Eddy Brinkman. Materiaalkunde in een notendop. Materials Veldhoven - 31 mei 2017

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Eddy Brinkman. Materiaalkunde in een notendop. Materials Veldhoven - 31 mei 2017"

Transcriptie

1 Eddy Brinkman Materials Veldhoven - 31 mei 2017

2 Materiaalkunde: geeft antwoord op waarom Waarom is juist dat materiaal geschikt voor die toepassing? Materiaaltechnologie: geeft antwoord op hoe Aan welke knoppen moet je draaien om betere materialen te krijgen - mochten de huidige niet voldoen?

3 Essentie van materiaalkunde: Relatie microstructuur - eigenschappen - toepassing maakproces

4 Keuze van een materiaal: Relatie microstructuur - eigenschappen - toepassing maakproces

5 Keuze van een materiaal: Relatie microstructuur - eigenschappen - toepassing maakproces maken & testen verbinden coatings

6 Waar moet je bij microstructuur aan denken? Kristallijn (eenkristal) saffier, silicium wafer Polykristallijn (korrels) metaal, keramiek Amorf ( vaste vloeistof ) glas, polymeer

7 Polymeren Inclusief rubber Metalen Keramiek Inclusief glas Composiet Onderverdeling materialen (feitelijk structuur)

8 Onderverdeling eigenschappen Fysisch dichtheid, smeltpunt Mechanisch sterkte, stijfheid, taaiheid, hardheid Elektrisch (half)geleidend, isolerend, magnetisch Optisch lichtdoorlatend, lichtgevend, weerspiegelend Thermisch warmtegeleidend, max. gebruikstemperatuur

9 Polymeren Metalen Keramiek Licht Zwak Zwak Flexibel Zacht Isolerend Isolerend Zwaar Sterk (trek) Sterk (druk) Stijf Hard Geleidend (elektr.) Geleidend (warmte) Max. gebruikstemp.

10 Hoe bepaalt de microstructuur nu de eigenschappen van een materiaal, en daarmee de toepassingen? Een paar voorbeelden

11 Invloed van de dichtheid Van licht naar zwaar Polymeren, keramiek, metalen Komt vooral door de massa van de atomen Toepassingen Lichte materialen voor dynamische toepassingen Zware materialen voor stationaire toepassingen Spelen met de dichtheid Composieten Porositeit invoeren

12 Vrije elektronen in metalen verantwoordelijk voor Elektrische geleiding Warmtegeleiding Lichtreflectie Taaiheid door plastische vervorming

13 Materialen zijn niet perfect Sterker nog: defecten al dan niet bewust ingebracht vormen de basis voor veel materiaaleigenschappen Diffusie via puntdefecten zorgt voor ionengeleiding

14 Bewuste defecten - silicium als halfgeleider Si Si Si Si Si P Si Si Si Si Si Si Si Si Si Si

15 (On)bewuste defecten dislocaties in metalen Rijen van ionen kunnen gemakkelijk langs elkaar glijden Basis voor het mechanische gedrag met plastische vervorming

16 Interactie met licht Aluminiumoxide: diverse soorten transparantie Transparant Translucent Ondoorzichtig

17 Warmtegeleiding door materialen Stroming, straling of geleiding Waardoor isoleert piepschuim? Geëxpandeerd polystyreen geleidt warmte slecht Gas in de holtes geleidt warmte slecht Gas kan niet wegstromen

18 Mechanische eigenschappen relatieve belasting ( trek ) treksterkte rekgrens elastisch plastisch zwak sterk stijf elastisch relatieve uitrekking ( rek )

19 Metalen versterken door dislocaties tegen te werken met vreemde atomen (legering) elkaar (werkversteviging) vreemde deeltjes ophoping aan korrelgrenzen

20 Piëzo-elektrische materialen Druk erop, en je genereert een elektrische spanning Leg er een spanning over aan, en het verandert van vorm

21 Microstructuur Eenheidscel Toepassingen Achteruitrijdsensor Gasaansteker Piëzo-elektrische materialen

22 Hoe verder Boek Kennismaken met materialen Contact: tel

Materiaalkunde in een notendop

Materiaalkunde in een notendop Eddy Brinkman - Materiaalkunde in een notendop - www.betase.nl - 13 augustus 2017 - pagina 1 Materiaalkunde in een notendop Eddy Brinkman, Betase BV, Barchem Materialen vormen de basis voor alles wat we

Nadere informatie

Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 3 Materialen

Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 3 Materialen Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 3 Materi Samenvatting door een scholier 1210 woorden 6 april 2015 6,9 35 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Hoofdstuk 3: Materi Eigenschappen van moleculen: -Ze verschillen

Nadere informatie

Plasticiteit. B. Verlinden Inleiding tot de materiaalkunde. Structuur van de lessen 1-4

Plasticiteit. B. Verlinden Inleiding tot de materiaalkunde. Structuur van de lessen 1-4 Plasticiteit Hoofdstuk 6 B. Verlinden Inleiding tot de materiaalkunde Structuur van de lessen 1-4 Algemene introductie in de wereld van de materialen Les 1 materialen ontwerp materialen en milieu Elastische

Nadere informatie

Composieten Denken vanuit materiaaleigenschappen

Composieten Denken vanuit materiaaleigenschappen Composieten Denken vanuit materiaaleigenschappen In moderne constructies heeft het gebruik van composieten een grote vlucht genomen. Composieten combineren eigenschappen van de verschillende materialen

Nadere informatie

Werktuigbouwkunde in vogelvlucht. Materialen

Werktuigbouwkunde in vogelvlucht. Materialen Werktuigbouwkunde in vogelvlucht Materialen Werktuigbouwkunde TU/e in vogelvlucht Algemeen Computational and Experimental Mechanics (CEM) Thermo Fluids Engineering (TFE) Dynamic Systems Design (DSD) Werktuigbouwkunde

Nadere informatie

Tentamen WB6101 Materiaalkunde I voor WB over de leerstof van studiejaar januari 2011

Tentamen WB6101 Materiaalkunde I voor WB over de leerstof van studiejaar januari 2011 Tentamen WB6101 Materiaalkunde I voor WB over de leerstof van studiejaar 2010-2011 17 januari 2011 Inclusief antwoordformulier volgend op de opgaven Scheur het antwoordformulier los en schrijf je naam

Nadere informatie

Welke soorten kunststoffen zijn er? Eigenschappen van kunststoffen. Na deze clip kun je: Onderwerpen. Eigenschappen verbeteren.

