Kinderdagverblijf Villa Bambi

Transcriptie

1 Kinderdagverblijf Villa Bambi Adres Koningin Julianastraat 5A 6585 XP Mook Telefoon E mail kdvvillabambi@kion.nl

2 Inhoud Welkom bij 4 Kinderdagverblijf Villa Bambi 4 Hoofdstuk 1 5 Wij stellen ons voor 5 Bijzonder aan onze locatie 5 Gebouw en de tuin 5 Stamgroepen 5 Samenwerking tussen stamgroepen 6 Pedagogisch medewerkers 6 Scholing pedagogisch medewerkers 7 Vierogenprincipe 7 Achterwacht 8 Oudercommissie 8 Hoofdstuk 2 9 Praktische informatie 9 Brengen en halen 9 Informatie over je kind 9 Mandje 9 Verzorging en voeding 9 Ziekte en medicijnen 10 Wennen 10 Dagprogramma 10 Huisregels 11 Taal 12 Hoofdstuk 3 14 Pedagogisch werkplan 14 Pedagogische doelen en pedagogisch beleid 14 Pedagogische uitgangspunten 15 Kijken en luisteren naar kinderen staat centraal 15 We bieden emotionele veiligheid, betrokkenheid en warmte 16 We bieden ritme en structuur 16 We stimuleren positieve contacten tussen kinderen 17 We stimuleren respect te hebben voor anderen en hun omgeving 18 We bieden brede uitdaging en plezier 19 We hebben respect voor autonomie van kinderen 20 We bewaken de fysieke veiligheid van de kinderen 20 We werken samen met ouders en anderen uit de leefomgeving van kinderen 21 Kind volg systeem, overdracht en signaleren 21 VVE (Voor en Vroegschoolse Educatie) Startblokken 22 Ontwikkeling pedagogische kwaliteit 22 Samenwerking 23 Hoofdstuk 4 25 Algemene informatie 25 Plaatsing en interne wachtlijst 25 2

3 Flexibele opvang 25 Ruilen van dagen 25 Incidentele opvang 25 Nationale feestdagen 26 Inventarisatie aanwezige kinderen tijdens vakantieperiodes 26 Uitbreiding, wijziging, vermindering van dagdelen of beëindiging 26 Overgang van kinderdagverblijf naar buitenschoolse opvang 26 Automatisch einde of verlenging van de overeenkomst 26 Omgaan met privacygevoelige informatie 27 Kwaliteit 27 3

4 Welkom bij Kinderdagverblijf Villa Bambi Deze informatie is voor ouder(s)/verzorger(s) bij kinderdagverblijf en peutergroep Villa Bambi. Als we in de tekst kinderdagverblijf gebruiken, bedoelen we automatisch ook de peutergroep. We hopen dat jullie je snel thuis zullen voelen bij ons. Om de start zo soepel mogelijk te laten verlopen, vinden wij het belangrijk je te informeren over wie we zijn en wat we doen. Kortom, wat je van ons mag verwachten. We beschrijven de dagelijkse gang van zaken op onze locatie zoals het pedagogisch werkplan. Dit werkplan gaat over de groepen, de pedagogisch medewerkers en op welke manier we werken; volgens welke pedagogisch uitgangspunten. Het is het resultaat van discussies binnen het team. Ook de oudercommissie heeft hierover meegepraat en advies uitgebracht. Tot slot hebben we de algemene praktische informatie verzameld, bijvoorbeeld uitleg over uitbreiding van de overeenkomst of over klantsignalen. Om te zorgen dat het pedagogisch werkplan actueel blijft, houden we het minimaal een keer per jaar kritisch tegen het licht. Dit doen we onder andere op basis van de informatie uit ons kind volgsysteem. Als het nodig is vullen we het plan aan of verandert er iets. Veranderingen leggen we voor aan de oudercommissie en bespreken we met hen. Ouders informeren we hierover. Op onze website, op de locatiepagina s van het kinderdagverblijf en de peutergroep, staat de meest actuele versie van dit werkplan. Aanpassingen in beleid nemen we zoveel mogelijk mee maar omdat we het een keer per jaar aanpassen kan het gebeuren dat een (deel van de) tekst nog niet helemaal overeenkomt met de actuele situatie. Via het digitale locatienieuws en het Ouderportaal houden we je op de hoogte van ontwikkelingen of gebeurtenissen bij kinderdagverblijf Villa Bambi. Voor algemene informatie of vragen over de overeenkomst kun je terecht bij de afdeling Klantrelaties via of klantrelaties@kion.nl. Voor andere vragen, opmerkingen, complimenten of tips kun je terecht bij de pedagogisch medewerkers of ondergetekende. Ik wens jullie een heel plezierige tijd bij ons. Irene Boon Clustermanager kindercentrum Villa Bambi Maart

5 Hoofdstuk 1 Wij stellen ons voor Bijzonder aan onze locatie Kindercentrum Villa Bambi is gevestigd in basisschool de Adalbert en samen vormen wij een brede school. Dit betekent dat wij de ruimtes in het gebouw met elkaar delen en waar mogelijk dingen samen oppakken zoals activiteiten. In dit pedagogisch werkplan beschrijven wij het kinderdagverblijf en de peutergroep. De buitenschoolse opvang heeft een apart pedagogisch werkplan. We hebben mogelijkheid voor twee groepen. Een verticale groep voor kinderen van nul tot vier jaar, en een peutergroep voor kinderen in de leeftijd van twee tot vier jaar en deze ruimte wordt in de middag gebruikt door de buitenschoolse opvang. De peutergroep ruimte kan ook worden gebruikt als extra ruimte voor de peuters voor activiteiten in de ochtend. Specifiek voor de peuters werken we met de methode Startblokken (zie pagina 23). Hierdoor zorgen we ervoor dat de peuters een zo goed mogelijke start maken op de basisschool. Villa Bambi is een klein kinderdagverblijf waar kinderen zich snel thuis voelen. De ruimtes zijn zeer transparant en kinderen leren elkaar en de pedagogisch medewerkers snel kennen. Gebouw en de tuin Ons kinderdagverblijf is ligt centraal in de basisschool. De ruimtes zijn transparant en ruim. De ruimtes zijn leuk ingericht en hebben een mooie lichtinval. De buitenruimte is in samenwerking met de ouders ontworpen en ingericht. Het is een speelse tuin met veel natuurlijke materialen. Daarnaast maken we gebruik van het schoolplein van de school aan de achterzijde van het pand. Stamgroepen Op deze locatie komen maximaal 32 kinderen tegelijkertijd. Alle kinderen, behalve kinderen die gebruik maken van flexibele opvang, zitten in een stamgroep. Er is plaats voor maximaal twee stamgroepen. Op de groep Bambi komen maximaal zestien kinderen in de leeftijd van nul tot vier jaar hele en of halve dagen. Op de groep t Stampertje komen maximaal zestien kinderen van twee tot vier jaar op halve dagen. Op de Bambi groep is plaats voor maximaal vijf baby s onder een jaar tegelijkertijd. Beide groepen zijn geopend op maandag, dinsdag, donderdag van 7.30 tot uur tijdens de schoolweken. Op woensdag en vrijdag in schoolweken gaan alle kinderen van Villa Bambi naar kinderdagverblijf Dribbel in Molenhoek. De kinderen met een contract voor de peutergroep komen drie en een half uur per dag van 8.30 tot uur. De ruimte van peutergroep t Stampertje 2 delen we met de buitenschoolse opvang van Villa Bambi die in de middag van deze ruimte gebruik maakt. Elke stamgroep heeft een eigen groepsruimte als basis. De ruimte van de groep is geschikt en aangepast aan het aantal en de leeftijd van de op te vangen kinderen. Aangrenzend aan de groepsruimte van de hele dagopvanggroep is een slaapkamer. Kinderen spelen ook regelmatig buiten de stamgroepsruimte. De tuin, de gang, het speellokaal, de andere groepsruimte en andere leeftijdsgenootjes bieden weer andere spelmogelijkheden. Afhankelijk van de situatie maken we van deze ruimtes gebruik. 5

