D e revolutie is voorbij, Napoleon verpietert al een paar jaar op Sint-Helena en de. Al onze theorieën over het kapitalisme weerlegd in één grafiek
|
|
- Gerrit de Winter
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Leestijd minuten Thomas Piketty is niet een naam die veel belletjes doet rinkelen. Maar deze Fransman heeft misschien wel het belangrijkste economische boek van de afgelopen decennia geschreven. Alles wat we dachten te weten over het kapitalisme en ongelijkheid, blijkt niet te kloppen. En als we niets radicaals doen, dan gaan we terug naar de extreme ongelijkheid van de negentiende eeuw. Al onze theorieën over het kapitalisme weerlegd in één grafiek Correspondent Vooruitgang Rutger BREGMAN Sociale status is een kwestie van afkomst en rijkdom. Fotograaf James Mollison portretteerde overal ter wereld kinderen en hun slaapkamers. Op deze foto: Dong (9), Yunnan (China). Foto: James Mollison/Courtesy Flatland Gallery D e revolutie is voorbij, Napoleon verpietert al een paar jaar op Sint-Helena en de nieuwe koning zit stevig op de troon. Alle mensen zijn gelijk, hadden de revolutionairen nog geroepen, maar nu is sociale status weer een kwestie van
2 afkomst en rijkdom. We bevinden ons in het Parijs van Het is deze stad waarin Eugène de Rastignac, een jonge rechtenstudent, zich omhoog probeert te werken. Hij heeft maar één doel voor ogen: rijk worden. En snel ook. Maar hoe word je rijk? Een mysterieuze man, Vautrin genaamd, legt Rastignac uit dat er twee opties zijn. 1. Hard werken. 2. Een rijke vrouw trouwen. Wie de literatuur van die tijd erop naslaat Jane Austen bijvoorbeeld, of Honoré de Balzac (die Rastignac opvoerde in zijn roman Le Père Goriot uit 1835) hoeft niet lang na te denken over de beste optie. Trouwen. Geen twijfel aan. Waarom zou je jaren zwoegen als je ook een lucratief huwelijk kunt arrangeren? Onderwijs is leuk tijdverdrijf, daar niet van, maar je wordt er niet rijk van in het Parijs van Vergelijk dat eens met onze tijd. Wie nu de vraag hoe word ik rijk? intikt op Google komt er al snel achter dat de juiste mentaliteit en een fikse dosis moed en doorzettingsvermogen cruciaal zijn. Even bladeren door het boek van NRC Handelsblad -columniste Erica Verdegaal (ondertitel: Hoe je rijk wordt. En blijft.) leert dat welvaart bovenal een keuze is. Volgens Verdegaal is het lariekoek dat rijkdom alleen is weggelegd voor loterijwinnaars, erfgenamen en grootverdieners. Deskundigen, wetenschappers en miljonairs weten al lang hoe je rijk wordt, schrijft ze. Het dilemma van Rastignac behoort tot het verleden, definitief. Toch? De terugkeer van de ongelijkheid Dit is dan de plek waarop ik een of andere media-econoom zou moeten citeren die zegt dat het allemaal wel meevalt met die ongelijkheid. Maar ik wil iemand anders voorstellen, een Franse econoom wiens naam niet veel belletjes zal doen rinkelen. Thomas Piketty. Hij heeft nog niet zoveel boeken verkocht als die NRC Handelsblad -columniste, maar volgens sommige wetenschappers hoort hij al thuis in het rijtje Adam Smith, Karl Marx en John Maynard Keynes. Vorig jaar publiceerde hij zijn magnum opus. Titel: Het kapitaal in de 21e eeuw. Lengte: 970 pagina s. Boodschap: Het dilemma van Rastignac is terug. De eerste recensies zijn meer dan lyrisch. We zijn hier in de aanwezigheid van een waterscheiding in het economisch denken, schrijft Branko Milanovic, een topeconoom van
3 de Wereldbank. Dit is een politieke en theoretische bulldozer, noteert de Franse krant Mediapart. Inmiddels is het boek ook in het Engels verschenen - bestaat het dus voor de rest van de wereld - en verkeert de economische wereld in oproer. Piketty biedt een geheel nieuwe interpretatie van het kapitalisme. Kaya (4), Tokyo (Japan). Foto: James Mollison/Courtesy Flatland Gallery Geen gezeik, iedereen rijk. Toch? De Franse econoom werd geboren in 1971, in een dorpje vlak bij Parijs. Hij bleek al snel een briljant leerling. Op zijn achttiende werd Piketty toegelaten tot de École Normale Supérieure (de school waar zo n beetje alle grote Franse denkers op hebben gezeten) en vier jaar later behaalde hij de doctorsgraad. Daarop vertrok hij naar het Mekka van de economische wetenschap: de Verenigde Staten. Piketty kon er zijn draai niet vinden. De economie zoals die aan de overkant van de oceaan werd beoefend vond hij te abstract, te theoretisch en te ideologisch. Wat ook niet hielp is dat hij in een nogal ouderwets onderwerp was geïnteresseerd: ongelijkheid. Hij was in een nogal ouderwets onderwerp geïnteresseerd: ongelijkheid. Zijn collega s begrepen niet waar hij Zijn Amerikaanse collega s begrepen niet waar hij moeilijk over deed. Ja, die gekke Marx had nog geschreven dat het kapitalisme tot extreme ongelijkheid zou leiden en dat vervolgens de revolutie uit zou breken. Maar niet heus. Nobelprijswinnaars als Simon Kuznets en Robert Solow hadden later toch netjes aangetoond dat ongelijkheid slechts een tijdelijk probleem is? Dat de rijkdom van de
