Waarom engagement belangrijk is

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Waarom engagement belangrijk is"

Transcriptie

1 1/7

2 Petercam Institutional Asset Management vindt drie zaken belangrijk wanneer het aankomt op Verantwoord Beleggen: 1. Belangrijke vragen stellen bij de gevolgen van onze activiteiten; 2. Een aandeelhouder zijn die zijn mening uit en in dialoog treedt met het bedrijf om er zo voor te zorgen dat de rechten van de aandeelhouders en andere stakeholders worden gerespecteerd; 3. Doelstellingen bepalen op lange termijn en duurzame financiering aanmoedigen. Om dit te bereiken, moet Petercam IAM een constructieve dialoog aangaan met de bedrijven, op basis van een aanpak met de volgende eigenschappen: Pragmatisch Rationeel Consistent Proactief Best practices aanmoedigen Open en kritische geest Met een verantwoorde bedrijfsvoering die beantwoordt aan internationale normen en conventies is Petercam IAM bereid om de structurele overgang naar duurzame ontwikkeling en een verantwoord financieel systeem te ondersteunen. Waarom engagement belangrijk is Om onze principes inzake deugdelijk bestuur te verdedigen, in lijn met ons stembeleid; Om reële waarde te creëren binnen het beleggingsproces aangezien bedrijven met een sterk ESG-profiel het doorgaans beter doen op de beurs. Daarom is het belangrijk dat betekenisvolle ESG-uitdagingen worden aangekaart; Om risico s met betrekking tot bedrijfsbestuur te identificeren en in te perken, waardoor het risico/rendementsprofiel van onze portefeuilles kan worden verbeterd; Om de bedrijven beter te begrijpen om beleggingsbeslissingen op lange termijn te kunnen maken; Om ons engagement op lange termijn te tonen, in tegenstelling tot het kortetermijndenken van de financiële markten; Om corrigerende maatregelen en best practices aan te bevelen. 2/7

3 Hoe engagement opnemen Via een omstandig rapport voor elk bedrijf dat te kampen heeft met ernstige controverses Via het schrijven van engagementsbrieven Via direct contact met het bedrijf Via het leggen van contacten met direct betrokken stakeholders (ngo s) Via evaluaties, monitoring en rapportage Via een focus op specifieke bedrijven en welomlijnde punten om de efficiëntie te verbeteren Via collaboratief engagement (de initiatieven van Clearing House (UN PRI)) Verwachtingen Engagement steunt op vijf belangrijke zaken: Bereidheid van het bedrijf om in dialoog te treden Erkenning van het belang van het ESG-onderwerp Bereidheid om de ESG-prestaties te verbeteren Actieve toepassing van het beleid of de doelstelling Aantoonbare tastbare verbeteringen 3/7

4 Engagementthema s Milieu Operaties Emissies, uitstoot en afval Energiegebruik en uitstoot van broeikasgassen Landbehoud en -gebruik Watergebruik Sociaal Incidenten met werknemers Gezondheid en veiligheid Arbeidsrelaties Dwangarbeid Kinderarbeid Fundamentele arbeidsnormen Bevoorradingsketen Incidenten met klanten Concurrentiebeperkende praktijken Marketingpraktijken Privacy Kwaliteit en veiligheid Samenleving gemeenschap en Relaties met lokale gemeenschappen Betrokkenheid bij schending van mensenrechten Niet-naleving van sancties Sociale impact van producten Wapens Deugdelijk bestuur Zakelijke ethiek Deugdelijk bestuur Overheidsbeleid Omkoping en corruptie Zakelijke ethiek Boekhoudpraktijken en belastingen Intellectuele eigendom Deugdelijk bestuur Bevoorradingsketen Lobbying en overheidsbeleid 4/7

5 Engagementprocedure 1. In het kader van het initiatief rond collaboratief engagement PRI Clearing House Het Clearing House is een platform dat ter beschikking staat van de ondertekenaars van de UN PRI om informatie-uitwisseling en collaboratief engagement met beleidsmakers en bedrijven waarin belegd wordt, aan te moedigen. Via dit platform krijgt Petercam Institutional Asset Management de kans om initiatieven rond collaboratief engagement met betrekking tot verschillende belangrijke ESG-topics te steunen. a. Collaboratief engagement rond corruptiepreventie Petercam IAM ondersteunt het collaboratief engagement rond corruptiepreventie al sinds de zomer van Dit uitgebreide engagement omvat beursgenoteerde aandelen en heeft tot doel een beter begrip te krijgen van hoe bedrijven erin slagen om corruptierisico s te beheren en te verminderen. De doelstelling bestaat er eveneens in om het beleid en de transparantie van 45 specifieke wereldwijde bedrijven uit 18 landen in 14 sectoren te verbeteren. Petercam IAM heeft als geëngageerde belegger dit initiatief actief ondersteund door deel te nemen aan discussies en vergaderingen met de beleggers en de betrokken bedrijven. Het wil ook feedback en advies geven over dit onderwerp of over de betrokken bedrijven. Het initiatief is over twee jaar uitgerold. De uiteindelijke evaluatie is aan de gang en het uiteindelijke document wordt verwacht tegen het vierde kwartaal van b. Collaboratief engagement voor absolute transparantie rond klinische proeven In januari 2015 besliste Petercam Institutional Asset Management om een tweede initiatief te onderschrijven rond collaboratief engagement in de farmasector. Het doel van de campagne Call for full clinical trial transparency bestaat erin om farmabedrijven over de hele wereld aan te sporen om klinische proeven transparanter te maken. Het engagement wil ervoor zorgen dat alle proeven vanaf het begin worden geregistreerd en volledig publiek worden gemaakt door farmabedrijven die zulke proeven financieren en uitvoeren. Petercam IAM ondersteunt ook dit initiatief als belegger. 2. In het kader van ons stembeleid Het stembeleid dat toegepast wordt door Petercam steunt op vier belangrijke principes, namelijk: a. Bescherming van de aandeelhouders; b. Deugdelijk bestuur; c. Transparantie en integriteit van de informatie; en d. Maatschappelijke en milieuverantwoordelijkheid. 5/7

