Task Force Implementation Network Codes Significant Grid Users (2 de iteratie sessie 3)

Transcriptie

1 Task Force Implementation Network Codes Significant Grid Users (2 de iteratie sessie 3) Datum: 27/03/2017 Plaats: Elia, Keizerslaan 20, 1000 Brussel Aanwezig Chevalier François (Synergrid Sibelga) Demeyer Valentijn (BGA 1 ) Detollenaere Alice (BGA) Dewispelaere Bram (BGA) Gabriëls Senne (FOD) Gouverneur Bruno (Synergrid) Malbrancke Marc (Synergrid) Marginet Dirk (VREG) Mees Emmeric (CREG) Myngheer Silvie (BGA) Pirard Anne (CWaPE) Soens Joris (Synergrid Eandis) Van Bossuyt Michaël (Febeliec) Van den Borre Filip (BGA) Van der Biest Piet (Siemens) Vanwynsberghe Frank (Febeliec) Wijnhoven Thomas (Febeliec) Buijs Patrik (Elia) Voorzitter van de Task Force Baader Christophe (Elia) Sprooten Jonathan (Elia) Vandenbroucke Jan (Elia) Secretariaat Villella Fortunato (Elia) Agenda 1. Goedkeuring van de notulen 2. Presentatie van Elia De agenda werd unaniem goedgekeurd. De presentaties van de stakeholders kan u hier bekijken: group/belgian grid/task Force Implementation nc/agenda 1 BGA (Belgian Generator Associations) omvat BOP, COGEN Vlaanderen, EDORA, FEBEG en ODE 1

2 Afkortingen CDS = Closed Distribution System CDSO = Closed Distribution System Operator CGM = Common Grid Model DCC = Demand Connection Code DSO = Distribution System Operator FRT = Fault Ride Through NC = Network Code PPM = Power Park Module RfG = Requirements for Generators SDR = Strategic Demand Reserve SGU = Significant Grid Users SPGM = Synchronous Power Generating Module VRPM = Voltage & Reactive Power Management TSO = Transmission System Operator WKK = Warmtekrachtkoppeling 2

3 1. Goedkeuring van de notulen TF Implementation Network Codes 27/03/2017 De Voorzitter van de TF introduceert de 3 de sessie van de 2 de iteratie Significant Grid Users. In de laatste vergadering van de Working Group Belgian Grid werd het proces ter implementatie van de Network Codes in België verder toegelicht: zowel een aangepaste versie van het Federaal Technisch Reglement, de general requirements als het voorstel ABCD zal officieel worden ingediend op 17 mei 2018 door Elia. Voordien zal er in de Working Group Belgian Grid een pre consultatietraject lopen om de stakeholders te betrekken. De Voorzitter van de Task Force kondigt aan dat de publieke consultatie voor de limieten ABCD zal starten midden mei 2017 en één maand zal duren. 2. Presentatie van Elia Een vertegenwoordiger van Elia leidt de presentatie van Elia in. Voor deze 3 de sessie van deze 2 de iteratie SGU werd de Elia initiële positie geëvalueerd, rekening houdend met de commentaren van alle stakeholders gedurende deze tweede iteratie en voordien. Deze Elia presentatie bevat verder ook verduidelijkingen over wat precies gevraagd wordt of van toepassing is. Bij het voorstel ter bepaling voor de limieten ABCD wordt ook rekening gehouden met de afstemming met de TSOs uit de buurlanden (in het bijzonder RTE, TenneT NL & DE, Amprion, Transnet en Creos. Elia coördineert actief met deze TSOs ter eventuele harmonisatie waar mogelijk of voor een goed begrip van elkaars beweegredenen om een verschil te kunnen verklaren. Een vertegenwoordiger van Elia geeft een verdere verduidelijking en verklaring op de commentaren van de stakeholders, gemaakt tijdens vorige Task Force vergaderingen: M.b.t. Coherentie tussen FRT Type B en eilanddetectie van het distributienet legt Elia uit dat er voor synchrone PGM een volledige coherentie is. Voor PPM is dit niet volledig het geval maar hierbij wordt de minst