Zienswijzen op Ontwerpbesluiten WINDPARK WIERINGERMEER FASE 5

Transcriptie

1 Inspraakbundel Zienswijzen op Ontwerpbesluiten WINDPARK WIERINGERMEER FASE 5 Inspraakpunt Bureau Energieprojecten Postbus AE VOORSCHOTEN

2 INHOUDSOPGAVE WOORD VOORAF. 3 KENNISGEVING.. 4 MONDELINGE, SCHRIFTELIJKE EN DIGITALE ZIENSWIJZEN : OPZOEKTABEL REGISTRATIENUMMER VERSUS ZIENSWIJZENUMMER... 6 ALFABETISCH OVERZICHT ORGANISATIES EN ZIENSWIJZEN.. 7 ZIENSWIJZENUMMER 1 TOT EN MET Juni 2017

3 Woord vooraf Van vrijdag 9 juni 2017 tot en met donderdag 20 juli 2017 lagen de ontwerpbesluiten ter inzage voor WINDPARK WIERINGERMEER FASE 5. Een ieder kon naar aanleiding van de ontwerpbesluiten een zienswijze inbrengen. Waarom dit windpark? Windkracht Wieringermeer heeft het initiatief genomen om een windpark te realiseren in de Wieringermeer in de provincie Noord-Holland. In internationaal verband streeft Nederland naar een energievoorziening die in 2050 CO2-arm is. Dat betekent dat we moeten overstappen naar hernieuwbare energie om de CO2-uitstoot terug te dringen en om klimaatverandering tegen te gaan. Voor de korte termijn zijn de doelstellingen van het kabinet 14% duurzame energie in 2020 en 16% in Windenergie is een belangrijke vorm van energie om die doelstellingen te bereiken. Rijk, provincies, de energiesector en natuur- en milieuorganisaties hebben met elkaar afgesproken om in MW aan windenergie op land te realiseren. De afspraak is een onderdeel van het Energieakkoord. Het Rijk heeft in overleg met de provincies 11 grote gebieden aangewezen die geschikt zijn voor windparken van minimaal 100 MW. Het windpark Wieringermeer maakt daar deel van uit. Om dit project mogelijk te maken is er een (rijks)inpassingsplan vastgesteld door de ministers van Economische Zaken en van Infrastructuur en Milieu. Inmiddels zijn vier fases doorlopen waarbij diverse besluiten zijn genomen. In fase 5 gaat het om 7 omgevingsvergunningen en een vergunning Wet beheer Rijkswaterstaatwerken. Zienswijzen Op de ontwerpbesluiten zijn binnen de inspraaktermijn in totaal 3 zienswijzen binnengekomen (waarvan 3 uniek). De zienswijzen zijn integraal opgenomen in deze bundel. U kunt deze inspraakbundel downloaden van Registratie en verwerking De ontvangen zienswijzen zijn geregistreerd. Aan de indieners is een ontvangstbevestiging gezonden met daarin een registratienummer. Met de opzoektabel op pagina 6 kan bij het ontvangen registratienummer het bijbehorende zienswijzenummer worden opgezocht. Verdere procedure Bij de besluiten wordt aangegeven of en hoe met de zienswijzen en reacties rekening is gehouden. Het moment waarop de terinzagelegging plaatsvindt wordt te zijner tijd aangekondigd in onder andere lokale huis-aan-huis bladen en op Een belanghebbende die op het ontwerp van een besluit een zienswijze heeft ingebracht, kan later tegen dat besluit beroep instellen bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad vanstate. 3 van 16