4 moeilijk over deed 1 procent vanzelf omlaag sijpelt naar de overige 99 procent? Kuznets had het zelfs becijferd, in Hij had als eerste grondig, historisch onderzoek gedaan naar de ongelijkheid in de Verenigde Staten. En inderdaad: die was spectaculair afgenomen sinds het begin van de twintigste eeuw. In zijn academische werk gaf Kuznets toe dat dit geen garantie was voor de toekomst, maar tijdens zijn lezingen was hij minder voorzichtig. Al snel was de 'Kuznetscurve' geboren, die zich eenvoudig laat samenvatten: 1. Naarmate een economie industrialiseert, neemt de ongelijkheid toe. 2. Naarmate een economie groeit, neemt de ongelijkheid af. Einde verhaal. Wat politici, intellectuelen en activisten ondertussen uitspoken, maakte volgens Kuznets niet eens zoveel uit. De wetten van de economie zouden toch wel hun werk doen. Ongelijkheid? Niet iets om je zorgen over te maken. Heel veel data Veertig jaar later realiseerde Piketty zich dat er sinds 1953 eigenlijk geen fatsoenlijk, historisch onderzoek naar ongelijkheid meer was gedaan. Het debat werd gevoerd met een overvloed aan vooroordelen en een chronisch gebrek aan feiten. Kuznets had nota bene zelf geschreven dat zijn theorieën voor 5 procent uit empirische informatie en voor 95 procent uit speculatie bestonden. Er was werk aan de winkel. Na drie jaar in de VS keerde Piketty terug naar Parijs. Samen met een stuk of 25 collega s dook hij de (overheids)archieven van meer dan 25 landen in en verzamelde hij alle gegevens over ongelijkheid die hij kon vinden: belastingaangiftes, salarisstrookjes, balansen, enzovoorts. Vijftien jaar later was er een enorme database opgetuigd; een database die teruggaat tot het jaar nul. Toen Piketty zich net als Karl Marx en Simon Kuznets opnieuw over het hoe en waarom van ongelijkheid boog, had hij iets wat zij misten: data. Heel veel data. En wat bleek: de cijfers vertelden een heel ander verhaal dan wat jarenlang in de tekstboeken had gestaan. Piketty realiseerde zich dat economen hun theorieën over ongelijkheid - en zeg gerust: het kapitalisme als geheel - niet op de regel, maar op de uitzondering hadden gebaseerd. Eén grafiek vat het allemaal samen:
5 Het gemiddelde rendement/groeicijfer in verschillende periodes sinds de Oudheid. Voor en gaat het om een voorspelling. Bron: Thomas Piketty. Beeld: Momkai. Wat zien we? De bovenste lijn geeft aan dat het vermogen van de bezittende klasse (land, huizen, machines, aandelen, spaargeld, enzovoorts) bijna tweeduizend jaar lang sneller groeide dan de economie. Mensen met bezit gingen er veel sneller op vooruit dan mensen met werklust. Het rendement op kapitaal lag tussen de 4 en 5 procent, terwijl de jaarlijkse groei van de economie ver onder de 2 procent lag (zie de onderste lijn). In de woorden van Vautrin: je kon beter een rijke vrouw trouwen. Maar toen brak de Eerste Wereldoorlog uit. In de daaropvolgende jaren werden miljarden aan vermogen vernietigd door oorlog, depressie en hyperinflatie. Het waren volgens Piketty de enige krachten sinds de Industriële Revolutie die sterk genoeg waren om de ongelijkheid substantieel te verminderen. En inderdaad: na de Tweede Wereldoorlog ging de economie sneller groeien dan het vermogen. In het hele Westen werden torenhoge belastingen voor de rijken ingevoerd, die vaak wel 90 cent van iedere dollar die ze extra verdienden moesten inleveren. Voor het eerst in de geschiedenis versloeg arbeid het kapitaal (de dip in de grafiek). En vervolgens werden al onze economische theorieën over het kapitalisme en de vrije markt op deze uitzondering gebaseerd. Neem Nicholas Kaldor, de econoom die in 1957 zijn zes beroemde "feiten" over economische groei noteerde. Feit 1: De delen van het nationaal inkomen die naar arbeid en kapitaal gaan, zijn constant over lange tijdsperiodes. Generaties jonge economen hebben het in hun oren geknoopt, maar het omgekeerde is waar.
6 Malcolm X (17), Rio de Janeiro (Brazilië). Foto: James Mollison/Courtesy Flatland Gallery Extreme ongelijkheid, terug van weggeweest Inmiddels is het kapitaal weer terug van weggeweest. De zes decennia waarin de gelijkheid groeide - tussen 1914 en 1973 waren uniek. Het is niet waarschijnlijk dat ze zullen worden herhaald. De ongelijkheid in de Verenigde Staten is alweer bijna even groot als in het Europa van 1913, toen de bovenste 1 procent meer dan de helft van al het vermogen bezat. Ook in Europese landen loopt de ongelijkheid op, en dan met name de vermogensongelijkheid. In Nederland bezit de bovenste 1,2 procent maar liefst 40 procent van alle rijkdom. De drie rijkste Nederlanders hebben meer dan de armste helft van alle Nederlanders. Er is wel een belangrijk verschil met 1914: nu is er een bredere middenklasse mét vermogen, in de vorm van een huis. Maar die huizen staan steeds vaker onder water: het aantal Nederlandse huishoudens met een negatief vermogen is verdubbeld sinds De middenklasse lijkt langzaam maar zeker af te brokkelen.
