Concept * Z o r g p l a n Passend onderwijs. EN consolideren EN innoveren.

Transcriptie

1 Concept * Z o r g p l a n Passend onderwijs. EN consolideren EN innoveren. * concept zorgplan , opgesteld door stuurgroep SPOE en resonans SPOE. besproken in Steunpunt Onderwijs Enschede, de netwerken directeuren en netwerken interne begeleiders. Voorgenomen besluit bestuur WSNS / SPOE met uitzondering blz.18) 1

2 1. algemene gegevens. Gegevens: Samenwerkingsverband Enschede / Losser Nummer: 0804 Algemeen coördinator A. Kappen Adres hoofdvestiging: Steunpunt Zorg, Fleringenbrink 2, 7544 XN Enschede Contact A. Kappen, telefoon: of info@spoe.nl Bestuur swv Namens Consent: M.Poppink Namens VCO: J. Wierstra Namens ESV: B. Pleging Namens SIMON; vacature Namens Athena: vacature Adres Bestuur swv: Buurserstraat 270 Stuurgroep Zorg Namens netwerk Oost: mevr. N.Olde Agterhuis Namens netwerk Zuid: Namens netwerk Centrum Namens sbo: dhr. H.Commelter namens VCO: mevr. E.Slatius Namens ESV: P.Groot Namens Al Ummah: Namens de Noorderkroon resonansgroep: PCL mevr. T. Amelink, dhr. H.Nijhof, mevr. J.Sueters, mevr. M.Bax., Voorzitter : dhr. H.Peters Secretaris: dhr. H.Commelter Adviserend lid: dhr. A.Kappen 2

3 2. inleiding. In de inleiding worden de functies van het zorgplan aangegeven en wordt benadrukt dat het gaat om meerjarig beleid, vastgelegd in het Meerjarenbeleidsplan Zorg. Vermeld wordt eveneens hoe het zorgplan tot stand is gekomen en welke geledingen in en buiten de school daarin een rol hebben gespeeld. De (wettelijk verplichte) onderwerpen zoals de inrichting van de zorgstructuur, de werkwijze van de PCL, de procedure voor aanmelding en plaatsing op de sbo zijn te vinden in de bijlagen van het zorgplan , , en De procedure voor het vaststellen van het zorgplan ziet er als volgt uit: a. Opdracht van Bestuur van het samenwerkingsverband aan Stuurgroep om een zorgplan op te stellen, die voldoet aan de volgende criteria: consistent beleid, integraal karakter, financieel haalbaar en creëren van een breed draagvlak. b. concept zorgplan is opgesteld door de Stuurgroep Onderwijs Het concept zorgplan is opgesteld na bespreking met directeuren en interne begeleiders tijdens een algemene bijeenkomst en in de diverse netwerken. c. Voorgenomen besluit om zorgplan goed te keuren door het Bestuur van het Samenwerkingsverband. d. Het voorgenomen besluit wordt voorgelegd aan de (Gemeenschappelijke)Medezeggenschapsraad (advies- en instemmingsrecht); e. definitieve vaststelling van het zorgplan door het bestuur van het samenwerkingsverband. 3. beleidsvoornemens Hier geeft het samenwerkings verband aan welke plannen er zijn voor de verdere onderwijsinhoude lijke ontwikkeling. In het zorgplan staat twee ontwikkelingen centraal: 1. beëindigen en afbouw van wsns start van passend onderwijs swv 2302 De achterliggende visie m.b.t. consolideren en innoveren staat in de bijlage 1: basisondersteuning en basisondersteuning-plus. Het zorgplan moet een antwoord geven op verschillende vragen vanuit het onderwijs: 1. passend onderwijs 2. inspectie van het onderwijs 3. de gemeente Enschede 4. de schoolbesturen Consent en VCO 5. de schoolbesturen Al Ummah, ESV en de Noorderkroon 6. Steunpunt Onderwijs Enschede Wat vinden de scholen? Belangrijk in deze is de stand van zaken op de school. Van de scholen wordt verwacht, dat zij een antwoord kunnen geven op de gestelde vragen. Bij de uitvoering van deze vragen gaan we uit van wenselijkheid en haalbaarheid, waarbij we aansluiten bij de zone van de naaste ontwikkeling. De scholen geven aan, dat zij vooral behoefte aan coaching, begeleiding en professionalisering op maat. De verbeteringen moeten plaats vinden in de groep, het moet landen op het bureau van de leerkracht en op het bureau van het kind. 3

4 . 1. Passend onderwijs. Schoolondersteuningsprofielen en onderwijsarrangementen. Schoolbesturen krijgen in kader van passend onderwijs een zorgplicht. Dit verplicht schoolbesturen om te zorgen voor passend onderwijs voor alle leerlingen met een extra ondersteuningsbehoefte die op de school worden aangemeld of al staan ingeschreven. Onderwijs en ondersteuning moeten passend zijn, en dus aansluiten op de ontwikkeling van het kind, de mogelijkheden van het personeel en de wensen van de ouders. Als passend onderwijs niet geboden kan worden op de school waar de leerling is aangemeld of staat ingeschreven, dan moet binnen het samenwerkingsverband worden gezocht naar een plek waar dat wel kan. Dit kan ook een school voor speciaal onderwijs zijn. De zorgprofielen van de scholen, speciale bovenschoolse voorzieningen (zoals speciale klassen) en de afspraken met het speciaal onderwijs moeten samen zorgen voor een dekkend aanbod van onderwijs. De grootste uitdagingen bij het uitvoeren van passend onderzoek zijn: -het omgaan met verschillen -het omgaan met gedragsproblemen -het klassenmanagement -het overleg met de ouders De huidige samenwerkingsverbanden WSNS gaan m.i.v uit de wet. Er komt een nieuw samenwerkingsverband. Enschede gaat behoren tot het samenwerkingsverband Twente-Zuid Het nieuwe samenwerkingsverband krijgt 8 wettelijke taken, waarover afspraken gemaakt moeten worden: 1. nieuwe samenwerking realiseren 2. afstemmen met gemeenten en andere partners 3. zorgplicht invullen 4. onderwijsprofiel vaststellen 5. dekkend continuüm regelen 6. zorgtoewijzing organiseren 7. financieringsmodel voor verdeling van de middelen: lichte zorg en zware zorg 8. zorgplan op- en vaststellen. Dit betekent voor het zorgplan : 1. verdiepen en versterken van de schoolondersteuningsprofielen. Deze profielen zijn vastgesteld in het schooljaar afstemmen van de schoolondersteuningsprofielen met de schoolondersteuningsprofielen vastgesteld door swv start met het handelingsgericht arrangeren. Niet het deficit-denken is het uitgangspunt, wat het kind niet kan, maar wat het kind wel kan. 4. consolideren van de basisondersteuning van de basisscholen en de speciale basisscholen 5. innoveren van de basisondersteuning. 6. versterken van de breedtezorg, continueren van de begeleiders passend onderwijs. 7. continueren van de passend onderwijsgroep op het speciale basisonderwijs 8. omgaan met hoogbegaafde en hoogintelligente leerlingen. Start van het Steunpunt Begaafdheid. 9. voorbereidingen voor overgang naar samenwerkingsverband anticiperen op verdeling van de middelen. Na gaan de rugzakmiddelen naar de schoolbesturen. Continueren van de structuurwijziging SPOE. 4

