Verslag Users Group Plenaire Vergadering van 17/03/2016

Transcriptie

1 Verslag Users Group Plenaire Vergadering van 17/03/2016 Aanwezig: C. Adams (FOD Economie-Energie) M. Catrycke (FEBEG) P. Claes (FEBELIEC) N. De Coster (ORES) A. Gillieaux (EFET) B. Gouverneur (Synergrid) N. Laumont (EDORA) R. Loos (Belpex) L. Platbrood (FEBEG) M. Van Bossuyt (FEBELIEC) F. Van Gijzeghem (ODE) H. Wijverkens (FEBEG) F. Vandenberghe (Voorzitter), F. Carton (Voorzitter WG SO), J. Matthys- Donnadieu (Voorzitter TF Balancing, WG EMD en TF ISR), D. Zenner (Voorzitter WG BG), I. Gerkens (Elia) Verontschuldigd: W. Aertsens (Infrabel) B. De Wispelaere (FEBEG) W. Gommeren (BECI) S. Harlem (FEBEG) M. Malbrancke (InterRegies) B. Massin (FEBEG) Agenda 1. Goedkeuring van het verslag van de vergadering van de Plenaire Users Group van 10 december WG European Market Design 2.1 Status van de lopende werken (15/12) 2.2 Stand van zaken Cross Border Intraday: Quick Wins 2.3 Status van Europese projecten voor de marktintegratie 3. WG Belgian Grid Status van de lopende werken (1/2) 3.1 Implementatie van de Network Codes Status van de werkzaamheden in de Experts Group 3.2 Aanpassingen van de gereguleerde contracten 4. Task Force Strategic Reserve Implementation Stand van zaken 5. Task Force Balancing 5.1 Status van de lopende werken (29/01, 17/03) 5.2 Presentatie van het voorstel van Elia Actieplan 2016 (en volgende) voor de ondersteunende diensten en de balancingmarkt 6. Bespreking van de toekomstige organisatie van de Users Group 7. Varia Bijzondere vergadering van de Users Group over de Studie Adequacy /7

2 VERSLAG 1. Goedkeuring van het verslag van de vergadering van de Plenaire UG van 10 december 2015 FEBEG heeft diverse opmerkingen gestuurd over het verslag van de vergadering van 10/12/2015; de voorzitter van de Users Group stelt voor om die goed te keuren. Het aangepaste verslag zal via naar de leden gestuurd worden en, als zij niet reageren, zal dit als goedgekeurd beschouwd worden. 2. WG European Market Design Stand van zaken De voorzitter van de WG EMD geeft een stand van zaken van de recentste Europese ontwikkelingen (zie presentatie EU market integration topics ), met name de Quick Wins van het project Cross Border Intraday. Over het voorstel van de TSO s inzake de Capacity calculation regions (CRR) zegt Elia dat België betrokken is bij de CCR CWE en Channel. De TSO s van de regio s CWE en CEE hebben beslist om eerst te werken aan de uitbreiding van het flow-based model van de regio CWE- naar de regio CEE alvorens over te gaan tot een fusie van hun CCR s (die eind 2018 of begin 2019 zou kunnen plaatsvinden, afhankelijk van de voortgang van de voornoemde werken). Elia zegt dat deze manier van werken de mogelijkheid biedt om de werkzaamheden rond de uitbreiding van het flow-based model tot de intraday te beperken in de CWE-regio zodat de werken sneller kunnen vooruitgaan dan wanneer er eerst besprekingen gevoerd moeten worden in een grote CWE-CEE-regio (vooral omdat de CEE-regio niet vertrouwd is met het flow-based model in Day-ahead). Wat de NEMO s ( nominated market operators in de zin van het CACM-reglement) betreft, heeft Elia genoteerd dat België in februari 2 NEMO s heeft aangeduid. Elia zal de nodige voorbereidingen treffen met het oog op de niet-discriminerende werking van meerdere NEMO s in de Belgische regelzone, aansluitend bij de principes beschreven in het CACM-reglement en in samenwerking met de marktspelers en de CREG. Een vertegenwoordiger van FEBEG vraagt naar de praktische gevolgen. Een vertegenwoordiger van FEBELIEC vraagt zich af hoe dit in de praktijk zal verlopen en hoeveel dit zal kosten. Elia antwoordt dat het gaat om de invoering van een Europese visie die is gebaseerd op de concurrentie van de beurzen. Er werd een ministerieel besluit genomen op basis van technische en operationele dossiers voorgelegd door NordPool en Belpex, buiten het bevoegdheidsdomein van Elia. Elia zal de werking van deze hubs in de mate van het mogelijke vergemakkelijken. Elia zegt dat de werkingskosten van de marktoperatoren doorberekend worden aan de deelnemers van deze beurzen en van de marktkoppelingsmechanismen. In het algemeen zullen de lokale marktspelers weinig of geen impact voelen. Tot slot vraagt de