strenge vereiste in de NC gevraagd. M.b.t FRT van 200 ms vraagt een vertegenwoordiger van BGA of deze FRT vereiste geldt voor alle eenheden aangesloten boven 110 kv. Een vertegenwoordiger van Elia antwoordt dat volgens de NC alles aangesloten boven 110 kv als type D beschouwd dient te worden. Het is belangrijk dat installaties boven 25 MW geconnecteerd kunnen blijven, de interesse voor types A en B is hierin voor Elia echter beperkt en een juridische uitweg wordt gezocht om deze eenheden te derogeren van type D verplichtingen. De vertegenwoordiger van BGA vraagt of er gevallen van categorie C en aangesloten boven 110 kv voorkomen in België die conform zijn met dit technisch voorstel. De vertegenwoordiger van Elia bevestigt dit en voegt toe dat op basis van tests gebleken is dat deze installaties aan een dergelijke vereiste kunnen voldoen. De vertegenwoordiger van BGA geeft aan dat dit niet overeenstemt met de informatie waarover hij beschikt en vraagt of Elia hierover meer informatie kan verstrekken. Aan de hand van enkele grafieken toont Elia aan dat de Duitse/Belgische FRT voor type B SPGM zeer gelijkaardige effecten heeft op dezelfde unit. Hierdoor is het Belgische voorstel nietstrenger dan het Duitse en kan eenzelfde toestel zowel aan de Duitse als aan de Belgische vereisten voldoen. Een vertegenwoordiger van Febeliec merkt op dat de hoekverandering van de machine bij de Belgische vereisten groter zijn in de eerste periode dan bij de Duitse vereisten en het hierdoor sneller zijn synchronisme kan verliezen. Een vertegenwoordiger van Elia zegt dat er een te verwaarlozen verschil is van 3 en dat in latere periodes het verschil bovendien in de omgekeerde richting plaatsvindt. De vertegenwoordiger van Febeliec geeft toe dat het verschil beperkt is maar plaatsvindt in de belangrijke beginfase en dat dit verschil moeilijk kan worden ingeschat op basis van één simulatie. Een vertegenwoordiger van Elia zegt dat hieruit niet kan worden afgeleid dat het 3

4 ene strenger is dan het andere. De keuze voor een FRT van 150 ms in Duitsland is verder ook gelinkt aan de karakteristieken van hun net. Elia toont begrip dat het investeren in proces gedreven generatoren of generatoren die deel uitmaken van een industriële site ( embedded generation ) om aan bepaalde FRT vereisten te voldoen in bepaalde gevallen zeker moeilijk, onmogelijk of zinloos kan zijn. Het is echter zeer moeilijk om te bepalen welke installaties tot deze categorie behoren of hoe deze categorie juridisch sluitend omschreven dient te worden. Als alternatief stelt Elia voor om, gebruik makend van NC RfG Art. 6.3, de vereisten voor deze specifieke gevallen te bespreken op het moment van de aansluitingsaanvraag. Dit laat toe om af te wijken van de Netwerk Codes zonder een formele CBA of derogatie en toch de nodige checks & balances in te bouwen. Een vertegenwoordiger van Febeliec vraagt wie hierover de beslissing neemt. Een vertegenwoordiger van Elia zegt dat NC RfG Art. 6.3 een akkoord tussen beide partijen voorschrijft. Er dient later bepaald te worden hoe dit verder verankerd moet worden in het aanlsuitingsproces en het contractueel kader en of de regulator hier al dan niet een rol in hoeft te spelen. Een vertegenwoordiger van BGA vraagt meer informatie welke generatoren precies bedoeld worden. Elia antwoordt dat dit generatoren zijn die aangesloten zijn binnen een industrieel proces dat gebruik maakt van bijvoorbeeld restwarmte of reststoom. In het geval het industrieel proces omwille van technische beperkingen niet in staat is om 200 