Verslag Users Group Plenaire vergadering van 22/06/2017

Transcriptie

1 Verslag Users Group Plenaire vergadering van 22/06/2017 Aanwezig: W. Aertsens (INFRABEL) C. Baugnet (FEBEG) M. Bertrochi (NordPool) M. Catrycke (FEBEG) P. Claes (FEBELIEC) B. Claeys (ODE) B. De Wispelaere (FEBEG) B. Georis (EFET) N. Laumont (EDORA) M. Martinez (EPEXSPOT) K. Nijs (VOKA) P. Schell (BDRA) A. Vermeylen (BOP) H. Wyverkens (FEBEG) P. De Leener (voorzitter) F. Carton, J. Matthys-Donnadieu, D. Zenner, I. Gerkens (Elia) Verontschuldigd: M. Van Bossuyt (FEBELIEC) A. Gillieaux (EFET) B. Gouverneur (Synergrid) M. Malbrancke (InterRegies) Agenda 1. Goedkeuring van het proces-verbaal van de plenaire vergadering van de Users Group van donderdag 30 maart WG Belgian Grid Stand van zaken lopende werkzaamheden (21/4, 22/6) 2.1 Implementatie van de Network Codes 2.2 Evolutie van het toegangscontract 2.3 Position Paper Closed Distribution System 3. WG Balancing 3.1 Stand van zaken lopende werkzaamheden (15/5, 22/6) 3.2 Position Paper Herziening van het Federaal Technisch Reglement Activering van de gereserveerde en niet-gereserveerde tertiaire regelvermogens op basis van een merit order 3.3 Task Force Strategic Reserve Implementation (30/, 20/4) 3.4 Task Force ICAROS (7/6, 20/6) 4. WG System Operation & EMD - Stand van zaken lopende werkzaamheden (14/6) 5. Energievisie voor België in 2050 Bijdrage van Elia aan het energiedebat 6. Project Modulair Offshore Net (MOG) Presentatie 7. Varia 7.1. Vertegenwoordiging van de cluster Vlaams Smartgrid in de Users' Group 7.2. Verliescoëfficiënten voor 2018 VERSLAG 1. Goedkeuring van het proces-verbaal van de plenaire vergadering van de UG van donderdag 30 maart 2017 Het PV van 30 maart 2017 wordt goedgekeurd zonder opmerkingen. 2. WG Belgian Grid Stand van zaken lopende werkzaamheden Users Group Verslag vergadering 22 juni 2017_FINAL_APPROVED 1/6

2 De voorzitter van de WG Belgian Grid presenteert de stand van zaken van het implementatietraject van de Network Codes (zie presentatie TF Implementation NC Status ) alsook van de gesprekken over de toekomstige ontwikkelingen van het toegangscontract. Betreffende de implementatie van de Network Codes geeft de voorzitter van de WG Belgian Grid een stand van zaken van de invoering van de Europese codes en van de werkzaamheden. Hij herinnert eraan dat de openbare raadpleging over het voorstel voor de invoering van limieten voor de categorieën ABCD, opgesteld op basis van de resultaten van de werkzaamheden van de TF voor de technische eisen ('Limits for thresholds for type A, B, C and D power-generating modules') afgelopen is. Het voorstel zal in mei 2018 samen met de voorstellen voor de herziening van het Federaal Technisch Reglement aan de bevoegde overheden worden voorgelegd. Met deze raadpleging zijn de debatten over dit onderwerp afgesloten. Er zijn solide werkhypotheses vastgelegd die als basis zullen dienen voor de voorstellen voor de herziening van het Federaal Technisch Reglement. De vertegenwoordiger van FEBELIEC merkt op dat zijn federatie in haar reactie op de raadpleging heeft beklemtoond dat de evolutie van de regels de situatie voor een bepaald aantal netgebruikers veel complexer maakt, vooral vanwege de evolutie van het CIPU-contract en de nieuwe processen voor gegevensuitwisseling die moeten worden ingevoerd. Afwijkingen zijn in dit stadium niet gegarandeerd. Hij vraagt zich af welk gebruik zal worden gemaakt van de informatie die aan de TSO moet worden meegedeeld ook zonder de levering van ondersteunende of flexibiliteitsdiensten. Hij betreurt het dat Elia de limiet op 1 MW niet heeft gebruikt. Hij vindt het jammer dat er slechts één raadpleging over dit onderwerp is geweest. Een vertegenwoordiger van FEBEG benadrukt dat het voorstel problemen zal scheppen voor de producenten tussen 250 kw en 1 MW, terwijl zij potentiële 'significant grid users' zijn. Had men ze niet uit deze categorie kunnen uitsluiten? De voorzitter