EFFECTIEVE VEILIGHEIDSMAATREGELEN OP DE JUISTE MANIER INVESTEREN IN FRAUDEPREVENTIE HELING VIA INTERNET

Transcriptie

1 Januari 2013 # 223 HOFFMANN-TIPS Voor bedrijfsleven en publieke sector EFFECTIEVE VEILIGHEIDSMAATREGELEN OP DE JUISTE MANIER INVESTEREN IN FRAUDEPREVENTIE HELING VIA INTERNET REGELMATIG VERSCHIJNEN GESTOLEN GOEDEREN OP ADVERTENTIESITES MET MYSTERY GUESTS VERBETEREN WE DE KWALITEIT VAN ONZE DIENSTEN CO GENNISSEN VAN PANTAR AMSTERDAM OVER DE SAMENWERKING MET HOFFMANN KLAAR VOOR 2013 COLUMN DOOR RICHARD B. FRANKEN Vertrouwen is goed, Hoffmann is beter.

2 Column door Richard B. Franken directeur Hoffmann Het nieuwe jaar is begonnen. Bent u er al helemaal klaar voor? Risicoanalyse en de juiste beveiligingsvoorzieningen, zijn dat onderwerpen die met voldoende aandacht op uw begroting staan? Diefstal, fraude en corruptie kunnen in iedere organisatie voorkomen. In dit nummer van de Hoffmann-Tips krijgt u aan de hand van voorbeelden weer een aantal actuele zaken en goede adviezen voorgeschoteld. We zien vaak dat organisaties wel degelijk geld uittrekken voor beveiligingsmaatregelen. Maar die investeringen schieten hun doel vaak voorbij. Laatst was ik bij een bedrijf waar je zonder pas geen deur binnenkwam: ook ín het pand was iedere deur beveiligd. Op het oog een veilige constructie. Wel duur. Zeker als u weet dat iedereen eenvoudig zo n pas kon bemachtigen: niet alleen medewerkers maar ook bezoekers. Tja, dan kun je honderd sloten plaatsen, maar dan mis je nog steeds het doel: mensen die niets in je bedrijf (of delen daarvan) te zoeken hebben buiten de deur houden. En zijn er ook goede procedures om de slechterik onder de mensen die legaal binnen zijn, eruit te halen? Wat de ICT security betreft, komt het op hetzelfde neer. Met een inlooptest en/of pentest komt u erachter hoe uw ICT-beveiliging functioneert. We zien vaak dat organisaties het begrote beveiligingsgeld op veel efficiëntere wijze zouden kunnen besteden. Aan opleidingen bijvoorbeeld, om ervoor te zorgen dat de medewerkers genoeg security awareness hebben. Het is gezond om een vreemde binnen het gebouw te vragen wat hij er doet. Zo n houding past binnen een veilige organisatiecultuur. Aan de basis van een veilige cultuur staan integere medewerkers. Daarom vindt u in dit nummer de Zelftest Integriteit. Daarmee krijgt u een beeld van de integriteit binnen uw organisatie. Laat een veilige organisatiecultuur een doel zijn voor Doet u mee? Ik wens u een succesvol jaar en veel leesplezier. Gevoelige De directie van een groot bedrijf schakelde ons in na oproer in één van de businessunits. Op een dag ontving de 30-koppige staf van de unit een door de unitmanager doorgestuurde . Hierin lazen de medewerkers welke bezuinigingen eraan kwamen en wie van hen het meest getroffen zouden worden. Sommigen van hen lazen dat zij binnenkort geen werk meer zouden hebben. Opschudding alom: de medewerkers waren er niet van gediend dat dergelijke informatie op zo n manier werd verspreid. De directie vertelde ons dat de informatie op dat moment niet bekend had mogen worden. Onze rechercheurs stelden een onderzoek in omdat de niet door de unitmanager zelf was doorgestuurd. Iemand, die onbevoegd had ingelogd op zijn account, had zich als de manager voorgedaan. De was oorspronkelijk afkomstig van de bedrijfsleider van de unit en had nooit in handen van iemand anders dan de manager mogen komen. Uit intern onderzoek van het bedrijf bleek dat de persoon die onbevoegd had ingelogd, dat via een publiekscomputer in een openbare bibliotheek had gedaan. Tijdens een digitaal onderzoek ontdekten onze rechercheurs dat de dader ook vanuit het buitenland en vanuit een internationale trein had ingelogd. Uit de logbestanden bleek dat de onbevoegde inlogger in twee maanden tijd al bijna 30 keer had ingelogd op het account van de unitmanager. Deze inlogsessies werden vaak voorafgegaan of gevolgd door een inlogsessie op een account van een voormalig medewerker, die nog steeds toegang