6 Het Comité rond Stembeleid heeft zich ertoe verbonden om systematisch in dialoog te treden met bedrijven in de volgende gevallen: i. Bij technische moeilijkheden inzake de aanstelling of herverkiezing van een lid van de raad van bestuur brengt Petercam een gunstige stem uit, maar wordt het bedrijfsmanagement wel aangespoord om meer informatie te verstrekken en om transparanter te zijn, in lijn met onze belangrijkste doelstellingen. ii. Bij een probleem met de onafhankelijkheid van de raad van bestuur onthoudt Petercam IAM zich het eerste jaar aangezien de theoretische billijke samenstelling ervan in de praktijk betwistbaar kan zijn, maar het bedrijfsmanagement wordt wel aangespoord om de onafhankelijkheid van de verschillende raden en relevante comités te verbeteren. iii. In het geval van poison pills is de uitgebrachte steminstructie gekant tegen elk voorstel dat de rechten van minderheidsaandeelhouders zou kunnen aantasten. In dezelfde filosofie vindt Petercam IAM dat aandelenklassen met meervoudige stemrechten niet in het belang zijn van de aandeelhouders en wordt het principe één aandeel, één stem, één dividend verdedigd. Het bedrijfsmanagement wordt op de hoogte gebracht van onze beslissing en wordt aangespoord om dergelijke situaties te vermijden en om indien nodig corrigerende maatregelen te nemen. 3. In het kader van onze wereldwijde duurzame aandelenstrategie De wereldwijde duurzame aandelenstrategie is gebaseerd op een normatieve screening, die wil vermijden dat mogelijk onwettelijk gedrag van bedrijven wordt gefinancierd en ervoor wil zorgen dat de indirecte verantwoordelijkheid als aandeelhouder wordt opgenomen. De procedure treedt in werking zodra een bedrijf in de portefeuille of op de aankooplijst betrokken is bij een controverse van niveau 4, op een schaal van 1 (miniem) tot 5 (zeer ernstig). De beoordeling van de ernst van de aantijging gebeurt door Sustainalytics, een onafhankelijke researchleverancier. Portefeuillebeheerders en/of analisten gaan een dialoog aan met het bedrijfsmanagement van elk bedrijf dat in de portefeuille zit of op de aankooplijst staat en dat kampt met een controverse van niveau 4 rond een van de acht vermelde thema s. De Coördinator voor Verantwoord Beleggen maakt een gedetailleerd rapport op over de controverse(s), dat dient als basis voor de dialoog. De brief wordt medeondertekend door de Portefeuillebeheerder en de Coördinator voor Verantwoord Beleggen. De kwestie wordt voorgelegd aan het Comité voor Verantwoord Beleggen, 6/7

7 dat het laatste woord heeft over wat er met de positie moet gebeuren: kopen, bijhouden of verkopen. Wanneer de Portefeuillebeheerders of de Coördinator voor Verantwoord Beleggen afwezig zijn, wordt het Comité voor Verantwoord Beleggen automatisch geraadpleegd binnen twee weken na bekendmaking van de controverse. Voorbeelden van engagement De voorbeelden van engagement en de beslissingen van het comité voor Verantwoord Beleggen worden nader uitgelegd in het engagementrapport. 7/7

Waarom engagement belangrijk is

Waarom engagement belangrijk is 1/16 Petercam Institutional Asset Management vindt drie zaken belangrijk wanneer het aankomt op Verantwoord Beleggen: 1. Belangrijke vragen stellen bij de gevolgen van onze activiteiten; 2. Een aandeelhouder

Nadere informatie

Stichting bedrijfstakpensioenfonds voor de Houthandelindustrie september 2015

Stichting bedrijfstakpensioenfonds voor de Houthandelindustrie september 2015 Maatschappelijk verantwoord beleggen Stichting bedrijfstakpensioenfonds voor de Houthandelindustrie september 2015 Beleid ten aanzien van Maatschappelijk verantwoord beleggen Inleiding BPF Houthandel draagt

Nadere informatie

Maatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid

Maatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Houthandel en Maatschappelijk Verantwoord Beleggen In dit document wordt het Maatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid (MVB-beleid) van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds

Nadere informatie

Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2015

Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2015 Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2015 In dit verslag: 1. Stemresultaten over 2015 2. Implementatie Nederlandse Corporate Governance Code Verantwoordelijkheid van institutionele beleggers

Nadere informatie

Duurzaamheidsanalyse bedrijven

Duurzaamheidsanalyse bedrijven De inspanningen van bedrijven op het vlak van duurzaam en maatschappelijk verantwoord ondernemen worden door KBC Asset Management beoordeeld volgens een evaluatiemodel dat werd opgesteld in samenwerking

Nadere informatie

Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2014

Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2014 Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2014 In dit verslag: 1. Stemresultaten over 2014 2. Implementatie Nederlandse Corporate Governance Code Verantwoordelijkheid van institutionele beleggers

Nadere informatie

Maatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid

Maatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid SPMS en Maatschappelijk Verantwoord Beleggen In dit document wordt het Maatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid (MVB-beleid) van Stichting Pensioenfonds Medisch Specialisten (SPMS) uiteengezet. Dit

Nadere informatie

Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2014

Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2014 Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2014 In dit verslag: 1. Stemresultaten over 2014 2. Implementatie Nederlandse Corporate Governance Code Verantwoordelijkheid van institutionele beleggers

Nadere informatie

Waarom engagement belangrijk is

Waarom engagement belangrijk is 1/19 Petercam Institutional Asset Management vindt drie zaken belangrijk wanneer het aankomt op Verantwoord Beleggen: 1. Belangrijke vragen stellen bij de gevolgen van onze activiteiten; 2. Een aandeelhouder

Nadere informatie

28 01 2014 1/9 Rapport over stemactiviteit 2013

28 01 2014 1/9 Rapport over stemactiviteit 2013 28 01 2014 1/9 INLEIDING Petercam als verantwoorde speler In september 2011 ondertekende Petercam Institutional Asset Management (IAM) de Principes voor Verantwoord Beleggen (UN PRI) van de Verenigde Naties,

Nadere informatie

Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2017

Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2017 Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2017 In dit verslag: 1. Stemresultaten over 2017 2. Implementatie Nederlandse Corporate Governance Code Verantwoordelijkheid van institutionele beleggers

Nadere informatie

DoubleDividend Management B.V.

