Bewijsbeslag en -inzage

Transcriptie

1 Bewijsbeslag en -inzage AIPPI, 27 november 2012 Marc van Wijngaarden Mr. Kleemans Rechtsstaat..en de verkeerde vis Page 2 1

2 Inzage/afgifte na bewijsbeslag Tweetrapsraket Maatregelen ter bescherming van bewijs (art. 1019b-d Rv. / art. 7 IE Handhavingsrichtlijn) Inzage/afgifte (1019a j 843a Rv. / art. 6 IE Handhavingsrichtlijn) Kernpunt discussie: inzage/afgifte Page 3 Art. 1019b-d Rv: strekken louter tot bescherming van bewijs Parl. Geschiedenis: Kamerstukken II, 2005/2006, , nr. 3, p9 en p 20: Het gaat hier om maatregelen die bedoeld zijn om bewijsmateriaal veilig te stellen en te voorkomen dat het wordt verduisterd, vernietigd of anderszins verloren gaat [..] en het doel is het beschermen van bewijsmateriaal. Kamerstukken II, 2005/2006, , nr. 6, p 6 en p 8 Bewijsbeslag en beschrijving zijn bedoeld als lichtere varianten van het huidige conservatoire beslag tot afgifte en dienen om bewijs zeker te stellen. Dit beslag dient enkel tot het veilig stellen van bewijsmateriaal dat strekt tot het bewijs van de inbreuk. [..] Dat betekent dat het geen beslag tot afgifte is [..]. Rechtspraak o.a.: Hof Den Bosch in Abbott/Medtronics (IEPT ) Vzr. Rb. Den Haag in Abbott/Medtronics (IEPT ) Vzr. Rb. Arnhem in Synthon/Astellas (BIE 2008, 2) Vzr. Rb. Zutphen in Big Shadowlamp (IEPT ) Beslagsyllabus 2012, p. 35 Page 4 2

3 Artikel 6(1) Handhavingsrichtlijn Member States shall ensure that, on application by a party which has presented reasonably available evidence sufficient to support its claims, and has, in substantiating those claims, specified evidence which lies in the control of the opposing party, the competent judicial authorities may order that such evidence be presented by the opposing party, subject to the protection of confidential information. Page 5 Public Consultation IP Enforcement Directive Ligt stil in afwachting UPC (RoP, Part 2 (Evidence, Chapters 3-4)) Nederlands standpunt inz art. 6(1) en 8 IE Handhavingsrichtlijn: Nederland vindt dat in dit verband ook het risico op zogenaamde fishing expeditions en de daarbij behorende effecten behoren te worden meegenomen (waaronder de bescherming van bedrijfsvertrouwelijke gegevens en de positie van functionarissen met een beroepsgeheim). Dit kan met name leiden tot marktverstorende effecten wanneer de betrokken partijen concurrenten van elkaar zijn. Tegelijk vindt Nederland dat rechthebbenden voldoende mogelijkheden moeten hebben voor bewijsverzameling. Er moet dus sprake zijn van een gebalanceerde regeling. [Nederlandse reactie op verslag & analysedocument behorende bij richtlijn 2004/48/EG, pp. 5-6] Page 6 3

4 Criteria Artikel 843a Rv j 1019a Rv (I) 843a (1) j 1019 (2) Rv. Hij die daarbij rechtmatig belang heeft, kan op zijn kosten inzage, afschrift of uittreksel vorderen van bepaalde bescheiden [of ander bewijsmateriaal, 1019a (2) Rv.] aangaande een rechtsbetrekking waarin hij of zijn rechtsvoorgangers partij zijn, van degene die deze bescheiden [of ander bewijsmateriaal] te zijner beschikking of onder zijn berusting heeft. Onder bescheiden worden mede verstaan: op een gegevensdrager aangebrachte gegevens. 1019a (3) Rv. De rechter wijst de vordering af voor zover de bescherming van vertrouwelijke informatie niet is gewaarborgd. Page 7 Criteria Artikel 843a Rv j 1019a Rv (II) Rode draad: Fishing expeditions moeten worden voorkomen en vertrouwelijkheid moet worden gewaarborgd. Gold al vóór implementatie Handhavingsrichtlijn. Wetswijziging 2002: Voorwaarde voor de mogelijkheid van een vordering op grond van artikel 843a Rv is dat daarvoor een rechtmatig belang komt vast te staan, alsmede dat het gaat om bepaalde bescheiden. Door deze beperkingen kunnen zogenaamde fishing expeditions worden voorkomen. Art. 43 (1) TRIPs: de rechter behoort vast te stellen of (en in hoeverre) inzage ook noodzakelijk is om de gestelde inbreuk te substantiëren. The judicial authorities shall have the authority, where a party has presented reasonably available evidence sufficient to support its claims and has specified evidence relevant to substantiation of its claims which lies in the control of the opposing party, to order that this evidence be produced by the opposing party, subject in appropriate cases to conditions which ensure the protection of confidential information." Page 8 4

