V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER DECEMBER 2012

Transcriptie

1 Tel.: Fax: Newsletter V E R E N I G I N G B E D R I J F S L E V E N C U R A Ç A O NEWSLETTER DECEMBER EDITORIAL 2.TOESPRAKEN EINDEJAARS LUNCH VBC 12 dec 2012 Keynote Speaker hr. H. Wiels, National Strategic Plan Hr. L. Rigaud, namens het bestuur VBC 3.ECONOMIE Aangekondigde Overheidsmaatregelen ter aanpak van de financieel, sociaaleconomische crisis Minimumlonen 2013 en Premies, uitkering en loongrenzen Sociale Verzekeringen 4.(Nieuwe)Wetgeving 5.ECONOMOSCHE INDICATOREN 1.EDITORIAL Op uitnodiging van de VBC heeft de politieke leider van Pueblo Soberano zijn visie gegeven over de toekomst van Curaçao. Hiertoe heeft hij de hoofdlijnen van een Nationaal Strategisch Plan zoals hij die voor ogen heeft, uit de doeken gedaan. In zijn optiek dient nadruk gelegd te worden op het verbeteren van het onderwijs en het uitbreiden van de economie in het bijzonder de sectoren internationale financiële dienstverlening, internationale handel en industrie. Echter een van de meest opvallende voorstellen die hij naar voren heeft gebracht betreft het opzetten van een sociaal verantwoordelijkheidsfonds om sociale problemen op te lossen. Dit fonds zou gefinancierd moeten worden door particuliere en overheidsbedrijven die elk respectievelijk 2% en 3% van hun omzet ter beschikking zouden moeten stellen. Gegeven de financieel en sociaal-economische situatie waarin Curaçao momenteel verkeerd is dit voorstel, hoe sympathiek het echter ook is, financieel- economisch niet haalbaar. De lastendruk waarmee bedrijven momenteel worden geconfronteerd ( zie separaat in deze Newsletter artikel hieromtrent) en de aankondiging van de Regering dat in de komende periode deze verder substantieel omhoog zal gaan leidt ertoe dat de concurrentiepositie van bedrijven ernstig is aangetast. Gerenommeerde bedrijven hebben 1

2 als gevolg van deze ontwikkeling reeds aangekondigd tot inkrimping van activiteiten over te gaan met als gevolg verlies van arbeidsplaatsen. Ook de analyses van het Ministerie van Economische Ontwikkeling (MEO) en de Centrale Bank van Curaçao en St. Maarten (CBCS) wijzen eenduidig in de richting van economische krimp als de aangekondigde lastenverzwarende maatregelen worden doorgevoerd. Veel keuze is er echter niet. Er zal eerst door een dal moeten worden gegaan voordat de weg omhoog weer bewandeld zal kunnen worden. Deze ontwikkeling zal volgens de econometrische modellen gepaard gaan met een toename van de werkeloosheid. Het extra belasten van bedrijven met een additionele heffing van 2% -3% zal ertoe leiden dat de kans aanzienlijk wordt vergroot dat additioneel nog meer personen hun baan zullen gaan verliezen. Hiermee wordt het paard achter de wagen gespannen. Immers creëren van arbeidsplaatsen is het middel bij uitstek om armoede te bestrijden en duurzaam op te lossen. Gezien het feit dat alle indicaties uitwijzen dat de werkeloosheid zal gaan toenemen is het aan te bevelen om maatregelen te nemen om deze negatieve ontwikkeling zoveel mogelijk te mitigeren. Concreet kan hierbij worden gedacht aan het in werking laten treden van de zgn. Lei di Bion die in 1989 door de toenmalige Staten is aangenomen en goedgekeurd maar nimmer door de regeringen is afgekondigd en in werking getreden. Uiteraard zal ook blijvend aandacht besteedt moeten worden aan het oplossen van sociale problemen. In dit kader is het goed om te memoreren dat in de landsbegroting voor sociale ontwikkeling ongeveer ANG 400 mln. is