4 STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Nr juni 2017 Kennisgeving Ontwerpbesluiten Windpark Wieringermeer fase 5, Ministerie van Economische Zaken Van vrijdag 9 juni 2017 tot en met donderdag 20 juli 2017 liggen de ontwerpbesluiten ter inzage voor Windpark Wieringermeer fase 5. Iedereen kan reageren op de ontwerpbesluiten met een zienswijze. Waarom dit windpark? Windkracht Wieringermeer heeft het initiatief genomen om een windpark te realiseren in de Wieringermeer in de provincie Noord-Holland. In internationaal verband streeft Nederland naar een energievoorziening die in 2050 CO 2 -arm is. Dat betekent dat we moeten overstappen naar hernieuwbare energie om de CO 2 -uitstoot terug te dringen en om klimaatverandering tegen te gaan. Voor de korte termijn zijn de doelstellingen van het kabinet 14% duurzame energie in 2020 en 16% in Windenergie is een belangrijke vorm van energie om die doelstellingen te bereiken. Rijk, provincies, de energiesector en natuur- en milieuorganisaties hebben met elkaar afgesproken om in MW aan windenergie op land te realiseren. De afspraak is een onderdeel van het Energieakkoord. Het Rijk heeft in overleg met de provincies 11 grote gebieden aangewezen die geschikt zijn voor windparken van minimaal 100 MW. Het windpark Wieringermeer maakt daar deel van uit. Om dit project mogelijk te maken is er een (rijks)inpassingsplan vastgesteld door de ministers van Economische Zaken en van Infrastructuur en Milieu. Inmiddels zijn vier fases doorlopen waarbij diverse besluiten zijn genomen. In fase 5 gaat het om 7 omgevingsvergunningen en een vergunning Wet beheer Rijkswaterstaatwerken. Waar kunt u de stukken inzien? U kunt van vrijdag 9 juni 2017 tot en met donderdag 20 juli 2017 de ontwerpbesluiten van deze fase inzien op en tijdens reguliere openingstijden (op papier) op de volgende locaties: gemeente Hollands Kroon, Molenvaart 67, Anna Paulowna, T (088) ; provincie Noord-Holland, Kleine Houtstraat 18, Haarlem, T (023) U kunt uw mening geven In uw zienswijze kunt u ingaan op alle onderdelen van de ontwerpbesluiten. We stellen het op prijs als u aangeeft op welke delen van de ontwerpbesluiten u reageert en u uw zienswijze onderbouwt met argumenten. Het is goed om te weten dat alleen een belanghebbende die op het ontwerp van een besluit een zienswijze heeft ingebracht, later tegen dat besluit beroep kan instellen bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Hoe kunt u reageren? U kunt van vrijdag 9 juni 2017 tot en met donderdag 20 juli 2017 reageren. Wij ontvangen uw zienswijzen bij voorkeur digitaal. Dat kan via onder Windpark Wieringermeer fase 5. U kunt niet reageren via . Per post kan ook: Bureau Energieprojecten, Inspraakpunt Windpark Wieringermeer fase 5, Postbus 248, 2250 AE Voorschoten. Uw brief kan alleen als zienswijze in behandeling genomen worden als u ondertekent met uw naam en adres. Dit geldt ook voor eventuele medeondertekenaars. Wilt u uw zienswijze mondeling geven? Dan kunt u Bureau Energieprojecten bellen op werkdagen van 9.00 uur tot uur via telefoonnummer (070) Wat gebeurt hierna? Bureau Energieprojecten bundelt alle zienswijzen en reacties. Zo snel mogelijk na afloop van de inspraaktermijn kunt u deze downloaden via De zienswijzen en reacties worden betrokken bij de definitieve besluiten. 1 Staatscourant 2017 nr juni van 16

5 De besluiten worden na de zomer ter inzage gelegd. Hierop staat beroep open. Dit wordt te zijner tijd aangekondigd in onder andere de Staatscourant, huis-aan-huisbladen en op Meer informatie Uitgebreide informatie vindt u op Heeft u na het bezoeken van de website nog vragen? Dan kunt u bellen met Bureau Energieprojecten via telefoonnummer (070) Staatscourant 2017 nr juni van 16

6 Opzoektabel mondelinge, schriftelijke en digitale zienswijzen In onderstaande tabel kunt u met het registratienummer het nummer van de zienswijze opzoeken. De zienswijzen zijn vanaf pagina 8 opgenomen. Zienswijzen op ontwerpbesluiten WINDPARK WIERINGERMEER FASE 5 Registratienummer Zienswijzenummer c8e-ob c8e-ob c8e-ob Reactienummer 6 van 16

7 Alfabetisch overzicht organisaties en zienswijzen Zienswijzen van organisaties op ontwerpbesluiten WINDPARK WIERINGERMEER FASE 5 Zienswijzenummer Organisatie c8e-ob-0001 Vliegclub Wieringermeer, MIDDENMEER 7 van 16