Welke soorten kunststoffen zijn er? Eigenschappen van kunststoffen. Na deze clip kun je: Onderwerpen. Eigenschappen verbeteren. Welke soorten kunststoffen zijn er? Na deze clip kun je: vertellen hoe je met andere stoffen de eigenschappen van kunststoffen kunt verbeteren de drie verschillende soorten kunststoffen noemen uitleggen

Nadere informatie

DATASHEET KERAMISCHE GLIJLAGERS NEDERLANDS

DATASHEET KERAMISCHE GLIJLAGERS NEDERLANDS DATASHEET KERAMISCHE GLIJLAGERS NEDERLANDS WAT ELKE ONTWERPER EN ONTWIKKELAAR OVER KERAMISCHE GLIJLAGERS MOET WETEN WAT GLIJLAGERS DOEN In het algemeen draagt het lager een belasting terwijl een draaiende

Nadere informatie

1. Materiaal Onderzoek

1. Materiaal Onderzoek 1 1. Materiaal Onderzoek In dit onderdeel gaan we de eigenschappen van de materialen onderzoeken. We gaan dit doen aan de hand van een paar simpele proefjes. Proefje 1: Magnetisch of niet? In dit proefje

Nadere informatie

Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 1 t/m 3

Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 1 t/m 3 Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 1 t/m 3 Samenvatting door C. 2009 woorden 16 januari 2014 7,2 6 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Hoofdstuk 1 Elektriciteit 1.1 Er bestaan twee soorten elektrische lading

Nadere informatie

Metaalkunde in de. Lastechniek. H.Schrijen 1. Lasgroep Zuid Limburg. Mechanische Eigenschappen. Trekproef. Metaalkunde en Lastechniek

Metaalkunde in de. Lastechniek. H.Schrijen 1. Lasgroep Zuid Limburg. Mechanische Eigenschappen. Trekproef. Metaalkunde en Lastechniek Lasgroep Zuid Limburg Lasgroep Zuid Limburg Metaalkunde in de Lastechniek Mechanische Eigenschappen Metaalkunde en Lastechniek LZL - 2010 Trekproef Ronde staven Platte staven Trekproef H.Schrijen 1 Algemeen

Nadere informatie

Samenvatting Materiaalkunde 1

Samenvatting Materiaalkunde 1 Samenvatting Materiaalkunde 1 Tijdens fabricage en gebruik wordt een materiaal Mechanisch (M), Thermisch (T) en/of chemisch (C) belast. Hoofdstuk 6 Rekgrens: als het materiaal 0,2% plastisch is gedeformeerd.

Nadere informatie

Samenvatting. Injectie van SiC deeltjes in Al

Samenvatting. Injectie van SiC deeltjes in Al In technologische toepassingen wordt het oppervlak vaak het meeste belast. Dit heeft geleid tot het ontstaan van een nieuw vakgebied, de oppervlakte technologie. Constructie-onderdelen falen door hoge

Nadere informatie

Samenvatting Scheikunde Scheikunde Chemie overal H1 3 vwo

Samenvatting Scheikunde Scheikunde Chemie overal H1 3 vwo Samenvatting Scheikunde Scheikunde Chemie overal H1 3 vwo Samenvatting door een scholier 1193 woorden 30 oktober 2012 5,8 23 keer beoordeeld Vak Methode Scheikunde Chemie overal Samenvatting Scheikunde

Nadere informatie

Materialen. Introductie over Metaal:

Materialen. Introductie over Metaal: Introductie over Metaal: Wat is metaal Winning Structuur Eigenschappen Soorten metaal Methoden van bewerken Methoden van behandelen Metaalproducten Voordelen/nadelen Zuivere metalen IJzer Aluminium Koper

Nadere informatie

R&D. Metallurgische (las)eigenschappen van slijtvaste witte gietijzers. Annemiek van Kalken Ludwik Kowalski

R&D. Metallurgische (las)eigenschappen van slijtvaste witte gietijzers. Annemiek van Kalken Ludwik Kowalski Metallurgische (las)eigenschappen van slijtvaste witte s Annemiek van Kalken Ludwik Kowalski MID 7 juni 2010 Inhoud s Producten van wit Producten van wit Definitie van slijtvastheid Slijtvastheid: Weerstand

Nadere informatie

Metaalstructuren en toestandsdiagram. Metaalstructuren en toestandsdiagram. Metaalstructuren en toestandsdiagram. Metaalstructuren en toestandsdiagram

Metaalstructuren en toestandsdiagram. Metaalstructuren en toestandsdiagram. Metaalstructuren en toestandsdiagram. Metaalstructuren en toestandsdiagram en toestandsdiagram en toestandsdiagram De Eiffeltoren (één van de nietklassieke wereldwonderen) is 317 meter hoog tot aan de top van de vlaggenstok, zonder de televisieantennes mee te rekenen. Met televisieantennes

Nadere informatie

KERAMIEK J.J. Saurwalt P.J. van Tilborg

KERAMIEK J.J. Saurwalt P.J. van Tilborg ECN-RX--05-091 KERAMIEK J.J. Saurwalt P.J. van Tilborg Gepubliceerd in Mikroniek, jaargang 45, nr. 2, pag.24-28 APRIL 2005 1 ECN-RX--05-091 Jeroen Heijmans, Redactielid van het Precisie Portaal Het Precisie

