Interuniversitaire uitwisselingen voor studenten en doctorandi

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Interuniversitaire uitwisselingen voor studenten en doctorandi"

Transcriptie

1 Faculteit Ingenieurswetenschappen Interuniversitaire uitwisselingen voor studenten en doctorandi Een vademecum van de Facultaire Commissie Internationale Relaties (FACIR) ter aanvulling op de algemene informatie beschikbaar op eninbuitenland.html November 2012 Contact: ac.be Interuniversitaire uitwisselingen voor studenten en doctoraatsstudenten 1/52

2 INHOUDSTAFEL Voorwoord 1. Enkele impressies Mijn Zweedse äventyr! 1.2 T.I.M.E. Lund : een getuigenis. 1.3 Montpellier, levende studentenstad in het zuiden van Frankrijk. 1.4 Bidiplomering in zuiderse oorden: T.I.M.E. te Toulouse 1.5 Haaike@BTU Cottbus! 1.6 Lieve och Heikki och Kelvin i Sverige Studeren bij onze noorderburen: Delighted to welcome you to TU Delft. 1.9 Mijn internationale T.I.M.E. ervaring in Parijs Met het hoofd in de wolken: Toulouse, metropool voor lucht- en ruimtevaart. 2. Uittreksel uit het facultair examenreglement Procedures en deadlines Internationaliseringsbeleid Inleiding 4.2 Internationalisering: onderwijsbeleid op universitair niveau De VUB Erasmus Officers 4.3 Internationalisering: onderwijsbeleid op facultair niveau De FACIR Een IR-onderwijs officer op het decanaat Voorlichting 5. Doelgroepen Studenten 5.2 Doctorandi 6. Algemene uitwisselingsakkoorden LIFELONG LEARNING PROGRAMME (LLP)-ERASMUS 6.2 ERASMUS-BELGICA 6.3 INTERNATIONAL STUDENT EXCHANGE PROGRAMS (ISEP) 6.4 LEONARDO de VINCI (stages) 6.5 TEMPUS 6.6 MARIE CURIE 6.7 BAEF Beurzen 6.8 VULCANUS in Japan 6.9 Reisbeurzen om een thesis voor te bereiden in ontwikkelingslanden 6.10 Beurzen van de Vlaamse Gemeenschap voor studie, onderzoek en taalcursussen (culturele akkoorden) 6.11 Beurzen in het kader van het Erasmus Mundus External Cooperation Window 6.12 Erasmus Mundus Master of Science in Photonics 6.13 BEST cursussen en uitwisselingen La gente esta muy loca Autumn Course Valladolid IAESTE-stages Specifieke uitwisselingsakkoorden binnen de Faculteit IR Uitwisselingsprogramma s met de Université Libre de Bruxelles (ULB) Interuniversitair samenwerkingsakkoord inzake studentenuitwisseling tussen de faculteiten ingenieurswetenschappen van de VUB en de ULB Interuniversitaire uitwisselingen voor studenten en doctoraatsstudenten 2/52

3 7.1.2 Overeenkomst inzake bidiplomering tussen de faculteiten ingenieurswetenschappen van de VUB en de ULB 7.2 T.I.M.E. 7.3 Uitwisselingen binnen de vakgroep Hydrologie en Waterbouwkunde (HYDR) HYDRO-EUROPE Overzicht van de LLP/Erasmus contracten van de vakgroep HYDR 7.4 Uitwisselingen binnen de vakgroep Elektronica en Informatieverwerking (ETRO) Biomedical Engineering and Medical Physics (University of Patras, Griekenland) Overzicht van de Lifelong Learning Programme-contacten van de vakgroep ETRO 7.5 Uitwisselingen binnen de vakgroep Toegepaste natuurkunde en fotonica (TONA) Erasmus Mundus Master of Science in Photonics Overzicht van de LLP/Erasmus contacten van de vakgroep TONA 7.6 Uitwisselingen specifiek georganiseerd binnen de vakgroep Architectonische ingenieurswetenschappen LLP/Erasmus: Technical University of Lissabon School of Architecture LLP/Erasmus: Ecole d Architecture de Montpellier (Ecole d Architecture Languedoc- Roussillon) LLP/Erasmus: Ecole d Architecture de Saint-Etienne LLP/Erasmus: Ecole d Architecture Paris-malaquais LLP/Erasmus: Ecole d Architecture Paris La Villette LLP/Erasmus: Technische Universiteit Eindhoven Faculteit Bouwkunde LLP/Erasmus: Escuola Técnica Superior de Arquitectura de Madrid LLP/Erasmus : Gliwice-Polen LLP/Erasmus : ULB LLP/Erasmus : Istanbul Teknik Universitesi LLP/Erasmus: Chalmers University of Technology EASA: European Architecture Students Association 7.7 Uitwisselingen binnen de vakgroepen Toegepaste mechanica (MECH) en Elektrotechniek en energietechniek (ETEC) Overzicht van de LLP/Erasmus contacten van de vakgroepen MECH en ETEC 7.8 Uitwisselingen binnen de vakgroep Mechanica van materialen en constructies (MECH) Overzicht van de LLP/Erasmus contacten van de vakgroep MEMC 7.9 Uitwisselingen binnen de vakgroep Elektriciteit (ELEC) Overzicht van de LLP/Eramus contacten van de vakgroep ELEC 7.10 Uitwisselingen binnen de vakgroepen Materialen (MACH) Overzicht van de LLP/Erasmus contacten in het domein van de chemie en materialen 7.11 Uitwisselingen in het ruime domein van de Technische wetenschappen, technologie 8. Taalvoorbereiding Bijzondere projecten - programma s Bijlagen 10.1 Stappenplan van de Erasmus student 10.2 Overzicht bilaterale LLP/Erasmus agreements IR Interuniversitaire uitwisselingen voor studenten en doctoraatsstudenten 3/52

4 In het woord universiteit weerklinkt het woord universum : studeren betekent intellectueel en geografisch grenzen verleggen en nieuwe domeinen ontdekken. Samen met het departement International Relations and Mobility (IRMO) heeft de Faculteit Ingenieurswetenschappen alle instrumenten op punt gesteld om je toe te laten zo n interuniversitaire ervaring in het binnen of het buitenland mee te maken. De kans wordt je aangeboden zonder tijdsverlies of zonder een bijkomend studiejaar een studieverblijf in een andere universiteit door te brengen. Dit geeft je universitaire opleiding een ontegensprekelijke meerwaarde. Daar zijn diverse redenen voor: de keuze van cursussen die niet aan de VUB-IR gedoceerd worden; de ervaring van andere professoren en assistenten; de ervaring van een nieuwe omgeving, een nieuwe cultuur; de bevordering van je talenkennis; de internationale contacten en vriendschapsbanden die voor je ganse loopbaan zeer waardevol kunnen zijn. Vergeet niet dat je toekomstige werkgever het zeker op prijs zal stellen dat je reeds een buitenlandse ervaring achter de rug hebt en dat je je, ook en vooral in je specialisatie, in andere talen dan in het Nederlands vlot kan uitdrukken, zowel mondeling als schriftelijk. Vergeet ook niet dat de Europese Eenheidsmarkt nu een feit is, ook meer en meer inzake jobs en loopbanen. Je taalkennis is een belangrijke troef! Interuniversitaire uitwisselingen voor studenten en doctoraatsstudenten 4/52

5 1. Enkele impressies Dat een studieverblijf in het buitenland een onvergetelijke ervaring kan zijn, blijkt uit onderstaande impressies Mijn Zweedse T.I.M.E. äventyr! Mijn hele eerste Masterjaar heb ik doorgebracht in een land in het koude Noorden van Europa. Zweden: het land van het water, de sneeuw, de eland en de Ikea. Mijn avontuur begon in de zomervakantie. Na mijn landing in Stockholm, de stad waar zich de Kungliga Tekniska Högskolan bevindt (letterlijk Koninklijke Technische Hogeschool), werd ik meteen omringd door een enorme groep uitwisselingsstudenten die vanuit de verste uithoeken van de wereld naar hier waren afgereisd. Interuniversitaire uitwisselingen voor studenten en doctoraatsstudenten 5/52

6 Er was een heel sterk gevoel van verbintenis, en het duurde niet lang vooraleer we samen de steegjes, bars, clubs en musea van Stockholm leerden kennen, alsook de prachtige natuur buiten de hoofdstad zoals de vele eilanden in de archipelago en de enorme meren en bossen in het binnenland. De zomer in Stockholm vertaalt zich in een aangenaam weer met altijd blauwe hemel bij zo n 25 C, en nachten van slechts 6 uurtjes duisternis. Een vreemde eerste indruk voor een land dat bekend staat als koud en donker en altijd onder een dikke laag sneeuw bedekt. Die clichés zijn echter niet gelogen: al in oktober viel de eerste sneeuw, en die is netjes tot maart blijven liggen. s Winters was het ook al vanaf 15u pikdonker en de temperatuur kwam nooit boven het vriespunt. Niet dat dit een tegenvaller was: in de mooi verlichte stad rondlopen heeft ook zijn charmes en de dikke lagen sneeuw zijn een paradijs voor iedere schaats-, ski-, slee- en sneeuwglijbaanliefhebber! Alleen voor de fietsers is het wat lastig, want naast het probleem van de vele gladde sneeuw- en ijsplekken geraken de remmen door de aanhoudende vrieskou bevroren en is een fiets simpelweg onbruikbaar. Terugkijkend op het vorige jaar is mijn conclusie simpelweg dat het fantastisch was: de nieuwe taal, culturen, vriendschappen en belevenissen: een betere ervaring is moeilijk te bedenken! Gelukkig ben ik hier nog een jaartje langer gebleven en kan ik ook nu nog genieten van mijn tweede jaar in het prachtige land van de Zweden! * äventyr = avontuur Wim Devesse (master werktuigkunde-elektrotechniek) studeerde van aan KTH te Stockholm, in het kader van een bidiplomeringsakkoord. Dit academiejaar finaliseert hij zijn masterdiploma aan de VUB en zal hij zijn dubbel diploma behalen T.I.ME. te Lund: aangetrokken door de Scandinavische cultuur en prachtige natuur. Anno 2012 is het twee jaar geleden dat ik zelf deelnam aan de FACIR avond en aandachtig luisterde naar de verschillende opties om te studeren in het buitenland. AIESEC, IAESTE, Erasmusuitwisseling, T.I.M.E.; enkele weken, een half jaar, een heel academiejaar of zelfs twee volledige jaren, het waren allemaal mogelijkheden. T.I.M.E., Top Industrial Managers for Europe, twee jaar studeren aan een buitenlandse universiteit. Het leek mij op dat moment een heel avontuur, en ik geef toe, het is een klein beetje aarzelend dat ik tijdens de navolgende receptie van de FACIR avond Prof. Willem hierover aansprak. Nog geen week later had ik een afspraak, waar hij mij enthousiast en vol overtuiging te woord stond om het T.I.M.Econcept te verduidelijken. Als T.I.M.E. student word je ondergedompeld in een vreemde cultuur. Je studeert twee academiejaar aan een gastuniversiteit die deel uitmaakt van het T.I.ME. netwerk. Het is een buitenkans om kennis te maken met een andere gemeenschap, manier van lesgeven, alsook een extra taal op te pikken. Voor zij die vrezen voor een hopeloze papierberg aan formulieren en fiches invullen, kan ik jullie al geruststellen dat alles heel snel gaat, als je tenminste de nodige motivatie bewijst en op de juiste deuren klopt. Er zaten amper negen maanden tussen mijn eerste gesprek met Prof. Willem en van het vliegtuig afstappen in mijn gastland. Zelf koos ik voor de Universiteit van Lund, in het zuiden van Zweden, omdat ik altijd al geïntrigeerd ben geweest door de Scandinavische cultuur en aangetrokken ben door de prachtige natuur daar. Ik kan de Universiteit van Lund, en de stad Lund in het algemeen, enkel maar aanraden. In mijn studierichting, fotonica, is de universiteit echt optimaal qua kwaliteit en niveau. Hoorcolleges worden gegeven door mensen die aan de top staan van onderzoek in hun vakgebied, en tijdens Interuniversitaire uitwisselingen voor studenten en doctoraatsstudenten 6/52

