RAPPORT VAN BEVINDINGEN. Kwaliteitsonderzoek bij. Orthopedagogisch Onderwijs Instituut De Windvang

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN Kwaliteitsonderzoek bij Orthopedagogisch Onderwijs Instituut De Windvang Plaats : Katwijk Zh BRIN-nummer : 01JQ Onderzoeksnummer : Datum schoolbezoek : 30 augustus Rapport vastgesteld te Zoetermeer op 12 oktober

2

3 Inhoud 1 Inleiding 5 2 Bevindingen 7 3 Toezichtarrangement 11 pagina 3 van 11

4

5 1 Inleiding De Inspectie van het Onderwijs heeft op 30 augustus een onderzoek uitgevoerd op De Windvang naar aspecten van de kwaliteit van het onderwijs en de naleving van wet- en regelgeving. Het doel van dit onderzoek is om de kwaliteit van het onderwijs aan de school opnieuw in beeld te krijgen. Toezichthistorie De Windvang is voor het laatst bezocht in oktober Op basis van dat onderzoek is een basisarrangement toegekend aan de school. De inspectie heeft haar waardering uitgesproken over de positieve ontwikkeling die de school had doorgemaakt, maar dat een groot deel van de activiteiten nog niet waren afgerond. Dat gold voor het werken met ontwikkelingsperspectieven, een beredeneerde keuze voor het passend aanbod voor leerlingen en de zorgstructuur. Onderzoeksopzet Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Een controle van de aanwezigheid van de schoolgids, het schoolplan en het zorgplan bij de inspectie. Een toets op de aanwezigheid van informatie over enkele wettelijke verplichte onderdelen in de schoolgids, het schoolplan en het zorgplan. Een controle op de onderwijstijd die de school heeft gepland. Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Analyse van documenten die betrekking hebben op zelfevaluatieactiviteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd, te weten: 'Rapportage scan Handelingsgericht en Opbrengstgericht werken'. Ook aanvullende vragenlijsten zijn bij de analyse betrokken. Schoolbezoek, waarbij in een aantal groepen de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van lessen Nederlandse taal en rekenen en wiskunde. Deze lesbezoeken vonden plaats in de groepen Schouwtje, Punter, Kano en Klipper. Gesprekken met de directie en de intern begeleiders over de kwaliteit van de indicatoren. Een gesprek met leraren. Een eindgesprek met de directie en een vertegenwoordiging van het bevoegd gezag. Tijdens het onderzoek beoordeelde de inspectie indicatoren van de volgende aspecten: opbrengsten, onderwijsleerproces, zorg en begeleiding en de kwaliteitszorg. Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek onder andere gebaseerd op het Toezichtkader po/vo en de notitie Analyse en waarderingen van opbrengsten primair onderwijs. Beide documenten zijn te vinden op pagina 5 van 11

6 Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek naar de onderwijskwaliteit en de wettelijke vereisten. Dit wordt gevolgd door een beschouwing waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer. pagina 6 van 11

7 2 Bevindingen 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabellen vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs. Indicatoren die bij een kwaliteitsonderzoek de doorslag geven of een school (zeer) zwak is, de zogeheten normindicatoren, zijn gemarkeerd met een asterisk. Voor een overzicht van alle normindicatoren zie het Toezichtkader po/vo op De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) In verband met het programmatisch handhaven heeft de inspectie daarnaast enkele controles uitgevoerd op bepaalde wettelijke voorschriften. Of de school wel of niet voldoet aan deze wettelijke vereisten wordt tot uitdrukking gebracht met de score 'ja' of 'nee'. Kwaliteitsaspect 1 Opbrengsten 1.1 * De resultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.5 De sociale competenties van de leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht. 5 Kwaliteitsaspect 2 Leerstofaanbod 2.1 * Bij de aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal en rekenen en wiskunde betrekt de school alle kerndoelen als te bereiken doelstellingen. 2.2 * De leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar De leerinhouden in de verschillende leerjaren sluiten op elkaar aan. 2.4 * De school met een substantieel aantal leerlingen met een leerlinggewicht biedt bij Nederlandse taal leerinhouden aan die passen bij de onderwijsbehoeften van leerlingen met een taalachterstand. 2.5 De school heeft een specifiek aanbod om sociale competenties te ontwikkelen. Kwaliteitsaspect 3 Tijd 3.1 De leraren maken efficiënt gebruik van de geplande onderwijstijd. pagina 7 van 11

