Onderzoek invoering Toeristenbelasting

Transcriptie

1 Aan de Raad Agendapunt: 6. Onderwerp: Onderzoek invoering Toeristenbelasting Kenmerk: Status: FZBS - Financiën / DdeJ Besluitvormend Kollum, 6 september 2011 Samenvatting Onderzocht is of de invoering van toeristenbelasting in onze gemeente haalbaar is. Hiertoe zijn enkele berekeningen gemaakt van de mogelijke opbrengsten en kosten. Op grond van de beschikbare gegevens levert de belasting naar verwachting een bedrag op van rond de Om een volledig inzicht te krijgen in de opbrengst van de toeristenbelasting, de hierbij horende invorderingskosten en de bezettingsgraden van recreatieve objecten in onze gemeente is nader onderzoek nodig. Ook is onderzoek nodig om te kijken naar hoe de toeristenbelasting in onze gemeente het beste kan worden ingevoerd. Hiervoor zal een extern bureau moeten worden ingeschakeld. Afhankelijk van de uitkomsten van het onderzoek kan de toeristenbelasting per 1 januari 2013 worden ingevoerd. Uw raad wordt gevraagd in principe in te stemmen met de invoering van toeristenbelasting met ingang van 1 januari Daarnaast wordt uw raad gevraagd een budget beschikbaar te stellen van voor het noodzakelijke onderzoek. Toelichting toeristenbelasting Ingevolge artikel 224 van de Gemeentewet mag de gemeente toeristenbelasting heffen. Het gaat om een belasting voor personen die in de gemeente verblijven, maar niet als inwoner staan ingeschreven. De toeristenbelasting moet worden gezien als een tegemoetkoming in de kosten van de gemeente voor zover deze voortvloeien uit voorzieningen die mede in het belang van het toerisme worden getroffen. De opbrengst van de toeristenbelasting behoort tot de algemene middelen. Gemeenten zijn dan ook niet verplicht het geld te besteden aan toerisme gerelateerde voorzieningen. In de praktijk gebeurt dat echter vaak wel. De toeristenbelasting is gebaseerd op de gedachte dat in de gemeente personen verblijven, die niet in de gemeente woonachtig zijn, maar die wel gebruik maken van de gemeentelijke voorzieningen. Een alternatief voor de toeristenbelasting is het extra verhogen van de algemene tarieven (bijvoorbeeld van de onroerende zaakbelastingen). Dit zal leiden tot een extra belastingdruk toename bij alle ingezetenen van een gemeente. Met het heffen van toeristenbelasting betalen ook de niet-ingezetenen mee aan de (toeristische) voorzieningen in de gemeente. De toeristen profiteren immers mede van de voorzieningen die in het belang van het toerisme zijn getroffen. Te denken valt hierbij aan; VVV- informatie, aanleg/onderhoud van wandel- en fietspaden en bewegwijzering etc. Het is in die zin dan ook rechtvaardig dat de toerist bijdraagt aan dergelijke voorzieningen. Uit een notitie van de VNG blijkt dat toeristen bij hun keuze zich over het algemeen niet laten leiden door de hoogte van de toeristenbelasting. De toeristenbelasting maakt slechts een