Nadere informatie

Materiaaltechnologie. Hoofdstuk 1

Materiaaltechnologie. Hoofdstuk 1 Hoofdstuk 1 Materiaaltechnologie Vraag 1.1 In verband met de eventuele isotropie of anisotropie in een polykristallijn materiaal, is slechts één van de onderstaande beweringen juist: - een materiaal in

Nadere informatie

Samenvatting Scheikunde Hoofdstuk 1 en 2

Samenvatting Scheikunde Hoofdstuk 1 en 2 Samenvatting Scheikunde Hoofdstuk 1 en 2 Samenvatting door een scholier 918 woorden 13 januari 2005 6,3 193 keer beoordeeld Vak Methode Scheikunde Chemie overal Hoofdstuk 1 1.2: De bouw van een atoom.

Nadere informatie

94 Samenvatting te vervormen, wordt de huid bijzonder stijf bij grotere vervormingen. Uit onderzoek is gebleken dat deze eigenschap deels toe te schri

94 Samenvatting te vervormen, wordt de huid bijzonder stijf bij grotere vervormingen. Uit onderzoek is gebleken dat deze eigenschap deels toe te schri Samenvatting De biofysica kan worden beschouwd als het grensgebied tussen de natuurkunde en de biologie. In dit vakgebied worden natuurkundige methoden gebruikt om biologische systemen te analyseren en

Nadere informatie

Kunnen we op basis van dit eenvoudige model de verschillende fasen en faseovergangen verklaren?

Kunnen we op basis van dit eenvoudige model de verschillende fasen en faseovergangen verklaren? Inhoud... 2 Opgave: Fase... 3 Dichtheid... 3 Opgave: Regenpijp... 3 Opgave: Bronzen beeld... 3 Warmte... 4 Stoffen opwarmen of afkoelen... 4 Voorwerpen opwarmen of afkoelen... 5 Warmtetransport... 5 Opgave:

Nadere informatie

Overzicht slijtage mechanismen

Overzicht slijtage mechanismen Overzicht slijtage mechanismen 89 e bijeenkomst Fractografie Falen of Presteren Slijtage/Tribologie E.W. Schuring ECN-Engineering & Services MTC Tel 0224 56 48 77 schuring@ecn.nl www.ecn.nl Inhoud Wat

Nadere informatie

Het toepassen van niet perforerende verbindingen in de bouw (BENG) Ing Coudeville Pol

Het toepassen van niet perforerende verbindingen in de bouw (BENG) Ing Coudeville Pol Het toepassen van niet perforerende verbindingen in de bouw (BENG) Ing Coudeville Pol Pol.coudeville@khbo.be Voorwaarden 2/25 De klassieke Constructiematerialen 3/25 De opbouw van WATER Het inzetten van

Nadere informatie

Hoofdstuk 7 Stoffen en materialen. Gemaakt als toevoeging op methode Natuurkunde Overal

Hoofdstuk 7 Stoffen en materialen. Gemaakt als toevoeging op methode Natuurkunde Overal Hoofdstuk 7 Stoffen en materialen Gemaakt als toevoeging op methode Natuurkunde Overal 7.1 Fasen en dichtheid Een stukje scheikunde 1. Intermoleculaire ruimte 2. Hogere temperatuur, hogere snelheid 3.

Nadere informatie

Basic Creative Engineering Skills

Basic Creative Engineering Skills Mechanica: Sterkteleer Januari 2015 Theaterschool OTT-1 1 Sterkteleer Sterkteleer legt een relatie tussen uitwendige krachten (MEC1-A) en inwendige krachten Waarom lopen de balken taps toe? Materiaaleigenschappen

Nadere informatie

Inleiding in de materiaalkunde

Inleiding in de materiaalkunde Inleiding in de materiaalkunde Ir. C.A. Brak ii Mei 2010 Inhoud 1. DOEL VAN MATERIALENKENNIS... 7 1.1 MATERIALEN IN DE GESCHIEDENIS... 7 1.2 INDELING VAN MATERIALEN... 8 1.3 KEUZE VAN MATERIALEN... 9 1.4

Nadere informatie

Hoofdstuk 7 Stoffen en materialen. Gemaakt als toevoeging op methode Natuurkunde Overal

Hoofdstuk 7 Stoffen en materialen. Gemaakt als toevoeging op methode Natuurkunde Overal Hoofdstuk 7 Stoffen en materialen Gemaakt als toevoeging op methode Natuurkunde Overal 7.1 Fasen en dichtheid Een stukje scheikunde 1. Intermoleculaire ruimte 2. Hogere temperatuur, hogere snelheid 3.

Nadere informatie

Lichtmasten van metaal. aluminium of staal? Johan Maljaars en Ed Reddering

Lichtmasten van metaal. aluminium of staal? Johan Maljaars en Ed Reddering Lichtmasten van metaal aluminium of staal? Reddering Inhoud 2 3 Walsen van staal Eindproduct: ronde buis 4 Extruderen van aluminium Eindproduct: buis, evt. met verstijvers, lipjes, goten of andere variaties

Nadere informatie

Non-ferrometalen. constructiematerialen. ferrometalen

Non-ferrometalen. constructiematerialen. ferrometalen 1. Situering constructiematerialen Metalen Verbindingen Niet-metalen non-ferrometalen ferrometalen 2. Hoofdkenmerken Þ non-ferrometalen zijn... Ze worden in zowel zuivere vorm als in legeringen gebruikt.

Nadere informatie

Citation for published version (APA): Soer, W. A. (2006). Interactions between Dislocations and Grain Boundaries s.n.