5 2. inspectie van onderwijs. De inspectie van onderwijs richt haar toezichtskader op de volgende onderdelen: a. de kwaliteit van het onderwijs. De eindopbrengsten en de tussenopbrengsten b. de kwaliteit van de onderwijsgevenden. Hierbij maakt de inspectie een onderscheid tussen basisvaardigheden en complexe vaardigheden (oa omgaan met verschillen, afstemmen van instructie op de onderwijsbehoeften) c. het werken binnen de professionele ruimte. Wat betekent dit voor het onderwijs op de school, Wat gaan we aanpakken? d. aanscherpen en aansturen van het opbrengstgericht en handelingsgericht werken. Dit betekent voor het zorgplan a. anticiperen op het vernieuwde toezichtskader m.n. versterken van de leerkrachtcompetenties van de complexe vaardigheden b. werken met professionele leergemeenschappen c. afleggen van verantwoording van de kwaliteit van het onderwijs middels het ontwikkelingsperspectief. Wat is de leerwinst van de school en wat is de toegevoegde waarde van de school? d. continueren van het opbrengstgericht en handelingsgericht werken, waarbij vooral de nadruk zal komen te liggen op het versterken van de leerkrachtcompetenties in het omgaan met verschillen 3. gemeente Enschede a. ontwikkelingen in kader van IKC-VVE. -doorgaande leerlijnen van vroeg-en voorschool -warme overdracht psz naar groep 1 b. inzet van deeltijdschakelklassen c. transitie jeugdzorg d. subsidiering onderwijsbegeleiding Dit betekent voor het zorgplan a. ontwikkelen van een integraal plan opbrengstgericht en handelingsgericht werken voor de vroegschool en voorschool. b. uitvoeren van het besluit van de schoolbesturen inzake de deeltijdschakelklassen c. uitvoeren van de transitie jeugdzorg. d. waarborgen van de onderwijsbegeleiding. In de basisteams van de structuurwijzing is één van de pijlers de onderwijsadviseur. Essentieel bij het opstellen en bij het uitvoeren en borgen van de schoolverbeteringsplannen 4. de schoolbesturen Consent en VCO Het samenwerkingsverband 0804 houdt op te bestaan. De schoolbesturen worden zelf verantwoordelijk op welke wijze zij de doelstellingen van 2302 gaan behalen. Samenwerkingsverband 2302 is zo licht mogelijk worden ingericht. Er komt een nieuwe financieringsstructuur, waarbij de budgetten taakstellend zijn. De financiën bestaat uit de lichte zorg middelen. Zware zorgmiddelen worden deels gebruikt voor AB inzet en deels voor inzet vanuit de schoolmiddelen.. Een deel zal bovenschools worden ingezet t.b.v. leerlingen die rechtstreeks in het sbo of so instromen. Consent en VCO hebben besloten om binnen Passend Onderwijs na de huidige vorm van samenwerking in stand te houden. Consent en VCO hebben in overleg met SPOE een overzicht samengesteld. In dit overzicht wordt aangegeven wat behoort bij SPOE (basiszorg, breedtezorg en dieptezorg) en wat behoort bij het beleid van de afzonderlijke besturen. 5

6 Consent en VCO hebben de doelen en de ononderhandelbare zaken vastgesteld. Consent en VCO gaan w.b. professionaliseren samenwerken in DE Academie VCO/Consent. Het bestuur van ESV heeft besloten om bovenstaande aspecten mee te nemen in haar besluitvorming Passend Onderwijs m.i.v Dit betekent voor zorgplan a. consolideren van de schoolondersteuningsprofielen, m.n. basisondersteuning. b. aanscherpen en versterken van het opbrengstgericht en handelingsgericht werken c. innoveren van basisondersteuning naar basisondersteuning-plus d. continueren van de structuurwijziging e. financieel beleid. Wat hebben de scholen nodig om een leerling te behouden voor het reguliere basisonderwijs. Wat kan de school al, wat kan de school nog niet? Wat heeft de school nodig om dit behalen? f. minder leerlingen verwijzen naar sbo en naar so, meer leerlingen verantwoord onderwijs binnen de basisscholen: professionalisering van de leerkrachten, coachen en begeleiden op maat. g. versterken in omgaan met verschillen, omgaan met gedragsproblemen h. handelingsgerichte arrangementen i. opstellen van ontwikkelingsperspectief voor alle leerlingen vanaf groep 6. De ouders en de leerlingen worden betrokken bij de uitvoering van het OPP. j. professionaliseringsaanbod Baseren op een nulmeting. Afname van een zelfbeoordelingslijst door leerkrachten: -leerlingen leren kennen -kennis van omgaan met verschillen -stellen van ambitieuze doelen -handelingsgericht en planmatig werken -klimaat en middelen -zelfstandig werken en plannen -gevarieerde en effectieve instructie -gevarieerde en effectieve verwerking -contacten met de ouders -feedback met collega s -ondersteuning in de school -ondersteunend schoolbeleid 5. schoolbesturen Al Ummah, ESV en de Noorderkroon. Deze schoolbesturen gaan ook voldoen aan de wettelijke verplichtingen in kader van passend onderwijs. De besturen maken prestatieafspraken met swv Het bestuur van ESV heeft onderzocht welke modules, die het basispakket van SPOE biedt, wil afnemen. 6. Steunpunt Onderwijs Enschede De structuurwijziging is zeer succesvol. Het werken met het basisteam en met het breedteteam. Deze werkwijze is overgenomen door samenwerkingsverband Het is succesvol, omdat het landt op het bureau van de leerkracht en op het bureau van het kind. We zoeken naar oplossingen, die haalbaar zijn op korte termijn en op lange termijn. 6