7 Bron: Thomas Piketty. Beeld: Momkai. Piketty schetst een doemscenario. Zonder de terugkeer van stevige economische groei (onwaarschijnlijk), hoge belastingen op kapitaal (onwaarschijnlijk) of een Derde Wereldoorlog (onwenselijk), zal de ongelijkheid eindeloos blijven oplopen. Hoe langzamer de economie groeit, hoe belangrijker "oud geld" wordt - en hoe beter je over je huwelijkskeuze na moet denken. Maar wacht even. Zal het rendement op vermogen na een tijdje niet afnemen, als er nergens meer in geïnvesteerd kan worden? Jazeker, zegt Piketty, maar tegen die tijd hebben we een krankzinnig niveau van ongelijkheid bereikt. En trouwens, als kapitaal in eigen land niet meer genoeg oplevert, kan het altijd nog de grens over. In principe komt dit proces altijd ten einde, schrijft de Fransman. Als diegenen met buitenlands eigendom de hele wereld in bezit nemen. Je leest het goed. Het verschil met vroeger De vrije markt, schreef de beroemde econoom Milton Friedman eens, verdeelt de baten van economische vooruitgang onder alle mensen. Het is een mooie gedachte, maar de geschiedschrijving van Piketty leert een andere les. Hoe vrijer en flexibeler de kapitaalmarkten zijn, hoe eenvoudiger het kapitaal kan vluchten naar belastingparadijzen (zoals Nederland). De groei van ongelijkheid heeft dan ook niets met 'marktfalen' te maken. Integendeel, groeiende ongelijkheid is een teken dat de markt uitstekend functioneert. Niet toevallig waren de kapitaalmarkten aan het einde van de
8 negentiende eeuw ook zo vrij als een vogel. De groei van ongelijkheid heeft niets met marktfalen te maken. Integendeel, groeiende ongelijkheid is een teken dat de markt uitstekend functioneert Maar er is één belangrijk verschil: als je tweehonderd jaar geleden arm was, dan kon je tenminste nog het lot de schuld geven. Je was niet in een rijke familie geboren, jammer dan. Nu is er iets anders aan de hand: een groot deel van de ongelijkheid zit bij werknemers. In tegenstelling tot in het Parijs van 1819 is ongelijkheid tegenwoordig niet alleen een kwestie van kapitaal versus arbeid, maar ook een kwestie van topverdieners versus de rest. De rijkste 1 procent heeft zijn inkomen zien exploderen in de afgelopen decennia. Zijn die directeuren dan zoveel productiever geworden, dat ze al dat extra geld verdienen? Nee, zegt Piketty. Als zij die het salaris [van andere werknemers, RB] bepalen ook hun eigen salaris bepalen, dan is er geen einde in zicht. Hoe rijker je wordt, hoe machtiger je wordt. En hoe machtiger je wordt, hoe hoger je salaris. In 1950 verdiende een Amerikaanse topman twintig keer zoveel als een gemiddelde werknemer. Nu is dat meer dan tweehonderd keer zoveel. De verliezer is volgens Piketty in de slechtste van alle werelden beland. Hij dankt zijn armoede of werkloosheid aan zichzelf, zo is het idee nu; welvaart wordt immers als een kwestie van doorzettingsvermogen beschouwd. Typ hoe word ik rijk? maar eens in op Google. Bron: Thomas Piketty. Beeld: Momkai.
9 Ongelijkheid is politiek En nu? Piketty denkt dat alle standaardopties een beetje scholen, een beetje reguleren, een beetje nivelleren niet genoeg uit zullen halen. Uiteindelijk zal alleen een wereldwijde, progressieve belasting op kapitaal uitkomst bieden, waarbij de Franse professor ook wel begrijpt dat dit slechts een nuttige utopie is. Eén ding is zeker: hoge belastingen hoeven de economische groei niet in de weg te staan. Ongelijkheid is wenselijk tot op een bepaald niveau, vertelt Piketty. Maar op een gegeven moment is het nutteloos. Een van de belangrijkste lessen van de twintigste eeuw is dat je snelle groei kunt hebben zonder de ongelijkheid van de negentiende eeuw. En een andere cruciale les mogen we ook niet vergeten: de democratie kan niet functioneren bij extreme ongelijkheid. Frankrijk was een democratie in 1913, merkt Piketty op, maar het systeem deed niets aan het ongelofelijke niveau van ongelijkheid. De elites wilden het gewoon niet zien. Ze bleven maar roepen dat de vrije markt alles op zou lossen. Eugène de Rastignac kreeg het advies om voor het oude geld te kiezen. Je bent op het kruispunt van je leven, mijn jongen, zei Vautrin tegen hem. Kies jouw weg. Welke weg zullen wij kiezen? Gaan we terug naar de negentiende eeuw, naar een tijdperk van extreme ongelijkheid, of gaan we vooruit naar een meritocratische en meer egalitaire eeuw - naar een nieuw kapitalisme? Niets is zeker. De geschiedenis van ongelijkheid is altijd door en door politiek geweest, schrijft Piketty. Zo is de inkomensongelijkheid in Nederland veel kleiner dan in de Verenigde Staten. Dat is een politieke keuze geweest. Onze vermogensongelijkheid is daarentegen een van de grootste van Europa - en ook dat is politiek. Uiteindelijk wordt de wereld niet door de wetten van de economie geregeerd, maar door mensen, die hun eigen geschiedenis schrijven.
10 Jazz (4), Kentucky (VS). Foto: James Mollison/Courtesy Flatland Gallery Tzvinka (9), Beitar Illit (Israël). Foto: James Mollison/Courtesy Flatland Gallery Je las de pdf-v ersie v an dit v erhaal. Voor het v olledige artikel met links, infocards, ev entuele v ideos en ledenbijdragen, ga naar: De Correspondent is een dagelijks, advertentievrij medium met als belangrijkste doelstelling om de wereld van meer context te voorzien. Door het nieuws in een breder perspectief of in een ander licht te plaatsen, willen wij het begrip 'actualiteit' herdefiniëren: niet om je aandacht te trekken, maar om je inzicht te bieden in hoe de wereld werkt. decorrespondent.nl Alle v erhalen lezen? Dat kan v oor 6 per maand op: decorrespondent.nl
Piketty: opmerkingen bij een nieuw icoon. Floris Heukelom
Piketty: opmerkingen bij een nieuw icoon Floris Heukelom f.heukelom@fm.ru.nl Inhoud presentatie Wat zegt Piketty precies? Vanwaar de snelle en enorme impact? Kritiek op Piketty Wat moeten we er van vinden?
Nadere informatieHet verhaal van de Griekse crisis, verteld door een rentegrafiek. Soms zegt een grafiek meer dan duizend woorden. Annerijn Vink laat dat hier zien.
Soms zegt een grafiek meer dan duizend woorden. Annerijn Vink laat dat hier zien. Jesse Frederik Correspondent Economie Update 17.12.2014 Leestijd 2 minuten Griekenland maakte dit najaar voor het eerst
Nadere informatieDenk en bepaal mee hoe(veel) overheidsgeld aan fietsen wordt uitgegeven
Oproe p 04.09.2017 Leestijd 5-6 minuten Wil jij meedenken over hoe(veel) overheidsgeld aan fietsen wordt uitgegeven? Doe dan mee aan dit onderzoek van Niek Mouter en Paul Koster, die een methode hebben
Nadere informatieTijd van burgers en stoommachines De sociale kwestie.