2 zeer beperkt deel uit van de bestedingen en de toerist laat zich over het algemeen niet leiden door de overnachtingplaats, maar meer door de omgeving. Toeristen zien de toeristenbelasting dan ook niet als een belemmering. De toeristische sector is over het algemeen geen voorstander van een dergelijke belasting, omdat deze kan leiden tot extra administratieve lasten en omdat de ondernemer de belasting zal moeten doorberekenen aan de gasten Op dit moment kent een 14-tal gemeenten in Fryslân de Toeristenbelasting. Het gemiddelde tarief in Fryslân is momenteel 0,52 per persoon per overnachting. In de regio heffen de gemeenten Ferwerderadiel, Tytsjerksteradiel, Boarnsterhim, Ameland, Dongeradeel en Schiermonnikoog toeristenbelasting. Wijze van heffing De toeristenbelasting kan op verschillende manieren worden geheven. De meest gangbare zijn de heffing bij wege van aanslag en de forfaitaire heffing. Bij de heffing op aanslag wordt op basis van het feitelijke aantal overnachtingen belasting geheven. Hiervoor is het nodig dat exacte gegevens voor handen zijn wat betreft het aantal overnachtingen per accommodatie. Bij de forfaitaire heffing wordt gebruik gemaakt van schattingen van overnachtingen. Schattingen die gebaseerd zijn op een gemiddelde bezettingsgraad en een gemiddelde verblijfsduur. De forfaitaire heffing geldt indien de exploitant geen duidelijke inzage heeft in het aantal overnachtingen. Dit geldt bijvoorbeeld voor vaste staanplaatsen op campings, waarbij de gast gedurende het gehele jaar gebruik mag maken van de staanplaats. Het is voor de belastingplichtige soms moeilijk en arbeidsintensief het aantal overnachtingen exact vast te stellen. Beter inzicht is er in geval van bêd en brochjes, toeristische staanplaatsen op campings, groepsaccommodaties en vaartuigen. Deze zijn na afloop van het jaar op basis van daadwerkelijke aantallen goed aan te slaan. Forfaitaire heffing ontlast de belastingplichtige en leidt voor de gemeente tot lagere invorderingskosten. Vandaar dat het de voorkeur verdient om zoveel mogelijk hiervan gebruik te maken. Dit geldt in ieder geval voor de overnachtingen op de vaste staanplaatsen op campings. In overleg met de sector kan eventueel ook bij andere verblijfsmogelijkheden gebruik worden gemaakt van een forfaitaire heffing. Overigens heeft de belastingplichtige bij forfaitaire heffing altijd de mogelijkheid na afloop van het belastingjaar (alsnog) een verzoek in te dienen om een aanslag op te leggen op basis van het aantal daadwerkelijke overnachtingen. Dit indien dit leidt tot een lagere aanslag. De gemeente moet dan op basis van aangifteformulieren definitieve aanslagen toeristenbelasting opleggen. Verwachte opbrengsten Bruto opbrengst Op dit moment kent onze gemeente de volgende verblijfsmogelijkheden die in aanmerking kunnen komen voor de toeristenbelasting: 8 (mini)-campings, 11 Bêd en Brochjes, 2 groepsaccommodaties en 4 jachthavens. Uit het rapport Toerisme in cijfers en informatie van de Provincie Fryslan blijkt dat in onze gemeente sprake is van ongeveer overnachtingen per jaar. Omdat dit een ruwe schatting is en mogelijk aan de hoge kant, wordt in een globale opbrengstberekening uitgegaan van overnachtingen. Uitgaande van een tarief van 0,55 per overnachting zou de bruto-opbrengst dan ca bedragen.

3 Verblijfsaccommodaties De opbrengsten komen voor een belangrijk deel uit de jaarstandplaatsen op de grotere campings in onze gemeente: Simmerwille in Kollumerzwaag, de Greidpolle en Oan e Swemmer in Westergeest. Deze campings bestaan voor een groot deel uit vaste plekken met overwegend stacaravans en hier verblijven vooral gezinnen met lagere inkomens. Deze langkampeerders zullen de gevolgen van de invoering van toeristenbelasting waarschijnlijk het meeste in financiële zin merken. Bij de andere kleinschaligere campings of vakantiever blijven gaat het vooral om toeristische overnachtingen gedurende de zomermaanden. Voor wat betreft de overnachtingen op de jachthavens gaat het om de passantenplekken. Op de grootste, Jachthaven de Rijd in Kollum en Jachthaven Lunegat in Kollumerpomp, bevinden zich elk circa 25 passantenplaatsen. Verder is er nog de 300 meter lange aanlegkade voor passanten in het Kollumerkanaal. Komst Lauwershage De bruto-opbrengst zal aanzienlijk kunnen toenemen als de voorgenomen bouw van zorgcomplex Lauwershage doorgaat (voorlopige berekening ). Hierbij moet wel de kanttekening worden geplaatst dat waarschijnlijk ook sprake zal zijn van overnachtingen die voor vrijstelling van toeristenbelasting in aanmerking komen. Zo vallen zogenaamde zorgovernachtingen in de praktijk meestal onder de vrijstelling van de toeristenbelasting. De overige reguliere (recreatieve) overnachtingen op dit complex komen wel voor toeristenbelasting in aanmerking. Invorderingskosten De werkzaamheden die structureel van gemeentewege moeten plaatsvinden zijn: inwinnen informatie via aangifteformulier, opleggen voorlopige aanslagen, afhandelen bezwaren, opleggen en inning van definitieve aanslagen en uitvoeren van controles. Deze extra werkzaamheden zullen binnen de huidige formatie moeten plaatsvinden. Op dit moment is nog geen zicht op het aantal uren dat dit kost. Uit de praktijk blijkt dat genoemde kosten op ca. 10% van de bruto opbrengst gesteld kunnen worden. Conclusie: netto opbrenst Rekening houdende met een bruto opbrengst van gaat het dan om een bedrag van 4.125,00 zodat er netto resteert. Nogmaals: deze berekeningen zijn gebaseerd op voorlopige aannames. Vergelijk forfaitaire heffing Zoals eerder opgemerkt verdient de forfaitaire heffing bij toeristenbelasting de voorkeur. Om een idee te krijgen van de opbrengst van toeristenbelasting op grond van forfaitaire heffing is een vergelijking met de gemeente Dongeradeel gemaakt. De berekening is gebaseerd op de bezettingsgraden en gemiddelde verblijfsduur daar. Dit komt voor Kollumerland c.a. neer op een berekende bruto-opbrengst (dus op basis van het aantal overnachtingen) van rond de Oftewel iets lager dan op grond van de eerdere cijfers van de Provincie Fryslân. Heffing op grond van het forfaitair bedrag komt voor vaste kampeeronderkomens en - staanplaatsen op campings uit op 66,82 per verblijf/onderkomen per jaar. Een camping met 75 vaste plaatsen betaalt in dit geval ca. 75 x 66,82 = afgerond Daarbij komt dan nog een bedrag voor de toeristische staanplaatsen (aanslag op basis van werkelijke aantallen overnachtingen)! Een camping met ongeveer 150 staanplaatsen (vast + toeristisch) zal dan een aanslag toeristenbelasting ontvangen van rond de Nogmaals dit zijn

