Knelpunten bewijsbeslag en mogelijke oplossingen. Knelpunten in het bewijsbeslag. 1. Bepaaldheid van geconserveerd bewijs

Transcriptie

1 Knelpunten bewijsbeslag en mogelijke oplossingen AIPPI, 27 november 2012 Amsterdam Rutger Kleemans Freshfields Bruckhaus Deringer LLP Knelpunten in het bewijsbeslag 1. Bepaaldheid van geconserveerd bewijs 2. Inzage van (geconserveerd) bewijs 3. Vertrouwelijkheid 4. Internationale aspecten 5. Bewijsbeslag in het buitenland 1 Freshfields Bruckhaus Deringer LLP 1

2 2 3 Freshfields Bruckhaus Deringer LLP 2

3 Handhavingsrichtlijn 2004/48/EG Considerans (10): Het doel van deze richtlijn is de onderlinge aanpassing van deze wetgeving ten einde een hoog, gelijkwaardig en homogeen niveau van bescherming in de interne markt te waarborgen. Best practices op het gebied van het materiële recht met betrekking tot de bescherming van het intellectuele eigendom. Raadpleging van de Commissie (considerans (7): In sommige lidstaten bestaan er geen maatregelen, procedures en rechtsmiddelen zoals het recht op informatie en het terugroepen op kosten van de inbreukmaker 4 Bewijsbeslag in het buitenland Engeland: Anton Piller Order 1. Op verzoek uitgevaardigd door High Court 2. Ex parte 3. Prima facie aannemelijk maken dat relevant bewijsmateriaal zal worden gevonden 4. Beslag wordt uitgevoerd door solicitor beslaglegger onder toezicht van afhankelijke supervising solicitor 5. Beroep op vertrouwelijkheid door beslagene > inter partes zitting met al dan niet een confidentiality club 5 Freshfields Bruckhaus Deringer LLP 3

4 Bewijsbeslag in het buitenland Frankrijk: saisie-contrefaçon 1. Toestemming President van het Tribunal de Grande Instance plaats inbreuk 2. Ex parte 3. Prima facie aannemelijk maken dat relevant bewijsmateriaal zal worden gevonden 4. Huissier en (partij) octrooigemachtigde leggen beslag 5. Octrooigemachtigde maakt selectie 6. Beroep op vertrouwelijkheid door beslagene > documenten verzegeld 7. Tribunal benoemd expert die selectie maakt voor de inbreuk relevante stukken 6 Bewijsbeslag in het buitenland België: beslag inzake namaak / saisie-contrefaçon 1. Toestemming President Rechtbank van Koophandel plaats inbreuk 2. Ex parte 3. Prima facie aannemelijk maken dat relevant bewijsmateriaal zal worden gevonden 4. Rechtbank benoemd ervaren deskundige met bijzondere opdracht die actief wordt betrokken in de procedure 5. Deskundige bijgestaan door deurwaarder leggen beslag 7 Freshfields Bruckhaus Deringer LLP 4

5 Bewijsbeslag in het buitenland Duitsland: Düsseldorf Besichtigungsverfahren 1. Rechthebbende verzoekt inspectie 2. Ex parte 3. Vermoeden van inbreuk 4. Beslag wordt uitgevoerd door een door de Rechtbank aangewezen deskundige, advocaten en gemachtigde van partij 5. Deskundige, advocaten en gemachtigde hebben geheimhoudingsplicht jegens alle derden, inclusief rechthebbende 6. Na verslag deskundige zitting met gesloten deuren voor raadslieden partijen (rechthebbende ook niet aanwezig) 8 Bewijsbeslag in Nederland 1. Rechthebbende verzoekt inspectie 1. Ex parte 2. Prima facie aannemelijk maken dat relevant bewijsmateriaal zal worden gevonden. 3. Rechter bepaalt op voorhand dat rechthebbende geen toegang tot de informatie krijgt 4. Deurwaarder legt beslag 5. Informatie verdwijnt in een verzegelde black box 6. Procederen ex 843a Rv tot je een ons weegt 9 Freshfields Bruckhaus Deringer LLP 5