6 Samenwerking tussen stamgroepen Open deuren momenten Om het aanbod aan kinderen uit te breiden kunnen kinderen tijdens open deuren momenten een kijkje nemen buiten hun eigen stamgroep. Tijdens dit soort momenten kunnen kinderen kiezen in welke ruimte en met wie ze willen spelen. Ruimten zoals de gang zijn waar mogelijk geschikt gemaakt als speelruimte. Groepjes kinderen met dezelfde interesse kunnen samenspelen, vriendjes, broertjes en zusjes kunnen elkaar makkelijk opzoeken. Soms organiseren we activiteiten waar kinderen van verschillende groepen aan kunnen meedoen. Op dit moment zijn er geen vaste open deurenmomenten. De pedagogisch medewerkers bekijken per dag, afhankelijk ook van de samenstelling van de groep of en wanneer de deuren worden geopend om de kinderen te kunnen laten kiezen waar ze willen spelen. Tijdens het opendeuren moment kan het zijn dat er een gerichte activiteit is samen met alle peuters of de kinderen gaan een bewegingsactiviteit/spel/vrij spel doen in het speellokaal van de school of er wordt een meer gerichte activiteit aangeboden in de bibliotheek waar samen met de kinderen een boekje kan worden gelezen. Daarnaast is er de mogelijkheid voor de jongste bso kinderen om in de middag na uur een activiteit te komen doen in de ruimte van het kinderdagverblijf. We werken altijd leeftijdsgericht en zullen activiteiten aanpassen op de verschillende leeftijden van de aanwezige kinderen. Meedoen met peuteractiviteiten De peuters die komen op tussen 8.30 en uur krijgen een gericht peuteraanbod op Bambi en t Stampertje. Daarnaast kunnen deze peuters gedurende de ochtend aansluiten bij elkaars activiteiten. Zo kan er bijvoorbeeld in kleine groepen worden geknutseld en kunnen de andere peuters vrij spelen bij de andere groep. De peuters die de gehele dag gebruik maken van de opvang binnen Villa Bambi kunnen ook gedurende de ochtend aansluiten bij de peuteractiviteiten die worden georganiseerd in t Stampertje. Voor beide groepen geldt dan het afhankelijk is van het aantal vaste kinderen dat al daar aanwezig is. Er kunnen in totaal maximaal zestien kinderen bij beide groepen aanwezig zijn. De activiteit buiten de eigen groep duurt maximaal drieënhalf uur. Op de daglijsten wordt vermeld welke kinderen uit de andere groep deelnemen aan de activiteit. De kinderen mogen meedoen aan de activiteit. Willen zij liever op de eigen groep blijven spelen, dan is dit natuurlijk ook mogelijk. Op het whiteboard worden voor ouders de activiteiten omschreven die die dag zijn gedaan. Samengevoegde groep Bij het kinderdagverblijf werken we met een vast personeelsrooster en als het nodig is zetten we waar mogelijk vaste invalkrachten in. Pedagogisch medewerkers Bij het kinderdagverblijf Villa Bambi werken drie pedagogisch medewerkers. Zij zijn gekwalificeerd volgens de cao Kinderopvang. Het aantal pedagogisch medewerkers dat tegelijkertijd aanwezig is, hangt af van het aantal en de leeftijd van de kinderen die komen. We baseren ons hierbij op de van de wet kinderopvang en kwaliteit peuterspeelzalen. Aan het begin en eind van de dag zijn er op groepen die de hele dag open zijn minder pedagogisch medewerkers. Elke stamgroep heeft in principe vertrouwde pedagogisch medewerkers die iedere week op dezelfde dagen werken. Bij calamiteiten, zoals onverwacht een groot aantal zieke personeelsleden, kan het nodig zijn hiervan af te wijken. Op de informatieborden naast 6

7 de deur hangen foto s van de pedagogisch medewerkers die die dag op de stamgroep werken. Daarnaast hangt er op het whiteboard het vaste personeelsrooster. Soms is er een stagiaire in de groep. De opleiding die een stagiaire volgt en het niveau dat hij of zij hierin bereikt heeft, bepaalt de mate waarin zij of hij ondersteuning mag bieden bij het activiteitenaanbod en de begeleiding van de kinderen. De stagiaires zijn in principe boventallig (extra). De stagiaire (pedagogisch werk) doet onder begeleiding van de pedagogisch medewerker mee aan alle onderdelen van het programma. Afhankelijk van de vorderingen in de stage neemt zij het initiatief bij de kring, bereidt ze het activiteitenprogramma mee voor en begeleidt zij de activiteiten. Een stagiaire oefent met het kind volg systeem. Daarnaast verricht de stagiaire allerhande voorkomende ondersteunende taken. Als de clustermanager en de werkbegeleider vinden dat de stagiaire in staat is om onder toezicht zelfstandig verantwoordelijk te zijn voor de groep, kan zij, incidenteel en onder vastgestelde voorwaarden uit de cao Kinderopvang, worden ingezet naast een gediplomeerd pedagogisch medewerker. Scholing pedagogisch medewerkers Alle pedagogisch medewerkers zijn geschoold op het gebied van veiligheid en pedagogiek. Zij hebben allemaal een basistraining kinder EHBO gehad en daarnaast is een aantal van hen aangesteld als bedrijfshulpverlener. Bij alle locaties zijn actuele evacuatieplannen en doen ze, in samenwerking met de brandweer, brandoefeningen. Soms zijn ze hier vooraf van op de hoogte maar soms is een oefening onaangekondigd. Nieuwe pedagogisch medewerkers krijgen een inwerkperiode bij de locatie. Er is een scholingsbudget dat we heel divers in kunnen zetten voor een specifieke scholingsbehoefte zoals bijvoorbeeld Video Interactie Begeleiding. Hierbij filmen we de interactie tussen pedagogisch medewerkers en kinderen en bespreken dit na. Een ander voorbeeld zijn de workshops en werkochtenden die de afdeling Pedagogiek & Kwaliteit ontwikkelt en verschillende modules door middel van E learning. Vierogenprincipe Dit principe is verplicht voor kinderen van nul tot vier jaar. Dit betekent dat op elk moment de reële kans bestaat dat er een volwassene meekijkt of meeluistert met de beroepskracht. Dit houdt in dat we ervoor zorgen dat pedagogisch medewerkers in een groep altijd gezien of gehoord kunnen worden. Zo zorgen wij ervoor dat pedagogisch medewerkers altijd gezien of gehoord kunnen worden: In alle deuren en tussendeuren zit glas, waardoor kinderen en medewerkers altijd zichtbaar zijn. _ Beide ruimtes hebben veel ramen waardoor er ook vanuit de hal in met name de peutergroep/bso ruimte veel transparantie is. Ruimtes die minder zichtbaar zijn de toiletruimtes. Kinderen van de peutergroep en de peuters van het dagverblijf gaan in principe zelf naar het toilet. De pedagogisch medewerker die helpt bij de toilet laat de deur naar het toilet open. We hebben een babyfoon op de slaapkamer zodat je op de groep altijd kunt horen wat er in de slaapkamer gebeurt. De verschoontafel bevindt zich in het midden van de groep, als er twee pedagogisch medewerkers aanwezig zijn is er voldoende zicht op elkaars werk en als er één medewerker aanwezig is, is de kans dat er iemand binnen loopt zeker aanwezig. Bijv. collega s van school, medewerkers van kantoor. Door vermindering van het aantal kinderen wordt er met regelmaat gewerkt met één pedagogisch medewerker op de groep. Omdat we onderdeel uitmaken van een brede school zijn er vaak nog andere medewerkers in het pand. Waaronder pedagogisch medewerkers van de buitenschoolse opvang en medewerkers van school. Met de school zijn er afspraken gemaakt dat de medewerkers van school op onregelmatige 7