7 a. Onderwijsadviseurs Met ingang van wordt de gemeentelijke subsidie voor onderwijsbegeleiding beëindigd. Uit evaluatie blijkt, dat het werken met het basisteam en onderwijsadviseur een van de pijlers zijn voor kwaliteitszorg en passend onderwijs. We stellen voor om onderwijsadviseurs te bekostigen uit het deel van de prestatie-boxmiddelen, die voor SPOE zijn bestemd. ( 20,00 per leerling). Deze gelden zijn niet exclusief bestemd voor onderwijsadvies Expertis. Dit betekent per schooljaar. voor schooljaar b. begeleiders passend onderwijs. Begeleiders passend onderwijs worden ingezet vanuit het breedteteam. De begeleiders richten zich mn op het versterken van de leerkrachtcompetenties. Wat betekent het voor het handelen van de leerkracht. Geen begeleiding vanuit het deficit-denken. Door deze inzet worden minder leerlingen verwezen naar het speciaal basisonderwijs of speciaal onderwijs. De begeleiders passend onderwijs zijn één van de pijlers voor het welslagen van passend onderwijs. Het moet landen in de klas op het bureau van de leerkracht. Van wenselijkheid naar haalbaarheid voor de groepsleerkracht, waarbij de begeleider passend onderwijs vanuit het breedteteam kan worden ingezet. De begeleiders passend onderwijs worden bekostigd vanuit het ambulante deel van de rugzakleerlingen. Na gaan alle gelden van de rugzakken naar de schoolbesturen. De gelden moeten dan besteed worden bij de dienst AB van Attendiz Continueren van begeleiders passend onderwijs ook na Stuurgroep SPOE stelt voor om beleid te ontwikkelen om begeleiders passend onderwijs structureel onderdeel te laten uitmaken van het breedteteam in kader van passend onderwijs. c. Professionaliseren De scholen geven aan, dat zij vooral de nadruk willen leggen op oefenen van praktische vaardigheden op basis van nieuwste inzichten. Deze nieuwe inzichten zijn gebaseerd op het artikel great to excellence M.Fullan In kader van zorgplan vertaald naar de ontwikkelingen binnen SPOE. (bijlage 1: basisondersteuning en basisondersteuning-plus, en consolideren en innoveren) Dat betekent, dat in het schooljaar geen algemene scholingsbijeenkomsten gaan komen, maar meer scholing op maat. Deze scholing wordt op maat gemaakt op basis van een zelfevaluatiescan omgaan met verschillen. Hierbij gebruik maken van eigen kennis en eigen professionals. De begeleiding moet dan plaatsvinden vanuit de basisteams (directeur, interne begeleider, collegiaal-consulent en onderwijsadviseur). Dat zou dan kunnen betekenen: -coaching on the job -coteaching -professionele leergemeenschappen -gerichte aandacht voor sociale competentie bv. middels PBS. -burgerschap -werken met 21 century skills -veranderende professionele houding tussen leerkracht en leerling -samenwerken -etc Het innoveren is altijd gekoppeld aan het consolideren van de basiszorg. 7

8 d. handelingsgerichte arrangementen in kader van passend onderwijs. Vanuit het Steunpunt Onderwijs Enschede nemen collegiaal-consulenten en orthopedagogen deel aan het basisteam en aan het breedteteam. De collegiaal-consulenten zijn samen met de interne begeleider de linking-pin tussen basisteam en breedteteam. In het basisteam wordt vooral gewerkt aan het versterken van de basiszorg. Het schoolondersteuningsprofiel geeft aan wat de school al kan, wat nog niet, maar wel met hulp kan realiseren en wat de grenzen zijn. Voor leerlingen met speciale onderwijs-en/of ondersteuningsbehoeften zijn bouwstenen ontwikkeld. Deze bouwstenen zijn de eerste fase in het handelingsgericht denken en het handelingsgericht arrangeren. De leerkracht is verantwoordelijk voor leerlingen met speciale onderwijs-en/of ondersteuningsbehoeften. De bouwstenen ordenen het denken. Het breedte-team bestaat uit de interne begeleider. de collegiaal-consulent en de orthopedagoog. Samen met de groepsleerkracht wordt gezocht naar haalbare oplossingen. De orthopedagogen constateren een sterke verschuiving in werkzaamheden, coachen van scholen en leerkrachten ipv individueel onderzoeken en verwijzen. Door passend onderwijs komt het accent te liggen op het handelingsgericht arrangeren. Dit vereist een afstemming met het onderwijs en inzicht in de ontwikkelingen op scholen. Uit de evaluatie van de structuurwijzing blijkt de meerwaarde van vaste deskundigen verbonden aan de school. In het schooljaar wordt deze werkwijze ook toegepast voor handelingsgerichte arrangementen. (senior orthopedagoog verbonden aan het netwerk, junior orthopedagoog en psychodiagnostisch medewerker verbonden aan de netwerken) De collegiaal-consulenten en de orthopedagogen hebben de volgende taken deelname aan het breedteteam gericht op het versterken van de basisondersteuning van de school deelname aan het breedteteam gericht op leerlingen met speciale onderwijs- en of ondersteuningsbehoeften. werken volgens de principes van het handelingsgericht arrangeren. opstellen van handelingsgerichte adviezen ondersteuning bieden bij de analyse en uitvoering van het ontwikkelingsperspectief voor alle leerlingen van groep 6. (groepsniveau en individueel niveau) opstellen van ontwikkelingsperspectief en eigen leerweg onderzoek van dyslexie en dyscalculie ondersteunen bij het opstellen van een I-HOP voor leerlingen met speciale onderwijs- of ondersteuningsbehoeften. Dit betekent dat meer leerlingen met I- HOP binnen de reguliere basisschool optimaal onderwijs krijgen. Welke ondersteuning, facilitering is dan gewenst om dit zo verantwoord mogelijk te behalen? bewaken van de mogelijkheden van de school. voordat een leerling een advies krijgt om een beschikking aan te vragen bij de PCL of bij de RVC, eerst alle mogelijkheden onderzoeken. Eén van de mogelijke opties is een bao-bao plaatsing. Bij een bao-bao plaatsing wordt gezocht naar ondersteuning, coaching en begeleiding. (arrangementen-overleg) ondersteunen bij het verwijzen naar een vorm van passend onderwijs. 8