gereserveerd. Dit komt overeen met bijna 25% van de totale begroting. Vragen die hierbij gesteld kunnen worden zijn waarom met een dergelijk substantiële bedrag nog een apart fonds nodig is. Is dit niet voldoende? Worden deze middelen effectief besteed en hoeveel kan de economie (nog) dragen voor deze activiteiten? Daarnaast zijn er andere bestaande bronnen die specifiek geoormerkt en aangewend zouden kunnen worden voor het gewenste sociaal verantwoordelijkheidsfonds : - De indertijd ingevoerde 5% opcenten op inkomsten en loonbelasting ter financiering van Korpodeko. Financiering van Korpodeko is gestopt echter deze middelen zijn nimmer aan de burger terug gegeven doch (ten onrechte) opgenomen in de pot algemene middelen. Daar opcenten zijn afgeschaft zal een deel van de IB en LB voor het sociaal fonds geoormerkt kunnen worden. - De jarenlange overschotten ( ongeveer ang 20 mln. per jaar) van het Ongevallen fonds die volledig door werkgevers worden opgebracht maar gebruikt worden om tekorten ZV te financieren. - De indertijd ingevoerde extra accijns op benzine voor sport. Het extra belasten van bedrijven met het reële gevaar dat de werkeloosheid en daarmede armoede zal gaan toenemen, kan met deze ombuigingen wellicht achterwege blijven. 2

3 Speech Keynote Speaker Mr. Helmin Wiels held on the occasion of the 40 th VBC Year End Luncheon December 12, 2012 Vishon pa un Plan Strategiko Nashonal Introdukshon Kòrsou, kontrali na e otro islanan di e èks Antia Hulandes, semper tabata un sentro di servisio. Banda di e echo ku ya pa mas ku 150 aña, Kòrsou a etalá su mes komo sentro di servisio portuario, impulsá pa un dje pioneronan den servisio marítimo, ku tabata Salomon Elias Leví Maduro. Na komienso di siglo 20, Kòrsou a konosé un kresementu abrupto tantu demográfiko, komo komersial.ku yegada di Bataafse Petroleum Maatschappij, despues yamá Shell, nos a konosé un proliferashon di aktividatnan den haf, siudat i áreanan rondó di Schottegat.Esaki, na su turno a trese kuné un kantidat di otro tipo di servisio for di esun simpel te esun di alta teknologia. Manera semper sa pasa den kasonan asina ki, Kòrsou a konosé un eksploshon demográfiko, debí ku mester a importá trahadó. Di un poblashon di habitante na 1915, nos por opservá ku rondó di 1950, ya nos poblashon tabata konta ku habitante, pues un kresementu di 500% den 35 aña! Debí ku e konsepto di zonifikashon i urbanisashon tabata limitá serka nos outoridatnan, nos por a nota un kresementu sin kòntròl di e barionan rondó di refineria i despues esnan adjasente. E kondishon di barionan akí i nan habitantenan no tabata adekuá i no a kambia mashá awe na Ku otro palabra, tin un kantidat di bario ku tin 100 aña òf mas den e mesun situashon. Ta lógiko, ku si tres generashon lanta den barionan bou di e mesun kondishonnan, bo ta krea loke nan ta yama den sosiologia un sup-kultura den bo sosiedat. Manera a sosodé den otro paisnan, nos no a atendé ku e áreanan akí i nos a sigui krea barionan rondó di esnan eksistente, pero ku mihó kondishon i fasilidat kreando un situashon asimétriko, sosial i infrastruktural. Den dékada 90 paisnan den nos region a base di un kambio di paradigma a kambia tantu struktura ekonómiko, komo kalidat di bida di nan habitantenan. Aki na Kòrsou, un kaya ta marka e diferensia entre kalidat di bida di habitantenan. Esaki ta e promé indikadó di divishon ku tur su konsekuensianan na momento ku hende a kuminsá krusa kaya! Nos a keda atras den desaroyo di instrumentonan pa maneho di poblashon den relashon pa ku