Onderzoeksvraag: Waardoor ontstonden het liberalisme en het socialisme, en hoe dachten liberalen en socialisten over de sociale kwestie? Kenmerkende aspect: De opkomst van de politiek maatschappelijke
Nadere informatieD e crème de la crème van intellectueel Nederland is van de partij. Op de gastenlijst
05.12.2013 Leestijd 6-8 minuten Of het nu gaat om depressies, drugsmisbruik, schooluitval, criminaliteit, overgewicht, kindersterfte, ongelukkige kinderen of tienerzwangerschappen, steeds lijkt er één
Nadere informatieNIEUWE NIVELLERINGS- POLITIEK
NIEUWE NIVELLERINGS- POLITIEK Jesse Klaver november 2014 NIEUWE NIVELLERINGSPOLITIEK De kloof tussen arm en rijk in Nederland neemt toe. GroenLinks pleit daarom bij het bezoek van Thomas Piketty aan Nederland
Nadere informatieVoelen arme mensen zich eigenlijk arm?
Journalisten, politici en wetenschappers beweren van alles over armoede. Maar de cijfers die ze gebruiken zijn niet onomstreden. Deze zomer zoeken wij uit waarom het zo moeilijk is om armoede te meten.
Nadere informatieSuperrijken staan symbool voor de kloof - NRC
NRC Media Holding BV maakt gebruik van cookies en daarmee vergelijkbare technieken. www.nrc.nl gebruikt functionele en analytische cookies om u een optimale bezoekerservaring te bieden. Bovendien plaatsen
Nadere informatieWaarom kleine klassen beter zijn
22.12.2016 Leestijd 6-7 minuten Schoolklassen in Nederland worden steeds groter. Is dat erg? Vaak hoor ik van niet-leraren dat eigenlijk nooit is bewezen dat leerlingen meer leren in een kleinere klas.
Nadere informatieCompilatie uit strips van diverse afleveringen van 'Eerste hulp bij hacken'. Beeld: Rob van Barneveld (voor De Correspondent)
Update Leestijd 4-5 minuten In augustus kondigde ik aan te willen leren hacken. Na vier maanden maak ik de balans op. Wat heb ik geleerd? En waarom moet ook jij leren hacken? Eerste hulp bij hacken: de
Nadere informatieWaarom de doorberekeninge n van het CPB misleidend zijncorrespondent
02.03.2017 Leestijd 7-9 minuten De SP zorgt op korte termijn voor de meeste banen, de VVD op lange termijn voor de minste werkloosheid. Tenminste, als je de doorrekeningen van het Centraal Planbureau (CPB)
Nadere informatieArm & rijk in Nederland
Arm & rijk in Nederland Willem Vermeend ARM & RIJK IN NEDERLAND Hoe het echt zit met inkomen en vermogen Uitgeverij Carrera, Amsterdam 2014 2014 Willem Vermeend 2014 Uitgeverij Carrera, Amsterdam Omslagontwerp
Nadere informatieDeel 1. Het voortraject. inkomen en kapitaal
Deel 1 inkomen en kapitaal Het voortraject Met het motto waarmee Thomas Piketty de introductie van zijn boek over de verdeling van kapitaal begint, maakt de schrijver meteen duidelijk waar hij staat als
Nadere informatie"De financiële sector is het probleem,
1 van 5 22-2-2019 07:44 sg.uu.nl "De financiële sector is het probleem, niet de oplossing" 6-8 minuten Investeren in een duurzamere wereld? Als het aan de aandeelhouders ligt, liever niet. Onderzoeker
Nadere informatieHet kapitaal staat weer op de agenda
Het kapitaal staat weer op de agenda PETER DE WAARD 05-11-14, De Morgen Vandaag spreekt de ster-econoom Thomas Piketty de Nederlandse Tweede Kamer toe. Gaat hij politici inspireren tot een hernieuwde strijd
Nadere informatieVrijheid van de een is voorwaarde voor die van de ander
Vrijheid van de een is voorwaarde voor die van de ander Amsterdam, juni 2017 Beste Axel Honneth, Iedere keer als ik in Duitsland ben zoek ik een Duits boek op. Ik ben opgegroeid met de Duitse cultuur en
Nadere informatieEindelijk bewijs: zo komen dictators aan spionagesoftwar e
Aanbe ve ling 11.04.2017 Leestijd 4 minuten Er wordt al jaren over gespeculeerd hoe Europese bedrijven ondanks strenge regelgeving spionagesoftware weten te verkopen aan dictaturen. Al Jazeera vond eindelijk
Nadere informatieNederland heeft niet het beste pensioenstelsel ter wereld. Integendeel
04.11.2016 Leestijd 6-8 minuten Sparen voor de oude dag is een oer- Hollandse traditie die door politici van links tot rechts wordt gekoesterd. Het pensioenstelsel is erop gebaseerd. Maar dat stelsel stoelt
Nadere informatieWerkstuk Geschiedenis Franse Revolutie
Werkstuk Geschiedenis Franse Revolutie Werkstuk door een scholier 2119 woorden 15 april 2004 4,1 38 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding In nu volgend werkstuk ga ik proberen de vraag: Ging het slecht
Nadere informatieUIT personele inkomensverdeling
De personele inkomensverdeling. Bij de personele inkomensverdeling kijken we naar de verschillen tussen rijk en arm, in een land. Omdat we niet alle inkomens in een land individueel kunnen vergelijken,
Nadere informatieF Lees bron 1 en beantwoord daarna opdracht 1.