vertegenwoordiger van FEBELIEC aan Elia om geregeld feedback te geven over dit specifieke onderwerp. Die feedback zal gegeven worden in de WG EMD. Wat het project flow-based Intraday betreft, staat 2016 volledig in het teken van het experimenteringstraject en de regelgevende goedkeuringen. Er werd beslist om de EU HAR (de Europese Harmonised Auction Rules) nu aan te passen aan het ontwerp van NC FCA (de Europese code Forward Capacity Allocation), nog voor die officieel van kracht wordt, om klaar te zijn voor de veilingen Curtailment en firmess worden de centrale thema s en er is een raadpleging voorzien in april of mei Wat de stand van zaken van het project Cross Border Intraday betreft, herhaalt Elia dat er onlangs uitgebreid gecommuniceerd werd over het nieuwe toewijzingsmechanisme op de Frans-Belgische grens dat op 22 maart van start gaat en dat de eerste fase vormt van de Quick Wins op de Belgische grenzen. In de praktijk zal de toegewezen 2/7

3 capaciteit niet genomineerd moeten worden en het aantal gates wordt verhoogd tot 24. De toewijzingen van de capaciteit zullen gebeuren via het toewijzingsplatform Intraday Capacity Service (ICS) geleverd door Deutsche Börse AG (DBAG). Fase 2 van de Quick Wins zou in september 2016 moeten plaatsvinden en heeft betrekking op de Belgisch-Nederlandse grens. Elia herinnert tot slot aan het stappenplan van de geplande wijzigingen in CWE voor de berekening van de Intraday-capaciteit (niet te verwarren met de toewijzing). Wat de eerste stap betreft ( process for coordinated decrease/increase of initial Intraday ATC values ) meldt Elia dat de methodologie voorgesteld door de TSO s van de CWE-zone niet werd goedgekeurd door de CREG, maar dat de CREG wel toelating geeft voor de toepassing ervan aangezien het voorstel een stap vooruit betekend ten opzichte van de huidige situatie. Diverse leden van de Users Group benadrukken dat er gecommuniceerd moet worden naar de markt toe over de redenen waarom een TSO de bijkomende capaciteit in ATC en intraday verwerpt. Elia zegt dat, zoals gevraagd door de CRE, de bijkomende volumeschijven momenteel vastliggen op 50 MW. Een vertegenwoordiger van FEBELIEC vraagt wat de volgende stappen zijn die aan bod komen in de bespreking over de Duitse kringstromen en vooral over het advies van ACER dat een splitsing tussen de Duitse en de Oostenrijkse bidding zone aanbeveelt. De voorzitter van de Users Group bevestigt dat de kringstromen een impact kunnen hebben op de Belgische importcapaciteit en benadrukt dat de intensiteit de voorbije maanden is afgenomen omdat de vraag naar import in de Belgische zone en de convergentie van de prijzen is toegenomen. De voorzitter van de WG EMD herhaalt dat in de bidding zone study van ENTSO-E de TSO s diverse scenario s bestuderen met het oog op het bepalen van de bidding zones en vooral de opsplitsing van de Duitse bidding zone in kleinere zones. De resultaten worden eind 2016, begin 2017 verwacht. De voorzitter van de WG SO antwoordt aan de vertegenwoordiger van FEBELIEC dat de technische oplossingen vereist op basis van de working paper van de CREG over de remedial actions voor het flow-based -domein die momenteel besproken worden, maar op zich geen oplossing zullen bieden voor deze niet-genomineerde stromen. De TSO s zoeken naar een optimale oplossing om de capaciteit te verhogen, vooral door te werken aan de omvang van het domein. Maar opgemerkt dient te worden dat een beperking van de kringstromen niet noodzakelijk leidt tot een grotere capaciteit. Bovendien moet het inzetten van de remedial actions op gecoördineerde wijze gebeuren. De voorzitter van de Users Group herhaalt dat Elia zo veel mogelijk feedback zal geven aan de Users Group. 3. WG Belgian Grid Status van de lopende werken (1/2) De voorzitter van de WG Belgian Grid geeft een stand van zaken over de implementatie van de Network Codes (zie presentatie Implementation EU Network Codes Status report ) en de recente besprekingen over de CDS (zie presentatie Feedback WG Belgian Grid 1/2 Project CDS Data exchange ). Tot slot bespreekt Elia de raadpleging die lopende is over de voorgestelde aanpassingen van de gereguleerde contracten (zie presentatie Aanpassing van gereguleerde contracten Raadpleging ). Wat de implementatie van de Network Codes betreft, geeft de voorzitter van de WG Belgian Grid een stand van zaken over de aanvaarding van de Europese codes en de werkzaamheden die sinds december 2015 aan de gang zijn bij de Users Group. De planning van de besprekingen in de Experts Group en de voorgelegde documenten staan op de website van Elia ( Network-Codes/Experts-Group-Implementation-nc/Agenda). Wat de marktcodes betreft, zullen de technische thema s niet besproken worden op Belgisch niveau, maar wel op regionaal of Europees niveau. Elia zal verslag uitbrengen 3/7