desaroyo ekonómiko. Den e dokumento aki, nos ke eksponé e puntonan débil, e solushonnan i ròl di aktornan den un PLAN STRATÉGIKO NASHONAL. Enseñansa Enseñansa ta e derecho mas fundamental di e ser humano! Sin e derecho akí, ningun otro derecho por keda lográ! E derecho akí ta ankrá den artíkulo 28 di e tratado internashonal enkuanto derecho di mucha. Artíkulo 13 di e tratado ESOCUL i artíkulo 14, 15 di e parti II di e tratado europeo enkuanto derecho humano (EVRM). Ta p esei enseñansa mester ta aksesibel i riba mesun nivel riba henter teritorio. Posishon ekonómiko di mayornan no por ta un opstákulo pa partisipashon di e muchanan den enseñansa. 3

4 Ta konosí, ku enseñansa ainda falta, akoplamentu ku realidat di merkado. Un ehèmpel klásiko di esaki ta e siguiente sifranan di SBO. Nos a parti nan den ocho kategoria: 1. Verzorging (853 studiante, 24%) 2. Administratie (827 studiante, 23%) 3. Techniek / Bouwkunde (586 studiante, 17%) 4. Toerisme / Hospitality (501 studiante, 14%) 5. ICT / Telecom (366 studiante, 10%) 6. Commercieel / Marketing / Bank en Verzekering (230 studiante, 7%) 7. Juridisch (139 studiante, 4%) 8. Sport ( 27 studiante, 1%) E sifranan aki ta duna un repartishon di e totalidat di studiante di SBO na Kòrsou i ta basa riba datonan di e proyekto 'Enseñansa Liber'. Aki nos ta nota, ku pa e sektor tékniko/metalúrgiko, no tin suministro adekuá di profeshonalnan. E ofisina sentral di planifikashon lo tin e tarea prinsipal pa monitoriá, ahustá i rekomendá kambionan den maneho di enseñansa. Tambe nos ta mira un enfoke desproporshonal riba estudionan den área di atministrashon riba nivel di SBO. No tin ningun indikashon ku nos merkado ta bai tin mester di asina tantu profeshonal den e área aki den e añanan benidero. Pa falta di datonanan konfiabel "up to date" di e demanda pa profeshonalnan den nos merkado, aktualmente no tin un bon instrumento pa stür e hóben ku ta bai studia, den e direkshon ku merkado su nesesidat ta. Konsekuentemente nos maneho di enseñansa i di labor, ta pèrdè na efisiensia i efikasia. Studiantenan den region ku ya ta un éksito lo ta parti integral den e strategia di Brain Gain ku mester remplasá e ruta di "Brain Drain" ku nos enseñansa a tuma último dékada. Sifranan ta mustra un kresementu den e petishonnan pa ku studiamentu den region. Bibienda i Urbanisashon Pa eliminá e retraso grandi ( ) di bibienda, mester implementá e asina yamá urban growth boundary, pa garantisá uso i desaroyo optimal di nos terenonan. Un kambio den e lei di konstrukshon Bouwverordening, ta imperativo pa por permití konstrukshonnan di vivienda di 4 piso. Un plan di transporte rápido ta loke nos a krea kaba i ku ta inkluí un via di bùs pa fasilitá i agilisá transporte públiko. E ta inkluí un ruta sentral pa transporte públiko, kombiná ku terminalnan di bùs, ku ta duna akseso pa e barionan paden. Konstrukshon di un hospital nobo lo konstituí sin duda un impulsadó di e sektor di konstrukshon en partikular i di ekonomia en general. Ekonomia Kòrsou tin e kapasidat, infrastruktura i konosementu pa bira un sentro di servisio pa diferente sektor. Esaki ta eksigí un unifikashon di idea i di akshon. Lo ta kontraproduktivo pa kada sektor, na nan manera, etalá Kòrsou separadamente. Mester unifiká esfuerso, medio i konosementu pa brand Kòrsou konhuntamente i ku un kara internashonal. Esaki a trese mi na e idea pa proponé un asina yamá, Development Coalition, ku un kordinadó na kabes pa traha riba branding and networking. Nos mester sali pafó di frontera, desaroyando produkto nobo. 4

