Gemeente Den Haag. De voorzitter van de commissie Leefomgeving. DSB/ RIS Doorkiesnummer. 9 juni 2015

Transcriptie

1 B.A. Revis Gemeente Den Haag De voorzitter van de commissie Leefomgeving Uw brief van Uw kenmerk Ons kenmerk DSB/ RIS Doorkiesnummer adres Onderwerp Voortgangsbericht vernieuwing Haagse Markt en tussentijdse evaluatie Aantal bijlagen 2 Datum 9 juni 2015 Hierbij informeer ik u over de voortgang van het project vernieuwing Haagse Markt. In deze brief wordt stilgestaan bij de bouw(werkzaamheden) die naar verwachting volgens de planning en binnen het financiële kader uit het voortgangsbericht van 23 juni 2014 (RIS273508) worden afgerond. Verder wordt ingegaan op de inzet op het gebied van handhaving, participatie en communicatie op en rond de Haagse Markt. Tot slot wordt ingegaan op de tussentijdse evaluatie van het project, die ik in het voortgangsbericht van 23 juni 2014 heb aangekondigd. Het rapport met de daaruit volgende leerpunten worden naast deze brief aan u aangeboden. Voortgangsbericht De bouw (werkzaamheden) Fasering Het project wordt na uitvoerig overleg conform de wens van de markthandelaren uitgevoerd in vier fasen. Met de eerste fase (144 nieuwe marktkramen) werd gestart op 1 maart Deze is begin oktober 2014 succesvol in gebruik genomen. Mede dankzij de zachte winter is, zoals gepland, begin maart 2015 fase 2 (161 kramen) voor het publiek opengegaan. Op het bouwterrein van fase 3 (129 kramen) zijn de bouwwerkzaamheden nu in volle gang. Fase 3 wordt naar verwachting half juni in gebruik genomen en daarna wordt gestart met fase 4 (97 kramen). Afstemming met markthandelaren Binnen de kaders van het project wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met de wensen van de markthandelaren. Met iedere handelaar wordt gesproken over de uitvoering van de nieuwe kraam aan de hand van hun unieke werktekening. In de tekeningen staan de opties verwerkt die markthandelaren hebben kunnen kiezen ten behoeve van hun bedrijfsvoering. Voorbeeld hiervan zijn krachtsstroom, gas, water en één van de vier type meterkasten. 1

2 DSB/ Tevens is er apart gesproken met de vishandelaren. Zij zijn in een vroeger stadium betrokken bij het detailontwerp van de kramen in de visrij, omdat hun uitzonderlijke type extra maatwerk in de kramen vereist. Dit heeft onder andere geresulteerd in het aanbrengen van een ander type vloer waardoor vervuild water gemakkelijker kan worden afgevoerd zonder in de bestrating te trekken. Dit voorkomt (stank)overlast voor de buurt. Containers Alle oude containers moe(s)ten worden verwijderd om het terrein te kunnen verbouwen. Op het oude marktterrein aan de Herman Costerstraat waren circa 180 opslagcontainers aanwezig. Circa 150 van die containers waren aanwezig met de daartoe benodigde vergunning. In augustus 2013 zijn de 150 vergunningen ingetrokken. De containers zijn op kosten van de gemeente verwijderd mits de markthandelaar afstand heeft gedaan. Het overgrote deel van de markthandelaren heeft hier gebruik van gemaakt. Tijdelijke markt De tijdelijke markt staat in de Herman Costerstraat. De ruimte hier is beperkt en dit vraagt om aanpassingen van zowel de ondernemers als de omgeving. Om de overlast zoveel mogelijk te beperken wordt voortdurend gecommuniceerd met alle betrokkenen. De wensen die markthandelaren hebben voor een tijdelijke plek worden actief geïnventariseerd. Tevens worden de indelingen met de vertegenwoordigers van de markt in de Marktkamer besproken alvorens de plaatsen worden toegewezen. Vorig jaar is er een Buurtkamer ontstaan vanuit een groep betrokken bewoners, die actief betrokken wordt bij de verbouwing en de tijdelijke markt. Met de Buurtkamer worden de ervaringen en ideeën rondom de verbouwing van de markt en de consequenties