DOARPSBLÊD FOAR WYTGAARD

Transcriptie

1 '-"ti I 91 DOARPSBLÊD FOAR WYTGAARD

2 3 Dorpsblad "It Havenpypke" 27e jaargang, no.159 juni/juli '97 Verschijnt 6 keer per jaar Redactie-adres: Meekeshof 77, 9089 BD fvytgaard, tel. : Redactie: Joz.B.Roorda E. de Jong M.Hoekstra-Siemon~na G.Jaspers-Mollet A.Hofstra H.Boomsma Administratie: (Ook voor adreswijzigingen, opzeggingen, aanmeldingen). A.Hofstra, Meekeshof 77,9089 BD Wytgaard, tel. : Abonnementen: F20,- per jaar. Overige abonn. F25, - per jaar. Buitenland:F32,50 per jaar en losse nrs.:voor leden F2,- en voor niet leden F4,-. Betaling:via jaarlijkse toe gezonden acceptgirokaarten. 4 Van de redactie 5 Burgerlijke stand 7 In Memoriam 8 Ta Oantinken 13 Dorpsbelang 16 Ingezonden 20 Initiatiefgroep rlindmol enpark 24 Omke Wopke 27 L.M.K. 31 Volleybal ver. 32 Schoolnieuws 35 In petear mei.. J8 Lezers schrijven 42 Oant No Ta 45 Herke 48 Rein Jonker 55 De Boerinne 58 Ingezonden 60 Societei t Klaver Aas 69 Plattelandsvrouwen 75 Agenda 76 Weekenddiensten De redactie is niet verantvloordelijk voor de inhoud van ingezonden kopi j. Naam en adres van de inzender dient altijd bij de red. bekend te ~ijn. INZENDEN KOPIJ VOLGENDE NUMMER Vó6r 1 augustus

3 VAN DE REDAKTIE. 4 De renovatie van de woningen aan de Buorren is bijna voltooid en ons dorp heeft een mooi en kleurrijk aanzien g ekregen. Ook de heropening van het café Omke ~iopke (voorheen café Hoekstra) draagt hiertoe bij. Het voormalig gemaaltje aan de Fopma's Reed zal er binnenkort ook kleurig en keurig bijstaan. En het dorp groeit, zie maar naar de nieuwe wonlngen die allemaal bewoond gaan worden. Nog enkele weken en de vakantie breekt weer los, de schooljeugd Zlt nu midden in de schoolreisjes, sportdagen en examens en de bouwvakkers proberen de geplande bouw voor de bowvvakvakantie klaar te hebben. Ook de redactie moet nog een klus klaren. nl. de informatiegids. Alle besturen (voor zover bekend) krijgen binnenkort een brief, deze graag terugsturen met de nodige informatie. Mocht er nog een nlew'le vereniglng zijn ontstaan graag di t even doorgeven zodat wlj in het volgende nummer alle lezers weer kunnen informeren over alle verenigingen, middenstanders en clubs. Ook r"i1 ik de agenda nog even onder de aandacht brengen. Het is nl. zo; hebt u een datum voor b.v. een vergadering of feestavond o.i.d.: bel even. Het is zo sneu als je iets organiseert en er is op dezelfde avond iets anders te doen. Voorkom als bestuur jezelf en je club een teleurstelling en bel Verder wens ik iedereen veel leesplezier en een fijne en zonnige vakantie toe. /fhs.

4 ~ ,- BUPJll!rljj e " an~ 5 Overleden: 6 Juni: Sjoerd Mulder op de leeftijd van 78 jaar te Wytgaard. Onze gedachten gaan uit naar de nabestaanden. Verhuisd: Mevr. R.de Vries-Ram en haar dochter Jeanette van Meekeshof 21 naar A. Cathstrjitte 8. Faro. L.de Bruin van Fopma's Reed 12 naar Meekeshof 18. Nieuwe bewoners: Willy de Bruin, Fopma's Reed 12. Frans Dooper en Ingrid Terpstra, Fopma's Reed 28. Welkom. Nieuw abonnee: Hedwig Spoelstra en Sybren Bakker, de Finne 13. Rolf Zimmermann, Meekeshof 25. Frans Dooper en Ingid Terpstra, Fopma's Reed 28.

5 7 IN MEMORIAM: JOOP KRAFT. In zijn woonplaats Dokkum overleed vorige maand onze ouddorpsgenoot Joop Kraft. Joop werd geboren op 29 mei 1923 in Greonterp. Toen hij in 1953 een vaste aanstelling kreeg als tankauto-chauffeur bij de C.C.F. in Leeuwarden, kocht hij het huis van wijlen C. Hoeben op de Ploffebuorren. Na een grondige verbouwing betrok hij in 1954 deze woning met Trees Bootsma uit Blauwhuis, waarmee hij kort tevoren was getrouwd. Ze kregen er 3 kinderen: Piet, Harijke en Susan. Joop reed ruim 32 jaar bij de Condens en kwam in 1985 in de VUT. Hoewel de familie Kraft met plezier op de Hegedyk woonde besloten ze in februari 1993 naar Dokkum te verhuizen om dichter in de buurt van de kinderen te wonen. Eind 1996 openbaarde zich bij Joop een ongeneeslijke ziekte, waaraan hij op 12 mei overleed, bijna 74 jaren oud. Vanaf deze plaats wensen wij de familie Kraft heel veel sterkte toe.

6 8 TA OANTINKEN: SJOERD MUIJ)ER Doe 't hy begj in maart sa unferwachts nei it sikehûs rekke, wie i t al slim yn 'e war. Wer thûs woe it ek net opknappe. Nei trije moannen fersoarchjen troch frou en bern hat er it freedtenacht seis juni oerjûn. Sûnder Sjoerd, wy sille him misse, dizze doarpman. \'iant ~"êr hy 'die, 'daard it oars troch syn fleurige wize fan meid'daan, lykas tiisdeitemoarn by it sjongen yn 't Kleaster. Mar nammenste mear is dat ferlies dan ek foar harren dy 't him sa nei wiene. Hy 'die it midpunt as man, heit en foar de pakesizzers. Mei him der by 'die it gesellich. Sjoerd syn libben begûn te Bartlehiem yn Mar de hüshalding ferhuze nei de Bearehûskes oan de strj i t'dei Onder Wirdum. De kening fan de greiden, dy titel soe ek wol by him passe. As jonge al koe er alle stikken lan fan lt ald- en nijlàn. Hy halde fan de natoer en syn ~rk lei letter dan ek by de boer. Lytsfeint by Tinus van Dijk oan 'e S'dette, by Bartele Santema en op Oenema State by Yselstein. Nest dat ~rk ek noch molkride en sadwaande altyd ûnderweis. Mar hy hie soms mear bern op de wein as molkbussen! Yn jannewaris 1948 troude er mei Hiltsje Terpstra en setten har te wenjen yn't alderlike hûs. Letter ferhûzen hja nei Wytgaard oan de Fopma's reed en de leste jierren yn de nijbou oan de Arnold Cathstrjitte. Dêr tegearre noch noflike jierren han. Mar de gouden troudei mocht er lyk'dols net belibje. Hy hie it sa graach 'dollen. Doe yn de fyftiger jierren de mechanisaasje op gong kaam, slagge it Sjoerd om selsstannich te ~rden en in leanbe