5 Servisio finansiero internashonal E sektor akí a risibí hopi daño den e último añanan, debí na kambionan di e kódigo fiskal den reino hulandes. E entrada stabil di 600 mion florin averahe, ku nos tabata risibí te ku 2006 a sufri un bahada di 21% na Aki ta trata e entrada di plaka strañero. Tur hende mester ta di akuerdo ku tantu e NFR i e BRK a afektá e sektor. Tambe nos sa ku tin proposishonnan riba mesa pa modifiká e leinan akí. Sinembargo, na mes momento nos mester tabata trahando riba merkado i produktonan nobo, negoshando akuerdonan bi-lateral ku otro paisnan. Nos mester krea nos mes leinan fiskal kompañá pa bon supervishon di nos banko sentral i ku mas rapides den servisio. Oportunidatnan internashonal ta enorme pa Kòrsou, pero nos trato enkuanto e sektor akí ta konservadó. E sektor di servisio finansiero internashonal ta 100% eksportashon i si nos pais ke bira realmente kompetitivo, ta un conditio sine qua non pa introdusí un exportregeling den nos leinan. E lei akí ta konta pa nos zona franka i nos sektor industrial. E ehersisionan akí ta nesesario pa: a. Sigurá e negoshi di bankonan offshore. b. Salbaguardiá e eksistensia di e mas di kompanianan akí despues di c. Fortifiká nos posishon internashonal. d. Krea un merkado ku nos ta dominá. Industria i Zona Franka Kòrsou su industria a produsí te ku 1999: 268 mion USD na entrada di divisa. 27 mion USD di spar na divisa debí na produkshon lokal en bes di eksportashon. 14% di forsa laboral lokal. 8% di kontribushon di e PIB. Hasiendo uso adekuá i kreando merkado, por hasi e sektor akí e proveedor di empleo di mas grandi di pais. Den e esfera akí, e tratado di LGO nobo lo por brinda Kòrsou e posibilidat akí. Un paso nesesario lo bira nos inklushon den Caricom, ku lo ta un instrumento balioso. Ta imperativo pa hasi kambionan den e lei di atmishon i ekspulshon pa fasilitá otorgamentu di visa pa propulsá hasimentu di negoshi den zona franka. Gobièrnu, komo akshonista mester asumí su responsabilidat i hasi kambionan drástiko den maneho di Curinde, ku na lugá di ta promotor lokal i internashonal di aktividatnan industrial i di embarke i trasbordo, a bira un simpel hürdó di edifisio i tereno! Esaki un makelaar lo a hasié mihó! Responsabilidat Sosial Empresarial Manera nos a ilustrá den nos introdukshon, nos sosiedat a krese di un forma asimétriko i esaki a trese kuné síntoma di e inekidat akí: Mamanan soltero i ousensia di tatanan Mamanan adolesente (tiner) Famianan desfunshonal 5

6 Problemanan sosial-emoshonal Kriminalidat Suidadano disosiá Komo empresario, trahadó i suidadano, nos tur ta konsiente di e daño ku aktonan deliktivo i kriminal ta hasi na sosiedat, negoshinan i klima di invershon en general! Intervenshon di outoridatnan ta ora ya kaba e daño a keda hasí. Pa prevení, semper mester bai na e orígen dje problema, ku ta e medio-ambiente ku e hóben ta krese aden. Den e fase ei ta fásil pa kambia e hende, pero e ta eksigí un aserkamentu kordiná den kua tantu sektor privá, partikular i kompanianan di gobièrnu ta partisipá segun e konsepto di triple bottom line, ku ta kontené e elementonan básiko di e Corporate Sivil Responsability. (òf ta Corporate Social Responsibility?) No tin otro alternativa ku aserkamentu komun i konkreto, den kua konosementu i medionan ta keda konsentrá den un Fondo di Responsabilidat Sosial den kua por ehèmpel sektor privá ta partisipá ku 2% di nan omzet i empresanan di gobièrnu, ku 3% di nan omzet. Si nos realisá ku no tin dos Kòrsou i ku ta un (1) kaya so ta separá esun