Opdracht Expert Overheidsbeleid Het crisisteam is samengesteld. Jij bent als expert overheidsbeleid ingevlogen om vast te stellen wat de overheid doet om ruimtelijk ongelijkheid te verminderen. De deskundigheid
Nadere informatieHoe ouders en docenten de ontwikkeling van tieners zoveel mogelijk kunnen stimuleren
Aanbe ve ling 20.12.2016 Leestijd 6-7 minuten De hersens van tieners maken een heel belangrijke ontwikkeling door. De manier waarop dat gebeurt, is erg afhankelijk van ouders en leraren. In zijn nieuwe
Nadere informatieIn deze stad hoeft de witte Amerikaan zich niet te schamen voor zijn geloof (of voor zijn
Re portage 18.08.2018 Leestijd 3 minuten Op zoek naar de ziel van Amerika mocht ik Branson, Missouri niet overslaan, werd mij verteld. In dit druk bezochte vakantieoord voor de witte Amerikaan vloeien
Nadere informatieO ngeveer een jaar geleden verzon ik het drankspel Zuipen met de Zwitsers. Dat gaat. In Memoriam: het Zwitsers bankgeheim
11.06.2015 Leestijd 5-6 minuten Na internationale druk op Zwitserland om hun heilige bankgeheim op te heffen, is het eindelijk zover; het alpenland is van religie veranderd. Niet langer gaan aanvragen
Nadere informatieDrie mythes over de verhoogde btw op jouw boodschappen
Analyse 10.01.2019 Leestijd 7-9 minuten Het lage btw-tarief is verhoogd. Het kabinet wil de opbrengst ervan aan de burger teruggeven, door de belasting op arbeid te verlagen. Het is een op zich zinvolle
Nadere informatie1. Met andere ogen. Wetenschap en levensbeschouwing. De wereld achter de feiten
1. Met andere ogen Wetenschap en levensbeschouwing De wereld achter de feiten Dit boek gaat over economie. Dat is de wetenschap die mensen bestudeert in hun streven naar welvaart. Het lijkt wel of economie
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 6
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 6 Samenvatting door M. 804 woorden 17 juni 2013 5,5 2 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Bronnen Samenvatting geschiedenis Hoofdstuk 6 Burgers en stoommachines,
Nadere informatieCursusgids belastingontwijking. Onderhandelen met de Belastingdienst, u kunt het ook!
Cursusgids belastingontwijking Onderhandelen met de Belastingdienst, u kunt het ook! "Belastingen, leuker kunnen we het niet maken, wel makkelijker". Aldus de slogan waarmee de Belastingdienst ons jarenlang
Nadere informatieHet Nederlandse hbo segregeert de samenleving. Ro erdam doet er wat aan
Onderwijsjournalist Anja Vink maakt een verhalenreeks over ongelijkheid in het onderwijs. Want die neemt toe. Wat kunnen we daaraan doen? Johannes Visser Correspondent Onderwijs 27.05.2016 Leestijd 6-7
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Paragraaf 1.1 t/m , 1.8
Samenvatting Aardrijkskunde Paragraaf 1.1 t/m 1.4 + 1.7, 1.8 Samenvatting door K. 958 woorden 9 november 2013 6,5 13 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Samenvatting aardrijkskunde paragraaf
Nadere informatie1 Een kind was niet altijd een kind
1 Een kind was niet altijd een kind Kind zijn? Levensgevaarlijk! Er is nog nooit zo veel aandacht voor kinderen geweest als in de afgelopen vijftig jaar. Al die aandacht is nieuw, want vroeger deden kinderen
Nadere informatiePraktische opdracht Economie Wat voor rol heeft de opkomende economie van China in de wereldeconomie?
Praktische opdracht Economie Wat voor rol heeft de opkomende economie van China in de wereldeconomie? Praktische-opdracht door een scholier 2129 woorden 18 juni 2006 6,5 45 keer beoordeeld Vak Economie
Nadere informatieLinkse gedaanteverwisselingen
Linkse gedaanteverwisselingen Amsterdam, september 2018 Beste Stephanie Mudge, Tien jaar heb jij aan jouw nieuwe boek Leftism Reinvented: Western Parties from Socialism to Neoliberalism gewerkt. Als je
Nadere informatie7,5. Samenvatting door Lisette 1239 woorden 18 april keer beoordeeld. Geschiedenis. Russische Revolutie
Samenvatting door Lisette 1239 woorden 18 april 2017 7,5 7 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Russische Revolutie Meeste mensen zijn boeren/boerinnen in Rusland Ze waren straatarm, ze wisten niks en ze gingen
Nadere informatieMichiel Verbeek, januari 2013
Michiel Verbeek, januari 2013 1 2 Eens of oneens? De bankiers zijn schuldig aan de kredietcrisis. De huidige economische crisis is het gevolg van de kredietcrisis van 2008. Als een beurshandelaar voor
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 8: Tijd van burgers en stoommachines
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 8: Tijd van burgers en stoommachines Samenvatting door Larissa 665 woorden 18 januari 2016 5,4 5 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Hoofdstuk 8: Tijd van
Nadere informatieZeven dingen die Nederlanders moeten weten om te begrijpen hoe vluchtelingen zich hier voelen
16.11.2016 Leestijd 8-10 minuten Zo n 300 nieuwkomers beantwoordden de afgelopen weken ruim dertig vragen die leden van De Correspondent aan hen stelden. Het grootste groepsinterview ooit met vluchtelingen
Nadere informatiePaperopdracht, Architectuurtheorie, deel 2 Tendensen en vertogen
16 mei 2016 Paperopdracht, Architectuurtheorie, deel 2 Tendensen en vertogen 1965-2000 Vraag 19: Bespreek de kritische stemmen die niet akkoord gaan met de visie dat de architectuur van de Moderne Beweging
Nadere informatieMOMENTUM VOOR ANDERE GLOBALISERING
MOMENTUM VOOR ANDERE GLOBALISERING Monika Sie Dhian Ho, voorzitter van het bestuur van The Broker De Brokerdag op 14 April 2014 Diepe economische crises zijn momenten van politieke waarheid. De geschiedenis
Nadere informatieDit boekje heeft geen inhoudsopgave. U kunt willekeurig waar het u belieft, gaan lezen en er weer mee stoppen.
