Gebruik van echografie om de baarmoeder involutie van lacterende zeugen te meten

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Gebruik van echografie om de baarmoeder involutie van lacterende zeugen te meten"

Transcriptie

1 Gebruik van echografie om de baarmoeder involutie van lacterende zeugen te meten Thilmant 1 P, Maes 2 D., Detilleux 3 J., Farnir 4 F., Laitat 5 M. 1 Centre Provincial Liégeois de Productions animales - Argenteau 2 Vakgroep Voortplanting, Verloskunde en Bedrijfsdiergeneeskunde, UGent 3 Génétique quantitative - Département des Productions Animales, ULg 4 Biostatistique, économie, sélection animale - Département des Productions Animales, ULg 5 Clinique Porcine - Département Clinique des Animaux de Production, ULg

2 INTRODUCTIE Wat is baarmoeder involutie? terugkeer van de baarmoeder naar zijn pre-zwangerschapstatus Bij de zeug: diffuse epithelio-choriale placenta snelle involutie (3 weken) intense contracties na de geboorte gedurende 2 dagen uitvloei gedurende 3 tot 4 dagen - weinig bloed vroege weefsel reorganisatie - acute ontstekingsreactie

3 INTRODUCTIE Hoe kunnen we de baarmoeder involutie meten? baarmoeder biopsie niveau merkers van collageenafbraak echografie: meting van de baarmoeder hoogte

4 baarmoeder darm Baarmoeder hoogte

5 Doelstellingen Beschrijf het verloop van de baarmoeder involutie Is het mogelijk om baarmoederontsteking te diagnosticeren tijdens de lactatie vroege behandeling beginnen spoedig besluit het afvoeren van de zeugen juist na spenen Bestaat er een verband tussen de involutie en de toekomstige prestaties? - Niet productieve dagen? - reproductieve prestaties?

6 Onze aanpak Zeugen 9 bedrijven 709 zeugen: echografies tijdens de lactatie 642 zeugen beschrijving van de baarmoeder involutie gemiddelde speen leeftijd: 21 tot 28 dagen genetische types: K+ en Hypor (+ PIC, Scapaag, Nucleus) pariteit van 1 to 13

7 Onze aanpak Echografies 3 tot 4 echografies per zeug gedurende de lactatie echografe Falco (Esaote Pie Medical) - micro-convex sonde (5 MHz)

8 Onze aanpak 3 metingen Baarmoeder hoogte

9 Onze aanpak 3 metingen blaas Diamètre des cornes utérines Diameter van de baarmoederhoornen

10 Onze aanpak 3 metingen 0 = geen vloeistof 1 = met vloeistof + een opmerking als vlokjes aanwezig in vloeistof metritis? Vloeistof aanwezigheid

11 Onze aanpak LOCHIAE (3 dagen postpartum) METRITIS etter Vloeistof aanwezigheid

12 Hauteur utérine (cm) RESULTATEN Effect van tijd op de baarmoeder hoogte p<0, cm (dag 2) - 0,25 cm/dag 6 cm (dag 23) Temps (jours postpartum) 12

13 Diamètre des cornes utérines (cm) RESULTATEN Effect van tijd op de diameter van de baarmoederhoornen 3,5 3 2,5 p<0, ,5 1 0,5 3,2 cm (dag 2) 1,4 cm (dag 21) Temps (jours postpartum) 13

14 Proportion de truies présentant du liquide dans la lumière utérine (%) RESULTATEN Effect van tijd op de vloeistof aanwezigheid % (dag 2) 8 % (dag 21) Odds ratio = 23, Odds ratio = 8,7 p<0, Temps (jours postpartum) 14

15 DISCUSSIE Baarmoeder hoogte: 12 cm (dag 2) - 0,25 cm/jour 6 cm (dag 23) Lee et al., 2000 Diameter van baarmoederhoornen: 3,2 cm (dag 2) 1,4 cm (dag 21) Vloeistof aanwezigheid (% zeugen): 78 % (dag 2) 8 % (dag 21)