DoubleDividend Management B.V. Management B.V. Best practices voor betrokken aandeelhouderschap Amsterdam, januari 2015 Management B.V. Herengracht 252 1016 BV Amsterdam Tel: +31 20 520 7660 contact@doubledividend.nl KVK nr. 30199843

Nadere informatie

Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2016

Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2016 Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2016 In dit verslag: 1. Stemresultaten over 2016 2. Implementatie Nederlandse Corporate Governance Code Verantwoordelijkheid van institutionele beleggers

Nadere informatie

Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2013

Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2013 Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2013 In dit verslag: 1. Stemresultaten over 2013 2. Implementatie Nederlandse Corporate Governance Code Verantwoordelijkheid van institutionele beleggers

Nadere informatie

Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2016

Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2016 Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2016 In dit verslag: 1. Stemresultaten over 2016 2. Implementatie Nederlandse Corporate Governance Code Verantwoordelijkheid van institutionele beleggers

Nadere informatie

Best practices voor betrokken aandeelhouderschap

Best practices voor betrokken aandeelhouderschap Management B.V. Best practices voor betrokken aandeelhouderschap Amsterdam, april 2016 Management B.V. Herengracht 320 1016 CE Amsterdam Telefoon: +31 20 5207660 contact@doubledividend. AFM reg. nr. 15000358

Nadere informatie

Maatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid

Maatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid SPMS en Maatschappelijk Verantwoord Beleggen In dit document wordt het Maatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid (MVB-beleid) van Stichting Pensioenfonds Medisch Specialisten (SPMS) uiteengezet. Dit

Nadere informatie

Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2017

Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2017 Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2017 In dit verslag: 1. Stemresultaten over 2017 2. Implementatie Nederlandse Corporate Governance Code Verantwoordelijkheid van institutionele beleggers

Nadere informatie

Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2012

Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2012 Achmea Pensioen- en Levensverzekering inzake gesepareerd beleggingsdepot Stichting Pensioenfonds Achmea Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2012 In dit verslag: 1. Stemresultaten over 2012

Nadere informatie

Beleid Duurzaam Beleggen Bpf Bakkers

Beleid Duurzaam Beleggen Bpf Bakkers 7 juli 2017 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Visie op duurzaam beleggen...... 4 3. Beleid... 5 3.1 Reikwijdte beleid 5 3.2 Uitsluitingenbeleid 5 3.3 Stembeleid 7 3.4 Selectie externe vermogensbeheerders 8 3.5

Nadere informatie

Rapport over stemactiviteit 2014

Rapport over stemactiviteit 2014 04 02 2015 1/10 INLEIDING Petercam als verantwoorde speler Als verantwoord belegger wil Petercam Institutional Asset Management zijn stem laten horen. Onze visie op verantwoord beleggen steunt immers op

Nadere informatie

Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2016

Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2016 Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2016 In dit verslag: 1. Stemresultaten over 2016 2. Implementatie Nederlandse Corporate Governance Code Verantwoordelijkheid van institutionele beleggers

Nadere informatie

Code VINCI Leveranciers Global Performance Commitment

Code VINCI Leveranciers Global Performance Commitment Code VINCI Leveranciers Global Performance Commitment Contents P. 2 Introductie P. 2 VINCI s commitments P. 4 Leveranciers commitments P. 6 Implementatie 1 15 april 2012 Introductie Deze Code «Global Performance

Nadere informatie

Verslag verantwoord en betrokken aandeelhouderschap 2018 en implementatie Nederlandse Stewardship Code

Verslag verantwoord en betrokken aandeelhouderschap 2018 en implementatie Nederlandse Stewardship Code Verslag verantwoord en betrokken aandeelhouderschap 2018 en implementatie Nederlandse Stewardship Code In dit verslag: 1. Stemresultaten over 2018 2. Nederlandse Corporate Governance Code Verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Seminar 'Aandeelhouderschap op de schop'

Seminar 'Aandeelhouderschap op de schop' Seminar 'Aandeelhouderschap op de schop' Case study collectief engagement 11 februari 2013 Ger Fehrenbach Senior Advisor Responsible Investment Stelling Institutionele beleggers dragen een grotere verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Hoe Triodos bedrijven selecteert op duurzaamheid. Presentatie voor TNM- werkgroep fondsen Ton Rennen, 25 Augustus 2015

Hoe Triodos bedrijven selecteert op duurzaamheid. Presentatie voor TNM- werkgroep fondsen Ton Rennen, 25 Augustus 2015 Hoe Triodos bedrijven selecteert op duurzaamheid Presentatie voor TNM- werkgroep fondsen Ton Rennen, 25 Augustus 2015 Inhoud Selectie van bedrijven Onderzoeksproces in vogelvlucht Bedrijven met duurzame

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds voor de Woningcorporaties. Beleid voor verantwoord beleggen

Stichting Pensioenfonds voor de Woningcorporaties. Beleid voor verantwoord beleggen Stichting Pensioenfonds voor de Woningcorporaties Beleid voor verantwoord beleggen Inhoudsopgave 1. Doel van verantwoord beleggen... 3 2. De pijlers van het beleid voor verantwoord beleggen... 3 3. Integratie

Nadere informatie

Maatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid

Maatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid SPMS en Maatschappelijk Verantwoord Beleggen In dit document wordt het Maatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid (MVB) van Stichting Pensioenfonds Medisch Specialisten (SPMS) uiteengezet. Dit document