9 4. Evaluatie zorgplan a. resultaten februari 2013 febr.13 ABC AVI (90%) 67% 83% 83% 86% 89% 89% DMT (85%) 75% 79% 79% 83% 88% 92% TvK (85%) 91% 88% BL (80-85%) 88% 84% 79% 81% 75% Spelling 85% 83% 85% 83% 81% 84% 86% RvK (85%) 84% 82% R&W (85%) 85% 85% 82% 88% 89% 89% febr.13 AB AVI 22% 61% 70% 74% 80% 89% DMT (65%) 51% 54% 57% 67% 77% 84% TvK (65%) 74% 67% WS (50%) 44% 47% 53% 50% 45% 42% BL (60-65%) 62% 59% 45% 50% 50% Spelling 65% 61% 63% 57% 52% 54% 58% RvK (65%) 68% 60% R&W (65%) 69% 63% 58% 61% 63% 63% 9

10 b. deelnamepercentage sbo ,87% ,46% ,49% 2010 * 3,48% (start passend onderwijsgroep) 2011 * 3,65 % (passend onderwijsgroep) ,69% c. evaluatie zorgplan activiteit resultaat meetgegevens In basisteam opstellen van schoolverbeterplannen en van groepsplannen. Kwaliteitsrapportages Consent en VCO Dyslexie en ICT: Sbo Tender Sbo Spinaker Obs Saller Vco Anna van Buren Obs Bothoven Inzet van ICT bij dyslectische leerlingen Opbrengsten technisch lezen en begrijpend lezen bij dyslectische leerlingen Deelname aan project begrijpend lezen..bijeenkomsten voor directeur En interne begeleider.bijeenkomsten voor leerkrachten 5-8 Verhogen van de opbrengsten. Verhogen van de toegevoegde waarde Data-gegevens AVI-DMT, woordenschat, begrijpend lezen en rekenen Bespreken resultaten lezenbegrijpend lezen op niveau van samenwerkingsverband Februari 2013 Vaststellen van ontwikkelingsperspectief Vanaf groep 6. Deelname van: Obs Roombeek Obs park Stokhorst Obs Vastert VCO prins maurits VCO Drakensteyn Vastert VCO koningin Beatri Deeltijdprogramma voor begaafde leerlingen op alle scholen Onderzoek naar programma voor hoogbegaafde leerlingen op kernscholen Basisteam Breedte-team Diepte-team Inzicht in de ontwikkelingen Adviezen om opbrengsten te verhogen en te verduurzamen. Uitstroombestemming Ambitieniveau Toegevoegde waarde -vakgebied -instructiebehoeften -individueel niveau Passend onderwijs niet gerealiseerd. Start van Steunpunt Begaafdheid Passend onderwijs voor alle leerlingen. Data-gegevens AVI-DMT, woordenschat, begrijpend lezen en rekenen Analyses behaalde score en verwachte score Leerwinst en toegevoegde waarde Niet gerealiseerd Kwaliteitsrapportages Evaluatie structuurwijziging 10

11 Opbrengstgericht werken Handelingsgericht werken Handelingsgericht-procesdiagnostiek PCL ZAT Passend onderwijs groep binnen sbo Charme-offensief met deelnemers van het zorgteam PBS model Enschede Begeleiding door PBScoaches (sbo) Begeleiding door PBSmedewerkers Obs Averbeke Obs Kompas Obs Glanerbrug zuid Obs Glanerbrug noord Obs Stadsveld Obs Pathmos Obs Esmarke Obs de Linde Vco Beatrix ESV Sbo Tender Sbo Spinaker Interactiewijzer Obs Imenhof Obs de Lipper voorlichtingsbijeenkomsten vaststellen van school / onderwijsondersteuningsprofielen uitvoeren van de taken behorend bij de nieuwe weten regelgeving passend onderwijs. Bestuurlijke autonomie w.b. zorgplicht. -behoud interne zorgstructuur huidig samenwerkingsverband -professionaliseren arrangementen zware zorg w.b. speciaal onderwijs. Evaluatie structuurwijziging Training van PBS-teams Training van PBS-scholen Preventie van gedragsproblemen door proactief beleid Creëren van een optimaal onderwijs-leerklimaat. Training in het werken met de Interactiewijzer op leerkrachtniveau. Vaststellen van de schoolondersteunings Profielen Vaststellen van basiszorg en breedtezorg op niveau van swv 2302 Start handelingsgericht arrangeren Aanmeldingen voor handelingsgericht-procesonderzoek Verwijzingen naar speciaal basisonderwijs of speciaal onderwijs. Aanmeldingen en verwijzingen -pcl -ZAT -passend onderwijsgroep. Start van verzamelen van data Schoolondersteuningsprofiel op niveau van een school en op niveau van het samenwerkingsverband. 11