4 in de WG EMD. Als de NC Balancing iets meer gevorderd is, zal die opgevolgd worden door de TF Balancing, net als de elementen die voortvloeien uit het hoofdstuk LFCR in het ontwerp van guideline system operation. De benadering van de andere thema s met betrekking tot dit ontwerp van guideline zal besproken worden op de volgende WG System Operation. Sinds november vorig jaar werden er drie technische thema s aangesneden met betrekking tot de aansluiting. Een eerste iteratie over het begrip significant grid users werd net afgerond. In deze fase is er geen consensus over de grenzen die voorgesteld moeten worden voor elke categorie, maar de standpunten van de diverse marktspelers zijn duidelijk. De besprekingen worden eind dit jaar voortgezet op basis van de resultaten van de werkzaamheden rond diverse technische thema s m.b.t de gebruikerscategorieën. Het onderwerp Connection & compliance process heeft geleid tot een gezamenlijke visie over de manier waarop de nieuwe vereisten geïntegreerd moeten worden in het bestaande aansluitingsproces. Tot slot werd het onderwerp Reactive power management & voltage een eerste keer besproken en in de komende weken zijn er nog twee vergaderingen gepland. Elia zal via de WG Belgian Grid ook een oproep lanceren om voorstellen te doen voor de inventaris van de aanpassingsvoorstellen van het federaal technisch reglement, uitgezonderd de Europese codes. Voor het project CDS Data exchange herinnert de voorzitter van de WG Belgian Grid aan de dienstverlening in onderaanneming die in 2015 opgericht werd om de uitwisseling van meetgegevens met de marktspelers te beheren in naam en voor rekening van de CDS-beheerders. In 2016 zal Elia bijkomende diensten in onderaanneming uitwerken voor het beheer van het toegangs- en toewijzingsregister. Dit thema zal opgevolgd worden in de WG Belgian Grid. Wat de lopende raadpleging over de voorstellen tot aanpassing van de ARP- en toegangscontracten betreft, geeft Elia meer informatie over de looptijd van de raadpleging (van 15 maart tot 8 april) en de reikwijdte van de voorstellen. Alle bij de raadpleging voorgelegde documenten kunnen ingekeken worden op de website van Elia. De door Elia voorgestelde aanpassingen aan het ARP-contract zijn nodig, enerzijds om de R1-bronnen uit te breiden (dit betekent dat het design van deze ondersteunende dienst licht gewijzigd moet worden) en anderzijds om bepaalde definities en concepten van het CACM-reglement op te nemen. Elia stelt ook voor om de ARP- en toegangscontracten aan te vullen met het begrip elektronische handtekening en de regels met betrekking tot de elektronische facturatie. Elia wil rekening houden met de technologische evolutie en de digitalisering van de documenten om modernere contractuele procedures voor te stellen aan zijn klanten. De voorzitter van de WG Belgian Grid benadrukt dat er meer informatie gegeven zal worden over het operationele proces van de elektronische handtekening op de volgende vergadering van de WG Belgian Grid op 25 maart. Hij legt uit aan een vertegenwoordiger van FEBEG dat Elia niet van plan is om het huidige systeem meteen te schrappen, maar aan zijn klanten zal voorstellen om geleidelijk over te schakelen op digitale procedures. 4. Task Force Implementation Strategic Reserve Stand van zaken De voorzitter van de TF ISR geeft een overzicht van het mechanisme sinds december 2015 (zie presentatie TF Strategic Reserve - State of Affairs ). Er wordt geen aanbesteding gedaan voor bijkomend volume voor de winter 16/17. De Werkingsregels voor de winter 2016/17 werden in december 2015 voorgelegd aan de CREG, dat in april een beslissing moet nemen. In deze context zal de volgende Task Force ISR plaatsvinden op 24 april 2016 om de mogelijke ontwikkelingen te bespreken van het design van de strategische reserve voor de winter 17/18. 4/7

