WERKWINKEL 2 Communiceren met de armste gezinnen. WERKWINKEL 1 Klant koning? Gesprekken met ouders

Transcriptie

1 WERKWINKEL 1 Klant koning? Gesprekken met ouders Ontwikkelen van een respectvolle samenwerking. WERKWINKEL 2 Communiceren met de armste gezinnen De moeilijke communicatie tussen de school en de armsten op gang brengen en vergemakkelijken door de kennis van hun leefwereld en ervaringen. Heel wat ouders weten wat een school is, of weten wat ze mogen verwachten van jou als leerkracht. Maar een aantal weten dit niet of wensen dit niet te weten. Vaak zijn het deze enkelingen die je een paar 'zuchtjes' kunnen ontfutselen of slapeloze nachten bezorgen... In deze vorming geven we een aantal tips over: - hoe je op een respectvolle manier met ouders kunt omgaan, - hoe je moeilijke boodschappen overbrengt, - hoe je ouders kunt wijzen op hun plichten, - hoe je ouders kunt tegemoet komen in hun rechten, over het subtiele evenwicht tussen zelfrespect en de 'klant als koning'. Reeds jaren mag ik luisteren naar de armsten in Oostende en Gent in hun ervaringen en verhalen met scholen en leraren. Als leraar ben ik me sterk bewust van de emanciperende kracht van mijn job en als directeur moet ik proberen een evenwicht te vinden tussen de vragen van de armsten en de eisen van een goed werkende school. Door soms kleine aanpassingen (waar alle leerlingen en hun ouders voordeel bij hebben) slagen we er met de school in om een behoorlijk contact op te bouwen met de armste ouders, om jongeren te motiveren, om de schoolsituatie voor de armste gezinnen draagbaar te maken. Op basis van onze ervaringen wil ik samen met de deelnemers aan de vormingssessie nadenken welke stappen wij vanuit het onderwijs kunnen zetten om de kloof school arme gezinnen te verkleinen. Interactieve vorming met aandacht voor de noden en vragen van deelnemers. Hendrik Gaublomme referaat 'wat vragen de armsten van het onderwijs' met mogelijkheid tot vragen achteraf; interactieve werkvorm rond 'doelmatig communiceren met de armsten'; stellingenspel met bespreking; filmfragment met bespreking, opdracht tot toepassingsmogelijkheden in eigen school. Guido Decombel

2 WERKWINKEL 3 Jouw school in het jaar 2030! Visionair schoolbeleid voeren. Via krachtige beleidsinstrumenten de toekomst van je eigen school in kaart brengen, gekaderd binnen zes scenario's voor de toekomstige school. De doelgroep wordt geïnformeerd over het onderzoekswerk van de Europese Commissie (OECD) wat betreft de toekomst van scholen. Verschillende trends en toekomstscenario's worden behandeld: van stabiele bureaucratische systemen naar een 'systeemimplosie'? - Scholen in bureaucratische systemen. - Scholen als gefocuste leerorganisaties. - Scholen als sociale centra. - Scholen in het verlengde marktmodel. - Leren in netwerken als vervanging van het 'leren op school'. - Scholen in crisis. Vanuit deze kaders wordt de positie van de eigen school besproken. Daaruit wordt de wenselijke situatie voor de eigen school in kaart gebracht. WERKWINKEL 4 Coöperatief vergaderen Ontdekken hoe je via diverse vergaderstructuren meer collega s op een meer (inter)actieve manier kan laten participeren aan vergaderingen en daardoor meer ideeën, een breder draagvlak en een grotere dynamiek kan genereren in jouw team. In 'gewone' vergaderingen is niet altijd iedereen even betrokken: sommige deelnemers hebben het hoogste woord terwijl andere collega s zich niet of nauwelijks laten horen. Vergaderingen lopen vaak uit, de agenda geraakt niet afgewerkt, er worden geen duidelijke besluiten genomen. Als er coöperatief vergaderd wordt, nemen de collega's in gelijke mate deel. Ze zijn positief van elkaar afhankelijk, en er is veel gelijktijdige interactie. Ze voelen zich allemaal (niet alleen de voorzitter dus) verantwoordelijk voor een efficiënt en productief verloop. Informatieoverdracht en ongestructureerde discussie ruimen plaats voor professionele ontwikkeling en gezamenlijke besluitvorming. De deelnemers zitten in kleinere groepen rond tafels. Er is veel 'simultane actie': veel mensen praten tegelijk in groepjes. Je ervaart veel (inter)actieve deelname en een hoog energieniveau. De deelnemers kunnen zittend deelnemen, maar ook staan en lopen kan bij coöperatief vergaderen om zo weer met andere collega's van gedachten te wisselen. Via structuren als Binnen/BuitenKring, TweeGesprek Op Tijd, Genummerde hoofden neemt iedereen actief betrokken en in gelijke mate deel aan de vergaderdynamiek. De sessie is gebaseerd op het boek 'Coöperatief vergaderen voor professionals'. Informatie op een interactieve manier, leergesprek, reflectie, uitwisseling Peter Van de Moortel Kennismaking met voorbeelden als: - commentaar op tournee, - rondpraat, - A-Z breinstorm, - genummerde hoofden, - Koen Mattheeuws