7 labosessies verkrijg je echt een heleboel hands on ervaring. Daarenboven is Lund een echte, zo niet dé, studentenstad van Zweden. De zogenaamde Nations, zeg maar de lokale studentenkringen, zorgen voor genoeg vertier, zij het door pub nights, sport, etentjes of andere feestelijkheden. Het zegt genoeg dat studenten van over heel Zweden afzakken naar Lund om hier van de studentenervaring te komen genieten. Zoals ik al heb aangehaald leek twee jaar studeren in het buitenland een heel avontuur, en ik kan nu enkel zeggen dat het dit in werkelijkheid enkel maar heeft overtroffen! Aarzel niet en trek gerust aan de mouw van Prof. Willem voor extra informatie. Tom Tom Ghenne studeert sinds aan de Universiteit van Lund in het kader van een T.I.M.E. bidiplomering Montpellier, levendige studentenstad in het zuiden van Frankrijk. Altijd al kriebelde het bij mij om nieuwe oorden te ontdekken. Via BEST kwam ik al op vele plaatsen, maar dit jaar werd het tijd voor een groter avontuur: een semester op erasmus! Na een zwaar 1 e semester, vertrok ik in februari naar Montpellier, een levendige studentenstad in het zuiden van Frankrijk. Vol goede moed begon ik aan dit nieuwe avontuur vol uitdagingen: nieuwe vrienden maken, mijn Frans verbeteren, genieten van kaas en wijn en natuurlijk eens aan levende lijven ondervinden hoe het eraan toe gaat op een pure architectuurschool. Figuur 1: ENSAM, de school Het erasmusleven is intens, toch is het zeker niet alle dagen feest! Meteen toen ik aankwam, begon de intensieve week. Tijdens deze workshop werkten we in groep rond een project op zeer grote schaal in Valencia. Op die manier werd ik er meteen ingegooid! Het is hard werken, de Franse proffen zijn zeer veeleisend en soms nogal hard in hun commentaren. Maar net hierdoor leerde ik enorm veel bij. De focus Interuniversitaire uitwisselingen voor studenten en doctoraatsstudenten 7/52

8 ligt op andere dingen, op bepaalde vlakken ben ik veel sterker dan mijn medestudenten, maar op andere loop ik zwaar achter. Maar door in team te werken, leerden we allen veel bij! Door onze studiereis naar Valencia, leerde ik heel wat andere studenten kennen. Voor ontwerp werkten we eveneens in groep. Mijn groepje kende een moeilijke start, die ikzelf gemist heb, waardoor we heel hard moesten werken om alles in te halen. Uiteindelijk hield alleen de hardwerkende kern van het groepje vol en kwamen we toch tot een mooi resultaat. l Figuur 2: mijn groep voor ontwerp De werkdruk was zwaar. Een nachtje doorwerken was geen uitzondering. Vaak verliet ik het atelier om 3u s nachts en waren er nog steeds tientallen studenten aan het werk! Met veel precisie maakten we een metersgrote maquette. Na het masterplan werkte ieder groepslid een gebouw uit, voor mij werd dit een kleuter en lagere school. Waar we op de VUB eerder richting het rationeel denken gestuurd worden, moeten de studenten veel artistieker en gewaagder uit de hoek komen. Ik ben blij dat ik de twee zijden eens mocht meemaken! Figuur 3: de ontwerpsite Figuur 4: Valencia Interuniversitaire uitwisselingen voor studenten en doctoraatsstudenten 8/52

9 Natuurlijk wordt de pijn van al dat harde werk verzacht door de lieve vrienden, de mooie stad, de warme zonnestralen en het strand op fietsafstand. Ik koos voor Montpellier om het Frans grondig onder de knie te krijgen, dus probeerde ik niet enkel met erasmusers op te trekken. Dit lukte en dit had een goede invloed op mijn franse taal. Een erasmus in het buitenland komt je sociale vaardigheden zeker ten goede. Montpellier is een jonge, levendige stad met veel studenten. Toch is het studentenleven niet te vergelijken met dat aan de VUB. Het sociale leven speelt zich volledig af in het stadscentrum, cafés sluiten om 1u en een pintje kost 4 euro. Gevolg is dat we er meer soirées of privéfeestjes gegeven worden met kaas, wijn, gitaar en veel lachende gezichten. Verder kookten we graag samen of gingen we eten in één van de vele gezellige restaurants. Citroentaart, macarons, crepes On fait du plaisir à notre grand-mère! Veel te gauw kwam er aan mijn Frans avontuur een einde Met een (roodverbrand) hoofd vol prachtige herinneringen keerde ik in juni huiswaarts. Hanne Figuur 5: het gezellige stadsplein in Montpellier Figuur 6: Aiges Mortues Hanne Vrebos ( ), Charlotte Langhendries ( ) en Evelyn Blondeel ( ) studeerden tijdens hun 1 ste jaar Master in de ingenieurswetenschappen: architectuur een semester aan de Ecole Nationale Supérieure d Architecture de Montpellier. Interuniversitaire uitwisselingen voor studenten en doctoraatsstudenten 9/52

10 1.4. Bidiplomering in zuiderse oorden: T.I.M.E. te Toulouse De VUB heeft alles wat een gezond ingenieursstudent moet hebben. Een kwaliteitsvolle opleiding, een goed contact tussen proffen en studenten en bovendien een levendige campus. Waarom zou iemand dan in het buitenland willen gaan studeren? Het verschilt van persoon tot persoon, maar voor mij is het antwoord simpel: passie. Mijn passie voor luchtvaart en voor avontuur heeft ervoor gezorgd dat ik na mijn 1 e Master naar Toulouse ben getrokken, waar ik momenteel reeds een 3-tal maanden vertoef. In het kader van een T.I.M.E bidiplomering zal ik gedurende 2 jaar een opleiding volgen aan ENSICA, een ingenieursschool die deel uitmaakt van de groep ISAE, ofwel Institut Supérieur de l Aéronautique et de l Éspace. Het Frans onderwijssysteem verschilt voor ingenieurs heel erg van het Belgische. De opleidingen in de ingenieursscholen duren slechts 3 jaar en worden voorafgegaan door een 2 jaar durende voorbereiding. Daardoor zijn de ingenieursscholen gespecialiseerd en doorgaans klein (ongeveer 120 studenten per jaar aan ENSICA). De opleiding zelf is minder praktisch en teamgericht dan aan de VUB. Daartegenover staat wel een stage/eindproject van 6 maanden in de industrie. En laat het nu net die luchtvaartindustrie zijn die in Toulouse alomtegenwoordig is. Toulouse is als het ware het mekka voor de Europese lucht- en ruimtevaart. Naast bedevaartsoord voor luchtvaartfreaks is het een mooie stad, met veel studenten en een aangenaam klimaat. Wie niet zonder zijn stella, jupiler of carapils kan, blijft beter thuis. Maar voor wie graag eens een glas wijn of Pastis uitprobeert is Toulouse zeker het bezoeken waard. Ik heb mijn keuze nog geen seconde beklaagd, des te meer omdat ik er goed heb over nagedacht. Eender welke uitwisseling brengt altijd een dosis avontuur met zich mee. De ene waarschijnlijk al wat meer dan de andere, maar het staat vast dat je plan trekken in een vreemde omgeving niet altijd van een leien dakje loopt. Voor zij die niet bang zijn om hun comfortzone te verlaten is dit dus zeker een uitdaging. Diegenen die nog niet weten of een uitwisseling wel iets voor hen is, kunnen altijd eens een IAESTE stage proberen. Een ideale en leuke repetitie voor een (langere) uitwisseling. Als goede raad zou ik tot slot meegeven: aarzel niet om op uitwisseling te gaan, maar vergeet ook zeker niet om van uw tijd aan de VUB te genieten! Groetjes Jens Jens Cooreman volgt momenteel zijn 2 de jaar Master of Science in Electromechanical Engineering Aeronautics, aan ENSICA te Toulouse, met het oog op een bidiplomering Haaike@BTU Cottbus! Hoe vat je 5 maand Erasmus samen? Wel, beginnen bij het begin waarschijnlijk en dat is de eerste administratieve rompslomp. Maar ik ben niet voor niets in land van de Gründlichkeit dus dat ging allemaal heel vlot. Bovendien hebben ze hier op de univ een introductiedag, waarop elke prof kort een inleiding gaf over zijn vak(ken). Toch wel handig, zeker omdat ik eigenlijk tot mijn vertrek nog altijd niet zeker wist welke vakken juist zouden gegeven worden (ik had wel een ideetje via het aanbod van het jaar ervoor, maar dat wisselt hier elk jaar, dus ik kon van niks zeker zijn). De univ zelf is niet zo groot, maar wel internationaal (5000 studenten, waarvan 1000 uit het buitenland). Het merendeel komt uit Polen, Kameroen en China. Voor de rest zijn er ook veel studenten van Rusland, Iran en de andere Oost-Europese landen, maar heel weinig van West-Europa (voorlopig twee Nederlanders, ik ben de enige Belgische). Cottbus zelf is een vrij kleine stad; er zijn wel verschillende dingen te zien, maar niet om 5 maand te kunnen boeien. Maar Berlijn en Dresden liggen binnen de 2u met de trein en in de semesterbijdrage die hier moet betaald worden, zit een "semesterticket", waarmee je van begin april tot eind september gratis al het openbaar vervoer kan gebruiken (in gans Brandenburg; dus Cottbus, maar ook in en naar Berlijn + de rechtstreekse lijn naar Dresden). Dus dat is wel heel handig, ik kan zoveel ik wil overal naartoe en daar moet wel van geprofiteerd worden natuurlijk Bezoek aan Dresden, Potsdam, fietstochtjes hier in de omgeving, gaan kajakken in het nabijgelegen natuurgebied Spreewald en Interuniversitaire uitwisselingen voor studenten en doctoraatsstudenten 10/52

11 natuurlijk (meer dan één keer) naar Berlijn! Ik heb mij hier niet verveeld, integendeel. Je wil als Erasmusstudent zoveel mogelijk meepikken en dat houdt in dat er ook wel regelmatig slapeloze nachtjes volgen als er weer een deadline aankomt (tja, die driedaagse naar Erfurt, Weimar en Eisenach met de internationale studenten kon ik echt niet laten liggen9 dat ik nadien twee nachten bijna niet geslapen heb om werk af te krijgen, neem ik er dan graag bij). Wat ik van veel Erasmussers al gehoord had, was dat ze vooral contact hadden met de andere buitenlanders en minder met de gewone studenten. Nu, misschien ligt het aan het groot aandeel buitenlanders hier waardoor de studenten ons niet kunnen vermijden maar daar heb ik hier niets van gemerkt. Op onze ontwerpdriedaagse naar Wroclaw (jaja, onze ontwerpsite lag in het buitenland ) was ik gewoon één van de Duitsers. Alleen al daarom is het aan te raden om op voorhand een taalcursus te doen: je legt veel sneller contact met de studenten zelf en de lessen zijn natuurlijk ook allemaal in het Duits (en ze mogen wel zeggen dat ze het aanvaarden als je Engels spreekt, als het erop aankomt, hebben ze toch wel héél graag dat je alles in het Duits doet, inclusief mondelinge examens en presentaties van 30min ). Maar eigenlijk beschouw ik dat meer als een voordeel dan een nadeel: je moet de taal wel spreken, maar daardoor leer je ze ook heel snel. En terugkomen met een pak ervaringen, nieuwe vrienden en een nieuwe taal9 wie maakt er mij nog wijs dat een Erasmus niet de moeite waard zou zijn?? Het is een sprong in het onbekende, zeker als je alleen vertrekt, maar je krijgt er zoveel voor terug dat ik het iedereen kan aanraden. Gaan en wel nu! Haaike Haaike Peeters (1MA ingenieurswetenschappen: architectuur) studeerde in een semester aan de Brandenburgische Technische Universität Cottbus, Duitsland. Interuniversitaire uitwisselingen voor studenten en doctoraatsstudenten 11/52