12 5. inhouden van zorgplan a. doelen Doelen SPOE Doelen AB Doelen ABC DMT AVI TvK Woordenschat Facultatief, te gebruiken als diagnostische toetsen) Begrijpend lezen RvK Rekenen 65% (vanaf eind 3) 65% 50% 65% (groep 4-5) 60% (groep 6-7-8) 65% 65% 85% (vanaf eind 3) 90% (vanaf eind 3) 85% 75% 85% (groep 4-5) 80% (groep 6-7-8) 85% 85% Ononderhandelbare zaken. Consensus over de volgende zaken: de doelen Hoge doelen en hoge verwachtingen het principe van opbrengstgericht en handelingsgericht werken het werken van het handelingsgericht perspectief, uitgaan van kansen in plaats van belemmeringen. Loslaten van deficitdenken. Vroegtijdig signaleren en vroegtijdig handelen. het centraal stellen van de leerkrachtcompetenties, het belang van de kwaliteit en effectiviteit van de instructie. het werken volgens de principes van de datamuur, het convergent differentieren, het groepsplan en het werken volgens het IGDI-model. de directeur als onderwijskundig leider de interne begeleider als coach en als begeleider. het werken met datafeedforward het werken met ouders als partners 12

13 b. activiteiten bestemd voor basisscholen en speciale basisscholen. schema van de basisondersteuning -onderwijs -begeleiding -beleid -organisatie Visie van de schoolbesturen m.b.t. opbrengstgericht en handelingsgericht werken. Visie Consent en VCO. Leerprestaties Intensieve, individuele interventies Individuele leerlingen Vanuit LVOS Hoge intensiteit (ambulante begeleiding, sbo of so) Groeps-/ individuele interventies Enkele leerlingen (at-risk) Direct beschikbaar (handelingsplannen opp / eigen leerlijn 1-5% 1-5% 5-10% 5-10% Gedrag Intensieve, individuele interventies Individuele leerlingen Intensieve specialistische hulp in de school (ambulante begeleiding) Thuisprogramma s Data-based Groeps-/ individuele interventies Enkele leerlingen (at-risk) Direct beschikbaar (bv SMW) basiszorg Alle leerlingen Preventief, proactief groepsplannen, onderwijsprogramma s, leerlijnen OGW en HGW ouders Universele interventies Alle situaties, alle leerlingen Preventief, proactief ouders / ketenpartners 13

14 Opzet van begeleiding en coaching van leerkrachten en leerlingen. SWV PO Leerkracht Leerling ouders basis team (intern) PRIMAIRE PROCES OPBRENGSTGERICHT WERKEN -instructiebehoeften -pedagogische behoeften SCHOOLVERBETERPLAN GROEPSPLANNEN Breedte-team (intern) -onderwijskundig leider -interne begeleider -Onderwijsadviseur -Collegiaalconsulent OGW OGW/ HGPD -orthopedagoog -groepsleerkracht 10% HG-P-D diepte-team (extern) -interne begeleider -Collegiaal-consulent -leerkracht passend onderwijs Leerlingen met ondersteuningsbehoeften Zorgteam Steunpunt onderwijszorg 5% leerkracht passend onderwijs S(B)O ZAT Leerlingen met onderwijsen ondersteuningsbehoeften basiszorg breedtezorg dieptezorg schematische weergave van het ontwikkelingsperspectief. Ontwikkelingsperspectief Leerrendementsverwachting Ouders en Leerling Stimulerende en belemmerende factoren Interesses en talenten Uitstroomniveau en uitstroombestemming Leerroute 14

15 Algemeen onderwerp CONSOLIDEREN Activiteiten BASISTEAM -doelen -ononderhandelbare zaken -kwaliteit van het onderwijs Opbrengstgericht en handelingsgericht werken M en E toetsen Tussentoetsen en eindtoets Vaststellen van leerwinst en Toegevoegde waarde. (OPP) Datafeedforward-bijeenkomsten -schoolverbeterplan -groepsplannen Kwaliteit van de onderwijsgevenden.afname zelfbeoordelingslijst Omgaan met Verschillen.professionaliseren.begeleiding en coaching op Maat.Opbrengstgericht en handelingsgericht werken.doorgaande leerlijnen IKC- VVE.Warme overdracht ontwikkelingsperspectief.basisteam en breedteteam Professionele ruimte.schoolverbeterplannen.groepsplannen.professionele ruimte.basisteam Werken met het ontwikkelingsperspectief vanaf groep 6.leermogelijkheden NSCCT.leerprestaties CITO lovs.mening leerkrachten.mening leerlingen SAQI Analyse op: -groepsniveau -instrumenteel niveau -individueel niveau Gesprekken met ouders en leerling: -hoge verwachtingen -inspanningsverplichting -eerste indicatie van Uitstroombestemming. Passend onderwijs School ondersteuningsprofiel.consolideren.versterken van basiszorg.afname zelfbeoordelingslijst SCAN omgaan met Verschillen 15

16 Omgaan met verschillen BASISTEAM BREEDTETEAM Basisschool en speciale Basisschool.innoveren.professionaliseren.afstemmen schoolondersteuningprofiel 2302.professionele Leergemeenschappen.professionalisering op maat.begeleiding en coaching op Maat Schoolondersteuningsprofiel.versterken van breedtezorg Basisschool en speciale Basisschool.passend onderwijsgroep sbo.handelingsgericht arrangeren.werken met bouwstenen.werken met I-HOP.breedteteam Schoolondersteuningsprofiel.leerlingen met speciale Onderwijsbehoeften.verwijzingen en aanvragen Verlopen altijd via Steunpunt Begaafde en hoogbegaafde leerlingen Verwijzingsbeleid naar sbo en naar so.breedteteam.psychodiagnostische Onderzoeken.handelingsgericht Arrangeren.begeleider passend Onderwijs.arrangementen overleg Steunpunt begaafdheid.begaafdheidsprofielschool.onderzoek en advies.versterken van de basiszorg.professionaliseren.begeleiden en coachen op maat.handelingsgericht arrangementen.basisteam en breedteteam.inzet van de begeleider passend onderwijs.passend onderwijsgroep sbo.pbs Handelingsgericht arrangeren Afstemmen met 2302 Afstemmen met SKOE Basisteam en breedteteam Garanderen kwaliteit en continuïteit handelingsgerichte arrangementen. Senior orthopedagoog verbonden aan het netwerk. Continuïteit Waarborgen inzet begeleiders (onderwijsadviseurs en begeleiders passend onderwijs) 16