7 9 driuw op te setten; hy wie undernimmend. Har sa sil er him sels ek wolris tsjinkommen wêze, want om earst om himsels te tinken paste net by syn ynstelling en gefoel. De minsken dy hy dan sa trof en wat er sa al meimakke. wie net in bytsje..it lei Sjoerd om dêr jierren letter noch oer te fertellen, want hy hie in skerp ferstàn en unthàld en koe in protte minsken. De leste jierren dat er wurke wie by Lankhorst yn Snits. Sjoerd Mulder syn libben hat warber west op hokker mêd it ek mar wie. Der is him jun, mar ek moast er wer ófstean. Wy tinke dan oan Baukje, lytse Douwe en de twilling. Mar ek sjongende hat syn libben west. Hy hàlde fan musyk en de harmonika wie syn ark. Yn hoefolle sjongspullen en revuen hat Sjoerd net in sjongende rol spile? Fakentiids mei syn susters, dat allegear meikrigen fan hus ut. Hy lit ûs no noch neigenietsje mei: do, ja do bist' er myn famke! Sa soe der oer dizze folksman noch hiel wat te skriuwen wêze. Mar elk sil him yn i t oantinken hàlde sa as men Sjoerd Mulder meimakke hat. Tiisdeitemiddei de lade juni hearden wy de Wurdumer klokken lieden. It lud gong oer it gea wer Sjoerd syn libben lei. Op it hof dêre, wêr 't ek syn leafsten lizze, is no ek syn rêstplak. J. Roorda

8 10 By it ófskie fan Sjoerd De Tiid sei: it is tiid. Mar foar us fiersten te betiid. Want syn ferhaal wie noch net ut! Dérfoar naam hy altyd de tiid. En dan stie alles lusterjend stil. Sjoerd ferstie syn tametten tiid. Dér wie syn fertellen op makke. Fan wikseljende känsen en kanten. Syn wei hie suver alles al rakke, En stie it skerp yn syn ûnthäld. Sa joech er syn tiid gestalte. Koartswyl en fleur, dat koe hy risse, It rûn mei, in stik fan syn wêzen. Tenei sil' wy dat allegear misse. Ek dat djip gefoel fan rjucht en plicht. Hy komponearre syn e~gen: Libbenssymfony. Sa sil lang, Dat noch yn ÛS oantinken bliuwe. Syn leafde foar musyk en sang. En sa hat er mannichien fermakke. DOUWé wit it noch: yn dy jongesjierren, UndeL~leis by 't winterdei nei skoalle ta. Us lytse, kàlde, knoflike hantsjes, Woe hy dan by him yn de bûse ha. Sa wie doe al, dizze Sjoerd.

9 13 Feriening Doarpsbelang Wytgaerd Taakverdeling bestuur Een oplettende lezer was al opgevallen dat in het vorige Havenpypke de nieuwe taakverdeling binnen het bestuur ontbrak. Hierbij alsnog het overzicht: E. Nutma:voorzitter, , begeleidingscommissie SVK,Samenwerkende Bewonersorgani satie Leeuwarden, Trekkersgroep en contact Hierderswerk groep. mw. J. v.d. Haak: vice-voorzitter, , speeltuin, Trekkersgroep, volleybalveld en bezoek nleuwe bewoners. mw. T. Jonker: secretaris, , bezoek nieuwe bewoners, contactpersoon wijkpolitie speel tuin en volleybalveld W. Wolters: penningmeester Doarpsbelang en Havenpypke, H. Wijnalda:notulist, , groen- en straatonderhoud, controle straatverlichting en Hierderswerkgroep mw. J. Koster:opstellen jaarverslag en algemene werk zaamheden, mw. L. Miedema: algemene werkzaamheden Prijsvraag provincie Friesland; kwaliteit vanuit de kern De Trekkersgroep aangevuld met Gr. Bergsma heeft zich flink ingespannen voor de inzending van de prijsvraag. Jammer voor ons en eigenlijk het hele dorp is, dat wij niet in de prijzen zijn gevallen. De tentoonstelling van alle inzendingen in Terherne was zeer interessant. Wat opviel was dat onze inzending goed mee kon komen. Op 24 juni is onze uitwerking in de Twirre na 9.00 uur 's avonds te bezichtigen.

10 14 Toekomstvisie voor het dorp De Trekkersgroep betrekt de uitkomsten van jullie inbreng op de jaarvergadering voor verdere uitwerking van de Toekomstvisie. Het ligt in de bedoeling van de Trekkersgroep omstreeks de Merke de concept-visie voor iedereen ter inzage te leggen. Tijdens de Merke kunt u daarover met de andere dorpsbewoners praten. Daarnaast komt er nog een inspraakavond, dit zal te zijner tijd bekend worden gemaakt. Standpunt windmolens Het bestuur van Doarpsbelang is positief over windenergie als een schone vorm van energieopwekking. Dit standpunt hebben we tot aan de informatie-avond in Wirdum duidelijk gemaakt. Nu is er een concrete aanvraag voor 10 molens bij Wytgaard. Daarnaast is er een actiecomité tegen de windmolens. Gezien de huidige situatie zijn wij van mening, dat wij hierover publiekelijk niet een standpunt in kunnen nemen. Reden is dat in ons dorp zowel voor- als tegenstanders wonen. Wanneer wij hierin een keus maken, zal dit altijd ten koste van de ene of de andere groep gaan. Dat lijkt ons niet een goede zaak. Overleg met de wethouder De gemeente Leeuwarden heeft een nieuwe aanpak voor de wijken en dorpen bedacht. Nieuw daarin is dat de wethouder naast overleg met Doarpsbelang, ook graag de bewoners van Wytgaard de mogelijkheid biedt over allerhande zaken te praten. De wethouder De Jong komt op 24 juni in Wytgaard, vanaf bent u welkom. Volleybalnet/basketpaal Zoals de meeste jongeren in ons dorp al hebben gezien, hebben wij een basketpaal en volleybalnet aangeschaft voor iedereen. Wij hopen dat vele inwoners hier gebruik van zullen maken. En dat de jeugd zelf toeziet op het voorkomen van vernielingen aan de nieuwe bezittingen. Daarom veel speelplezier.

11 15 Activiteitenprogramma Wytgaard De gemeente maakt elk jaar een overzicht van de geplande werkzaamheden in ons dorp, dat hieronder staat vermeld. * bestrating nieuwbouw; na oplevering nieuwe huizen. * Brédyk, Hegedyk; ombouw parallelweg tot fietspad * kolkenzuigen in februari * veegauto in febr. apr, juni en aug. * regulier wegonderhoud 16 t/m 20 juni en 1 t/m 5 dec. FEESTKOMMISJE 75 JIER DOARPSBELANG WYTGAARD. Yn i t j ier 2000 bestiet Doarpsbelang Wytgaard 75 j ier. Dit moat in grut feest wurde foar alle bewenners en àldbewenners. Foar it organisearjen hjirfan is in Feestkommisje yn it libben roppen, dy't bestiet ut de folgjende persoanen: Monique Tekstra, Jan Jorna, Durk Boonstra, Menno Deelstra, Tsjerk vd.meer, Froukje Andringa. No't jim witte hwa't yn dizze kommisje sitte, wit j im wer't jimme terjochte kinne mei ideeën. (En ek dl'laan hjer!!! ) De "feestploech" hat al in pear kear fergadere, en al hwat leuke dinkjes betocht, sa as bygelyks: - It organisearjen fan in reünie. It opfieren fan in revue, foar en troch Wytgaarders. (Op dit stuit binne wy ek op syk nei in revue-skri uw(st)er). Datum fan it feest: 3 juny It iepenjen fan in bankrekkennûmmer, spesjaal foar lt feest. Yn it folgjende Havenpypke wurdt dit nûmmer bekind makke. (Kin jim alfêst garje)!!! Yn jannewaris fan itselde jier 2000 in feest alinne foar minsken ut Wytgaard. (ideeën wolkom)!!! Wy begjinne no ek al adres-listen oan te lizzen, en nije as feroare adressen kin jim kwyt by Monique. Praat der oer en jow it ien en aar troch oan de kommlsje, dan meitsje wy der mei syn allen in ûnferjitlik feest fan.