8 tijden bij ons binnen lopen. Tijdens pauzes is er altijd een pedagogisch medewerker op de groep. De andere medewerker houdt pauze in het schoolgebouw. Om half 2 is er ook altijd een bso medewerker aanwezig die voorbereidende taken heeft in de aangrenzende groepsruimte. Daarnaast werkt er op een aantal momenten in de week de clustermanager of de administratief ondersteuner in het gebouw. Ook maken we gebruik van de inzet van stagiaires. Uitstapjes en uitjes worden gedaan binnen onze locatie als dit mogelijk is. Uitjes binnen het gebouw zoals naar de bibliotheek of naar de gymzaal vinden binnen school plaats hier zijn altijd collega s aanwezig wat bijdraagt aan voldoende toezicht. Uitstapjes buiten de locatie vinden met het kinderdagverblijf alleen plaats in de directe omgeving naar de winkel en naar de eendjes. Uitstapjes naar bijvoorbeeld de Mookerheide zijn altijd met twee pedagogisch medewerkers. Medewerkers werken volgens het protocol Uitstapjes. De uitwerking van het vierogenprincipe en de maatregelen die we hierbij nemen hebben we besproken met de oudercommissie. Achterwacht In situaties dat er in de (peuter)groep heel weinig kinderen aanwezig zijn en één pedagogisch medewerker voldoet, is altijd een tweede volwassene bereikbaar. In het gebouw zijn bijna altijd twee pedagogisch medewerkers en medewerkers van school aanwezig die samen openen en afsluiten. In situaties waarin dit niet zo is, is er altijd een tweede pedagogisch medewerker van kindercentrum Dribbel in Molenhoek bereikbaar en binnen een kwartier ter plaatse. De afspraak binnen het cluster is dat er een telefonisch contact is tussen de pedagogisch medewerker van Villa Bambi en een pedagogisch medewerker van Dribbel voordat de tweede pedagogisch medewerker het pand verlaat. De pedagogisch medewerker geeft aan dat zij vanaf een bepaalde tijd alleen is. De pedagogisch medewerkers van Dribbel zijn op voorhand op de hoogte op welke dagen zij achterwacht moeten zijn en wanneer zij telefonisch contact moeten hebben. De pedagogisch medewerkers sluiten gezamenlijk af en gaan pas naar huis als de kinderen op de locatie Villa Bambi zijn opgehaald. In situaties dat er slechts één pedagogisch medewerker wordt ingezet en er mag worden afgeweken van de beroepskracht kindratio, zoals tijden pauzes en aan het begin en eind van de dag, is er altijd een tweede volwassene in het gebouw aanwezig. Dit is tijdens de pauze de tweede pedagogisch medewerker of in overleg iemand van school. s Ochtends is er altijd personeel van school aanwezig en aan het einde van de dag wordt er altijd afgesloten met een collega van de bso. Oudercommissie Alle locaties hebben in principe een oudercommissie. Zij zijn het klankbord van de ouders en nauw betrokken bij het opstellen en evalueren van bijvoorbeeld dit pedagogisch werkplan en de veiligheid en gezondheidsplannen van de locatie. Daarnaast organiseert de oudercommissie in samenwerking met ons themabijeenkomsten voor alle ouders en helpen ze met de voorbereiding en uitvoering van allerlei activiteiten. Voor onderwerpen die je onder de aandacht van de oudercommissie wilt brengen kun je gebruik maken van het postvak of neem via de clustermanager contact met hen op. We vinden het erg belangrijk dat ouders meedenken en praten over de kwaliteit van de opvang. Je kunt hier een bijdrage aan leveren door zitting te nemen in de oudercommissie. 8

9 Hoofdstuk 2 Praktische informatie Brengen en halen Voor de rust in de stamgroep vinden wij het prettig dat je je zich zoveel mogelijk houdt aan de vaste breng en haaltijden. De kinderen die hele dagen naar Villa Bambi komen breng je tussen 8.00 en 9.00 uur en haal je op tussen en uur. Als je een overeenkomst hebt voor vervroegde opvang kun je je kind brengen tussen 7.30 en 9.00 uur. Kinderen die alleen de ochtend naar Villa Bambi komen, komen tussen 8.00 (bij vervroegde opvang 7.30 uur) en 9.00 en worden opgehaald tussen en uur en voor alleen de middag komen ze tussen en uur en worden opgehaald tussen en uur. De kinderen van de peutergroep worden gebracht tussen 8.30 en 8.45 uur en weer opgehaald tussen en uur. In overleg met de pedagogisch medewerker kun je je kind incidenteel later brengen of eerder ophalen. Buiten breng en haaltijden is de voordeur in verband met veiligheid gesloten. Je maakt dan gebruik van de bel en intercom bij de voordeur van de brede school. Informatie over je kind Wij vinden het belangrijk dat er informatie wordt uitgewisseld over je kind. Dit kan bij het brengen en halen. Algemene informatie over bijvoorbeeld activiteiten vermelden we op het bord. Bij baby s is de overdracht van praktische informatie belangrijk dus bij het plaatsingsgesprek vragen we je naar het voedingsschema, het slaapritme en de manier waarop je kind het liefst getroost wordt. Via het schriftje in het Ouderportaal kan je zelf ook laten weten hoe laat je kind die dag de eerste voeding heeft gehad en of hij/zij goed of slecht heeft geslapen tijdens de nacht. Wij maken gebruik van het Ouderportaal. Dit is simpel gezegd een digitaal hulpmiddel bij de communicatie tussen ouders, de locatie en KION als organisatie. Met behulp van het Ouderportaal willen we ouders een beeld geven van wat er op een dag met hun kind gebeurt. Dit doen we met zowel foto s als het plaatsen van berichten. Ook kun je 24 uur per dag, zeven dagen in de week extra opvang aanvragen, ruildagen aanvragen en afwezigheid doorgeven. Mandje Elk kind heeft op zijn/haar stamgroep een eigen mandje. Hierin kun je de pyjama en/of slaapzak, eventueel pantoffels, knuffel, speen en de klapper kwijt. De pedagogisch medewerker zal eventuele post aan jou ook hier in leggen. De ouders van de kinderen van peutergroep krijgen de post persoonlijk van de pedagogisch medewerker mee. De kinderen van de peutergroep nemen eigen tas mee met hierin eventueel reservekleding. Deze kan worden opgehangen aan de kapstok. Verzorging en voeding We hechten veel waarde aan de gezondheid van de kinderen die naar het kinderdagverblijf komen. Onze uitganspunten zijn de richtlijnen van het RIVM. Wat betreft de voeding baseren we ons op de adviezen van het Voedingscentrum. Op onze website vind je informatie over bijvoorbeeld de voeding die kinderen bij ons krijgen, over traktaties, verschonen en zindelijk worden, slapen en nog veel meer. Ook 9