8 Kwaliteitsaspect 4 Schoolklimaat 4.2 De leerlingen voelen zich aantoonbaar veilig op school. 4.3 Het personeel voelt zich aantoonbaar veilig op school. 4.4 De school heeft inzicht in de veiligheidsbeleving van leerlingen en personeel en in de incidenten die zich op het gebied van sociale veiligheid op de school voordoen. 4.5 De school heeft een veiligheidsbeleid gericht op het voorkomen van incidenten in en om de school. 4.6 De school heeft een veiligheidsbeleid gericht op de afhandeling van incidenten in en om de school. 4.7 Het personeel van de school zorgt ervoor dat de leerlingen op een respectvolle manier met elkaar en anderen omgaan. Kwaliteitsaspect 5 Didactisch handelen 5.1 * De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof. 5.2 * De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 5.3 * De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. Kwaliteitsaspect 6 Afstemming 6.1 De leraren stemmen de aangeboden leerinhouden af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.2 De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.3 De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.4 De leraren stemmen de onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. Kwaliteitsaspect 7 Begeleiding 7.1 * De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. 7.2 De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen. 7.3 * (SBO) De school stelt bij plaatsing voor iedere leerling een ontwikkelingsperspectief vast. 7.4 * (SBO) De school volgt of de leerlingen zich ontwikkelen conform het ontwikkelingsperspectief en maakt naar aanleiding hiervan beredeneerde keuzen. Kwaliteitsaspect 8 Zorg 8.1 De school signaleert vroegtijdig welke leerlingen zorg nodig hebben. 8.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. 8.3 * De school voert de zorg planmatig uit. 8.4 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg. Kwaliteitsaspect 9 Kwaliteitszorg 9.1 De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. 9.6 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit. 9.7 De school draagt zorg voor de kwaliteit van het onderwijs gericht op bevordering van actief burgerschap en sociale integratie, met inbegrip van het overdragen van kennis over en kennismaking met de diversiteit van de samenleving. pagina 8 van 11

9 Naleving wet- en regelgeving NT1a De inspectie is in het bezit gesteld van de geldende schoolgids (art. 16, lid 2 en 3, WPO). NT2a De inspectie is in het bezit gesteld van het geldende schoolplan (art. 16, lid 1 en 3, WPO) NT3a De inspectie is in het bezit gesteld van het geldende zorgplan (art. 19, lid 3, WPO). NT4a Er is voldoende onderwijstijd geprogrammeerd om te kunnen voldoen aan de daarvoor gestelde minima (art. 8, lid 7 onder b, WPO). NT4b Er is maximaal zevenmaal een onvolledige schoolweek geprogrammeerd voor de groepen 3 t/m 8 (artikel 8, lid 7 onder b, WPO). ja nee 2.2 Beschouwing Algemeen beeld Het kwaliteitsprofiel van de 'De Windvang' laat een overwegend positief beeld zien. De school biedt de leerlingen een veilige, gestructureerde leeromgeving. De leraren slagen er in om een taakgerichte werksfeer te realiseren. Het pedagogisch klimaat is opbouwend, constructief en de leerlingen worden gestimuleerd om goed te presteren. De afgelopen jaren hebben directie en team systematisch gebouwd aan de verdere inrichting van het onderwijs. De school heeft stap voor stap onderdelen van het onderwijs kwalitatief op orde gebracht. Bijvoorbeeld de zorgstructuur, werken met ontwikkelingsperspectieven en een beredeneerde leerstofkeuze voor leerlingen. De belangrijkste verandering is de planning van het onderwijs vanuit vastgestelde ontwikkelingsperspectieven per leerling. Onderwijsbehoeften, leerstofaanbod en zorgaanpak zijn hierin opgenomen. Hoewel de inspectie tevreden is over de kwaliteit van het onderwijs constateert zij dat de school nog geen jaarlijkse evaluatie uitvoert op basis van de resultaten van leerlingen. Hieronder volgt een toelichting op het oordeel. Toelichting Opbrengsten Wel lijkt met betrekking tot de opbrengsten de uitspraak gerechtvaardigd dat de school uit de leerling haalt wat erin zit. De leeropbrengsten voor technisch lezen, begrijpend lezen, spelling en rekenen-wiskunde lijken overeen te komen met wat van deze groep schoolverlaters verwacht mag worden. Ook de uitstroom naar het vervolgonderwijs lijkt in overeenstemming met de mogelijkheden van deze groep leerlingen. De inspectie baseert deze uitspraak op een grofmazige analyse van de uitstroomgegevens over het schooljaar De inspectie maakt hierbij echter een voorbehoud, omdat eerdere schooljaren niet zijn geanalyseerd. Gezien de beperktheid van de analyse kunnen geen stevige uitspraken worden gedaan. Onderwijsleerproces Het leerstofaanbod voldoet aan de kerndoelen en past bij de onderwijsbehoeften van de leerlingen. De Windvang gebruikt methoden die ook in het reguliere onderwijs worden gebruikt en voor alle vakgebieden geldt dat de leerstof, voor de leerlingen die dit niveau aankunnen, aangeboden wordt tot en met groep 8. De kwaliteit van het aanbod in de aanvangsgroepen heeft de volle aandacht gehad en er zijn heldere afspraken over het aanbod gemaakt. Ook doelen, tijdsplanning, differentiatie en het ontwikkelingsvolgmodel zijn gebaseerd op schoolbrede afspraken. Verder kenmerken de lessen zich over het algemeen door een goede structuur en doelgerichtheid. Tijdens de bezochte lessen heeft de inspectie gezien dat de leraar aangeeft wat de bedoeling van de les is en teruggrijpt op het behandelde in de vorige les. In de meeste groepen tonen de kinderen door gerichte acties van de leerkracht voldoende taakgerichtheid. De school geeft het onderwijs op maat door de leerlingen een eigen programma aan te bieden. In groepsplannen is vastgelegd welke keuzes met betrekking tot de instructie en het aanbod zijn gemaakt voor onderscheiden groepen kinderen. pagina 9 van 11