Citation for published version (APA): Soer, W. A. (2006). Interactions between Dislocations and Grain Boundaries s.n. University of Groningen Interactions between Dislocations and Grain Boundaries Soer, Wouter Anthon IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite

Nadere informatie

Kunststof. 2e college kunststof Utrecht HKU

Kunststof. 2e college kunststof Utrecht HKU Kunststof Kunststof 2e college kunststof Utrecht HKU Materialen Vandaag: Bioplast, thermoplast, thermoharder, elastomeer Amorf / kristallijn Diverse kunststoffen, eigenschappen en toepassingen Bioplasten,

Nadere informatie

Materiaalkeuze. t Is niet zo gemakkelijk

Materiaalkeuze. t Is niet zo gemakkelijk Materiaalkeuze t Is niet zo gemakkelijk Introductie MCB Nederland Materialen door de jaren heen Stone age 1. Intro Functie Materiaal Vorm Proces 1. Intro Materiaal Koninkrijk, familie hoofdgroep, subgroep

Nadere informatie

REDENEREN BIJ SCHEIKUNDE. Hella Fries

REDENEREN BIJ SCHEIKUNDE. Hella Fries REDENEREN BIJ SCHEIKUNDE Hella Fries Aandacht voor redeneren is nodig! Nieuwe scheikunde examens, met nieuwe onderwerpen In deze examens wordt meer een beroep gedaan op het redeneren over en uitleggen

Nadere informatie

ϐetaϐox PRE-ORDER AANVRAAGFORMULIER:

ϐetaϐox PRE-ORDER AANVRAAGFORMULIER: ϐetaϐox PRE-ORDER AANVRAAGFORMULIER: DATUM: - - 2014 ORGANISATIE: CONTACT PERS.: E-MAIL: TEL.: ➊ UW 3D PRINTER VOORKEUR: inclusief gratis starterscursus 3D printen voor 2 pers. WH-DC-3 WH-DC-4 houten behuizing

Nadere informatie

Examentraining Leerlingmateriaal

Examentraining Leerlingmateriaal Examentraining 2015 Leerlingmateriaal Vak Natuurkunde Klas 5 havo Bloknummer Docent(en) Blok II Gebruik van elektriciteit (G1) Eigenschappen van stoffen en materialen (D1) WAN Domein G. Meten en regelen

Nadere informatie

Materialenkennis. voor de laspraktijk 8

Materialenkennis. voor de laspraktijk 8 Materialenkennis voor de laspraktijk 8 Geri van Krieken Warmtebehandelingen Voordat er kan worden gelast, zal er enige voorkennis moeten zijn van het te lassen basismateriaal en hoe dit tot stand is gekomen.

Nadere informatie

Samenvatting. Samenvatting

Samenvatting. Samenvatting Samenvatting Het tablet is om vele redenen een populaire toedieningsvorm van geneesmiddelen. Het gebruikersgemak en het gemak waarmee ze grootschalig kunnen worden geproduceerd zijn slechts twee van de

Nadere informatie

Kunststof Kunststof HKU. Materialen. Materialen e college kunststof Utrecht. Bioplasten, Thermoplast, thermoharder en elastomeren.

Kunststof Kunststof HKU. Materialen. Materialen e college kunststof Utrecht. Bioplasten, Thermoplast, thermoharder en elastomeren. Kunststof Kunststof 2e college kunststof Utrecht HKU Vandaag: Bioplasten, Thermoplast, thermoharder en elastomeren. Bioplast, thermoplast, thermoharder, elastomeer Amorf / kristallijn Diverse kunststoffen,

Nadere informatie

HERSTELLEN EN VERBETEREN VAN ONDERDELEN D.M.V. LASERCLADDEN.» J. Lambrecht» Laser Cladding Venture

HERSTELLEN EN VERBETEREN VAN ONDERDELEN D.M.V. LASERCLADDEN.» J. Lambrecht» Laser Cladding Venture HERSTELLEN EN VERBETEREN VAN ONDERDELEN D.M.V. LASERCLADDEN» J. Lambrecht» Laser Cladding Venture LASERCLADDEN Beschrijving Karakteristieken Toepassingen Ontwikkelingen Slotwoord & vragen WAT IS LASERCLADDEN?

Nadere informatie

Metalen & opfris molberekeningen. Deze les. Zelfstudieopdrachten. Zelfstudieopdrachten voor volgende week. Zelfstudieopdrachten voor deze week

Metalen & opfris molberekeningen. Deze les. Zelfstudieopdrachten. Zelfstudieopdrachten voor volgende week. Zelfstudieopdrachten voor deze week 1842016 Metalen & opfris molberekeningen Scheikunde Niveau 4 Jaar 1 Periode 3 Week 2 Zelfstudieopdrachten Deze les Metalen Opfrissen molberekeningen Zelfstudieopdrachten Samenvatting Vragen Huiswerk Zelfstudieopdrachten

Nadere informatie

GSM HOUDER VLAANDEREN KUNSTSTOFLAND

GSM HOUDER VLAANDEREN KUNSTSTOFLAND GSM HOUDER VLAANDEREN KUNSTSTOFLAND Hoe blauwer ingekleurd hoe hoger de aanwezigheid van kunststofverwerkende bedrijven Vlaanderen is een echt kunststofland. Zoals je in onderstaande grafieken kan zien

Nadere informatie

Oefeningen materiaalleer

Oefeningen materiaalleer Oefeningen materiaalleer KV = koudvervormd? = nog niet helemaal duidelijk HOOFDSTUK 1 p 1.17 voor een korte staaf is, dus Oef 7: is hoger en verandert niet ifv x tussen en, we zien dat de start van de

Nadere informatie

Hoofdstuk 2 Appendix A hoofdstuk 3 hoofdstuk 4 (hoofdstuk 5)