van de WG Belgian Grid herinnert eraan dat de NC bepaalde regels aan de installaties oplegt en dat de implementatie van die regels verplicht is. Het ter raadpleging voorgelegde voorstel is het resultaat van 18 maanden werkzaamheden en weerspiegelt de evolutie van de technische standpunten. Elia heeft haar eisen pragmatisch uitgewerkt en de regulatoren zijn zich bewust van de noodzaak om voor de eenheden van het type B tussen 250 kw en 1 MW afwijkingen van bepaalde technische eisen toe te staan. Het voorstel kiest de meest robuuste juridische benadering om de eisen voor deze categorie te concretiseren volgens de limiet die uiteindelijk zal worden bepaald. Bovendien zullen deze regels voor de toekomstige installaties gelden en niet voor de huidige netgebruikers; daarnaast hebben ze betrekking op het vermogen van de installaties en niet op de levering van de eigenlijke diensten. Ook de voorzitter van de WG Balancing begrijpt de bezorgdheid van de netgebruikers over deze verandering. Zij zullen in de volgende maanden over de inhoud van de NC geïnformeerd moeten worden en het implementatiedesign zal samen met hen uitgewerkt worden. Elia zal bovendien de overgangsperiodes zoveel mogelijk aandacht geven. Vervolgens legt de voorzitter van de WG Belgian Grid uit dat het Position Paper Closed Distribution System een gevorderd stadium heeft bereikt en eind september voor formele goedkeuring aan de Users' Group zou moeten kunnen worden voorgelegd. De CWaPE is haar technisch distributiereglement aan het herzien om er regels over de CDS en de alternatieve netten in op te nemen. Tot slot geeft Elia uitleg over het vervolg van de besprekingen in de WG Belgian Grid over de wijzigingen van het Federaal Technisch Reglement. Dit zal gebeuren in de vorm van 4 workshops die de verschillende thema's van het technisch Reglement zullen Users Group Verslag vergadering 22 juni 2017_FINAL_APPROVED 2/6

3 behandelen. De formele raadpleging over deze wijzigingen zal begin 2018 plaatsvinden. De workshops zullen worden aangevuld met vergaderingen van de WG Belgian Grid en de WG Balancing, om andere onderwerpen te bespreken en de workshops voor te bereiden. De voorstellen voor de herziening zullen op 17 mei 2018 formeel aan de bevoegde overheid worden voorgelegd, samen met een document met het geheel van de technische eisen (de 'General Requirements'). Betreffende de veranderingen in het toegangscontract werd aan de leden een voorstel voor wijzigingen van de tekst van het contract voorgelegd, met een focus op de modaliteiten van de aanwijzingsprocedures (artikelen 8 tot 11 van het contract). Tegelijkertijd werden de principes voorgesteld van de revisie van de artikelen van het Federaal Technisch Reglement met betrekking tot de toegangsaanvraag en het toegangscontract. De WG Belgian Grid zal deze teksten begin september bespreken. 3. WG Balancing Stand van zaken lopende werkzaamheden De voorzitter van de WG Balancing presenteert de stand van zaken in de WG Balancing en in de TF Strategic Reserve Implementation en de TF ICAROS (zie de presentatie 'Feedback WG Balancing'). De voorzitter van de WG Balancing geeft een overzicht van de werkzaamheden van de WG Balancing rond de ontwikkelingen met betrekking tot de ondersteunende diensten. Hij onderstreept dat het proefproject R2 non-cipu goed gestart is en veel complexer blijkt te zijn dan men aanvankelijk dacht voor de pre-kwalificatie en de mededeling van de gegevens aan de ARP. Hij geeft een stand van zaken van de in het begin van het jaar vastgelegde roadmap mfrr en legt uit dat het design van het product R3 down op het eind van het jaar zal worden bestudeerd. Betreffende de rol van de 'data manager' in het kader van de wetgeving voor de 'energietransfer' verduidelijkt de voorzitter van de WG Balancing aan de vertegenwoordigster van EDORA dat het hier op de eerste plaats gaat om de verzending van een maandelijks rapport met de flexibiliteitsgegevens per kwartier aan