Nadere informatie

Betrokkenheidsbeleid Aegon Nederland

Betrokkenheidsbeleid Aegon Nederland Betrokkenheidsbeleid Aegon Nederland Betrokkenheidsbeleid Aegon Nederland 1. Reikwijdte Dit betrokkenheidsbeleid is van toepassing op Aegon Nederland N.V., Aegon Schadeverzekering N.V., Aegon Levensverzekering

Nadere informatie

Duurzame financiële producten

Duurzame financiële producten Duurzame financiële producten Kwaliteitsnorm Versie April 2018 Consultatiedocument - Samenvatting Inleiding Ambitie De niche van duurzame financiële producten moet het goede voorbeeld geven en op een pragmatische,

Nadere informatie

CONSULTATIEDOCUMENT BEST PRACTICES VOOR BETROKKEN AANDEELHOUDERSCHAP BESTEMD VOOR EUMEDION-DEELNEMERS

CONSULTATIEDOCUMENT BEST PRACTICES VOOR BETROKKEN AANDEELHOUDERSCHAP BESTEMD VOOR EUMEDION-DEELNEMERS CONSULTATIEDOCUMENT BEST PRACTICES VOOR BETROKKEN AANDEELHOUDERSCHAP BESTEMD VOOR EUMEDION-DEELNEMERS 1.0 Inleiding 1.1 Eumedion-deelnemers vinden dat het op verantwoorde wijze uitoefenen van de aan de

Nadere informatie

Welke beleggingen sluiten wij uit?

Welke beleggingen sluiten wij uit? Ons verantwoord beleggingsbeleid Wij hebben de taak om het beste beleggingsresultaat te behalen in het belang van onze deelnemers. Beleggen doen wij graag verantwoord. Daarom houden wij rekening met milieu,

Nadere informatie

document MVB-beleid Pagina 1 van 8

document MVB-beleid Pagina 1 van 8 document MVB-beleid Pagina 1 van 8 inhoudsopgave 1. INLEIDING... 3 2. MISSIE EN VISIE... 3 3. VERANTWOORDELIJKHEID... 3 4. UITSLUITEN... 4 5. STEMMEN EN ENGAGEMENT... 5 6. ESG INTEGRATIE BIJ ONZE EXTERNE

Nadere informatie

beleggen BPL pensioen belegt maatschappelijk verantwoord

beleggen BPL pensioen belegt maatschappelijk verantwoord beleggen BPL pensioen belegt maatschappelijk verantwoord hoe belegt BPL Pensioen Ons maatschappelijk verantwoord beleggingsbeleid BPL Pensioen wil een duurzaam en betrouwbaar pensioenfonds zijn dat de

Nadere informatie

De leden van de beleggingscommissie. 10 januari 2011 Beleid Maatschappelijk Verantwoord Beleggen

De leden van de beleggingscommissie. 10 januari 2011 Beleid Maatschappelijk Verantwoord Beleggen NOTITIE Van Aan CC Datum Betreft Sjoerd Hoogterp De leden van de beleggingscommissie 10 januari 2011 Beleid Maatschappelijk Verantwoord Beleggen Inleiding Het pensioenfonds Werk en (re)integratie (PWRI)

Nadere informatie

Eerste halfjaarverslag 2018 Maatschappelijk Verantwoord Beleggen

Eerste halfjaarverslag 2018 Maatschappelijk Verantwoord Beleggen eerste halfjaarverslag 2018 maatschappelijk verantwoord beleggen 1 INLEIDING vindt het belangrijk beleggen op een maatschappelijk verantwoorde manier in te richten. Het fundament van het beleid op gebied

Nadere informatie

Principes voor gedrag door de onderneming

Principes voor gedrag door de onderneming Uitgegeven september 2005 Gereviseerd april 2012 Gereviseerd oktober 2017 Principes voor gedrag door de onderneming Epson vervult haar sociale verantwoordelijkheid door te handelen in lijn met de onderstaande

Nadere informatie

ESG als vertrekpunt voor uw portefeuille

ESG als vertrekpunt voor uw portefeuille Verwijder deze afbeelding en voeg een nieuwe in. ESG als vertrekpunt voor uw portefeuille 30 januari 2018 Annette van der Krogt Agenda 1. Algemene ontwikkelingen verantwoord beleggen 2. MVB Investment

Nadere informatie

Voorwoord. Namens alle medewerkers van WMP, Hoogachtend, w.g. B. Nienhaus Directeur

Voorwoord. Namens alle medewerkers van WMP, Hoogachtend, w.g. B. Nienhaus Directeur Voorwoord Na onze initiële registratie en de ondertekening van de UN Global Compact (UNGC) in 2011, doet het mij een genoegen de onderschrijving van Wealth Management Partners (WMP) aan de tien principes

Nadere informatie

BEST PRACTICES VOOR BETROKKEN AANDEELHOUDERSCHAP BESTEMD VOOR EUMEDION-DEELNEMERS VASTGESTELD OP 30 JUNI 2011

BEST PRACTICES VOOR BETROKKEN AANDEELHOUDERSCHAP BESTEMD VOOR EUMEDION-DEELNEMERS VASTGESTELD OP 30 JUNI 2011 BEST PRACTICES VOOR BETROKKEN AANDEELHOUDERSCHAP BESTEMD VOOR EUMEDION-DEELNEMERS VASTGESTELD OP 30 JUNI 2011 1.0 Inleiding 1.1 Eumedion-deelnemers vinden dat het op verantwoorde wijze uitoefenen van de

Nadere informatie

Verklaring betreffende de Bedrijfsprincipes

Verklaring betreffende de Bedrijfsprincipes Verklaring betreffende de Bedrijfsprincipes Kosmos Energy werd opgericht in 2003 met als doel waarde te creëren voor al onze stakeholders: onze beleggers, werknemers en de overheden en burgers van onze