6 Exhibitie art a Rv Exhibitieplicht, niet te verwarren met art. 1019b Rv. Wanneer heeft de verzoeker recht op bewijs dat zich onder de wederpartij bevindt? Rechtmatig belang en bepaaldheidsvereiste: inbreuk is OD en de te conserveren informatie moet voldoende bepaald zijn (en niet uitmonden in een fishing expedition). Vergelijk doorstep Piller (Universal Studios Inc vs Mukhtar & Sons Ltd. [1976] FSR 252): on the hearing of an application for a search order, the court will consider whether a less dramatic remedy is available. This may include a doorstep Piller order, which requires the defendant to hand over material to the claimants representatives on service of the order, but not require him to permit access to the premises. 10 Exhibitie Art. 1019a jo 843a Rv: 1.Hij die daarbij rechtmatig belang heeft, kan op zijn kosten inzage, afschrift of uittreksel vorderen van bepaalde bescheiden aangaande een rechtsbetrekking waarin hij of zijn rechtsvoorgangers partij zijn, van degene die deze bescheiden te zijner beschikking of onder zijn berusting heeft. Onder bescheiden worden mede verstaan: op een gegevensdrager aangebrachte gegevens. 2. De rechter bepaalt zo nodig de wijze waarop inzage, afschrift of uittreksel zal worden verschaft. 3. Hij die uit hoofde van zijn ambt, beroep of betrekking tot geheimhouding verplicht is, is niet gehouden aan deze vordering te voldoen, indien de bescheiden uitsluitend uit dien hoofde te zijner beschikking staan of onder zijn berusting zijn. 4. Degene die de bescheiden te zijner beschikking of onder zijn berusting heeft, is niet gehouden aan deze vordering te voldoen, indien daarvoor gewichtige redenen zijn, alsmede indien redelijkerwijs aangenomen kan worden dat een behoorlijke rechtsbedeling ook zonder verschaffing van de gevraagde gegevens is gewaarborgd. 11 Freshfields Bruckhaus Deringer LLP 6

7 Bewijsbeslag: art. 1019b 1019d Rv Art. 1019b: 1.De voorzieningenrechter kan verlof verlenen tot het treffen van voorlopige maatregelen ter bescherming van bewijs aan de verzoeker die voldoende aannemelijk heeft gemaakt dat er inbreuk op zijn recht van intellectuele eigendom is gemaakt of dreigt te worden gemaakt. Tot deze maatregelen ter bescherming van bewijs kunnen behoren, naast de reeds in de wet geregelde maatregelen, conservatoir bewijsbeslag, gedetailleerde beschrijving en monsterneming ter zake van vermeend inbreukmakende roerende zaken, bij de productie daarvan gebruikte materialen en werktuigen en op de inbreuk betrekking hebbende documenten. 2. De rechter bepaalt zo nodig de wijze waarop beschrijving plaatsvindt of monsters worden genomen en wat met de monsters dient te gebeuren. 3. Deze maatregelen worden genomen zo nodig zonder dat de wederpartij wordt gehoord, met name indien het aannemelijk is dat uitstel de verzoeker onherstelbare schade zal berokkenen, of indien er een aantoonbaar gevaar voor verduistering of verlies van bewijs bestaat. 4. Verlof tot het treffen van de gevraagde maatregel wordt niet gegeven voor zover de bescherming van vertrouwelijke informatie niet is gewaarborgd. 12 Aangaande een rechtsbetrekking Een rechtsbetrekking waarin hij of zijn rechtsvoorgangers partij zijn: Rechtbank s-gravenhage 18 juni 2012, Allegran v Ferring: 7.1. Voor toewijzing van een vordering op grond van artikel 843a Rv is onder meer noodzakelijk dat sprake is van een rechtsbetrekking waarin de degene die dat vordert of zijn rechtsvoorganger partij is. Ferring bestrijdt dat tussen haar en Reprise c.s. een dergelijke rechtsbetrekking bestaat. Reprise c.s. meent dat een rechtsbetrekking bestaat al omdat zij door Ferring in rechte is betrokken Dit laatste standpunt kan niet worden gevolgd. Het enkele gegeven dat een partij in rechte is betrokken kan niet worden aangemerkt als een rechtsbetrekking als bedoeld in artikel 843a Rv. 13 Freshfields Bruckhaus Deringer LLP 7