3 WERKWINKEL 5 'Kids skills': een methode om (gedrags)problemen bij jongeren te vertalen naar te leren vaardigheden Kennismaken met de 'oplossingsgerichte' methodes 'Kids skills' en Mission Possible en kennismaken met de bijhorende werkmaterialen. WERKWINKEL 6 Lief, leed en loyaliteit bij leerlingen uit gescheiden of nieuw samengestelde gezinnen. Minder eenvoudig dan het lijkt Aan de hand van herkenbare situaties schetsen waar de sterktes, de moeilijkheden en de valkuilen kunnen liggen bij het omgaan met kinderen uit gescheiden en nieuw samengestelde gezinnen. 'Kids skills' is een methode om met kinderen en jongeren over probleemgedrag te praten en er aan te werken, gebaseerd op het oplossingsgerichte therapie-model. In deze aanpak vertalen we vrij vlug het probleemgedrag in 'te-leren-vaardigheden'. Via een aantal specifieke vraagstellingen en tussenkomsten proberen we de jongere te motiveren om deze vaardigheid aan te leren. Personen uit de omgeving van de jongere worden ingeschakeld als supporters waardoor we tegelijkertijd ook invloed op hen uitoefenen. Alles gebeurt in een luchtige sfeer waardoor deze manier van werken zowel voor het kind als voor de begeleider en zijn ouders een leuke ervaring blijft. De grondlegger van Kids skills is de Finse psychiater Ben Furman. Hij goot dit model in gebruiksklare pakketten waardoor het door iedereen kan toegepast worden, ook zonder voorkennis van het therapiemodel. De methode is bruikbaar binnen individuele begeleidingen maar kan ook door leraren gebruikt worden om met een ganse klas rond het gedrag van de jongeren te werken. Meer info over Ben Furman en zijn methodes vind je alvast op de website De familie waarin je opgroeit heeft een grote invloed op je latere leven. Het kleurt de relaties die je aangaat, je werk, je plek in de samenleving en de band met je eigen kinderen. Hoewel kinderen en jongeren zich er niet altijd van bewust zijn, hebben veranderingen in de gezinssituatie vaak een belangrijke invloed op hun belevingen en hun gedrag. Bij echtscheiding is de crisissituatie duidelijk voor de omgeving en is iedereen alert voor stressvolle situaties bij het kind of de jongere. Na verloop van tijd neemt die aandacht af hoewel moeilijkheden soms vrij eenzijdig aan de echtscheiding toegeschreven worden. Bij het vormen van een nieuw samengesteld gezin wordt vaak minder stilgestaan bij de invloed die de nieuwe samenlevingsvorm heeft op de kinderen. De familieverhoudingen worden complexer en het is moeilijk voor het kind of de jongere om zijn plek te vinden in een context met zoveel andersoortige relaties waar weinig houvast is en waar familietradities en rituelen nieuwe vormen krijgen of in vraag gesteld worden. Voor de leerkracht is het niet eenvoudig om te weten waar de leerling het moeilijk mee heeft. Voor de leerling is het niet eenvoudig om dat duidelijk te maken. Waar kun je als leerkracht alert voor zijn? Hoe kun je aandacht hebben voor moeilijkheden die een invloed hebben op het functioneren op school? Hoe vind je het evenwicht tussen het aanbieden van een veilige, eenduidige leefwereld op school en het flexibel omgaan met de eisen die de familiecontext aan het kind stelt? PowerPointpresentatie met filmfragmenten; demonstratie van de werkboekjes. Interactieve presentatie met ruimte voor uitwisselen van ervaringen en bespreken van casussen. Nadine Callens Bieke Lambrechts

4 WERKWINKEL 7 Drugstories: (il)legaal druggebruik op school aanpakken Mensen uit de onderwijssector informeren en doen nadenken over (il)legale drugs zodat zij beter kunnen reageren, wanneer zij hiermee geconfronteerd worden. Tijdens deze presentatie krijg je een antwoord op o.a. volgende vragen: - Welke drugs gebruiken jongeren? - Waarom gebruiken sommigen wel/niet? - Hoe gevaarlijk zijn drugs eigenlijk? - Hoe snel ben je verslaafd? - Hoe voelt het om een joint te roken? - Hoe weet je nu of een leerling drugs gebruikt of niet? - Hoe pak je een gesprek over drugs aan? - Hoe kan je als school aan goede drugpreventie doen? WERKWINKEL 8 Zelfdoding: een risico voor elke school Opvang en preventie van zelfdoding op school Schoolbegeleiders helpen om een proactieve en preventieve werking op te zetten en hen tools aanreiken voor een goede opvang bij zelfdoding. Elke school en elk CLB kan op een bepaald ogenblik geconfronteerd worden met zelfdoding. Zo een ingrijpende gebeurtenis roept felle emoties op en heeft een grote impact op alle betrokkenen. De begeleiding hiervan vraagt daarom een goede voorbereiding van de school. Daarnaast moet bij de leerlingen al heel vroeg een basis gelegd worden van beschermende factoren die: - zorgen voor een goed welbevinden; - probleemoplossende vaardigheden aanleren en - sociale vaardigheden aanleren. Met deze vorming willen wij kennis en ervaring uitwisselen. Dit kan helpen om de problematiek van zelfdoding te ondersteunen binnen de school. van de opleiding gespreid over twee dagen: Preventief werken: - basisklimaat, - kennis over zelfdoding, - beschermende factoren; - risicofactoren, - signalen herkennen, - preventieve doelen. Wat als iets gebeurt? - vermoeden van de gedachten aan zelfdoding; - acute dreiging; - poging tot zelfdoding; - zelfdoding. Interactieve PowerPointpresentatie, reportages, filmfragmenten en persoonlijke verhalen. Een 'draaiboek zelfdoding' is een noodzaak voor elke school - taken stellingen, van de school en het CLB, - aandacht oefening en/of voor zelfzorg. rollenspel, - oplossingsgerichte technieken, - uitwisseling. Luc Rombaut Christine De Backer