10 Schoolklimaat De Windvang besteedt veel aandacht aan het schoolklimaat. Zij gebruikt een programma dat (haar) handvatten biedt voor de realisatie van een pedagogisch klimaat waarin kinderen, leerkrachten en ouders zich gezamenlijk verantwoordelijk voelen voor de school en de klas. De school heeft hierbij veel aandacht besteed aan de omgang tussen leraren en leerlingen, het omgaan met oppositioneel gedrag en agressie en met conflicten tussen leerlingen onderling. Ouders worden betrokken bij het onderwijs en vooral het gedrag van hun kind. Indien nodig leggen leraren huisbezoeken af om het contact met thuis te versterken. Ook besteedt de school gerichte aandacht aan de veiligheid. Van binnenkomst tot vertrek van leerlingen en leraren zijn er afspraken en duidelijke structuren. Systematisch volgen van leerlingen Om de ontwikkeling van de leerlingen te volgen gebruikt de school een voldoende dekkend volgsysteem. Er is voor de kinderen een digitaal dossier waarin de handelingsplannen en toetsresultaten worden opgeslagen. Voor alle kinderen wordt een ontwikkelingsperspectief (OPP) vastgesteld. Op basis van de toetsresultaten en kindkenmerken, beoordeelt de intern begeleider of de kinderen voor de verschillende leergebieden nog op het juiste niveau zitten. Is dit niet het geval, dan gaan ze naar een andere niveau en wordt het OPP bijgesteld. Ook de jongste leerlingen worden na plaatsing opnieuw in breed verband besproken, op basis van de gegevens uit het ontwikkelingsvolgmodel. Tijdens deze bespreking worden nieuwe doelen gesteld en wordt het handelingsplan zo nodig aangepast. Dit alles overziend beoordeelt de inspectie de indicator 7.3 en 7.4 als voldoende. De school heeft zich op dit punt ten opzichte van het onderzoek van oktober 2008 in positieve zin ontwikkeld. Leerlingenzorg De zorg is vooral preventief van aard en grotendeels ingebed in de klassensituatie. De leraren worden daarbij ondersteund door intern begeleiders en andere specialisten zoals psycholoog, schoolmaatschappelijk werk en logopedist. Het aanbod voor de subgroepen én de individuele leerbehoeften van leerlingen zijn vastgelegd in de groepsplannen. Indien nodig wordt er aanvullend een individueel handelingsplan opgesteld. Eventueel krijgen leerlingen extra zorg, bijvoorbeeld in de vorm van remedial teaching, logopedie, speltherapie, fysiotherapie of een training op het vlak van sociale competenties. Het is de inspectie opgevallen dat er binnen het team veel over de ontwikkeling van leerlingen c.q. groepen wordt gesproken en dat relevante informatie (resultaten, analyse, handelingsplannen, afspraken en dergelijke) ook goed wordt vastgelegd. Kwaliteitszorg Zoals aangegeven is het onderwijs op De Windvang van voldoende kwaliteit. Er is veel aandacht voor verbetering van de kwaliteit van het onderwijs en het gehele team is hier nadrukkelijk bij betrokken. De school heeft voldoende inzicht in de verschillen in onderwijsbehoeften van de leerlingenpopulatie. Zij bepaalt de kwaliteit van het onderwijsleerproces en de verbeteractiviteiten die (onder andere) daaruit voortkomen zijn planmatig opgezet. De resultaten daarvan worden geëvalueerd en geborgd. Een verbeterpunt is de evaluatie van resultaten van leerlingen. De school evalueert en analyseert wel de opbrengsten van de individuele leerling, maar doet nog niet op groeps- en schoolniveau. Door de resultaten te evalueren, zal de school beter op de hoogte zijn in welke mate leerlingen de referentieniveaus voor taal- en rekenvaardigheden beheersen. pagina 10 van 11

11 3 Toezichtarrangement De Inspectie van het Onderwijs kent aan de 'De Windvang' het basisarrangement toe. Dit betekent dat de inspectie op dit moment geen reden heeft om het toezicht te intensiveren. pagina 11 van 11