ku tin for di esun ku no tin, boso lo tin ku adoptá e proposishon akí. No tin Progreso sin Esfuerso! Speech Mr. L.Rigaud held on the occasion of the 40 th VBC Year End Luncheon December 12, 2012 Welcome ladies and gentlemen As always we will start by thanking our members for their increased support in 2012 which has allowed us to become more active in representing the interests of the business community in particular and in promoting the health of the Curacao economy in general. The decision to invite Mr. Wiels was a controversial one within the board of the VBC and also within the community. The reason why we invited Mr. Wiels obviously has a lot to do with the fact that his party, Pueblo Soberano, gathered the most votes in the last election and will be the senior partner in the upcoming Government. The main reason was, however, that we felt that after years and years of hearing Mr. Wiels saying rather unpleasant things about the business community in general and many of us in particular we started to hear Mr Wiels talk about working together with the business community and improving the economy and that is exactly what the business community wants to hear. We want to work together with the Government for the sake of Curacao. Some of you may remember that 2 years ago we presented then prime minister Schotte with a Xmas wish list. Last year we reviewed what happened with our wish list and concluded that we must have been very naughty because we hardly got anything we asked for and we lamented the fact that we suffered from very deficient government. We could do the same thing this year but the results would be not too different from last year 6

7 and on Government we would have to say that in 2012 we have suffered through the worst period in our political history since Rather than gloomily look back at the past we have decided to confidently look towards the future and present Mr. Wiels with a reformulated Xmas wish list. 1) We really need an Economic Masterplan. Let s not reinvent the wheel. The former Government has paid a lot of money to the TAC consultants to come up with a study. We understand that the study is almost ready. Let s organize an economic seminar in which the outcomes of this study are presented and discussed with all local economic experts from the Central Bank, Government Departments, the private sector, the platform of economists, etc. The outcome of this seminar should serve as the basis for an economic masterplan for the coming 4 years as well as indicate what we can start doing immediately to improve our economy. 2) We wish for an internationally competitive tax system with less direct taxation (IB/WB), more indirect taxes (OB, ABB, BTW) and the elimination of cumulation. 3) We need to address the serious problems within our educational system. 4) We wish for a reduction of red tape as this is essential for economic growth. 5) Normally we ask for lower costs of doing business when we mention water and electricity. The situation we find ourselves in at the end of 2012 is so bad that we scale back our wish and just ask that we HAVE water and electricity in Aqualectra needs to be rescued from the near dead experience it finds itself in and the water & electricity plant at the refinery (CUC/BOO/CRU) needs to finally start producing if we want to continue to enjoy the employment and foreign exchange that the Isla refinery generates for our economy. Just look at Aruba where the refinery closed down after almost a century. We also believe that alternative energy must continue to be part of the picture as it s not only good for our environment but also provides cost savings and last but not least improves our balance of payments. 