8 Aangaande een rechtsbetrekking Een rechtsbetrekking waarin hij of zijn rechtsvoorgangers partij zijn: Vzgr Amsterdam 25 juli 2012, Massxess v MXCess: 5.4 Artikel 1019a lid 1 Rv bepaalt dat een verbintenis uit onrechtmatige daad wegens inbreuk op een intellectueel eigendomsrecht geldt als een 'rechtsbetrekking' in de zin van art. 843a Rv. De inbreuk hoeft nog niet vast te staan, maar daarvoor dienen wel gerechtvaardigde vermoedens aanwezig te zijn. Gezien de gestelde auteursrechtinbreuk door MCXess als voormalige licentiehouder van Massxess, welke stellingen Massxess met (zij het deels betwiste) concrete feiten en omstandigheden heeft onderbouwd ( ) is naar het oordeel van de voorzieningenrechter voldaan aan het vereiste dat er een rechtsbetrekking moet bestaan tussen de beslaglegger en de beslagene. 14 Inzage: de tweetrapsraket? Bewijsbeslag: art 7 Handhavingsrichtlijn Considerans Handhavingsrichtlijn sub 20: Daar het bewijs een uiterst belangrijk element voor de vaststelling van inbreuken op intellectuele-eigendomsrechten is, moet ervoor worden gezorgd dat effectieve middelen voor het overleggen, verkrijgen en beschermen van bewijsmateriaal beschikbaar zijn. Bij deze procedures moeten de rechten van de verdediging worden geëerbiedigd en moeten de noodzakelijke waarborgen worden geboden, waaronder de bescherming van vertrouwelijke informatie. Art. 7 Handhavingsrichtlijk ziet op bewijsmateriaal direct verkrijgen, geen grond voor tweetrapsraket. Zie ook Groenboek. 15 Freshfields Bruckhaus Deringer LLP 8

9 Inzage: de tweetrapsraket? Van Nispen: Concluderend lijdt het geen twijfel dat de Handhavingsrichtlijn in art. 7 met bewijsbeschermende maatregelen doelt op maatregelen die de rechthebbende in staat stellen bewijsmateriaal te verkrijgen met het oog op de inbreukprocedure. De tekst van de richtlijn geeft nergens steun voor de gedachte dat art. 7 geen zelfstandige weg voor de IE-rechthebbende is om toegang tot bewijsmateriaal te verkrijgen. Nergens is enige steun te vinden voor de gedachte dat art. 7 enkel dient voor het conserveren van bewijsmateriaal waartoe de rechthebbende vervolgens via de procedures van art. 6 of 8 van de richtlijn (art. 1019a, resp. 1019f Rv) toegang moet zien te krijgen. 16 Tweetrapsraket 1. Bewijsbeslag ex art. 1019b Rv 2. Verzoek ex art. 1019a Rv Rechtmatig belang? Bepaalde bescheiden? Vertrouwelijkheid, gewichtige reden? Inzage faalt op bepaaldheid of vertrouwelijkheid Bepaaldheid bijv: Oracle v Philips 17 Freshfields Bruckhaus Deringer LLP 9

10 Bepaaldheid bewijs 1. Deurwaarder instrueren 2. Advocaat/deskundige bij beslaglegging? 3. Rapport deurwaarder 18 Oplossingen bepaaldheid en vertrouwelijkheid 1. Deurwaarder kan zicht laten vergezellen door deskundige Kamerstukken II 2005/ , nr. 3, p : Het van overeenkomstige toepassing verklaarde artikel 443, tweede lid, verbiedt de aanwezigheid van degene die de beschrijving heeft gevraagd, tenzij de deurwaarder zijn aanwezigheid noodzakelijk acht ter aanwijzing van de te beschrijven zaken. 2. Art 29 Rv: geheimhouding ter zake gedeelten bewijs Hof Den Bosch BVR-Groep v Ho-Cla beheer: Het hof is van oordeel dat aan dit belang kan worden tegemoet gekomen wanneer het verschaffen van een afschrift gepaard gaat met een op Ho-Cla op de voet van artikel 29 Rv op te leggen mededelingsverbod. Met dat mededelingsverbod wordt het belang van BVR gediend, te weten dat gegevens uit het rapport niet aan derden worden bekendgemaakt. 3. Voorlopig deskundigenbericht? 19 Freshfields Bruckhaus Deringer LLP 10