10 kun je hier lezen hoe we kinderen stimuleren zichzelf aan en uit te kleden, te eten, naar de wc te gaan, enzovoort. Ziekte en medicijnen Als je kind ziek wordt nemen we contact met je op en informeren we je hoe het met je kind gaat. Afhankelijk van diverse factoren (moment van de dag, hoogte van de koorts, gedrag van je kind, besmettingsgevaar voor andere kinderen) kijken we wat er op dat moment nodig is en spreken we af of en als je je kind op komt halen. Een belangrijke leidraad daarbij zijn de richtlijnen over gezondheid en infecties van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. Bij kinderen die extra medische zorg nodig hebben en bijvoorbeeld standaard medicijnen gebruiken, maken we concrete afspraken met de ouders. Wij volgen daarbij ons protocol Medisch handelen en toedienen van medicijnen. Meer informatie hierover vind je op onze website. Wennen We besteden extra aandacht aan nieuwe kinderen en hun ouders. We vinden het belangrijk dat ze zich snel thuis voelen. Op de website vind je hierover meer informatie. Als nieuwe ouders komen voor een plaatsingsgesprek krijgen zij samen met hun kind een rondleiding bij Villa Bambi. In overleg met ouders maken we afspraken over het wennen. Afhankelijk van het aantal dagen dat het kind naar het kinderdagverblijf komt stemmen we de dagdelen af. Bij ruilen of incidentele opvang is de samenstelling van de groep anders dan op de dagen dat een kind gewoonlijk komt, andere kinderen en andere pedagogisch medewerkers. Zeker als deze opvang met de toestemming van ouders plaats vindt in een andere groep. Wij letten er extra op dat je kind zich ook op zo n dag prettig voelt. Als het nodig is krijgt het kind extra aandacht. We doen een spelletje met het kind en betrekken andere kinderen erbij. Dagprogramma We werken met een dagprogramma. De dag is geordend naar dagelijks terugkerende gebeurtenissen en zorgroutines die voor kinderen herkenbaar zijn. Deze programma s geven een indruk hoe de dag er bij ons kinderdagverblijf uit ziet. De tijden zijn een indicatie. De kinderen die de hele dag naar Villa Bambi komen: We zijn open vanaf 8.00 uur. Kinderen met een contract voor vervroegde opvang kunnen vanaf 7.30 uur worden gebracht. Je brengt je kind naar het kinderdagverblijf. je kunt informatie uitwisselen met de pedagogisch medewerker en nog even met je kind spelen voordat je afscheid neemt. De kinderen kunnen vrij spelen tot 9.30 uur. ± uur: Aan tafel zingen we liedjes, eten we fruit en drinken we sap. Daarna is het tijd voor het verschonen van de luier, het potje of de wc. ± uur: Als de allerkleinsten op bed liggen, doen we met de anderen een activiteit, spelen we buiten of kunnen de kinderen vrij spelen. ± uur: We dekken de tafel, we zingen liedjes en de broodmaaltijd kan beginnen. Daarna weer verschonen, potje of wc en tijd voor het middagslaapje. ± uur: De grotere kinderen, die hier behoefte aan hebben, geven we de gelegenheid te rusten. Daarna doen we met hen een activiteit of is het tijd voor vrij spel. De jongere kinderen worden wakker uit hun middagslaap. ± uur: We gaan aan tafel voor sap met een biscuitje of soepstengel. We zingen samen met de kinderen, kletsen wat of lezen voor. ± uur: Tijd voor een activiteit, buitenspel of vrij spelen. ± vanaf uur: We eten en drinken soms nog wat en lezen voor en/of de kinderen spelen zelf. Je kunt je kind ophalen, in overleg vooraf kun je je kind eerder ophalen. 10

11 18.00 uur: We sluiten de deuren van het kinderdagverblijf. Peutergroep uur: Je brengt je kind naar de peutergroep en heeft de mogelijkheid om informatie uit te wisselen met de pedagogisch medewerker en nog even met je kind te spelen voordat je afscheid neemt. De kinderen kunnen vrij spelen. ± uur: Aan tafel of in de kring zingen we liedjes, eten we fruit en drinken we sap. ± uur: We doen iedere dag uitdagende activiteiten. Ook proberen we iedere dag buiten te spelen. Dit is vooral afhankelijk van de weersomstandigheden uur: Gezamenlijke afsluiting. De peuters gaan daarna onder begeleiding van de pedagogisch medewerker naar de entree waar de ouders op de kinderen staan te wachten. Er is dan ook de mogelijkheid voor ouders om nog even napraten met de pedagogisch medewerkers uur: We sluiten de peutergroep. Huisregels We hebben algemene regels en afspraken voor pedagogisch medewerkers, ouders en kinderen. In principe houdt iedereen binnen het centrum zich hieraan. Soms is een pedagogisch medewerker soepeler met regels, als dat in die specifieke situatie toelaatbaar is. Het is de taak van de pedagogisch medewerkers en ouders (als ze aanwezig zijn) om kinderen bij handhaving van regels te ondersteunen. Afspraken voor pedagogisch medewerkers, ouders en kinderen We gaan met respect om met elkaar, met speelgoed, materialen, meubels en andere spullen in de ruimte. Ook buiten geldt deze regel. Ongepast taalgebruik is niet toegestaan. Dit geldt voor pedagogisch medewerkers, ouders en kinderen. We spreken elkaar, de ouders en de kinderen daar op aan. Als kinderen veelvuldig ongepaste woorden gebruiken dan bespreken we dit met ouders. Als we binnen komen begroeten we elkaar en als we weggaan nemen we afscheid. We letten er op dat we deuren en poorten achter ons sluiten. Afspraken voor ouders Als je kind, om welke reden dan ook, later of helemaal niet naar het kinderdag verblijf komt, dan horen we dat graag vóór 9.00 uur. Als iemand anders dan jezelf of je partner het kind komt halen, dan willen wij dit van te voren weten. Wij geven je kind uiteraard niet aan onbekenden mee. Als je door omstandigheden, bijvoorbeeld door drukte op de weg, je kind niet op tijd kan komen halen, dan zorg je ervoor dat iemand anders je kind op tijd kan ophalen en je geeft dit door aan de pedagogisch medewerker. Als je aanwezig bent, heb je zelf de verantwoording voor het gedrag van je kind. Je zet de kinderwagen of Maxi Cosi zo neer dat het gangpad vrij blijft en de vrije doorgang in geval van nood niet belemmerd wordt. In verband met de rust op de groep vragen we in de groep gesprekken met andere ouders kort te houden of buiten op de gang of buiten het kinderdagverblijf voort te zetten. Afspraken voor kinderen Speelgoed van thuis meenemen mag, maar dan mogen ook andere kinderen hiermee spelen. Zo niet, dan leggen we het speelgoed in het bakje of vakje van je kind tot hij/zij naar huis gaat. Ook als het speelgoed gevaar oplevert leggen we het meegebrachte speelgoed weg. We zijn niet verantwoordelijk als het eigen speelgoed kapot gaat of kwijt raakt. Als een kind naar de wc is geweest, wast hij/zij daarna de handen. Voor het eten wassen alle kinderen hun handen. Na het eten poetsen de kinderen 11