5 Criteria Artikel 843a Rv j 1019a Rv (III) Strikte hantering criteria cruciaal, omdat (o.a.): Doorgaans geschillen tussen concurrenten / vertrouwelijkheid: Belang behoud vertrouwelijkheid informatie know-how beweerdelijk inbreukmaker. Know-how valt ook onder het in art. 17 (1) van het Handvest van de grondrechten van de EU gewaarborgde recht op eigendom. (Considerans 32: This Directive respects the fundamental rights and observes the principles recognised [..] by the Charter of Fundamental Rights of the European Union. Definitief karakter disclosure: reparatie d.m.v. schadevergoeding (vrijwel) onmogelijk. Bewijsbeslag is geen filter; 843a Rv. ook/juist om bijvangst te voorkomen Beschikking = kader, maar: veelal ex parte gegeven, op basis van ruim beslag-verzoek en eenzijdig standpunt rechthebbende, en na summier onderzoek Vzr. Deurwaarder heeft geen kaas gegeten van IE, laat staan van octrooien deskundige (octrooigemachtigde) louter ondersteunend, en voorbereid door rechthebbende? Page 9 Criteria Artikel 843a Rv j 1019a Rv (IV) Bepaalde bescheiden [..] Zodanig concrete omschrijving dat duidelijk is waarop wordt gedoeld, en dat getoetst kan worden of sprake is van rechtmatig belang bij inzage/afgifte. Voorkomen moet worden dat meer wordt verkregen dan noodzakelijk is ter onderbouwing van de vordering. Rechthebbende moet voldoende specificeren. Moet gaan om bescheiden waarvan het bestaan in voldoende mate vaststaat. Conclusie A-G bij HR , ov (LJN BP4805) Vzr. Rb. Den Haag 27 juli 2005 in Honeywell/Apollo (IER 2005, 95). Verwijzing naar het P-V van beslaglegging, waarin bescheiden niet worden gespecificeerd: niet voldoende. Rb. Amsterdam 21 april 2010 in Oracle/Philips, r.o. 3.5 (IEPT ). Vzr. Rb. Arnhem 27 juli 2009 in Eurovite/Van Dijk, r.o. 4.6 (IEPT ) Vzr. Rb. Amsterdam 21 mei 2012 in VAT c.s./rhodia, r.o (IEPT ) anders: Hof Amsterdam in Rhodia/VAT Logistics c.s Page 10 5

6 Criteria Artikel 843a Rv j 1019a Rv (V) [..] aangaande een rechtsbetrekking waarin IE rechthebbende of zijn rechstsvoorganger partij zijn (Dreigende) inbreuk op een door Titel 15 Rv bestreken IE-recht Octrooien: Nederlandse of voor Nederland van kracht zijnde Europese octrooien (1019 Rv.: rechten [..] ingevolge de Rijksoctrooiwet 1995 ) Maar: Hof Amsterdam in Rhodia/VAT Logistics c.s., r.o Vzr Rb Dordrecht in ABB/TurboNed, r.o Anders: Vzr Amsterdam , VAT Logistics c.s./rhodia, 4.5 Page 11 Criteria Artikel 843a Rv j 1019a Rv (IV) Rechtmatig belang (I) Rechtsbetrekking - (Dreigende) inbreuk - moet voldoende aannemelijk wordt gemaakt. (wie, wat, waar) MvT bij wetsvoorstel nr. 3, p. 18 (Kamerstukken II, 2005/2006): Er moet dus sprake zijn van een reële vordering, waarbij een inbreuk voorshands voldoende aannemelijk is gemaakt en waarbij bijvoorbeeld de precieze aard of de omvang van de inbreuk niet kan worden vastgesteld zonder aanvullend bewijsmateriaal. Lat niet zo hoog als in octrooirechtelijk KG (Vrz. Rb. Den Haag in Abbott/Teva, r.o. 5.2), maar ook niet veel lager: MvT bij wetsvoorstel nr. 3, p. 21 (Kamerstukken II, 2005/2006): Mede op advies van de Raad voor de Rechtspraak wordt voorgesteld hier de in Nederland gangbare formulering «die voldoende aannemelijk heeft gemaakt dat er inbreuk op zijn recht van intellectuele eigendom is gemaakt of dreigt te worden gemaakt» toe te passen. Het is een formulering die wat betreft het resultaat ervan niet of nauwelijks afwijkt van die in de richtlijn en die in kort gedingen in het algemeen wordt toegepast. Doorgeschoten: Hof Amsterdam in Rhodia/VAT Logistics c.s., r.o (zie ook 3.45): [..] ook mag niet de eis worden gesteld dat reeds in hoge mate waarschijnlijk is dat de (dreiging van de) inbreuk in een bodemprocedure bewezen zal kunnen worden. Dat alles zou niet stroken met de genoemde strekking van de artikelen. Vanzelfsprekend moet de eiser wél concrete feiten en omstandigheden aanvoeren waaruit een redelijk vermoeden van de (dreiging van de) inbreuk kan volgen, en de stellingen van de wederpartij, voor zover deze een deugdelijke betwisting kunnen opleveren, naar behoren pareren. Daarbij moet dan worden verlangd [..] dat de eiser voldoende bewijsmateriaal dat redelijkerwijs al beschikbaar is, overlegt om de beweerde inbreuk (ter zake waarvan hij een vordering wil instellen) toe te lichten, alsmede dat hij stelt dat de monsters en kopieën die respectievelijk zijn genomen en in conservatoir bewijsbeslag zijn genomen, (aanvullend) bewijsmateriaal vormen om die beweerde inbreuk te staven. Page 12 6