11 Voorlopig deskundigenbericht Art. 202 Rv: 1. Voordat een zaak aanhangig is, kan op verzoek van de belanghebbende een voorlopig bericht of verhoor van deskundigen of een voorlopige plaatsopneming en bezichtiging worden bevolen. 2. Tijdens een reeds aanhangig geding kan dit op verzoek van een partij worden bevolen. 20 Voorlopig deskundigenbericht Vereisten art. 203 Rv: 1. Verzoek bij rechter die vermoedelijk bevoegd zal zijn 2. aard en beloop van de vordering 3. punten waarover deskundig oordeel wordt gevraagd 4. Naam woonplaats wederpartij 21 Freshfields Bruckhaus Deringer LLP 11

12 Voorlopig deskundigenbericht Ex parte? Art 203 lid 3 Rv: Tenzij de wederpartij onbekend is en behoudens gevallen van onverwijlde spoed, wordt op het verzoekschrift niet eerder beschikt dan nadat een behandeling heeft plaatsgevonden, waartoe de verzoeker en de wederpartij worden opgeroepen Vzr. Rechtbank s-gravenhage 28 juli 2011, KG RK (kwekersrecht): Die vordering gaat de loutere beschrijving door de deurwaarder ter plaatse van de beslaglegging als bedoeld in 1019d Rv te buiten. In wezen wordt daarmee reeds een voorlopig deskundigenonderzoek gevraagd, hetgeen niet past binnen het kader van de verzochte maatregelen. Hierbij komt dat niet inzichtelijk is gemaakt waarom over het gewenste deskundigenonderzoek eveneens zonder de wederpartij te horen zou moeten worden beslist. 22 Voorlopig deskundigenbericht Verzoek tot bewijsbeslag samen met verzoek tot voorlopig deskundigen bericht? In hoeverre is de deskundige voor het beslag in te lichten? Wat wordt de output van het deskundigen bericht? Positie van de rechter? 23 Freshfields Bruckhaus Deringer LLP 12

13 Systeem: bewijsbeslag met pieprecht bewijsbeslag obv 1019b eisen aan vermoeden van inbreuk (Abbott/Teva, 6 September 2007, KG ZA ): De voorzieningenrechter stelt voorop dat de drempel voor het toestaan van de in titel 15 Rv (art ev. Rv) bedoelde conservatoire bewijsmaatregelen lager dient te worden gelegd dan de aannemelijkheid van de (dreiging tot) inbreuk in een kortgeding procedure. Het is immers nu juist de bedoeling om met deze conservatoire maatregelen uiteindelijk een feitelijke onderbouwing te kunnen geven aan een in te stellen inbreukvordering ( ). Een andere lezing zou de regeling illusoir maken, omdat de lat in kort geding voor de vraag of de dreiging tot inbreuk voldoende aannemlijs is gemaakt, tamelijk hoog wordt gelegd. 24 Systeem: bewijsbeslag met pieprecht een verstandige rechthebbende nomineert een confidentiality club na onderzoek van de voorzieningenrechter wordt verlof verleent op basis van uitsluitend de beschikking vindt beslag plaats (zonodig door een deurwaarder met een onafhankelijke deskundige [zonodig door de voorzieningenrechter benoemd uit een vooraf samengesteld panel van deskundigen]) indien bij beslag bezwaar wordt gemaakt: informatie blijft voor een korte periode onder de deurwaarder gedurende die periode kan de beslagene in kort geding exhibitie van bepaalde stukken proberen te voorkomen door (gedeeltelijke) opheffing van het beslag nieuwe confidentiality club beslissing 25 Freshfields Bruckhaus Deringer LLP 13

