmen met de vervolgactie voor woningen in de binnenstad; 3 in te stemmen met de voorgestelde spreiding in 4 stadsdelen en in tijd; 4 akkoord te gaan met de daaraan verbonden extra kosten ad voor rekening van de gemeente te laten komen; 5 de extra kosten te dekken via product 303 (integrale veiligheid); 6 de raadsmededeling vast te stellen; 7 de stukken aan te bieden aan de raad; 8 de nota en het besluit openbaar te maken. Financiële aspecten: Financiële gevolgen voor de gemeente? Begrotingswijziging Financiële gevolgen opvangen in product 303 Ja Nee Voorstel openbaarmaking conform Wet Openbaarheid Bestuur (Wob) [X] De nota en het besluit openbaar te maken [ ] De nota en het besluit openbaar te maken vergezeld van bijgaand persbericht [ ] De nota en het besluit openbaar te maken nadat [ ] De nota en het besluit openbaar te maken, behalve [ ] Het besluit openbaar te maken, maar niet de nota, gelet op artikel:

2 [ ] De nota en het besluit niet openbaar te maken, gelet op artikel: Kennisgeving/ Bekendmaking Awb Kennisgeving (publicatie) conform Awb Bekendmaking conform Awb Nee Nee ADVIESRADEN: Moet een van de adviesraden gehoord worden of op de hoogte gesteld? Nee Toelichting Inleiding Op heeft het college ingestemd met een projectplan van de brandweer voor advisering over brandveiligheid in de binnenstad. Doel was het verminderen van de risico's op brand in woningen in de historische binnenstad en idem voor het daarmee gepaard gaande risico op slachtoffers. Omdat er tot dusver geen ervaring is opgedaan met een dergelijke actie, is eerst een pilot in het Bergkwartier gestart. Daarbij is met de raad afgesproken dat over de uitkomsten daarvan zouden worden gedeeld voordat met de vervolgactie gestart zou worden. De pilot in het Bergkwartier heeft een aantal bevindingen en inzichten opgeleverd die zijn samengevat in de Rapportage acties brandveiligheid Bergkwartier Deventer. Het bewustzijn ten aanzien van de risico's op brand in een oude binnenstad blijkt beperkt evenals de wenselijke maatregelen ter preventie en eventuele vluchtwegen. De adviesgesprekken - in combinatie met het uitreiken van rookmelders - dragen bij tot ander gedrag. Er is een goede waardering bij bewoners ten aanzien van deze acties. De veiligheidsregio acht voortzetting van de pilot als wenselijk. Aangezien de veiligheidsregio/regionale brandweer een verantwoordelijkheid heeft naar 11 gemeenten en deze actie exclusief is voor de gemeente Deventer achten wij het billijk thans voor te stellen de kosten ad voor rekening van deze gemeente te laten komen. Beoogd resultaat Meer bewustzijn m.b.t. brandveiligheid bij bewoners en eigenaren waardoor uiteindelijk minder woningbranden en slachtoffers. Kader veilig wonen Argumenten voor en tegen Voor: Vergroten van de veiligheid van mens en dier verkleinen van het risico op verleis van beeldbepalende panden in het centrum Extern draagvlak (partners) Het projectplan is in goed overleg met deze gemeente opgesteld door de brandweer. Het aanbod wordt huis aan huis gedaan. De advisering gebeurt alleen op verzoek van de bewoner/eigenaar. Het draagvlak is daarmee 100% bij de deelnemers. De waardering voor deze actie onder de deelnemers was groot. Financiële consequenties Totale kosten aandeel gemeente in fase II: Ten laste van product 303. Alle reeds gemaakte kosten van fase I en een deel van de kosten van fase II (circa ,-) neemt de Veiligheidsregio voor haar rekening. Dat betreft rookmelders, arbeidsloon (109 gesprekken fase I), twee

3 voorlichtingsmiddagen, projectleiding, communicatie en drukwerk. De veiligheidsregio/regionale brandweer zien deze inbreng als blijk van ambitie en betrokkenheid op het project. In Fase II kunnen de kosten per woning dalen omdat gebleken is dat er per bezoek één vrijwilliger kan worden ingezet. 400 gesprekken á 37,50 leiden in totaal tot ,- aan directe loonkosten. Aanpak/uitvoering Als de resterende woningen in de binnenstad eveneens 15% respons geven, levert dat nog 400 aanvragen op. Om deze 400 woningen met vrijwilligers te kunnen bezoeken wordt voorgesteld fase II op te knippen in vier delen en daarmee de bezoeken over de rest van het jaar te verspreiden. Ook in fase II zal het accent van de woningbezoeken breed blijven. Zo komen niet alleen rookmelders, maar ook CO-melders, vluchtwegen en andere mogelijkheden om meer zelfredzaam te zijn in het voorkomen of beperken van brand aan bod.