12 16 INGEZOIDEII I'linden waaien! I Zolang de mens bestaat zal ze ontdekt hebben dat de wind energie kan leveren. Voor de wind gaat alti jd gemakkelijker dan andersom en hoe harder het waait, hoe groter het verschil. De fietser, de schaatser en zelfs de wandelaar weten ervan mee te praten. We ondervinden het dageli jks. Vooral vroeger hadden velen met de wind te maken vanwege hun beroep en hadden daardoor brood op de plank. Denk aan de skûtsjeskippers van weleer. Of de korenmolens, die het meel maalden. Nu nog om de recreant te laten zien hoe onze voorouders ook al techniek en windenergie wisten te combineren. De houtzaagmolens worden zo hier en daar nog in stand gehouden, voorheen was het een industrie. De watermolen, spinnekoppen, tjaskers, de windroos enz. werden door de wind aangedreven om het waterpeil in de hand te houden. Maar ook de moderne techniek maakt gebruik van de wind en wel om elektrische stroom op te wekken, die weer energie kan leveren. De bron; de wind, kost niets en wanneer waait het niet in onze streken? Zo kwam de windenergiemolen in opmars. Vooral ook doordat de overheid er geld in stak met subsidies. Europees geld voor "schone" energie, want dat is het parool in deze tijd. Vooral nu overal milieuvervuilende gevallen uit het verleden worden ontdekt. Om dat weer in het reine te krijgen, kost de overheid of de vervuiler nog veel meer. De windgevoelige gemeenten, bij de kust langs, zijn al jaren in de weer en hebben een windenergiebeleid opgezet. De molens draaien er daar al lustig op los. Maar de Vlindenergie "goarre" (tijdelijk modeverschijnsel) zoals sommigen (tegenstanders?) het betitelen, verplaatst zich ook al naar midden Friesland. Zo ook naar onze gemeente,

13 17 het overheidsgeld lokt. We weten het, de gemeente heeft anders geen plaats dan langs het spoor in het Wytgaarder aldlan. De eerste berichten hierover verschenen alweer een jaar geleden. De Frigem, onze energiegigant en de landeigenaren/gebruikers zouden geen goede ondernemers zijn als deze geboden kans niet serieus zou worden onderzocht. Uitgebreid is er een studie van gemaakt en plannen opgesteld, met als stimulans de gemeentelijke overheid. Wie windenergie zaait zal storm oogsten! Bij het openbaar maken van de plannen, kwam ook de tegenactie op gang. Inspraak is dat, een democratisch recht. Zelfs over de gemeentegrenzen, tot ver uit de omtrek komen bezwaren tegen het opzetten van dit windenergiemolenpark. Hoorzittingen waar voor en tegens breedvoerig worden besproken zijn al gehouden en er zullen zich nog heel wat gemoederen mee bezighouden. De bezwaren zij legio: horizonvervuilend, het past niet in het landschap (waar wel?) Het zou misschien kunnen wennen als er geen beweging in zat. Maar deze molen moet altijd draaien, wil aan het doel beantwoord worden. Dus flikkering (slagschaduw) wordt als overlast naar voren gebracht en geluidsoverlast is ook niet denkbeeldig. De hoogte is ook een strijdpunt; hoe hoger, hoe meer capaciteit. De laatste vinding: met de ballon nog hoger de lucht in! De vogels zullen dan niet in de gevarenzone terecht kunnen komen Hoge molens vangen veel wind! Anderen vinden de economische betekenis te gering, te duur in opzet, door subsidie (gemeenschapsgeld) moge 1ijk gemaakt. Zo zien we voor en tegen. Is hier een compromis mogelij k of moet de hoogste gerechtelij ke instantie de knoop doorhakken? Degenen die er zo nauw bij betrokken zijn, gaan nog een spannende tijd tegemoet. Haar wi j allen zijn toch benieuwd naar de afloop van het Wytgaarder windenergiepark. J.R.

14 20 INITIATIEFGROEP WINDMOLENPARK WYTGAARD. VERKLARING. De afgelopen weken is plotseling een discussie ontstaan over de bouw van tien windturbines bi j Wytgaard. Het aantal bezwaarschriften die bij de gemeente Leeuwarden zijn ingediend, is ook voor ons een verrassing. Aan dit plan is in alle openheid immers meer dan een jaar gewerkt door de initiatiefnemers: FRIGEM Energiediensten en zes veehouderijbedrijven uit de streek. Het past in provinciaal beleid en in dat van de gemeente Leeuwarden, waarover allerlei media hebben bericht. Niemand van ons heeft ooit geheimzinnig gedaan over dit windpark. Niettemin willen wij serieus op de bezwaren ingaan. Waar gaat het om? Windpark Wytgaard omvat volgens het plan tien rustig draaiende windturbines met een mast van vijftig meter en wieken van 24 meter. Het kan zes Megawatt stroom leveren. voldoende voor vijfduizend huishoudens (Fryslan telt huishoudens). De feiteli jke betekenis is groter. Met windenergie is de 'top' van ons energieverbruik op te vangen. Daar hoeven geen vervuilende centrales voor te draaien. En deze tien molens, strak in lijn geplaatst, maken dertig kleine turbines met sneldraaiende wieken. her en der in het landschap. overbodig. De turbines worden geplaatst langs het spoor en de nieuwe rijksweg. Het landschap is in die omgeving nogal veranderd: tussen akwaduct Grou en Avéroflat ligt nu een vierbaansweg en een spoorbaan. en er staan hoogspanningsmasten. Windturbines verstoren dit beeld niet. Technisch behoren de turbines tot een nieuwe generatie. Ze zijn afzonderlijk regelbaar, waardoor een optimaal rendement gemaakt kan worden. Ook kan hierdoor de hinder voor omwonenden worden beperkt. De exploitatie komt in handen van mensen en instellingen uit de eigen omgeving. De lokale economie wordt hier mede door gediend. Gezien deze vernieuwende opzet is de Europese Commissie bereid dit

15 21 windpark met subsidies te steunen. Bezwaren Tegen de plaatsing ZlJn drie soorten bezwaren geuit. 1. Een technisch bezwaar in verband met de zender bij Jirnsum. Dit is op te lossen. 2. Directe vrees voor hinder bij enkele omwonenden, die verstoring van het uitzicht en hinder van geluid en schaduwen verwachten. De hinder is tot een minimum te beperken, verandering van uitzicht niet. 3. Weerstand tegen hoge turbines op deze plek, gezien de invloed op het aanzien van het landschap. Inderdaad, het Friese landschap verandert, ook door windturbines. Zulke veranderingen zi jn echter niet nieuvi. Acht eeuwen geleden werden in vrij korte tijd tientallen kerken met torens gebouwd. Honderd jaar geleden verrezen in vri jwel alle dorpen zuivelfabrieken met hoge schoorsteenpijpen. Windturbines zijn van deze tijd, en ze horen dus bij het landschap van onze generatie. Juist om dit landschap te beschermen tegen 'wildgroei' met tientallen losse molens is voor de concentratie op een kleine oppervlakte gekozen. Dit lijkt ons het beste alternatief, als deze provincie tenminste ernst wil bli jven maken met de produktie van schone energie uit wind. \'lant als dit hier niet gerealiseerd kan worden, waar dan wel? üve rigens, duurzame energie-produktie draagt bi j tot een schoon imago van Fryslàn. Dat is van belang voor allerlej sectoren van de Friese economie. Conclusie Wij blijven van mening dat het Windpark Wytgaard een goed project is. Het verdient steun van wie gelooft in duurza me, schone vormen van energieproductie. ihj blijven ook bereid tegenover iedereen de informatie te vers~hc,t:ten die voor een goede beoordeling van dit project nodig is. Momenteel is Windpark Wytgaard 'in procedure' bij de gemeente Leeuwarden. Wij ~vachten de verdere besluitvor