daarvan voor omwonenden besproken, evenals mogelijkheden om daar actie op te ondernemen. De bestaande buurtorganisaties (Bewoners overleggen Transvaal) hebben contact met deze actieve groep bewoners. Vergunningverlening en verhuur units De marktinstallatie die wordt gebouwd op het marktterrein op de Haagse Markt bestaat uit opslagunits en uit een overkapping. Op iedere standplaats is een opslagunit met luifel of een overkapte ruimte met luifel aanwezig. De marktinstallatie is in eigendom van de gemeente en het gebruik ervan wordt geregeld door middel van huur. Om gebruik te maken van een opslagunit of ruimte onder een overkapping, is derhalve een huurovereenkomst nodig met de gemeente. Om te mogen verkopen op de markt krijgt de handelaar een marktvergunning voor een specifieke dag en standplaats. Om vanuit de gehele standplaats te mogen verkopen, dus met gebruik van de opslagunit of overkapte ruimte, moeten de handelaren in het bezit zijn van zowel een huurovereenkomst als een vergunning. Op 13 januari 2014 hebben alle markthandelaren die vergunninghouder waren op de oude Haagse Markt een brief toegestuurd gekregen waarin de voorgenomen toewijzing van de nieuwe standplaats bekend is gemaakt. Indien de markthandelaren het niet eens waren met dat voornemen, dan kon daartegen een zienswijze worden ingediend. Ongeveer 30% van de markthandelaren heeft een zienswijze ingediend. Een aantal zienswijzen heeft geleid tot verschuivingen binnen de indeling van de nieuwe markt. Dit is altijd in overleg met de Marktkamer gebeurd. Vervolgens zijn de bestaande marktvergunningen per opgeleverde fase gewijzigd ten behoeve van het innemen van de nieuwe standplaatsen. Op dit moment zijn er 284 marktvergunningen gewijzigd. Dit betreft de markthandelaren wiens standplaats in fase 1, 2 en 3 verbouwd zijn. Aan hen is tevens een huurovereenkomst aangeboden. In augustus/september zullen nog 58 marktvergunningen voor de standplaatsen in fase 4 worden gewijzigd.

3 DSB/ Bezetting nieuwe Haagse Markt Tussen de 85 en 90 procent van de marktvergunningen op de nieuwe Haagse Markt is uitgegeven. De bezetting wisselt per dag. 12 standsplaatsen met unit staan de volledige vier dagen leeg. De units zijn tijdens de verbouwing gebruikt als tijdelijke standplaats. De planning is om deze zomer actief opzoek te gaan naar markthandelaren met vernieuwende ideeën om deze plaatsen na de fysieke vernieuwing door hen in te laten nemen. Marktgebouw en horeca De bouw van het marktgebouw is in volle gang. Binnenkort wordt het steigerwerk langs de trambaan verwijderd en wordt het gebouw langs De Heemstraat volledig zichtbaar. Medio juni 2015 zal het gebouw voltooid zijn. Een deel van het marktgebouw is bestemd voor gemeentelijk gebruik (kantoor marktmeesters, daguitdeling, informatiebalie, EHBO-post, vergaderruimte, etc.). Het andere deel is bestemd voor horeca (lunchroom, lichte horeca). De exploitatie is na een openbare selectieprocedure gegund. Naar verwachting zal de biologische lunchroom Coster op 1 augustus 2015 de deuren openen. Handhaving Regulier Ook markthandelaren moeten binnen een eerlijk speelveld kunnen ondernemen. Het beleid, de regelgeving en de handhaving worden geacht hieraan bij te dragen. Het afgelopen anderhalf jaar is extra aandacht besteed aan het tegengaan van activiteiten die plaatsvinden in strijd met de geldende wet- en regelgeving. De handhaving van de regels kan, in ernst oplopend, worden gesplitst in drie categorieën: reguliere overtredingen (ordelijk verloop van de markt), zware overtredingen (voorkomen van excessen in het dagelijkse beheer) en aan criminaliteit grenzende activiteiten. De afdeling Markten is bevoegd om te handhaven op basis van de marktverordening. Hieronder vallen reguliere en