had tot zijn zakelijke postbus. Uit de loggegevens van de bibliotheek bleek dat dezelfde oud-medewerker daar, op de dag waarop de was doorgestuurd, ook was geweest. Ook bleek dat hij onlangs internationale reizen had gemaakt met de trein. De rechercheurs konden de oud-medewerker koppelen aan het opgestelde beeld van de dader. Door in te loggen op het account van de unitmanager, heeft de oud-medewerker zich schuldig gemaakt aan computervredebreuk. Onze rechercheurs hebben bewijs aangeleverd waarmee zij de betrokkenheid van de oud-medewerker konden aantonen. Onze opdrachtgever heeft de oud-medewerker met de bevindingen geconfronteerd en juridische stappen genomen. De unitmanager heeft aangifte gedaan ter zake computervredebreuk. Hierbij heeft hij het rapport van onze rechercheurs aan Justitie overgelegd Januari 2013 Nummer 223

3 Hoffmann Pentest Met een Hoffmann Pentest (penetratietest) ontdekt u de zwakke plekken in de beveiliging van uw website en ICT-infrastructuren. Onze rechercheurs kruipen in de huid van een hacker en kijken hoe ver ze in de ICT-systemen kunnen doordingen. Ook benaderen ze enkele medewerkers om te kijken hoe vrijgevig zij zijn met het weggeven van belangrijke informatie. En is het mogelijk om het bedrijf binnen te lopen en software te installeren op één van de laptops? Met een Pentest komt u erachter of de gevoelige informatie binnen uw bedrijf gevaar loopt. De test is een goede manier om hackers een stap voor te blijven. Tapijttegels De directie van een middelgroot bedrijf kwam naar ons toe nadat was gebleken dat er inventaris van het bedrijf verdween. Het zou om verschillende spullen gaan. Op enig moment werd op het terrein van het bedrijf een partij tapijttegels aangetroffen. Op een ongebruikelijke plek. Het vermoeden bestond dat de tegels waren klaargezet om op een onbewaakt ogenblik weggenomen te worden. Tijdens een controleronde over het bedrijfsterrein, zagen onze rechercheurs een medewerker uit de ruimte komen waar de tapijttegels verstopt lagen: gewoon een observatie of toch niet? Even later op kantoor ontdekten zij een advertentie op internet. Daarin werd een grote hoeveelheid tapijttegels aangeboden. De plaatser van de advertentie was vermoedelijk de medewerker die onze rechercheurs eerder op het bedrijfsterrein hadden gezien. De rechercheurs besloten om een proefaankoop te doen. Pas nadat ze de tegels hadden voorzien van een speciale spray, maakten ze een afspraak met de verkoper. Ze zouden vrijdag een partij tegels komen kopen. Op donderdagavond sloot zich het net rondom de medewerker: op beelden van door de rechercheurs geplaatste camera s was te zien hoe de medewerker een volgeladen aanhanger wegreed. Op vrijdagavond zag een observatierechercheur dat bij de woning van de medewerker een auto met tapijttegels werd volgeladen. De medewerker, nog gekleed in zijn werkkleding, hielp samen met zijn vrouw mee inladen. Daarna stopte de onbekende klant de medewerker geld in zijn hand. Op dat moment reed onze bus de straat in. Het verhaal herhaalde zich ditmaal met onze rechercheurs. Alle handelingen werden gefotografeerd. Na de aankoop bleek dat de aangebrachte spray op de tegels geel oplichtte in het schijnsel van een speciale lamp. Hierop nam de opdrachtgever contact op met de medewerker, zonder dat hij hem over onze rechercheurs vertelde. Onverwacht ontvingen wij in het weekend van de vrouw van de medewerker een sms met daarin de vraag of wij de tegels terug konden brengen. Dit omdat ze een foutje gemaakt hadden. Helaas was het voor hen al te laat. Op maandag kwamen de medewerker en zijn vrouw nog voor een laatste maal naar het bedrijf. Hier mochten ze met ons in gesprek. En ontkennen? Nee, dat had geen zin meer. Lezingen en gastcolleges Hoffmann geeft al jarenlang lezingen en gastcolleges over het fenomeen fraude. Komt er bij u een zakelijke bijeenkomst aan? Of bent u betrokken bij de opleidingstrajecten van uw organisatie, hogeschool of andersoortige instelling? Dan is één telefoontje of bericht genoeg om ons in te schakelen. Wij leveren graag een bijdrage aan de bijeenkomst. Voor bedrijven en overheden is er ook de mogelijkheid om een incompanypresentatie over interne criminaliteit en riskmanagement aan te vragen. In een korte, aansprekende presentatie opent één van onze consultants uw medewerkers de ogen. Deze presentatie laat zich makkelijk plannen aan het begin of einde van een directie- of managementoverleg Januari 2013 Nummer 223