12 1.6. Lieve och Heikki och Kelvin i Sverige... En dat ligt ons wel. Je hebt veel meer het gevoel bewust te kunnen kiezen waar je echt wilt voor gaan. Waar het in België soms van moeten is, kan je jezelf hier echt motiveren. Göteborg (lees als Jeuteboori). Het nieuws kwam als een totale verassing. Pas in november kregen we te horen dat we toch richting Zweden konden vertrekken. Geen Parijs of Madrid voor ons, wel totaal onbekend terrein. Spannend! Ons belangrijkste vak (Matter, Space, Structure) heeft tot doel eindelijk een project in te leveren voor de Schindler Award. Deze internationale studentenwedstrijd heeft zijn ontwerpsite dit jaar in Berlijn vastgelegd. Bijgevolg werd dan ook een studietrip naar deze stad georganiseerd en omdat we dan toch in de buurt waren, werd meteen ook Praag bezocht. Het was al snel duidelijk dat hier les volgen niet hetzelfde zou zijn als in België. Eerst en vooral zijn de meeste Zweden in onze studio gemiddeld vijf jaar ouder dan wij (en hebben dus ook een pak meer ervaring). Studies combineren met werk is hier ook de gewoonste zaak van de wereld. Ongeveer de helft van alle studenten is afkomstig uit het buitenland, waardoor er een sterk internationale mentaliteit heerst. Er heerst een hoge graad van zelfstandigheid, je kiest zelf wanneer je hard wilt werken en wanneer niet. Tussendoor kregen we een workshop rond het thema hout. We hebben met de hele groep een accessible exhibition labyrinth ontworpen, wat we daarna ook zelf zijn gaan bouwen en dat nu gebruikt wordt als tentoonstellingsruimte. Interuniversitaire uitwisselingen voor studenten en doctoraatsstudenten 12/52

13 Vorig academiejaar trok ook Kelvin Roovers naar Chalmers om er een vol academiejaar te studeren. Ook hij beleefde er een prachtig Erasmusjaar. De volgende foto s kunnen hiervan getuigen. De universiteit zelf heeft enorm veel faciliteiten die we niet gewend zijn. Een hele woodworkshop om maquettes te maken met al het mogelijk materiaal voor handen, studio s met een eigen keuken (nooit honger als je laat werkt!), student building met pub(en er worden regelmatig feestjes in het gebouw zelf georganiseerd), zwembad, sauna en chill-ruimte met heerlijke zetels en pooltafels, en dit allemaal gratis en 24 uur op 24 toegankelijk! Uiteraard kunnen we niet anders dan afsluiten met te vermelden dat Göteborg een fantastisch bruisende stad is. Zelfs bij 15 C hebben we hier kunnen rekenen op een warm onthaal. Met zijn centrale ligging zijn zowel Stockholm, Oslo als Kopenhagen binnen de vier uur te bereiken. Snowboarden, wildkamperen, barbecueën aan het meer, het kan en mag hier allemaal! Lieve Smout en Heikki Vanderlinden ( ) en Kelvin Roovers ( ) studeerden tijdens hun 1 ste masterjaar ingenieurswetenschappen: architectuur aan de Chalmers University of Technology Göteborg Zweden Interuniversitaire uitwisselingen voor studenten en doctoraatsstudenten 13/52

14 1.7. In het kader van een bidiplomeringsovereenkomst studeerde ik in mijn derde Bachelor en eerste Master op de Université Libre de Bruxelles, de ULB. Op het einde van mijn Master zal ik dan twee diploma's krijgen: één van de Franstalige en één van de Nederlandstalige gemeenschap van België. Maar het was meer dan twee diploma's. Al bevinden de VUB en de ULB zich in dezelfde stad, toch heb ik enorm veel bijgeleerd van deze uitwisseling. De aanpassing aan een nieuw programma, een nieuwe taal en een nieuwe omgeving leerde me flexibel te zijn en hebben ook mijn vaardigheden verrijkt. Technische termen ken ik nu in beide talen, wat al zeer nuttig is geweest tijdens mijn eerste werkervaring tijdens mijn stage deze zomer. Ik heb eveneens een heel netwerk aan vrienden, professoren en assistenten in de andere taalgemeenschap van België ontwikkeld. Catherine De Wolf (master ingenieurswetenschappenarchitectuur) studeerde twee jaar aan de ULB en behaalde in een dubbel diploma (VUB-ULB) Studeren bij onze noorderburen: Delighted to welcome you to TU Delft! Dear student, we are delighted to welcome you to TU Delft as an international student nevenactiveiten (sport, feestjes, )? En vooral: zou het de moeite zijn? Met deze bevestigde het International Office van de faculteit Applied Sciences in Delft dat ik aanvaard was als internationale student voor het academiejaar De lange voorbereidende administratie voor mijn 1 ste masterjaar als student chemie-materialen (opstellen van een jaarprogramma, beurs-aanvraag, vinden van huisvestiging) was dus eindelijk gedaan! Yes!!!!! Vooraleer ik vertrok zat ik met een heleboel vragen. Hoe zou het leven in Delft zijn? Welke nieuwe contacten zou ik er maken? Zou het daar echt moeilijker zijn dan aan de VUB? Zijn er veel Ik kan je vertellen dat het antwoord op al die vragen zeer positief is: op Erasmus gaan is zeker de moeite waard. Je leert immers heel veel nieuwe mensen (culturen) kennen, moet je aanpassen aan een nieuwe omgeving en zelf heel veel regelingen treffen. Kortom, een verrijkende levenservaring om het mooi te zeggen. De ontvangst van de universiteit Delft is zeer goed. Ze begeleiden jou bij het regelen van je jaarprogramma, projecten, je TU Delft account, het leerlingenplatform en alle andere praktische regelingen. Daarnaast worden er voor Interuniversitaire uitwisselingen voor studenten en doctoraatsstudenten 14/52

15 internationale studenten bijna wekelijks activiteiten gepland (caféavond karaoke dansinitiaties sporten uitstappen). Wel raad ik je aan om heel vroeg te beginnen met het zoeken naar huisvestiging! De prachtige bibliotheek op de campus van de TU Delft Gezellige avondactiviteit met andere international students (links: Tom) De huisvestigings-maatschappij verbonden aan de universiteit bleek niet de meest soepele en dit heeft me zeker een aantal (vermijdbare) uren stress gekost. Naast de vele contacten en activiteiten met buitenlandse studenten uit Nigeria, Turkije, Iran, China, Indonesië, Frankrijk en natuurlijk ook Nederland, zijn er ook een aantal lesuren aan de TU Delft. Het gemiddeld aantal lesuren ligt er wel lager dan in België: uur les per week gedurende 4 periodes van 7-8 weken, met tentamens na elke periode van 7-8 weken. De gemiddelde student zou geen problemen moeten hebben met het niveau in de lessen. Wel is het zo dat er in Delft geen oefeningensessies worden gegeven zoals aan de VUB. Heel vaak zal een groepswerk (project met verslag en presentatie) een groot deel van je cijfer bepalen. Daarnaast is het ook zo dat je in Delft meestal les krijgt van proffen die heel gekend zijn in hun specifiek vakgebied. Het is ook belangrijk te weten dat het academiejaar in Nederland langer is dan in België (die Hollanders nemen weinig vakantie; ze luieren liever het ganse jaar door;)): het begint begin september en eindigt eind juni. Ik vond op Erasmus gaan naar Delft een fantastische ervaring in een prachtig stadje. In het Brugge van Nederland, heb ik vele nieuwe vrienden gemaakt waar ik nog altijd contact mee heb en die me nog geregeld uitnodigen voor allerlei festiviteiten. Het belangrijkste aan de erasmus ervaring is volgens mij dat je nieuwe mensen in een nieuwe omgeving leert kennen, maar ook vooral jezelf beter leert kennen. Vragen? Tom Remy Tom.Remy@vub.ac.be Delft Chem Tech: Het gebouw waar vooral de chemische ingenieurs les krijgen Tom Remy studeerde in tijdens zijn 1 ste masterjaar ingenieurswetenschappen: chemie en materialen, een jaar aan de TU Delft Interuniversitaire uitwisselingen voor studenten en doctoraatsstudenten 15/52

16 1.9. Mijn internationale T.I.M.E. ervaring in Parijs. Het begin herinner ik me al te goed: ik zat in het tweede bachelorjaar aan de VUB en had na 19 jaar studies in België ontzettend veel zin om mijn wereldvisie te openen. Daarom startte ik vanaf het tweede semester bij BEST Brussels (Board of European Students of Technology), de studentenvereniging van de VUB waardoor ik in contact kwam met ingenieursstudenten van heel Europa. Ik vond de cultuurmengeling, het reizen, ontmoeten van nieuwe interessante mensen, en bijleren van nieuwe skills fantastisch, en wou nog meer. Van zodra ik op de VUB kennis maakte met de Erasmus en TIME uitwisselingsmogelijkheden, was ik zeer geïnteresseerd. Het toen pas afgesloten akkoord tussen de VUB en de ECP liet mij toe om in het kader van een bidiplomeringsprogramma TIME (Top Industrial Managers for Europe) te vertrekken voor 2 jaar naar de droomstad Parijs. Alle begin is moeilijk: als enige en eerste van de VUB in een spiksplinternieuw programma terechtkomen in een ongekende stad en relatief ver weg van iedereen zijn, klinkt uitdagend. Het Frans onderwijssysteem zit ook volledig anders in elkaar dan bij ons: na de nationale baccalauréat zijn er 2 drukke jaren van classes prépas met een uitgangsexamen en dan 3 jaar op een école d ingénieur, zoals de ECP waar zo n 1500 ingenieurs studeren. Het aantal uitwisselingstudenten is er niet te onderschatten: ruim een kwart! De ECP is ook beroemd voor haar zeer actieve en professionele studentenorganisaties en de georganiseerde activiteiten hielpen ook enorm om snel nieuwe banden te creëren. Het is een etablissement met een hoge roem in Frankrijk, de besten komen er vandaan (Mr Eiffel bijvoorbeeld, maar ook hedendaagse internationale bedrijfstopleaders) en er wordt dus hoog opgekeken naar deze CV-titel in de Franse bedrijfswereld. Ik ben écht blij dat ik de kans gekregen heb van er naartoe te kunnen gaan. Twee ongelooflijke studentenjaren waarin ik ontzettend veel heb bijgeleerd op heel veel vlakken, en waar ik sterke vriendenbanden aan overhoud, bedrijfscontacten en een ongelooflijk aantal opportuniteiten waar ik heb van kunnen profiteren die ik anders nooit zou hebben meegemaakt. Alleen al bijvoorbeeld het Spaans dat ik er heb gevolgd waardoor ik op stage in Spanje ben gegaan, het zitten in de kern van de organisatie van een jaarlijks enorm studentenfestival, maar ook uitgebreide lessen over management, strategie, marketing, recht, business cases en projecten met bedrijven oplossen - niet zo onmiddellijk het standaardprogramma van een 3 e VUB bachelorjaar, en daar draait het juist om... Go broaden your life! Cédric Academiejaren Interuniversitaire uitwisselingen voor studenten en doctoraatsstudenten 16/52