8 Zienswijzen 0001 tot en met van 16

9 0001 Verzonden: Maandag 26 juni :58 Onderwerp: Z ienswijzeformu 1 ier Windpark Wieringermeer Fase 5 Aanspreekvorm: Aanspreektitel: Achternaam: Voorvoegsel(s): Voorletters: Straat: Huisnummer: Postcode: Woonplaats: Telefoonnummer: adres: voorzitter@vliegclubwieringermeer.nl Als: Organisatie Organisatie: Vliegclub Wieringermeer Staan er naar uw mening onjuistheden in de ontwerpbesluiten? Nee Zijn er zaken en/of belangen over het hoofd gezien? Ja, in onze ogen zou er voor de oprichting van de meetmasten aan de Dolfijntocht en aan de Waterkaaptocht, een zogeheten Aeronautical Study gedaan moeten worden. Als Vliegclub Wieringermeer zijn wij in de omgeving actief en willen wij zien dat onze belangen zijn meegenomen bij de vergunningverlening. In de stukken kunnen wij een dergelijke afweging niet terugvinden. Wordt u geraakt in uw belang of verwacht u dat u last gaat krijgen van de activiteiten waarvoor de ontwerpbesluiten zijn aangevraagd? Zo ja, kunt u dat toelichten? Ja, indien er door de plaatsing van deze masten, in de ogen van de vergunning verstrekker van onze luchthavenregeling, een onveilige situatie ontstaat. Reactie 9 van 16

10 0002 Verz onden: Woensdag 12 juli :46 Onderwerp: Z ienswijzeformu 1 ier Windpark Wieringermeer Fase 5 Aanspreekvorm: Aanspreektitel: Achter naam: Voorvoegsel(s): Voorletters: Straat: Huisnummer: Postcode: Woonplaats: Telefoonnummer: adres: Als: Particulier Mede namens: Reactie 10 van 16

11 0002!15 JUL 2017 Bureau Energieprojecten lnspraakpunt Windpark Wieringermeer fase 5 Postbus AE Voorschoten Middenmeer, 14 juli 2017 L.S., Bij deze onze zienswijze op fase 5 van Windpark Wieringermeer. Met vriendelijke groet, 11 van 16

12 0002 Zienswijze betreffende WT-03 t/m WT-07 (NUON 3) ten aanzien van de veiligheid mbt de buisleidingen. WT-03 t/m WT-07 zijn gepland tussen een buisleidingenstrook en regionale gasleidingen van de Gasunie, waardoor gevaarlijke stoffen worden vervoerd. Deze knelpunten zijn geconstateerd (NUON 3, blz 23) en er wordt geadviseerd om ten aanzien van de veiligheid minimaal HIZ aan te houden (paragraaf 4.11 veiligheid). In het ontwerpbesluit wordt dit als volgt zogenaamd opgelost; 1) De buisleidingenstrook wordt, volgens afspraken tussen NUON en Gasunie, in de toekomst buiten HIZ geplaatst. 2) De toekomstige molens (wt-03 t/m wt-07) worden enkele meters verder geplaatst vanaf de regionale gasleidingen dan van de voormalige plek van de windmolens. Echter, nog steeds binnen HIZ. Ad 1) buisleidingenstrook De buisleidingenstrook wordt verplaatst. Er wordt niet duidelijk gemaakt waar en wanneer dit gaat gebeuren. Als omwonenden hebben wij recht om te weten óf en wèlke bindende afspraken er zijn gemaakt met betrekking tot de tijdspanne en het nieuwe tracé. Temeer omdat de geplande plekken van de nieuwe molens dichterbij de buisleidingenstrook komen en dus binnen HIZ. Hoe lang gaan wij nog risico lopen? Ad 2) regionale leidingen Er wordt geschreven over een substantiële verbetering. Nu is substantieel een subjectief begrip. Wij vinden het niet substantieel. Substantieel is het pas als de risico's maximaal zijn uitgesloten. Deze maximale uitsluiting is eenvoudig te realiseren. Plaats WT-04 t/m WT-07 aan de Ulkewegkant van de Waardtocht. Zo staan ze in lijn met WT-01, WT- 02 en Cluster WCW. Er hoeven op deze manier geen leidingen te worden verplaatst en alles staat ruim buiten HIZ. Dit betekent; meer veiligheid, minder kosten, minder belasting van het lokale milieu. Deze optie is echter nooit aangekaart met de landeigenaren aan de Ulkewegkant van de Waardtocht. Nu is de kans om het totaal veilig te maken en niet alleen substantieel. Waarom de molens kosten wat het kost aan de Waardwegkant van de Waardtocht plaatsen? De voormalige molens zijn destijds in een risicogebied geplaatst. De nieuwe molens hoeven dat niet. Mocht het plan wel doorgaan zoals aangegeven in het ontwerpbesluit, en er gebeurt wel wat ernstigs, dan is dit risico willens en wetens genomen. De verantwoordelijkheid ligt dan totaal uwerzijds. cc GasUnie rrt1 (/1. /'>.,. 12 van 16