4 RAADSMEDEDELING Onderwerp Brandveiligheid binnenstad, uitkomst pilot en vervolg Mededelingennr Portef.houder Burgemeester Team VEI BenW-besluit d.d.: 28 maart Inleiding: waarom deze mededeling Op 15 november 2016 heeft het college ingestemd met een projectplan van de brandweer voor advisering over brandveiligheid in de binnenstad. Doel was het verminderen van de risico's op brand in woningen in de historische binnenstad en idem voor het daarmee gepaard gaande risico op slachtoffers. Omdat er tot dusver geen ervaring is opgedaan met een dergelijke actie, is eerst een pilot in het Bergkwartier gestart. Daarbij is met de raad afgesproken dat over de uitkomsten daarvan zouden worden gedeeld voordat met de vervolgactie gestart zou worden. De pilot in het Bergkwartier heeft een aantal bevindingen en inzichten opgeleverd die zijn samengevat in de Rapportage acties brandveiligheid Bergkwartier Deventer. De uitkomsten leveren een voorstel op voor fase II. De brandweer draagt daarin bij aan de kosten. Een gelijk deel voor loonkosten en de aanschaf van rookmelders zou dan voor rekening van de gemeente komen. In het projectplan wordt dan ook voorgesteld dit aandeel ad voor rekening van deze gemeente te laten komen. Het college acht dit een billijk voorstel. 2. Kader Veilig wonen 3. Kern van de boodschap De deelnemers waarderen de adviezen zeer. De pilot geeft aan dat er geen pijnpunten en/of onvolkomenheden zijn. Er blijkt wel een behoefte aan informatie over de brandrisico's in een oude binnenstad en mogelijke preventie maatregelen. Met een voorgestelde cofinanciering tussen veiligheidsregio/regionale brandweer kan naar verwachting een adviesgesprek (en rookmelder) worden aangeboden aan de resterende woningen in de binnenstad. 4. Nadere toelichting Het bewustzijn bij veel bewoners ten aanzien van de risico's op brand in een oude binnenstad blijkt beperkt evenals de wenselijke maatregelen ter preventie en eventuele vluchtwegen. De adviesgesprekken - in combinatie met het uitreiken van rookmelders - dragen in elk geval bij tot ander, preventief gedrag. De brandweer ziet mogelijkheden om in fase I en II maximaal bij te drage in de vorm van personele inzet en voorlichting. Het betreft rookmelders, arbeidsloon (109 gesprekken fase I), twee voorlichtingsmiddagen, projectleiding, communicatie en drukwerk. De veiligheidsregio/regionale brandweer zien deze inbreng als blijk van ambitie en betrokkenheid op het project. In Fase II kunnen de kosten per woning dalen omdat gebleken is dat er per bezoek met één vrijwilliger kan worden volstaan. 400 gesprekken á 37,50 leiden in totaal tot ,- aan directe loonkosten voor fase II welke voor rekening komen van deze gemeente. Aangezien de veiligheidsregio/regionale brandweer een verantwoordelijkheid heeft naar 11 gemeenten en deze actie exclusief is voor de gemeente Deventer, acht het MT van de brandweer dat hier ( ) de grens bereikt wordt qua financiele bijdrage aan dit project.

5 Rapportage acties brandveiligheid Bergkwartier Deventer Veiligheidsregio IJsselland

6 Inhoud 1 Samenvatting 3 2 Algemeen Inleiding Activiteiten op Brink en Grote Kerkhof Vervolgactiviteiten huisbezoeken Bergkwartier Tussenevaluatie 4 3 Resultaten Fase I: woningbezoeken Bergkwartier Aanmeldingen Huisbezoeken Algemeen beeld NV Bergkwartier Maatschappij tot stadsherstel Maatschappelijke winst Publiciteit Kosten 7 4 Vervolg Bezoeken Kosten Fase III bijlage 1 Rapportage acties brandveiligheid Bergkwartier Deventer.docx 2