17 Cédric Gygax vertrok in na zijn 2 de bachelorjaar werktuigkunde-elektrotechniek naar de Ecole Centrale Paris voor een T.I.M.E. bidiplomering voor een studieperiode van twee jaar (3 de bachelor + 1 ste master). In 2011 behaalde Cédric zijn dubbel VUB-ECParis diploma Met het hoofd in de wolken: Toulouse, metropool voor lucht- en ruimtevaart! Als lucht- en ruimtevaart jou interesseert, dan kan je maar naar één plaats trekken: Toulouse. Toulouse, is de metropool voor lucht en ruimtevaart. Met grote bedrijven zoals Airbus, Dassault, Thales... hier gevestigd noemt men de streek hier de Aerospace Valley. Ook is de regio dikbezaaid met ingenieurscampussen zoals ENSICA, INSA, ENAC en SUPAERO. Deze laatste is ook de campus waar ik momenteel mijn uitwisseling ben gestart. Tijdens de opleiding aan SUPAERO word je volledig ondergedompeld in de wereld van vliegtuigen De eerste week dat je les volgt, wordt je getrakteerd op een vlucht met sportvliegtuigjes. Bijna iedere week krijg je de kans om conferenties bij te wonen of bedrijven te bezoeken die werkzaam zijn in de aerospace-sector. Verder worden sporten zoals parachutespringen, zweefvliegen, stuntvliegen zwaar gepromoot en ook bijna volledig terugbetaald. Als je wil kan je zelfs tijdens de lesuren proberen een vliegbrevet te halen. De SUPAERO-opleiding is ook een internationale opleiding. Een kwart van alle studenten zijn van buitenlandse origine. Een unieke kans dus om ook andere culturen te leren kennen, en je misschien ook te wagen aan het leren van een nieuwe taal. Ook is er een ruim aanbod aan stages over de hele wereld. Interuniversitaire uitwisselingen voor studenten en doctoraatsstudenten 17/52

18 Buiten dit alles is Toulouse ook een prachtige en dynamische stad om in te leven. Het is na Parijs de grootste studentenstad van Frankrijk. Vervelen is hier zeker niet aan de orde, iedere dag valt er genoeg te beleven, ook zijn de talrijke studentenorganisaties veel actiever dan we in België gewoon zijn. Ik kan enkel maar besluiten dat studeren aan Supaero in Toulouse een geestverruimende en leerzame ervaring is die ik iedereen sterk aanraad. Yoni Molly (1 ste master werktuigkunde-elektrotechniek) studeerde in een semester aan het Institut Supérieur de l Aéronautique et de l Espace (ISAE) in Toulouse, een instelling die twee lucht-en ruimtevaartscholen - SUPAERO en ENSICA - groepeert. Interuniversitaire uitwisselingen voor studenten en doctoraatsstudenten 18/52

19 2. Uittreksel uit het facultair examenreglement In het examenreglement is er wel degelijk rekening gehouden met Erasmus uitwisselingsprogramma s. We citeren hier de passage die van toepassing is. Onder de studenten die belangstelling tonen voor deelname aan een uitwisselingsprogramma onderscheidt de faculteit twee categorieën: A. de studenten die een geheel of een gedeelte van het pakket opleidingsonderdelen zullen volgen in het buitenland, inclusief of exclusief de masterproef/eindverhandeling. B. de studenten die enkel een masterproef/eindverhandeling in het buitenland zullen volbrengen. Beide categorieën van studenten moeten - hun intentie tot deelname aan een uitwisselingsprogramma, plaats en doel van de uitwisseling schriftelijk bekend maken aan de faculteit (voorzitter opleidingsraad en voorzitter van de facultaire commissie internationale relaties (FACIR)) vóór 15 februari van het academiejaar voorafgaand aan het uitwisselingsjaar. - zich op de VUB-website online registreren als Erasmusstudent, ten laatste 30 maart van het academiejaar voorafgaand aan het Erasmusjaar - ten laatste 16 maart van het academiejaar voorafgaand aan het uitwisselingsjaar een volledig dossier indienen op het faculteitssecretariaat, ondertekend door de aanvrager, door de departementele coördinator (VUB begeleider/promotor) en door de facultaire coördinator (voorzitter FACIR, Prof. L. Van Biesen). Studenten worden toegelaten tot deelname aan een interuniversitair uitwisselingsprogramma, op voorwaarde dat - de bevoegde facultaire opleidingsraad een gunstig advies heeft uitgebracht, gebaseerd op de studieresultaten van de student tijdens de studiejaren voorafgaand aan het uitwisselingsjaar, zijn/haar intellectuele capaciteiten, sociale capaciteiten, talenkennis, motivatie en aanpassingsvermogen. - de student in het studiejaar voorafgaand aan het uitwisselingsjaar is geslaagd in de eerste zittijd (deliberatiecommissie) of niet werd uitgesteld naar tweede zittijd (voortgangscommissie). In uitzonderlijke omstandigheden kan hiervan afgeweken worden op advies van de betrokken opleidingsraad. Studenten categorie A dienen de goedkeuring te bekomen van de bevoegde facultaire opleidingsraad over het studiepakket dat aan de buitenlandse instelling zal volbracht worden. Bij het indienen van hun aanvraag moeten de studenten een learning agreement opstellen waarin zij aangeven welke opleidingsonderdelen aan de VUB gevolgd worden welke opleidingsonderdelen aan de buitenlandse instelling zullen volbracht worden. Voor elk extern opleidingsonderdeel dienen, voor zover beschikbaar, volgende gegevens in het learning agreement vermeld te worden: Aantal uur hoorcollege. Aantal uur practicum/oefeningen - aantal uur werkcollege. Aantal studiepunten (local credits en ECTS). De orginele titel, zoals opgenomen in het programma van de gastinstelling. Indien deze in een andere taal dan het Nederlands, Frans, Engels of Duits is, wordt naast de originele titel ook een Nederlandse vertaling vermeld. De naam van de titularis(sen). De externe code van het opleidingsonderdeel. De door de gastinstelling toegekende credits kunnen het voorwerp uitmaken van een bijsturing, rekening houdend met de eigen decretale bepalingen terzake. Voor alle studenten die hun masterproef of eindverhandeling in het buitenland volbrengen, wordt de verantwoordelijkheid voor de eindverhandeling gedragen door de VUB-promotor. De masterproef/eindverhandeling wordt verdedigd en beoordeeld op de gastinstelling, volgens de aldaar vigerende normen. De VUBpromotor of een door hem aangeduid plaatsvervangend ZAP-lid zal aan de verdediging en beoordeling van de eindverhandeling op de gastinstelling deelnemen. De door de gastinstelling toegekende examencijfers kunnen het voorwerp uitmaken van een conversie, rekening houdend met facultair afgesproken normen en op basis van conversielijsten voor de beoordeling van extern afgelegde examens (Departement Onderwijs van het Ministerie). Uitwisselingen buiten het kader van het Lifelong Learning Programme/Erasmus Studenten die deelnemen aan een uitwisselingsprogramma buiten het LLP-Erasmus-programma (ad-hoc overeenkomst) zijn onderworpen aan dezelfde voorwaarden als deze hierboven vastgelegd voor de Lifelong Learning Programme-Erasmusuitwisselingen. In uitzonderlijke gevallen kan de facultaire onderwijscommissie van dit reglement afwijken. Deliberatie hernemen onvoldoendes 2 de zittijd Socrates-Erasmus studenten en gelijkgestelden, uitgezonderd deze die zijn ingeschreven in een BRUFACE-master zoals bepaald in artikel 2 van dit examenreglement, die op basis van hun jaarprogramma onder de bevoegdheid van de examencommissie voor het geheel van de opleiding vallen en die in het buitenland onvoldoendes hebben behaald, moeten alle vastgestelde onvoldoendes hernemen. Interuniversitaire uitwisselingen voor studenten en doctoraatsstudenten 19/52

20 Voor Socrates-Erasmus studenten en gelijkgestelden, ingeschreven in een BRUFACE-master zoals bepaald in artikel 2 van dit examenreglement, die op basis van hun jaarprogramma onder de bevoegdheid van de examencommissie voor het geheel van de opleiding vallen en die in het buitenland onvoldoendes hebben behaald, zijn de deliberatieregels opgenomen in de facultaire afwijking op artikel 43 2 van toepassing. Een vastgestelde onvoldoende uit het buitenland is een onvoldoende behaald aan de gastinstelling die, na eventuele toepassing van een conversie zoals voorzien in art. 50, op de thuisinstelling als onvoldoende wordt bevestigd. Het vaststellen van de onvoldoendes gebeurt door de departementele coördinator van het uitwisselingsprogramma, bij voorkeur in overleg van de voorzitter van de betrokken opleidingsraad. Ingeval van twijfel m.b.t. het slagen voor het extern opleidingsonderdeel kan steeds aan de student op de thuisinstelling een bijkomende opdracht worden opgelegd, waarvan de beoordeling samen met het cijfer behaald aan de gastinstelling wordt verrekend in het eindcijfer voor het opleidingsonderdeel. Het vastleggen van de modaliteiten van het herexamen gebeurt door de departementele coördinator van het uitwisselingsprogramma, bij voorkeur in overleg met de voorzitter van de betrokken opleidingsraad. De herkansing kan bestaan uit één van de volgende alternatieven: - Het afleggen van een herexamen aan de gastinstelling. - Het afleggen van een schriftelijk herexamen op de thuisinstelling, op basis van door de gastinstelling opgestelde en aan de thuisinstelling overgemaakte examenvragen, onder toezicht van een door de decaan aangesteld personeelslid. - Het afleggen van een vervangend examen op de thuisinstelling, voor een opleidingsonderdeel van de thuisinstelling dat equivalent is met het aan de gastinstelling gevolgde opleidingsonderdeel, eventueel aangevuld met een bijkomende opdracht. Interuniversitaire uitwisselingen voor studenten en doctoraatsstudenten 20/52

