PROJECTFICHE: BRUGGEN NA(AR) 18

Transcriptie

1 PROJECTFICHE: BRUGGEN NA(AR) 18 Regio: Oost-Vlaanderen 1. SITUERING Indiener project (regionale stuurgroep) Situering in de beleidsplanning (o.a. Vlaams Beleidsplan, regioplan) Regionale Stuurgroep IJH Oost-Vlaanderen Voorliggend project valt op diverse niveaus in een aantal plannen te kaderen, met name in: Het Vlaams Beleidsplan Integrale Jeugdhulp (IJH) : strategische doelstelling 4 aangaande coördinatie en continuïteit (i.c. operationele doelstellingen 9-11) zij het met een gerichtheid op de uitstroom in plaats van de instroom, strategische doelstelling 9 aangaande inclusief en intersectoraal beleid (i.c. operationele doelstellingen 22-23); Het Regioplan IJH Oost-Vlaanderen : in het bijzonder doelstelling 2 aangaande afstemming tussen en samenwerking van voorzieningen die RTJ hulp aanbieden met de voorzieningen die niet RTJ hulp aanbieden zij het ook hier met een gerichtheid op de uitstroom; Het Samenwerkingsprotocol Netwerk (Rechtstreeks Toegankelijke) Jeugdhulp DEG : in het bijzonder actie 7 aangaande het voorbereiden van de nog niet aangevatte opdrachten RTJ; Het jaaractieplan van de NSG DEG aangaande het prioritaire thema Plus-17 / Bruggen na(ar) 18 (zie o.m. verslagen van 30/01/2009, 15/05/2009 en 26/06/2009 op ); Nota Voorstellen van acties voor een Vlaams gecoördineerd beleid rond kwetsbare jongvolwassenen dd. 16/10/2009: beleidsactie 3 aangaande gerichte ondersteuning van jongvolwassenen, hun ouders en betrokken hulpverleners; beleidsactie 4 aangaande screening regelgeving op concrete knelpunten die zorg op maat voor jongvolwassenen bemoeilijken en beleidsactie 5 aangaande hulpcontinuïteit. Perspectief! Evaluatie van het globaal Plan Jeugdzorg. Visie op en toekomstperspectieven voor welzijn van kinderen en jongeren: 1

2 Situering in thema IJH (o.a. toegankelijkheid, coördinatie en continuïteit, crisishulp, maatschappelijke noodzaak) Dossiereigenaar (beleidsmedewerker of stafmedewerker) Projectverantwoordelijke (bij voorkeur een voorziening, gevat door de integrale jeugdhulp, die de financiële middelen ontvangt) 2. BONDIGE BESCHRIJVING Beschrijving beginsituatie /probleemdefiniëring Beleidskeuze III aangaande grotere garantie op rechtstreeks toegankelijke hulp, in het bijzonder Actie 12 aangaande uitbouwen van de jongerenwerking van de Centra voor Algemeen Welzijnswerk (CAW) (i.c. begeleiding jongvolwassenen); Beleidskeuze VI aangaande meer specifieke hulp voor bijzondere situaties; Lokaal Sociaal Beleid (LSB) Gent Jaarprogramma 2009: Actie 19 aangaande Bruggen na(ar) 18 (zie Publicaties%20LSB%20Gent/jaarprogramma%20LSB% pdf). Onderhavig project situeert zich in de implementatielijn m.b.t. hulpcoördinatie en continuïteit, weliswaar met de focus op uitstroom uit de jeugdhulp. Jan De Clercq, IJH Oost-Vlaanderen, Martelaarslaan 204 B, 9000 Gent, TEL 09/ , FAX 09/ , CAW Artevelde, Prinsenhof 56, 9000 Gent, TEL 09/ , FAX 09/ In het gelopen proces naar probleemafbakening en aanzet tot actie bleken zowel enkele actoren (o.a. NSG DEG, LSB Gent) elkaar te ontmoeten als enkele publicatiebronnen samen te stromen (cf. infra basisdocumenten probleemdefiniëring). Zo blijkt enerzijds uit registratiecijfers van de CAW dat de populatie jongvolwassenen klassiek wordt hiermee de leeftijdsgroep 18- tot 25-jarigen bedoeld 25% uitmaakt van de volwassenenhulpverlening van CAW (vnl. thuislozenzorg) (zie o.a. Jaarverslag CAW Artevelde 2008). Een substantieel deel van deze jongeren heeft een hulpverleningsverleden in het Agentschap Jongerenwelzijn (AJW) of het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) met name in een MPI (categorie Gedrags- en Emotionele Stoornissen (GES)). Daarnaast stelt men casuïstisch vast dat een deel afhaakt met de leeftijd van 18 jaar. Een deel van het hulpverleningsaanbod stopt immers op 18 jaar. Meerdere factoren spelen een rol in dit afhaken: de overgang van minderjarigheid naar meerderjarigheid (jongeren kunnen eindelijk zelf over hun leven beslissen), hulpverleningsmoeheid, Sommigen van deze jongeren proberen zelfstandig te wonen, mislukken, dolen dan enkele jaren om plots wanneer er ernstige problemen van thuisloosheid, schuldoverlast, e.d. zijn zich toch noodgedwongen aan te melden bij de reguliere volwassenenhulpverlening (opvangcentra voor thuis- en daklozen, schuldhulpverlening bij OCMW of CAW). Dergelijke hulpverlening kijkt op dat moment vaak aan tegen een 2