de leverancier en de FSP, zodat zij de overgebrachte energie kunnen valoriseren en zich ervoor kunnen vergoeden. Deze rol mag niet worden gelijkgesteld met de verzameling zelf van deze gegevens. Elia zal met de DNB samenwerken voor het beheer en de verzending van de gegevens met betrekking tot het operationaliseren van het mechanisme 'energietransfer', volgens de voorschriften van de relevante wetgeving. Elia meent trouwens dat het operationeel maken van dit mechanisme voor 'energietransfer' geen bijkomende reglementering op het gewestelijke niveau vereist. De vertegenwoordiger van BDRA bevestigt dit standpunt. De vertegenwoordigster van EDORA benadrukt ook dat er vermeden moet worden vier reeksen regels te maken voor de organisatie van de opdrachten van de FSP, in het bijzonder over het wel of niet verplicht maken van een vergunning om deze activiteit uit te oefenen. De voorzitter van de WG Balancing merkt op dat de gewesten inderdaad wetten voor de invoering van een systeem met vergunningen lijken te willen maken, maar dat het nog niet duidelijk is of dit alleen voor de flexibiliteit in de distributie zou gelden. Op verzoek van de vertegenwoordiger van INFRABEL, die een verduidelijking wenst van de rol van de CDS-beheerders in de levering van flexibiliteit, beklemtoont de voorzitter van de WG Belgian Grid dat zij dezelfde regels opgelegd zouden krijgen voor de transfer van gegevens over de levering van flexibiliteit aan de betrokken marktspelers. De Users' Group keurt het Position Paper 'Herziening van het Federaal Technisch Reglement Activering van de gereserveerde en niet-gereserveerde tertiaire regelvermogens op basis van een merit order' officieel goed. Dit voorstel wordt ook gesteund door de CREG en de FOD. Het voorstel om artikel 157 van het Federaal Users Group Verslag vergadering 22 juni 2017_FINAL_APPROVED 3/6

4 Technisch Reglement snel te wijzigen zal aan de minister en de marktspelers worden meegedeeld. De Task Force ICAROS heeft haar werkzaamheden voor de herziening van het design van de netuitbating gestart. Dit is een complexe analyse, aangezien ze een impact op een groot aantal marktspelers heeft en er rekening moet worden gehouden met de timing van de implementatie van de NC en van de herziening van het Federaal Technisch Reglement. Het is de bedoeling een toekomstbestendig design te realiseren dat aan de voorschriften van de Europese netcodes voldoet. In een eerste fase gaan de besprekingen over het 'design' (dat eind 2017 voltooid moet zijn, gelet op de eisen van de timing van de herziening van het Federaal Technisch Reglement). Wanneer men het eens is over het design, zal het project een implementatieplan uitwerken (in de loop van 2018). Gelet op de complexiteit en de grote werklast die uit de toepassing van deze nieuwe principes zou kunnen voortvloeien, moet men een fasering in de tijd overwegen. Een vertegenwoordiger van FEBEG vraagt meer uitleg over de contractuele set na het eind van het CIPU. De voorzitter van de WG Balancing legt uit dat dit contract zou moeten worden vervangen door een reeks nieuwe regels en contracten die de vele betrokken rollen beschrijft (congestion management, BRP, FSP, cross-border redispatch...). Dit zal meer bepaald in toepassing van de System Operation Guideline gebeuren. Een andere vertegenwoordiger van FEBEG benadrukt de behoefte aan structurele oplossingen voor een snel beheer van de congestieproblematiek in de 'rode zones'. De voorzitter van de Users' Group verklaart dat Elia op een pragmatische manier het geheel van de problematiek analyseert, om vervolgens de geplande oplossingen met de betrokken marktspelers te bespreken. Betreffende de Task Force Implementation Strategic Reserve geeft de voorzitter van de WG Balancing een stand van zaken van de aanbesteding voor 2017 en de wijziging van de werkingsregels (toevoeging van regels voor de terugkeer naar de markt van de betrokken eenheden). Hij geeft een stand van zaken van