Hoofdstuk 2 Appendix A hoofdstuk 3 hoofdstuk 4 (hoofdstuk 5) Telecommunicatie beheerst steeds sterker de hedendaagse samenleving en kan niet meer worden weggedacht. De hoeveelheid informatie die de wereld rondgestuurd wordt, groeit elke dag. Het intensief gebruik

Nadere informatie

Trends in Kunststoffen

Trends in Kunststoffen Trends in Kunststoffen Trends in Polymeren voor toeleveranciers en OEM-ers ESEF, maart 2014 Ir. Martin van Dord DPI Value Centre & NRK Dr. Louis Jetten DPI Value Centre Kunststoffen: organische polymeren

Nadere informatie

Keuze van toevoegmateriaal voor het lassen van Aluminium en Al-legeringen

Keuze van toevoegmateriaal voor het lassen van Aluminium en Al-legeringen Keuze van toevoegmateriaal voor het lassen van Aluminium en Al-legeringen Ir. Roger Creten, EWE Gastdocent KUL en Thomas More Campus Denayer Lastek Belgium Soorten aluminiumlegeringen Zuiver aluminium

Nadere informatie

Flexibele PVC producten

Flexibele PVC producten Rubbertechniek Flexibele PVC producten Inhoudsopgave Algemene informatie 1 Thinflex 2 Transflex 3-4 Techniflex 5-6 Screenflex 7-8 Algemene informatie PVC leveringspakket In deze catalogus treft u een

Nadere informatie

Toets HAVO 4 Chemie Hfdst. 2 Schatkamer aarde

Toets HAVO 4 Chemie Hfdst. 2 Schatkamer aarde Toets HAVO 4 Chemie Hfdst. 2 Schatkamer aarde Opgave 1 Op het etiket van een pot pindakaas staat als een van de ingrediënten magnesium genoemd. Scheikundig is dit niet juist. Pindakaas bevat geen magnesium

Nadere informatie

Tentamen Anorganische Chemie I

Tentamen Anorganische Chemie I Tentamen Anorganische Chemie I 29-3-2006 et tentamen bestaat uit vijf onderdelen (A,, C, D en E). De eerste tien vragen zijn meerkeuze vragen, het is hierbij voldoende om het nummer van de vraag en het

Nadere informatie

Samenvatting Vrij vertaald luidt de titel van dit proefschrift: "Ladingstransport in dunne- lm transistoren gebaseerd op geordende organische halfgeleiders". Alvorens in te gaan op de specieke resultaten

Nadere informatie

De trekproef. De trekproef - inleiding. De trekproef - inleiding. De trekproef - inleiding. Principe. Bepalen van materiaaleigenschappen

De trekproef. De trekproef - inleiding. De trekproef - inleiding. De trekproef - inleiding. Principe. Bepalen van materiaaleigenschappen De trekproef Principe Materiaal inklemmen tussen klemmen welke met een constante snelheid uit elkaar bewegen Hoe belangrijk is het om materiaaleigenschappen te kennen? Uitvoering: volgens genormaliseerde

Nadere informatie

Eindtermen Techniek De leerlingen onderzoeken waarneembare eigenschappen van courante materialen en grondstoffen i.f.v. een technisch proces.

Eindtermen Techniek De leerlingen onderzoeken waarneembare eigenschappen van courante materialen en grondstoffen i.f.v. een technisch proces. Eindtermen Techniek Inzicht ontwikkelen in technische systemen en processen en hun relatie tot verschillende technologische domeinen en tot andere domeinen (wetenschappen, wiskunde ). 6.35 De leerlingen

Nadere informatie

Transparante materialen

Transparante materialen Transparante materialen GPPS Glashelder, amorfe kunststof, geringe slagvastheid, uitstekend te verwerken, goed in te kleuren, goede thermische en isolerende eigenschappen. Neemt geen vocht op, eindproducten

Nadere informatie

Samenvatting scheikunde hoofdstuk 1 stoffen 1 tm 7 (hele hoofdstuk) + aantekeningen h3a 1.1 zwart goud (herhaling) Fossiele

Samenvatting scheikunde hoofdstuk 1 stoffen 1 tm 7 (hele hoofdstuk) + aantekeningen h3a 1.1 zwart goud (herhaling) Fossiele Samenvatting scheikunde hoofdstuk 1 stoffen 1 tm 7 (hele hoofdstuk) + aantekeningen h3a 1.1 zwart goud (herhaling) Fossiele Aardgas, aardolie en steenkool heten ook wel fossiele brandstoffen brandstoffen

Nadere informatie

Materiaalkeuze. Cursus Vacuümtechniek 1

Materiaalkeuze. Cursus Vacuümtechniek 1 Materiaalkeuze Cursus Vacuümtechniek 1 Nog even over de vorige keer Een metalen afdichting wordt onder druk geperst in microscopische groefjes van een harder oppervlak. Als er harder gedrukt wordt dringt

Nadere informatie

Metaal 2e college metaal Utrecht

Metaal 2e college metaal Utrecht Metaal 2e college metaal Utrecht Vandaag: Afronden introductie metalen algemeen - algemene kenmerken - legeringen - ferro / non ferro - edelmetalen - eigenschappen IJzer en staal boek Algemene eigenschappen

Nadere informatie

RIJDAM Trading. Rijdam Stelliet

RIJDAM Trading. Rijdam Stelliet RIJDAM Trading 1 Rijdam Stelliet Inhoudsopgave 2 Inhoudsopgave Rijdam Stelliet Rijdam Stelliet Typische kenmerken en toepassingen Typische kenmerken en toepassingen Rijdam Stelliet Staven Rijdam Stelliet

Nadere informatie

Samenvatting NaSk Hoofdstuk 5

Samenvatting NaSk Hoofdstuk 5 Samenvatting NaSk Hoofdstuk 5 Samenvatting door F. 874 woorden 3 maart 2015 7,6 37 keer beoordeeld Vak Methode NaSk Natuur/scheikunde overal Samenvatting NaSk, hoofdstuk 5 Omgekeerd ontwerpen = hierbij