13 0003 Bureau Energieprojecten lnspraakpunt Windpark Wieringermeer fase 5 Postbus AE VOORSCHOTEN 2 0 JUL 2017 Onderwerp: ZIENSWIJZE WINDPARK WIERINGERMEER FASE 5 Slootdorp, 19 juli 2017 Geachte heer, mevrouw, Naar aanleiding van de publicatie begin juni 2017 van onderstaande stukken betreffende fase 5 van het WP Wieringermeer: Aanvraag NUON-1 Aanvraag NUON-2 Aanvraag NUON 3 Aanvraag WCW Aanvraag ECN Omgevingsvergunning Z Omgevingsvergunning Z Omgevingsvergunning Z Omgevingsvergunning Z Omgevingsvergunning Z BundelA-01 BundelA-02 BundelA-03 BundelA-04 BundelA-05 wil ik onderstaande tekst als zienswijze inbrengen. Verwijzingen betreffen de bundel "A 05_Bijlagen_com pleet_verkleind", behorend bij de aanvraag van ECN. 1. De aanvraag is ingediend voor het veranderen van de vergunningen voor het Windpark Wieringermeer waarbij de typespecifieke vergunningen worden vervangen door vergunningen op hoofdlijnen waarin minimale en maximale dimensies en kenmerken zijn vastgelegd. Deze dimensies zijn (onder andere} een maximaal vermogen van 4,5 MW, een maximale ashoogte van 120 meter, een minimale ashoogte van 100 meter. een maximale rotordiameter van 117 meter, een minimale rotordiameter van 100 meter en een tiphoogte van 178,5 meter. De aanvragers beschikken over reeds afgegeven omgevingsvergunningen voor de bouw en het in werking hebben van in totaal 13 turbinetypes. {AccionaAW , Alstom EC0-110, Enercon E-101, Enercon E101 3,5 MW, Gamesa G114, Genera! Electric , Lagerwey L100, Nordex N117, Senvion 3.2M114, Senvion 3.4M104, Siemens SWT , Vestas V112 en Vestas V117). De windturbinetypen Acciona AW , Nordex N117, Senvion 3.2M114, Senvion 3.4M104, Siemens SWT , Lagerwey L100, Vestas v112 en VestasV117 uit de omgevingsvergunningen van 1 mei 2015, worden ingetrokken. De windturbinetypes met een ashoogte onder de 100 meter {Alstom ECO 110. Enercon E-101, Enercon E MW, Gamesa G114 en Genera! Electric ) zoals vergund in de omgevingsvergunningen van 1 mei 2015, worden niet ingetrokken en blijven onverkort van toepassing. Het onverkort in stand houden van de vergunningen voor de typen met een ashoogte van MINDER dan 100 meter is strijdig met de ingediende aanvragen op hoofdlijnen waarin een ashoogte van MINIMAAL 100 meter is opgenomen. 2. Op blz. 306/835 wordt als doel van het initiatief in de Wieringermeer geformuleerd: de (gezamenlijke} realisatie van een windpark dat een zo hoog mogelijke bijdrage levert aan: ode nationale doelstelling voor realisatie van MW op land in 2020; waarbij elektriciteitsopbrengst en economische haalbaarheid en effecten op de omgeving in balans zijn; ode provinciale taakstelling van 685,5 MW voor Noord Holland. 13 van 16