6) We wish for an improvement of our infrastructure. 7) We need to rescue our old age pension (AOV) and Health care insurance (BZV/ZV soon to be called Basis Verzekering) without wrecking the economy. That means that the pension age MUST be increased to 65 and that the level of health care provided by the BV can NOT be higher than the present ZV level. Last but not least dumping almost all the premium increases in the lap of the business sector (werkgevers premies) will only push more companies over the edge and result in more unemployment, poverty and crime. We express the hope that the national dialogue process will continue with the new Government. 8) We need to improve productivity and that is only possible if we get more flexible labor laws. 9) We need to urgently address the 500 pound gorilla in the room which is the ANG 1.7 billion current account deficit in the Balance of Payments. We need to identify, develop and realize more foreign exchange generating businesses in tourism, in international financial services, in international trade & transport services as well as create new businesses in new sectors. The job of the government is to create the conditions for this to happen and act as facilitator. 7

8 10. Most of all Ladies and Gentlemen, more important than everything we mentioned before, we wish for good government, respect for the rule of law and a functioning democracy. Thank you for your attention and bon apetit. Leo Rigaud On behalf of the VBC board 2.ECONOMIE Maatregelen ter aanpak van de financieel en sociaal economische crisis Het demissionaire interim kabinet heeft met data aangetoond en onderbouwd dat Curaçao zich financieel en economisch in zwaar weer bevindt. Om de weg naar herstel in te slaan zijn een aantal voorstellen en maatregelen aangekondigd respectievelijk ingevoerd. Het gaat om een mix van inkomstenverhogende en uitgaven verlagende maatregelen alsook enkele investeringsvoorstellen. Hieronder volgt een beknopt overzicht van de belangrijkste voorstellen en maatregelen: (Premie) verhogingen Sociale Verzekeringen: AOV: - 2% ( van 7 naar 9 % ). Deze verhoging zou ten laste moeten komen van de werkgevers. Dit is een forse stijging. - Optrekken loongrens van ANG naar ANG ZV: - 0,7 % ( van 8,3 naar 9%) voor werkgevers - 0,9% (van 2,1 naar 3%) voor werknemers - 1,9% voor ziekengeld ten laste van werkgevers - Optrekken premiegrens van ANG naar ANG Minimumloon: Verhoging met 3,3% Grondbelasting: Invoering progressief grondbelastingtarieven. Afhankelijk van de waarde van het onroerend goed zal de stijging tussen de 16 42% gaan bedragen. OB: Verhoging met 3% (van 6 naar 9%) op luxe goederen. Vooralsnog is het onduidelijk welke goederen tot deze categorie worden gerekend en of er sprake is van handhaving van cumulatie. 8

9 Posttarieven: Verhoging tarieven met 2,8% Luchthavenbelasting en landingstarieven: Verhoging van de tarieven luchthaven belastingen en landingsgelden Overheidsfinanciën: Aankondiging dat ANG 90 miljoen bezuinigd gaat worden. Winstbelasting: Invoering van een winstbelastingtarief van 3,4% voor internationaal opererende ondernemingen ( winsten behaald uit exporten) Investeringsprojecten: - Aankondiging bouw nieuw ziekenhuis - Onderwijs - Kapitaal investeringen Overheids N.V. s Gevolgen: Uit voorlopige analyses van het Ministerie van