16 DISCUSSIE Baarmoeder involutie is volledig 21 dagen postpartum Martinat-Botté et al., 1998 Slama et al., 1999 Aandacht bij vroeg spenen: 10 tot 14 dagen Noord Amerika onvoldoende baarmoeder involutie risico: verminderde reproductieve prestaties

17 DISCUSSIE Degelijk materiaal micro-convex sonde (5 MHz) met functies «freeze» en «cineloop» Arbeidsintensief en tijdrovend onderzoek (4-5 minuten per zeug) Baarmoeder hoogte is beïnvloed door: - de capaciteit van de buikholte - het variabel volume van andere organen (blaas, maag)

18 DISCUSSIE Misschien is het mogelijk om de schatting van het baarmoedervolume te verbeteren? 2 de meting loodrecht op de baarmoeder hoogte? metingen van het baarmoeder oppervlak

19 DISCUSSIE Reproductieve prestaties van zeugen (volgende cyclus) Weinig verdenking van baarmoederontsteking (2%) en zwangerschap 85% te weinig problematische gevallen tijdens de studie 11 cystitis gedetecteerd belang van het onderzoek

20 CONCLUSIE EN TOEKOMST Belang van echografie om de baarmoeder involutie te meten 3 metingen gedurende laatste week in kraamstal (tussen dag 21-28) Is de baarmoeder involutie volledig? geen verwarring tussen lochiae en etter! diagnose : metritis- cystitis placenta/foetus retentie behandeling en/of afvoeren van zeugen: vroeger! In de toekomst: doel bedrijven met reproductie stoornissen witvuilen lage reproductieve prestaties

Voorwoord 13. Hoofdstuk 1 Fysiologisch en anatomisch rappel 15

Voorwoord 13. Hoofdstuk 1 Fysiologisch en anatomisch rappel 15 Inhoudstafel Voorwoord 13 Hoofdstuk 1 Fysiologisch en anatomisch rappel 15 1.1 Menstruele cyclus 15 1.1.1 Ovulatie 15 1.1.2 Menstruele cyclus ter hoogte van het endometrium 17 1.2 Gametogenese 18 1.3 De

Nadere informatie

WAAR STAAN WE NU? KPI S VRUCHTBAARHEIDSBEGELEIDING ZIJN ER MEETBARE EFFECTEN? JONGVEE Afkalfleeftijd maanden. MELKVEE TKT < 400 dagen 18/12/2018

WAAR STAAN WE NU? KPI S VRUCHTBAARHEIDSBEGELEIDING ZIJN ER MEETBARE EFFECTEN? JONGVEE Afkalfleeftijd maanden. MELKVEE TKT < 400 dagen 18/12/2018 VAKGROEP VOORTPLANTING VERLOSKUNDE EN BEDRIJFSDIERGENEESKUNDE FACULTEIT DIERGENEESKUNDE UNIVERSITEIT GENT WAAR STAAN WE NU? ZIJN ER MEETBARE EFFECTEN? Jenne De Koster, Geert Opsomer, Miel Hostens KPI S

Nadere informatie

VOERADVIES VOOR EFFICIËNTE VLEESVARKENSPRODUCTIE VOER- ADVIES TN50. April

VOERADVIES VOOR EFFICIËNTE VLEESVARKENSPRODUCTIE VOER- ADVIES TN50. April VOERADVIES VOOR EFFICIËNTE VLEESVARKENSPRODUCTIE VOER- ADVIES TN50 April 2016 E-mail: info@topigsnorsvin.com www.topigsnorsvin.com Inleiding Topigs Norsvin heeft het voeradvies van de TN50 zeugen in beeld

Nadere informatie

PIC FLANK-TO-FLANK TAPE

PIC FLANK-TO-FLANK TAPE Name of the Chapter INTRODUCTION Hier begint de tekst... PIC FLANK-TO-FLANK TAPE 1-15 Inhoudsopgave Name of the Chapter Never Stop Improving Inhoudsopgave Inleiding... Gelten opfok... Het gebruik van de