7 Criteria Artikel 843a Rv j 1019a Rv (V) Rechtmatig belang (II) Geldigheid ingeroepen recht moet ter discussie kunnen staan (KGcriterium) Bepaalde bescheiden moeten daadwerkelijk betrekking hebben op de (dreigende) inbreuk, Bepaalde bescheiden moeten nodig zijn om (dreigende) inbreuk vast te stellen (zie ook art. 43 TRIPs). Page 13 Criteria Artikel 843a Rv j 1019a Rv (VI) [..] waarborgen bescherming vertrouwelijkheid (art. 1019a (3) Rv.) Belang behoud vertrouwelijkheid informatie know-how beweerdelijk inbreukmaker. Fishing en bijvangst Know-how valt ook onder het in art. 17 (1) van het Handvest van de grondrechten van de EU gewaarborgde recht op eigendom. Definitief karakter disclosure: reparatie d.m.v. schadevergoeding (vrijwel) onmogelijk. Artikel 843a Rv: De rechter bepaalt zo nodig de wijze waarop inzage, afschrift of uittreksel zal worden verschaft. : inschakelen onafhankelijke deskundige(n), die filtert (criteria 843a (1) Rv. incl. bepaaldheidsvereiste - blijven evenwel staan). Page 14 7

8 Conclusies inz. Art. 843a j 1019a Rv. Strikte hantering criteria 843a Rv. noodzakelijk tegen fishing expeditions: niet tornen aan filter-functie. Betrokkenheid onafhankelijke deskundige via 843a (2) Rv. wenselijk: rechthebbende kan daarmee rekening houden bij formuleren vordering. Onafhankelijke deskundige te selecteren door rechter uit register van voor IE-zaken gespecialiseerde onafhankelijke deskundigen. Daarnaast: Gebod niet te gebruiken voor ander doel dan hoofdzaak Confidentiality club (advocaten + beperkte groep vertegenwoordigers rechthebbende) Page 15 Voorlopig Deskundigenbericht Art 843a laat onverlet mogelijkheid voorlopig deskundigenbericht/plaatsopneming/ bezichtiging (202 e.v. Rv.) Doel/Strekking: Om zekerheid te verkrijgen inz. de voor de beslissing van het geschil relevante feiten en omstandigheden en dus: beter te kunnen beoordelen of een procedure moet/kan worden ingesteld, en beter te kunnen aangeven op grond waarvan een vordering wordt ingesteld of een verweer wordt gevoerd. Rechter dient het onderzoek te gelasten, indien het verzoek ter zake dienend en voldoende concreet is en feiten betreft die met het deskundigenonderzoek bewezen kunnen worden (geen discretionasire bev.h.; HR 19 december 2003, NJ 2004, 584; HR 22 februari 2008, RvdW ) Afwijzing indien: strijd met de goede procesorde, misbruik van bevoegdheid, zwaarwichtig geoordeeld bezwaar Maar: Geen filtering-tool tussen 1019b-d Rv. en 843a Rv.: deskundigenonderzoek moet niet beperkt zijn tot via 1019b-d Rv. voorgeselecteerde informatie. Mag geen fishing expedition zijn. Risico van disclosure vertrouwelijke informatie in deskundigenrapport: toetsing vóór afgifte rapport, maar dat vergt kennisneming beide zijden ( due process ). Page 16 8

9 Dank! Marc van Wijngaarden Page 17 9