12 hun handen en monden met een washandje. Binnen mag je niet rennen, buiten wel. Binnen mag je praten, maar niet roepen Binnen dragen we schoenen of sloffen, in de zomer mogen kinderen ook op blote voeten lopen. Tijdens het eten blijven we allemaal aan tafel zitten tot iedereen klaar is. Als we naar buiten gaan, wachten we allemaal op elkaar bij de deur. Afspraken voor pedagogisch medewerkers Het aankleedkussen reinigen we na iedere verschoning. De ruimtes luchten we een aantal keer per dag. Buiten de breng en haaltijden is de toegangsdeur van het kinderdagverblijf op slot. Afmeldingen van kinderen worden direct op de daglijst genoteerd. Als een kind afwezig is zonder afmelding van de ouders, neemt de pedagogisch medewerker telefonisch contact op met de ouders. We zijn op de hoogte van en werken volgens de protocollen die gelden binnen KION. Na het gebruik van wandelwagens of walking wagon worden deze zo snel mogelijk opgeruimd om vluchtwegen vrij te houden. Taal Bij het kinderdagverblijf en de peutergroep is de spreek en schrijftaal Nederlands 12

13 13

14 Hoofdstuk 3 Pedagogisch werkplan Pedagogische doelen en pedagogisch beleid In ons pedagogisch werkplan zijn de pedagogische doelen uit de Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen herkenbaar. Bovendien valt dit plan binnen het pedagogisch beleidskader, dat bestaat uit het Kindbeeld en de pedagogische uitgangspunten, en binnen het pedagogisch beleid van de kinderdagverblijven. Pedagogische doelen uit de Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen Bieden van emotionele veiligheid Mogelijkheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competentie Mogelijkheid tot het ontwikkelen van sociale competentie Overdracht waarden en normen Kindbeeld Ieder kind is uniek, heeft een eigen karakter en mogelijkheden. Elk kind heeft recht op respect voor dit eigene. De manier waarop een kind zich ontplooit, is mede afhankelijk van de mensen en de wereld om hem heen. Om zich te kunnen ontwikkelen, heeft een kind zowel veiligheid als uitdaging nodig. Een kind zoekt de veiligheid in relaties met opvoeders, broertjes en zusjes, vriendjes. De structuur die een kind ervaart, zorgt ervoor dat hij weet waar hij aan toe is. Vanuit deze veilige basis onderzoekt een kind zijn omgeving. Hij is een ontdekkingsreiziger die voortdurend nieuwe ervaringen opdoet. Soms alleen, vaak samen met anderen. Pedagogische uitgangspunten Kijken en luisteren naar kinderen Emotionele veiligheid, betrokkenheid en warmte Ritme en structuur Positieve contacten tussen kinderen Respect voor anderen en de omgeving Brede uitdaging en plezier Respect voor autonomie van kinderen Fysieke veiligheid van kinderen Samenwerking met ouders en anderen uit de leefomgeving van kinderen Pedagogische uitgangspunten en de doelen uit de Wet kinderopvang en kwaliteit peuterspeelzalen Onze pedagogische uitgangspunten rangschikken we onder de pedagogische doelen uit de Wet kinderopvang en kwaliteit peuterspeelzalen (Wkkp). Het uitgangspunt Kijken en luisteren naar kinderen is van toepassing op alle Wkkp doelen. Doel Wkkp: Onze uitgangspunten: Emotionele veiligheid We bieden emotionele veiligheid, betrokkenheid en warmte We bieden ritme en structuur We werken samen met ouders en anderen uit de leefomgeving van de kinderen Kijken en luisteren naar kinderen staan centraal 14

15 Doel Wkkp: Onze uitgangspunten: Doelen Wkkp: Onze uitgangspunten: Mogelijkheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competentie We bieden brede uitdaging en plezier We hebben respect voor autonomie van de kinderen We bewaken de fysieke veiligheid van de kinderen Kijken en luisteren naar kinderen staan centraal Mogelijkheid tot het ontwikkelen van sociale competentie Overdracht waarden en normen We bevorderen positieve contacten tussen kinderen We stimuleren kinderen respect te hebben voor anderen en hun omgeving Kijken en luisteren naar kinderen staan centraal Pedagogische uitgangspunten Onze pedagogische uitgangspunten zijn uitgewerkt in het algemeen pedagogisch beleid van de kinderdagverblijven. Dit staat op onze website. Dit beleid geldt ook voor ons. In dit werkplan gaan we het algemeen pedagogisch beleid niet herhalen. We beperken ons tot een korte toelichting op de pedagogische uitgangspunten en geven concrete voorbeelden hoe we deze bij onze locatie realiseren. Jaarlijks kijken we of deze voorbeelden nog passen bij onze werkwijze en passen we ze zo nodig aan. Kijken en luisteren naar kinderen staat centraal We vinden het belangrijk dat een kind zich bij ons prettig voelt en kan ontwikkelen. Daarom willen we zijn behoeften kennen en hierop inspelen. Het kijken en luisteren naar de individuele kinderen en de groep is de basis van ons pedagogisch handelen, de inrichting van de ruimte, het activiteitenaanbod, het ritme van de dag en de verzorging van de kinderen. Voorbeelden uit onze praktijk Ieder kind heeft de drang om zich te ontwikkelen. We volgen het kind zoveel mogelijk in de eigen ontwikkeling. Veel peuters helpen ons graag met dagelijkse (huishoudelijke) taken, zoals fruit schillen en de afwas. Dit bracht ons op het idee om dit soort materiaal (afwasteil met borstel, nepfruit) aan de huishoek toe te voegen. Dit is nu populair speelmateriaal. We vinden het belangrijk dat elk kind zichzelf kan zijn. We houden rekening met verschillen in karakter en temperament. Op de groep bieden we verschillende activiteiten en spelmateriaal aan. In de ochtend is er voor de kinderen de mogelijkheid om te starten met een rustig puzzeltje aan tafel, het andere kind kiest er voor om direct in de poppenhoek te gaan spelen of juist weer even rustig een boekje te gaan lezen. Omdat ieder kind de dag anders begint proberen wij hier in ons aanbod van materiaal en activiteit op in te spelen. Als een kind aandacht vraagt, luisteren we serieus (gaan naar ze toe, zakken door de knieën, kijken het kind aan). We zijn alert op en gaan in op verbale en non verbale initiatieven van kinderen. We sluiten aan bij en zijn gericht op de leefwereld en belevingswereld van kinderen. We hebben oog voor zaken die voor het kind belangrijk zijn. Bij de inrichting van de tuin is rekening gehouden met de dingen die voor kinderen belangrijk zijn zoals klimmen, klauteren en bijvoorbeeld verstoppen. Ouders hebben hierin meegedacht en samen hebben we gekeken naar de inrichting van de tuin en deze zo uitdagend mogelijk gemaakt voor kinderen. Bijvoorbeeld een wilgenhutje om in de verstoppen en boomstammen om overheen te kunnen stappen en klimmen. 15