17 Opbrengstgericht en handelingsgericht werken Innoveren Omgaan met verschillen m.n. gedragsproblemen PBS dyslexie en Sprintplus Project symbiose bao-sbo School ondersteuningsprofiel.innoveren.verdiepen Deze ontwikkelingen worden niet ingezet vanuit abstracte discussies, maar de prioriteit komt te liggen op praktijk, ontwikkelingen doormaken, vaststellen van wat werkt. SPOE ondersteunt waar mogelijk PBS op maat.project dyslexie en Sprintplus Wat heeft de school nodig om een leerling verantwoord op te vangen binnen breedtezorg. Aan welke voorwaarden moet de basiszorg en de breedtezorg voldoen..afname zelfbeoordelingslijst SCAN omgaan met verschillen -coteachen -school voor de toekomst -21 century skills financiën Inzet van de reserve. Inzet moet ten goede komen voor de leerlingen behorend bij WSNS 0804 Verdeling van de middelen op basis van leerlingenaantal 17

18 Financiën algemeen. Bestuur ESV heeft voor deze paragraaf voorbehoud aangetekend. scholingsactiviteiten Begroting uitgaven inkomsten 1. Onderwijsadviseur basisteam Bestemmingsbox vanaf ,00 per leerling 2. Handelingsgericht arrangeren Rijkssubsidie schoolbegeleiding: CONSENT VCO ESV Al Ummah PBS-scholing, coaching en Inzet vanuit de reserve begeleiding 4 ontwikkelingsperspectief Nascholing SCAN omgaan met verschillen,. PM-post, onderzoek inzet SaZ. begaafdheid en hoogbegaafdheid Dyslexie en sprintplus Totaal

19 bijlage verantwoording inhoud zorgplan Michel Fullan Great to Excellent februari 2013 korte samenvatting. De scholen behorend bij SPOE hebben hun schoolondersteuningsprofiel in kaart gebracht. Dit schoolondersteuningsprofiel bestaat uit de basisondersteuning en de extra ondersteuning. (basiszorg, breedtezorg en dieptezorg) Het schoolondersteuningsprofiel is een algemeen profiel met hoge streefdoelen en hoge verwachtingen, het is gebaseerd op het opbrengstgericht en handelingsgericht werken zoals dat binnen SPOE is uitgewerkt en toegepast. Het specifieke van de school komt hiermee niet tot uiting. De ontwikkelingen binnen de SPOE-scholen geven aan, dat er een nieuwe fase is ontstaan binnen en met het opbrengstgericht en handelingsgericht werken. De ontwikkelingen binnen de scholen van SPOE is een natuurlijk proces van een basisondersteuning naar een basisondersteuning-plus, van een algemene aanpak naar een schoolspecifieke aanpak, van een absolute waardering van de opbrengsten naar relatieve waardering van de opbrengsten. Het specifieke van de school komt ook tot uiting in het omgaan met verschillen. Deze ontwikkelingen passen in het beleid van SPOE in kader van passend onderwijs. Het wordt een en-én benadering: 1. consolideren van de basisondersteuning en dan m.n. het omgaan met verschillen 2. ontwikkelingen en toepassen van basisondersteuning- plus: een gedisciplineerde innovatie van een integratie van pedagogie en technologie. 19

20 Wat hebben we bereikt als SPOE-scholen? Michael Fullan start het artikel met de ontwikkelingen in Ontario, van een grote achterstand tot een grote voorsprong. Ook de SPOE-scholen in Enschede hebben prestaties neergezet, die in 2006 voor onmogelijk werden gehouden!! febr.13 ABC AVI (90%) 67% 83% 83% 86% 89% 89% DMT (85%) 75% 79% 79% 83% 88% 92% TvK (85%) 91% 88% BL (80-85%) 88% 84% 79% 81% 75% Spelling 85% 83% 85% 83% 81% 84% 86% RvK (85%) 84% 82% R&W (85%) 85% 85% 82% 88% 89% 89% basisondersteuning. In Nederland wordt gesproken over het geheim of het wonder van Enschede. Dit suggereert, alsof we niet weten hoe we dit bereikt hebben. De succescriteria zijn heel helder: Het gaat om de volgende essentiële zaken: 1. de kwaliteit en effectiviteit van de instructie (het HOE en het WAT) 2. de rol van de directeur als onderwijskundig leider. (het innoveren) Binnen SPOE hebben we deze aanpak vastgelegd met: 1. de doelen 2. de ononderhandelbare zaken Binnen swv 2302 is voor de basisondersteuning het schoolondersteuningsprofiel opgesteld. Elke school moet minimaal voldoen aan dit profiel. 20

21 Doelen SPOE AVI AB 90% beheersing AVI M of E toets (vanaf eind groep 3) ABC DMT 65% 85% (eind groep 3) TvK 65% 85% Woordenschat 50% 75% Begrijpend lezen 65% (gr.3-5) 60% (gr.6-8) 85% (gr.3-5) 80% (gr.6-8) Spelling 65% 85% RvK 65% 85% Rekenen 65% 85% Ononderhandelbare zaken. Consensus over de volgende zaken: de doelen Hoge doelen en hoge verwachtingen het principe van opbrengstgericht en handelingsgericht werken het werken van het handelingsgericht perspectief, uitgaan van kansen in plaats van belemmeringen. Loslaten van deficitdenken. Vroegtijdig signaleren en vroegtijdig handelen. het centraal stellen van de leerkrachtcompetenties, het belang van de kwaliteit en effectiviteit van de instructie. het werken volgens de principes van de datamuur, het convergent differentieren, het groepsplan en het werken volgens het IGDI-model. de directeur als onderwijskundig leider de interne begeleider als coach en als begeleider. het werken met datafeedforward het werken met ouders als partners 21