5 Een vertegenwoordiger van FEBEG vraagt meer uitleg over de recente tests opgelegd aan de productie-eenheden. De voorzitter van de WG System Operation legt uit dat de Werkingsregels inderdaad voorzien dat er tests worden uitgevoerd op vraag van de betrokken klant of van Elia. Een vertegenwoordiger van FEBELIEC wil weten of het, aangezien er geen nood is aan strategische reserve voor de winter , mogelijk is om de contractuele verplichtingen op te zeggen van de 2 eenheden strategische reserve die werden afgesloten voor een periode van 3 jaar en waarvan het contract nog loopt tot volgende winter. De voorzitter van de Users Group stelt voor om dit punt te bespreken op de volgende vergadering van de TF ISR. 5. Task Force Balancing De voorzitter van de Task Force Balancing presenteert het voorstel van Elia Actieplan 2016 (en volgende) voor de ondersteunende diensten en de balancingmarkt en licht de werkzaamheden van de TF Balancing toe (zie presentatie Feedback Task Force Balancing ). Voor de R1-producten is het de bedoeling om die open te stellen voor alle Belgische marktspelers, voor alle spanningsniveaus en voor alle technologieën (behalve batterijen) en dit tegen eind De mogelijkheid om R1 aan te bieden via batterijen zal in 2016 bestudeerd en, afhankelijk van de resultaten van de studie, in de loop van 2017 ingevoerd worden. Bovendien zal vanaf augustus % van het volume van Belgische offertes aan R1 de concurrentie aangaan met de Duitse offertes. Dit betekent dat de Belgische spelers ook kunnen aanbieden op de Duitse markt. R1 en R2 zullen dan wekelijks worden aangekocht. Voor de R3-producten heeft Elia een ambitieuze visie die in drie fases zal verlopen, gespreid over meerdere jaren, om de 4 huidige producten geleidelijk te standaardiseren en rekening te houden met de impact van de toekomstige NC Balancing. Door zo te werken, krijgen de betrokken marktspelers tijd om deze wijzigingen geleidelijk door te voeren. Er moeten tal van wijzigingen doorgevoerd worden in de processen, de contracten en de producten om de liquiditeit te verhogen en een Europese merit order te creëren: standaardisering van de producten, explicit bidding portfolio, toegang tot de markt van ondersteunende diensten voor iedereen, revisie van de methode/planning voor dimensionering en aankoop, te herzien CIPU-contract Het is ook de bedoeling om een globale bid ladder te creëren voor alle producten. De voorzitter van de Task Force Balancing benadrukt dat de voorstellen ingediend door Elia gewaardeerd werden door alle leden van de TF. Hij verduidelijkt dat Elia, bij de uitwerking van de balancing roadmap, rekening heeft gehouden met een aantal elementen uit de studie van de CREG 1. De oplossing voor de Transfer of Energy die Elia bereid is om te bestuderen in het kader van zijn actieplan (en die nieuwe spelers die geen volwaardige BRP willen worden toegang zou moeten verlenen tot de balancingmarkt) is de zogenaamde oplossing A2, voorgesteld in de studie van de CREG. Elia benadrukt ook dat, naar zijn mening, de oplossing van de Transfer of Energy beperkt zou moeten blijven tot de balancing. Het is immers niet a priori bewezen dat een uitbreiding van deze oplossing naar day-ahead technisch mogelijk/wenselijk is (probleem met baselining ). Elia denkt trouwens dat de valorisatie van de flexibiliteit in day-ahead reeds mogelijk is via een directe of indirecte toegang tot de markten (conditionele aankoop/verkoop afhankelijk van de prijzen op de dayahead markt). 1 Studie (F) CDC-1459 over de middelen die moeten worden toegepast om de toegang tot het vraagbeheer in België te faciliteren Tussentijds Verslag van 22 januari CREG heeft een finaal verslag op 5 mei 2016 gepubliceerd. 5/7