16 22 ming af. Ondertussen blijven wij bereid tot een gesprek met iedereen die open met ons van gedachten wil wisselen. Wytgaard, 15 mei 1997 Initiatiefgroep Windpark Wytgaard. Voor nadere informatie kunt u bellen met W. Jongbloed, ltlytgaard ( ), K. Reitsma, ltlytgaard ( ), of voor technische details met A. van der Weiden van FRIGEM Energiediensten ( ). Een goed milieu begint bij jezelf: Windmolens in Wytgaard Het hee ft mij geschokt hoe weinig deze slagzin voor een heleboel mensen in lijkt te houden. Zodra er een kant en klaar bezwaarschrift onder je neus gehouden wordt, waarin het gaat om slagschaduw in de achtertuin, in plaats van over slagzinnen voor het leven, wordt er grif een handtekening gezet. En waar ging het nu ook alweer om? Om energievoorziening: stroom en warmte. Dit kun je op verschillende manieren krijgen: via kernenergie, maar daaraan kleven grote bezwaren, als het misgaat kost dat levens nu en in de toekomst, en er is geen oplossing voor radio-actief afval. Er is ook olie en gas, maar dit zijn voorraden die op een gegeven moment, niet voor wie nu leeft maar voor de generaties die na ons komen, uitgeput zijn; en op dit moment zorgen ze voor luchtvervuiling en bodemverzakking-. Windenergie is hiervoor een schoon en ongevaarlijk alterna tief. Ik zou er trots en blij om zijn als ik straks woon in een dorp in een gemeente die een aantal heeft geleverd in de ontwikkeling hiervan; deze tien molens zouden stroom kunnen leveren voor 5 à 6000 huishou dens. Tegenwoordig is het mo gelijk om op windmolens senso ren te plaatsen, die ervoor zor gen dat de molens stilstaan bij windkracht 2 of 3 omdat dat erg veel hinderlijk lawaai ver oorzaakt en weinig stroom ople vert en ook en sensor om ze stil te laten staan als de zon en de wieken op een zodanige manier slagschaduw veroorzaken dat het teveel overlast geeft. Dus ik zou zeggen laten we nou maar met een beter milieu bij onszelf beginnen, door molens te plaatsen, hier langs het spoor, de hoogspannningsmas ten en die stinkende, lawaaieri ge snelweg tussen Wirdum en Wytgaard. Jerien van den Haak, Wyt gaard. Overgenomen uit de Mid-Frieslander

17 24 OMKE WOPKE. Het \Vas maart 1996 dat Hendrik Kuiper en Janke Terpstra op een reünie van vrienden hoorden dat het café in Wytgaard te koop \Vas. Ze waren al een tijd op zoek naar een dergelijke gelegenheid. Ze beseften dat er heel \Vat zou komen kijken om aan de strenge eisen te voldoen die de \Vet stelt. Een gesprek met Dorpsbelang maakte hen \Vel duidelijk dat er behoefte \Vas aan een dorpscafé en op de verjaardag van Durk Hoekstra Herd de koop gesloten. Ze verhuisden tijdens de merke en van september tot januari dit jaar \Verd er druk verbouhd. De oudejaarsavond Herd al een beetje gevierd: op het beton, temidden van bouvmaterialen en zonder venlarming Herd het toch gezellig toen verscheidene dorpsbevloners even khamen aanlopen. Deze zomer Horden de venvarmingsunits geïnstalleerd. Daardoor zal de lucht in het gehele pand zes keer per uur geheel ververst Horden. Dan kan ook de bovenzaal ingericht vjorden voor vergaderingen en parti j en. Hendrik en Janke zitten dus nog vol met plannen. Zo Hillen ze ook een slijterij openen Haar bovendien allerlei snuisterijen te koop zullen zijn zoals kleine cadeautjes, felicitatiekaarten en als service strippenkaarten voor de bus. Suggesties voor andere artikelen zijn zeer Helkom. In de verdere toekomst staat nog de inrichting van een keuken op het programma. Ook hiervoor gelden ZHare Hettelijke eisen waaraan voldaan moet Horden. Nadat Dorpsbelang al in maart had vergaderd is het café op 1 mei officieel heropend. Dit Has een succes, I,ant zeker vierhonderd gasten zi jn aanhezig geheest om dit heuglijke feit mee te vieren. De kastelein hoopt dat de verschillende verenigingen de Heg naar het café zullen,,,,eten te vinden. Aan bepaalde Hensen Hil hi j graag voldoen. Hendrik Kuiper, zoon van de burgemeester. heeft zi jn jeugd grotendeels in Mantgum doorgebracht. Na de middelbare school te Leeuwarden ging hij naar de Hotelschool te Heerlen. Heer dan achttien jaar was hi j werkzaam in het

18 25 Oranjehotel te Leeuwarden. Janke Terpstra, afkomstig van Warstiens en opgegroeid in Drachten, was werkzaam in de verzorging. Verdrietig genoeg is haar man op veel te jonge leeftijd overleden en bleef zij samen met haar zoon Bouke achter. We hopen dat deze enthousiaste mensen zich thuis zullen voelen in ons Wytgaard en wensen hen een succesvolle toekomst toe. De naam van het café "OMKE WOPKE" is afkomstig van het bekende Friese liedje, vaak te horen op Omrop Fryslàn. Andries Miedema. v.l.n.r.: Hendrik Kuiper - Bouke en Janke Terpstra.

19 1r(Q) ITIl II\0/ If ITIlugiiITIlg "LYTS MAR KRIGEL" OPROP FAN LYTS MAR KRIGEL 27 Sa't jimme wol witte hat L.M.K. bûten de spilers om, ek altyd noch in soad minsken nedich, lykas foar grime, 1 jocht en lûd, klaaiing, attributen, mar ek foar dekór- bou. En foar dit lêste, sykje,vy no in oantal minsken dy't it aardich fine om soks te dwaan. Ek it untwerpen 1S hjir fansels in ûnderdiel fan. Dit giet altyd yn oerlis mei de regisseur, dy't bepaalde dingen oanjout, dy't er perfoarst nedich hat. Dêromhinne kin de dekórman/ trou in dekor ûntwerpe dat past by de sfeer en de tiid lrlèryl1 it stik spilet. Om hjir goed yn thûs te reitsjen is der in mooglikhe1d om in kursus "dekorûntwerp" te dwaan dy't meastentiids oan'e begjin fan it nije winterskoft begjint (sept/okt). Faaks binne der yn Wytgaard minsken dy't handich, as kreatyf binne en dizze ûtdaging oandoarre. Dus einliks sykje \vy "(be)denkers en doeners". Wa't hjir mear oer Hitte \'101, kin skilje mei Rudi Hoekstra tilt.: of Honique Tekstra tilf.: Bestjoer Lyts mar Krigel