Nadere informatie

Inleiding tot materiaalkunde

Inleiding tot materiaalkunde Inleiding tot materiaalkunde Oefenzitting 1 Materiaalselectie met CES Inleidende cursus materiaalkunde 1 Algemene aanpak materiaalselectie Vertaal het probleem naar een materiaalselectieprobleem met: Functie

Nadere informatie

Metaal. 2e college metaal Utrecht. Materialen

Metaal. 2e college metaal Utrecht. Materialen Metaal 2e college metaal Utrecht Materialen Vandaag: Afronden introductie metalen algemeen - algemene kenmerken - legeringen - ferro / non ferro - edelmetalen - eigenschappen IJzer en staal Materialenboek

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 5. Inhoud

Inhoud. Voorwoord 5. Inhoud Inhoud Voorwoord 5 1 Bedrijvigheid 9 1.1 Materialen 10 1.2 Gereedschappen 15 1.3 Aan- en afvoeren 21 1.4 Technisch tekenen 23 1.5 Controle en reparatie 24 1.6 Eigen vaardigheid 26 1.7 Afsluiting 27 7 2

Nadere informatie

Aeroflex thermische isolatie

Aeroflex thermische isolatie CARROSSERIEBOUW ISOLATIE Aeroflex thermische isolatie CARROSSERIEBOUW Auerhaan Lelystad is een bedrijf met een zeer lange historie; opgericht in 1885, is het bedrijf een bekende en betrouwbare toeleverancier

Nadere informatie

HOOFDSTUK 1: Fysische grondslagen van de elektrotechniek

HOOFDSTUK 1: Fysische grondslagen van de elektrotechniek HOOFDSTUK 1: Fysische grondslagen van de elektrotechniek 1. Elektrostatica ladingen, velden en krachten lading fundamentele eigenschap van materie geheel veelvoud van elementaire lading = lading proton/elektron

Nadere informatie

Brandstof, Remvloeistof, Smeer- en Koelmiddelen (7)

Brandstof, Remvloeistof, Smeer- en Koelmiddelen (7) Brandstof, Remvloeistof, Smeer- en Koelmiddelen (7) E. Gernaat (ISBN 978-90-79302-07-9) 1 Vaste smeermiddelen 1.1 Werking Grafiet en molybdeen-disulfide (MoS 2 ) zijn de belangrijkste stoffen die worden

Nadere informatie

Uddeholm UNIMAX. Het UNIverseel gereedschapsstaal met een MAXimale standtijd

Uddeholm UNIMAX. Het UNIverseel gereedschapsstaal met een MAXimale standtijd Uddeholm UNIMAX Het UNIverseel gereedschapsstaal met een MAXimale standtijd UNIMAX UDDEHOLM UNIMAX Een nieuw doorhardbaar kunststof matrijzen staal met een goede slijtbestendigheid en taaiheid. Een alternatief

Nadere informatie

Samenvatting Scheikunde Hoofdstuk 1 + 2

Samenvatting Scheikunde Hoofdstuk 1 + 2 Samenvatting Scheikunde Hoofdstuk 1 + 2 Samenvatting door K. 1077 woorden 22 maart 2016 6,1 9 keer beoordeeld Vak Scheikunde Impact 3 vwo Scheikunde hoofdstuk 1 + 2 Paragraaf 1: Stoffen bijv. Glas en hout,

Nadere informatie

1 Inleiding. 2 Celtypes. 2.1 Monokristallijn silicum cellen

1 Inleiding. 2 Celtypes. 2.1 Monokristallijn silicum cellen 1 Inleiding De omzetting van zonlicht naar elektriciteit gebeurt bij fotovoltaïsche conversie met zonnecellen. Deze cellen zijn gemaakt uit halfgeleidermateriaal waarbij silicium het meest voorkomende

Nadere informatie

Samenvatting Scheikunde Hoofdstuk 1, 2, 3

Samenvatting Scheikunde Hoofdstuk 1, 2, 3 Samenvatting Scheikunde Hoofdstuk 1, 2, 3 4 Samenvatting door Syb 1176 woorden 4 keer beoordeeld 4 maart 2018 Vak Scheikunde Methode Chemie overal Scheikunde H1/H2/H3 Samenvatting PARAGRAAF 1.1 Een stof

Nadere informatie

Wanneer keramiek toepassen als constructiemateriaal?

Wanneer keramiek toepassen als constructiemateriaal? Wanneer keramiek toepassen als constructiemateriaal? Rick Bruggeman (HTS-materiaalkunde 1988) Inhoud presentatie Ceratec (kort) Inleiding keramiek Eigenschappen keramiek Toepassingen (nadruk hoog temperatuur)

Nadere informatie

Eigenschappen Tabel / Informatie

Eigenschappen Tabel / Informatie Eigenschappen Tabel / Informatie Polymethylmethacrylaat Omschrijving Norm Eenheid Pictogrammen Informatie Thermisch Elektrisch Mechanisch Algemeen Plaat Meerwandige plaat Volstaf Holstaf Buis Soortelijke

Nadere informatie

Duurzaam herstellen en produceren van hoogwaardige producten met lasertechnologie

Duurzaam herstellen en produceren van hoogwaardige producten met lasertechnologie 26/01/2012 Duurzaam herstellen en produceren van hoogwaardige producten met lasertechnologie Marleen Rombouts Lasercentrum Vlaanderen, Vito, Mol (België) Marleen.Rombouts@vito.be Benelux Laserevent 2012,