21 3. Procedures en deadlines Een studieverblijf in het buitenland improviseer je niet. Hou de volgende procedure, stappen en deadlines in de gaten (zie ter informatie de online Handleiding voor ) Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 4 Opgelet Stap 5 Kies je gastuniversiteit (via Mobility-Online Portal) en ga over je beslissing praten met je lokale VUB promotor/begeleider. Deadline: oktober-november van het academiejaar vóór je vertrek. Maak, samen met je VUB begeleider, een studieprogramma op. Contacteer zo snel mogelijk het bureau Internationale Relaties van de gastuniversiteit, ten laatste in februari van het academiejaar vóór je vertrek. Vul ONLINE je Application for a student exchange in. Een versie voor uitwisseling in zal beschikbaar zijn op de website van Internationale Relaties en Mobiliteit van de VUB omstreeks 15 februari Raadpleeg de Handleiding en volg nauwgezet de instructies om je aanvraag in te dienen en je dossier samen te stellen. Zodra je je online hebt aangemeld als aanvrager, zal je een ontvangen met Confirmation of Application en een link om je aanvraag verder te zetten. Via deze link kan je dan een account aanmaken en zal je aanvraag geregistreerd worden in de VUB online mobility database ( Online registration for mobility online ). Je ontvangt vervolgens een Confirmation of Registration. Via de Direct entry to online portal kan je overgaan tot het gedetailleerd invullen van je online aanvraagdossier. Vervolledig je persoonlijke gegevens via Complete personal data. Vervolgens moet je een aantal vereiste documenten uploaden (pasfoto, puntenlijsten, ). Vul ook ONLINE je (voorlopige) studieprogramma in via de link Complete learning agreement. Zodra de termijn voor de online application wordt afgesloten (15 maart 2013) ontvang je van IRMO via een bevestiging dat je aanvraag werd aanvaard en krijg je verdere richtlijnen omtrent het vervolledigen van je papieren aanvraagdossier. Dien een kopij van je volledige aanvraagdossier, inclusief learning agreement in bij Mevr. M. Ponet op het faculteitssecretariaat IR-VUB. Mevr. Ponet zal je dossier voor ondertekening voorleggen aan de voorzitter van jouw opleidingsraad en de facultaire coördinator. Deadline voor de online registratie: 15 maart van het academiejaar dat je studieverblijf voorafgaat (dus 15/03/2013 voor een uitwisseling in ). Deadline voor de papieren aanvraag: 30 maart van het academiejaar dat je studieverblijf voorafgaat (30/03/2013) Tot slot zal je een ingescande kopie van je volledige aanvraagdossier aan de gastinstelling moeten uploaden. Je moet ook tijdig de eigen aanmeldingsprocedure van de gastuniversiteit doorlopen, deze informatie vind je doorgaans op de website de gastuniversiteit. Je zal van Mevr. G. Wijns het nieuws ontvangen of je al dan niet als ERASMUS student naar het buitenland kunt vertrekken. Deadline: juni juli van het academiejaar dat je studieverblijf voorafgaat. Stap 6 Stap 7 Je bevestigt officiëel je aankomst in je gastuniversiteit. Meestal moet je zelf je huisvesting regelen, begin er op tijd aan! Het faculteitssecretariaat IR-VUB stuurt het Transcript of Record op naar je promotor in de gastuniversiteit om je punten op te vragen. Interuniversitaire uitwisselingen voor studenten en doctoraatsstudenten 21/52

22 Stap 8 Stap 9 Stap 10 Indien je een masterproef in het buitenland maakt, geef dan tijdig (uiterlijk april van je Erasmusjaar) de titel en naam van je promotoren (aan de VUB en aan de gastinstelling) door aan het faculteitssecretariaat IR-VUB. Hou je VUB-promotor op de hoogte van de vorderingen van je werk en de datum van je thesisverdediging. Zorg er mee voor dat je punten op tijd naar de VUB worden teruggestuurd. Ze zullen verschijnen op je deliberatieblad. Werk hard, heb fun, wees cool, word niet ziek! Wees een waardig ambassadeur van onze universiteit. Veel succes toegewenst! Interuniversitaire uitwisselingen voor studenten en doctoraatsstudenten 22/52

23 4. Internationaliseringsbeleid IR 4.1 Inleiding Het behoort tot de missie van de VUB om hoogstaand wetenschappelijk onderwijs en onderzoek te ontwikkelen, over te brengen en toe te passen, ten bate van de vooruitgang van de mensheid. (Organiek Statuut van de VUB, artikels 1 en 3) Dit houdt in dat in haar beleid, de VUB permanent wil inspelen op wat er buiten haar muren gebeurt: hiervoor zijn internationale (maar ook nationale!) academische en professionele contacten onontbeerlijk. Als één van de universiteiten van de hoofdstad van Europa en lid van het UNICA netwerk, (network of the UNIversities of the CApitals of Europe, poogt de VUB op haar campussen een internationale atmosfeer te creëren en te onderhouden, door een politiek te voeren van gastvrijheid voor buitenlandse vorsers en gastprofessoren. Men kan stellen dat grosso modo 10% van de studentenpopulatie van de VUB afkomstig is uit andere landen (al dan niet EU-lidstaten). Deze niet verwaarloosbare groep jonge mensen biedt aan de Vlaamse VUB studenten een waaier van multiculturele contacten en ontplooiing. Anderzijds stimuleert de VUB de mobiliteit van studenten en docenten. Binnen IR krijgen studenten sinds meer dan 10 jaar de gelegenheid om (vanaf het vierde jaar) een erkende studieperiode van minimum drie maanden tot één jaar in een buitenlandse universiteit door te brengen in het kader van het Erasmus programma. De gastinstellingen voor deze interuniversitaire uitwisselingen werden uitgekozen op basis van hun kwaliteit, de persoonlijke contacten die bestonden tussen het ZAP-IR en buitenlandse collega s, en vooral de wil om samen te werken. Zo heeft de faculteit IR in de loop der jaren uitgewerkte bilaterale samenwerkingsakkoorden afgesloten met een 60-tal EU universiteiten in 52 steden en 20 landen en zijn ook buiten het Lifelong Learning Programme/Erasmus kader verscheidene andere uitwisselingsprojecten actief. 4.2 Internationalisering: onderwijsbeleid op universitair niveau De VUB Erasmus Officers Bij de dienst International Relations and Mobility van de Vrije Universiteit Brussel zijn Mevr. Griet Wijns en Mevr. Nikki Van Tendeloo aangesteld als Erasmus Officers. Zij zijn verantwoordelijk voor de stafmobiliteit en de bilaterale akkoorden in het kader van Erasmus. Zij vormen de interface tussen de VUB en de Vlaamse en Europese administratie voor het luik ERASMUS binnen het Lifelong Learning Programme (LLP). Op het SAC (Studenten Administratie Centrum) is Mevr. Deborah Gies verantwoordelijk voor de opvolging van de Erasmusdossiers van inkomende en uitgaande studenten. Zij tracht op administratief vlak alle mobiliteitsplannen in goede banen te leiden en is contactpersoon voor al deze studenten. Mevr. Deborah Gies is telefonisch te bereiken op het nummer: 02/ Zij heeft haar kantoor in gebouw Y (Y.0.19). Het adres voor uitgaande mobiliteit blijft ongewijzigd: erasmus.outgoing@vub.ac.be. 4.3 Internationalisering: onderwijsbeleid op facultair niveau De FACIR Voor de faculteit ingenieurswetenschappen worden de internationale onderwijsprogramma s gecoördineerd door de Facultaire Commissie Internationale Relaties (FACIR). De FACIR heeft als bevoegdheid intiatieven te stimuleren en advies uit te brengen inzake internationale betrekkingen waarin de faculteit zich wenst te engageren (bilaterale samenwerkingsakkoorden, mobiliteitsplannen van VUB studenten en docenten, Interuniversitaire uitwisselingen voor studenten en doctoraatsstudenten 23/52

24 verdeling van beschikbare financiële middelen, steun aan studenteninitiatieven, aanwezigheidspolitiek (en nazorg) m.b.t. internationale bijeenkomsten en netwerken (SEFI, TREE, TIME,.) en last but not least de organisatie van sensibiliseringscampagnes binnen de faculteit. In de FACIR zetelen ZAP-afgevaardigden uit de verschillende facultaire vakgroepen, samen met de lokale Erasmus promotoren en vertegenwoordigers van het assisterend personeel en studenten. De FACIR wordt voorgezeten door Prof. Chris LACOR (02/ Een IR-onderwijs officer op het decanaat Op facultair niveau is de stafmedewerker van de decaan, Mevr. M. Ponet, verantwoordelijk voor de administratieve coördinatie van de facultaire uitwisselingen en rapportering m.b.t. IR. Zij is de gesprekspartner van de VUB Erasmus Officer, hierin bijgestaan door de secretariaten van de verschillende vakgroepen Voorlichting De FACIR organiseert i.s.m. BEST, IAESTE en de Polytechnische Kring van de VUB, één keer per jaar (begin december) een internationale avond om studenten te motiveren om gebruik te maken van de uitwisselingsprogramma s. Voorlichting gebeurt ook op individuele basis tijdens de spreekuren van de LLP/Erasmus promotoren of bij de attaché van de decaan en via de voorlichtingsbrochure VADEMECUM FACIR. Deze brochure, opgesteld door de Facultaire Commissie voor Internationale Relaties (FACIR) ten behoeve van internationale uitwisseling voor onderwijs en opleiding binnen de Faculteit Ingenieurswetenschappen (IR) van de Vrije Universiteit Brussel (VUB), vult de algemene informatie aan, beschikbaar bij het International Relations & Mobility Office: Meer info bij International Relations and Mobility Office Uitgaande Erasmus Studenten Vrije Universiteit Brussel Pleinlaan Brussel Tel: Fax: erasmus.outgoing@vub.ac.be Zie ook het aanvullend facultair examenreglement (hoofdstuk 2 van dit vademecum). U kan ten allen tijde Mevr. Mireille Ponet op het Secretariaat IR raadplegen: Contactinfo: Mireille Ponet Gebouw K, secretariaat IR Tel: Fax: Mireille.Ponet@admin.vub.ac.be Interuniversitaire uitwisselingen voor studenten en doctoraatsstudenten 24/52

Uitwisselingsprogramma s Politieke Wetenschappen

Uitwisselingsprogramma s Politieke Wetenschappen Uitwisselingsprogramma s Politieke Wetenschappen Uitwisseling in academiejaar 2019-2020 28-2-2019 pag. 1 Uitwisselingsprogramma s 1. Waarom een uitwisseling? 2. Voorwaarden voor een uitwisseling 3. Erasmus

Nadere informatie

Erasmus + 2015 2016. Mobiliteitsproject van de EU 2014 2020 en andere exchange mogelijkheden. 10-12-2014 pag. 1

Erasmus + 2015 2016. Mobiliteitsproject van de EU 2014 2020 en andere exchange mogelijkheden. 10-12-2014 pag. 1 Erasmus + 2015 2016 Mobiliteitsproject van de EU 2014 2020 en andere exchange mogelijkheden 10-12-2014 pag. 1 Erasmus+ 2015-2016 Erasmus + beleid door IRMO administratie door SAC 10-12-2014 pag. 2 Erasmus

Nadere informatie

13/10/2014. Erasmus + Waarom exchange?

13/10/2014. Erasmus + Waarom exchange? Erasmus + 2015 2016 Erasmus+ 2015-2016 Erasmus + beleid door IRMO Mobiliteitsproject van de EU 2014 2020 en andere exchange mogelijkheden administratie door SAC 13-10-2014 pag. 1 13-10-2014 pag. 2 Waarom

Nadere informatie

RICHTLIJNEN UITGAANDE ERASMUSSTUDENTEN - STUDIEVERBLIJVEN

RICHTLIJNEN UITGAANDE ERASMUSSTUDENTEN - STUDIEVERBLIJVEN RICHTLIJNEN UITGAANDE ERASMUSSTUDENTEN - STUDIEVERBLIJVEN 1. De uitwisseling wordt ingericht voor volgende studenten: a. BA3 studenten Communicatiewetenschappen b. Master studenten Communicatiewetenschappen

Nadere informatie

Infosessie LOBW 25/11/2014. Programma infosessie: Erasmus + Waarom exchange?