20 28 DE JONGEREINPLOECH FAN TOANIELFERIENING LYTS MAR KRIGEL \'lytgaard. Sunt 1995 stiet de Jongereinploech fan us feriening Onder lieding fan Janneke Kingma en Onno Meijer. Dizze gearwurking kaam ta stàn om' t Janneke yn dat seizoen in lytse poppe ferwachtte en Onno har yn dy tiid ferfange soe. Wy Wlene doe oan'e gong mei de foarstelling "De Kening en al i toare", in absurdistyske komeedzje fan Unesco. Unesco wie in toanielfernijer en wy Ontdekten dat us gearwurking ek fernijend en kreatyf stimulearjend wurke. Janneke en Onno woene harren gearwurking graach trochsette om' t se fernamen dat se tegearre harren kreativiteit goed kwyt koene. Om't wy fan it bestjoer fan LMK alle meiwurking krigen om tegearre troch te gean, binne wy yn it seizoen dernei fuort utein set mei in dream dy' t wy al lang hiene. De Grykske Trageedzje "ANTlGONE". Onna hie ferskate ferzjes fan "ANTIGONE" lezen en it die bliken dat de Fryske oersetting sa geef Frysk wie, dat wy bang wiene dat it us jongerein net oansprekke soe. Boppedat wie de oersetting neffens Onno wat àldmoadrich. mar wy hienen in goede nijerwetske Hollànske oersetting mei maai modern taalgebrok en dy hat Onno doe op' e komputer oerset yn sprekfrysk.fanut de Jeugdklub hawwe wy de Jongerein frege om aan us massaspektakel mei te dwaan. En dat wie it.!-last 20 jongeren sa fier te krijen dat se meiwurkje aan in Grykske Trageedzje, mear as 2000 ier ald, dat joech us in kik. Yn it foarwurk hawwe wy mei bewegingsoefeningen dhaande west. Dat minsken net allinnich op it taaniel doarre te stean mar harren ek bewege kinne. Foar Janneke en Onno maast dat beweegjen op trije nivo's plak fine. Op'e grûn, yn it middenvlak en yn'e 10ft. Bewegings hawwe dat jier in grutte rol spile en dat hawwe wy trochset yn us foarstelling. Yn tsjinstelling ta wat gewoan is op taaniel: dat jo de emoasjes ut it stik delsette, hawwe v~ us jongerein sa regisearre dat se alle emoasjes yn bewegings omsetten. Wa kin him net mear Antigone yn it sin krije. Mei de hàn op it baarst en'e füst yn' e hichte, Ismene mie de hàn op i t ear en Kreon

21 29 op' e motorkap. Foar sommige spilers wie dit in hiele put wurk. Hja woenen sa graach de hearlike emoasjes ut i t stik ûtspylje, leafde, haat, passy. fertriet... en dat mocht dan net fan strange Onno en Janneke. Alles moast yn'e stanbyldfoarm trochset wurde. Mei dizze striid hawwe vly dat seizoen dwaande west en ûs spilers hawwe dêr in soad fan leart. It einresultaat mocht der weaze neffens de resinsje yn' e Ljouwerter. No hawwe "ly noch in protte noaten op ûs sang. Grutte stikken ût i t wraldrepertoire wolle wy troch jongerein bringe litte. Net allinnich is dat de passy fan Janneke en Onno mar de jongerein wolle ek dwaande wêze mei it serieuze repertoire. I'lat is der moaier om as jongere sizze te kinnen: "Ik haw yn Shakespeare spile, of yn Antigone"! Mar wy wolle ek de ferrassing bringe. Dus hawwe wy dit j ier net in Shakespeare nommen, dat leit noch yn'e kast foar de kommende jierren. Nee, wy wolle wer wat oars. Dus hawwe wy keazen in stik te meitsjen fanût de spilers seis. In nij eksperimint, want wy witte seis ek net wêr't it op ûtdraait. Wy hawwe de spilers earst kollages meitsje litten oer wat se seis graach spylje wolie. Dêrût hawwe wy mei assosjaasjes it tema fan it stik bepaald. De spilers skriuwe seis harren monologen en dialogen en dêrût komme de moaiste teksten tefoarskyn fan minsken wer't men it net fan ferwachtet. It wurdt in stik mei in soad sfear, wêryn de tema's nei foarren komme wêr't de jongerein op dit stuit mei dwaande is. Lykas foarrich j ier wurkje wy mei twa groepen: de jongere en de aldere jongerein. Mei de jongere ploech binne wy op dit stuit dwaande mei basis-toaniellessen, om harren ek op it spylnivo te krijen dat wy graach sjogge. Miskien komt der dit j ier niet in dûdlik ferhaal or' e planken mar dat komt dan in oar jier wol werris. Lit jim dit jier mar ris ferrasse troch de jongerein fan Vlytgaard. De akteerprestaasjes lizze yn elts gefal hiel heech yn dizze ploech en it wurd wol in jûn om oer nei te tinken en mei inoar oer troch te praten. Oan't sjen op 17 as 18 oktober, oere yn'e Twirre. Onno Meijer en Janneke Kingma

22 31 VOLLEYBALTOERNOOI IN MEPPEL. 's Morgens vroeg om 9.15 vertrokken He met ons allen vanuit Wytgaard naar Meppel om daar te volleyballen. Vle gingen met z' n 7 vol moed naar het zonnige Heppel. Onze chauffeurs en leidsters "laren Ymkje Jorna en Hinke Jorna. Daar aangekomen, kregen we te horen dat er maar liefst 45 velden Haren. Er waren dus heel veel mensen naar Heppel gekomen om te volleyballen. We zaten met nog 5 teams in een poul. Dreamteam I, Dreamteam 2 uit Rouveen, Ouvol uit Oudleusen, Daarlerveen uit Daarlerveen, HEC uit Heerde. Van Daarlerveen hebben He met 12-1 en 12-8 gehonnen. Met Dreamteam 1 hebben He gelijk gespeeld met 12--"} en Van Dreamteam 2 hebben He met 12-6 en 12-9 gehonnen. Van Ouvol hebben we verloren met 6-12 en 4-9 en van HEC hebben we gewonnen met 12-4 en Per set kregen we 2 punten en dus hadden we 14 punten voor en 6 punten tegen. Het puntensaldo was 100 voor en 72 tegen. We waren tweede. We kregen een hele mooie beker. We hadden heel erg mooi weer en het was bere gezellig. We hopen dat we volgend jaar met meer teams er heengaan, want het was echt heel erg gezellig. Catrien, Anneke, Aen-Wybren, Anton, Ids, Teake, Geartsje. LET OP!!!!! LATE NIGH'!' VOLLEYBAL VRIJDAG 5 SEPTEMBER. Houd deze datum alvast vrij. Nader bericht volgt. Bestuur Vollybalclub.

23 SCHOOLNIEUWS 32 VERKEERSEXAMEN 24 April hadden we schriftelijk verkeersexamen. Het was niet zo hele moeilijk. Want 12 van de 14 hadden het wel gehaald. De hoogste gescoorde was Ivonne met 36 punten en daarna kwam Renata met 34 punten. In het totaal kon je 40 punten scooren en je kreeg 2 punten per goed antwoord. De twee die het niet haalden mochten het over doen. En die hebben het gelukkig ook gehaald. \'ie kregen ook nog een echt diploma. MEI VAKANTIE 30 April was de laatste schooldag voor de mei vakantie. Iedereen zat in spanning te wachten tot het k~l. over 3 was. He he kw. over 3 was het zover en kon iedereen de volgende dag uitslapen want het was vakantie. Dus hoeften we pas Heer 12 mei naar school. Dat is dus ook wel weer Jammer. Maar vanaf 2 juni hoeven we nog maar 4 weken naar school. En dan is het grote vakantie. EUROVOETBAL TOERNOOI 16 tlei gingen we met 16 kinderen naar Heerenveen. Het was niet zo druk als toen met Jong oranje Sanmarino. We gingen erheen met 5 auto's. Als eerste moesten Heerenveen - Soca Juniors (Argentinie) (0-0) en daarna was er de \-,edstrijd Universidad de Chili - Feyenoord (0-2). Die wedstri j d Has om afgelopen. Ze vertrokken om 6 uur bi j de parkeerplaats bi j school. Ieder moest wel voor eten en drinken zorgen. VOORJAARSPARTIJ 21 Hei zou er een voorjaarspartij zijn. Maar er kwam regen dus ging het niet door. Natuurlijk was er niemand mee eens. Want die 's middags was het droog weer. Jammer genoeg komt er geen reserve voorjaars partij. OORPENSPORTDAG 27 Mei werd hier in Wytgaard sportdag gehouden. Er deden 5 schalen aan mee. De Wiarda uit Goutum, de Arke en de Unia uit Wirdum, de prof Wassenbergh skoalle uit Lekkum