Nadere informatie

voeradvies voor efficiënte vleesvarkensproductie voeradvies tn50juni

voeradvies voor efficiënte vleesvarkensproductie voeradvies tn50juni voeradvies voor efficiënte vleesvarkensproductie voeradvies tn50juni 2017 E-mail: info@topigsnorsvin.nl www.topigsnorsvin.nl Inleiding Topigs Norsvin heeft het voeradvies van de TN50 zeugen in beeld gebracht

Nadere informatie

Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw. Veepeiler Varken. Studienamiddagen Veepeiler Varken

Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw. Veepeiler Varken. Studienamiddagen Veepeiler Varken Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw Veepeiler Varken Studienamiddagen Veepeiler Varken Woensdag 19 maart 2014 Beveren Woensdag 26 maart 2014 Zedelgem Woensdag 2 april 2014 - Lummen Dierengezondheidszorg

Nadere informatie

TE VEEL DOODGEBOREN BIGGEN IS EEN PROBLEEM IS TE VEEL LEVEND GEBOREN BIGGEN DAT OOK

TE VEEL DOODGEBOREN BIGGEN IS EEN PROBLEEM IS TE VEEL LEVEND GEBOREN BIGGEN DAT OOK TE VEEL DOODGEBOREN BIGGEN IS EEN PROBLEEM IS TE VEEL LEVEND GEBOREN BIGGEN DAT OOK Opfok van overtallige en kleine biggen Jeroen Degroote Introductie 62% van de Vlaamse varkenshouders ervaart problemen

Nadere informatie

Biestvoorziening, waaróm is het zo belangrijk? Anja Smolenaars GD Dierenarts Herkauwersgezondheidszorg 15 januari 2015

Biestvoorziening, waaróm is het zo belangrijk? Anja Smolenaars GD Dierenarts Herkauwersgezondheidszorg 15 januari 2015 Biestvoorziening, waaróm is het zo belangrijk? Anja Smolenaars GD Dierenarts Herkauwersgezondheidszorg 15 januari 2015 Biestvoorziening Veel te Vaak Vlug aan voorbijgegaan! Waarom is het zo belangrijk?

Nadere informatie

Perinatale sterfte verschillen naar zorgregio s in Nederland

Perinatale sterfte verschillen naar zorgregio s in Nederland Perinatale sterfte verschillen naar zorgregio s in Nederland Anita CJ Ravelli, AMC afdeling Klinische Informatiekunde Mede namens: Martine Eskes, Jan Jaap HM Erwich, Hens AA Brouwers, Erna Kerkhof, Joris

Nadere informatie

Melkproductieproblemen bij zeugen; achtergronden en oplossingen vanuit de farmaceutische industrie.

Melkproductieproblemen bij zeugen; achtergronden en oplossingen vanuit de farmaceutische industrie. Melkproductieproblemen bij zeugen; achtergronden en oplossingen vanuit de farmaceutische industrie. Drs. Harm Voets Boehringer Ingelheim Animal Health Corporate Marketing Doel Definities en achtergronden

Nadere informatie

Inleiding Opname De behandeling

Inleiding Opname De behandeling LAPAROSCOPIE 17834 Inleiding De gynaecoloog heeft voorgesteld een laparoscopie bij u te verrichten. Dit is een ingreep waarbij de specialist met een speciaal instrument, de laparoscoop, in de buikholte

Nadere informatie

Vervangbeleid en slachthuisbevindingen bij zeugen

Vervangbeleid en slachthuisbevindingen bij zeugen Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw Veepeiler Varken Studienamiddagen 2012 Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw Vervangbeleid en slachthuisbevindingen bij zeugen Project uitgevoerd aan de UGent 1 Inleiding

Nadere informatie

5 STEP PIG CONCEPT. Huidige situatie rond het werpen en tijdens de lactatieperiode in de commerciële bedrijven

5 STEP PIG CONCEPT. Huidige situatie rond het werpen en tijdens de lactatieperiode in de commerciële bedrijven FASE 2: WERPEN Inseminatie Werpen Pasgeborene Spenen Lianol Ferti / Solapro Lianol Vital / Solapro Lianol Colostro / BASDIAR BASDIAR / 2Wean Huidige situatie rond het werpen en tijdens de lactatieperiode

