Verslag. Derde werkgroep Nieuwbouw Westerpark West. Aanwezig vanuit de organisatie: Annet van Werkhoven. Crystal Werneri.

Transcriptie

1 Verslag Derde werkgroep Nieuwbouw Westerpark West Aanwezig vanuit de organisatie: Pinnacle (initiatiefnemer) Floris Roord Arda Basak Gemeente Amsterdam Muriel Hendrikse (projectmanager) Abdellah Tallal (gebiedsmakelaar) IDBVV Jasper Etten MVRDV (bureau voor architectuur en stedenbouw) Nathalie de Vries (partner bij MVRDV) Mark van den Ouden (projectarchitect) FPW (bureau voor communicatie namens Pinnacle) Tom Heijboer Deelnemers, aanwezig Els Bannenberg Marja Lust Annet van Werkhoven Yvette Hofman Eric van der Putten Mathieu Derckx Crystal Werneri Yvonne Lunes Miquel Heslinga Rachel Chikhoer Wanda van der Zijl Michiel Weverling Stan de Kanter Robert-Jan Riemersma Simon de Kruyff Gerrie Alleman Ria Peperkamp Lex de Jong Afwezig Esther van Beeren Irma Kanis Karin Nijhuis Bert Kuit Cora Blauw Louis Dona Loes Dona Maarten Stenvers Martin Kool

2 HERONTWIKKELING ING GEBOUWEN HAARLEMMERWEG DERDE WERKGROEP NIEUWBOUW WOENSDAG 18 MEI 2016, UUR, PAROCHIECENTRUM BIJ DE BOOMKERK, GIBRALTARSTRAAT 55, AMSTERDAM uur Opening en samenvatting eerste twee werkgroepen Nieuwbouw Floris Roord van Pinnacle opent de bijeenkomst. Hoofdonderwerp van de avond is de nieuwbouw op het parkeerterrein. De agendapunten zijn als volgt: Opening Samenvatting eerste en tweede werkgroep Nieuwbouw Samenvatting werkgroep Volkstuinen 12 mei Kavel X Pauze Extra toelichting kavel X indien gewenst Afronding Floris vraagt de deelnemers zich te introduceren en vraagt hen om in maximaal 1 zin aan te geven welk onderwerp zij belangrijk vinden. Introductieronde Stan de Kanter houdt zich samen met Jasper Etten bezig met de tijdelijke invulling van een deel van het complex. In een volgende, nog te organiseren, bijeenkomst zal dat verder worden toegelicht. Muriel Hendrikse werkt vanuit de gemeente als projectmanager aan Westerpark West. Mark van den Ouden werkt als architect bij MVRDV aan dit project. Robert-Jan Riemersma woont aan de Molenwerf. Hij is als buur geïnteresseerd in de verdere ontwikkeling van de plannen en hij wil vooral meer informatie krijgen over het project. Eric van der Putten is tuinder en bestuurslid bij tuinpark Sloterdijkermeer. Daarnaast zit hij hier ook als Amsterdammer die al 30 jaar ervaring heeft met stedenbouw. Mathieu Derckx is bestuurslid bij tuinpark Nut en Genoegen. Hij is ook stadsbewoner en parkgebruiker. Mathieu is geïnteresseerd in het groen. Michiel Weverling zit hier als woningzoekende. Hij is geïnteresseerd in een woning in de Voortuinen, het gebouw naast de nieuwbouw op het parkeerterrein. Marja Lust is net als Michiel woningzoekende en geïnteresseerd in gebouw 1a, de Voortuinen. Ook zij is benieuwd naar het gebouw op kavel X. Annet van Werkhoven is ook woningzoekende en sluit zich helemaal aan bij Marja en Michiel. Yvette Hofman is lid van het algemeen bestuur van stadsdeel West. Zij komt vooral luisteren. Ria Peperkamp woont in de buurt. Zij is benieuwd naar de ontwikkelingen in en rondom haar buurt. Gerrie Alleman woont ruim dertig jaar recht tegenover de huidige ING-toren. Zij is geïnteresseerd in de plannen als omwonende. Abdellah Tallal is gebiedsmakelaar bij stadsdeel West. Hij vervangt tijdelijk de plek van zijn collega Jutta Bartels en is hier vooral om te luisteren. Els Bannenberg woont in de buurt en is benieuwd naar wat er komt. Crystal Werneri is ook buurtbewoner. Zij schrok van de komst van een nieuw gebouw op het parkeerterrein. Zij hoopt dat er naar haar geluisterd is. Een deelnemer woont in de buurt en verwacht veel informatie over het project. Wanda van der Zijl is buurtbewoners en heeft ook een tuin aan de rand van het complex, ter hoogte van het parkeerterrein. Zij wil graag de stand van zaken weten. 18 mei / 8