Infosessie LOBW 25/11/2014. Programma infosessie: Erasmus + Waarom exchange? Erasmus + 2015 2016 Erasmus+ 2015-2016 Infosessie LOBW dinsdag 25 november 2014, 16u Exchange coordinator LOBW: Prof. De Martelaer Sinds 1 september: Internationalisation coordinator faculteit LK Katrijn

Nadere informatie

Handleiding Mobility Online online application Erasmus Study

Handleiding Mobility Online online application Erasmus Study Handleiding Mobility Online online application Erasmus Study Deadlines Dossier Mobility Online In geval van een Erasmus Study moet je dossier in Mobility Online volledig in orde zijn tegen de volgende

Nadere informatie

Handleiding Mobility Online online application Erasmus Placement

Handleiding Mobility Online online application Erasmus Placement Handleiding Mobility Online online application Erasmus Placement Deadlines Dossier Mobility Online In geval van Erasmus Placement moet je dossier in Mobility Online volledig in orde zijn tegen de volgende

Nadere informatie

Handleiding Mobility Online online application Erasmus Placement

Handleiding Mobility Online online application Erasmus Placement Handleiding Mobility Online online application Erasmus Placement Deadlines Dossier Mobility Online In geval van Erasmus Placement moet je dossier in Mobility Online volledig in orde zijn tegen de volgende

Nadere informatie

Handleiding Mobility Online online application Non-Erasmus Study

Handleiding Mobility Online online application Non-Erasmus Study Handleiding Mobility Online online application Non-Erasmus Study Alle studenten die naar het buitenland gaan voor een studie moeten een dossier aanmaken in Mobility Online. Meer info over de procedures

Nadere informatie

Infosessie 8 mei 2017 Erasmus: verder verloop

Infosessie 8 mei 2017 Erasmus: verder verloop Infosessie 8 mei 2017 Erasmus: verder verloop 1. Learning agreement a. Basisprincipes voor het kiezen van vakken b. Hoe vakken kiezen? c. Voor hoeveel studiepunten d. Hoe geef je het programma door aan

Nadere informatie

Bachelor derde studiefase (hoofdinschrijving) Klinische- en Gezondheidspsychologie

Bachelor derde studiefase (hoofdinschrijving) Klinische- en Gezondheidspsychologie ALGEMENE INFORMATIE id 38 Leeftijd (op het moment dat je op Erasmus vertrok): 0 Ik ben student in : Leuven Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Bachelor derde studiefase (hoofdinschrijving)

Nadere informatie

Algemene Informatie. id 490 Ik ben student in : Studiefase op het moment dat je op Erasmus

Algemene Informatie. id 490 Ik ben student in : Studiefase op het moment dat je op Erasmus Algemene Informatie id 490 Ik ben student in : Leuven Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok (hoofdinschrijving) Master eerste studiefase opleiding Master of Science in de psychologie afstudeerrichting:

Nadere informatie

nee Ja, ook Engels gedeeld appartement

nee Ja, ook Engels gedeeld appartement ID 124 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Bachelor derde studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Psychologie optie: Klinische- en Gezondheidspsychologie Land (bestemming) Spanje Aan welke

Nadere informatie

ID 370 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok

ID 370 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok ID 370 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Bachelor derde studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Pedagogische Wetenschappen optie: Orthopedagogiek Land (bestemming) Spanje Aan welke universiteit/onderwijsinstelling

Nadere informatie

Studeren in het buitenland in 2014-2015

Studeren in het buitenland in 2014-2015 Studeren in het buitenland in 2014-2015 Chris Lacor wordt 19-11-2013 pag. 2 Waarom studeren in het buitenland? Buitenlandse ervaring is een + voor je cv Mobiliteit zal hoogstwaarschijnlijk ook een grote

Nadere informatie

Facultaire Infosessie Erasmus 29/11/2016 voor mobiliteit in

Facultaire Infosessie Erasmus 29/11/2016 voor mobiliteit in Facultaire Infosessie Erasmus 29/11/2016 voor mobiliteit in 2017-2018 1. Wanneer mag je op Erasmus? a. Pedagogische Wetenschappen: vanaf de 3 de bachelor voor alle afstudeerrichtingen b. Master Sociaal

Nadere informatie

Algemene Informatie. id 430 Ik ben student in : Studiefase op het moment dat je op Erasmus

Algemene Informatie. id 430 Ik ben student in : Studiefase op het moment dat je op Erasmus Algemene Informatie id 430 Ik ben student in : Leuven Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok (hoofdinschrijving) Bachelor derde studiefase opleiding Psychologie optie: Klinische- en Gezondheidspsychologie

Nadere informatie

id 796 Ik ben student in : Studiefase op het moment dat je op Erasmus Bachelor derde studiefase

id 796 Ik ben student in : Studiefase op het moment dat je op Erasmus Bachelor derde studiefase id 796 Ik ben student in Leuven Studiefase op het moment dat je op Erasmus Bachelor derde studiefase vertrok (hoofdinschrijving) opleiding Pedagogische Wetenschappen optie Orthopedagogiek Land (bestemming)

Nadere informatie

ID 343 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok. Master eerste studiefase (hoofdinschrijving) Pedagogische Wetenschappen.

ID 343 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok. Master eerste studiefase (hoofdinschrijving) Pedagogische Wetenschappen. ID 33 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Master eerste studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Pedagogische Wetenschappen optie: Land (bestemming) Aan welke universiteit/onderwijsinstelling

Nadere informatie

Erasmusbestemming: Stockholm... Academiejaar: 2013. - 2014. Één semester Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit

Erasmusbestemming: Stockholm... Academiejaar: 2013. - 2014. Één semester Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit Erasmusbestemming: Stockholm... Academiejaar: 2013. - 2014. Één semester Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? Er is éen grote campus voor alle universiteitsrichtingen

Nadere informatie

Handleiding Mobility Online Online application Erasmus Study/ Erasmus Belgica Study/ non-erasmus Study

Handleiding Mobility Online Online application Erasmus Study/ Erasmus Belgica Study/ non-erasmus Study Handleiding Mobility Online Online application Erasmus Study/ Erasmus Belgica Study/ non-erasmus Study Deadlines Meer info over de procedures en deadlines vind je in de informatiebrochure over internationale

Nadere informatie

Student Exchange Faculteit WE Praktische Gids

Student Exchange Faculteit WE Praktische Gids Student Exchange Faculteit WE Praktische Gids 1. Hoe informeer ik me over student exchange? De faculteit organiseert elk jaar een facultaire infosessie rond exchange. Tijdens deze infosessie gaan we in

Nadere informatie

4. Persoonlijke getuigenis Zonder twijfel een enorme meerwaarde, zowel persoonlijk als voor de studies!

4. Persoonlijke getuigenis Zonder twijfel een enorme meerwaarde, zowel persoonlijk als voor de studies! 1. Algemeen Opleiding: Master Fysica en Sterrenkunde Gastinstelling: Universiteit Utrecht Land: Nederland Periode: 2 de semester 2011-2012 2. Wat te doen voor vertrek 2.1 Administratieve verplichtingen

Nadere informatie

Studeren in het buitenland in 2015-2016 ERASMUS+

Studeren in het buitenland in 2015-2016 ERASMUS+ Studeren in het buitenland in 2015-2016 ERASMUS+ Chris Lacor 9-10-2014 pag. 1 Waarom studeren in het buitenland? Buitenlandse ervaring is een + voor je cv en ook zichtbaar op je diplomasupplement Mobiliteit

Nadere informatie

Handleiding Mobility Online Erasmus Study-Erasmus Belgica Study-Non Erasmus Study

Handleiding Mobility Online Erasmus Study-Erasmus Belgica Study-Non Erasmus Study Handleiding Mobility Online Erasmus Study-Erasmus Belgica Study-Non Erasmus Study Deadlines Meer info over de procedures en deadlines vind je in de informatiebrochure over internationale studie of stage,

Nadere informatie

Taal In welke taal worden de cursussen aangeboden? Frans. Waar en wanneer heb jij een taalcursus gevolgd? Ik heb geen taalcursus gevolgd.

Taal In welke taal worden de cursussen aangeboden? Frans. Waar en wanneer heb jij een taalcursus gevolgd? Ik heb geen taalcursus gevolgd. Erasmusbestemming: Toulouse, Frankrijk. Academiejaar: 2015 2016. Één semester Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? De universiteit is zeer centraal

Nadere informatie

3.2 Inhoudelijk Veel groepswerk, presentaties en goede praktische opleiding

3.2 Inhoudelijk Veel groepswerk, presentaties en goede praktische opleiding Opleiding: Bachelor Biologie Gastinstelling: Universidade de Lisboa Land: Portugal Periode: 13/09/16-12/02/17 Verwittigen ziekteverzekering voor langdurig verblijf in het buitenland vóór: internetcursus

Nadere informatie

Get out of the building! Studie en stage in het buitenland

Get out of the building! Studie en stage in het buitenland Get out of the building! Studie en stage in het buitenland Programma 10:00 11:00 uur Inleiding / Mattijs Blekemolen Studie in het buitenland / Kim Voogdt Stage in het buitenland / Anne-Marleen Olthof Ruimte

Nadere informatie

Your Future Awaits You

Your Future Awaits You Your Future Awaits You Going Abroad for Study 26 oktober 2017, Leuven Wie is wie aan de Faculteit Geneeskunde Prof. dr. Paul Herijgers Decaan Prof. dr. Chris Verslype Vicedecaan Internationalisering Prof.

Nadere informatie

academiejaar begint half oktober en eindigt eind januari. de examens beginnen begin Hoe zag de academische kalender eruit?

academiejaar begint half oktober en eindigt eind januari. de examens beginnen begin Hoe zag de academische kalender eruit? VRAAG ANTWOORD Gewoon een nummer voor de administratie van de bevraging 53 Heb je een taaltest moeten afleggen voor je mocht starten met studeren aan de universiteit die je gekozen hebt? Nee academiejaar

Nadere informatie

Wat was de prijs/maand om deze accommodatie te huren? 180 euro + extra kosten (gas, elektriciteit, water, internet). In totaal ong. 220.

Wat was de prijs/maand om deze accommodatie te huren? 180 euro + extra kosten (gas, elektriciteit, water, internet). In totaal ong. 220. VRAAG ANTWOORD Gewoon een nummer voor de administratie van de bevraging Heb je een taaltest moeten afleggen voor je mocht starten met studeren aan de universiteit die je gekozen hebt? Nee Hoe zag de academische

Nadere informatie

Taal In welke taal worden de cursussen aangeboden?

Taal In welke taal worden de cursussen aangeboden? Erasmusbestemming: Zagreb Kroatië... Academiejaar: 2014. - 2015. Één/twee semester(s) Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? De rechtenfaculteit is centraal

Nadere informatie

Algemene Informatie. id 442 Ik ben student in : Studiefase op het moment dat je op Erasmus. Klinische- en Gezondheidspsychologie

Algemene Informatie. id 442 Ik ben student in : Studiefase op het moment dat je op Erasmus. Klinische- en Gezondheidspsychologie Algemene Informatie id 442 Ik ben student in : Leuven Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok (hoofdinschrijving) Bachelor derde studiefase opleiding Psychologie optie: Klinische- en Gezondheidspsychologie

Nadere informatie

IV. AANVRAAG STAGE OF STUDEREN IN HET BUITENLAND

IV. AANVRAAG STAGE OF STUDEREN IN HET BUITENLAND 20 IV. AANVRAAG STAGE OF STUDEREN IN HET BUITENLAND Vóór je op internationale stage of studie mag gaan moet je een aanvraagprocedure doorlopen. De opleiding moet immers je stage of studieprogramma goedkeuren.

Nadere informatie

Handleiding Mobility Online Online application Erasmus Placement/Erasmus Belgica Placement / non-erasmus Placement

Handleiding Mobility Online Online application Erasmus Placement/Erasmus Belgica Placement / non-erasmus Placement Handleiding Mobility Online Online application Erasmus Placement/Erasmus Belgica Placement / non-erasmus Placement Deadlines Meer info over de procedures en deadlines vind je in de informatiebrochure over

Nadere informatie

Het was ongeveer 15 minuten fietsen naar het centrum en iets verder naar de campus.

Het was ongeveer 15 minuten fietsen naar het centrum en iets verder naar de campus. Algemene Informatie id 493 Ik ben student in : Leuven Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok (hoofdinschrijving) Master tweede studiefase opleiding Master of Science in de pedagogische wetenschappen

Nadere informatie

Binnen de schakel- en voorbereidingsprogramma s is het niet mogelijk een uitwisseling te doen.