Nadere informatie

Patiënteninformatie Diagnostische laparoscopie of kijkonderzoek van de buikholte

Patiënteninformatie Diagnostische laparoscopie of kijkonderzoek van de buikholte Patiënteninformatie Diagnostische laparoscopie of kijkonderzoek van de buikholte Diagnostische laparoscopie of kijkonderzoek van de buikholte In deze patiëntenbrochure vind je algemene informatie over

Nadere informatie

Afdeling: polikliniek Urologie. Onderwerp: Echo prostaat / biopsie

Afdeling: polikliniek Urologie. Onderwerp: Echo prostaat / biopsie Afdeling: polikliniek Urologie Onderwerp: Echo prostaat / biopsie Echo prostaat / biopsie Inleiding Binnenkort wordt u verwacht voor een echografisch onderzoek van de prostaat. Met behulp van dit inwendige

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/33299 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Stralen, Giel van Title: The aberrant third stage of labour Issue Date: 2015-06-16

Nadere informatie

Echografie van de prostaat

Echografie van de prostaat Echografie van de prostaat Urologie alle aandacht Inleiding Binnenkort wordt u verwacht voor een echografisch onderzoek van de prostaat. Door middel van dit inwendige (via de anus) onderzoek kan de prostaat

Nadere informatie

Tn70-zeugen voeding & management. voer handleiding. April

Tn70-zeugen voeding & management. voer handleiding. April Tn70-zeugen voeding & management voer handleiding tn70 April 2016 E-mail: info@topigsnorsvin.com www.topigsnorsvin.com Inleiding Het geven van een voer richtlijn op basis van de nutriëntenbehoeften van

Nadere informatie

Documentatie. Praktijkinformatie voor de Varkenshouder Inlichtingen?

Documentatie. Praktijkinformatie voor de Varkenshouder Inlichtingen? Documentatie Studiedag georganiseerd door het Praktijkcentrum Varkenshouderij en de Vlaamse overheid - Departement Landbouw en Visserij Praktijkinformatie voor de Varkenshouder - 2008 maandag 17 november

Nadere informatie

Introductie. KI met vers of ingevroren sperma?

Introductie. KI met vers of ingevroren sperma? Introductie In de moderne varkenshouderij wordt op meer dan 95% van de zeugenbedrijven kunstmatige inseminatie (KI) toegepast. Dit werkt preventief tegen ziekteoverdracht en insleep (via direct contact

Nadere informatie

Echo prostaat / biopsie

Echo prostaat / biopsie Echo prostaat / biopsie Polikliniek Urologie Beter voor elkaar 2 Inleiding Binnenkort wordt u verwacht voor een echografisch onderzoek van de prostaat. Met behulp van dit inwendige onderzoek kan via de

Nadere informatie

Genomic selection. Spervital Hengstenhouderij Dag februari Mario Calus, Wageningen U & R, Animal Breeding & Genomics

Genomic selection. Spervital Hengstenhouderij Dag februari Mario Calus, Wageningen U & R, Animal Breeding & Genomics Genomic selection Spervital Hengstenhouderij Dag 2017-14 februari 2017 Mario Calus, Wageningen U & R, Animal Breeding & Genomics Betrokken personen (Genomic selection) Rianne van Binsbergen Claudia Sevillano

Nadere informatie

Diagnostische laparoscopie. Kijkonderzoek van de buikholte INFORMATIE VOOR PATIËNTEN

Diagnostische laparoscopie. Kijkonderzoek van de buikholte INFORMATIE VOOR PATIËNTEN Diagnostische laparoscopie Kijkonderzoek van de buikholte INFORMATIE VOOR PATIËNTEN INHOUDSTAFEL Wat is een diagnostische laparoscopie? 3 Waarom een diagnostische laparoscopie? 3 Langdurige buikpijn 3

Nadere informatie

Genetica staat aan de basis van uw resultaat. Roy Strikkeling. Area Sales Manager EXPECT MORE

Genetica staat aan de basis van uw resultaat. Roy Strikkeling. Area Sales Manager EXPECT MORE Genetica staat aan de basis van uw resultaat Roy Strikkeling Area Sales Manager EXPECT MORE 1 Agenda Research & Technology Ontwikkelingen in de fokkerij Resultaten uit het veld Conclusies 2 Hendrix Genetics

Nadere informatie

Disclosure belangen. (potentiële) belangenverstrengeling. Geen. Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven.