4 Buitenlandse reisjes Kennis van zaken De directie van een producent van bouwmaterieel en onderdelen had signalen over fraude binnen het bedrijf ontvangen. Er zouden medewerkers zijn die gunsten en/of diensten van een buitenlandse dealer hadden ontvangen. Onze rechercheurs voerden in reactie op de signalen een administratief onderzoek uit. Ze doken in de financiële administratie van het bedrijf en ontdekten dat drie medewerkers onrechtmatige kortingen aan dealers hadden gegeven bij verkoop van bouwmaterieel en/of onderdelen daarvan. Tijdens gesprekken met de medewerkers gaf medewerker 1 toe dat hij al enkele jaren frauduleuze handelingen verrichtte in opdracht van de sales manager, medewerker 2. Die laatste gaf toe dat hij de administratie liet manipuleren door medewerker 1. Hij verklaarde ook dat hij onrechtmatig hogere kortingen had gegeven aan enkele dealers. Een derde medewerker gaf ook toe het bedrijf te hebben benadeeld door te hoge kortingen te berekenen toen hij nog sales manager was. Het bleef niet bij ongeoorloofde kortingen: er werden ook onrechtmatige claims van de dealers uitbetaald op privérekeningen. Dat kon, omdat medewerker 1 toegang had tot de financiële administratie. In totaal betaalde hij zo n twee ton aan onrechtmatige claims. Uit de gesprekken en een onderzoek op de laptops en telefoons, bleek dat medewerkers 2 en 3 in ruil voor hun inspanningen steekpenningen van de dealers hadden ontvangen. Medewerker 3 had hiervan luxe goederen voor zijn woning gekocht. Onze rechercheurs wilden het onderste uit de kan halen: hoe kwam deze fraude tot stand? Uit een onderzoek en de gesprekken bleek dat de medewerkers verstrengelde belangen hadden. Medewerkers 2 en 3 waren bevriend met de eigenaar van één van de dealers. De dochter van medewerker 2 werd door deze dealer zelfs financieel ondersteund. Ook maakten de drie medewerkers buitenlandse reisjes. Hotels, nachtclubs, eten en drinken: alles kwam voor rekening van de dealers. Onze opdrachtgever heeft substantiële schade geleden door de pleziertjes en financiële voordelen van drie van zijn medewerkers. Het drietal bleek al bijna 10 jaar bezig te zijn. Met ons uitgebreide rapport had de opdrachtgever na het onderzoek genoeg bewijs in handen tegen de medewerkers. In deze kennisrubriek leest u voorproefjes van artikelen op onze website. In deze artikelen gaan we dieper in op zaken die wij tijdens ons werk zijn tegengekomen. Wel of niet naar China? Een opdrachtgever vroeg ons welke risico s hij tegen zou komen als hij zijn bedrijf zou uitbreiden met een Chinese vestiging. Hij was bang om zijn specifieke kennis en concurrentiepositie te verliezen. Onze consultants hebben in kaart gebracht op welke plekken in de organisatie de kennis voorhanden was. Nu helpen zij de opdrachtgever om extra beheersmaatregelen te implementeren. Hierna zal de opdrachtgever een blauwdruk van de benodigde beveiligingsstructuur in de Chinese vestiging hebben. Hoffmann heeft brede kennis en expertise op verschillende gebieden. In het bovenstaande geval sloegen de units Consultancy & Opleidingen en ICT-Security de handen ineen om de vraag van de opdrachtgever te beantwoorden. Het IMModel: een nieuwe aanpak van integriteit Uit onze onderzoeken blijkt dat preventieve maatregelen binnen organisaties nauwelijks aandacht krijgen. In onze ogen bestaat preventie vooral uit het creëren van een integere cultuur. Het IMModel (Integriteits Management Model) is een schema waarin verschillende fasen van een bedrijfscultuur staan beschreven. Het dient als basis van een actieplan waarmee u de integriteit binnen uw organisatie verbetert. U kiest uw positie en doelen vanuit het IMModel en ziet welke stappen nodig zijn. Het IMModel komt voort uit een samenwerking tussen Hoffmann en Stichting Good. Om het IMModel optimaal te benutten binnen uw organisatie, organiseert Hoffmann introductieworkshops. Lees meer in de volledige artikelen op Januari 2013 Nummer 223