5 WERKWINKEL 9 Is het nu generatie X, Y of Einstein? WERKWINKEL 10 Gaming en e-cultuur Kennismaken met een eigen benadering van de huidige generatie jongeren Kennismaken met de thematiek gaming De jeugd van tegenwoordig kreeg al vele namen: generatie Y, de E-generatie of I-generatie en in het boek van Boschma en Groen zelfs de generatie Einstein. Hier zit maar één boodschap achter: deze groep jongeren is niet zoals de vorige. Maar op welke manier zijn deze teens en twens vandaag anders dan de babyboomers of de generatie X? Vroeger leek het gemakkelijk, dan had je punkers, of johnny s, maar nu lijkt iedereen van alles te zijn. Zijn ze echt die multitaskende eenzaten achter hun computer? Hebben ze echt geen zin meer in school? Is een taak voor hen gewoon knip- en plakwerk? Is kennis voor hen iets dat je op google opzoekt? Ouders, opvoeders en onderwijsmensen maken zich zorgen. Het lijkt alsof de jongeren in een andere wereld leven, in een ander tempo. Hoe praat je met je kinderen als ze zelf liever lijken te chatten? Hoe kan je als leerkracht je leerlingen of studenten boeien met bord en krijt als ze zelf de hele tijd 3D-games zitten te spelen? Kortom, hoe bereik je deze generatie? Twitter gebruiken ze niet, mail ook al niet In het boek Is het nu generatie X, Y of Einstein? doorprikken Bert Smits en Pedro De Bruyckere verschillende mythes en verklaren ze de belangrijkste tendensen op basis van uitgebreid literatuuronderzoek. Net als in het boek wordt in deze lezing een genuanceerd, soms grappig en vaak positief beeld geschetst waarin je leerlingen, studenten en toekomstige collega s zult herkennen. En nee, ze multitasken niet, ze telescopen Lezing Zijn videogames de nieuwe Rock 1 Roll? Zijn games cool of gevaarlijk? Hoe zit het met gameverslaving? Wat moeten we aan met al dat gamegeweld? Wie zijn die gamers en wat houdt hen in de ban? Ooit gehoord van sociaal contact via een game? Deze vragen dragen al een tijdje de interesse weg van Benedict Wydooghe. Als onderzoeker en docent aan Katho-Ipsoc schreef hij samen met een collega het eerste Nederlandstalig boek over gamen. De thema s werden duchtig bediscussieerd met sociologen, germanisten, filosofen, pedagogen, psychiaters en andere wetenschappers. Vreemd genoeg lopen hun conclusies ondanks de diverse achtergrondenvrij parallel. In zijn lezing beweert Wydooghe op een verstaanbare wijze dat je games kan begrijpen zoals een boek of een film. Of dit echter een geruststellende gedachte is, ontdek je in de lezing. Mag je op twee oren slapen of is er meer aan de hand? Lezing Pedro De Bruyckere Benedict Wydooghe Max. aantal deelnemers: 30 Max. aantal deelnemers: 30

6 WERKWINKEL 11 Filmeducatie op school Kennismaken met een ervaringsgetuigenis over filmeducatie op school Filmkijken opschool, is daar plaats en tijd voor? Welke praktische zaken moeten geregeld worden? Hoe zit het met film- en auteursrechten? Wat bestaat er in Vlaanderen om dit te ondersteunen? Hoe maak je een zinvol programma en wat is het kijkgedrag van mijn publiek? Wat moet dit allemaal kosten en wie zal dit betalen? We kan dit allemaal organiseren? Hoe kan ik filmkijken organiseren als lessen in het donker? Wat doe je met filmeducatie in de lessen? In deze werksessie wordt het publiek geconfronteerd met een reeks filmfragmenten die een andere kijk werpen op het omgaan met filmbeelden in de klas. De nascholer geeft een overzicht van enkele filmeducatieprogramma s voor leerlingen 2 de en 3 de graad. Tenslotte worden tips gegeven ivm Zelf een kortfilm maken in de klas. Interactieve sessie met veel filmfragmenten en ervaringsgerichte verhalen. Luc Descheemaeker Max. aantal deelnemers: 20