7 1 Samenvatting Twee grote branden in de binnenstad van Deventer hebben geleid tot een initiatief voor Burgemeester Heidema om extra aandacht te genereren voor het bewustzijn van de risico s op het gebied van brandveiligheid bij de inwoners van de Deventer binnenstad. De eerste activiteiten die naar aanleiding van dit initiatief zijn georganiseerd worden in deze tussenevaluatie besproken en voorzien van een doorkijk naar een vervolg. Tijdens de actie, die onder andere bestond uit woningbezoeken in het Bergkwartier, kwam met name aan het licht dat men zich nauwelijks bewust is van de risico s van wonen in een oude binnenstad. Ondanks de verwevenheid van woninglagen en de vele houten binnenwerken blijkt dat inwoners van deze buurt tot dusver afdoende maatregelen hebben genomen om bij brand (thuis of bij de naaste buren) zelfredzaam te zijn. De reacties op deze eerste activiteiten zijn zeer positief. De gesprekken over brandveiligheid die zijn gevoerd, werden door bewoners gewaardeerd en dragen in hun optiek zeker bij aan het veiligheidsbewustzijn. Dat de gemeente en Veiligheidsregio hierin samenwerken wordt eveneens als waardevol benoemd. Leeswijzer Hoofdstuk twee beschrijft de oorsprong van dit project. Hoofdstuk drie gaat in op de resultaten van de verschillende activiteiten die tot nu toe zijn uitgevoerd. In hoofdstuk vier worden deze resultaten vertaald naar een mogelijk vervolg, gericht op de nog niet bezochte delen van de Deventer binnenstad bijlage 1 Rapportage acties brandveiligheid Bergkwartier Deventer.docx 3

8 2 Algemeen 2.1 Inleiding Op 20 december 2013 en 22 maart 2016 hebben zich in de historische binnenstad van Deventer twee grote branden voor gedaan. Bij dit laatste incident viel bovendien helaas een dodelijk slachtoffer. Aanleiding voor burgemeester Andries Heidema om in samenwerking met Brandweer IJsselland een brandveiligheidsactie op te zetten. Het doel van deze actie is bewoners van de binnenstad in Deventer bewuster maken als het gaat om brandveiligheid. In september 2016 is gestart met gesprekken over de wijze waarop dit kan worden georganiseerd. 2.2 Activiteiten op Brink en Grote Kerkhof Begin oktober hebben bewoners van de Deventer binnenstad een brief ontvangen, waarin de start van de brandveiligheidsacties is aangekondigd en men werd uitgenodigd om op 13 oktober (Brink) of 29 oktober (Grote Kerkhof) bij een informatiestand van de brandweer langs te komen. Bij deze brief zat een waardebon voor een gratis rookmelder. Tijdens deze twee momenten zijn: 300 rookmelders uitgegeven aan de hand van de folder Brandveilig wonen gesprekken gevoerd en adviezen gegeven op verzoek met bewoners meegelopen om hen thuis te helpen met het invullen van de checklist uit deze folder 2.3 Vervolgactiviteiten huisbezoeken Bergkwartier In vervolg op de activiteiten in oktober worden er huisbezoeken voor bewoners van de binnenstad van Deventer georganiseerd. In fase I richtten wij ons hierbij op bewoners van het Bergkwartier. Vanaf 10 januari konden zij zich voor deze gratis adviesgesprekken aan huis aanmelden. 2.4 Tussenevaluatie In deze tussenevaluatie worden de resultaten van de huisbezoeken in het Bergkwartier beschreven. Alle aanmeldingen van bewoners die tussen 10 januari en 27 februari zijn binnengekomen, zijn in deze tussenevaluatie verwerkt bijlage 1 Rapportage acties brandveiligheid Bergkwartier Deventer.docx 4

