Verslag Parallelsessie Informatie en Ontmoeting 12 oktober 2017 HBO-initiatieven

Transcriptie

1 Verslag Parallelsessie Informatie en Ontmoeting 12 oktober 2017 HBO-initiatieven Aanwezigen Voorzitter: de heer A. Koçak Raadsgriffier: de heer W. Ruijssenaars Fracties: PvdA-SP-ChristenUnie/SGP-VVD-CDA-GroenLinks-D66-Gorcum Actief- Fractie Hoogesteger Portefeuillehouder: de heer M. Doodkorte Ambtelijk: mevrouw A. Berkelmans Gasten: HBO Liberal Arts & Science (Rutger Kroon en Rik Zweistra) HBO-ICT (Ton den Breeijen, Olaf van Oort en Peter Snoek) HBO-composieten (John Stoop en Marcel van Varik) Notulen: notulistenbureau Leeuwenburgh-Vendrig Opening De voorzitter opent de vergadering en heet iedereen hartelijk welkom. Hij leidt de bespreking kort in. Hbo-initiatieven De verschillende initiatiefnemers wordt de gelegenheid geboden hun initiatieven van mogelijk HBO Onderwijs in de stad Gorinchem aan de vertegenwoordigers van de verschillende politieke fracties, de verantwoordelijk wethouder en vertegenwoordigers van de ambtelijke organisatie uiteen te zetten en toe te lichten. Wethouder Doodkorte geeft een toelichting. Hij stelt vast dat er veel belangstelling is voor deze bijeenkomst; het onderwijs leeft in de stad en er is veel ambitie. Er zijn veel onderwijsvoorzieningen in de stad, alleen het Hbo ontbreekt. In het kader van Visie van de Stad is het onderwerp ook aan de orde geweest. Het is mooi als er particulieren zijn die ambities hebben op dit gebied. De wethouder heeft niet vooraf kennisgenomen van de presentaties; hij laat zich graag tegelijk met de raadsleden verrassen door de presentaties. De oogst van vanavond zal bekeken worden en vervolgens zal een volgende parallelsessie georganiseerd worden om de oogst te bespreken. De wethouder hoopt voor de verkiezingen van maart 2018 een koers te kunnen bepalen. HBO Liberal Arts & Science De heer Kroon geeft een presentatie (beschikbaar op RaadDigitaal). Als docent op het gymnasium ziet hij ieder jaar een aantal leerlingen vertrekken naar een studentenstad zoals Utrecht. In het hoger onderwijs is sprake van 30% uitval per cohort en meer dan de helft van de studenten is ontevreden over de studie. 42% van de havisten heeft geen idee over de juiste studiekeuze. Mede gezien de snel veranderende wereld is het beter niet direct een beroepsrichting te kiezen maar een breed onderwijsaanbod te krijgen, kleinschalig en excellent onderwijs, internationaal georiënteerd onderwijs. Dat is wat Liberal Arts & Science wil bieden aan studenten in Gorinchem die hier ook betaalbaar op kamers kunnen wonen. Poort6 ziet daar mogelijkheden voor. University colleges zijn alleen toegankelijk voor vwo-ers. Men wil dit in Gorinchem mogelijk maken voor havisten. Het is mogelijk om een nevenvestiging van een bestaande hboopleiding te krijgen voor deze opleiding. Gorinchem is dan de eerste stad in Nederland die deze studie kan huisvesten. Er is een brede maatschappelijke behoefte en een 1

2 maatschappelijke trend. Er zijn mogelijkheden voor een campus in de binnenstad en dat is ook goed voor de economie in de stad. De heer Kroon schetst de vergelijking met Middelburg, waar de aanwezigheid van het University College de economie per student per jaar oplevert en 200 extra banen. Gorinchem zal wel zijn best moeten doen om in de picture te komen. Het initiatief heeft ook steun nodig. Fase 2 houdt in dat een stichting moet worden opgericht en dat een hbo partner gezocht moet worden die zich wil binden aan Gorinchem. Daarvoor is een intentieverklaring van gemeenteraad en college nodig en een voorbereidingskrediet van De heer Kroon deelt een bidbook uit waarin de volgende fasen beschreven zijn en hij geeft aan dat er aan fase 3 wel meer kosten verbonden zijn. Het is een daad van visie en vertrouwen om dit initiatief te steunen. 