4 berekeningen op een gemiddelde bezettingsgraad- en verblijfsduur zoals die gelden in de gemeente Dongeradeel. Vóór de daadwerkelijke invoering van een forfaitaire heffing moet de gemiddelde bezettingsgraad en -verblijfsduur voor onze eigen gemeente worden geïnventariseerd. Gezien de jurisprudentie hieromtrent dienen deze nauwkeurig te worden vastgesteld en is hier de nodige expertise voor nodig. Er is voorgeschreven dat de gemeente bij bepaling van de bezettingsgraad en gemiddelde verblijfsduur niet meer dan 25% mag afwijken van de werkelijkheid. Vervolgonderzoek Om voor onze gemeente een goed en volledig inzicht te krijgen in de opbrengsten van toeristenbelasting, de invorderingskosten, de bezettingsgraden van recreatieve objecten en de gemiddelde verblijfsduur, is aanvullend onderzoek nodig door een extern bureau. Hieruit moet blijken op welke wijze de toeristenbelasting het beste kan worden ingevoerd. Als uitgangspunt voor de heffing geldt dat er een redelijke verhouding is tussen de opbrengst van de belasting en de invorderingskosten. De kosten van het onderzoek worden geraamd op een bedrag van maximaal De inventarisatie van bezettingsgraden en het vaststellen van de gemiddelde verblijfsduur zullen als onderdeel hiervan om de 4-6 jaar herhaald moeten worden. Afhankelijk van de uitkomsten van het onderzoek kan de toeristenbelasting per 1 januari 2013 worden ingevoerd. Overwegingen Op grond van de volgende overwegingen zijn wij in principe voor de invoering van toeristenbelasting in Kollumerland c.a.: - ook de toeristen maken als gast van de gemeente gebruik van de voorzieningen in de gemeente Kollumerland c.a. - juist in deze tijd van nog komende forse bezuinigingen is het verantwoord om ook van de toerist een zekere bijdrage te vragen. - uit de notitie van de VNG blijkt dat toeristen bij hun keuze zich over het algemeen niet laten leiden door de aanwezigheid of de hoogte van toeristenbelasting. Dit zijn de redenen om uw raad te vragen om in principe in te stemmen met de invoering van toeristenbelasting. Voorstel Wij stellen u voor: 1. in principe in te stemmen met de invoering van toeristenbelasting met ingang van 1 januari 2013; 2. eenmalig een budget van ,- beschikbaar te stellen voor een nader onderzoek naar de invoering en uitwerking van toeristenbelasting en dit ten laste te brengen van de reserve Recreatie en Toerisme. Bijlage : Modelverordening_toeristenbelasting2009 Onderzoek_invoering_toeristenbelasting Toerisme_in_cijfers

5 Ter inzage liggende stukken: - BenW rapport dd (VNG) Modelverordening Toeristenbelasting - Toerisme in Cijfers (Stenden instituutservicemanagement) Burgemeester en wethouders van Kollumerland c.a H. Visser, loco burgemeester R. Schoonderbeek, gemeentesecretaris Raadscommissie 30 juni 2011: - Alle partijen geven aan de kosten voor het onderzoek vrij hoog te vinden. - De suggestie om het onderzoek uit te laten voeren door een hoge school (bijvoorbeeld Stenden) wordt door het college meegenomen. - Het CDA en de VVD vragen aandacht voor goed overleg met de ondernemers. Te kennen wordt gegeven dat het college voornemens is om een klankbordgroep te betrekken bij het onderzoek. Dit punt komt als bespreekpunt in de raad van 15 september