Economische Ontwikkeling (MEO) uitgevoerd met het Curalyse model blijkt dat implementatie van deze maatregelen voor de komende twee jaar tot een economische krimp zullen leiden vergezeld van verlies aan arbeidsplaatsen. Ook de analyses van de Centrale Bank van Curaçao en St. Maarten wijzen in dezelfde richting. Redactioneel commentaar: Alle indicaties wijzen in de richting dat de Curaçaose economie een periode van recessie tegemoet gaat. De talrijke lastenverzwarende maatregelen voor burgers en ondernemers leiden tot inkomstenverhogingen van de overheid. Niet aan de indruk kan worden ontkomen dat de al jaren bestaande scheve verhouding tussen de inkomstenverhogende en uitgaven verlagende maatregelen van de overheid wordt gecontinueerd. Verhoudingsgewijs worden de uitgaven te weinig verlaagd waardoor de overheidstekorten op een te hoog niveau blijven. De lastenverzwarende maatregelen die gelegd worden bij de private sector leiden wel tot aantasting van de concurrentiepositie met als gevolg daling van de groei en investeringen, verlies aan arbeidsplaatsen en minder overheidsinkomsten. Ook het vertrouwen wordt aangetast. Een neerwaartse spiraal dreigt. De situatie wordt verergerd door inconsistent beleid van de overheid. Er wordt gesteld dat er onvoldoende middelen zijn en een beroep gedaan op een ieder om de broekriem aan te halen docht tegelijkertijd wordt aangekondigd dat de AOV uitkeringen, minimumlonen, posttarieven, luchthavenbelasting etc. worden verhoogd alsook kerstbonus in de publieke sector wordt uitgekeerd en ten opzichte van andere groepen in de samenleving een luxere ziektekostenverzekering aan de ambtenaren zal worden verstrekt. Ook op fiscaal gebied is de inconsistentie groot. Al jaren wordt gepleit voor afschaffing van de cumulatie OB in combinatie met een nul tarief voor goederen van 9

10 eerste levensbehoeften om zo de lage inkomenstrekkers te ontzien. Steevast is dit door de overheid afgewezen met als argument dat hanteren van gedifferentieerde OB tarieven niet mogelijk is omdat de versimpeling van het systeem wordt aangetast. Nu de nood bij de overheid hoog is wordt voorgesteld om over te gaan tot invoering van een OB tarief van 9% op luxe goederen zonder afschaffing van de cumulatie. Vooralsnog is het niet duidelijk welke producten tot deze categorie behoren. Het door de overheid gedemonstreerde aanpak is opportunistisch en tast de betrouwbaarheid van de overheid aan. Het gezamenlijk delen van de pijn om de Curaçaose economie weer gezond te maken zal naar bescheiden mening van de VBC eerder geaccepteerd en gerealiseerd worden indien dit zou gebeuren op basis van een helder en consistent beleid en visie met als voorname uitgangspunten daadkracht, dialoog, integriteit, transparantie, wederzijds respect, eenheid en evenwicht. Op deze wijze zal het vertrouwen hersteld kunnen worden en zal invulling gegeven kunnen worden aan het streven van de nieuw aan te treden (taken)kabinet zoals prachtig verwoord in het overeengekomen regeerakkoord: Pas, Trakilidad i Prosperidat. Zonder vertrouwen zal het moeilijk worden om vrede, rust en voorspoed te bewerkstelligen. MINIMUMLOON 2013 De Minister van Sociale Ontwikkeling, Arbeid en Welzijn (SOAW) is voornemens om per 1 januari 2013 het minimumuurloon op Curaçao met 3,3% te indexeren. Als gevolg zullen de volgende (bruto) minimumuurlonen per 1 januari 2013 van kracht worden: Overzicht bruto minimumuurlonen per 1 januari 2012 Curaçao Leeftijd % uurloon Naƒ uurloon Naƒ jr 100% 7,93 7,68 20 jr 90% 7,14 6,91 19 jr 85% 6,74 6,53 18 jr 75% 5,95 5,76 17/16 jr 65% 5,15 4,99 weekloon 40 uur, 21 jr > 317,20 307,20 weekloon 45 uur, 21 jr > 356,85 345,60 maandloon 40 uur, 21jr > 1374, ,20 maandloon 45 uur, 21jr > 1546, ,60 Het minimumweekloon wordt berekend door het aantal gewerkte uren per week te vermenigvuldigen met het geldende minimumuurloon. Het minimummaandloon wordt berekend door het minimumweekloon te vermenigvuldigen met de factor 52/12. 10