Nadere informatie

VERKLARING OMTRENT MENSENRECHTENBELEID VAN UNILEVER

VERKLARING OMTRENT MENSENRECHTENBELEID VAN UNILEVER VERKLARING OMTRENT MENSENRECHTENBELEID VAN UNILEVER Wij zijn ervan overtuigd dat bedrijven alleen succesvol kunnen zijn in maatschappijen waarin mensenrechten beschermd en gerespecteerd worden. Wij erkennen

Nadere informatie

in 12 slides Code Buysse II, samengevat in 12 slides

in 12 slides Code Buysse II, samengevat in 12 slides in 12 slides Code Buysse II, samengevat in 12 slides 1 Governance principes De ondernemers hebben hun bedrijf nog niet in een vennootschapsstructuur ondergebracht. De ondernemers activeren een raad van

Nadere informatie

ABP beleid inzake verantwoord beleggen

ABP beleid inzake verantwoord beleggen ABP beleid inzake verantwoord beleggen 2 ABP Beleid inzake verantwoord beleggen Inhoud Samenvatting... 3 Inleiding... 5 1. Rekening houden met ESG-factoren... 6 2. De dialoog met ondernemingen aangaan...

Nadere informatie

Jaarverslag verantwoord beleggen 2015

Jaarverslag verantwoord beleggen 2015 Jaarverslag verantwoord beleggen 2015 Ook in 2015 heeft Pensioenfonds Vervoer in het beleggingsbeleid en de uitvoering ervan weer een impuls kunnen geven aan maatschappelijke verantwoord beleggen. Nadat

Nadere informatie

Ethische Code van Compass Group

Ethische Code van Compass Group van Compass Group Versie 1.2 Compass Group & UN Global Compact Als wereldleider in onze branche moeten we de allerhoogste eisen stellen aan de kwaliteit van de diensten die we leveren en aan de professionele

Nadere informatie

CO2-voetafdruk van beleggingen

CO2-voetafdruk van beleggingen CO2-voetafdruk van beleggingen Beleggen en de uitstoot van broeikasgassen 1 WAAROM MEET ACTIAM DE CO 2 -UITSTOOT VAN HAAR BELEGGINGEN? Klimaatverandering is één van de grootste uitdagingen van de komende

Nadere informatie

Verklaring inzake de beleggingsbeginselen

Verklaring inzake de beleggingsbeginselen Verklaring inzake de beleggingsbeginselen van Stichting Bedrijfspensioenfonds AVH 1. Introductie 1.1 Inleiding Deze verklaring inzake de beleggingsbeginselen geeft beknopt de uitgangspunten weer van het

Nadere informatie

IORP II-proof vanuit een ESG perspectief 2 7 S E P T E M B E R

IORP II-proof vanuit een ESG perspectief 2 7 S E P T E M B E R IORP II-proof vanuit een ESG perspectief 2 7 S E P T E M B E R 2 0 1 8 Introductie Werkzaam bij Kempen, onderdeel van Van Lanschot Kempen Fiduciair manager van NL pensioenfondsen Lid ESG council Kempen

Nadere informatie

Jaarverslag 2017 van Pensioenfonds Vervoer Maatschappelijk Verantwoord Beleggen. Jaarverslag Maatschappelijk verantwoord beleggen

Jaarverslag 2017 van Pensioenfonds Vervoer Maatschappelijk Verantwoord Beleggen. Jaarverslag Maatschappelijk verantwoord beleggen Jaarverslag 2017 Maatschappelijk verantwoord beleggen 1 INLEIDING Pensioenfonds Vervoer vindt het belangrijk beleggen op een maatschappelijk verantwoorde manier in te richten. Het fundament van het beleid

Nadere informatie

Beleid Verantwoord Beleggen van Pensioenfonds Vervoer versie mei eloni. Beleid Verantwoord Beleggen

Beleid Verantwoord Beleggen van Pensioenfonds Vervoer versie mei eloni. Beleid Verantwoord Beleggen eloni Beleid Verantwoord Beleggen 1 Inhoud 1. Introductie... 3 2. Opzet van het beleid Verantwoord Beleggen... 3 2.1. Doel van het beleid Verantwoord Beleggen... 3 2.2. Implementatie van het beleid...

Nadere informatie

CO2-voetafdruk van beleggingen

CO2-voetafdruk van beleggingen CO2-voetafdruk van beleggingen Beleggen en de uitstoot van broeikasgassen 1 WAAROM MEET ACTIAM DE CO 2 -UITSTOOT VAN HAAR BELEGGINGEN? Klimaatverandering is één van de grootste uitdagingen van de komende

Nadere informatie

Duurzaam Bankieren in 2015: hoogtepunten en vooruitblik. Waarde creëren voor onze stakeholders

Duurzaam Bankieren in 2015: hoogtepunten en vooruitblik. Waarde creëren voor onze stakeholders Duurzaam Bankieren in 2015: hoogtepunten en vooruitblik Waarde creëren voor onze stakeholders Duurzaam bankieren bij ABN AMRO ABN AMRO levert een scala aan producten en diensten aan particuliere, private

Nadere informatie

FONDS SLUYTERMAN VAN LOO. Formulering van een verantwoord beleggingsbeleid

FONDS SLUYTERMAN VAN LOO. Formulering van een verantwoord beleggingsbeleid FONDS SLUYTERMAN VAN LOO September 2015 Verantwoord Beleggingsbeleid Formulering van een verantwoord beleggingsbeleid FONDS SLUYTERMAN VAN LOO V E R A N T W O O R D B E L E G G I N G S B E L E I D INHOUDSOPGAVE