16 We bieden emotionele veiligheid, betrokkenheid en warmte We creëren een open, warme sfeer waarin kinderen zich prettig en op hun gemak voelen. We laten merken dat we het fijn vinden dat het kind er is. We zijn geïnteresseerd in wat een kind bezighoudt en stimuleren zijn of haar inbreng. We geven positieve aandacht, waardering en stimulans. Waar nodig bieden we hulp, bescherming en steun. Voorbeelden uit onze praktijk Elk kind is van harte welkom bij Villa Bambi, we vinden het fijn als hij/zij er is en laten dit merken. We laten hem/haar ervaren dat je blij bent dat hij/zij er is door enthousiast te reageren op het kind. We geven het kind het gevoel dat hij/zij welkom is. We begroeten het kind, de ouders en eventuele broertjes en zusjes bij binnenkomst en zeggen gedag bij het weggaan. We hebben een positieve houding naar kinderen, ook bij conflicten. We geven positieve aandacht. We laten merken dat we (bepaald gedrag) waarderen: we benoemen dat het kind bijvoorbeeld heerlijk aan het spelen is. We tonen het kind ook in lichamelijk opzicht genegenheid zoals knuffelen, stoeien, aai over de bol, het kind op schoot nemen. Met baby s hebben we natuurlijk extra veel lichamelijk contact: knuffelen, masseren, op schoot of arm nemen. We gaan serieus om met de emoties van het kind, we erkennen en herkennen deze. We laten het kind merken dat het deze emoties mag hebben. Kinderen mogen stout zijn, want ze moeten grenzen durven en kunnen verkennen. Dit is belangrijk voor hun morele ontwikkeling. We zijn er voor het kind als zij ons nodig heeft. Op moeilijke momenten zijn we vlak bij de kinderen. We nemen hier de tijd voor. Als het nodig is houden we een kind vast: bijvoorbeeld bij het uitzwaaien, bij het slapen of als het troost nodig heeft. Als een kind zich moeilijk of niet laat troosten, proberen we het kind op een andere manier te ondersteunen, bijvoorbeeld met een knuffel of af te leiden met een spelletje. Baby s bieden we nabijheid en regelmatig oogcontact. We zorgen ervoor dat zij ons telkens kunnen zien of horen. We bieden ritme en structuur De bekende gezichten van pedagogisch medewerkers en van kinderen in de groep zijn een belangrijk houvast, net zoals de eigen groepsruimte. Houvast komt ook terug in het ritme en programma van de ochtend, middag of dag, de regels en afspraken, rituelen en in de inrichting. De groep is de uitvalsbasis bij het ontdekken van de rest van het kinderdagverblijf. Zo leert het kind ook andere pedagogisch medewerkers en andere kinderen van het kinderdagverblijf kennen. Voorbeelden uit onze praktijk We hanteren een voor het kind herkenbare vaste dagindeling. Elke dag kent bepaalde vaste onderdelen, zoals de ontvangst, het samen fruit eten, spelen op de stamgroep, het eten, slapen, het weggaan etc. Dit wil niet zeggen dat we elke dag stipt om half tien s morgens het fruit eten, maar wel dat het kind weet dat het na het eten naar bed gaat, dat na het slapen iets wordt gegeten etc. Veel dagelijkse activiteiten kennen een min of meer vaste opbouw, een soort patroon. Zoals rondom eten: Eerst samen opruimen, dan handen wassen, aan tafel zitten, liedje zingen (smakelijk eten, smakelijk drinken), boterhammen eten, melk of water drinken, dan met een washand de mond en handen wassen. We vertellen het kind wat we doen en geven uitleg over onze handelingen; bijvoorbeeld benoemen dat je de slaapzak aan gaat doen zodat het kind weet wat het kan verwachten en zelf mee kan helpen. Als er een onbekende invalkracht op de groep werkt, worden de baby s door de vaste vertrouwde medewerker verzorgd. 16