ms FRT te weerstaan heeft het geen zin om een strenge vereiste op te leggen aan een generator die volledig afhankelijk is van dit proces. De Voorzitter van de Task Force zegt dat dit echter niet geldt voor iedere lokale productie. Een vertegenwoordiger van Febeliec stemt hiermee in en zegt dat er voor een gasgedreven WKK geen reden is om van dergelijke uitzondering gebruik te maken. M.b.t. een snelle reactieve stroominjectie voor PPM verduidelijkt een vertegenwoordiger van Elia dat het niet de bedoeling is om een additionele vereiste op te leggen aan alle PPM noch om vereisten op te leggen waarvan de technologie niet in de markt beschikbaar is. De vereiste wordt enkel opgelegd aan installaties op basis van de locatie van het connectiepunt en de lokale omstandigheden. Een vertegenwoordigster van BGA merkt op beschikbaarheid in de markt een relatief begrip is en niet steeds alle fabrikanten elke functionaliteit voorzien. Daarnaast vraagt ze of de voorgestelde curve in lijn is met het Duitse voorbeeld, in het bijzonder de zogenaamde deadband. Een vertegenwoordiger van Elia zegt dat het voorstel van België verschillend is dan het Duitse: het Belgische voorstel bevat een deadband en is in principe technisch makkelijker maar Elia staat open om dit ter herbekijken ten voordele van een eventuele harmonisatie. Een andere vertegenwoordigster van BGA zegt dat BGA hierover nog verdere informatie zal geven. Elia meldt dat ENTSO E binnenkort een geüpdatete versie van het Implementation Guidance Document: fast fault current zal publiceren waarin de posities van de verschillende stakeholders, waaronder zowel fabrikanten als DSOs, in rekening worden genomen. M.b.t. informatie uitwisselingsvereisten voor nieuwe en bestaande eenheden merkt een vertegenwoordigster van BGA op dat de definiëring van significante modernisering hierbij belangrijk is. De Vooriztter van de Task Force zegt dat dit onderwerp in een volgendeworking Group Belgian Grid besproken wordt. Een vertegenwoordiger van Febeliec vraagt of de vermelde informatie uitwisselingen tussen de DSOs en de TSOs ook betrekking hebben op de CDSOs. Een vertegenwoordiger van Elia bevestigt en zegt dat het aan de relevante netbeheerder, zowel DSO als CDSO, is om te bepalen welke (real time) informatie hij zal opvragen om de informatie uitwisseling met de TSO te kunnen respecteren. Een vertegenwoordiger van Febeliec vraagt aan Elia of de huidige precieze informatie 4

5 uitwisselingsvereisten voor DSOs, waarbij binnenkort een CDS aan moet voldoen, bekomen kan worden. Elia bevestigt dat het dit zal bezorgen aan Febeliec. De vertegenwoordiger van Febeliec zegt dat een TSO aan een CDS aangesloten op het transmissienet mogelijks zeer specifieke waarden vraagt die niet doorgegeven kan worden zonder de nodige investering binnen het CDS net. Een vertegenwoordiger van Elia antwoordt dat er een zekere vrijheid is om aan de TSO vereisten te voldoen. Een andere vertegenwoordiger van Febeliec vraagt wat geldt in het geval een CDS DSR (ancillary services) aanbiedt. Een vertegenwoordiger van Elia zegt dat een aantal zaken via het contract voor de te leveren dienst geregeld wordt, maar dat dit verder bekeken dient te worden. Een vertegenwoordiger van Febeliec zegt vragende partij te zijn om bepaalde vereisten via de contracten vast te leggen. Elia antwoordt dat dit een mogelijkheid kan zijn maar dat wellicht niet alles in de contracten kan neergeschreven worden. De Voorzitter van de Task Force zegt dat de contractuele context in de Working Group Belgian Grid besproken kan