450 studenten kunnen in Gorinchem komen studeren, wonen en recreëren. De stad zal verjongen en er zal sprake zijn van een economische opleving. De voorzitter bedankt voor de presentatie en geeft gelegenheid voor het stellen van vragen en het geven van reacties. Mevrouw Molengraaf informeert naar het idee van de hele school en hoe het aansluit op het vervolgonderwijs. Gaan de studenten daarna elders studeren? Ook vraagt zij een nadere onderbouwing van de brede maatschappelijke behoefte die is genoemd. Tot slot is zij geïnteresseerd waarom men perse aan de binnenstad denkt als vestigingsplaats van de opleiding. De heer Kroon noemt de universitaire opleidingen bachelor en master. De insteek is een 3- jarige opleiding, waarna de studenten het vierde leerjaar volgen bij de partner-hbo voor het bachelor diploma. De maatschappelijke behoefte; er is een landelijke trend van het aanbieden van brede bachelors. Inzetten op de breedte, het ontwikkelen van generieke vaardigheden zie je in de hele maatschappij opkomen. Men denkt aan maximaal 450 studenten, 150 per leerjaar. De binnenstad is gekozen omdat het geheim van University College sfeer is. De heer Tekir complimenteert de heer Kroon met de heldere presentatie; hij zou graag de intentieverklaring ondertekenen want hij is zeer enthousiast hierover. Het past naadloos in de visie van een open vesting en groeien. Er hoeft geen scepsis te zijn over de haalbaarheid als we er maar in geloven. Het is mooi dat men al gekozen heeft voor samenwerking in de stad. Hij hoopt dat het initiatief verder gebracht kan worden. De heer Onvlee is ook zeer positief over het initiatief dat hij graag steunt. Er is fantastisch veel werk verricht. De intentieverklaring is belangrijk als aanmoediging en garantie voor de hogeschool. Gorinchem moet dit willen en er moet niet te lang mee gewacht worden. Het is mooi dat het gefaseerd wordt aangepakt. Aangegeven is dat de initiatiefnemers dit voor de stad doen, dus de raad moet het zeker ondersteunen. De heer Wientjes merkt op dat het natuurlijk voor de studenten gedaan wordt. Hij vindt het een mooi initiatief en wacht de uitwerking af. Mevrouw Pellikaan heeft geen vragen; zij draagt het initiatief een warm hart toe. Zij studeert zelf Art & Science en vindt het een heel leuke studie. De heer Van der Roest vindt het een sympathiek verhaal; er moet zorgvuldig mee omgegaan worden. Hij informeert naar de uitval bij de opleiding en zegt benieuwd te zijn of integratie met andere initiatieven mogelijk is. De heer Kroon antwoordt dat er nauwelijks uitval is bij University Colleges. De doorstroom is tussen de 90 en 100%. 2

3 De heer Van Mersbergen bedankt voor de mooie presentatie. Morele steun is belangrijk dus er moet haast gemaakt worden met de intentieverklaring. Hij begrijpt dat er op termijn 450 studenten zullen zijn en vraagt of er al is gekeken naar ruimtes. In Middelburg heeft het 200 arbeidsplaatsen opgeleverd; op hoeveel zou men in Gorinchem kunnen rekenen? De heer Kroon antwoordt dat met Poort6 over een academiegebouw is gesproken. Men wil zo min mogelijk investeren in stenen en kiest het liefst voor bestaande panden zoals het V&D-pand of de Nieuwe Doelen. Hij verwacht dat het Gorinchem wat minder dan 200 arbeidsplaatsen zal opleveren. Mevrouw Biesheuvel vindt het een prachtig initiatief; ze vindt het goed dat er al contacten zijn met derden zoals Poort6. Zij vraagt of men al zicht heeft op een hbo-partner. Wellicht is het mogelijk een combinatie te maken van de verschillende initiatieven. De heer Kroon antwoordt dat het te vroeg is om een uitspraak te doen over een hbopartner; informeel is hij met verschillende hbo s in gesprek geweest. Mevrouw Pie ondersteunt net als de andere raadsleden het initiatief en vraagt of er hboopleidingen zijn die hier ervaring mee hebben. De heer Kroon licht toe dat er verschillende nieuwe opleidingen