Betreft: Beslissing samenwerking reddingsbrigade en veiligheidsregio Midden- en West Brabant in de Nationale Rampenvloot (NRV)

Transcriptie

1 Betreft: Beslissing samenwerking reddingsbrigade en veiligheidsregio Midden- en West Brabant in de Nationale Rampenvloot (NRV) Aan: Burgemeester Klijs (Moerdijk) Burgemeester Depla (Breda) Burgemeester Huisman (Oosterhout) Burgemeester Petter (Bergen op Zoom) Griffiers van gemeente Bergen op Zoom, Breda, Oosterhout en Moerdijk Dhr. M. Verhoeven, Dhr. D. Kransen (Veiligheidsregio MWB) Gemeentesecretaris Bergen op Zoom, Oosterhout, Moerdijk en Breda Geachte burgemeester Depla, burgemeester Petter, burgemeester Klijs en burgemeester Huisman, Met grote verbazing werden wij deze week op hoogte gesteld dat de veiligheidsregio middenen west Brabant het besluit heeft genomen om tijdens grootschalige watersnoodrampen of overstromingen geen gebruik te maken van de huidige reddingvloot in onze regio. Na aftreden van voormalige directeur veiligheidsregio Dhr. Van Mourik en nog voor aanstelling van een nieuwe heeft de interim directeur dit besluit genomen. De veiligheidsregio heeft doen besluiten een zestal boten aan te schaffen en deze onder te brengen bij diverse oppervlaktereddingteams. Met deze 6 boten zal in geval van optreden door de NRV (aangestuurd door reddingsbrigade Nederland) een reddinggroep van 4 eenheden worden geformeerd met brandweervaartuigen en brandweermensen vanuit de regio Middenen West Brabant. Met dit besluit wordt de huidige reddinggroep in onze regio aan de kant geschoven. Deze groep, bestaande uit 4 reddingsbrigade vaartuigen (waarvan er 3 gestald staan op de brandweerkazernes), 50 goed opgeleide en getrainde lifeguards en al het materiaal behorende tot deze vloot zal dus gaan verdwijnen. Met het verdwijnen van deze eenheden worden de reddingsbrigades geraakt die deze vaartuigen voor Reddingsbrigade Nederland bemensen. Dit zijn de leden van de reddingsbrigade in Breda, Oosterhout, Moerdijk en Bergen op Zoom. Jarenlang bouwen aan een structuur, opleiden van mensen en oefenen op lokaal, regionaal en landelijk niveau, wordt ineens teniet gedaan. De grootste verbazing wekte ons in het feit dat de hele vloot operationeel en gebruiksklaar is en er toch wordt gekozen opnieuw te beginnen. Dit komt hard aan bij de vrijwilligers van de reddingsbrigade, die zich jarenlang belangeloos hebben ingezet om dit te bereiken. Niet alleen voor de rampenvloot heeft dit gevolgen, maar ook op lokaal niveau zullen de reddingsbrigades hun werk, tijdens incidentele inzetten, niet meer kunnen doen. In de regio Midden- en West Brabant worden ongeveer 50 incidentele bewakingen gedaan. Hier worden voornamelijk de boten van de rampenvloot voor gebruikt. Met het verdwijnen van deze vloot zullen ook deze inzetten niet meer gedaan kunnen worden door de vrijwilligers van de

2 reddingsbrigade. Denk hierbij aan zwemtochten op het water, zeilwedstrijden, intochten sinterklaas, lokale waterevenementen e.d. Een reddingsbrigade is een vereniging waarin leden zichzelf leren te redden, andere leren te redden en voorlichting geven over de gevaren van verdrinking. Dit komt naar voren in de opleidingen en het geven van de voorlichting maar ook in het daadwerkelijk houden van toezicht en redden van mensen. Dit toezichthouden splitst zich uit in seizoen toezicht zoals op de Galderse Meren, het beschreven incidentele toezicht en het leveren van een eenheden bij overstromingen. Deze combinatie van taken en de daarbij beschikbare middelen die aanwezig zijn door deze taken leveren onze leden de passie en motivatie om dit werk vrijwillig te doen. Het verwijderen van een vaartuig uit de vereniging raakt dan ook breed de mogelijkheden van de vereniging in het uitvoeren van die taken. Met het verdwijnen van de reddingsbrigade boten van de rampenvloot zal een enorm stuk ervaring, kennis en materiaal verdwijnen uit onze regio en dit zal dus ook indirect grote gevolgen hebben voor de veiligheid op het water tijden evenementen. Wij hopen dat u als burgemeester en gemeenteraad de veiligheidsregio kunt laten inzien dat deze keuze niet de juiste is en wordt heroverwogen. Als bijlage heb ik een document toegevoegd. Dit document geeft de ontwikkeling van de Nationale Rampen Vloot weer in 2016 en de stand van zaken per 22 februari Dit document is opgesteld door Dhr. Luc Dietz, directeur reddingsbrigade Nederland. Met vriendelijke groet, M.A. (Marc) van den Berg Coördinator Regionale Voorziening Reddingsbrigades Midden- en West Brabant