22 De leerkrachten en de directeuren weten exact wat goed onderwijs is, ze kunnen aangeven wat ze doen en waarom ze het zo doen. De leerkrachten en de directeuren passen dit toe, omdat het werkt. De leerkrachten en de directeuren zijn intrinsiek gemotiveerd, omdat ze beseffen dat zij het verschil maken in de ontwikkeling van het kind. Centraal staat nu het handelingsgericht werken in plaats van het deficit-denken.. Leerlingen hebben slechts één kans om goed te leren lezen, rekenen en schrijven, deze ene kans ligt op de basisschool. We maken als school optimaal gebruik van deze mogelijkheden en van deze kans. Centraal staat de rol van de instructie en het leren van en met elkaar. instrument OMGAAN MET VERSCHILLEN Een belangrijke ontwikkeling in de basisondersteuning is het omgaan met verschillen. Het bestuur van het samenwerkingsverband SPOE heeft aangegeven, dat minder leerlingen verwezen mogen worden naar een vorm van speciaal basis-onderwijs. Dat betekent, dat leerlingen met specifieke onderwijs-ondersteuningsbehoeften verantwoord onderwijs moeten krijgen binnen het basisonderwijs. Echter dit moet wel haalbaar zijn voor de leerling en voor de leerkracht. Middels handelingsgericht onderzoek wordt vastgesteld wat een leerling al kan en wat nog niet. Wat heeft de leerling nodig om te halen wat hij of zij nog niet kan. Dan wordt met de school bekeken wat dit gaat betekenen voor de groepsleerkracht en voor de school. Wat kan de school al? Wat kan de school nog niet maar zou het moet ondersteuning, coaching, facilitering wel kunnen. En waar liggen de grenzen van de handelingsmogelijkheden van de school. Om dit objectief mogelijk te bepalen is consolideren van de basisondersteuning noodzakelijk. Met een zelfscan omgaan met verschillen gaan we de ontwikkeling, de kansen en de belemmeringen van de school in kaart brengen. De gegevens worden anoniem verwerkt. De school krijgt een uitslag op schoolniveau. Het team kan dan beslissen of een professionalisering gewenst en mogelijk is. Deze basisondersteuning kan dan dienen als onderligger in de besluitvorming bij leerlingen met specifieke onderwijs ondersteuningsbehoeften. 22

23 basisondersteuning-plus. De basisondersteuning met deze benadering en bewustwording zijn essentieel voor het verwerven van de basisvaardigheden, zoals lezen-taal-rekenen. Als het onderwijssysteem op de school een bepaald niveau heeft bereikt, dan vinden er op een natuurlijke wijze ontwikkelingen plaats binnen het leren en het onderwijzen. Michael Fullan betitelt dit met nieuwe pedagogiek, dit is een fundamentele verandering in de rollen van de leerkracht en van de leerling, het worden learning partners. Fullan geeft de volgende ontwikkelingen aan: 1. character education / sociale competentie Eerlijkheid, zelf-reguleren en verantwoordelijkheid, doorzettingsvermogen, empathie om bij te dragen aan de veiligheid en geluk van de ander, zelfvertrouwen, persoonlijk geluk. 2. citizenship / actief burgerschap kennis van de wereld, openstaan en respect voor andere culturen, actieve betrokkenheid. 3. communication / communiceren effectief kunnen communiceren, verbaal, schrijven, luisteren in digitale verscheidenheid. 4. critical thinking & problem solving / kritisch denken en probleemoplossend vermogen kritisch kunnen denken in het ontwikkelen en managen van projecten, problemen kunnen oplossen, het kunnen maken van juiste beslissingen met behulp van verschillende digitale bronnen en gereedschap 5. collaboration / samenwerken samen kunnen werken in teams, leren van elkaar, kunnen bijdragen in het leren van de ander, sociaal kunnen netwerken, empathie in het werken met verschillende anderen. 6. creativity & imagination / creativiteit en voorstellingsvermogen economisch en sociaal ondernemerschap, ontwikkelen van nieuwe ideeën, leider kunnen zijn In het midden van deze ontwikkeling staat de directeur als onderwijskundig leider. Deze ontwikkelingen worden niet ingezet vanuit abstracte discussies, maar de prioriteit komt te liggen op praktijk, ontwikkelingen doormaken, vaststellen van wat werkt. 23

24 basisondersteuning en basisondersteuning-plus. Michael Fullan pleit voor een en-én aanpak. De basis is en blijft het accent op een voortdurende verbetering van de basisondersteuning door: 1. leg de lat hoog voor lezen, taal en rekenen 2. verklein de kloof 3. partnerschap met ouders en met de gemeenschap Raise the bar and close the gap blijven de basis voor het onderwijs. Hier liggen de prioriteiten voor de school. Echter als de school een bepaald niveau heeft bereikt, dan worden high-order strategieën interessant. Dit houdt dan in kritisch denken, probleem-oplossend vermogen. Deze ontwikkeling is volgens Michael Fullan een natuurlijk verlopend proces. Welke ontwikkelingen zien we binnen de scholen van SPOE. Eenzelfde natuurlijk proces zien we op een aantal scholen van SPOE. In de beginjaren van het lees- en rekenverbeterplan lag heel sterk de nadruk op het behalen van de gestelde doelen middels de onderwijskundige en onderwijsinhoudelijke aanpak. Er vond een verschuiving plaats van het deficitdenken naar het handelingsgericht werken. Belangrijk waren in de beginfase de data-feedforward bijeenkomsten. Tijdens deze bijeenkomsten werden de gegevens geanalyseerd en vertaald naar een schoolverbeterplan en groepsplannen. Een vaak gehoorde opmerking in de beginjaren was: het moet van SPOE. Sommige leerkrachten gaven aan, dat er sprake was van een afrekencultuur, een waardering van de leerkracht op basis van de opbrengsten. Langzamerhand vond de verschuiving plaats van het waarderen van de absolute opbrengsten naar de relatieve opbrengsten: het verhaal achter het plaatje. Geen beoordeling of veroordeling, maar het zoeken naar wat werkt en waarom het werkt. De evaluatie van het leesverbeterplan gaf aan, dat de leerkrachten trots waren om leerkracht te kunnen en te mogen zijn. We doen er toe en wij maken het verschil voor onze leerlingen. Mooi komt dit nu tot uiting bij de CITO-eindtoets. Groot is de verontwaardiging bij de leerkrachten over de CITO-eindtoets als maat voor de kwaliteit van de school. Leerkrachten geven terecht aan, dat het gaat om de leerwinst en om de toegevoegde waarde van de school. 24