Nadere informatie

RUITEN VERVANGING SYSTEEM versie: RVS 0920091

RUITEN VERVANGING SYSTEEM versie: RVS 0920091 Eigenschappen Professionele set om ruiten te vervangen Omschrijving Met het Ruiten Vervanging Systeem bent u als onderhouds- en reparatiebedrijf in staat om een zeer vaak voorkomende reparatie in eigen

Nadere informatie

Het spel: Rad van Fortuin

Het spel: Rad van Fortuin Het spel: Rad van Fortuin Spelregels: - iedereen draait om beurt aan het rad. - als het rad stopt, moeten ze een vraag beantwoorden. Goed antwoord: krijgen ze de punten waar het rad is gestopt en mogen

Nadere informatie

TENTAMEN CIVIELTECHNISCHE MATERIAALKUNDE (NIEUWE STIJL)

TENTAMEN CIVIELTECHNISCHE MATERIAALKUNDE (NIEUWE STIJL) TENTAMEN CIVIELTECHNISCHE MATERIAALKUNDE (NIEUWE STIJL) Oefening vakcode 226073 Let op: Kies voor iedere vraag slechts één antwoord. Kies het beste of enig juiste antwoord. Antwoorden aankruisen op het

Nadere informatie

Samenvatting. Introductie

Samenvatting. Introductie Samenvatting Introductie Wanneer er een spanning wordt aangelegd over een metaal, gaat er een stroom lopen. Deze stroom bestaat uit elektronen, elementaire deeltjes met fundamentele lading e = 1.6 10 16

Nadere informatie

Informatiebron Thema 2b. Zonnepanelen

Informatiebron Thema 2b. Zonnepanelen Auteur Energy College Laatst gewijzigd Licentie Webadres 16 November 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/68732 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.

Nadere informatie

Het Afschermen van Monitoren MATTHIJS KRONENBURG

Het Afschermen van Monitoren MATTHIJS KRONENBURG Het Afschermen van Monitoren MATTHIJS KRONENBURG Het Afschrmen van Monitoren Lelystad Nederland Oplossingen voor het afschermen van: componenten, apparaten en systemen. Thermisch geleidende materialen.

Nadere informatie

Samenvatting hoofdstuk 2

Samenvatting hoofdstuk 2 temperatuur in o Scheikunde hemie op school Samenvatting hoofdstuk 2 De bouw van stoffen Samenvatting hoofdstuk 2 Er zijn verschillende eigenschappen waaraan je een stof kunt herkennen. We noemen deze

Nadere informatie

Samenvatting Scheikunde Hoofdstuk 1

Samenvatting Scheikunde Hoofdstuk 1 Samenvatting Scheikunde Hoofdstuk 1 Samenvatting door W. 1173 woorden 23 juni 2016 6,9 16 keer beoordeeld Vak Methode Scheikunde Nova Scheikunde Samenvatting H1 1 t/m 7 1 Atoombouw: Atoom: Opgebouwd uit

Nadere informatie

prijs PV-module (2009; $/W) 100 10 1979 c-si 2007 kristallijn silicium dunne films trend silicium trend dunne films tekort aan polysilicium dunne film 2009 2009 1 1 10 100 1.000 10.000 100000 1.000.000

Nadere informatie

Tentamen MATERIAALKUNDE II, code

Tentamen MATERIAALKUNDE II, code Universiteit Twente Faculteit der Construerende Technische Wetenschappen Vakgroep Productietechniek Materiaalkundig Laboratorium Agricola Tentamen MATERIAALKUNDE II, code 115210 6 juli 2007, 09.00-12.30

Nadere informatie

Eindexamen natuurkunde compex vwo 2010 - I

Eindexamen natuurkunde compex vwo 2010 - I - + Eindexamen natuurkunde compex vwo 2010 - I Opgave 1 Massaspectrometer Lood in ertsen uit mijnen bestaat voornamelijk uit de isotopen lood-206, lood-207 en lood-208. De herkomst van lood in loden voorwerpen

Nadere informatie

Opgave 1 Vervormd vierkant kristal en elektronische structuur (totaal 24 punten)

Opgave 1 Vervormd vierkant kristal en elektronische structuur (totaal 24 punten) 3NC2 Gecondenseerde materie 215 Extra tentamen, 1 april 215 Algemeen: Beargumenteer je antwoorden. Vermeld zowel de gebruikte basisformules als de tussenstappen in de afleiding. Mogelijk te gebruiken formules:

Nadere informatie

Inhoudsopgave INLEIDING... 6

Inhoudsopgave INLEIDING... 6 Inhoudsopgave ALLE MATERIALEN... 1 MATERIAALGROEPEN... 1 ANDERE INDELINGEN... 1 VERSCHILLENDE WAARNEMINGSNIVEAUS... 1 ATOMAIR... 1 METALEN... 2 LICHT / ZWAAR... 2 LEGERINGEN... 2 STEENACHTIGE MATERIALEN...

Nadere informatie

WETGEVING & RICHTLIJNEN

WETGEVING & RICHTLIJNEN BLIK OP VEILIG Voor wie er geen oog voor heeft, zit een ongeluk vaak in een klein hoekje. Bijna dagelijks worden werknemers op de werkplaats blootgesteld aan een brede waaier van risico s. Zowel mechanische,

Nadere informatie

Herhaling koolstoffen

Herhaling koolstoffen Herhaling koolstoffen Hoofdstuk 17 Welkom Zwakke punten Herhaling H15 Extra opgaven H17 Periode 1 V6 Koolstofchemie III. 15.2 ReacGetypen SubsGtuGereacGe C 6 H 14 + Br 2 (aq) à C 6 H 13 Br + H + + Br -

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/21709 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Siemens, Alexander Oltmann Nicolaas Title: Elasticity and plasticity : foams near

Nadere informatie

Lassen van Metalen, waarom eigenlijk, we gaan toch alles 3D printen?