24 33 en de T.J. Roorda skoalle uit Wytgaard natuurlijk. \"le deden allemaal dingen zoals: een speurtocht, spellencircuit en volleybalspel. Toen we na al die dingen klaar waren gingen we eten. En om half 1 gingen we slagbal spelen er waren 9 ploegen. Ploeg 6 was eerste geworden met daarin van Wytgaard Nienke de Ruiter. Na de tijd deden we estafette. Je moest dan 60 meter hardlopen en je moest een soort houtje aan de ander doorgeven. De uitslag van het hardlopen is Wiarda 1 uit Goutum Wiarda 2 ook uit Goutum de prof Wassenbergh 1 uit Lekkum. Na de tijd kwam de prijs uitrijking. En toen nog het veld schoonmaken. Toen was het ongeveer kw. over 3 en ging iedereen met veel spierpijn weg. MUSICAL 10 Juni hebben we een musical. Waarin al onze leerlingen van gr. 617 /8 in mee spelen. Het wordt heel leuk. Ria Spaanstra heeft de regie. En je moet natuurlijk wel komen kijken, want het beloofd veel goeds. KAMPIOENSPARTIJ 11 Juni word er een kampioenspartij gehouden. Waarschijnlijk op Sonnenborgh. Hoeveel er van onze school heen gaan weet ik niet. Maar hopelijk gaat het wel door. IEPENLOFTSPUL 13 juni gaan groep 6/7/8 naar het iepen10ftspul. Dit keer gaat het over Heksen. En het is geschreven door Roald Dahl. Groep 3/4/5 gaan er 25 juni heen. SCHOOLREISJE 3/4/5 19 Juni gaat groep 3/4/5 op schoolreisje naar Gaasterland. Het zal heel leuk worden. En voor hun hopen \Je natuurlijk ook mooi weer. KEUZEBLOKKEN Nog even en het is grote vakantie. En dan komen er ook weer de leukste keuzeblokken. Er is ook weer koken met de kookmoeders. En een excursie met Juf Jose. Kaatsen met

25 34 Heester Voetbal met Sipke en Martin Natuur met Tine Schilderen met Truus Handenarb. met Paula en kleien met Jannie. Er zijn dus nu ook weer hele leuke dingen. LAATSTE SCHOOLDAG 26 Juni is er de laatste schooldag. We gaan dan patat op schoo1 eten. En afscheid nemen van groep 8. En ook afscheid van Meester (lees hieronder). MEESTER GAAT WEG Niet alleen groep 8 gaat van school af ook Bunte de Boer gaat van school af. Naar 10 jaar heeft hij wel weer zin in iets anders en gaat nu naar Heeg op de Sint Jozefschool. Dit was dan het schoolnieuws. Nou daag=xxx=jitske Andringa en Ivonne Verbeek Voorste rij v.l.n.r.: Ria Spaanstra, Sipke Deelstra, Ypie Grupstra, Renata Jorna, Trudy Jorna, Arnold Jorna, Harm Jongbloed en Willem Hoekstra. Achterste rij, de schoolverlaters, v.l.n.r.: Auke-Tseard Jongbloed, Jitske Andringa, Ivonne Verbeek, Nienke de Ruiter, Ciska Jaspers, Tjitske Boersma en Yke Jongbloed.

26 35 Yn petear mei. Sytske van Balen Noch tige op skik sit dizze aid Wytgaarder der noch by yn har keamer op de ûnderste etaazje fan"huize St.Joseph". 1 t utsicht is op de Dokkumer Ie en de Bûterhoeke en dêr is altyd wol wat te sjen. Op 23 novimber fan ferline J ler is hj a dan 100 j ier wurden. Ek al net sa bysûnder mear hj oed de dei, seit se seis. De minsken wurde stadichoan alder. De boarge master fan Ljouwert komt ek al net mear del by sa'n jubi leum. Mar fansels wol de lokwinsken mei hiel moaie blom men. It rinnen wurdt wol minder de lêste tiid, mar achter sa'n handich karke oan giet dat ek noch wol. Sytske wie de nj oggende fan Durk en Antsj e van Balen Janse en de earste dy' t berne waard op i t stee wêr' t de fam. van Balen in lytse 100 j ier lang wenj e soene. It wie dan ek net frjemd dat it paad nei Buorren 48, it "fan Balensreedtsje" neamd waard. It wurdt no al wer in pear jier bewenne troch Rinse en Styn Postma-v.d.Wal. It wie 12 maaie 1896 doe Durk en Antsje mei de acht bern fan Buorren 25 (no: Willem Ypma) ferhuzen nei it Boulan sa i t dêr ek wol neamd waard. I t stikjelan by de reed lans wie doedestiids grientetun, of bou waard der ek wol sein. It waard de eker ferhierd, seit Sytske en foaral yn dy krisisjierren in soad belangstelling. It begrutte my wol ris om dy manlju, de hiele dei by de boer omwrotten en de jûns noch ris yn 'e skrep op dy tun. Heit siet yn 'e feehannel en die in protte mei syn san j ier aldere broer Tsj alling, dy' t op 'e Plof wenne (no: Baukje van Balen). Neist de feehannel heart fetweiderij, sa't dat eartiids neamd waard, mar op dit nije stee ek noch mei melkerij begûn. Let ter, doe' t de jonges grutter waarden, kaam dêr ek noch slachtsjen by. Wy tinke dan oan it öfbrutsene slachthok, dat oan it begjin fan 't reedtsje stie. It meast ut har bernejierren is Sytske bybleaun, doe har aldste broer Jan ferstoarn is, 23 j ier. It wie de

27 36 àldste fan de 15 bern dy' t der kommen wiene. It moat blineterm-ûntstekking west ha en mei papjen soe it wol wer klear komme tocht de dokter; dat wie yn Under de bedriuwen wei komt har suster Sybrech op besite, de jongste fan de "famkes" van Balen, mar ek al wer 97. It binne de beide lêste bern fan Durk en Antsj e dy' t der noch binne. No wer oar praat en dan giet i t oer de skoallejierren. Sytske heucht master Sannes, mei dat wite burd noch hiel goed. Sybrech siet mear by syn opfolger master Zijlstra. Dat wie ek in hiel goede skoalmaster, it spiet us doe' t er fuortgong. Beide hawwe les hàn fan juffer Ganzinga, sy j oech i t hànwurkj en, sa as borduere, hake, breidzj e, stopj e ensf. Dizze juf kaam fan Wurdum, mar lei by Klaas (Thomes) en Ida Terpstra yn 'e kost. Dy hiene in winkel op Buorren 35 (no: Liezenga). Klaas wie in neef fan us heit en in broer fan Tsjalling de kastelein. Sybrech wie foar har trouwen hushàldster by Omke Tsjalling. Doe I t se 22 j ier àld wie en troude, naam Sytske it oer, oant omke yn 1937 ferstoarn is en doe kaam se wer thus. Mem is yn 1946 ferstoarn en heit 2 jier letter. Sa bleaun Sytske en Age tegearre op it stee wenjen oan 1976 ta. Sybrech troude mei Jan van Scherpenzeel, fan Tiel ófkomstich, hy wie leraar, mar rekke yn yn 'e krisis syn baan kwyt. Doe mei in tsiiswinkel en -handel begûn yn de Grote Hoogstraat. Dat rûn as ' t slydjage, mar wol in drok libben! Dan tinkt se mei wurdearring oan Regine Lenes, dy I t doe by us as faam wenne. Dêrfoar tsj inne se by Durk en Ymkj e Haringsma op Flànsum. By us wei troude Regine mei Jules Bijlsma. De winkel oan 'e kant en sette it echtpear van Scherpenzeel yn de Verlengde Schrans har te wenj en. Doe' t se allinnich rakke, ferhuze Sybrech ek nei de Heliconwei, wêr't Age en Sytske doe ek al wennen. Foar harren kaam de grutte feroaring begjin novimber 1976: fan Wytgaard nei de stêd. It àlderlik stee waard doe bewenne troch Durk en Marijke v. Balen-Ypma.