3 Voor: BVV Van: Luc Dietz Betreft: Stand van zaken Nationale Reddingsvloot Datum: 22 februari 2017 In maart 2016 is een intensieve lobby gestart om de exploitatiebijdrage voor de Nationale Reddingsvloot (verder: NRV) te behouden. Het ministerie verzorgde deze bijdrage reeds enkele decennia in verschillende constructies en men heeft bij het aangaan van de laatste overeenkomst in 2010 al aangegeven, dat deze financiering overgenomen moet worden door de 25 veiligheidsregio s (VR s). Wat is er gebeurd sinds maart 2016? De lobby is vorig jaar vrij massaal ingezet via politici en media. Dit leidde ertoe dat er motie is ingediend door VVD/SP die de minister opriep dit probleem op te lossen. Deze motie is door alle Kamerfracties gesteund. De minister heeft hierop het Veiligheidsberaad (25x Burgemeester grootste stad per regio) het verzoek gedaan met een uitspraak te komen. Daarop heeft het Veiligheidsberaad de Raad Directeuren Veiligheidsregio s (RDVR) opdracht gegeven een onderzoek te doen naar: - Nut en noodzaak van een dergelijke reddingsvloot - Wie zo n vloot kan leveren? - Staan de kosten die Reddingsbrigade Nederland (RN) doorbelast, in verhouding met de geleverde prestatie? Voor de uitvoering van dit onderzoek heeft de RDVR heeft in september 2016 een werkgroep ingesteld met daarin: - Tijs van Lieshout, directeur VR Limburg-Noord, - John van der Zwan, directeur VR Gooi & Vechtstreek, - Nico van Mourik, directeur VR M-W Brabant, (tevens voorzitter RDVR) - Marjan Heijman, secretaris RDVR, - Jos Stierhout, directeur KNRM, - Luc Dietz, directeur Reddingsbrigade Nederland, Deze werkgroep is verschillende malen bijeen geweest, expertisebijeenkomsten georganiseerd, een enquête onder veiligheidsregio s uitgevoerd en is op werkbezoek geweest bij de Britse collega s van de RNLI. In januari 2017 is het rapport van de werkgroep opgeleverd met de volgende conclusies: - Nut en noodzaak is in Nederland aangetoond - RN is de enige partner die op enige schaal een dergelijke vloot kan leveren - De kosten die RN doorberekent, zijn in verhouding tot de prestatie - Van de 25 regio s hebben er 22 een serieus probleem bij een overstroming (niet: Drenthe, Twente, Brabant Zuid-Oost) In hun reacties op het rapport hebben de VR s aangegeven in beginsel de conclusies te delen. Daarbij is aangeven dat de VR s besef hebben van de risico s. Dat als het een keer mis gaat, en Nederland (deels) overstroomt, het ook echt goed misgaat. Dan heb je alles nodig wat kan varen. En er is dan een structuur nodig waarbinnen de inzet kan plaatsvinden en er reddingswerkers klaar moeten staan met vaardigheden om hulp te verlenen tijdens een overstroming. Met deze conclusies was er echter niet direct een oplossing voorhanden voor de toekomstbestendigheid van de NRV. Enkele veiligheidsregio s waren van mening dat een en ander nog onvoldoende onderbouwd was en teveel gestoeld op aannames. Daarbij geven regio s aan ook eigen varend materiaal te hebben die direct is in te zetten bij een grote watercalamiteit / watersnoodramp. 1