14 0003 Vanaf blz. 367/835 worden in de Milieueffectrapportage Windpark Wieringermeer (Projectnummer ) enkele varianten behandeld. Daaruit wordt duidelijk dat de financiële uitvoerbaarheid belangrijker is dan een optimale energieproductie; belangrijker dan een efficiënt gebruik van de ruimte en belangrijker dan de aantasting van het karakter van de polder. Ook wordt de Gemeentelijke Structuurvisie misbruikt als kader waarbinnen ontwikkelingen dienen plaats te vinden. Misbruikt omdat tijdens het proces grenzen opgerekt zijn. Zo was bij aanvang van de planontwikkeling sprake van een ruil van 3 kleine ( kw) solitaire turbines tegen 1 grote turbine binnen het Windplan. Later werd dit 2 kleine tegen 1 grote en nu is de ruil 1 : 1 tot uitgangspunt gepromoveerd. Een beperking van de ashoogte tot 120 meter is volstrekt arbitrair en misplaatst gezien het feit dat in 2012 door een consortium uit de financiële wereld bij Medemblik een Enercon E-126 met een as hoogte van 135 meter als "windpark" is gerealiseerd. Een keuze voor de E 126 binnen het Windpark heeft op relevante criteria voordelen omdat voor hetzelfde vermogen significant minder turbines nodig zijn zodat enerzijds maatwerk geleverd kan worden, anderzijds een verplaatsing van het zweefvliegveld, turbines in het Robbenoordbos en de plaatsing van dubbele lijnen vermeden kan worden. Over dit laatste aspect wordt op blz. 37 4/835 verwezen naar de Opleg notitie Windplan Wieringermeer, Arcadis, 4 augustus 2011, waarin de dubbele lijnen als volgt werden gediskwalificeerd: "Het plaatsen van extra parallelle lijnen (Kleitocht en Oudelandertocht) betekent een vertroebeling van de westcontour als betekenisvolle nieuwe lijn op het hoogste schaalniveau van de polder (afspiegeling van de grens met het oud/and).'' De tabellen 13-3 op blz. 581/835 en 14-3 op blz. 589/835 en 590/835 tonen overtuigend aan dat hoogvermogende turbines zoals de E-126 op meerdere criteria meerwaarde geven. Het doel van het Windpark moet, zoals in paragraaf 2.2 vanaf blz. 343/835 wordt verwoord, mede gezien worden in het perspectief van de ambities op langere termijn vastgelegd in het Energieakkoord. (6000 MW windturbines in 2020, 16 % duurzame energie in 2023 en 100 % duurzaam in 2050). Tegen deze achtergrond biedt alleen de toepassing van hoogvermogende turbines een duurzame invulling van de in Wieringermeer aanwezige ruimte waarbij de aanwezige waarden maximaal worden gerespecteerd. 3. In de A-05 bundel is vanaf blz. 689/835 een notitie opgenomen waarin variant C+ van het ECN testpark wordt besproken. Deze variant is ontstaan door de strengere eisen uit de markt. Hoewel de C+ variant niet aan de Structuurvisie voldoet, is hij opgenomen in de voorkeursvariant die vanaf blz. 605/835 wordt beschreven. Dit relativeert de kaders in de Structuurvisie en verzwakt de grenzen die in de Structuurvisie zijn opgenomen en daarmee de status van deze visie in de ontwikkeling van het Windpark. De beperkingen die de Gemeentelijke Structuurvisie aan het Windpark stelt. zijn achterhaald en houden onvoldoende rekening met innovaties en ontwikkelingen die zich in deze sector hebben voorgedaan. 4. De herstructureringsperiode die o.a. op blz. 390/835 wordt toegelicht, kent een niet eenduidig gedefinieerd kader omdat enerzijds een periode van maximaal 5-8 jaar na realisatie van de nieuwe turbines wordt genoemd, terwijl anderzijds over een zo kort mogelijke periode gesproken wordt. Omdat die periode mede "afhankelijk van de financiële noodzaak" wordt gemaakt, "per individueel geval" bezien wordt en onderwerp is van een overeenkomst die de gemeente hierover met de eigenaren sluit, ontstaat een weinig transparante en controleerbare situatie. Bedenken we daarbij dat in 2014 voor bijna alle solitaire turbines die begin deze eeuw gerealiseerd zijn, een aanvraag voor vervanging is ingediend om opnieuw van de SDE-regeling gebruik te kunnen maken, dan krijgt de "financiële noodzaak" wel een bijzondere betekenis omdat "winstmaximalisatie" voor de WCW-leden sturend is. Door de vervanging in 2014 zullen de solitaire turbines na een herstructureringsperiode technisch nog niet afgeschreven zijn. Omdat een gewenning aan de ontstaande situatie optreedt, kan niet worden uitgesloten dat de afgesproken periode met financiële argumenten wordt "genuanceerd". 14 van 16