3 Tom Heijboer is werkzaam voor communicatie- en marketingbureau FPW en ondersteunt Pinnacle voor het project Westerpark West. Miquel Heslinga komt voor informatie over het project en is geïnteresseerd in de plannen. Lex de Jong is een actieve buurtbewoner. Hij is betrokken geweest bij de content van het Westerpark Westinformatiekrantje. Simon de Kruyff is werkzaam voor Pinnacle en werkt aan het project Westerpark West. Nathalie de Vries is partner bij MVRDV. MVRDV is maker van het stedenbouwkundig plan en zij ontwerpen daarnaast enkele gebouwen in Westerpark West. Nathalie vertelt tijdens deze werkgroep over de huidige stand van zaken rondom kavel X. Jasper Etten ondersteunt als buurtbewoner Pinnacle bij de relatie tussen de buurt en het project. Jasper zal de agenda tijdens deze sessie bewaken. Samenvatting eerste en tweede werkgroep Nieuwbouw (door Floris) Deze bijeenkomst is een vervolg op de eerste en tweede werkgroep Nieuwbouw. Ter herinnering zijn alle resultaten opgehangen in de zaal en hieronder kort samengevat. Het doel van de eerste werkgroep Nieuwbouw was om met alle omwonenden en geïnteresseerden te praten over de plannen voor nieuwbouw op de locatie van het parkeerterrein. De deelnemers vonden tijdens de eerste werkgroep onder andere de volgende punten belangrijk: Er moet duurzaam gebouwd worden Zichtlijn moet behouden blijven/ geen bebouwing op parkeerplaats De visie van de gemeente op kavel X Tijdens deze werkgroep hebben de deelnemers Pinnacle en MVRDV gevraagd om alternatieven te ontwerpen voor de nieuwbouw op het parkeerterrein. Voor de tweede werkgroep Nieuwbouw hadden Pinnacle en MVRDV een serie alternatieven voorbereid. Het idee van de avond was om deze alternatieven in alle zorgvuldigheid door te nemen. MVRDV heeft vanuit stedenbouwkundig opzicht toegelicht waarom bepaalde volumes wel geschikt zijn en waarom bepaalde volumes minder geschikt zijn voor deze locatie. Aan het eind van de avond hebben deelnemers ook de optie gekregen om zelf hun voorkeur te geven. De meest gekozen alternatieven voor de nieuwbouw op het parkeerterrein waren als volgt: Nuloptie 16x Poortgebouw, 30 meter 15x Poortgebouw, 60 meter 4x (zoals opgenomen in de eerste versie van de stedenbouwkundige visie) Overig, minder dan 4x De verslagen van beide werkgroepen Nieuwbouw zijn te vinden op Samenvatting tweede werkgroep Volkstuinen 12 mei 2016 (door Floris) Op 12 mei 2016 heeft Pinnacle de tweede werkgroep Volkstuinen georganiseerd. Tijdens deze werkgroep zijn de volgende onderwerpen aan bod gekomen: Relatie tussen het plan en de stedelijke ontwikkelingen (door Gemeente Amsterdam) Effecten van het plan op de Volkstuinen Aanpassingen aan het plan o Kavelswitch (beknopt) o Kavel X nieuwbouw op het parkeerterrein (beknopt) Het verslag van deze werkgroep is te vinden op Inleiding alternatief ontwerp kavel X MVRDV en Pinnacle hebben aan de hand van input uit eerdere werkgroepen uitgebreide studies gedaan naar een passende oplossing voor kavel X. De partijen zijn tot conclusie gekomen dat de nuloptie geen optie is. Indien alle 18 mei / 8