4 Operationeel concept Inmiddels is vanuit deze discussie een operationeel concept ontwikkeld met als uitgangspunt dat de 22 regio s met een overstromingsrisico minimaal één reddingsgroep leveren voor een landelijke calamiteitenvloot (NRV 2.0). Een reddingsgroep bestaat uit vier varende reddingseenheden en elke regio draag zelf de kosten voor zijn reddingsgroep Dat betekent dat de calamiteitenvloot uit 88 reddingseenheden bestaat. Deze vaartuigen vormen dan een vloot, die in staat moet zijn om een coördinerende-/gidsfunctie te vervullen bij een overstromingsramp. Als first responder voorziening, maar ook leidend voor andere hulpverleningsvaartuigen die ingezet kunnen worden, inclusief de (varende) hulp van burgers. In deze ontwikkeling worden nu scenario s uitgewerkt waaruit een regionale reddingsgroep kan bestaan. Het kan zijn dat de groep gevormd wordt vanuit de (oude) NRV en de reddingsbrigades, uit eenheden van de Veiligheidsregio (brandweer) of een combinatie. Reddingsbrigade Nederland gaat er in mee om de regio s vrij te laten in deze keus. Het afdwingen van een oranje invulling in 22 regio s zou naar alle waarschijnlijkheid tot veel weertand leiden met een beperkt resultaat tot gevolg. Het is immers in deze discussie niet reëel te stellen dat alleen de reddingsbrigade eenheden een bijdrage kunnen leveren tijdens overstromingen. Onderdeel van het operationeel concept is dat Reddingsbrigade Nederland de kop op de vloot verzorgd. Dan gaat het over expertise verzamelen en leveren ter ondersteuning bij grote inzetten, specialistische opleidingen verzorgen en het organiseren van (bovenregionale) oefeningen. Het ministerie van Veiligheid en Justitie (of het IFV) moet de kosten voor deze centrale voorziening dragen. Anders gezegd, het operationeel concept van de calamiteitenvloot (NRV 2.0) zal ten aanzien van de totale kosten voor 50% door de regio s gedragen worden en voor 50% door het Rijk. Wat is nu de stand van zaken? Op vrijdag 17 februari is het operatoneel concept verder besproken in de RDVR. Daarbij hebben 17 regio s aangegeven dat zij het eens zijn met het operationeel concept en als regio een groep gaan leveren. De 5 andere regio s willen hier pas een besluit over nemen na bestuurlijke ruggespraak. Voor Reddingsbrigade Nederland en de lokale reddingsbrigades die een NRV-eenheid in bruikleen hebben wordt het nu spannend. De vraag is welke regio s nu voor oranje eenheden gaan kiezen en welke voor rood, dan wel een mix van oranje / rood. Dat moet de komende weken duidelijk worden. Ondertussen heeft het ministerie van Veiligheid en Justitie de werkgroep gevraagd om de kop op de calamiteitenvloot (NRV 2.0) nader uit te werken. Tijdens de BVV van 29 maart zal meer bekend zijn en kunnen we de balans beter opmaken. Tot die tijd zetten we met zijn allen nog even de schouders hieronder! Hoe kijken we terug op het proces tot nu toe? Voor ons gevoel hebben we in dit proces gedaan wat we konden en ligt er nu een resultaat waarmee we verder zouden moeten kunnen. Paar punten: - We hebben volwaardig meegedaan in de werkgroep van de RDVR en zijn overal bij betrokken geweest. De gesprekken zijn soms scherp op de inhoud, maar altijd constructief en plezierig. - We hebben veel samen opgetrokken met de KNRM en zijn hen dankbaar voor de support. - We hebben ca 12 regio s zelf op directieniveau bezocht en soms meerdere malen om kennis te maken en vooral te horen hoe we elkaar nog meer kunnen bieden. Ook die gesprekken waren verhelderend, plezierig en het is goed om elkaar gewoon te kennen. - Met de Tweede Kamer hebben we nauw contact onderhouden. Er zijn Kamervragen gesteld, het is behandeld tijdens een Algemeen Overleg in december, Kamerleden hebben een werkbezoek aan het Landelijk Bureau afgelegd en ook bij de ministerswissel van Van der Steur naar Blok, hebben we veel aan deze contacten gehad. - De RVR-coördinatoren zijn doorlopend betrokken en van grote waarde richting de NRVreddingsbrigades. 2

5 - We hebben een voorbeeldbrief beschikbaar gesteld die door individuele brigades naar eigen gemeentebesturen is gestuurd. De impact daarvan is enorm geweest en helpt ons straks ook als regio s niet voor eenheden van ons kiezen, te kijken naar gemeenten. - Waar dat kan hebben we er publicitair aandacht voor gevraagd. Dat had veel meer gekund, maar dat was niet verstandig om de (broze) relaties in het veld niet op het spel te zetten. Het zal wellicht een snelle beslissing kunnen afdwingen, maar de uitkomst die er nu ligt, brengt ons echt verder. Ook in de relatie met de veiligheidsregio s. Wat is nu de opbrengst van een jaar stevig lobbyen? De lobby voor de NRV heeft het afgelopen jaar een stevige wissel getrokken op de capaciteit en financiën van Reddingsbrigade Nederland. De NRV is echter een belangrijke taak waar we als reddingsbrigades voor moeten blijven knokken. De eerste opbrengst vorig jaar was een miljoen voor Voor komend jaar moet de opbrengst zijn een langjarige verbintenis met hopelijk zoveel mogelijk regio s. En een verbintenis met het Rijk/IFV om ons land nog beter voor te bereiden op het redden en evacueren van mensen uit ondergelopen gebieden. De opbrengst van dit proces gaat verder dan alleen een financiële opbrengst. Het heeft de Reddingsbrigades en de Veiligheidsregio s dichter bij elkaar gebracht. Tegelijk begint het werk nu pas. Met een veel kritischer blik dan de afgelopen jaren zal over onze schouder meegekeken worden wat de prestatie is die we leveren. Maar dat kunnen we en dat gaan we ook doen! 3