17 Bij speciale gebeurtenissen gebruiken we rituelen. We vieren bepaalde gebeurtenissen, zoals verjaardagen of afscheid van een kind, op een speciale manier. Het jarige kind krijgt een feestmuts op en wordt toegezongen. Wij houden ons aan gemaakte afspraken en komen beloftes aan kinderen na. We vinden het belangrijk dat een kind weet welke regels en afspraken er op het kinderdagverblijf gelden. Dit is belangrijk voor een gevoel van houvast, het weten waar de grenzen liggen. We benoemen en herhalen regelmatig de regels en afspraken met de kinderen. We proberen het aantal regels beperkt te houden, zodat een kind de regels kan blijven overzien en zodat hij/zij voldoende ruimte houdt om te experimenteren en ontdekken. We proberen de regels binnen een kinderdagverblijf onderling zo goed mogelijk af te stemmen. In sommige gevallen gelden voor de jongere kinderen andere regels dan voor de oudere kinderen. We geven zelf het goede voorbeeld. Met rollenspel kunnen we kinderen laten zien hoe het moet. We proberen de regels consequent te hanteren maar zijn flexibel als de situatie het toelaat. Uitzonderingen worden als zodanig benoemd. We zijn consequent is onze reacties op gewenst en ongewenst gedrag. Een kind dat we aanspreken op grensoverschrijdend gedrag, kijken we aan en spreken we rustig aan. Het ongewenste gedrag wordt benoemd en er wordt uitgelegd waarom dit ongewenst is. Liever bieden we het kind een alternatief, dan dat we het gedrag verbieden. Bij een kind dat moeite heeft zich aan een afspraak te houden, benoemen en belonen we positief gedrag van een kind. Een kind dat zich herhaalde malen bewust niet aan een belangrijke afspraak houdt, halen we kort uit de situatie. De pedagogisch medewerker die het kind apart heeft gezet, komt hier ook op terug met het kind. Bij terugkerend ongewenst gedrag is een goede communicatie met ouders wenselijk om de aanpak zowel thuis als bij ons op elkaar af te stemmen. We vinden het belangrijk dat ook de ruimte voor een kind overzichtelijk is. De ruimtes zijn ingericht met speelhoeken. Spelmaterialen hebben een vaste plaats. Knutselwerkjes worden op één plek in de groepsruimte opgehangen. Door de ruimte regelmatig op te ruimen, houden we de ruimte overzichtelijk. Dit doen we samen met de kinderen. Het kind slaapt telkens in hetzelfde eigen bedje. Er hangt een lijst met daarop de indeling in de slaapruimte, zodat het voor iedereen duidelijk is. Het kind heeft een vaste plaats voor kleding en voor zijn knuffel. Boven de aankleedtafel hebben alle kinderen een eigen mandje hiervoor. Als we een invalkracht nodig hebben werken we bij voorkeur met vaste gekoppelde invalskrachten. Waar mogelijk zetten we een combinatie in van een vaste medewerker en een vaste invalkracht. We proberen te voorkomen dat er voor de kinderen twee onbekende gezichten staan. Vakanties van vaste pedagogisch medewerkers worden zo goed mogelijk op elkaar afgestemd. We stimuleren positieve contacten tussen kinderen Samen doen en samen spelen is leuk en ondersteunt de ontwikkeling. Kinderen leren van en met elkaar. We stimuleren onderling positief contact en samenspel. We richten de aandacht van kinderen op elkaar, schaffen materialen aan die samenspel bevorderen, we richten de ruimte zo in dat kinderen ongestoord met elkaar kunnen spelen en doen activiteiten in kleine groepjes. Waar nodig begeleiden we contacten tussen kinderen. Voorbeelden uit onze praktijk Kinderen geven elkaar aandacht, bevestigen elkaar, tonen genegenheid voor elkaar en zorgen voor elkaar. We stimuleren dit gedrag door kinderen hiertoe uit te nodigen of de ruimte te geven. Zo kunnen kinderen elkaar troosten, bij het spel betrekken en elkaar helpen. Oudere kinderen vinden het erg leuk om de jongere kinderen te helpen. We spelen hierop in en geven kinderen hiervoor de ruimte. We stimuleren kinderen mee te doen aan gezamenlijke activiteiten, zoals 17

18 kringspelletjes, knutselen, bewegingsspelletjes en buitenspelen. We zorgen ervoor dat kinderen betrokken zijn bij groepsmomenten, zoals samen aan tafel eten en drinken, gezamenlijk uitkleden voor het slapen. We stimuleren het contact tussen baby s door ze samen te zetten in de babyhoek of in de box. Ze kunnen zichtbaar plezier hebben van bij elkaar zijn, naar elkaar kijken of elkaar aan raken. We stimuleren de verantwoordelijkheid van kinderen voor de groep. Zo mogen de kinderen helpen met tafel dekken en afruimen, tafels schoonmaken, afdrogen, washandjes uitdelen etc. Zo geven we kinderen het gevoel dat ze belangrijk zijn voor de groep. Kinderen vinden het vaak erg leuk om te helpen en voelen zich trots. Er is ook veel aandacht voor kinderen die nieuw in de groep komen. We betrekken de kinderen de eerste tijd heel bewust bij activiteiten. We zingen bijvoorbeeld aan tafel een goedemorgen liedje waarbij we alle namen van de kinderen een voor een benoemen zodat het nieuwe kind de andere kinderen leert kennen. Uit samenspel ontstaat vriendschap. We stimuleren dit door kinderen te laten ontdekken wie ze leuk vinden en geven hen de kans om ook samen iets te doen. Kinderen mogen bijvoorbeeld naast elkaar aan tafel zitten tijdens het eten of samen spelen in de huishoek. We vertellen ouders over het samenspel tussen kinderen en de vriendschap die ontstaat. We vinden het belangrijk dat kinderen leren conflicten zelf op te lossen. Conflicten zijn leermomenten. We vinden het belangrijk dat kinderen proberen zelf een oplossing te vinden voor hun conflict. Zo leren kinderen het meest en bevorderen we het zelfvertrouwen en zelfstandigheid. Bij een conflict grijpen we niet meteen in, maar zijn zichtbaar voor de kinderen in de buurt. Als kinderen er niet zelf uitkomen, ondersteunen we bij het oplossen van kinderen. We leren ze hoe ze het zelf moeten oplossen: Ik vind dat niet leuk, ik speelde daarmee, wil je het teruggeven. We grijpen wel in bij conflicten waarbij kinderen elkaar pijn doen, als de situatie ongelijkwaardig is, als een jong kind voortdurend het spel van oudere kinderen verstoort of als de ervaring leert dat conflicten tussen bepaalde kinderen altijd escaleren. Als bepaalde situaties telkens tot een conflict leiden, veranderen we de situatie. We vinden het belangrijk dat ook de omgeving en materialen contacten tussen kinderen bevorderen. We creëren voor kinderen overzichtelijke en duidelijk afgebakende speelplekken waar een aantal kinderen samen kunnen spelen. We gebruiken materialen die uitlokken tot samenspel, zoals bijvoorbeeld blokken, autogarage en verkleedkleren. Van een aantal materialen hebben we meerdere exemplaren (poppen, auto s), waardoor we kinderen de kans geven elkaar na te doen, contact te maken en samen te spelen. We stimuleren respect te hebben voor anderen en hun omgeving We vinden het belangrijk dat een kind zich waarden, normen en gebruikelijke omgangsvormen eigen maakt, zodat het onderdeel is van de gemeenschap waarin het leeft. Voorbeelden uit onze praktijk We leren kinderen dat je elkaar geen pijn mag doen, dus niet slaan/ schoppen, maar ook niet schelden. Als dit gebeurt benoemen we dit, we maken contact met het kind door het kind aan te kijken en te zeggen Je mag niet slaan. Kijk nu heeft het andere kindje pijn. We leren kinderen dat je geen spullen van elkaar af mag pakken. Als je iets wilt, vraag je het aan de ander. We leren kinderen voorzichtig om te gaan met spullen van anderen. We leren kinderen Nee te accepteren van andere kinderen. We begeleiden het kind hierin door het kind het (afhankelijk van de leeftijd) te laten herhalen wat het andere kind zei of dit zelf te herhalen en het kind een alternatief te bieden. Bijvoorbeeld: 18