4 belangen worden overwogen, is het realiseren van een gebouw op het parkeerterrein een gepaste optie. Het gebouw zal echter niet meer een hoogte hebben van 60 meter, maar 44 meter. Toelichting alternatief ontwerp kavel X (door Nathalie de Vries van MVRDV) De bijbehorende presentatie is te vinden op MVRDV stelde aanvankelijk voor om een gebouw van 60 meter te realiseren op het parkeerterrein. Er is echter tijdens de informatiebijeenkomsten en werkgroepen gebleken dat het gebouw op het parkeerterrein door een groep omwonenden en tuinders te groot en vooral te hoog werd bevonden. Ook de HER commissie heeft een negatief advies uitgebracht, naar aanleiding van de Hoogbouweffectrapportage. In het aangepaste plan is het gebouw op het parkeerterrein minder hoog, minder breed en minder diep. Het gebouw is zelfs een fractie lager gemaakt dan de huidige ING-toren, zoals te zien is in de onderstaande afbeelding. Het gebouw gaat van 20 lagen (60 meter) terug naar 14 lagen (44 meter). OUDE PLAN HUIDIG PLAN ,5 20 lagen, 60 meter lagen, 44 meter Daarnaast is de bebouwde oppervlakte (oftewel: de footprint) van het gebouw kleiner gemaakt dan het eerder voorgestelde gebouw. Het gebouw krijgt, zoals voorgesteld door deelnemers tijdens een eerdere werkgroep, een transparante, openbaar toegankelijke plint met rondom het gebouw ruimte voor bijvoorbeeld een terras. Het gebouw heeft een opening in het midden. Hierdoor ziet het gebouw er minder massief uit. Bovendien kunnen zo ook meer hoekwoningen gerealiseerd worden. Hiermee wordt voorkomen dat er woningen in het gebouw gerealiseerd worden die alleen op het noorden zijn georiënteerd. Vragen en reacties vanuit de zaal: Yvonne Lunes vraagt of het gebouw 44 meter hoog wordt. Nathalie bevestigt dit en geeft aan dat het een meter lager wordt dan de huidige ING-toren. 18 mei / 8

5 Wanda van der Zijl is benieuwd of rekening wordt gehouden met koplampen van auto s op de volkstuinen. Nathalie geeft aan dat in de routing in de nieuwe situatie vrijwel gelijk is aan de huidige situatie en dat in de nieuwe situatie de auto s vrijwel direct de nieuwe parkeerkelders in kunnen. De overlast zal dus beperkt zijn. Mathieu Derckx: Bij de vorige werkgroep Nieuwbouw hadden Pinnacle en MVRDV aangegeven onderzoek te doen naar de mogelijkheid om parkeerkelders aan elkaar te koppelen. Gaat dat nog gebeuren?. Beide partijen hebben dit onderzocht. De kelders zullen deels hergebruikt worden en deels nieuw zijn. Het aan elkaar koppelen van kelders zou mogelijk zijn als alle kelders nieuw aangelegd worden. Echter is ervoor gekozen om de kelders zoveel mogelijk te hergebruiken. Het gevolg hiervan is wel dat het aan elkaar koppelen van kelders niet mogelijk zal zijn. Yvonne Lunes: Hoeveel parkeerplekken komen er in het plan? Inclusief parkeerplaatsen voor bezoekers zullen 648 parkeerplekken gerealiseerd worden. Yvonne benadrukt dat er een toename van 900 woningen zal zijn in het gebied. Zij vraagt zich af hoe zal worden voorkomen dat bezoekers niet in de omliggende buurten zullen parkeren. Floris geeft aan dat het aantal mensen dat naar het gebied komt als de woningen zijn gerealiseerd, minder is dan nu. Tijdens het gebruik door ING werken op piekmomenten ruim werknemers in de kantoorgebouwen. Dat aantal daalt in de toekomstige situatie naar ongeveer bewoners. Qua parkeren heeft de gemeente normen voorgeschreven voor het aantal parkeerplekken per woning, zowel voor de bewoners als voor de bezoekers. Pinnacle moet minimaal 