Inhoud Dit boekje heeft geen inhoudsopgave. U kunt willekeurig waar het u belieft, gaan lezen en er weer mee stoppen. U kunt het boekje natuurlijk ook van voor naar achter uitlezen. Dan zult u merken dat
Nadere informatie25 augustus 2018 Auteur: Jeroen Kester. Onderzoek: lonen en staken
25 augustus 2018 Auteur: Jeroen Kester Onderzoek: lonen en staken Samenvatting Meerderheid merkt niets van economische groei; politiek aan zet Ondanks positieve berichten over de Nederlandse economie,
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3 paragraaf 1 t/m 5
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3 paragraaf 1 t/m 5 Samenvatting door Sven 1427 woorden 12 april 2018 7,7 2 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Paragraaf 3.1 In de wereld van
Nadere informatieToetsvragen Geschiedenis toelating Pabo. Tijdvak 7 Toetsvragen
Tijdvak 7 Toetsvragen 1 In de Tijd van Pruiken en Revoluties hielden kooplieden uit de Republiek zich bezig met de zogenaamde driehoekshandel. Tussen welke gebieden vond deze driehoekshandel plaats? A
Nadere informatieBlijvende onrust op de beurs: hoe nu verder?
Blijvende onrust op de beurs: hoe nu verder? Zoals u waarschijnlijk weet, is de beurs nog steeds bijzonder nerveus en vooral negatief. De directe aanleiding is de tegenvallende groei in China waar wij
Nadere informatieArme landen gebaat bij vrije handel
Arme landen gebaat bij vrije handel De armoede in de wereld kan tegen 2015 gehalveerd worden als de rijke landen hun handelsbarrières verlangen en de buitenlandse hulp verhogen. Ook kunnen de arme landen
Nadere informatieOp deze school is het heel normaal om uit de kast te komen
Opnieuw Re portage relevant 14.12.2018 Leestijd 7-9 minuten Een vijfde van alle lesbische, homoof biseksuele jongeren tussen de 16 en 25 heeft nog niemand in de nabije omgeving verteld over zijn of haar
Nadere informatieDeze variant van het basisinkomen is realistisch en betaalbaar
Vijf jaar geleden was het basisinkomen nog een bijna vergeten idee, nu zijn er meer voorstanders dan ooit. Op de Dag van de Arbeid is het belangrijk na te denken over een concreet en realistisch plan voor
Nadere informatieDe leermachines. Gerard van Winkel.
De leermachines Gerard van Winkel www.gopher.nl Ik ben aan het dagdromen. Filosofeer over de vrije wil. Als je aan tien verschillende mensen vraagt wat ze onder het begrip vrije wil verstaan, dan krijg
Nadere informatieF Lees bron 1 en beantwoord daarna opdracht 1.
Antwoordmodel: Expert Overheidsbeleid Het crisisteam is samengesteld. Jij bent als expert overheidsbeleid ingevlogen om vast te stellen wat de overheid doet om ruimtelijk ongelijkheid te verminderen. De
Nadere informatieSamenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties
Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties Dit hoofdstuk gaat over opstand in Amerika, Frankrijk en Nederland. Deze opstanden noemen we revoluties. Opstand in Amerika (1775). De
Nadere informatieE F F E C T U E E L. augustus 2011-18. Slachtoffer van eigen succes? Hilaire van den Bergh
E F F E C T U E E L augustus 2011-18 Slachtoffer van eigen succes? Hilaire van den Bergh Hilaire van den Bergh werkt bij BCS Vermogensbeheer B.V. te Rotterdam. De inhoud van deze publicatie schrijft hij
Nadere informatieGESCHIEDENIS VOOR VMBO BOVENBOUW 3 VMBO KGT-EDITIE WERKBOEK
GESCHIEDENIS VOOR VMBO BOVENBOUW 3 VMBO KGT-EDITIE WERKBOEK Inhoudsopgave 8 Nederland 1900-191 Module 1 Nederland en Indonesië HET CULTUURSTELSEL NEDERLAND BREIDT ZIJN INVLOED UIT HET NATIONALISME 6 50
Nadere informatieis geweest. Wie klopt er bij ons aan. Hoe is hij vandaag aanwezig? Voor mij draait het daar om. Moeten we daarover denken.
Niet in een stal maar in een grot. Daar werd Jezus geboren. Het is even wennen. We zijn gewend te zingen en te praten over een stal. Maar Palestijnse christenen zeggen: hij werd in een grot geboren. En
Nadere informatieDe Jefferson Bijbel. Thomas Jefferson
De Jefferson Bijbel Thomas Jefferson Vertaald en ingeleid door: Sadije Bunjaku & Thomas Heij Inhoud Inleiding 1. De geheime Bijbel van Thomas Jefferson 2. De filosofische president Het leven van Thomas
Nadere informatieSamenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 1
Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 1 Samenvatting door M. 1184 woorden 8 juni 2013 4 3 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Delphi Hoofdstuk 1 De staat kan wetten maken, regels die voor alle
Nadere informatieKinderen buitensluiten kan dodelijk zijn
Analyse 17.05.2016 Leestijd 6-8 minuten Diep-emotionele wederzijdse betrokkenheid tussen kinderen en opvoeders is nodig om de morele waarden die wij als democratische samenleving voor ogen hebben, door
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Module 3, Welvaart in Amerika en Nederland
Samenvatting Geschiedenis Module 3, Welvaart in Amerika en Nederland Samenvatting door een scholier 583 woorden 8 februari 2005 4,7 21 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Module 3, aantekeningen.
Nadere informatieOp hun knieën blijven ze wachten op het antwoord van Maria. Maar het beeld zegt niets terug.
1950 Het huilende beeld De zon schijnt met hete stralen op het kleine dorpje. Niets beweegt in de hitte van de middag. De geiten en koeien slapen in de schaduw. De blaadjes hangen stil aan de bomen. Geen
Nadere informatieWat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.
Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me
Nadere informatieHet Rastignac-dilemma Minder investeren
IJdele hoop Mijn dochter van 16 speelde laatst Europees Parlement op school. De leerlingen moesten een wetsvoorstel schrijven voor een actueel Europees probleem. Mijn dochter kreeg als onderwerp belastingheffing
Nadere informatie15 november Beste Zuster en Schoonbroeder,
15 november 1925 Beste Zuster en Schoonbroeder, Neemt het niet kwalijk Marie dat ik zo lang gewacht heb met U te bedanken voor uwen brief en het mooie cadeau dat U aan Voskens hebt meegegeven. Het is in
Nadere informatieKan ik er een rekening openen? En 12 andere vragen over de Wereldbank
Explaine r 19.12.2016 Leestijd 8-11 minuten De Wereldbank. Iedereen kent de naam, bijna niemand weet wat er precies gebeurt. En om eerlijk te zijn, wij wisten het ook niet. Dus reisden we naar Washington,
Nadere informatieNederlanders en vooruitgang in ontwikkelingslanden
1 Nederlanders en Nederlanders en Sinds de start van World s Best News in 2016 voert Motivaction een jaarlijkse peiling uit naar de kennis van Nederlanders over. Dit is een verslag van de meest recente
Nadere informatieVictoriaanse tijden op de arbeidsmarkt
Victoriaanse tijden op de arbeidsmarkt Werk Een krimpend legioen van vaste werknemers die alles hebben, een groeiend leger dagloners dat op zichzelf is aangewezen. De tweedeling op de arbeidsmarkt begint
Nadere informatieKLM-vakbond: Canadese topman helpt ons uit de Frans-Nederlandse kramp
KLM-vakbond: Canadese topman helpt ons uit de Frans-Nederlandse kramp 12:56, 10 november 2018 ANP Interview Air France-KLM moet zich richten op de boze buitenwereld, niet op interne gedoe, zegt Bob van
Nadere informatieaarom China stilaan de hoofdrol opeist op het wereldtoneel
aarom China stilaan de hoofdrol opeist op het wereldtoneel van 8 10-08-17 17:06 mo.be Waarom China stilaan de hoofdrol opeist op het wereldtoneel 8-10 minuten Luke Price (CC BY 2.0) Dit jaar was er voor
Nadere informatieDeel het leven Johannes 9: februari 2015 Thema 6: De last van het verleden
Preek Gemeente van Christus, Het is een vreemde vraag, die de discipelen stellen: Heeft hij zelf gezondigd of zijn ouders? Ze zien iemand aan de kant van de weg zitten. Iemand die al vanaf zijn geboorte
Nadere informatieSO 2 Tijdvak I AVONDMAVO 2012-2013. Staat en Natie. Dit SO bestaat uit 37 vragen. 29 openvragen en 8 meerkeuze vragen.
SO 2 Tijdvak I AVONDMAVO 2012-2013 Staat en Natie Dit SO bestaat uit 37 vragen. 29 openvragen en 8 meerkeuze vragen. In de 17 e en de 18 e eeuw ontstond er in Europa een politieke en filosofische stroming,
Nadere informatieOver dit boekje. Na afloop volgen altijd twee vragen: Mag ik de sheets? en Hoe doe ik het Rijnlands?
Over dit boekje Dit boekje vertelt het verhaal dat wij presenteren over de Rijnlandse manier van organiseren. Wij geloven in deze manier van organiseren, maar wij zien ook dat deze manier van organiseren
Nadere informatieNiettemin, blijft de inflatie in de V.S. op een laag niveau en alleszins onder het FED target van 2%.
November 2015 Macro & Markten 1. Rente en conjunctuur : VS Renteverhoging verwacht Recent gaf de Amerikaanse centrale bank indirect aan dat de kans op een renteverhoging in december meer waarschijnlijk
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 Samenvatting door S. 1030 woorden 18 mei 2017 0 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Geschiedenis samenvatting H2 1: Wetenschappelijke Revolutie 17 e eeuw Kenmerken: Observeren
Nadere informatieNieuw Nederlands 4 e editie 4 vwo. Cursus Argumenteren. Hoofdstuk 1 Meningen en argumenten. 1 Meningen
Cursus Argumenteren Hoofdstuk 1 Meningen en argumenten 1 Meningen Opdracht 1 1 Dat concert van die Chinese pianist lijkt me echt iets voor jou. (positief standpunt) 2 Ik weet nog niet of ik meedoe met
Nadere informatieBoekverslag Nederlands La place de la bastille door Leon de Winter
Boekverslag Nederlands La place de la bastille door Leon de Winter Boekverslag door een scholier 1671 woorden 14 januari 2002 6,9 81 keer beoordeeld Auteur Genre Leon de Winter Psychologische roman Eerste
Nadere informatieGAMMA VAKKEN Aardrijkskunde, Economie, Filosofie, Geschiedenis en Maatschappijeer.
GAMMA VAKKEN Aardrijkskunde, Economie, Filosofie, Geschiedenis en Maatschappijeer. Aardrijkskunde Bij NT en NG kiest de leerling in klas 4 tussen Aardrijkskunde of Geschiedenis. SE in klas 5 en 6; CE in
Nadere informatieDe antwoorden zoek ik op in de Bosatlas, en vergelijk ik met Nederland, Japan en Chili. Hieronder zie je waar de vier landen liggen.
Verslag door B. 2368 woorden 20 januari 2014 6,4 17 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Inleiding Het land dat ik voor mijn werkstuk heb gekozen is Marokko. Daar heb ik voor gekozen omdat ik het een prachtig
Nadere informatiesamen sterker Samenvatting verkiezingsprogramma Samen sterker - kansen voor iedereen
samen sterker Samenvatting verkiezingsprogramma Samen sterker - kansen voor iedereen Voorwoord Alexander Pechtold 1 Het gaat goed met Nederland. In ons land wonen de gelukkigste, gezondste en best opgeleide
Nadere informatieDAGELIJKS, MAAR VOORBIJ DE WAAN VAN DE DAG
HET MANIFEST. DAGELIJKS, MAAR VOORBIJ DE WAAN VAN DE DAG De Correspondent wil wel actueel zijn, maar niet meedeinen op de waan van de dag. Het laatste nieuws is overal en altijd gratis toegankelijk: daar
Nadere informatieDe klassieke tijdlijn
De klassieke tijdlijn In de lessen geschiedenis heb je waarschijnlijk al gehoord over de tijdlijnen, of de historische periodes en waarschijnlijk ook over exacte datums zoals 476. In dit documentje kom
Nadere informatieDe wereld is in betere staat dan we denken
Technologie & Innovatie - Bilderbergconferentie 2019 Anna Rosling Rönnlund, co-founder Gapminder Foundation en co-writer Factfulness: De wereld is in betere staat dan we denken De wereld staat er beter
Nadere informatieFilmverslag Nederlands De tweeling
Filmverslag Nederlands De tweeling Filmverslag door een scholier 1926 woorden 10 maart 2005 6,6 402 keer beoordeeld Vak Nederlands De tweeling 1. Verklaar de titel van de film. De titel van de film is
Nadere informatieSteunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting
Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting Feiten en cijfers ja Neemt de inkomensongelijkheid tussen arm en rijk toe? Toelichting: Een vaak gehanteerde maatstaf voor
Nadere informatieMiljoenennota in begrijpelijke taal
Samenvatting Miljoenennota in begrijpelijke taal D66 krijgt het voor elkaar 20180920102008_1837.adpro.indd 1 9/20/2018 10:20:25 AM Wat is de Miljoenennota? 2 Elk jaar presenteert de minister van Financiën
Nadere informatieVerslag college 1: Democratische waarden onder druk?