5 Mystery guests Organisaties die de kwaliteit van hun product of dienstverlening willen verbeteren, kiezen steeds vaker voor een Hoffman-mysterycheck. Tijdens zo n check krijgen de organisaties bezoek van een mystery guest, een medewerker van Hoffmann die zich voordoet als klant. Een mystery guest let op twee belangrijke punten: 1. de kwaliteit van de service en andere omgevingsfactoren die voor een klant belangrijk zijn en 2. eventuele gelegenheden tot fraude. Een voorbeeld uit de praktijk: onze mystery guest bezoekt een zwembad. Hij ziet vlak na het poortje afgescheurde toegangskaartjes op de grond liggen. Bij binnenkomst kreeg hij een los kaartje. Hij merkt dat het zwembadpersoneel kaartjes opraapt van de grond. Daar is kans tot fraude: personeelsleden verdienen een zakcentje door de kaartjes nogmaals te verkopen. Uit dit voorbeeld blijkt wel dat een mystery guest oog heeft voor detail en de procedures van de organisatie die hij bezoekt, kent. Mystery checks hebben een preventieve én repressieve werking. Stel dat de directie vermoedt dat een medewerker fraude pleegt. Men kan dan een mystery guest inzetten. Deze doet proefaankopen en registreert alle handelingen van het personeel: slaat de medewerker de aankoop aan op de kassa en is de pin wel aan de kassa gekoppeld? Zijn er andere afwijkende zaken? Onze medewerkers gebruiken zulke informatie om fraude op het spoor te komen of om preventief te adviseren. Het oog voor zowel service als fraudegelegenheden maakt de mystery guests uitermate effectief. Na een mystery check ontvangt de opdrachtgever advies ter verbetering van de bedrijfsvoering en procedures. En als er sprake van fraude is, leveren we hiervoor het nodige bewijsmateriaal. De bedrijfsrechercheurs stippen in het afrondende gesprek niet alleen de vooraf aangegeven attentiepunten aan, maar geven ook opvallende zaken aan die vooraf niet besproken zijn. Meer informatie over mystery checks door Hoffmann vindt u op Nieuwe website De website van Hoffmann krijgt binnenkort een nieuw jasje én een nieuwe inhoud. U vindt er dan actuele informatie over onze diensten, interessant nieuws uit beveiligingsland en tips om diefstal, fraude en corruptie buiten de deur te houden. Als u onze website via uw mobiele telefoon bezoekt, komt u op een speciaal ontworpen mobiele website die nog handzamer is. U vindt de nieuwe website binnenkort via Heling via advertentiesites Tijdens onze onderzoeken vinden wij regelmatig gestolen goederen terug bij personen die op verkoopsites adverteren. Wij komen met deze personen in contact door te doen alsof we interesse hebben in de betreffende artikelen en we gaan tot aankoop ervan over. In sommige gevallen hebben we direct daarna een confronterend gesprek met de aanbieder, bijvoorbeeld als de serienummers overeenkomen met die van de goederen die bij onze opdrachtgever gestolen zijn. In andere gevallen zoeken we later uit het of het om de gestolen goederen gaat. Daarnaast hebben wij te maken met meer professionele helers die hun s steeds vanaf een andere Wi-Fi-locatie sturen, opdat er nooit een IP-adres naar hen leidt. Het is dan ingewikkelder om te bewijzen dat de aanbieder ook de dief is. We vragen de aanbieder dan meestal om nog meer artikelen te leveren. Na de levering stellen we met observaties vast op welke manier de goederen bij de opdrachtgever worden weggehaald en of er nog meer personen bij de heling betrokken zijn Januari 2013 Nummer 223