zijn; dit is niet compleet nieuw maar nog niet uitgewerkt op hbo-niveau. Het is een mooie kans voor Gorinchem. Mevrouw Biesheuvel vraagt of de opleiding ook open zal staan voor buitenlandse studenten. De heer Kroon bevestigt dit; een deel van de opleiding zal ook in het Engels aangeboden worden. De voorzitter stelt vast dat er geen vragen meer zijn en geeft gelegenheid voor een presentatie van HBO-ICT. HBO-ICT De heer Den Breeijen geeft een presentatie (beschikbaar op RaadDigitaal). Hij licht toe dat dit initiatief aansluit bij de Visie van de Stad. In 2032 een deeltijd, voltijd en duale opleiding inclusief campus in de stad. Er wordt dus recht gedaan aan intentie 7 van de Visie. Het doel van het initiatief is jonge hoog opgeleiden in de regio te houden. Het is hier prettig wonen, werken, leven en leren. Men vraagt geen geld; het gaat over een initiatief dat al is gerealiseerd. De ICT-bedrijven hebben veel moeite om voldoende gekwalificeerd personeel aan te trekken. De HBO-ICT is samen met een groep bedrijven tot stand gebracht en de bedrijven financieren de opleiding die één op één aansluit bij de behoefte. Inmiddels zijn er 30 studenten en er is een wachtlijst. Op 4 september is de opleiding gestart. Het streven is om de beste ICT opleiding van Nederland te maken. Dat is mogelijk vanwege de optimale samenwerking met het bedrijfsleven. De heer Van Oort, directeur van Proxsys licht toe dat het vinden van personeel een probleem is, vandaar dat het initiatief is genomen om mensen zelf op te leiden in nauwe samenwerking met HBO Drechtsteden. Het is een unieke combinatie. Men is actief in de regio en houdt grip op de studenten/medewerkers zodat zij binnen de regio kunnen blijven. De heer Snoek, docent aan het Da Vinci college, licht toe dat partijen elkaar opzoeken en dat de opleiding vier keer per jaar met de bedrijven overlegt zodat de werkgevers kunnen aangeven welke onderwerpen belangrijk zijn voor de opleiding. Dat geeft de studenten ook vertrouwen. Het is de bedoeling om het duurzaam te maken en elk jaar een nieuwe groep te laten starten en het verder uit te bouwen. De heer Den Breeijen licht toe dat er op basis van onderzoek bij de bedrijven gekozen is voor twee uitstroomrichtingen: softwareontwikkeling en netwerk beheer. Op basis van onderzoek bij de bedrijven. Da Vinci en de ondernemers hebben ieder de helft van de voorinvestering en de kosten van het curriculum ( ) ingebracht. Dat getuigt van veel betrokkenheid. Men had 30 studenten nodig om dit te kunnen realiseren en dat is ook gelukt. Het is een duale opleiding, het studiegeld is per jaar en de bedrijven betalen 3

4 dat voor de studenten. De studenten worden achter de broek gezeten door het instituut maar ook door het bedrijf. Dat is cruciaal voor het succes. De voorzitter bedankt voor de presentatie en geeft gelegenheid voor het stellen van vragen en het geven van reacties. Mevrouw Pie informeert hoe men garant staat voor een vorm van accreditatie voor het hboniveau. Geantwoord wordt dat Hbo Drechtsteden drie opleidingen heeft geaccrediteerd en dat men nu betrokken is bij de accreditatie voor deze opleiding die na het eerste jaar in gang gezet zal worden. De opleiding zal meteen aan de eisen voldoen. Mevrouw Biesheuvel merkt op dat het curriculum wordt uitgewerkt met de bedrijven; is dat parallel met andere aanbieders of breder of smaller? Ook vraagt zij of het streven naar de beste ICT-opleiding te maken heeft met de aansluiting met het bedrijfsleven of met andere onderdelen. Geantwoord wordt dat alle hbo-opleidingen een landelijk vastgesteld kader domeinbeschrijving gebruiken. Een selectie uit verschillende competenties. Prioritering gebeurt samen met de bedrijven. Er wordt aangesloten bij de landelijke domeinbeschrijving. Geprobeerd wordt om met de marktkennis actuele content te leveren. Aangesloten