15 0003 Gezien de geringe ambitie van de gemeente Hollands Kroon om handhavend op te treden, dienen voor een eventuele herstructureringsperiode meer strikte kaders geformuleerd te worden. Omdat het Windpark via een Rijksinpassingsplan wordt gerealiseerd, zal de Rijksoverheid deze kaders moeten borgen. 5. In de bundel A-04 worden de turbines behorend tot het cluster WCW beschreven. Enkele tot het noordelijke deel behorende turbines veroorzaken een toename van het geluid en slagschaduw in het stiltegebied Amstelmeer dat vanaf blz. 423/835 aandacht krijgt. Bovendien ligt de turbine NB-01 in de nabijheid van een primaire waterkering. Hoewel gesteld wordt dat voldaan kan worden aan de Veiligheidseisen, breng ik onder uw aandacht dat de positie ten zuiden van de dijk gevoegd bij de overheersende windrichting (zuid-west) m.i. een grotere afstand turbine - dijk rechtvaardigt omdat afwijkend van het model achter de berekeningen op blz. 288/835 (bundel A-05), het effect van luchtkrachten op de werpafstand niet kan worden uitgesloten. Om de veiligheid te vergroten en de effecten op het stiltegebied te beperken. dient de afstand van de turbines tot de dijk van het Amstelmeer. vergroot te worden. 6. Nu de opschaling van de windparken (Groetpolder en Waardpolder) ten westen van Wieringermeer in procedure is, zal ter beperking van ongewenste visuele effecten een duidelijke afstemming moeten plaatsvinden. Zeker nu een een aantal kleine turbines (NEG-Micon 600 kw) in de Groetpolder niet geherstructureerd wordt, dreigt een zeer onrustig beeld te ontstaan. De bijdrage van het Windpark Wieringermeer aan de provinciale taakstelling rechtvaardigt een beleid waarin de keuze van de turbines die in de Groetpolder en de Waardpolder worden gerealiseerd. afhankelijk wordt gemaakt van de voor de lijnopstellingen in het westen van de Wieringermeerpolder gekozen turbinetypen. 7. Tegenover de revenuen voor de participanten in het Windpark staat de overlast voor de omwonenden. Overlast die met modelberekeningen in kaart is gebracht en vanaf blz. 407 /835 resp. 429/835 worden besproken. De stelling dat aan normen wordt voldaan dient m.i. genuanceerd te worden omdat enerzijds de normen arbitrair zijn en anderzijds de resultaten van rekenmodellen niet aan de realiteit getoetst zijn. Slechts door germanente monitoring kan de geluidsbelasting getoetst worden aan de Loen-waarde die als iaargemiddelde wordt gehanteerd en ook de slagschaduwbelasting kan slechts door voortdurende meting_ worden getoetst aan normen die minder door gezondheid dan door economische argumenten begaald zii.rl. Het ontbreken van een eerlijke verdeling van de lusten en de lasten krijgt een steeds nadrukkeliiker glaats in de discussie rond duurzame energie en zal het draagvlak in toenemende mate beqalen. De OQ jurisprudentie gebaseerde stelling dat bewoners van gevoelige objecten buiten een straal van tien maal de tiphoogte van de turbine niet ontvankelijk zijn. impliceert dat binnen die straal monitoring zinvol is. De kaders voor monitoring die vanaf blz. 630/835 worden geduid. zijn m.i. onvoldoende omdat verschillende overheden als bevoegd gezag betrokken zijn bij de windparken die in de Wieringermeerpolder, de Groetpolder en de Waardpolder in procedure zijn. (zie: /bevoeg9_:gezagl Het voornemen van NUON beschreven in bundel A-06 om drie windmeetmasten te realiseren ten behoeve van het windpark Wieringermeer beoogt met informatie over de actuele windcondities het rendement van het windpark te kunnen maximaliseren. Slechts door permanente monitoring kan het effect van de instelling van de rotorbladen op geluidemissie en slagschaduw gevolgd worden. 15 van 16

16 Tot slot een uitstapje naar de bundel A-03 waarin het WCW-deel van het Windpark onderwerp is. In deze bundel zijn op blz. 68/700 de schaduwcontouren van de Senvion 3.6M114 onjuist omdat de 0 uur slagschaduw/jaar in ROOD i.p.v. GROEN is weergegeven. Op blz. 69/700 zijn de schaduwcontouren van de Vestas V MW onjuist omdat de 15 uur slagschaduw I jaar in GROEN i.p.v. GRIJS is weergegeven. Dergelijke fouten versterken het vermoeden dat deze omvangrijke documenten niet de aandacht krijgen die ze verdienen. Daarmee ontstaat twijfel aan de resultaten van onderzoeken en modelberekeningen die in deze documenten zijn opgenomen. Dit benadrukt de noodzaak om door metingen de resultaten van modelmatige operaties te controleren en daarmee de modellen te evalueren en te valideren. Verwachtend dat deze zienswijze de aandacht zal krijgen die hij verdient, 16 van 16