6 Bedrijfsrecherche Met mystery checks verbeteren we de kwaliteit van onze diensten Co Gennissen, directeur Pantar Flexdiensten BV, over de mystery checks bij Pantar Amsterdam Pantar Amsterdam werkt al langere tijd met mystery guests. Met succes: de kwaliteit van de diensten en producten is al sterk verbeterd. Pantar biedt werk en begeleiding aan zo n 9000 mensen die wel een steuntje in de rug kunnen gebruiken. De organisatie levert met haar eigen bedrijven verschillende producten en diensten, detacheert medewerkers en verzorgt re-integratietrajecten. Het doel is om iedereen die dat wil aan het werk te krijgen. Twee jaar geleden kreeg de afdeling Flexdiensten van Pantar te maken met hogere kwaliteitseisen voor de parkeergarages die zij beheerde. De afdelingsdirecteur, Co Gennissen, pakte de gelegenheid met beide handen aan om de kwaliteit te verbeteren en zette mystery guests in. We worden betaald voor goed gastheerschap. Daarom willen we onze dienstverlening controleren. Mystery checks zijn daarvoor een uitstekend middel, verklaart hij. Over het feit dat er wordt gecontroleerd is Pantar erg open: Onze medewerkers weten dat er mystery guests langskomen. Ze weten alleen niet wanneer. Gennissen is ook helder over zijn keuze voor Hoffmann: Je kunt overal studenten inhuren die zich willen voordoen als klant, maar zo n aanpak was niet wat ik voor ogen had. We wilden alle facetten van het garagebeheer verbeteren en hadden daarvoor een partij nodig met ogen in het achterhoofd. Hij vervolgt: We ontvangen nu een aantal keren paar jaar een rapportage van de uitgevoerde mystery checks. Daarin krijgen we antwoord op vragen als Hoe ziet de garage eruit?, Hoe is de ontvangst? 6 Hoofdgebouw Pantar Amsterdam en Wat doet de beheerder als iemand zijn parkeerkaart heeft verloren? De samenwerking met Hoffmann bevalt Gennissen erg goed: Hoffmann is erg flexibel en dat past bij ons. We geven voor aanvang van de mystery checks een aantal aandachtspunten. Daar zitten we echter niet aan vast. Als er gedurende het onderzoek nog een punt opduikt, kan ik dat zonder problemen aangeven. Dat gebeurt andersom trouwens ook: tijdens de nabespreking komen de rechercheurs altijd met zaken die van tevoren niet besproken zijn. Met behulp van de mystery checks zijn we erin geslaagd om onze dienstverlening in de parkeergarages te verbeteren, vertelt Gennissen. Een opdrachtgever vertelde me onlangs nog dat er goed personeel rondliep in de garages. Er is altijd iets te verbeteren in je dienstverlening, vindt Gennissen. Na een mystery check confronteren we onze werknemers met de resultaten en bedenken samen een manier om de aanpak te veranderen. Van fouten moet je leren, complimenten krijgen we evengoed. Meer informatie over Pantar Amsterdam vindt u op Januari 2013 Nummer 223

7 Zelftest Integriteit Met onderstaande test krijgt u een beeld van de integriteit binnen uw organisatie. Beantwoord de vragen door steeds één letter te omcirkelen. Hoe u daarna uw score berekent en wat die impliceert, leest u onderaan de test. 1. Kent u de integriteitrisico s van uw organisatie? A. Ja, ik weet welke risico s onze organisatie loopt: we besteden hier periodiek aandacht aan. B. Ja, ik weet dat we risico's lopen, maar dat is geen groot probleem. C. Nee, ik heb geen idee welke risico s onze organisatie loopt. D. Nee, ik vertrouw mijn medewerkers volledig. 2. Hoe groot acht u de kans dat zich een integriteitsprobleem binnen uw organisatie voordoet? A. Zeer groot. B. Redelijk groot. C. Redelijk klein. D. Zeer klein. 