zware overtredingen. Bij reguliere overtredingen moet u denken aan het bewaken van de openingstijden, het juist innemen van de standplaatsen en het voeren van de toegestane producten. Onder zware overtredingen valt wangedrag zoals bedreiging en intimidatie. De bevoegdheden en mogelijkheden tot het opsporen van aan criminaliteit grenzende activiteiten van de afdeling Markten zijn zeer beperkt. Bij de aanpak van deze activiteiten is meer aanvullend onderzoek vereist door de daartoe bevoegde instanties. Deze zaken worden dan ook na een eerste inventarisatie en dossiervorming door de afdeling Markten overgedragen aan het HEIT (Haags Economisch Interventie Team) en het RIEC Den Haag (Regionale Informatie- en Expertisecentrum). De samenwerking met de daartoe bevoegde instanties werpt zijn vruchten af: illegale arbeid en witwaspraktijken worden aangepakt. Mede op basis van de verstrekte gegevens zijn vorig jaar 18 marktvergunningen ingetrokken na actie vanuit het HEIT. In 2014 zijn dus belangrijke stappen gezet om een gelijk speelveld te creëren. De marktmeesters constateren nu dat het besef op de markt begint door te dringen dat benoemde zaken niet worden getolereerd. Ik vind het belangrijk om deze aanpak met het HEIT en het RIEC te continueren om zo tot normalisering van de verhoudingen te komen en om een stevige basis te leggen voor de toekomst en zo ruimte te kunnen geven aan de eerlijke ondernemers. Communicatie Sinds 2013 staat er een informatiecentrum op de markt. Hier kunnen markthandelaren en bezoekers terecht met hun vragen. Daarnaast wordt er regelmatig een nieuwsbrief uitgebracht. Omwonenden worden op de hoogte gehouden van de voortgang van het project en apart geïnformeerd wanneer werkzaamheden mogelijk tot overlast kunnen leiden. Naast het versturen van brieven wordt er actief bij bewoners aangebeld wanneer de omgevingsmanagers van het project dit nodig achten. Naar verwachting zal vanaf juli 2015 het informatiecentrum zich vestigen in het marktgebouw.

4 DSB/ Participatie De ondernemers maken de markt. Daarom vind ik het van groot belang dat zij inspraak hebben, maar vooral ook verantwoordelijkheid nemen. Met een afvaardiging van bonden (CVAH en Vetra) en gekozen leden wordt eens per twee weken gesproken in de Marktkamer. Door het organiseren van bijeenkomsten is in samenwerking met de Marktkamer actief gewerkt aan de betrokkenheid van een grotere groep handelaren. Diverse markthandelaren, ook buiten de Marktkamer, hebben bij deze bijeenkomsten aangegeven actief mee te willen blijven denken. Mede als gevolg hiervan is eind 2014 de Coöperatie Verenigde Haagse Markten U.A. opgericht met steun van meer dan de helft van de ondernemers. Het doel van de coöperatie is om de markten met de eigen ondernemers tot een succes te maken en een rol te gaan spelen in het beheer en exploitatie van de Haagse Markt. Zo heeft de coöperatie in afstemming met de gemeente een zonnescherm ontwikkeld dat de ondernemers zelf financieren en beheren. Ik heb enkele bestuursleden van de coöperatie op 19 februari jl. gesproken en hen gewezen op het belang van een eerlijk en transparant gekozen bestuur. Zij hebben mij toegezegd in de zomer van dit jaar verkiezingen te organiseren. Buurtkamer Ook de buurt wordt betrokken via de Buurtkamer. 