de samen met de marktspelers gemaakte analyse van een nieuwe methodologie voor de evaluatie van het volume van de participatie van de demand response. De voorzitter van de WG Balancing verduidelijkt dat de Europese Commissie de Belgische Staat vragen heeft gesteld over de strategische reserve. Elia is bereid om in dit kader op verzoek van de overheid technische informatie te verstrekken. Op het juridische luik is de verplichting van 'standstill' voorzien in het Europese recht al van toepassing, en dus kunnen de nodige contracten voor de vorming van de strategische reserve niet goedgekeurd zonder een voorafgaande goedkeuring van het mechanisme van de strategische reserve door de bevoegde Europese autoriteiten. 4. WG System Operation & EMD - Stand van zaken lopende werkzaamheden De voorzitter van de WG System Operation & EMD geeft een stand van zaken van de werkzaamheden van deze WG (zie de presentatie 'WG System Operation & EMD - Stand van zaken lopende zaken'). Hij geeft een kort overzicht van de Summer Outlook van Entso-e voor de regelzone van Elia: de exportbehoefte lijkt kleiner dan in de zomer van 2016, zelfs in een extreme situatie (P90). Ook de koudegolf van januari 2017 was minder streng dan aangekondigd, zonder een extreme prijspiek. Hij geeft uitleg over de oplossingen die Elia in de voorbije maanden heeft toegepast om de impact van het mechanisme van de 'rode zones' te beperken. Tot slot geeft hij een overzicht van de ontwikkelingen op de Europese markt op globaal en regionaal niveau. Een vertegenwoordiger van FEBEG vraagt of het project XBID een mogelijkheid inhoudt voor XB-trading per kwartier. De voorzitter van de WG System Operation & EMD antwoordt dat dit niet het geval is. Een dergelijke mogelijkheid vereist een harmonisatie per kwartier van de XB-nominaties tussen alle landen die aan XBID Users Group Verslag vergadering 22 juni 2017_FINAL_APPROVED 4/6

5 deelnemen. Deze harmonisatie zou op Europees niveau moeten gebeuren. Hij voegt eraan toe dat hij de relevantie van een dergelijke vooruitgang voor de markt ten volle begrijpt, en zegt dat Elia elk initiatief ter zake zal steunen. 5. Visie van Elia op de toekomst van het Belgische elektriciteitsnet Elia presenteert haar visie op de toekomst van het Belgische elektriciteitsnet (zie de presentatie 'Elia's view on Belgium's Energy Vision for 2050). De voorzitter van de Users' Group legt uit dat Elia op deze manier actief wenst bij te dragen aan het maatschappelijk debat over de toekomst van het Belgische energiesysteem, om de uitdagingen van de energietransitie optimaal te valoriseren en de te maken beleidskeuzes te ondersteunen. Elia verduidelijkt aan de vertegenwoordiger van VOKA dat de visienota die de grote trends voor het Belgische energiesysteem voorstelt het jaar 2050 als horizon moest hebben. De keuze voor 2050 hangt samen met de lopende raadpleging over het Energiepact voor België. Elia zal in november 2017 een studie publiceren die deze langetermijnvisie kwantificeert en zal helpen om een neutraal antwoord te geven op de nog open vragen in het Energiepact. De vertegenwoordiger van FEBELIEC vraag hoe de financiële kosten van deze voorstellen geëvalueerd kunnen worden. Volgens de voorzitter van de Users' Group zal Elia zich baseren op scenario's die vanuit verschillende invalshoeken zullen worden berekend (economisch, duurzaamheid, bevoorradingszekerheid). Verscheidene leden van de Users' Group hebben ook vragen bij de criteria die bij het opstellen van de scenario's werden gebruikt. De voorzitter van de Users' Group legt uit dat deze scenario's opgesteld zijn in samenwerking met overheden en specialisten, zoals de FOD, het Planbureau, de klimaatcel enz. De voor de huidige studie gekozen scenario's stemmen overeen met gekende benaderingen. De vertegenwoordiger van ODE, die dit initiatief waardeert, benadrukt het belang van de rechtvaardiging van de keuze van deze scenario's uit de vele mogelijke alternatieven. Hij