25 schooljaar In het schooljaar komen de natuurlijke ontwikkelingen richting de nieuwe pedagogiek en technologie op gang. De leerkrachten worden steeds meer eigenaar het proces van onderwijzen en leren: toepassen van high-order strategieën, probleemoplossend vermogen, kritisch denken. Het onderwijzen en het leren wordt een kunde. De rol van de directeur als onderwijskundig wordt een lead learner. Hij / zij leidt de veranderingen op de school door met het gehele team in een professionele leergemeenschap de diepte in te gaan gebaseerd op de natuurlijke ontwikkeling richting nieuwe pedagogiek en technologie. Hij / zij leidt het team middels een gedisciplineerde benadering met het uitvoeren en toepassen van de basisondersteuning en met de basisondersteuning-plus: 1. fase 0 van het IGDI-model. De belangrijkste fase om te komen tot het bewust toepassen van het IGDI-model, ik doe wat ik doe en vraag mij dan vooral waarom. 2. coteachen Leren van en met elkaar wordt steeds belangrijker. Met elkaar nadenken over het leerproces vanuit een gezamenlijke verantwoordelijkheid 3. professionele leergemeenschappen Niet SPOE bepaalt wat we moeten doen, maar we gaan met elkaar nadenken over de basisondersteuning-plus. Geen discussie over de basisondersteuning (doelen en ononderhandelbare zaken) maar discussie over verdiepen van ons onderwijs en leren. Hoe passen we de high-order strategieën toe, voeden we onze leerlingen op tot kritische burgers, etc 4. pbs Bij PBS staat character-education centraal, echter niet vanuit een methode benadering, maar vanuit een gedragen gezamenlijke aanpak. PBS staat voor schoolbrede aanpak, samenwerking en afstemming met ouders, leerlingen en de gemeenschap. Samen met de leerlingen en ouders zoeken naar waarden. 5. ontwikkelingsperspectief Bij het vaststellen en werken met het ontwikkelingsperspectief gaan we niet uit van de absolute opbrengsten, maar gaan we uit van de relatieve opbrengsten. Wat is de toegevoegde waarde van ons als school voor onze leerlingen in onze situatie. 6. thematisch werken en sociale media Hierbij ligt het eigenaarschap van het leren bij de leerling. Bij het thematisch werken wordt gewerkt met de veranderende rol tussen leerkracht en leerling. De leerling wordt de bron van innovatie, De leerkracht wordt begeleider van het proces. De nadruk ligt op het doen. Leerkracht en leerling worden learning partners. 7. handelingsgericht werken. De belangrijkste ontwikkeling binnen basisondersteuning-plus is het handelingsgericht werken. hierbij staat het leerkrachthandelen centraal. Niet uitgaan van de belemmeringen van de leerling, maar van de kansen. 25

26 Wat betekenen deze ontwikkelingen voor SPOE? 1. consolideren van de basisondersteuning: doelen en ononderhandelbare afspraken omgaan met verschillen. 2. starten met een gedisciplineerde innovatie van basisondersteuning-plus. Geen abstracte discussies, maar praktisch werken met nieuwe pedagogische en technologische ideeën. ad 1. Binnen het basisteam worden de opbrengsten vertaald naar een verbeterplan om te komen van goed tot best. Hierbij zijn de ononderhandelbare afspraken de basis voor deze ontwikkeling. In kader van het passend onderwijs is op niveau van swv 2302 het basisprofiel opgesteld. Dit basisprofiel wordt standaard voor elke basisschool. De zelfscan omgaan met verschillen zal zorgen voor consolideren. Deze scan is beschikbaar half april De uitkomsten van deze scan kunnen vertaald worden naar een gerichte professionalisering en/of begeleiding en coaching. ad 2. Het starten van basisondersteuning-plus is een natuurlijk proces. Het zijn de ontwikkelingen binnen de school, die aangeven dat verdieping en verduurzamen gewenst zijn. Belangrijk is en blijft de rol van de directeur als onderwijskundig leider. Hij/zij is de spil van de basisondersteuning en van de basisondersteuning-plus. De vertaling van basisondersteuning-plus moet wel aansluiten bij de ontwikkelingen binnen de school. audits. Audits kunnen een effectief hulpmiddel zijn om zicht te krijgen op het consolideren van de basisondersteuning en op de wenselijkheid en haalbaarheid van de innovatie van de basisondersteuning-plus: a. basisondersteuning: -afname van een interne audit, zelfbeoordelingslijst omgaan met verschillen -consolideren van basisondersteuning b. basisondersteuning-plus -afname van een externe audit door basisteam en breedteteam. In hoeverre zijn ontwikkelingen basisondersteuning-plus haalbaar: -fase 0 IGDI -coteachen -verdiepen van professionele leergemeenschappen -breed starten van pbs -werken met ontwikkelingsperspectief, vertalen van relatieve opbrengsten -high-order strategieën en probleemoplossend vermogen -veranderende rol in onderwijzen en leren Op basis van de audits kan besloten worden tot een professionaliserings-aanbod voor de basisondersteuning en- schoolspecifieke coaching- en begeleidingsaanbod voor de basisondersteuning-plus. 26