wordt bij grote bedrijven. Het curriculum gaat veel sneller en dynamischer. De meest actuele content en een goed beeld van de praktijk, dat wordt geborgd en dat maakt de opleiding uniek. Er zijn ook nauwe banden met Microsoft bijvoorbeeld, dat vrijwilligers levert als sprekers en dergelijke. Desgevraagd wordt toegelicht dat de instroom komt van mbo4 en havo; de studenten moeten op 1 september wel aangenomen zijn bij een ICT-bedrijf in de regio. De heer Van Mersbergen bedankt voor de presentatie en informeert naar de duur van de opleiding en naar de docenten. In hoeverre zijn de studenten gebonden aan het bedrijf? Geantwoord wordt dat de opleiding twee jaar duurt en dat de docenten zowel afkomstig zijn van bedrijven als van de TU en Avans. De studenten krijgen een arbeidscontract en een studiekostenregeling. Spelregels voor de werkgevers houden in dat zij een baan voor 2 jaar aanbieden en dat beoordeling plaatsvindt volgens de bedrijfsregels. Driekwart van de studenten zal het hierbij laten, maar zij kunnen ook een bachelor gaan halen. De heer Van der Roest vindt het een sympathiek verhaal. Hij informeert naar de mogelijkheden voor een student uit Groningen die na de opleiding weer terug wil naar Groningen. Geantwoord wordt dat als een student direct na de studie wil vertrekken er nog een studieschuld is; dat zorgt voor een stukje binding. Overigens mogen ook andere bedrijven aansluiten. Het initiatief zou eventueel ook op een andere regio geprojecteerd kunnen worden. In de toekomst is het ook mogelijk om bijscholing te gaan verzorgen. De heer Wientjes vindt het een mooi initiatief uit het bedrijfsleven samen met het onderwijsveld. De gemeente hoeft hier niets aan te doen. Opgemerkt wordt dat de gemeente wel instemming en support moet geven. De heer Onvlee vindt het een mooi initiatief dat complimenten verdient. Als men de beste opleiding van Nederland wil worden, betekent dat dan concurrentie met Eindhoven? Dat denkt men wel! De heer Tekir is enthousiast over het initiatief en vindt het mooi dat men al zo ver is. De koppeling met het bedrijfsleven in de regio is de kracht en lijkt toekomstbestendig. Hij zou het mooi vinden als Gorinchem de onderwijsstad van Nederland zou worden. Mevrouw Molengraaf is blij verrast door het gedegen verhaal en het realisme. Zij wil graag horen wat men van de gemeente verwacht. De opleiding is gekoppeld aan het bedrijf. Betekent dat dat de werknemer alleen in een soortgelijk bedrijf kan werken? 4

5 Geantwoord wordt dat het een algemene hbo opleiding is met brede kaders en verder lokaal ingevuld. Vier dagen per week werken en de vijfde dag op school. Er is veel diversiteit in de bedrijven. Het is geen specifieke opleiding voor het bedrijf. Desgevraagd wordt toegelicht dat het komende jaar gestart zal worden met de combinatie ICT en zorg. Hieraan bestaat ook behoefte bij Rivas en Albert Schweitzer. De voorzitter stelt vast dat er geen vragen meer zijn en geeft gelegenheid voor een presentatie van HBO-composieten. HBO-composieten De heer Stoop geeft een presentatie (beschikbaar op RaadDigitaal). Hij licht toe dat er behoefte is aan mechanical engineering; technisch wetenschappelijk en een praktisch technische achtergrond om aan de moderne eisen van de industrie te voldoen. Composieten is een materiaal dat in aantal sectoren meer ingang vindt. Men staat een brede opleiding voor, ook voor ontwerp fabricage en projecten, een brede aanpak. Er is een grote behoefte om composieten te gaan vertalen naar veel toepassingen. Mechanical engineers moeten de transitie naar composieten, 3d printen en automatisering in de 4 e industriële revolutie helpen vormgeven. Het bedrijfsleven is drager en mede eigenaar van de opleiding. Universiteiten en hogescholen hebben meer behoefte om wetenschappelijke kennis en kunde te vertalen en samen te werken met