9 3 Resultaten Fase I: woningbezoeken Bergkwartier 3.1 Aanmeldingen In totaal zijn er 123 aanmeldingen voor huisbezoeken binnengekomen. Hiervan zijn inmiddels 109 adressen bezocht. De overige 14 adressen volgend op korte termijn. Daarnaast hebben ook vijf winkels/kantoren met daarboven een of meerdere woningen zich aangemeld. Deze vallen nu buiten de doelgroep, maar worden aan het einde van fase 1 alsnog bezocht. De ambitie bij de start van fase I was een respons van 10% op basis van alle aangeschreven adressen. In totaal zijn er 800 adressen aangeschreven. Met 123 aanmeldingen is deze ambitie van 80 bezoeken ruim gehaald. We concluderen daarom dat de interesse van deze groep bewoners in deze actie groter is dan vooraf ingeschat. 3.2 Huisbezoeken Naast het overhandigen van 123 rookmelders en sleutelhangers met het opschrift Vluchtsleutel aan bewoners zijn er in alle woningen adviezen gegeven over vluchtwegen, mogelijke risico s van koolmonoxide, de beste plaatsen voor het ophangen van rook-en CO-melders en het nut van contact en overleg met de buren over het onderwerp brandveiligheid. Meest opmerkelijk in deze gesprekken bleek de zeer beperkte kennis over de brandrisico s die het wonen in een oude binnenstad met zich meebrengt. Woningen in het Bergkwartier 3.3 Algemeen beeld Het Bergkwartier is een wijk met een redelijke welstand. Er zijn relatief veel panden waarin verschillende woningen boven elkaar zijn gesitueerd en delen van deze woningen via smalle gangen met elkaar zijn verbonden. In basis zijn de meeste woningen van binnen van hout. Branduitbreiding tussen woningen is daarmee in deze wijk relatief moeilijk te voorkomen. Buiten Veel huizen hebben een klein achterplaatsje omringt door muren van buren en/of andere woningen. Bewoners hebben -onterecht- het idee daar bij brand veilig te zijn bijlage 1 Rapportage acties brandveiligheid Bergkwartier Deventer.docx 5

10 Rook- en CO-melders Tijdens de bezoeken bleek er in 15 woningen een CO-melder en bij 30 woningen een rookmelder te hangen. Meestal werd er maar één rookmelding in een woning aangetroffen terwijl (gezien de situatie van de woning) bijna altijd meerdere rookmelders nodig zijn. In een kleine 90 woningen werd geen enkel waarschuwingsmiddel aangetroffen. Ook bleken niet alle rookmelders te werken. Meest voorkomende reden hiervoor waren lege batterijen. Verhuurders Er zijn geen direct zorgwekkende situaties aangetroffen en de institutionele verhuurders hebben de veiligheid in grote lijnen op orde. Bij koopwoningen en kleine verhuurders werd relatief vaker een zorgpunt aangetroffen. Vluchtwegen Bewoners geven aan bij brand wel uit het raam te springen of via een touwladder naar buiten te gaan. De meeste touwladders zaten echter nog in de verpakking en zijn nog nooit uitgeprobeerd. Daarnaast hebben veel mensen het vertrouwen dat een hoogwerker van de brandweer ze tijdig uit de woning weet te halen. Meterkast Omdat veel woningen weinig bergruimte hebben, worden installaties in de woning waaronder meterkasten en CV-ruimtes vaak vol spullen gezet. Dit komt de brandveiligheid van die installaties niet ten goede. Branddoorslag Vele bewoners zijn benieuwd naar de situatie bij de buren. Men is zich bewust van de verhoogde kans op branddoorslag als er brand bij de buren ontstaat. De meerderheid heeft echter geen idee van de situatie bij de buren. Bovendien heeft slechts 10 % van de bezochte bewoners dusdanig contact met de buren, dat een gesprek over brandveiligheid voor de hand ligt. 3.4 NV Bergkwartier Maatschappij tot stadsherstel Er zijn gesprekken geweest met NV Bergkwartier over het algemene verloop van de acties. Deze verhuurder erkent haar belang in brandveilig leven en wil zich verder inzetten voor brandveilige woningen. De meeste woningen van deze maatschappij voldeden op de belangrijkste punten. Extreme zaken zijn er niet geconstateerd. 3.5 Maatschappelijke winst De medewerkers van de brandweer ontvingen van bewoners zeer positieve reacties. De gesprekken over brandveiligheid worden gewaardeerd en dragen bij aan het veiligheidsbewustzijn. Ook de samenwerking tussen gemeente en Veiligheidsregio werd ook als waardevol benoemd. 3.6 Publiciteit Op donderdag 26 januari 2017 heeft RTV Oost aandacht besteed aan de activiteiten. Er is een item gemaakt voor het tv programma Overijssel Vandaag en de acties zijn op de radio genoemd. Op vrijdag 10 februari 2017 is een journalist van De Stentor aangesloten bij een huisbezoek. Naar aanleiding hiervan is in de krant van zaterdag 11 februari 2017 een item verschenen. Tot slot heeft op donderdag 23 februari 2017 tijdens een huisbezoek een fotomoment met burgemeester Heidema plaatsgevonden bijlage 1 Rapportage acties brandveiligheid Bergkwartier Deventer.docx 6