28 37 Al nei 4t J ler is broer Age ferstoarn en hat Sytske dêr noch 15 j ier allinnich wenne. Mar älder \.Jurde betsj ut meastal minder wurde en sa wenje de beide susters al wer oardel j ier yn i t fersoargingshûs Sint Jozef en i t foldocht tige bêst. Mar de ferbouwing aansens sit de froulju wol wat mei yn 'e mage. Ferhuzj e op älde leeftyd is net sa bêst. Mar seit Sytske, wy hoege seis nea t te dwaan en al i t husrie giet mei nei Berltsum. In jier der ut! As wy mar belibje dat wy wer weromkomme. J.Roorda Tegearre hast 200 jier! Links Sytske en rjuchts Sybrech. Beppe Antsje mei Sytske yn de Buorren op wei nei tsjerke. Dit printsje sil al foar de oarloch makke wêze.

29 38 LEZERS SCHRIJVEN... EEN STUKJE NATUUR - POEZEN. 'J\ OO Q -r- I I I Cl I. Als liefhebber van de natuur raak ik regelmatig in een moreel doolhof, Haar ik niet alti jd zo gauw uit kan komen. Ik heb de nestelende spreeuwen uit mijn dak geweerd omdat ik niet door hun gekwetter en gekrabbel heen kon slapen, Hierbi j zi jn er geen directe slachtoffers gevallen, denk ik dan. Van de week heeft er een fitis zich tegen het raam te pletter gevlogen. Ik heb hem eerst even laten liggen in de hoop dat hij bij zou komen, maar na een half uur heb ik hem toch op moeten rapen en begraven. Zijn ondersnavel was helemaal verbrijzeld. Ik kan moeilijk zonder ramen gaan wonen is mijn morele verdediging; en de uitgang is weer gevonden. Om in gemeentelijke temen te spreken: het kleine belang (de natuur) weegt niet op tegen het grote (het mi jne ). Maar wat poezen betreft dwaal ik nog steeds tussen mijn zelf opgeworpen hagen van geweten. Sinds thee jaar hebben we twee poesjes thuis. In eerste instantie zouden ze niet buiten mogen komen, maar na een jaar waren ze niet meer binnen te houden. Binnen een week was het raak -een van hun pakte een jonge merel. Vroeger heb ik me tegen poezenhoudende vrienden beklaagd over het roofgedrag van hun lieve huisdieren, en ik kreeg zonder uitzondering dezelfde reactie, "Tja, dat is de natuur". Het zo'n redenatie is de uitgang natuurlijk snel gevonden, maar persoonlijk kan ik die route niet volgen. Hoezo 'de natuur'? Behalve haar klauwen en haar tanden is er maar weinig natuurlijks meer aan een poes. En toch zijn ze verantwoordelijk voor ongeveer de helft van alle slachtoffers onder vogels in steden. Dit jaar is het ook al een paar keer raak geweest. Eerst kwam er één thuis met een spitsmuisje. Ze zijn zo genoemd omdat ze zo'n schattig spits neusje hebben. Dit heb ik

30 39 van heel dichtbij kunnen bekijken toen hij opgekruld in mi jn hand lag voordat hi j de grond in ging, naast de fitis. Het is jammer dat het muisje niet naar spitse oren is genoemd in plaats van naar een neus. Dan had hi j misschien onze poes horen aankomen, want ze hebben inmiddels allebei Zwitserse koeien van bellen om hun halzen hangen. Wat vogels betreft lijkt het wel te helpen. Voor zover ik weet hebben ze dit jaar niks gepakt. En zo kom ik iets dichterbij de oplossing van mijn morele doolhof. Maar ik loop leli jk vast als het om vlinders gaat. Die oefenen een onweerstaanbare aantrekkingskracht op poezen uit, en ze zijn ongevoelig voor het geluid van bellen. Al een aantal keer heb ik dit jaar voorzichtig een dagpauwoog uit de schuur gezet, waar deze wakker was geworden uit zi jn winterslaap en tegen de ramen aan het fladderen was. Tot twee keer toe ging hij gelijk op een bloem zitten en werd besprongen door een van onze poezen die in de begroeiing zat te loeren. Na wilde achtervolgingen en veel geroep heb ik ze allebei bevrijd. Vroeger zei mijn moeder tegen mij dat ik vlinders niet moest pakken omdat ze een laagje stof op hun vleugels hadden, en dat ze niet meer zouden kunnen vliegen als dat eraf ging. Desondanks vlogen deze beide met anderhalf gerafelde vleugel toch weg. Ik hoop dat ze allebei snel hebben gepaard en eitjes gelegd voordat ze zijn bezweken aan gebrek aan stof op de restjes vleugel. Dus wat poezen betreft blijf ik ronddwalen in mljn morele doolhof, zonder ooit een glimp van de uitgang op te vangen. 'Dat is de natuur', daar geloof ik niet in. En dat je ze maar de lol moet gunnen, wil er bij mij ook niet in. Misschien zal het verkeer op de Buorren het probleem voor mij ooit oplossen, maar ik moet ophouden anders kom ik in weer een nieuw doolhof terecht. Ian Borwell.

31 42 Van heinde en verre togen ze richting Wytgaard, de oudleden van onze club. Hun eens zo soepele ledematen werden nu bijeengehouden door kniebanden, braces en steunzolen. Hun gewicht was met tenminste 50 procent toegenomen evenals de sterke verhalen. Doel van deze rendez-vous was een confrontatie met de patatgeneratie uit de kweekvijver van Oant No Ta, ter ere van ons 10-jarig jubileum. Dat dit geen vriendelijk onderonsje werd mocht blijken uit de vele blessures onder de oudleden. Onze scheidsrechter uit Wirdum heeft zelfs overwogen de wedstrijd reeds in de eerste helft te staken, zo deelde hij na afloop mee. Foppe Jorna wist van dit alles handig te profiteren, en schoot de jonge garde naar een 0-1 voorsprong. Het zou tot diep in de tweede helft duren voordat Piet Roorda, die nog weinig aan snelheid heeft ingeboet, voor de dikverdiende geli jkmaker zorgde. Het recht had gezegevierd! Na afloop werden de onenigheden bijgelegd en onder het genot van een hapje en een drankje, een stukje livemuziek en meerdere karaoke-sessies, werd deze avond succesvol afgesloten. Inmiddels heeft er een vergadering plaatsgevonden waarin is besloten de biljart- en dartavondjes te verplaatsen naar "Omke Wopke" met ingang van het komende seizoen. De stemming was nogal verdeeld onder de leden hetgeen bewijst dat wij het al die jaren prima naar de zin hebben gehad bi j Hans en Wiep. Hartstikke bedankt hiervoor en wij komen hierop nog zeker even terug!