Binnen de schakel- en voorbereidingsprogramma s is het niet mogelijk een uitwisseling te doen. 1. Facultair reglement Opleiding, studiejaar en periode van uitwisseling In de (bachelor) opleidingen sociologie en politieke wetenschappen is mobiliteit voor studenten mogelijk in het derde jaar van de

Nadere informatie

Uitwisselingsprogramma s KU Leuven, campus Brussel 2016-2017. Milieu en Preventie Management

Uitwisselingsprogramma s KU Leuven, campus Brussel 2016-2017. Milieu en Preventie Management Uitwisselingsprogramma s KU Leuven, campus Brussel 2016-2017 Milieu en Preventie Management Waarom naar het buitenland? Taal Cultuur Werkgelegenheid Academische vaardigheden Zelfvertrouwen Vriendenkring

Nadere informatie

FAQ Frequently Asked Questions Master na master Notariaat

FAQ Frequently Asked Questions Master na master Notariaat FAQ Frequently Asked Questions Master na master Notariaat Toelatingsvoorwaarden... 1 Inschrijving... 2 Studietraject... 3 Stage... 4 Werken en studeren... 5 Cursusmateriaal... 5 Lessenrooster... 6 Examens...

Nadere informatie

id 25 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Master eerste studiefase

id 25 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Master eerste studiefase id 25 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Master eerste studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Psychologie optie: Klinische- en Gezondheidspsychologie: Volwassenen Land (bestemming) Spanje

Nadere informatie

Studeren in het buitenland in 2016-2017

Studeren in het buitenland in 2016-2017 Studeren in het buitenland in 2016-2017 Chris Lacor 8-10-2015 pag. 1 Waarom studeren in het buitenland? Buitenlandse ervaring is een + voor je cv Uit onderzoek blijkt dat afgestudeerden met een internationale

Nadere informatie

UITWISSELING IN EUROPA

UITWISSELING IN EUROPA UITWISSELING IN EUROPA ERASMUS Algemene introductie tot Erasmus Hoe moet je je voorbereiden wat kun je verwachten van deze sessie? Geen individuele bespreking van alle mogelijke bestemmingen in alle faculteiten

Nadere informatie

Wat was de prijs/maand om deze accommodatie te huren? 326 Hoe was de prijs/kwaliteit verhouding voor deze accommodatie?

Wat was de prijs/maand om deze accommodatie te huren? 326 Hoe was de prijs/kwaliteit verhouding voor deze accommodatie? VRAAG ANTWOORD Gewoon een nummer voor de administratie van de bevraging 55 Heb je een taaltest moeten afleggen voor je mocht starten met studeren aan de universiteit die je gekozen hebt? Nee Hoe zag de

Nadere informatie

Generieke Beurzen buiten Europa Academiejaar Informatie voor studenten van Universiteit Gent

Generieke Beurzen buiten Europa Academiejaar Informatie voor studenten van Universiteit Gent Generieke Beurzen buiten Europa Academiejaar 2016-2017 Informatie voor studenten van Universiteit Gent Inleiding In deze toelichting vind je specifieke informatie voor UGent studenten over het Generieke

Nadere informatie

! " #" $ % & $ & "! ' ( ) & ) & ) * + *,+ *,+ + -.& / 0 (

!  # $ % & $ & ! ' ( ) & ) & ) * + *,+ *,+ + -.& / 0 ( De tekst in cursief is het Aanvullend facultair reglement betreffende het doctoraat in de wetenschappen en het doctoraat in de toegepaste biologische wetenschappen De bijzondere bepalingen en criteria

Nadere informatie

Met wie moet je als erasmusstudent het eerst contact opnemen als je aankomt?

Met wie moet je als erasmusstudent het eerst contact opnemen als je aankomt? Erasmusbestemming: Universität Heidelberg Academiejaar: 2014. - 2015. Twee semesters Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? Tot de universiteit behoren

Nadere informatie

Handleiding Mobility Online online application Non-Erasmus Placement

Handleiding Mobility Online online application Non-Erasmus Placement Handleiding Mobility Online online application Non-Erasmus Placement Alle studenten die naar het buitenland gaan voor een stage moeten een dossier aanmaken in Mobility Online. Meer info over de procedures

Nadere informatie

ID 298 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok. Master eerste studiefase (hoofdinschrijving)

ID 298 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok. Master eerste studiefase (hoofdinschrijving) ID 98 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Master eerste studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Psychologie optie: Klinische- en Gezondheidspsychologie, volwassenen Land (bestemming) Spanje

Nadere informatie

FAQ Frequently Asked Questions Master na master Notariaat

FAQ Frequently Asked Questions Master na master Notariaat FAQ Frequently Asked Questions Master na master Notariaat TOELATINGSVOORWAARDEN... 1 INSCHRIJVING... 2 STUDIETRAJECT... 2 STAGE... 4 WERKEN EN STUDEREN... 4 CURSUSMATERIAAL... 5 LESSENROOSTER... 5 EXAMENS...

Nadere informatie

Erasmusbestemming: Één twee trimesters Universiteit

Erasmusbestemming: Één twee trimesters Universiteit Erasmusbestemming: Barcelona... Academiejaar: 2013-2014 Één/twee semester(s): lees: twee trimesters Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? De universiteit

Nadere informatie

ID 214 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok. Bachelor derde studiefase (hoofdinschrijving) Schoolpsychologie

ID 214 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok. Bachelor derde studiefase (hoofdinschrijving) Schoolpsychologie ID 1 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Bachelor derde studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Psychologie optie: Schoolpsychologie Land (bestemming) Nederland Aan welke universiteit/onderwijsinstelling

Nadere informatie

Klinische- en Gezondheidspsychologie: Kinderen en adolescenten

Klinische- en Gezondheidspsychologie: Kinderen en adolescenten Algemene informatie id 244 Leeftijd (op het moment dat je op Erasmus vertrok): 21 Ik ben student in : Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok (hoofdinschrijving) opleiding optie: Land (bestemming)

Nadere informatie

Met wie moet je als erasmusstudent het eerst contact opnemen als je aankomt? Malin Alm, de erasmuscoördinator voor internationale rechtenstudenten.

Met wie moet je als erasmusstudent het eerst contact opnemen als je aankomt? Malin Alm, de erasmuscoördinator voor internationale rechtenstudenten. Erasmusbestemming: Uppsala, Zweden Academiejaar: 2014-2015 Één/twee semester(s) Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? Het universiteitsgebouw is in

Nadere informatie

beginnen de lessen van het tweede semester al. 300 Goedkoop voor de streek Dicht bij de stad en dicht bij de campus

beginnen de lessen van het tweede semester al. 300 Goedkoop voor de streek Dicht bij de stad en dicht bij de campus id 63 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Bachelor tweede studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Psychologie optie: Land (bestemming) Frankrijk Universiteit Université de Provence (Aix-Marseille

Nadere informatie

Erasmusbestemming: Universiteit

Erasmusbestemming: Universiteit Erasmusbestemming: Rijsel Academiejaar:2006-2007 Één semester Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? De univ ligt vrij dicht bij het centrum, maar als

Nadere informatie

id 826 Ik ben student in : Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Bachelor derde studiefase start examenperiode 6 Juni

id 826 Ik ben student in : Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Bachelor derde studiefase start examenperiode 6 Juni id 826 Ik ben student in : Leuven Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Bachelor derde studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Psychologie optie: Arbeids- en Organisatiepsychologie Land (bestemming)

Nadere informatie

INNOVEREND ONDERNEMEN

INNOVEREND ONDERNEMEN ACADEMISCH PROGRAMMA INTERUNIVERSITAIR POSTGRADUAAT INNOVEREND ONDERNEMEN VOOR INGENIEURS Innovate Create Design Geef de wereld van morgen mee vorm Het Postgraduaat Innoverend Ondernemen voor ingenieurs

Nadere informatie

Algemene Informatie. id 576 Ik ben student in : Studiefase op het moment dat je op Erasmus. Master of Science in de psychologie

Algemene Informatie. id 576 Ik ben student in : Studiefase op het moment dat je op Erasmus. Master of Science in de psychologie Algemene Informatie id 576 Ik ben student in : Leuven Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok (hoofdinschrijving) Master eerste studiefase opleiding Master of Science in de psychologie afstudeerrichting:

Nadere informatie

Besluit inzake het inrichten van de Doctoraatsopleiding Vrije Universiteit Brussel

Besluit inzake het inrichten van de Doctoraatsopleiding Vrije Universiteit Brussel Besluit inzake het inrichten van de Doctoraatsopleiding Vrije Universiteit Brussel Gelet op het decreet van 12 juni 1991 betreffende de universiteiten in de Vlaamse Gemeenschap, zoals gewijzigd, verder

Nadere informatie

Erasmusbestemming: Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)?

Erasmusbestemming: Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? Erasmusbestemming: Pau Academiejaar: 2018-2019 Één semester Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? De universiteit ligt niet in het centrum van de stad.

Nadere informatie

Handleiding Mobility Online Erasmus Placement - Erasmus Belgica Placement - Non Erasmus Placement

Handleiding Mobility Online Erasmus Placement - Erasmus Belgica Placement - Non Erasmus Placement Handleiding Mobility Online Erasmus Placement - Erasmus Belgica Placement - Non Erasmus Placement Deadlines Meer info over de procedures en deadlines vind je in de informatiebrochure over internationale

Nadere informatie

Algemene informatie. Klinische- en Gezondheidspsychologie: Volwassenen. Aan welke universiteit/onderwijsinstelling heb je gestudeerd-

Algemene informatie. Klinische- en Gezondheidspsychologie: Volwassenen. Aan welke universiteit/onderwijsinstelling heb je gestudeerd- Algemene informatie id 220 Leeftijd (op het moment dat je op Erasmus vertrok): 22 Ik ben student in : Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok (hoofdinschrijving) opleiding optie: Land (bestemming)

Nadere informatie

Erasmusbestemming: BOLOGNA... Academiejaar: 2014-2015 Één semester Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het

Erasmusbestemming: BOLOGNA... Academiejaar: 2014-2015 Één semester Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het Erasmusbestemming: BOLOGNA... Academiejaar: 2014-2015 Één semester Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? De rechtenfaculteit ligt in via Zamboni, in

Nadere informatie

Master in de meertalige communicatie

Master in de meertalige communicatie BRUSSEL t Master in de meertalige communicatie Faculteit Letteren Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten en verrijken, ook als

Nadere informatie

nee een studentenresidentie

nee een studentenresidentie ID 229 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Bachelor derde studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Pedagogische Wetenschappen optie: Onderwijs- en Opleidingskunde Land (bestemming) Nederland

Nadere informatie

ID 142 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok. Bachelor derde studiefase (hoofdinschrijving) Klinische- en Gezondheidspsychologie

ID 142 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok. Bachelor derde studiefase (hoofdinschrijving) Klinische- en Gezondheidspsychologie ID 1 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Bachelor derde studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Psychologie optie: Klinische- en Gezondheidspsychologie Land (bestemming) Aan welke universiteit/onderwijsinstelling

Nadere informatie

Doctoraatsreglement van de FPPW

Doctoraatsreglement van de FPPW FACULTEIT PSYCHOLOGIE EN PEDAGOGISCHE WETENSCHAPPEN Doctoraatsreglement van de FPPW Unaniem goedgekeurd door de Faculteitsraad op 17 september 2014 1. Inleiding Dit reglement bevat faculteitsspecifieke

Nadere informatie

id 727 Ik ben student in : Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok nee Nee

id 727 Ik ben student in : Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok nee Nee id 727 Ik ben student in : Leuven Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Bachelor derde studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Pedagogische Wetenschappen optie: Onderwijs- en Opleidingskunde

Nadere informatie

id 919 Ik ben student in : Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok

id 919 Ik ben student in : Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok id 919 Ik ben student in : Leuven Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Master eerste studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Psychologie optie: Arbeids- en Organisatiepsychologie Land (bestemming)

Nadere informatie

Klinische- en Gezondheidspsychologie: Volwassenen. nee. Nee. kot

Klinische- en Gezondheidspsychologie: Volwassenen. nee. Nee. kot ALGEMENE INFORMATIE id 327 Leeftijd (op het moment dat je op Erasmus vertrok): 23 Ik ben student in : Leuven Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Master eerste studiefase (hoofdinschrijving)

Nadere informatie

Tijdens de studie naar het buitenland?