3. Is er in de afgelopen 12 maanden een integriteitschending geweest? A. Ja, maar de schade viel mee omdat we er snel bij waren. B. Ja, met een hinderlijke, financiële schadepost. C. Ja, maar zo n schending zal nu niet meer voorkomen, want de dader is ontslagen. D. Nee, niet dat ik weet. 5. Hebt u zicht op de effectiviteit van uw beheersmaatregelen? A. Ja, wij kennen onze risico's en hebben hier beheersmaatregelen voor waarmee we de risico s controleren. B. Ja, wij hebben beheersmaatregelen, maar weten niet zeker of deze afdoende zijn. C. Ja, wij hebben beheersmaatregelen, maar weten niet zeker of deze actief gehandhaafd worden. D. Nee, wij hebben hier geen inzage in. 6. Bespreekt u binnen uw organisatie regelmatig dilemma's binnen teams? A. Ja, wij besteden hier bewust aandacht aan en zorgen ervoor dat er regelmatig gesprekken zijn. B. Ja, dit zou wel moeten gebeuren, maar wij controleren niet of dit ook gebeurt. C. We hebben wel eens met elkaar om tafel gezeten om dilemma s te bespreken. D. Nee, daar hebben wij geen tijd voor. 7. Hebt u een incidentenregistratie, opdat u een analyse kunt maken van integriteitschendingen? A. Ja, die hebben wij en gebruiken wij ook. B. Ja, die hebben we geloof ik wel, maar we hebben deze nog nooit besproken. C. Ja, die zouden we moeten hebben, maar ik weet niet of iedereen weet waar hij schendingen kan melden. D. Nee, deze hebben wij niet. 4. Hebt u een integriteitsbeleid en/of gedragscode? A. Ja, die hebben we en daar sturen we actief op. B. Ja, die hebben we, maar ik weet niet zeker of iedereen hiervan op de hoogte is. C. Nee, die hebben we niet. D. Nee, die hebben we niet nodig. Ontdek nu welk advies bij uw score hoort: Aantal punten Advies 7 Bereken uw score Tel het aantal A s, B s C s en D s dat u hebt omcirkeld en vermenigvuldig deze met het bijbehorende aantal punten: aantal A s x 1 =... aantal B s x 2 =... aantal C s x 3 =... aantal D s x 4 =... Totaal =... U stuurt actief op integriteit, geweldig! Waarschijnlijk valt het aantal integriteitsschendingen binnen uw organisatie enorm mee. Ga zo door! 8-15 U hebt integriteit wel op de agenda staan, maar u kunt er actiever mee bezig zijn. Neem voor vrijblijvend advies contact met ons op of bekijk de tips op > 16 U besteedt onvoldoende aandacht aan de integriteit binnen uw organisatie. Uw organisatie loopt ongemerkt gevaar. We raden u aan om een consultant om advies te vragen. Deze kan u helpen om de integriteit binnen uw organisatie in beeld te brengen en te verbeteren Januari 2013 Nummer 223

8 Workshop Fraudepreventie Altijd al een keer bij Hoffmann achter de schermen willen kijken? Tijdens de workshop Fraudepreventie leert u hoe u fraudesignalen vroegtijdig oppikt en hoe u fraude kunt aanpakken. U leert alles over de zwakke plekken binnen uw organisatie, de werkwijzen van fraudeurs en de juridische aspecten van fraude. U krijgt een brede blik op fraudemogelijkheden met onder andere goederen, geld, tijd en informatie. Na afloop bent u in staat om preventieve maatregelen te nemen en snel en doeltreffend in te grijpen als u vermoedt dat er toch sprake van fraude is. Hiermee voorkomt u grote financiële verliezen en imagoschade. Voor wie? De workshop Fraudepreventie is bedoeld voor managers die een bredere kijk willen op frauderisico s en preventieve maatregelen. De workshop is interessant voor managers van verschillende afdelingen, zoals financiën en P & O. Waar en wanneer? Locatie: Luidsprekerstraat 10, Almere. Data 2013: 14 maart 20 juni 12 september 28 november Tijd: uur Kosten: 495,00 p.p. excl. btw, incl. lunch Meer weten of aanmelden? Op vindt u onder Trainingen en Workshops meer informatie over de workshop Fraudepreventie. U kunt zich daar direct inschrijven. Liever telefonisch informeren of aanmelden? Bel Hoffmann beheert een geautomatiseerd relatie-systeem. De gegevens daarin gebruiken wij om overeenkomsten uit te voeren en om organisaties op de hoogte te houden van onze diensten en werkzaamheden. Neem alstublieft contact met ons op als u hierover vragen of opmerkingen heeft. Adreswijzigingen ontvangen wij graag per fax of met vermelding van het nieuwe én het oude adres. Hoffmann Recherchetips voor bedrijfsleven en publieke sector is een periodieke uitgave van Wie snel op de hoogte wil zijn van het laatste Hoffmann-nieuws, volgt HoffmannBV op twitter. Bezoekadres: Luidsprekerstraat 10, 1322 AX ALMERE Postadres: Postbus 60090, 1320 AB ALMERE Telefoon: (036) , fax: (036) adres: info@hoffmannbv.nl Website: Overname van artikelen is uitsluitend toegestaan met volledige bronvermelding.