11 3.7 Kosten De kosten van alle activiteiten bestaan uit de loonkosten van medewerkers van de brandweer en middelen als de rookmelders en folders. De huisbezoeken zijn uitgevoerd door 17 medewerkers van de brandweer. In totaal zijn aan de activiteiten op de Brink, Grote Kerkhof en de 109 huisbezoeken (inclusief planning en coördinatie) 713 uren besteed. Een huisbezoek werd uitgevoerd door twee mensen die voor het gesprek per woning een uur nodig hadden. Het inzetten van de 24-uursploeg van Deventer bleek gezien hun paraatheid niet realistisch. Om deze reden is voor de bezoeken veelal gebruik gemaakt van ingehuurde vrijwillig brandweermensen. In de planning is uitgegaan van één persoon per woning gedurende 1,5 uur. Met een vergoeding van 25 euro per uur is een woningbezoek begroot op 37,50. In de praktijk zijn de woningen telkens bezocht door twee personen. Terugkijkend lijkt één persoon per gesprek voldoende. Verder bleek de planning van 1,5 uur per aanvraag (voor voorbereiding, gesprek terugkoppeling en reistijd) een juiste inschatting. Het geprognotiseerde aantal woning voor fase I was 80 woningen. De werkelijke loonkosten van de bezoeken liggen aanmerkelijk hoger dan verwacht omdat: - het aantal bezochte woningen hoger was dan gepland; - de bezoeken met twee personen zijn uitgevoerd; - het inzetten van de 24-uursploegen in praktijk niet bleek te lukken. Daarnaast zijn er tijdens de woningbezoeken, 109 rookmelders á 10,- uitgedeeld. Al deze (meer) kosten (circa ,-) komen volgens afspraak voor rekening van Brandweer IJsselland. Brandweer collega s onderweg naar een woningbezoek bijlage 1 Rapportage acties brandveiligheid Bergkwartier Deventer.docx 7

12 4 Vervolg Naast het Bergkwartier zijn er voor fase II nog drie wijken in de binnenstad om huis-aan-huis te bezoeken. Deze wijken tellen in totaal woningen. Op basis van fase I is een betere voorspelling te doen van de kosten van dit vervolg. Hierbij moet worden meegenomen dat andere wijken niet perse vergelijkbaar zijn met het Bergkwartier. Nu is een sociaal sterke wijk bezocht. Belangstelling voor een woningbezoek kan hoger zijn dan in andere wijken. 4.1 Bezoeken Als de resterende woningen in de binnenstad eveneens 15% respons geven, levert dat nog 400 aanvragen op. Om deze 400 woningen met vrijwilligers te kunnen bezoeken wordt voorgesteld fase II op te knippen in vier delen en daarmee de bezoeken over de rest van het jaar te verspreiden. Ook in fase II zal het accent van de woningbezoeken breed blijven. Zo komen niet alleen rookmelders, maar ook CO-melders, vluchtwegen en andere mogelijkheden om meer zelfredzaam te zijn in het voorkomen of beperken van brand aan bod. Inzet van 24-uurs personeel Waar mogelijk wordt in volgende fases 24-uurs personeel ingezet. Het is echter duidelijk dat dit beperkingen kent. Dit maakt het aannemelijk dat het merendeel van de bezoeken wederom door ingehuurde vrijwilligers moeten worden gedaan. Van twee naar een Het bezoek in tweetallen lijkt geen meerwaarde te hebben. In fase II wordt daarom gestart met het bezoeken van woningen door één persoon. Dit scheelt aanzienlijk in de kosten. Mochten hierin problemen gesignaleerd worden, dan kan deze keuze gedurende fase II nog worden heroverwogen. 4.2 Kosten In Fase II dalen de kosten per woning omdat er nu per bezoek één vrijwilliger wordt ingezet. De komende 400 gesprekken á 37,50 leiden in totaal tot ,- aan directe loonkosten. Daarnaast worden nog 400 rookmelders uitgedeeld. In het projectplan is voorgesteld deze kosten voor rekening van de gemeente te laten komen. Alle reeds gemaakte kosten van fase I en de overige kosten van II (circa ,-) neemt de Veiligheidsregio voor haar rekening: aan rookmelders, arbeidsloon voor de 109 gesprekken uit fase I voor twee voorlichtingsmiddagen binnenstad Projectleiding, communicatie en drukwerk bijlage 1 Rapportage acties brandveiligheid Bergkwartier Deventer.docx 8

13 4.3 Fase III Na fase II kan bezien worden of de voorlichting zich moet uitbreiden naar winkels en kantoren in de binnenstad. Ook kan de analyse van het bureau WHOOZ, over bewonersprofielen met een verhoogd risico, aanleiding zijn tot vervolgacties bijlage 1 Rapportage acties brandveiligheid Bergkwartier Deventer.docx 9