3 complexe multiproblemsituatie aan die mogelijk mits vroeger ingrijpen had kunnen vermeden worden, minstens qua ernst en chroniciteit. Doelen (Hier alleen een bondige beschrijving, het resultaat wordt SMART geformuleerd in velden 3, 4 en 5) Bovenstaande probleemdefiniëring is onder meer gefundeerd op volgende basisdocumenten: VAPH MIGES-groep (n.d.). Probleemjongeren te vroeg het te-huis uit? Een exploratief onderzoek naar de nood aan zorg bij jongvolwassen uitstromers met gedrags- en emotionele stoornissen. Niet-gepubliceerd manuscript. Brussel: VAPH. Steunpunt Algemeen Welzijnswerk (2008). Jongvolwassenen: tussen wal en schip? Beleidsdossier. Berchem: SAW. ROPPOV vzw (2008). Een kind opgeven kan niet. Samenwerken naar een plan voor de jongere na 18 jaar. Gent: ROPPOV. Heeren, V. (2009). Perspectief! Evaluatie van het Globaal Plan Jeugdzorg. Visie op en toekomstperspectieven voor welzijn van kinderen en jongeren. Brussel: Kabinet van de Vlaamse minister voor Welzijn, Volksgezondheid en Gezin. IJH Oost-Vlaanderen (2009). Synthese respons bevraging plus-17. Niet-gepubliceerd document. Gent: IJH Oost-Vlaanderen (zie BIJLAGE I). IJH Oost-Vlaanderen (2009). Tentatieve conclusies o.b.v. synthese respons plus-17. Niet-gepubliceerd document. Gent: IJH Oost- Vlaanderen (zie BIJLAGE II). Strategisch wordt ingezet op twee hoofdcomponenten: enerzijds op het intersectoraal afstemmen en verbeteren van de informatieverstrekking aan de uiteindelijke doelgroep, zijnde de eigenlijke risicogroep van jongerenjongvolwassenen, (over wat je als meerderjarige moet weten en waar je nadien terecht kan) en aan de intermediaire doelgroep, zijnde het begeleidend personeel van de deelnemende voorzieningen (over de werking van de (jong)volwassenenhulpverlening); anderzijds op het creëren van een vernieuwende methodiek om de hoogrisicogroep alsnog proactief te proberen bereiken (aanklampend en outreachend werken) en een aanbod van laagdrempelige eerstelijns hulpverlening te doen wanneer hiertoe vraag is. In die zin is het project een vorm van selectieve of zelfs geïndiceerde preventie van thuis- en dakloosheid bij deze risicogroep. 1. Gezamenlijk ontwerp van informatiepakket: bundelen van sectorale knowhow, voorzien van correcte informatie, contactpersonen, afstemming tussen de voorzieningen in update en verspreiding, vorming en contact voor begeleidend personeel tussen 3