Nadere informatie

TETRALERT - ONDERNEMING VOORSTEL TOT HERZIENING VAN DE RICHTLIJN AANDEELHOUDERSRECHTEN

TETRALERT - ONDERNEMING VOORSTEL TOT HERZIENING VAN DE RICHTLIJN AANDEELHOUDERSRECHTEN TETRALERT - ONDERNEMING VOORSTEL TOT HERZIENING VAN DE RICHTLIJN AANDEELHOUDERSRECHTEN 1. Inleiding Op 9 april 2014 maakte de Europese Commissie aan het Europees Parlement een voorstel van richtlijn over

Nadere informatie

1 e Halfjaarverslag 2017

1 e Halfjaarverslag 2017 1 e Halfjaarverslag 2017 Maatschappelijk verantwoord beleggen 1 INLEIDING Pensioenfonds Vervoer vindt het belangrijk beleggen op een maatschappelijk verantwoorde manier in te richten. Het fundament van

Nadere informatie

Verantwoord beleggen bij het ABN AMRO Pensioenfonds

Verantwoord beleggen bij het ABN AMRO Pensioenfonds Verantwoord beleggen bij het ABN AMRO Pensioenfonds Versie 2018 Inhoud 1. Inleiding 2. Uitgangspunten 3. Reikwijdte van de strategieën 4. Uitsluitingsbeleid 5. Stemmen 6. Engagement 7. ESG-integratie 1.

Nadere informatie

FUND GOVERNANCE CODE VAN DELTA LLOYD ASSET MANAGEMENT N.V.

FUND GOVERNANCE CODE VAN DELTA LLOYD ASSET MANAGEMENT N.V. FUND GOVERNANCE CODE VAN DELTA LLOYD ASSET MANAGEMENT N.V. I. INLEIDING Doel Delta Lloyd Asset Management N.V. (DLAM) wenst de DUFAS Principles of Fund Governance na te leven. De onderhavige code heeft

Nadere informatie

Verantwoord Beleggen. November 2013

Verantwoord Beleggen. November 2013 Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Informatie-, Communicatie- en Kantoortechnologiebranche Verantwoord Beleggen November 2013 Amsterdam, 19 november 2013 Laatst bijgewerkt op 19 november 2013 1

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds voor Personeelsdiensten

Stichting Pensioenfonds voor Personeelsdiensten 9-1-2018 Stichting Pensioenfonds voor Personeelsdiensten ESG-beleid Over dit document Dit document beschrijft het ESG-beleid (Environmental, Social en Governance) van Stichting Pensioenfonds voor Personeelsdiensten

Nadere informatie

Beleid inzake verantwoord beleggen K1 2015 1/14

Beleid inzake verantwoord beleggen K1 2015 1/14 Beleid inzake verantwoord beleggen K1 2015 1/14 15 01 2015 Verantwoord beleggen De visie van Petercam Een verantwoord belegger zijn gaat verder dan enkel maar verantwoorde beleggingsproducten aanbieden;

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Duurzaam en verantwoord beleggen. Inleiding

Inhoudsopgave. Duurzaam en verantwoord beleggen. Inleiding Inhoudsopgave Inleiding 2 Duurzaam en verantwoord beleggen 2 Stewardship 4 Stemmen 4 Monitoren 5 Engagement 6 Samenwerking en markt engagement 7 Inleiding Stichting Pensioenfonds 1 () is het sectorbrede

Nadere informatie

Beleid Verantwoord Beleggen

Beleid Verantwoord Beleggen Beleid Verantwoord Beleggen 23-10-2018 Vastgesteld 23-10-2018 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Wat is verantwoord beleggen?... 3 3. Waarop richten wij ons in het kader van verantwoord beleggen?... 4

Nadere informatie

CO2-voetafdruk van beleggingen

CO2-voetafdruk van beleggingen CO2-voetafdruk van beleggingen Waarom meet ACTIAM de CO 2 -voetafdruk van haar beleggingen? Klimaatverandering is één van de grootste uitdagingen van de komende decennia. Daarom steunt ACTIAM het klimaatakkoord

Nadere informatie

11. Bijlage 2: Beleidsdocument Verantwoord Beleggen

11. Bijlage 2: Beleidsdocument Verantwoord Beleggen 11. Bijlage 2: Beleidsdocument Verantwoord Beleggen INLEIDING Wereldwijd wordt meer en meer de gedachte omarmd dat bij beleggen in ondernemingen rekening gehouden moet worden met de gevolgen van het handelen

Nadere informatie

Maatschappelijk verantwoord beleggen

Maatschappelijk verantwoord beleggen 1 / 11 Mei 201 8 > Maatschappelijk verantwoord beleggen Achmea Investment Management INHOUDSOPGAVE > Akimov Igor / Shutterstock.com MENSENRECHTEN ARBEIDSNORMEN NATUUR & MILIEU GEZONDHEID KLIMAATVERANDERING

Nadere informatie

gedragscode voor leveranciers van Quintiles

gedragscode voor leveranciers van Quintiles gedragscode voor leveranciers van Quintiles 2 Quintiles maakt zich sterk voor duurzame zakelijke praktijken. Op basis van internationaal erkende normen, is deze gedragscode voor leveranciers ( Code ) gericht

Nadere informatie

Het Verantwoord Beleggingsbeleid van Ahold Pensioenfonds

Het Verantwoord Beleggingsbeleid van Ahold Pensioenfonds Het Verantwoord Beleggingsbeleid van Ahold Pensioenfonds INTRODUCTIE Ahold Pensioenfonds (APF) belegt op lange termijn en wereldwijd. Als belegger heeft APF de taak om het beste resultaat te behalen in

Nadere informatie

Petercams Benadering van controversiële activiteiten

Petercams Benadering van controversiële activiteiten Petercams Benadering van controversiële activiteiten 07/03/2013 Controversiële activiteiten Februari 2012 1/8 Controversiële activiteit: een activiteit die aanleiding geeft tot discussie of polemiek. De

Nadere informatie

BELEID INZAKE MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD BELEGGEN

BELEID INZAKE MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD BELEGGEN BELEID INZAKE MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD BELEGGEN Inleiding Om een toekomstbestendige uitvoering van de pensioenregelingen te kunnen realiseren, waarbij de koopkracht van de deelnemers zo goed mogelijk