het bedrijfsleven. Doelgroepen zijn: studenten, jongeren die goed opleidingsprogramma willen, tweede kans onderwijs, bij- en nascholing, duaal leren. Instroom van havo en mbo, ervaren werknemers en vakkrachten. Het profiel van de uitstroom wordt toegelicht. Gekozen wordt voor klein beginnen en geleidelijk uitbouwen. Het einddoel is een opleiding van twee jaar en aansluiting wordt gezocht bij anderen die op dit gebied actief zijn zoals ICT-initiatieven. De voorzitter bedankt voor de presentatie en geeft gelegenheid voor het stellen van vragen en het geven van reacties. De heer Van der Roest vindt dat het sympathiek klinkt en noemt de technische noodzaak. Hij vraagt aandacht voor integratiemogelijkheden met de ICT-initiatieven. Wellicht is een koppeling mogelijk. De heer Tekir merkt op dat de presentatie lijkt op een kijkje in de toekomst; het is enthousiasmerend. In 2060 komt de helft van alle producten van 3d printers. Hij is blij dat de drie initiatieven uit verschillende richtingen komen en elkaar niet uitsluiten maar ondersteunend zijn naar elkaar toe. Ziet men mogelijkheden voor samenwerking met het Gilde? Geantwoord wordt dat dit noodzakelijk lijkt; het Gilde heeft al laboratoria en werkplaatsen. Binnenkort gaat men kijken naar een eerste 4 e generatie in de industrie waar robots het werk aan elkaar over geven. De industriële revolutie is begonnen. Alle automatisering gaat nu in de industrie gebeuren. Het gaat over ICT, composieten en moderne materialen. De heer Onvlee is erg enthousiast over de drie mooie initiatieven; er moet nog veel gebeuren maar er zijn heel veel ideeën. En meer dan dat. Toegelicht wordt dat het model van ICT ook hier geïmplementeerd kan worden met andere bedrijven. Er is ruimschoots onderwijsmateriaal beschikbaar; het onderwijsprogramma ligt klaar. De heer Van Mersbergen vindt het ook een mooi initiatief. Hij denkt dat het straatbeeld in Gorinchem over een paar jaar heel anders zal zijn. Hij informeert naar de capaciteit. Geantwoord wordt dat hiermee een gebrek in de streek opgevuld wordt. Gedacht wordt aan kortlopende cursussen voor ongeveer 20 deelnemers en op den duur meer. Op korte termijn zal er sprake zijn van een inhaalslag. Bedrijven samenbrengen is ook het doel. 5

6 De heer Van Mersbergen merkt op dat composiet mooi materiaal is maar dat het al door de Egyptenaren is uitgevonden. Mevrouw Biesheuvel vraagt of men mogelijk samen met ICT-Drechtsteden in één gebouw gehuisvest zou kunnen worden. Geantwoord wordt dat dit mogelijk is; men heeft niet veel ruimte nodig en het Gildegebouw zou hier prachtig voor zijn. Het hoeft ook niet perse in de binnenstad. Er kunnen allerlei varianten bedacht worden samen met anderen om het kosten efficiënt te houden. De voorzitter sluit de bespreking af en concludeert dat de lat hoog ligt. De raad heeft een duidelijk signaal afgegeven om in ieder geval te komen tot een keuze voor een hbo-opleiding. Wethouder Doodkorte zegt aangenaam verrast te zijn door de presentaties. Hij noemt de eerste, de beste en de verbinder. Het Hbo onderwijs weet elkaar te vinden in de stad. Het zijn verschillende initiatieven op verschillend niveau. ICT is al ter hand genomen, Arts & Science wil nog van start gaan met een intentieverklaring en Composieten heeft mooi de verbinding gelegd met het ICT om samen met Drechtsteden te kijken wat ze kunnen doen. Er zijn nog wel wat vragen natuurlijk. In het bidbook staat dat tussen november en maart 2018 een eerste stap gezet moet worden en medio 2018 de go / no go. Aan de hand van deze presentaties zal ambtelijk en bestuurlijk overlegd worden met de initiatiefnemers om te zorgen dat het niet doodbloedt. In december zal de wethouder de raad schriftelijk informeren over wat het heeft opgeleverd. Sluiting De voorzitter bedankt de aanwezigen voor hun inbreng en sluit de vergadering. 6