0,6 parkeerplekken per woning voor bewoners realiseren, en 0,2 parkeerplekken per woning voor bezoekers. Die worden gerealiseerd in de parkeergarages. In Amsterdam is een trend waarneembaar van daling in autogebruik. In de pand naast het ING-terrein, aan de Molenwerf, staat de parkeerkelder zelfs voor een groot deel leeg. Deelnemer Robert-Jan, bewoner van het naastgelegen pand, bevestigt dit en geeft aan dat zeker de helft leeg staat. De toegang voor bezoekers kan op verschillende manieren geregeld worden, daar zijn verschillende manieren voor (zoals een bel-systeem). Dit is uiteindelijk aan de eigenaren van het complex om dat te organiseren. Verder krijgen de toekomstige gebruikers geen recht op een parkeervergunning. Onder kavel X wordt een parkeergarage gerealiseerd. Eric van der Putten geeft aan dat de auto s die de garage in willen, het fietspad zullen moeten kruisen. Floris en Mark geven aan dat MVRDV en Pinnacle pas geleden hebben onderzocht of het mogelijk is om vóór het fietspad al de garage in te kunnen rijden om zo de verkeersstromen gescheiden te houden. Dit is opgenomen in de laatste versie van het plan. Ria Peperkamp geeft aan dat de huidige massastudies er heel transparant uitzien, maar zij heeft het idee dat het een muur zal worden waar je tegenaan loopt vanaf de Bos en Lommerweg. Ze opteert voor het lager maken van het gebouw. Robert-Jan vindt juist dat de Bos en Lommerweg nu niet eindigt, het nieuwe gebouw op kavel X kenmerkt het einde van de Bos en Lommerweg en het begin van het park. De invulling van de openbare ruimte rondom het gebouw en de invulling van de begane grond zijn punten van discussie. Floris geeft aan dat het horeca een van de mogelijkheden is voor de invulling van de ruimte, maar het is geen doel op zich. Het is een fijne plek om later te verblijven en om een publieksfunctie te realiseren zoals eerder geopperd is in de werkgroepen,, en dat kan op verschillende manieren ingevuld worden. De keuze voor de invulling is nog niet gemaakt. Gevelbeeld van kavel X Hieronder is een gevelbeeld van het gebouw op kavel X te zien. Tijdens de werkgroep Volkstuinen is gevraagd om het gebouw in iets meer detail uit te werken, zodat de deelnemers een beter gevoel krijgen van het gebouw. Het gaat nog om een studie; hier zullen Pinnacle en MVRDV de komende tijd verder onderzoek naar doen. Ria Peperkamp geeft aan dat het gebouw niet op een muur lijkt, zoals zij eerder in gedachte had, maar een stuk transparanter is dan zij had verwacht. 18 mei / 8

6 KAVEL X GEVELBEELD Duurzaamheidsambities Elk gebouw zal zo duurzaam mogelijk worden gemaakt. Voor het gebouw op kavel X is de ambitie om het gebouw energieneutraal te maken. Voor het gebouw op kavel 1B de Cactus is het idee om de natuurstenen gevel van het huidige, witte ING-gebouw te hergebruiken in de gevel van gebouw 1B. Momenteel wordt onderzocht of dit mogelijk is. Op kavel 2b zal een deel van de constructie van het huidige, bruine ING-gebouw hergebruikt worden en getransformeerd worden tot een bio-based gebouw: de constructie van de bovenste lagen zal van hout zijn en de gevel zal naar alle waarschijnlijkheid gemaakt worden van op natuur gebaseerde bouwmaterialen. Voor ieder gebouw wordt een extra inspanning gedaan om de gebouwen zo duurzaam mogelijk te maken. Motivering voor gebouw op kavel X (Nathalie, Muriel en Floris) Yvonne Lunes vraagt wat de motivering is voor een gebouw op kavel X, anders dan meer woningen of meer inkomsten? Nathalie: Pinnacle heeft ons benaderd om te helpen met de transformatie van de kantoren naar een woongebied. Floris heeft het over een mogelijk aantal woningen gehad, maar hij heeft geen programma van eisen gegeven. Het belangrijkste voor hem was om er een kwalitatief hoogstaand gebied van te maken. Daarnaast heeft Floris gevraagd of de bestaande gebouwen zoveel mogelijk hergebruikt kunnen worden. Tijdens gesprekken met Pinnacle hebben wij als MVRDV gevraagd of het ook mogelijk is om op het parkeerterrein te bouwen. Waarom hebben wij als MVRDV daar voorgesteld om te bouwen? Wij weten dat er een enorme vraag naar woningen is. Los van het feit of Pinnacle het aan mij vraagt of niet, vind ik dat ik als architect en stedenbouwkundige verantwoordelijk ben om te zoeken naar optimalisatie, en geen maximalisatie. Het parkeerterrein is een plek waarvan ik vind dat er gebouwd kan worden; voor Amsterdamse begrippen is het een open en weidse plek. We kunnen ook zeggen dat we aan de rand van de stad moeten bouwen ten koste van weilanden, maar uiteindelijk is er een enorme behoefte om ook ín de stad woningen te maken. Dat was voor mij de aanleiding om een nieuw gebouw op het parkeerterrein in de plannen op te nemen. Als we dit niet zouden doen, dan zou het terrein ook een parkeerterrein blijven. Hiermee doen we echter niets aan de woningnood, terwijl het huidige parkeerterrein ook kwalitatief niets toevoegt aan het gebied. 18 mei / 8

7 Muriel: Ik kan hierop aanvullen dat we als gemeente heel hard op zoek zijn naar ruimte voor woningbouw. Er komen namelijk ongeveer nieuwe inwoners bij per jaar in Amsterdam. Het bestuur heeft besloten om de stad te verdichten door op zoek te gaan naar bouwlocaties, zowel binnen de ring als buiten de ring, zo ook in het havengebied. Kavel X is ook een plek waar woningen gerealiseerd kunnen worden. Wat betreft leefbaarheid: het is nu een afgesloten gebied, achter slagbomen. Als gemeente streven wij ernaar dat het een vrij toegankelijk en kwalitatief hoogwaardig gebied wordt in de stad. Vanuit de gemeente zijn stedenbouwkundige uitgangspunten geformuleerd die zijn meegegeven aan de opdrachtgever. Enkele punten zijn: geen parkeerplaatsen voor auto s op het maaiveld, gebouwen zonder achterkanten, openbaar toegankelijk gebied, etc. Als gemeente zullen wij onder andere het plan op die stedenbouwkundige uitgangspunten toetsen. Eric benadrukt dat dit een goed moment is om kwaliteit toe te voegen aan het gebied. Niet door een gebouw te plaatsen op het bestaande parkeerterrein, maar om bijvoorbeeld een park met speelvoorzieningen te realiseren op deze kavel. Een andere deelnemer voegt hieraan toe dat het Westerpark druk wordt bezocht. Er staan toestellen voor krachttraining, die altijd bezet zijn. Waarom wordt dit niet geplaatst op kavel X in plaats van een gebouw? Muriel: Er zal eerst nog een bestemmingsplan moeten worden gemaakt voordat de plannen gerealiseerd kunnen worden. De afweging van wel of niet bouwen zal nog worden gemaakt. Voor deze specifieke locatie werken wij als gemeente mee, maar de afweging zal uiteindelijk door de politiek worden gemaakt. Belanghebbenden hebben mogelijkheid tot inspraak voor het bestemmingsplan. Via informeert Pinnacle alle omwonenden en belanghebbenden rondom ontwikkelingen met betrekking tot het plan. Zodra het participatieproces voor het bestemmingsplan begint, zal de gemeente via haar kanalen de belanghebbenden informeren. Floris: Wij vinden dat je hier een