11 AOV/AWW premiepercentages en uitkeringsbedragen, ZV/OV premiepercentages, hoogte loongrenzen en cessantia bijdrage per 1 januari 2013 Premies uitgedrukt in % van het inkomen: AOV 13 % 13% werkgeversdeel 7 % 7% werknemersdeel 6 % 6% AWW 1,0% 1,0% werkgeversdeel 0,5% 0,5% werknemersdeel 0,5% 0,5% ZV 12,5% 12,5% werkgeversdeel 8,3% 8,3% werknemersdeel 2,1% 2,1% overheid 2,1% 2,1% OV volledig ten laste van de werkgever 0,5-5,0% 0,5-5,0% Loongrens AOV/AWW NAƒ Loongrens ZV/OV Naƒ per jaar , ,40 per maand 5.135, ,20 per week 1.185, ,20 per dag (5 daagse werkweek) 237,00 229,44 per dag (6 daagse werkweek) 197,50 191,20 Ouderdomspensioen Naƒ per maand Per persoon (Vrouw/Man) 862,- 834,- Toeslag 591,- 572,- Weduwen-en weduwnaarspensioen NAƒ per maand t/m 39 jaar 400,- 387,- 40 t/m ,- 506,- 49 t/m ,- 633,- 58 en ,- 834,- Wezenpensioen NAƒ per maand halve wezen volle wezen halve wezen volle wezen 0 t/m 9 j 288,- 315,- 279,- 305,- 10 t/m ,- 345,- 305,- 334,- 11

12 15 t/m ,- 398,- 334,- 385, Cessantiabijdrage per werknemer per jaar NAƒ 40,- 40,- 4.(Nieuwe)Wetgeving Beknopt overzicht recente (initiatief) wetsvoorstellen/aanpassingen op sociaaleconomisch gebied welke door de Regering dan wel als initiatief ontwerp van de Staten aan de wetgevende macht ter behandeling zijn aangeboden en waar de SER advies over dient uit te brengen (periode november 2012 t/m december 2012). In de betreffende verslagperiode heeft de regering de volgende stukken wetgeving aan de SER aangeboden ter advisering: Ontwerp Ministeriële regeling met algemene werking ter aanpassing van het minimumloonbedrag per 1 januari Het minimumuurloon zal per die datum ANG 7,93 gaan bedragen ( was ANG 7,68 in 2012). 5.ECONOMIC INDICATORS Foreign Exchange Position (x mln) : Oct 2012 : NAƒ 2,206 Oct 2011 : NAƒ2,314 Consumer Price Index (Oct 2006 = 100) Nov 2012 :122,4 Nov 2011 :118.4 Change : 3,4% Average inflation past 12 months : 3,2% Population and Employment Curaçao : Total population 150, ,426 Employed population 62,042 59,453 Unemployed population 6,721 6,325 Labor Force 68,763 65,778 Unemployment rate 9.8% 9.6% 12

13 GDP Curaçao (x mln) Private consumption ( x mln) Private investments (x mln) Export of goods & services (x mln) Imports of goods & services (x mln) Stay over tourism no of visitors : Jan-Oct 2012 year to date : Jan-Oct 2011 year to date: Change : 8% Cruise tourism no. of passengers : Jan-Oct 2012 year to date : Jan-Oct 2011 year to date : Change: 18% Stay over nights Jan-Oct 2012 year to date: 2,997,950 Jan-Oct 2011 year to date: 2,660,844 Change: 13% Occupancy rate Hotels Oct 64,40 % 71,63% Average YTD 72,96% 75,83% Shipping : Jan - Oct 2012 Jan - Oct 2011 Freight Tanker Cruise Others Jan-Sept 2012 Jan-Sept 2011 Cargo movements, metric tons Unloaded ,230 Loaded 169, ,461 Aug 2012 Aug 2011 Total companies Commercial Register Local 23,309 22,851 International 15,481 16,301 Total 38, Source: Centrale Bank van Curaçao en Sint Maarten, Central Bureau of Statistics, Curaçao Tourism Development Foundation, Curaçao Port Authority, MEO, CHATA, Chamber of Commerce Curaçao 13