4 Verbintenis van de projectverantwoordelijke (inspannings- en/of resultaatsverbintenis concreet aangeven) Einddatum en duurtijd dossier (eventueel tussentijdse evaluatie) (Eventuele) tussentijdse rapportage 3. BESCHRIJVING EINDRESULTAAT Algemene beschrijving eindresultaat de betrokken partners (ontwikkelen van een intersectoraal netwerk van basiswerkers) 2. Eerstelijns volwassenenhulpverlening een gezicht geven en al aanwezig stellen in de leefwereld van deze jongeren door te participeren aan de vormingsmomenten naar de doelgroep (individueel en groepsgericht). 3. Ontwikkelen van methodieken ter ondersteuning van warme overdracht op maat van de competenties, krachten en noden van de jongere en zijn context. 4. Creatie van aanklampende, outreachende maar vrijblijvende eerstelijns hulp voor de hoogrisicogroep door uitnodigend, luisterend, focussend op de krachten deze jongeren te benaderen en blijven hercontacteren na het vertrek uit de AJW- of VAPH-MPIvoorziening. 5. Onderzoeken van prioritering bij inschakelen van (jong)volwassenenhulp voor deze doelgroep. De projectverantwoordelijke doet de hosting van het project: beheer van de financiële middelen en zorgen voor de rapportage. Er is een duurtijd van minimaal 1 jaar noodzakelijk om een relatie op te bouwen met de jongeren en zicht te krijgen op de effecten van de methodiek. Er wordt op de NSG DEG een tussentijdse evaluatie voorzien na ongeveer 6 maanden looptijd van het project. Het project kan wegens interne verschuiving van middelen onmiddellijk opstarten en loopt tot 30 november Tussentijds wordt gerapporteerd aan de NSG DEG en de Stuurgroep LSB. Er zal een betere samenwerking zijn tussen voorzieningen AJW, VAPH-MPI en CAW en OCMW-Gent in de regio Gent: begeleiders van beide organisaties kennen elkaars werking en doen beroep op elkaars consultfunctie, gedeelde verantwoordelijkheid over de doelgroep, intersectorale ondersteuning bij informatieverstrekking aan de doelgroep omtrent alle aspecten van zelfstandig wonen en meerderjarigheid, eerstelijns hulpverlening is beter bekend en proactief naar deze doelgroep en wordt geïnitieerd vóór het einde van een begeleidingstraject in AJW- of VAPH-MPIvoorziening. 4

5 Kwaliteitseisen Functionele eisen (o.a. doel, gebruiker, functie, doelgroep) Technische eisen (o.a. omvang, taal, vormgeving, prijs) Andere kwaliteitseisen (o.a. inventarisatie van regelgevende knelpunten/mogelijkheden) De doelgroep en diens context komt niet in een hulpverleningsvacuüm terecht na de meerderjarigheid maar heeft een aanbod bij een eerstelijns voorziening (CAW, OCMW-Gent). Er wordt systematisch en proactief aan hen een uitnodigend aanbod gedaan vanuit reguliere eerstelijns voorzieningen. Er is een alternatief gecreëerd voor deze doelgroep zodat ze bij kleine problemen in het zelfstandig wonen reeds kunnen terugvallen op een betrouwbare, laagdrempelige (toegankelijk, gratis, vrijblijvend) steunbron voor correcte informatie, advies, wegwijs en toeleiding in dienst- en hulpverlening, kortdurende partiële hulp. Functionele en technische eisen van de eindresultaten: - Het infopakket is: breed toegankelijk en op maat van de doelgroep; systematisch geüpdated door de centra die informatieverstrekking in hun kernopdracht hebben. Indicatoren: intersectoraal infopakket, aantal updates, aantal vormingsmomenten. - De informatieverstrekking voor en vorming van begeleiders is: toegankelijk voor nieuwe medewerkers; gericht op kennisoverdracht en relatievorming onder basiswerkers. Indicatoren: aantal aanwezigheden van projectmedewerkers op de voorzieningen AJW en VAPH-MPI, uitwisselmomenten tussen begeleiders, vormingsmomenten. - De warme overdracht is: op maat van de competenties, draagkracht en zelfredzaamheid van het cliëntsysteem; methodisch ondersteund door vb. checklists, handleiding, werknota. Indicatoren: aantal aanwezigheden van projectmedewerkers op de voorzieningen AJW en VAPH-MPI, bestaan van checklist, beschrijving methode, registratie van overdrachten. - De outreachende, aanklampende methodiek: is aanklampend maar uitnodigend en vrijblijvend (emancipatorische bemoeizorg in plaats van paternalistische bemoeizorg); gebeurt door medewerkers die de kenmerken van de doelgroep 5