kwalitatief hoogwaardig plan van kunt maken. Door dit plan te maken, voeg je iets toe aan de stad. Dat merken wij naarmate wij het plan verder uitwerken. Uiteindelijk betalen de mensen die daar komen te wonen voor het plan. Wij zijn op zoek naar een zo goed mogelijk balans tussen woningen en openbare ruimte, zodat de toekomstige bewoners in een kwalitatief hoogwaardig gebied kunnen wonen, maar ook waar omwonenden gebruik van kunnen maken. Eric: Natuurlijk maak je zelf ook winst. Floris: Zeker, maar daar is ook niets mis mee. Om gelijk kavel X erbij te betrekken: deze kavel is erfpacht, terwijl de rest van het plan eigen grond is. Uiteindelijk is de ontwikkeling op kavel X voor ons het minst rendabel. Als wij sec voor winstmaximalisatie zouden gaan, dan zouden wij het niet doen. Maar toch maakt de ontwikkeling op kavel X het totale plan veel beter. Ik heb bij eerdere bijeenkomsten veel argumenten van deelnemers tegen kavel X gehoord, maar ik sta er nog steeds achter om een gebouw te realiseren op deze kavel. We zijn teruggegaan van 60 meter naar 44 meter. Momenteel is de website voor het eerste gebouw van Westerpark West live. Hier hebben ruim 3500 personen zich voor aangemeld, op 84 woningen. Op andere plekken in de stad zijn ook dit soort aantallen te zien. Dit zijn niet alleen mensen die buiten de stad wonen, maar vooral ook mensen die binnen de stad wonen en willen doorstromen. Daarmee denk ik dat wij een goede balans hebben gevonden om enerzijds een bijdrage te leveren aan de woningnood, maar tegelijkertijd ook om extra investeringen in het gebied mogelijk te maken, zoals ondergronds parkeren in plaats van het huidige terrein handhaven. Natuurlijk moet er een goede balans gevonden worden in aantal woningen en hoeveelheid groen, maar persoonlijk vind ik dat we in dit plan de balans gezocht en gevonden hebben. Er wordt in tegenstelling tot de huidige situatie veel meer groen en openbare ruimte toegevoegd aan het gebied. Yvonne: Ik denk dat de hoogte van het gebouw wel een discussiepunt moet blijven. Hoogbouw op zo n locatie binnen de ring is een uitzondering denk ik. Floris: Zeker, dat is ook het bijzondere wat momenteel speelt. Amsterdam heeft een bepaald beleid opgenomen in haar visiedocumenten. Echter, Amsterdam is ook verrast door de enorme toename van bewoners in de afgelopen twee jaar en daarvoor moet ook zeker iets gebeuren. Als de gemeente niks doet en als de balans tussen vraag en aanbod niet heel snel gevonden wordt, dan gaan er hele andere dingen in deze stad gebeuren. Dat kan ook betekenen dat de traditie van Amsterdam als laag bebouwde stad misschien ook heroverwogen moet worden. Dat spanningsveld speelt momenteel op meer plekken in de stad. 18 mei / 8

8 Afsluiting Jasper heeft twee mededelingen: 1. Een van de dingen die vanuit Pinnacle is geïnitieerd en wat nu bij het stadsdeel ligt, is de placemaking. Placemaking is een manier om met de buurt thema s zoals de barrièrewerking van de Haarlemmerweg te bespreken. Dit zal binnenkort plaatsvinden. Iedereen die ingeschreven staat op zal hierover geïnformeerd worden. 2. Daarnaast heeft Pinnacle aangeboden om een deel van de opbrengsten beschikbaar te stellen voor het tijdelijk gebruik van de ING-gebouwen die minimaal een jaar leeg zullen komen te staan. Stan en Jasper zullen hierover met de buurt in gesprek gaan. Ook hier zal binnenkort een werkgroep over georganiseerd worden. Floris bedankt alle deelnemers voor hun aanwezigheid. 18 mei / 8