32 43 Voor zover u het nog niet wist zijn we begonnen met het voetbalseizoen en hebben we de Friese schaatsselektie inmiddels met niet geringe cijfers aan de kant geschoven. Een overzicht van de door ons te spelen thuiswedstrijden kunt u in de agenda vinden. Voorts hebben wij een viswedstrijd gepland op zaterdag 28 juni Henk Nota die, zoals u weet, ons binnenkort (voorlopig) gaat verlaten, heeft ons verzocht dit evenement van hem over te nemen. Dit doen we graag en het spreekt voor zich dat er gestreden gaat worden om de "Henk Nota-visbokaal". Met het welnemen van het Havenpypke publiceren wij hieronder het reglement: Reglement viswedstrijd d.d. 28 juni * Er wordt gevist in een door ons afgebakend gebied in de Wytgaardster. * Er wordt gevist van tot uur ( de klokslagen van de Wytgaardster toren zijn bepalend). Alle buiten deze periode gevangen vis telt niet mee. * Er mag met maximaal 1 hengel per persoon worden gevist. * Er is een puntensysteem van toepassing zoals onder_ staand wordt aangegeven. * Voorn/witvis (1 punt) * Baars (2 punten) * Aal (3 punten) * Brasem (4 punten) * Karper/zeelt (5 punten) * Snoek (10 punten) * Witte haai (20 punten) * Schele post ( 2 punten aftrek) * In de gevallen waarin deze lijst niet voorziet beslist de wedstrijdleiding. * Iedereen is zelf verantwoordelijk voor een visvergun ning. * Inleg / 2,50 per persoon.

33 44 f'le mogen aan beide kanten van de f'lytgaardster vissen. Roorda en Visser Bedankt! De prijsuitreiking is direct na afloop bij "Omke Wopke". Het is nog niet met zoveel woorden gezegd maar deze wedstrijd staat uiteraard open voor iedereen van 0 tot 100 jaar. Verdere activiteiten die wij dit seizoen gepland hebben zijn onder andere: Oant No Ta's straatvoetbalfestijnfeest in september van dit jaar. Verdere details zullen nog worden bekendgemaakt. Veatsen ( een combinatie tussen voetbal en keatsen). Voetvolleybaltoernooi. De laatste 2 staan, helaas voor u, alleen open voor onze leden. Dat was het van onze kant en hopelijk komen wij u zeer binnenkort tegen! OANT SJEN, Bestuur Oant No Ta

34 45 Freedtemoarn 15 augustus, hillde vry in alvestêdenspul op it sportfjild. Minsken dy't meidwaan wolie, kinne harren by de oanbelangjende captains opjaan. Strjitten, captains en kleuren binne: Buorren Klaas Veenstra Grien Tsjissema/Meekeshof Dirkje Oevering Blau Hegedyk Jan Toon Jorna Swart Marwurd/Brédykl Pündyk/kleaster Ait-Jan Bouma Read Fopma's reedl Catsstrjitte/Finne VVillem Rox Oranje Wiewiske/Noardeinl Lapedyk Eelke Nutma Wyt Yn eltse ploech sit minimaal 5 manlju en 5 froulju. Wa sil dit jier winne? Kom allegear nei it fjild. De Merke Kommisje De Teake Jan Roordaskoalle houdt half december 1997 een kerst-bazaar. De kinderen komen dus niet bij u langs, dit jaar bent u bij ons van harte welkom om allerlei leuke, door de kinderen gemaakte, kerststukjes en cadeautjes te kopen. Nader bericht volgt. Met vriendelijke groeten, het team en de kinderen van de T.J. Roordaskoalle.

35 REIN JONKER LEGT ALWEER DE BASIS VOOR WINTER 1997/' Even op adem komen en afspoelen na een stevige fietstraining. Al tijdens het verorberen van een goed smakend maal vertelt deze sportman over zijn grote hobby; de schaatssport. Eigenlijk kan ik er niet zonder, zegt hij. Die training het hele jaar door is nodig om er bij te blijven. het lichaam is er zo op ingesteld als een soort verslaving. Een jaar of drie terug meende hij te moeten stoppen, nam dus wat gas terug. Het leek of alles protesteerde en zo zien we hem al enige jaren in de voorste gelederen terug. Als een sportdocent geeft hij uitleg hoe het met die topsport in elkaar steekt. Duidelijk is te merken dat Rein Jonker, naast zijn volle baan, ook nog trainer is van de marathonrijders, drie keer in de week. Dan lezingen geeft voor sportclubs en door verenigingen wordt uitgenodigd om een voordracht te houden. Het is eigenlijk in zijn sportloopbaan een opdoen van veel ervaring in de loop der jaren. Elke gereden wedstrijd levert wel iets op. Het afzien, alert zijn, je tegenstanders bestuderen en op de juiste momenten beslissingen nemen. Het hoort er allemaal bij, maar het voornaamste is: het moet je liefhebberij zijn, het moet geen moeten worden! Natuurlijk speelt de factor geluk ook mee, maar om het aan toeval over te laten mag niet. Hij is een echte opbouwer; op het eind van het seizoen is Rein op zijn sterkst. Die laatste elfstedentocht kwam voor hem te vroeg: '" k Wie der noch net hielendal klear foar!" Maar als 25ste eindigen is grote klasse. Nog nooit is gepresteerd dat een wedstrijddeelnemer drie maal achter elkaar bij de allereersten eindigde. In 1985 was hij de 15de, in 1986 de tweede. Ja, die beelden van toen zijn onuitwisbaar. Die kleine rappe rijder en de grote diesel! Als een rode draad loopt dat elfstedengebeuren door de schaatscarrière van Rein. Even terug naar die vierde januari j.1. Van de 350 gestarte wedstrijdrijders zijn 120 binnen de tijdlimiet aangekomen; dat is 20% (± 1~ uur) na de snelste tijd. De juist niet doorgegane tocht

36 49 van februari 1996 speelt nog alti jd; toen was hi j in topconditie. Maar ook de voorbereiding en de verzorging tijdens de wedstrijd is niet niks! Mobilisatie van "het thuisfront" met hulptroepen, zij zijn verantwoordelijk om op tijd de wedstrijdrijder van zijn natje en droogje te voorzien tijdens de tocht. Het uitzetten en de bezetting van de verschillende (zes) posten. Hoe te herkennen en daarover afspraken te maken. Samenstellen voedselpakketten en vooral drinken; als de tank leeg is, houdt het op. De natuur heeft hier het laatste woord. Gaat de tocht door dan komt iedere wedstrijd- en toerrijder haar tegen. Als natuurijsman is Rein Jonker dan is zijn element. Maar het blijft spannend en de publiciteit en de media spelen in alles een steeds groter wordende rol. Het uitzonderlijke van deze tocht is dat vele factoren niet te voorzien zijn. Niet te vergelijken met de Olympische winterspelen waar alles vastgesteld en geregeld is. Maar waar ook het zilver, de tweede plaats, grote waarde heeft. De elfstedentocht kent maar één winnaar! Regelmaat in het levenspatroon is, naast het trainen, ook noodzakeli jk, zegt deze veteraan. Rusten (slaap) en goed eten, wat kwaliteit en hoeveelheid betreft en dat op zijn tijd, is van groot belang. Maar als kok weet hij daar alles van. Bij bijzondere wedstrijden (b.v. elfsteden) komt die regelmaat wel wat in het gedrang en dat kan weer funeste gevolgen hebben. Ieder zal begrijpen dat meedoen aan dergelijke onbetaalde topsport en de reis- en verblijfkosten voor een amateur de financiële draagkracht te boven gaan. Zonder een sponsor zal het dan ook niet te realiseren zijn.