Disclosure belangen. (potentiële) belangenverstrengeling. Geen. Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven. Disclosure belangen (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Bedrijfsnamen Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding

Nadere informatie

EMBRYONALE ONTWIKKELING EN GEZONDHEID VAN HET KALF TIJDENS DE DRACHT

EMBRYONALE ONTWIKKELING EN GEZONDHEID VAN HET KALF TIJDENS DE DRACHT EMBRYONALE ONTWIKKELING EN GEZONDHEID VAN HET KALF TIJDENS DE DRACHT Dierenarts Karel Verdru VAKGROEP VOORTPLANTING VERLOSKUNDE EN BEDRIJFSBEGELEIDING PRENATAAL PROGRAMMEREN Invloeden tijdens de kritieke

Nadere informatie

Laparoscopie een kijkje in de buikholte

Laparoscopie een kijkje in de buikholte Laparoscopie een kijkje in de buikholte Inleiding Een laparoscopie is een ingreep waarbij de arts met een speciaal instrument, de laparoscoop, in de buikholte kan kijken. De arts maakt één of twee kleine

Nadere informatie

Fysiotherapie rondom een prolapsoperatie

Fysiotherapie rondom een prolapsoperatie Fysiotherapie rondom een prolapsoperatie Inleiding In deze folder is informatie opgenomen over het belang van fysiotherapie rondom een prolapsoperatie. Een ander woord voor prolaps is verzakking. Alle

Nadere informatie

Juni Jaargang 1. Josine, Rubén en Eva s. Tips&Tricks #2. Een nieuwe kijk op bleke biggen!

Juni Jaargang 1. Josine, Rubén en Eva s. Tips&Tricks #2. Een nieuwe kijk op bleke biggen! Juni 2014 - Jaargang 1 Josine, Rubén en Eva s Tips&Tricks #2 Een nieuwe kijk op bleke biggen! Neonatal Health EEN NIEUWE KIJK OP BLEKE BIGGEN! Als er in de kraamstal 1 big duidelijk bleker is dan zijn

Nadere informatie

Ontwikkelingen op het gebied van MRI bij endometriose

Ontwikkelingen op het gebied van MRI bij endometriose Nederlandse samenvatting Ontwikkelingen op het gebied van MRI bij endometriose Chapter 9 148 Naar schatting lijdt ongeveer 10% van alle vrouwen in de vruchtbare levensjaren aan endometriose. Er zijn verschillende

Nadere informatie

Biestmanagement op Vlaamse melkveebedrijven

Biestmanagement op Vlaamse melkveebedrijven Biestmanagement op Vlaamse melkveebedrijven Inleiding Het verzekeren van een goede gezondheid van het kalf start met het uitvoeren van een goed biestmanagement. In een thesis ter behaling van het diploma

Nadere informatie

Diagnostische laparoscopie of kijkonderzoek van de buikholte

Diagnostische laparoscopie of kijkonderzoek van de buikholte Diagnostische laparoscopie of kijkonderzoek van de buikholte Inhoud 1 Wat is een diagnostische laparoscopie?...5 2 Waarom een diagnostische laparoscopie?...6 2.1 Langdurige buikpijn...6 2.2 Plotse toenemende

Nadere informatie

Uitwendige versie en stuitligging

Uitwendige versie en stuitligging Uitwendige versie en stuitligging De meeste kinderen liggen rond de achtste maand met het hoofd naar beneden. Dat noemen we de hoofdligging. Dat is voor een kind de meest natuurlijke ligging om geboren