20 april jl. hebben de Buurt- en Marktkamer elkaar ontmoet, waarmee het fundament voor structureel en intensief contact is gelegd. Het contact dat er nu is tussen omwonenden, de gemeente, de Marktkamer en de Coöperatie wordt als waardevol ervaren. Daarom bezint de Buurtkamer zich momenteel op zijn huidige en mogelijk toekomstige rol. Daarnaast heeft de Buurtkamer aangegeven graag betrokken te worden bij de toekomst van de markt en de opening. De Buurtkamer wordt daarom actief betrokken bij de planvorming. Maatschappelijke stage en lokale werkgelegenheid De markt biedt werkgelegenheid voor meer mensen dan alleen de markthandelaren. De gemeente zet zich in om betrokkenheid van jongeren uit de omgeving te vergroten. Sinds mei 2015 maken jongeren uit de buurt schoon op de markt bij Ap s recycling. Daarnaast voeren zij voor de markthandelaren werkzaamheden uit, zoals het ophalen van karton. Er wordt aan gewerkt om nog meer leerlingen van praktijkschool Se Einder een kans op de markt te geven. Onderdeel hiervan is het faciliteren van een uitzendbureau opgezet door praktijkschool De Einder in een kraam op de markt. Daarnaast wordt onderzocht of leerlingen samen met de huidige ondernemer de koffie service voor de markthandelaren kunnen gaan verlenen op de markt. Daarnaast gebruikt ROC Mondriaan de Haagse Markt al enige jaren achtereen voor zijn leerlingen van de opleiding Beveiliging. Deze vorm van stage zal het komende schooljaar beter afgestemd gaan worden op de behoefte van de markt. Tevens zal de samenwerking tussen ROC Mondriaan en De Einder nader worden ingevuld. Aandachtspunten Tot de oplevering in oktober van dit jaar zal hard door worden gewerkt aan alle besproken onderwerpen. Belangrijke aandachtspunten zijn: Bouwkundige aanpassingen ten behoeve van een mogelijke droogloop Met de Stichting Haagse Markt is in november 2014 afgesproken dat zij een financiële bijdrage levert aan de bouwkundige voorziening die nodig is om eventueel een droogloop te kunnen realiseren. Deze afspraak is echter nog niet geëffectueerd en de stichting lijkt zich nu aan de afspraak te willen onttrekken. Ik ga er echter vooralsnog vanuit dat de stichting de financiële bijdrage zal leveren. Entrees parkeergarage Q-Park De entrees van de parkeergarage zijn tot op heden nog niet gerenoveerd en staan in groot contrast met de nieuwe markt. De gemeente is in gesprek met Q-Park de eigenaar van de parkeergarage over de aanpassingen van de entrees van de parkeergarage.

5 DSB/ Biesieklette In de afgegeven omgevingsvergunning is de realisatie van de fietsenstallingen voor de Biesieklette niet voldoende omschreven en daarmee vergund. Voor de realisatie van de fietsenstalling aan het Hoflandplein is een nieuwe aanvraag ingediend. In april hebben kopgebouw-ondernemers aan het Hoflandplein tegen het huidige ontwerp van de Biesieklette bezwaren kenbaar gemaakt. Er vinden gesprekken met de ondernemers en Biesieklette plaats om tot een passende oplossing te komen. Tevens hebben inventariserende gesprekken plaatsgevonden om de stalling vergelijkbaar met de binnenstad en Scheveningen gratis te kunnen maken. Het college zal dit deze zomer in het Meerjarenprogramma fiets in overweging nemen. Financiën Het financiële kader voor het project Haagse Markt bedraagt 33,6 miljoen. Hiervan is 27,5 miljoen door uw raad beschikbaar gesteld. De resterende 6,1 miljoen is opgevangen binnen de begroting van de dienst Stadsbeheer. Hierover heb ik u op 23 juni 2014 per brief geïnformeerd. Naar verwachting zullen de totale uitvoeringskosten voor het project Vernieuwing Haagse Markt binnen dit financiële kader blijven. De Europese subsidie uit het programma Kansen voor West is onderdeel van het raadskrediet en daarmee van het financiële kader. Het subsidiebureau Kansen voor West is op dit moment - conform het toetsingskader Operationeel Programma Kansen voor West - bezig met een reguliere tussentijdse controle op de voorlopig toegekende subsidie. Over de definitieve toekenning van de subsidie wordt besloten na de voltooiing van het project. Tussentijdse evaluatie project Vorig jaar heb ik aangekondigd de gebeurtenissen vanaf het raadsbesluit van 8 september 2011 (RIS180716) tot aan de start van de herinrichting