6 De vertegenwoordiger van FEBELIEC benadrukt dat er besprekingen aan de gang zijn over het toe te passen model om de toegang tot het vraagbeheer in België te faciliteren en dat zijn federatie voorstander is van de optie B2 voorgesteld door de CREG in de te bespreken thema s tijdens de workshop van 21/3/2016 georganiseerd door de CREG 2. Volgens hem biedt deze oplossing het beste antwoord op de financiële compensatie van de leveranciers, rekening houdend met de huidige betrekkingen tussen de marktspelers die betrokken zijn bij deze energieoverdracht. Hij wil dat de oplossing ook uitgebreid kan worden naar Intraday en day-ahead omdat de leveranciers niet altijd contracten/modaliteiten aanbieden die een arbitrage van de sourcing op basis van de day-aheadmarkt mogelijk maken. De voorzitter van de Users Group zegt dat de problematiek van de energieoverdracht zich enkel voordoet in real time in het kader van de balancing. De ontwikkelingen van het marktdesign moeten haalbaar zijn en leiden tot een competitieve markt. Elia stelt in dit opzicht een stapsgewijze en pragmatische benadering voor de diverse betrokken markten voor en zal de besprekingen met de marktspelers voortzetten. De vertegenwoordigster van EDORA is tevreden over de uitbreiding van de toegang tot de R3-producten en van de liquiditeit. Wat de vergoeding van deze producten betreft, verduidelijkt de voorzitter van de Task Force Balancing dat tot 2017 enkel de reservering vergoedt wordt, omdat er heel weinig vrije biedingen geactiveerd worden. Op lange termijn zal de activering vergoedt worden op basis van een enkele merit order. De vertegenwoordiger van SYNERGRID antwoordt aan de leden van de Users Group dat de uitdagingen van deze wijzigingen voor de distributienetbeheerders van technische aard zijn (om het risico van een reboundeffect in de distributienetten te beheren), maar ook betrekking hebben op het beheer van de meetgegevens bij de activering en de controle van de dienst. Elia en de DNB s werken samen om de offertes van ondersteunende diensten uit te breiden op het niveau van de distributie. Het contract met betrekking tot de flexibiliteit loopt nog tot eind Wat de verruiming van de bid ladder op dit niveau betreft, wordt momenteel de mogelijkheid besproken om deze invoering in fases te laten verlopen. De voorzitter van de Task Force Balancing herhaalt tot slot dat de volumes vereist voor de ondersteunende diensten bekendgemaakt zullen worden op de volgende TF Balancing zodra die vastgelegd zijn door de CREG. De TF Balancing blijft in de komende maanden gesprekken voeren over de aspecten belicht door de CREG en doorgegeven aan de Users Group. 6. Bespreking van de toekomstige organisatie van de Users Group Elia stelt voor om de huidige werkgroepen te rationaliseren en binnen het kader van de huidige organisatie van de Users Group te blijven werken (zie presentatie Users Group - Proposal for reorganization ). Elia stelt voor om de WG European Market Design en de WG System Operation te fuseren met een wisselend voorzitterschap afhankelijk van de thema s. De FT Balancing zou een volwaardige WG worden waarvan de huidige TF Implementation Strategic Reserve en de toekomstige TF Bid Ladder deel uitmaken. Alle werkzaamheden rond de implementatie van de NC s (aansluiting en system operation) zouden opgenomen worden in een nieuwe TF, geleid door de WG Belgian Grid, ter vervanging van de Experts Group. De voorzitter van de Users Group stelt voor om de formele vertegenwoordiging van de leden van de Users Group te beperken tot de plenaire vergaderingen van de Users 2 Workshop over de reacties die de CREG heeft ontvangen op haar voorstellen in verband met de middelen die moeten worden toegepast om de toegang tot het vraagbeheer in België te faciliteren. 6/7

7 Group. Iedereen is, zoals nu, welkom om de werkzaamheden in de WG en TF bij te wonen. De regulatoren zouden waarnemers blijven in de diverse TF s. De leden van de Users Group gaan akkoord met dit voorstel dat binnenkort zal worden ingevoerd. Een vertegenwoordiger van FEBELIEC zegt dat de WG Balancing van naam zou kunnen veranderen om de omvang van zijn activiteiten beter te weerspiegelen. 7. Varia Bijzondere vergadering van de Users Group over de Studie Adequacy De voorzitter van de Users Group stelt voor om deze lente uitzonderlijk samen te komen met de Users Group om de resultaten voor te leggen van de Studie Adequacy , uitgevoerd door Elia in opdracht van de federale minister van Energie. De leden van de Users Group zijn tevreden over dit initiatief. De precieze datum hangt af van de voortgang van dit proces met de overheden. Er zal zo snel mogelijk nadere informatie worden gegeven. 7/7