worden en de effectieve uitwerking mogelijks in de Working Group Balancing. M.b.t. Emergency & restoration vraagt een vertegenwoordigster van BGA of er een verschillende impact is voor grote of voor kleine netgebruikers. Een vertegenwoordiger van Elia zegt dat de vereisten verschillend kunnen zijn voor de categorieën ABCD, maar dat het niet de bedoeling is om alle netgebruikers extra vereisten op te leggen: enkel die eenheden die blackstart uitoefenen of (in)direct een impact hebben op de heropbouw krijgen extra vereisten opgelegd. De gedetailleerde criteria zullen later worden gecommuniceerd. Een vertegenwoordiger van Febeliec vraagt wat bedoeld wordt met een Elia phone (cf. Elia presentatie). Een vertegenwoordiger van Elia zegt dit verder te verduidelijken. Een vertegenwoordiger van Elia vermeldt dat enkele specifieke onderwerpen zullen besproken verduidelijkt worden op andere momenten. Een vertegenwoordigster van BGA merkt op dat voor de toepassing van de NC DCC & RfG mix voor generatoren en demand units er zowel de capabilities als de operationele aspecten bekeken dienen te worden. M.b.t. de frequentievereisten voor PPM zegt Elia dat er een wil is om dit op Europees niveau zoveel mogelijk te harmonizeren en dat Elia daarom niet te snel wil gaan in de Belgische context. Het huidige ABCD voorstel is niet conform aan de NC RfG omdat alle generatoren aangesloten op een spanningsniveau hoger 110kV automatisch als type D moeten worden gedefinieerd. Een derogatie hierop is mogelijks niet wenselijk, want dit is niet in lijn met de geest van de NC m.b.t. derogaties. Vandaar dat Elia voorstelt om tot een technische oplossing te komen en daarna vanuit juridische te bepalen hoe dit juridisch kan worden afgedwongen (vb. i.p.v type B > 110kV, type D in combinatie met een derogatie voor specifieke criteria). Elia vat de verschillende impacten op limieten ABCD samen: Een vertegenwoordiger van Elia vermeldt dat Elia en de DSOs binnen Synergrid de TSO DSO interface hebben gerevalueerd en van mening zijn dat huidige positie behouden moet worden: de TSO DSO interface is de huidige interface tussen Elia en de DSOs. Een vertegenwoordiger van Febeliec zegt dat de CDSOs hierin geen inspraak hebben gehad. Een vertegenwoordiger van Elia antwoordt dat het standpunt van de CDSOs (gelinkt aan het reactief vermogen) in rekening is genomen via de technische aspecten (vb. m.b.t. reactief vermogen en spanningscontrole) Een vertegenwoordiger van Febeliec zegt dat de relevante overheden moeten beseffen dat dit een standpunt is van Synergrid. 5

6 M.b.t. de limiet A B zegt een vertegenwoordiger van Elia dat het verhogen van deze limiet grondig onderzocht is door Elia en de DSOs binnen Synergrid. Het verwachte aantal nieuwe installaties tussen 250kW en 1MW en het risico dat deze installaties mogelijks kunnen disconnecteren in het geval van een spanningsdip, speelt hierbij een belangrijke rol. Elia en Synergrid zijn dan ook voorstander om voldoende flexibiliteit aan de dag te leggen om toe te latende vereisten binnen deze categorie te herzien indien een significante en hoger dan verwachte groei waargenomen wordt die kan leiden tot problemen. Naast deze flexibiliteit is het echter ook belangrijk te streven naar een voldoende stabiel juridisch kader. Elia vermeldt dat ook sommige buurlanden een vorm van flexibiliteit hebben ingebouwd in hun voorstel om de limiet A B na 3 jaar te herzien: de huidige limiet in Frankrijk is 1 MW en zal worden gereduceerd tot 250kW na 3 jaar, de huidige limiet in Nederland is 1 MW en wordt