Tijdens de studie naar het buitenland? 28-5-2016 Tijdens de studie naar het buitenland? Faculteit der Letteren, Mobility Office Joyce Snijder-Gelling Janet Caspers Sigrid Hasper Uitwisselingscoördinatoren Laura Dekker Uitwisselingsstudent exchange.out.arts@rug.nl

Nadere informatie

Algemene informatie. Klinische- en Gezondheidspsychologie: Kinderen en adolescenten

Algemene informatie. Klinische- en Gezondheidspsychologie: Kinderen en adolescenten Algemene informatie id 274 Leeftijd (op het moment dat je op Erasmus vertrok): 22 Ik ben student in : Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok (hoofdinschrijving) opleiding optie: Land (bestemming)

Nadere informatie

Studeren in het buitenland

Studeren in het buitenland Studeren in het buitenland Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen Ontdek jezelf. Begin bij de wereld. Geef je diploma een extra ster door een studieperiode in het buitenland! Ontdek jezelf. Begin

Nadere informatie

id 823 Ik ben student in : Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Bachelor derde studiefase

id 823 Ik ben student in : Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Bachelor derde studiefase id 823 Ik ben student in : Leuven Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Bachelor derde studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Pedagogische Wetenschappen optie: Onderwijs- en Opleidingskunde

Nadere informatie

STUDIEGIDS (v. 3.0) INLEIDING

STUDIEGIDS (v. 3.0) INLEIDING STUDIEGIDS (v. 3.0) DEZE STUDIEGIDS GEEFT EEN OVERZICHT VAN DE OPLEIDINGEN EN DE VOORWAARDEN. VANAF 2014 KUNNEN SOMMIGE COLLEGES VIA INTERNET GEVOLGD WORDEN. ANDERE COLLEGES VEREISEN DAT DE STUDENT DE

Nadere informatie

1.1 Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)?

1.1 Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? Erasmusbestemming: Montpellier Academiejaar: 2015-2016 Twee semesters 1. Universiteit 1.1 Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? La faculté du droit et des sciences

Nadere informatie

Algemene informatie 2014/2015

Algemene informatie 2014/2015 1 Algemene informatie 2014/2015 1. Waarom? 2. Wat? 3. Wanneer? 4. Waarheen? 5. Hoe? 2 Uitgangspunten Studie aan partneruniversiteit onderdeel studie UU Vermelding behaalde vakken op diplomasupplement Géén

Nadere informatie

Erasmusbestemming: University of Sheffield... Academiejaar: 2008-2009

Erasmusbestemming: University of Sheffield... Academiejaar: 2008-2009 Erasmusbestemming: University of Sheffield... Academiejaar: 2008-2009 Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? Sheffield is de derde grootste stad van

Nadere informatie

id 907 Ik ben student in : Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Bachelor derde studiefase

id 907 Ik ben student in : Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Bachelor derde studiefase id 907 Ik ben student in : Leuven Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Bachelor derde studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Psychologie optie: Klinische- en Gezondheidspsychologie Land

Nadere informatie

Algemene Informatie. id 406 Ik ben student in : Studiefase op het moment dat je op Erasmus

Algemene Informatie. id 406 Ik ben student in : Studiefase op het moment dat je op Erasmus Algemene Informatie id 406 Ik ben student in : Leuven Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok (hoofdinschrijving) Master tweede studiefase opleiding Master of Science in de pedagogische wetenschappen

Nadere informatie

nee nee nee, engels appartement

nee nee nee, engels appartement ALGEMENE INFORMATIE id 363 Leeftijd (op het moment dat je op Erasmus vertrok): 20 Ik ben student in : Leuven Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Bachelor derde studiefase (hoofdinschrijving)

Nadere informatie

Internationale trajecten gids door procedure en aanbod. 16 oktober 2018

Internationale trajecten gids door procedure en aanbod. 16 oktober 2018 Internationale trajecten gids door procedure en aanbod 16 oktober 2018 Welkom 2 Thema s op 16/10/2018 1. Terugblik 2. GIDS abroad Toelatingsvoorwaarden, procedure toelating, selectie en uitsluiting Afspraken

Nadere informatie

20. 30 : Vlir-UOS reisbeurzen (grote aula MTC2.00.0010) Vanaf 20.00 : Receptie en infomarkt in de Hallen

20. 30 : Vlir-UOS reisbeurzen (grote aula MTC2.00.0010) Vanaf 20.00 : Receptie en infomarkt in de Hallen 18.30 : algemene infosessie Verwelkoming Studentengetuigenis over Göteborg: Leonie Verberckmoes voorstelling verschillende mogelijkheden voor een buitenlandse ervaring studentengetuigenis: buitenlandse

Nadere informatie

Naar het buitenland. Liesbeth Oeyen Instellingscoördinator Erasmus April 2014

Naar het buitenland. Liesbeth Oeyen Instellingscoördinator Erasmus April 2014 Naar het buitenland. Liesbeth Oeyen Instellingscoördinator Erasmus April 2014 Voor vertrek Aanmelding bij de gastinstelling (door mevr. Erika Vandersmissen) Registratie bij de gastinstelling (eigen verantwoordelijkheid)

Nadere informatie

Erasmusbestemming: Wenen Universiteit

Erasmusbestemming: Wenen Universiteit Erasmusbestemming: Wenen... Academiejaar: 2014. - 2015. Één/twee semester(s) Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? Het hoofdgebouw van de Universiteit

Nadere informatie

Erasmusbestemming: Ludwig-Maximilians Universität München... Academiejaar: Één semester Universiteit Waar is de universiteit ergens

Erasmusbestemming: Ludwig-Maximilians Universität München... Academiejaar: Één semester Universiteit Waar is de universiteit ergens Erasmusbestemming: Ludwig-Maximilians Universität München... Academiejaar: 2015. - 2016. Één semester Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)?...de universiteit

Nadere informatie

Met wie moet je als erasmusstudent het eerst contact opnemen als je aankomt?

Met wie moet je als erasmusstudent het eerst contact opnemen als je aankomt? Erasmusbestemming: University of Southampton (UK) Academiejaar: 2015-2016 Één semester Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? De universiteit ligt een

Nadere informatie

id 64 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Bachelor derde studiefase Arbeids- en Organisatiepsychologie Land (bestemming)

id 64 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Bachelor derde studiefase Arbeids- en Organisatiepsychologie Land (bestemming) id 64 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Bachelor derde studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Psychologie optie: Arbeids- en Organisatiepsychologie Land (bestemming) Spanje Universiteit

Nadere informatie

Juridische medewerker

Juridische medewerker 28-11-2013 Sectorwerkstuk Juridische medewerker Temel, Elif HET ASSINK LYCEUM Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Hoeveel procent van de opleiding bestaat uit stage?... 6 o Begeleiding...

Nadere informatie

Taal In welke taal worden de cursussen aangeboden? In het Frans.

Taal In welke taal worden de cursussen aangeboden? In het Frans. Erasmusbestemming: Toulouse Academiejaar: 2016. - 2017. Één/twee semester(s) Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? De universiteit bevindt zich pal

Nadere informatie

ID 208 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok. Master eerste studiefase (hoofdinschrijving) Arbeids- en Organisatiepsychologie

ID 208 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok. Master eerste studiefase (hoofdinschrijving) Arbeids- en Organisatiepsychologie ID 208 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Master eerste studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Psychologie optie: Arbeids- en Organisatiepsychologie Land (bestemming) Denemarken Aan welke

Nadere informatie

Infosessie REVAKI 1/12/2014. Programma infosessie: Erasmus + Waarom exchange?

Infosessie REVAKI 1/12/2014. Programma infosessie: Erasmus + Waarom exchange? Erasmus + 2015 2016 Infosessie REVAKI Woensdag 3 december 2014, 11u30 Exchange coordinator REVAKI: Prof. Vaes Sinds 1 september: Internationalisation coordinator faculteit LK Katrijn D Herdt (kdherdt@vub.ac.be)

Nadere informatie

Mijn buitenlandse studie-ervaring

Mijn buitenlandse studie-ervaring Mijn buitenlandse studie-ervaring Waarom niet in het buitenland studeren? Al tijdens het secundair onderwijs kriebbelde het al bij mij om ergens anders verder te studeren. Namelijk, op mijn 17 jaar had

Nadere informatie

Aanvraagformulier - 2008

Aanvraagformulier - 2008 Enkel voor studenten met SURINAME als bestemming! Bijlage 1c-Ndl Reisbeurzen voor studenten die verbonden zijn aan een Vlaamse instelling voor hoger onderwijs Aanvraagformulier - 2008 I. Persoonlijke gegevens

Nadere informatie

INFORMATIESESSIE. Erasmus+ en Erasmus Belgica. Informatiesessie

INFORMATIESESSIE. Erasmus+ en Erasmus Belgica. Informatiesessie INFORMATIESESSIE Erasmus+ en Erasmus Belgica Informatiesessie 30-11-2017 1 Overzicht Bestemmingen Voordelen Procedure en selectie Verdere procedure Vertrek terugkeer Enkele aandachtspunten Enkele getuigenissen

Nadere informatie

Kilometers van hier zijn ze soms mijlen verder

Kilometers van hier zijn ze soms mijlen verder Kilometers van hier zijn ze soms mijlen verder Studie of stage in het buitenland? wilweg.nl Studie of stage in het buitenland? Wil jij je horizon verbreden? Een onvergetelijke tijd beleven? Vrienden hebben

Nadere informatie

De Gentse opleidingen in de Toegepaste Taalkunde stappen over naar de universiteit. Vertalen Tolken Meertalige Communicatie

De Gentse opleidingen in de Toegepaste Taalkunde stappen over naar de universiteit. Vertalen Tolken Meertalige Communicatie De Gentse opleidingen in de Toegepaste Taalkunde stappen over naar de universiteit Vertalen Tolken Meertalige Communicatie Een geslaagde balans tussen academisch niveau en praktijkgerichtheid 1 Je wil

Nadere informatie

Master in het vennootschapsrecht

Master in het vennootschapsrecht Master in het vennootschapsrecht INTERUNIVERSITAIR PROGRAMMA Faculteit Rechtsgeleerdheid De master in het vennootschapsrecht aan de Faculteit Rechtsgeleerdheid legt de klemtoon op de grondige uitdieping

Nadere informatie

Aanvraagdossier master en master-na-master opleidingen

Aanvraagdossier master en master-na-master opleidingen Master en master-na-master opleidingen Lees eerst zorgvuldig onderstaande informatie: Alle aanvragen worden behandeld door de Dienst Inschrijvingen. Dit neemt ongeveer twee maanden in beslag. We vragen

Nadere informatie

id 18 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Bachelor derde studiefase Pedagogische Wetenschappen Orthopedagogiek Land (bestemming)

id 18 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Bachelor derde studiefase Pedagogische Wetenschappen Orthopedagogiek Land (bestemming) id 18 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Bachelor derde studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Pedagogische Wetenschappen optie: Orthopedagogiek Land (bestemming) Spanje Universiteit

Nadere informatie