Lassen van Metalen, waarom eigenlijk, we gaan toch alles 3D printen? Lassen van Metalen, waarom eigenlijk, we gaan toch alles 3D printen? Weld-Tech vof Ir. J. Prinsen IWE weldtech@online.nl 1 Waarom lassen we eigenlijk zo veel Waarom gebruiken we metalen 2 Constructies,

Nadere informatie

THERMOBEL TRI DRIEDUBBELE BEGLAZINGEN G L A S S U N L I M I T E D

THERMOBEL TRI DRIEDUBBELE BEGLAZINGEN G L A S S U N L I M I T E D THERMOBEL TRI DRIEDUBBELE BEGLAZINGEN G L A S S U N L I M I T E D Thermobel Tri, het antwoord op een uitdaging De bouwsector staat voor een aantal grote uitdagingen: - de reductie van de CO 2 -uitstoot

Nadere informatie

Harsen. 3M Benelux M Scotchcast nr N M Scotchcast nr M Scotchcast nr U M Scotchcast nr.

Harsen. 3M Benelux M Scotchcast nr N M Scotchcast nr M Scotchcast nr U M Scotchcast nr. Harsen Er is een grote verscheidenheid van harsen leverbaar voor het isoleren en mechanisch beschermen van kabelverbindingen in laagspanningsnetten. De harsen van M hebben hun doeltreffendheid al sinds

Nadere informatie

Hoogtemperatuur vacuümsolderen van Titaan en Titaanlegeringen

Hoogtemperatuur vacuümsolderen van Titaan en Titaanlegeringen Hoogtemperatuur vacuümsolderen van Titaan en Titaanlegeringen E.W. Schuring November 2014 ECN-L--14-067 Hoogtemperatuur vacuümsolderen van Titaan en Titaanlegeringen E.W. Schuring NIL BIL Lassymposium

Nadere informatie

Basics flowmetingen. De basis informatie over: Magnetisch Inductieve/ Vortex/ Ultrasone en Coriolis Massa Flowmeters

Basics flowmetingen. De basis informatie over: Magnetisch Inductieve/ Vortex/ Ultrasone en Coriolis Massa Flowmeters Basics flowmetingen De basis informatie over: Magnetisch Inductieve/ Vortex/ Ultrasone en Coriolis Massa Flowmeters Erik Stokman Sales Manager KROHNE Nederland Kerkeplaat 14 3313 LC Dordrecht Tel.: +31

Nadere informatie

1. Uit welke grondstoffen worden kunststoffen gemaakt? 2. In welke drie groepen kunnen synthetische stoffen worden ingedeeld?

1. Uit welke grondstoffen worden kunststoffen gemaakt? 2. In welke drie groepen kunnen synthetische stoffen worden ingedeeld? Kunststoffen 1.9 Vragen en opgaven 1. Uit welke grondstoffen worden kunststoffen gemaakt? aardolie: aardgas; of steenkool. 2. In welke drie groepen kunnen synthetische stoffen worden ingedeeld? thermoplasten,

Nadere informatie

Welkom. DE VRAAG VAN VANDAAG: Wat zien we met een warmtebeeldcamera?

Welkom. DE VRAAG VAN VANDAAG: Wat zien we met een warmtebeeldcamera? Welkom DE VRAAG VAN VANDAAG: Wat zien we met een warmtebeeldcamera? inhoud van de les Verhouding licht / IR IR in beeld brengen Beeld Camera Informatie Temperatuur Warmte en warmtetransport Camera techniek

Nadere informatie

Veel gebruikte technische kunststoffen met specificaties, voor en nadelen

Veel gebruikte technische kunststoffen met specificaties, voor en nadelen Veel gebruikte technische kunststoffen met specificaties, voor en nadelen PVC U PVC U heeft een grote sterkte, stijfheid en hardheid. Het kan goed gelijmd en gelakt worden. PVC U brandt zeer moeilijk,

Nadere informatie

Meesterklas Deeltjesfysica. Universiteit Antwerpen

Meesterklas Deeltjesfysica. Universiteit Antwerpen Meesterklas Deeltjesfysica Universiteit Antwerpen Programma 9u45 10u00 11u00 11u15 11u45 12u00 13u00 15u00 15u30 17u00 Verwelkoming Deeltjesfysica Prof. Nick van Remortel Pauze Versnellers en Detectoren

Nadere informatie

VII.Metalen. kern(en) + elektronen. atomen. verbindingen. verklaren én voorspellen eigenschappen. model

VII.Metalen. kern(en) + elektronen. atomen. verbindingen. verklaren én voorspellen eigenschappen. model VII.Metalen kern(en) + elektronen atomen verbindingen interacties verklaren én voorspellen eigenschappen model eigenschappen: kneedbaarheid, thermische en elektrische geleidbaarheid, smeltpunt, kookpunt

Nadere informatie

UDDEHOLM ROYALLOY TM

UDDEHOLM ROYALLOY TM UDDEHOLM ROYALLOY TM Uddeholm Royalloy is geproduceerd door Edro Specially Steels,Inc., een divisie van de Voestalpine groep. Royalloy is beschermd door Edro Patenten #6,045,633 en #6,358,344 De informatie

Nadere informatie

Materialen, materiaalkunde en duurzaamheid

Materialen, materiaalkunde en duurzaamheid MATERIAALKUNDE 1. Materialen, materiaalkunde en duurzaamheid Materialen zijn alomtegenwoordig in ons dagelijks leven. Denk maar aan wat nodig is voor wegenbouw, gereedschappen, vliegtuigen, smartphones,

Nadere informatie

Hout. Houteigenschappen 2013/12

Hout. Houteigenschappen 2013/12 2013/12 Hout Houteigenschappen Hout is een natuurproduct. Elke houtsoort heeft zijn eigen unieke eigenschappen. Deze eigenschappen kunnen echter per soort enigszins variëren. Om tot optimaal gebruik en

Nadere informatie