6 kennen; is professioneel beschreven; zal resulteren in een betere omschrijving van de risicogroep waarop de methodiek wordt ingezet; zal wetenschappelijk opgevolgd worden, indien de reeds lopende contacten in dit verband kunnen worden geconsolideerd. Indicatoren: aantal benaderde jongeren, registratie acties, methodiekbeschrijving. Eventuele voorwaarden en beperkingen Onrechtstreekse resultaten 4. ACTORENANALYSE Welke actoren zijn betrokken (welke functies, rol, houding, inzet - belangen, troeven, hoe strategisch benaderen: meeweten, meepraten, ) Wat is hun betrokkenheid? Actoren interne omgeving Actoren directe omgeving Actoren brede omgeving Cliëntperspectief - Onderzoek omtrent prioritering Indicatoren: verzamelen van knelpunten en tekorten in hulpaanbod van deze doelgroep, intersectoraal debat over mogelijkheden van prioritering. Willen we zicht krijgen op de effectiviteit, haalbaarheid en werkbaarheid van de nieuwe strategie en methodieken, zou het project meerdere jaren moeten kunnen lopen. Meer jongeren, hun context en begeleiders kennen het aanbod van OCMW en CAW. Er is een betere samenwerking tussen de betrokken voorzieningen in het algemeen (niet enkel voor de risicogroep). De consultfunctie van de betrokken voorzieningen is beter gekend en wordt meer gebruikt. Actoren interne omgeving: Met dit project wil een afgebakende groep van organisaties met erkenningen in de jeugdzorg een lokaal en intersectoraal experiment opzetten, waarbij één van de centrale argumenten hiervoor is om dit project beheersbaar te houden. De projectgroep is intersectoraal en evenwichtig overheen de relevante sectoren uit de jeugdzorg samengesteld, m.n.: - 4 organisaties uit AJW (residentiële en ambulante voorzieningen / voorzieningen begeleid zelfstandig wonen (bzw)): Centrum Ambulante Begeleiding (bzw-voorziening), Steevliet (begeleidingstehuis met kamertraining en bzw), De Cocon (bzwvoorziening), De Totem (dagcentrum) (mogelijk dient een uitbreiding met meer residentiële AJW-voorzieningen overwogen indien te weinig doelgroepjongeren kunnen bereikt worden); 6