verlaagd tot 250kW in functie van de groei van het volume binnen de categorie 250kW 1MW. De vertegenwoordiger van VREG zegt voorstander te zijn om de limiet A B enkel in het strikt noodzakelijk geval tot 250kW te doen verlagen aangezien dit een vrij significante investeringskost zou inhouden om aan de vereisten voor informatieuitwisselingen te voldoen. Een vertegenwoordiger van Synergrid relativeert deze significantie en geeft aan dat de investeringskost de laatste jaren aanzienlijk gedaald is. Een vertegenwoordiger van Febeliec stelt de automatische reductie van de limiet A B in Frankrijk naar 250kW in vraag. Een vertegenwoordiger van Elia bevestigt dat, op basis van de laatste informatie, er in Frankrijk beslist is om de generatoren 3 jaar de tijd te geven om telemonitoring en telecontrolekasten te installeren en dat de limiet daarna verlaagd wordt tot 250kW. Een vertegenwoordiger van BGA vraagt wat de verwachte toename van installaties binnen de categorie 250kW 1MW is in België. Een vertegenwoordiger van Elia zegt dat dit moeilijk te voorspellen is, maar de hoogste stijging is, op basis van studies, net binnen deze categorie. Een studie in samenwerking met de verschillende netbeheerders voorspelt een stijgend volume van ongeveer 0.5GWvoor 2030 binnen deze categorie, hetgeen bovenop komt op het aantal bestaande eenheden die niet voldoen aan dergelijke FRT capability en daardoor een relevant verschil betekent. Bovendien is niet alleen het aantal belangrijk, maar ook de geografische distributie van deze eenheden. De Voorzitter van de Task Force vraagt aan de deelnemers van de Task Force of er nog vragen zijn over de presentatie van Elia. Een vertegenwoordiger van BGA meent dat er weinig tegemoetkomingen gedaan zijn om aan de wensen van BGA te voldoen. Hierdoor zien we vooral voor synchrone machines moeilijkheden om aan de FRT voorwaarden te voldoen. Vandaar dat BGA voorstelt om een een split te maken tussen de vereisten voor invertorgekoppelde en synchrone machines, waarbij voor de eerste soort stengere eisen kunnen gelden. Een vertegenwoordigster van BGA vraagt of deze mogelijkheid onderzocht werd. Aangezien dit voorstel door BGA nog niet gekend was bij Elia, heeft Elia dit nog niet nader onderzocht. Een vertegenwoordiger van Elia zegt echter dat hoewel er in de NC geen opsplitsing wordt gemaakt per categorie ABCD en dat alle installaties nodig zijn om de systeemvereisten in te vullen, de NC RfG echter wel voorziet echter in verschillende FRT vereisten in functie van de technologie. Er wordt dus aan de basis reeds rekening gehouden met de verschillende mogelijkheden hetgeen zich ook toont in de Elia voorstellen. Elia merkt op dat de voorziene limiet A B in Duitsland nog veel strenger is, nl. 132kW/150kVA. Een vertegenwoordiger van BGA zegt dat op basis van hun analyse is gebleken een FRT van 200 ms voor eenheden lager dan 75 MW zeer moeilijk haalbaar is. De vertegenwoordiger van Elia antwoordt dat dit minder streng is dan de huidige vereisten die gelden in België. Elia beschikt op dit moment niet over informatie die de analyse van BGA kan staven en nodigt BGA uit om op basis van de door Elia ter beschikking gestelde informatie meer input aan te leveren. 6

7 . De Voorzitter van de Task Force sluit de vergadering af. De notulen van deze en voorgaande Task Force meeting (2 de iteratie SGU sessie 2 + VRMP sessie 5) zullen goedgekeurd worden via geschreven goedkeuring. De volgende discussie over de implementatie van de Network Codes vindt plaats in de Working Group Belgian Grid op 21 april. 7