vestigt de aandacht op de noodzaak om het scenario te volgen dat werd gebruikt voor het Verdrag van Parijs voor de industriële ontwikkeling. De vertegenwoordigster van EDORA merkt op dat er voldoende interactie moet zijn met de andere betrokken sectoren om een globale energievisie tot stand te brengen (mobiliteit en elektrische voertuigen, power to gas...). Elia verduidelijkt dat de studie vooral betrekking heeft op de aspecten rond de energiedrager elektriciteit, waarin het een specifieke rol en expertise heeft. De vertegenwoordiger van DBRA vestigt de aandacht op het feit dat de keuze voor bepaalde infrastructuren en niet andere en de investeringsstrategie van Elia een grote invloed zullen hebben op de toekomstige context, wanneer de energiemarkt vrijgemaakt zal zijn. De voorzitter van de Users' Group sluit het debat af door te benadrukken dat de TNB goed geplaatst is om bij te dragen aan de realisatie van een visie op de toekomst van de Belgische energie in het belang van het geheel van de gemeenschap. 6. Project Modulair Offshore Net (MOG) De voorzitter van de WG Belgian Grid presenteert het project voor een modulair offshore net in de Noordzee en geeft uitleg over de context, de planning van het project en de mogelijkheden voor toekomstige ontwikkelingen op basis van het MOG (zie de presentatie 'Modular Offshore Grid'). Voor de toekomstige fasen van het MOG zal de locatie van de toekomstige offshore parken gekend moeten zijn en het onshore net van Elia versterkt moeten worden. De vertegenwoordiger van INFRABEL vraagt wat de impact op de ondersteunende diensten zal zijn van een capaciteit van in totaal 4 GW op het net met betrekking tot de versterking van de interconnecties en het risico van een opschorting van de injectie. De Users Group Verslag vergadering 22 juni 2017_FINAL_APPROVED 5/6

6 voorzitter van de Users' Group kondigt aan dat eind 2017 in de WG Balancing een studie over de stormrisico's (studie 'storm risk') zal worden voorgesteld. In de eerste fase van het MOG zullen 4 parken worden aangesloten. De kosten zijn van dezelfde orde als die van hun individuele aansluiting, met een grotere garantie dan met 4 afzonderlijke kabels. De redundantie van het net zal echter niet permanent verzekerd zijn en men zal een financiële compensatie voor de windmolenparken voorzien. Elia verduidelijkt aan de vertegenwoordiger van FEBELIEC dat het zich bewust is van de tariefimpact van deze benadering, en herinnert eraan dat het wetsontwerp de CREG vraagt om een tariefbeslissing te nemen die rekening houdt met de beperkingen van de grote elektriciteitsverbruikers. Tot slot herinnert de voorzitter van de WG Belgian Grid een vertegenwoordiger van FEBEG eraan dat Elia zijn net ook ontwikkelt om de congesties op te heffen waarmee de onshore hernieuwbare energieproductie wordt geconfronteerd. 7. Varia 7.1. Vertegenwoordiging van de cluster Vlaams Smartgrid in de Users' Group Elia deelt mee dat de cluster Vlaams Smartgrid heeft verzocht om deel te nemen aan de Users' Group. Deze groepering vertegenwoordigt de belangen van een groot aantal ondernemingen en instellingen die actief zijn in de groene energie op het niveau van de distributie in Vlaanderen. De leden van de Users' Group hebben geen bezwaar tegen de uitbreiding van de Users' Group met dit nieuwe lid. Het Huishoudelijk Reglement zal in die zin worden aangepast, alsook de ledenlijst van de Users Group Verliescoëfficiënten voor 2018 Elia kondigt de publicatie aan van een rapport over de verliezen voor 2016 en de nieuwe verliescoëfficiënten voor Deze waarden zullen deze week ook aan de ARP s worden meegedeeld. Op verzoek van de vertegenwoordiger van INFRABEL verduidelijkt de voorzitter van de WG Belgian Grid dat de waarden voor 2018 gedaald zijn, aangezien het volume van de verliezen kleiner is dan geraamd (vermeerdering van de lokale productie; minder koude winter ). * * * Users Group Verslag vergadering 22 juni 2017_FINAL_APPROVED 6/6