14 Voorkeur? Rb s-gravenhage Maar: Rb s-gravenhage 27 juni 2008 KG/RK (Ajinomoto/Oostvogels), rov Art. 700 Rv bepaalt dat voor het leggen van conservatoir beslag verlof is vereist van de voorzieningenrechter van de rechtbank binnen welker rechtsgebied zich één of meer van de betrokken zaken bevinden. Aan deze regeling van relatieve bevoegdheid wordt niet afgedaan door het bepaalde in art. 80 Rijksoctrooiwet Art 80 Row 1995 ziet op de specifieke vorderingen genoemd in dat artikel en niet op verzoeken die strekken tot beslaglegging. 26 Internationale aspecten bewijsbeslag Ook bewijsbeslag niet Nederlandse IE-rechten? Hof Amsterdam 24 april 2012, Rhodia v VAT: De opvatting van VAT c.s. komt erop neer dat de artikelen 1019 e.v. Rv wat Europese octrooien betreft, slechts ten dienste staan aan handhaving van zulke octrooien voor zover zij voor Nederland zijn verleend. Die opvatting kan echter niet worden onderschreven. Het feit dat een Europees octrooi geen voor de hele Europese Unie geldend octrooi is maar slechts een bundel vormt van nationale octrooien, en wel octrooien voor afzonderlijke landen waarvoor zij zijn verleend, dwingt niet tot die opvatting. Aan de territoriale fragmentering van het Europese octrooi ligt immers geenszins de bedoeling ten grondslag dat ondersteuning van de handhaving van zo een octrooi niet mag plaatsvinden in een land waarvoor dat octrooi niet is verleend. 27 Freshfields Bruckhaus Deringer LLP 14

15 Internationale aspecten bewijsbeslag Ook bewijsbeslag niet Nederlandse IE-rechten? Vzgr Rb Dordrecht19 april 2012, ABB TurboNed: Titel 15 Rv vormt echter een implementatie van de Handhavingsrichtlijn, die beoogt nationale handhavingsregelingen te harmoniseren. Hiermee valt niet te verenigen dat bij grensoverschrijdende inbreuken in een geval als het onderhavige voor handhaving in een lidstaat geen gebruik zou kunnen worden gemaakt van de in de nationale wetgeving van een andere lidstaat (in dit geval: Nederland) ter uitvoering van de Handhavingsrichtlijn geboden (handhavings)mogelijkheden. Een richtlijnconforme toepassing van art Rv brengt met zich dat titel 15 Rv ook van toepassing moet worden geacht ten behoeve van de handhaving van octrooirechten in andere lidstaten ingevolge de nationale wetgeving van die lidstaat. 28 Internationale aspecten bewijsbeslag Toch geen bewijsbeslag niet Nederlandse IE-rechten? Vzgr Amsterdam 21 mei 2012, VAT v Rhodia : 4.5. Vat c.s. kan worden toegegeven dat ook een andere uitleg dan die door het hof is gekozen denkbaar is, te weten dat 'nationale recht' hier moet worden begrepen als 'Nederlands recht'. Denkbaar is dat de aangehaalde passage uit de Memorie van toelichting zo moet worden begrepen dat hiermee niet is beoogd een uitbreiding van de werkingssfeer van art Rv tot rechten die volgens buitenlands recht in het buitenland ontstaan, maar dat is bedoeld uit te leggen waarom de genoemde internationale verdragen niet in artikel 1019 Rv behoeven te worden genoemd. Dat die interpretatie ook mogelijk is en wellicht zelfs beter verdedigbaar brengt evenwel nog niet mee dat hier sprake is van een zo duidelijk onjuiste interpretatie door het hof dat sprake is van een kennelijke juridische misslag. 29 Freshfields Bruckhaus Deringer LLP 15

16 This material is for general information only and is not intended to provide legal advice. Freshfields Bruckhaus Deringer LLP Freshfields Bruckhaus Deringer LLP 16