Nadere informatie

Duurzaamheidsverklaring

Duurzaamheidsverklaring DUURZAAMHEIDSVERKLARING Ondergetekende: [Naam Leverancier en rechtsvorm [ ], statutair gevestigd te [plaats], aan de [straat, nummer en postcode] (KvK ), hierna te noemen Leverancier, hierbij rechtsgeldig

Nadere informatie

De Code van Bedrijfsethiek voor Leveranciers van Smiths

De Code van Bedrijfsethiek voor Leveranciers van Smiths De Code van Bedrijfsethiek voor van Smiths Als een internationaal bedrijf werkt de Smiths Group overal ter wereld samen met klanten, aandeelhouders en leveranciers. Deze belanghebbenden, tezamen met de

Nadere informatie

Code maatschappelijk verantwoord beleggen 1 januari 2010 PF-B-2009 / 324

Code maatschappelijk verantwoord beleggen 1 januari 2010 PF-B-2009 / 324 Code maatschappelijk verantwoord beleggen 1 januari 2010 PF-B-2009 / 324 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Beleid maatschappelijk verantwoord beleggen... 3 2.1. Maatschappelijke verantwoordelijkheid...

Nadere informatie

ALGEMENE BEDRIJFSPRINCIPES VAN ARCADIS

ALGEMENE BEDRIJFSPRINCIPES VAN ARCADIS Pagina 1 van 5 fã~öáåé=íüé=êéëìäí ALGEMENE BEDRIJFSPRINCIPES VAN ARCADIS 1 Inleiding Bij ARCADIS hebben we onze missie als volgt gedefinieerd: Onze diensten zijn gericht op verbetering van de kwaliteit

Nadere informatie

Nederlandse Stewardship Code. Achmea Investment Management

Nederlandse Stewardship Code. Achmea Investment Management Nederlandse Stewardship Code Achmea Investment Management 9 november 2018 Inleiding Het maatschappelijk aanzien van aandeelhouders en ondernemingen brokkelt af Aanhoudende kritiek op korte termijn geneigdheid

Nadere informatie

Verantwoord beleggen beleid

Verantwoord beleggen beleid Verantwoord beleggen beleid Samenvatting Waarom verantwoord beleggen? PMT heeft als missie het zorgen voor een betaalbaar, duurzaam en waardevast pensioen voor alle deelnemers in de sector Metaal en Techniek.

Nadere informatie

Verantwoord beleggen beleid Stichting Pensioenfonds voor Fysiotherapeuten

Verantwoord beleggen beleid Stichting Pensioenfonds voor Fysiotherapeuten Verantwoord beleggen beleid Stichting Pensioenfonds voor Fysiotherapeuten Inleiding Fysiotherapeuten heeft als eerste doelstelling zorg te dragen voor een goed en betaalbaar pensioen. Binnen deze fiduciaire

Nadere informatie

Het Verantwoord Beleggingsbeleid van Ahold Pensioenfonds

Het Verantwoord Beleggingsbeleid van Ahold Pensioenfonds INTRODUCTIE Het Verantwoord Beleggingsbeleid van Ahold Pensioenfonds Ahold Pensioenfonds (APF) belegt op lange termijn en wereldwijd. Als belegger heeft APF de taak om het beste resultaat te behalen in

Nadere informatie

Gedragscode zakelijke partner

Gedragscode zakelijke partner Gedragscode zakelijke partner Inhoud Inleiding 1.1 Achtergrond en reikwijdte van de code 1.2 Evaluatie en naleving van zakelijke partners 1.3 Vertrouwelijkheid 1.4. Onderaannemers De bedrijfsvoering van

Nadere informatie

Voorwoord. Patrick Mol Managing partner

Voorwoord. Patrick Mol Managing partner Voorwoord In 2011 ondertekende Wealth Management Partners (WMP) zowel de United Nations Principles for Responsible Investments (UNPRI) als de UN Global Compact (UNGC). Dit was voor ons de stimulans om

Nadere informatie

Duurzaamheid en Responsible Care

Duurzaamheid en Responsible Care Duurzaamheid en Responsible Care Verbond van Handelaren in Chemische producten Maart 2017 Samenvatting ESG Om te komen tot een meer duurzame wereld, vraagt het VHCP aandacht voor ESGfactoren Hoofdthema

Nadere informatie

Stichting Spoorwegpensioenfonds. Beleid voor betrokken aandeelhouderschap

Stichting Spoorwegpensioenfonds. Beleid voor betrokken aandeelhouderschap Stichting Spoorwegpensioenfonds Beleid voor betrokken aandeelhouderschap Algemeen Het Spoorwegpensioenfonds (SPF) belegt het pensioenvermogen van haar deelnemers. Een belangrijk onderdeel van deze beleggingen

Nadere informatie

Maatschappelijk Verantwoord Beleggen

Maatschappelijk Verantwoord Beleggen Maatschappelijk Verantwoord Beleggen 1 Verantwoord beleggingsbeleid Wij vinden het belangrijk dat uw geld maatschappelijk verantwoord wordt belegd. Dit doen we op verschillende manieren: we sluiten bepaalde

Nadere informatie

Samenvatting stembeleid MN

Samenvatting stembeleid MN Samenvatting stembeleid MN MN is van mening is dat actief aandeelhouderschap van groot belang is voor een verantwoorde bedrijfsvoering door de bedrijven waar zij in belegt. Daarom voert MN wereldwijd een

Nadere informatie

10 oktober 2014. Beleid Verantwoord Beleggen

10 oktober 2014. Beleid Verantwoord Beleggen 10 oktober 2014 Beleid Verantwoord Beleggen Beleid Verantwoord Beleggen SPW Verantwoord beleggen is voor SPW een belangrijk onderdeel van de beleggingsfilosofie en een integraal onderdeel van de beleggingsbeginselen.