7 5. FINANCIERING VAN HET PROJECT Subsidiebedrag voor het project VAPH-voorziening type MPI voor jongeren met GES: Sint- Gregorius, Gentbrugge - OCMW Gent psychologische dienst, verantwoordelijk voor de methodische opvolging en aansturing van hulpverlening aan deze maatschappelijk kwetsbare jongeren/randgroepjongeren) - CAW Artevelde & CAW Visserij (Algemeen Welzijnswerk, met vnl. JongerenAdviesCentrum, Algemeen Onthaal) Actoren directe omgeving: Leden van de NSG DEG participeren als stuurgroepleden. (Zo zijn er banden met CLB, CGGZ, Kind en Gezin). Actoren brede omgeving: - Jongeren en ouders: worden via ondermeer de reflectiegroepen geconsulteerd. - Gelijkaardige jeugdhulporganisaties uit de brede provincie of uit andere provincies (MPI, voorzieningen AJW, CAW, OCMW) worden geïnformeerd. - Er zal uitwisseling opgezet worden tussen CAW die op gelijkaardige manieren betrokken zijn bij samenwerkingsinitiatieven met AJW of VAPH-MPI (o.a. CAW Leuven, CAW Metropool). Voor wat zullen de middelen worden aangewend? Een investering d.m.v. projectmiddelen is nodig voor de financiering van 1 FTE Bachelor gedurende 1 werkjaar die zal ingezet worden voor (in volgorde van te verwachten tijdsinvestering): Realisatie van een samenvattend conceptueel-methodisch kader om een aantal mogelijkheden inzake aanklampende, outreachende maar vrijblijvende eerstelijns hulp te vatten en vnl. het experimenteel en divers inzetten van de betreffende methodieken; Effectief gebruik en doorontwikkeling van de warme overdracht - methode; Proces- en inhoudelijke ondersteuning bij ontwerp, update en dies meer van informatiepakket en vorming voor uiteindelijke en intermediaire 7

8 doelgroep; Proces- en inhoudelijke ondersteuning bij onderzoek omtrent prioritering; Voorbereiding van disseminatie en ondersteuning bij permanente en eindevaluatie. De voorziene 1 FTE Bachelor gedurende 1 werkjaar + werkingskosten resulteert in Deze bestaat uit een projectinvestering van en ¼ FTE ( ) equivalent cofinanciering vanuit CAW Artevelde. Er wordt verder gezocht naar cofinanciering. Elke participerende organisatie investeert reguliere arbeidstijd in het project. 6. PLANNING VAN HET PROJECT Wat is de timing voor de uitvoering van het project? GEPLANDE (FASERING) ACTIES Kennismakingsfase tussen betrokken actoren (bezoeken voorzieningen, installatie van de projectgroep, overleg IJH en LSB); Gezamenlijk ontwerp van informatiepakket: voorzien van correcte informatie, contactpersonen, afstemming tussen de voorzieningen, vorming en contact voor begeleidend personeel tussen de betrokken partners (eerste 3 maanden); Ontwikkelen van methodisch kader voor warme overdracht (contact leggen met de Basisschakelmethodiek (onderzoek Prof. Baert i.s.m. o.m. OCMW Gent)) Ondersteunen van de vormingen naar de doelgroep door te participeren aan dergelijke momenten (eerstelijns volwassenenhulpverlening een gezicht geven en al aanwezig stellen in de leefwereld van deze jongeren) (vanaf 2 de maand tot einde) Creatie van aanklampende maar vrijblijvende eerstelijns hulp voor de hoogrisicogroep (methodische ontwikkeling, veldonderzoek, overleg met hulpverleningspartners die deze methodiek t.a.v. andere doelgroepen gebruiken, beschrijven) (over de hele projectperiode) Inventarisatie van de noden, knelpunten, onderzoeken van prioritering bij inschakelen van (jong)volwassenenhulp (laatste projectfase, laatste 3 maanden) Communicatie en disseminatie via NSG DEG, Regionale Stuurgroep IJH Oost-Vlaanderen en nieuwsbrief, Stuurgroep LSB Gent en nieuwsbrief LSB, sectorale kanalen (o.a. Steunpunt Algemeen Welzijnswerk), websites betrokken organisaties, publicaties in sectorale tijdschriften (laatste anderhalve maand). 7. ADMINISTRATIEF LUIK Adres/ zetel projectverantwoordelijke (voorziening) Naam en functie van de persoon die de projectverantwoordelijke (voorziening) vertegenwoordigt CAW Artevelde, Prinsenhof 56, 9000 Gent, TEL 09/ , FAX 09/ Alain Slock coördinator CAW Artevelde, Prinsenhof 56, 9000 Gent, TEL 09/ , FAX 09/ ; alain.slock@artevelde.be 8

9 Rekeningnummer van de projectverantwoordelijke Centrum Algemeen Welzijnswerk Artevelde vzw Prinsenhof 56, 9000 Gent Handtekening projectverantwoordelijke tot verbintenis van de uitvoering van het aangegane engagement 9