19 Imke zei Nee, je mag niet de pop afpakken van Imke. Zijn er nog andere poppen waarmee je kan spelen? Stoeien mag, zolang iedereen het leuk vindt en je niemand pijn doet. Als een kind stop zegt, dan stoppen we meteen. We stimuleren kinderen een open houding te hebben. Iedereen is anders en iedereen mag er zijn. We respecteren dat kinderen verschillende mogelijkheden en beperkingen hebben. We vinden het belangrijk dat een kind leert respect te hebben voor de omgeving. We leren kinderen zorgvuldig om te gaan met materialen en niet expres materialen stuk te maken. We leren kinderen respect te hebben voor de natuur. We maken geen kleine diertjes dood of planten kapot. We leren kinderen dat je niet altijd alles mag aanraken, maar dat je wel mag kijken. We stimuleren kinderen om eerst op te ruimen voordat ze aan de volgende activiteit beginnen. We vinden het belangrijk dat kinderen zich omgangsvormen eigen maken, zoals Dank je wel en Alsjeblieft zeggen, groeten bij binnenkomst en gedag zeggen als je weggaat. We leren kinderen dat je op elkaar moet wachten. Zo wachten we op elkaar met eten, totdat iedereen een boterham heeft. We trekken gezamenlijk de jassen aan en wachten tot iedereen klaar is, om naar buiten te gaan. Als pedagogisch medewerker geven we het goede voorbeeld in gedragsregels en in omgangsvormen. We bieden brede uitdaging en plezier We dagen kinderen uit om allerlei verschillende ervaringen op te doen om zich zo breed mogelijk te kunnen ontwikkelen. We hebben de ruimte(s) ingericht met gezellige en uitdagende speelhoeken waar kinderen met een groepje of in hun eentje kunnen spelen, ontdekken en hun vaardigheden kunnen oefenen. Kinderen kunnen ook buiten de eigen groepsruimte terecht: in de speel of sporthal, in andere groepsruimtes, buiten. We doen een breed aanbod van allerlei activiteiten, gericht op groepjes kinderen of juist met z n allen. Voorbeelden uit onze praktijk We bieden een gevarieerd aanbod aan activiteiten (creatief, constructief, cognitief, motorisch en sociaal ) en stimuleren kinderen om hieraan deel te nemen. Bij de activiteiten sluiten we aan bij de ontwikkeling, ideeën, interesse en leefwereld van het kind. Hierdoor stimuleren we een gevoel van betrokkenheid bij de activiteiten. Betrokkenheid is een voorwaarde voor ontwikkeling. We zorgen er voor dat kinderen succes ervaren, door activiteiten aan te bieden die passen bij het ontwikkelingsniveau. Als een kind iets nieuws leert, doet of ervaart, geven we complimenten. De pedagogisch medewerker kan meedoen in het spel maar volgt hierbij het kind. Als het nodig is kan zij een andere wending aan het spel geven, kinderen stimuleren een onderwerp uit te diepen, kinderen uitdagen of het spel uitbreiden. We stimuleren dat kinderen zelf leren nadenken door het stellen van open vragen. We werken met thema s zoals de feestdagen zoals Kerst, Pasen en Sinterklaas en met andere thema s zoals voeding, boerderij en wonen. We hebben de ruimte zo ingericht dat er activiteitenhoeken ontstaan. Voor de baby s zijn er rustige en veilige speelhoeken met materialen die bij hun ontwikkeling passen. De ruimte van de peutergroep is zo ingericht met materialen en hoeken dat het zowel uitdaging biedt aan de peuters als aan de kleuters die vanuit de bso de ruimte gebruiken. Ook in de buitenruimte proberen we de verschillende leeftijdscategorieën en ontwikkelingsgebieden aan bod te laten komen. Soms ontdekken we met de kinderen de omgeving buiten het kinderdagverblijf. Zo gaan we naar de Maas, eendjes voeren, het bos in of naar de hei. 19

20 We hebben respect voor autonomie van kinderen Kinderen maken bij ons eigen keuzes en mogen zelf doen. We stimuleren ze actief om dingen zelf te proberen en respecteren de eigen ideeën en oplossingen van de kinderen. Dit draagt bij aan het zelfvertrouwen en het gevoel van eigenwaarde van kinderen. We vinden kinderparticipatie belangrijk. Door kinderen actief te betrekken bij de inrichting, aankleding, materialen en activiteiten, kunnen we beter inspelen op hun behoeftes. Zo wordt de groep echt hún eigen plek. Voorbeelden uit onze praktijk Een groot deel van de dag kunnen kinderen zelf bepalen waarmee en met wie ze willen spelen. Veel materialen staan op kindhoogte en hebben een vaste plek, waardoor kinderen het materiaal zelf kunnen pakken. Kinderen die het lastig vinden om te kiezen, helpen we hierbij door hen te laten kiezen uit twee of drie mogelijkheden. Regelmatig worden kinderen betrokken bij de keuze voor een gezamenlijke activiteit. We stimuleren kinderen mee te doen met een activiteit. Maar we vinden het prima als een kind zich een keer wil terugtrekken en in zijn eentje wilt spelen. We spreken een kind aan op zijn/haar mogelijkheden: we stimuleren het kind om zelf situaties op te lossen. Dingen die een kind zelf kan doen, mag het zoveel mogelijk zelf doen en in zijn/haar eigen tempo. Als het nodig is ondersteunen we het kind hierbij. We kunnen niet altijd ingaan op de keuze van een kind. In deze gevallen proberen we uit te leggen waarom dit niet kan. Als het mogelijk is, bieden we een tussenoplossing of alternatief. Aan een kind dat echt niet meer hoeft te slapen wordt voorgesteld dan even te rusten op een stretcher. Een kind dat geen melk lust, hoeft geen hele beker melk op te drinken, maar wordt gevraagd om een klein slokje te proberen. Als alternatief krijgt het kind dan water bij de maaltijd. We stimuleren kinderen om uit te komen voor hun mening. We vragen kinderen bijvoorbeeld tijdens een tafel moment wat ze van iets vinden. Bijvoorbeeld: Bram welk fruit zullen we straks gaan eten? Of Tim wat vindt jij leuk om vanmiddag te gaan doen? We leren kinderen van jongs af aan en spelenderwijs zichzelf te kunnen verzorgen, bv aan en uitkleden. De baby s beginnen bijvoorbeeld met het uitrekken van de sokjes. De meeste peuters kunnen zichzelf uitkleden, maar met aankleden hebben de meesten nog hulp nodig. We oefenen dit met de kinderen stap voor stap en nemen hiervoor de tijd. Ook aan tafel stimuleren we zelfredzaamheid. De oudere kinderen mogen helpen met tafel dekken. Ook mogen de kinderen, als ze daar aan toe zijn, zelf hun boterham smeren. We oefenen ook met drinken, eerst met een tuitbeker en naarmate de kinderen ouder worden, ook met een gewone beker. Na elke maaltijd krijgen alle kinderen ieder een washandje om hun gezicht en handjes schoon te maken. We bewaken de fysieke veiligheid van de kinderen We doen zoveel mogelijk om ernstige ongelukken te voorkomen. Veel regels en werkinstructies zijn hierop gericht. Maar we willen en kunnen kinderen niet overal tegen beschermen. Ontwikkelen betekent ook ruimte, de wereld mogen ontdekken, leren met vallen en opstaan. Kleine ongelukjes, zoals schrammen of builen, horen hierbij. We leren kinderen stap voor stap omgaan met situaties die zij spannend vinden. Zo leren ze ook hun eigen grenzen kennen en verleggen. We voeren jaarlijks een risico inventarisatie uit, waarbij we kritisch kijken naar de veiligheid en hygiëne van de locatie. Het plan van aanpak wat hier uit voortkomt bespreken we met de oudercommissie en hierover informeren we alle ouders. 20