Nadere informatie

Maatschappelijk Verantwoord beleggen Beleid

Maatschappelijk Verantwoord beleggen Beleid Maatschappelijk Verantwoord beleggen Beleid 8 januari 205 Inleiding In de Investment Policy Statement heeft SPT de volgende beleggingsovertuiging geformuleerd: Een pensioenfonds is een institutionele,

Nadere informatie

Pas toe of leg uit regel voor institutionele beleggers. Rients Abma Directeur Eumedion 22 november 2006

Pas toe of leg uit regel voor institutionele beleggers. Rients Abma Directeur Eumedion 22 november 2006 Pas toe of leg uit regel voor institutionele beleggers Rients Abma Directeur Eumedion 22 november 2006 Agenda Achtergrond verantwoordelijkheden institutionele beleggers Code Tabaksblat Wettelijke verankering

Nadere informatie

Indorama Ventures Public Company Limited Ondernemingsbestuur beleid

Indorama Ventures Public Company Limited Ondernemingsbestuur beleid Indorama Ventures Public Company Limited Ondernemingsbestuur beleid (Goedgekeurd door de raad van bestuur vergadering nr.1/2009 op 29 september 2009) Bericht van de voorzitter Indorama Ventures Public

Nadere informatie

Een nieuwe stap in duurzaam beleggen

Een nieuwe stap in duurzaam beleggen BLACKROCK IMPACT SCREENS ESG IMPACT Een nieuwe stap in duurzaam beleggen BlackRock Impact combineert het beste van BlackRock om beleggers te helpen een maatschappelijk én financieel verantwoord rendement

Nadere informatie

ETHISCHE CODE GoodPlanet Belgium

ETHISCHE CODE GoodPlanet Belgium ETHISCHE CODE GoodPlanet Belgium 1 ETHISCHE CODE WAAROM GOODPLANET BELGIUM STEUNEN? GoodPlanet Belgium v.z.w., opgericht in 1997, streeft naar een duurzame toekomst voor de maatschappij en is er van overtuigd

Nadere informatie

Internationaal ondernemen: maatschappelijk verantwoord met de OESO-richtlijnen

Internationaal ondernemen: maatschappelijk verantwoord met de OESO-richtlijnen Nationaal Contactpunt OESO-richtlijnen voor Multinationale Ondernemingen Internationaal ondernemen: maatschappelijk verantwoord met de OESO-richtlijnen omesantodomingowashingtonaddisababacaracasdaressalaamlimamanilariyadhsaopaulowarsawalgierscapetowndhakakuwaitmaputoriodejaneirosarajevovilniusammancanberra

Nadere informatie

verantwoord beleggen

verantwoord beleggen verantwoord beleggen Verantwoord beleggen bij Delta Lloyd Delta Lloyd Groep ziet beleggen als een effectieve manier om waarde te vermeerderen, zolang dat op een verantwoorde manier gebeurt. Maar wat is

Nadere informatie

STAKEHOLDERS. Hoe gaan we daar mee om? Jacques van Unnik Manager Personnel Certification & Training 3 december 2015 BUSINESS ASSURANCE

STAKEHOLDERS. Hoe gaan we daar mee om? Jacques van Unnik Manager Personnel Certification & Training 3 december 2015 BUSINESS ASSURANCE BUSINESS ASSURANCE STAKEHOLDERS Hoe gaan we daar mee om? Jacques van Unnik Manager Personnel Certification & Training 3 december 2015 1 DNV GL 2014 Stakeholders 19 November 2015 SAFER, SMARTER, GREENER

Nadere informatie

BELEID INZAKE MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD BELEGGEN

BELEID INZAKE MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD BELEGGEN BELEID INZAKE MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD BELEGGEN Inleiding Om een toekomstbestendige uitvoering van de pensioenregelingen te kunnen realiseren, waarbij de koopkracht van de deelnemers zo goed mogelijk

Nadere informatie

Ontwikkelingen rondom het maatschappelijk verantwoord beleggingsbeleid van Pensioenfonds Vervoer

Ontwikkelingen rondom het maatschappelijk verantwoord beleggingsbeleid van Pensioenfonds Vervoer INLEIDING Pensioenfonds Vervoer vindt het belangrijk beleggen op een maatschappelijk verantwoorde manier in te richten. Het fundament van het beleid op gebied van maatschappelijk verantwoord beleggen bestaat

Nadere informatie

VERMOGENSBEHEER + Een andere kijk op het beheer

VERMOGENSBEHEER + Een andere kijk op het beheer Consumentenbrief 2017 VERMOGENSBEHEER + Een andere kijk op het beheer Locatie Hilversum: 035-62 80 988 Locatie Utrecht: 030-23 80 837 info@fountaincapital.nl Consumentenbrief Fountain Capital Uw partner

Nadere informatie

Maatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate governance

Maatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate governance Maatschappelijk verantwoord beleggen en Corporate governance Uitgave april 2015 Disclaimer De in deze brochure verstrekte informatie van Stichting Pensioenfonds DSM Nederland, gevestigd te Heerlen (het

Nadere informatie

Viertal pijlers voor verantwoord beleggen

Viertal pijlers voor verantwoord beleggen Achmea Beleggingsfondsen Beheer BV (Achmea Beleggingsfondsen) is beheerder van meerdere beleggingsinstellingen van Achmea en voert daarvoor een verantwoord beleggingsbeleid. In dit document wordt het Verantwoord

Nadere informatie

Beleggingsaanbod a.s.r. Presentatie Astra Zeneca 27 oktober 2015

Beleggingsaanbod a.s.r. Presentatie Astra Zeneca 27 oktober 2015 Beleggingsaanbod a.s.r. Presentatie Astra Zeneca 27 oktober 2015 Onderdeel van a.s.r. a.s.r. is de Nederlandse verzekeringsmaatschappij voor alle verzekeringen. Bij a.s.r. werken ruim 3.900 medewerkers

Nadere informatie