Verslag college 1: Democratische waarden onder druk? In de collegereeks Democratie en burgerschap, georganiseerd door ProDemos en de Universiteit van Amsterdam, kijken we naar de huidige stand van zaken
Nadere informatieWerkstuk Economie Arbeidsverdeling rijke en arme landen
Werkstuk Economie Arbeidsverdeling rijke en arme landen Werkstuk door een scholier 2302 woorden 19 februari 2000 5,6 374 keer beoordeeld Vak Economie Inhoudsopgave 1. Inleiding en vraagstelling 2. Werkwijze
Nadere informatieDe groei voorbij. Jaap van Duijn september 2007
De groei voorbij Jaap van Duijn september 2007 1 Een welvaartsexplosie Na WO II is de welvaart meer gestegen dan in de 300 jaar daarvoor Oorzaken: inhaalslag, technologische verandering en bevolkingsgroei
Nadere informatieSpirit AeroSystems Holdings Inc.
TIP 3: Spirit AeroSystems Holdings Inc. Beurs Land Ticker Symbol ISIN Code Sector New York Stock Exchange Verenigde Staten SPR US8485741099 Industrial Goods - Aerospace/Defense Products & Services Spirit
Nadere informatieTIJD VAN PRUIKEN EN REVOLUTIES
TIJD VAN PRUIKEN EN REVOLUTIES Hoofdstuk 4 PARAGRAAF 4.1 Pruikentijd Standenmaatschappij De verlichting VERVAL EN RIJKDOM In de 17 e eeuw was Nederland het rijkste land ter wereld Van stilstand komt achteruitgang
Nadere informatieDe geschiedenis leert: wat de Grieken willen is heel redelijk (en wat de Duitsers willen hypocriet)
Opnieuw relevant Analyse 10.05.2016 Leestijd 9-12 minuten Moeten we de Griekse schulden kwijtschelden? Dat is weer de vraag binnen de Eurogroep. Wie de geschiedenis erop naslaat leert al snel dat kwijtschelding
Nadere informatieF r a n c i s c u s. v a n. Leven met aandacht. w e g D e. Erfgoed Congregatie Zusters Franciscanessen van Oirschot
Leven met aandacht Erfgoed Congregatie Zusters Franciscanessen van Oirschot w e g D e v a n F r a n c i s c u s 2 Leven met aandacht Inhoud 1 De weg van Franciscus 9 2 De oprichting van de congregatie
Nadere informatieBBP Inflatie Lopende rekening Werkloosheid Europa 2,0 0,1 0,8 3,3 2,8 2,1 0,4 0,8 1,0
Prognose IMF voor Midden-Europa en de Balkan Jan Limbeek Twee keer per jaar, in april en in september of oktober, publiceert het IMF zijn World Economic Outlook, waarin het zijn economische verwachtingen
Nadere informatieROBIN HOOD EN ZIJN VROLIJKE VRIENDEN
ROBIN HOOD EN ZIJN VROLIJKE VRIENDEN ond het einde van de twaalfde eeuw regeerde de goede koning Richard Leeuwenhart over Engeland. Toen hij koning werd, was de schatkist leeg en waren de knagers arm en
Nadere informatieDrie doorbraken waarmee we direct onze CO2- uitstoot kunnen verminderen
Voorpublicatie 30.03.2017 Leestijd 6-7 minuten Het kan je niet zijn ontgaan: onze CO2-uitstoot moet snel omlaag om klimaatverandering tegen te gaan. Goed nieuws: er zijn afgelopen tijd drie wetenschappelijke
Nadere informatieDeel 9/12. Leer je invloed effectief aanwenden om je doelen te bereiken
Beantwoord eerst de volgende vragen: 1. Welke inzichten heb je gekregen n.a.v. het vorige deel en de oefeningen die je hebt gedaan? 2. Wat heb je er in de praktijk mee gedaan? 3. Wat was het effect op
Nadere informatieGeschiedenis Amerika en Frankrijk in de tijd van pruiken en revoluties: een overzicht. Een les van: Bor
Geschiedenis Amerika en Frankrijk in de tijd van pruiken en revoluties: een overzicht. Een les van: Bor Terugkijken: Bij de ene revolutie ontstaat een nieuw en onafhankelijk land. Vrijheid is voor de inwoners
Nadere informatieVerschil tussen arm en rijk is verkleind
Onderzoek Nederlandse topinkomens in de twintigste eeuw Verschil tussen arm en rijk is verkleind Emiel Afman is student aan Université de Paris 1 Panthéon Sorbonne en was ten tijde van het onderzoek als
Nadere informatieSectorwerkstuk Economie Economische crisis
Sectorwerkstuk Economie Economische crisis Sectorwerkstuk door A. 2214 woorden 2 februari 2013 6,6 119 keer beoordeeld Vak Methode Economie Pincode Deelvraag 1: Wat zijn de oorzaken van de Economische
Nadere informatieOnze incassoindustrie: eerst maken we schulden tot 2,5 keer hoger, dan sturen we dure hulpverleners
Analyse 23.01.2017 Leestijd 7-9 minuten Na zijn tussenkomst kan een kleine schuld gemiddeld tweeënhalf keer groter worden: de deurwaarder. Als érgens uit blijkt hoe bizar schulden in Nederland geregeld
Nadere informatie