tussentijds te laten evalueren. Het ging hierbij in het bijzonder om een tweetal zaken, namelijk het proces van de vergunningverlening en de voorbereiding van de uitvoering van de fysieke vernieuwing van de Haagse Markt. Deze tussentijdse evaluatie is inmiddels afgerond door een onafhankelijk onderzoeksbureau. De tussentijdse evaluatie laat zien dat het project voor de fysieke vernieuwing van de Haagse Markt moeizaam van start is gegaan. Jarenlang is gesproken over de fysieke vernieuwing, maar het duurde tot de zomer van 2011 voordat er een convenant werd gesloten tussen de gemeente en de twee bonden (CVAH en Vetra) waarin wederzijdse intentieafspraken werden vastgelegd. Mede door het gebrek aan eenduidige afspraken bij aanvang van het project is een overlegstructuur ontstaan, waarin het moeizaam was voor de gemeente en de markthandelaren om tot overeenstemming te komen. Voorts laat de evaluatie zien dat er twee belangrijke scope-wijzigingen zijn aangebracht in het project: 1. Waar aanvankelijk het project draaide om de vernieuwing van de marktvloer, bleek het project ten behoeve van de overeenstemming uitgebreid te moeten worden met de vernieuwing van de marktinstallaties (kramen, opslagruimtes en nuts-aansluitingen). Binnen een betrekkelijk korte periode moest daarvoor in afstemming met de markthandelaren een bestek worden gemaakt. 2. De biedingen voor de aanbesteding waren hoger dan het gekozen plafondbedrag. Er is voor gekozen om met de aannemer te zoeken naar versoberingen in het ontwerp en verlaging van de uitvoeringskosten. Onderdeel hiervan werd het terugbrengen van vier naar twee fasen. Op verzoek van de markthandelaren is echter weer gekozen voor vier fasen. Op basis van de tussentijdse evaluatie kan geconcludeerd worden dat een samenloop van het gebrek aan eenduidige afspraken, het moeizame proces om te komen tot overeenstemming, de verschillende scopewijzigingen in het project en onvolledigheden in het projectmatig werken de belangrijkste oorzaken vormden van de vertraging in het overleg met Welstand, het vergunningverleningsproces en (de voorbereiding van) de uitvoering. Als gevolg van de uitzonderlijke omstandigheden in het project ontstond een uitloop in een tweetal belangrijke aspecten van projectbeheersing, namelijk tijd en budget.

6 DSB/ De door het onafhankelijk bureau opgestelde tussentijdse evaluatie en geformuleerde leerpunten treft u in de bijlagen aan. Stoppen is geen optie Het gevoel van momentum na het sluiten van het convenant in 2011 was terecht groot. Na jaren overleg was er eindelijk een akkoord over de hoognodige vernieuwing van de Haagse Markt. Er was de gemeente veel aan gelegen om deze kans niet te laten glippen. Het verlangen om de herinrichting nu daadwerkelijk tot stand te doen komen en succesvol te voltooien vormde de rode draad door de voorbereiding van dit bijzondere en complexe project. Tegen deze achtergrond zijn ten behoeve van voortgang van het project op verschillende momenten de gebruikelijke stappen in de projectregie losgelaten. De uit de tussentijdse evaluatie getrokken lessen ten aanzien van het projectmatig werken zijn reeds vertaald naar concrete maatregelen door de dienst Stadsbeheer. Deze dragen bij aan een structurele verbetering van de processen en procedures in de projectbeheersing. Tot slot Na een roerige en weerbarstige aanloop is het project goed op stoom gekomen. We liggen op koers om de Haagse Markt op 31 oktober 2015 volledig vernieuwd te hebben. Ik kijk er dan ook met vertrouwen naar uit om in blijvende samenwerking met de markthandelaren en de buurt de Haagse Markt weer tot een ware trekpleister van Den Haag te maken. Met vriendelijke groet, B.A. Revis Wethouder Buitenruimte, Stadsontwikkeling Kerngebieden en Buitenruimte