Nadere informatie

Praktijkcursus Vruchtbaarheid en vruchtbaarheidsproblemen bij varkens 4 en 5 september 2013

Praktijkcursus Vruchtbaarheid en vruchtbaarheidsproblemen bij varkens 4 en 5 september 2013 Praktijkcursus Vruchtbaarheid en vruchtbaarheidsproblemen bij varkens 4 en 5 september 2013 FACULTEIT DIERGENEESKUNDE UNIVERSITEIT GENT Inleiding en doelstellingen Goede resultaten bereiken op het vlak

Nadere informatie

Vertalen van kennis naar toepassing. Hoe? In 6 concrete stappen

Vertalen van kennis naar toepassing. Hoe? In 6 concrete stappen Vertalen van kennis naar toepassing Hoe? In 6 concrete stappen Biggenopfok: optimaal 2 Biggenopfok in de realiteit 3 Procesverstoringen liggen vaak 3-8 weken eerder G S A Type, Groei, Uniformiteit, Gezondheid

Nadere informatie

Reflux en allergie: wat met de borstvoeding? Waar of niet waar? 21/02/2019. dr. Rolinde Demeyer diëtist/lactatiekundige. 1. Allergie en borstvoeding

Reflux en allergie: wat met de borstvoeding? Waar of niet waar? 21/02/2019. dr. Rolinde Demeyer diëtist/lactatiekundige. 1. Allergie en borstvoeding Reflux en allergie: wat met de borstvoeding? dr. Rolinde Demeyer diëtist/lactatiekundige Waar of niet waar? Een baby zonder eczeem heeft geen allergie. 6 maanden exclusief bv is voorbij gestreefd met de

Nadere informatie

Reproductie Management Cursus

Reproductie Management Cursus Reproductie Management Cursus Arno Joosten 27 februari 2013 Programma Opening Anatomie, fysiologie en hormoonhuishouding Film, de praktijk PIGSIS Doel van de cursus Kennis Reproductieresultaten Programma

Nadere informatie

Bevallen na een eerdere keizersnede

Bevallen na een eerdere keizersnede Bevallen na een eerdere keizersnede BEVALLEN NA EEN EERDERE KEIZERSNEDE Deze folder is bedoeld voor vrouwen die zwanger zijn nadat zij eerder een keizersnede hebben gehad. In de folder worden de voor-

Nadere informatie

Resultaten praktijkgerichte onderzoeksprojecten VEEPEILER. Antibioticumgebruik en resistentie in de kraamstal. Drs.

Resultaten praktijkgerichte onderzoeksprojecten VEEPEILER. Antibioticumgebruik en resistentie in de kraamstal. Drs. praktijkgerichte onderzoeksprojecten VEEPEILER Antibioticumgebruik en resistentie in de kraamstal Drs. Bénédicte Callens Eenheid voor Veterinaire Epidemiologie Faculteit Diergeneeskunde Universiteit Gent

Nadere informatie

De vlokkentest. Informatie voor patiënten en hun familie

De vlokkentest. Informatie voor patiënten en hun familie De vlokkentest Informatie voor patiënten en hun familie 2 De Vlokkentest 11 Hierna vindt u informatie over de vlokkentest: wat het is, wanneer en hoe wordt de test uitgevoerd, wat er gebeurt na de test,

Nadere informatie

Blaaspijnsyndroom Interstitiële cystitis (IC)

Blaaspijnsyndroom Interstitiële cystitis (IC) Blaaspijnsyndroom Interstitiële cystitis (IC) Het blaaspijnsyndroom of interstitiële cystitis (IC) is een zeldzame en pijnlijke vorm van chronische blaasontsteking (cystitis) die vooral bij vrouwen voorkomt

Nadere informatie

Biest Het uitdagende levenselixir. Dr. Decaluwé Ruben Praktijksymposium Hogere varkensgezondheid 19/01/2016

Biest Het uitdagende levenselixir. Dr. Decaluwé Ruben Praktijksymposium Hogere varkensgezondheid 19/01/2016 Biest Het uitdagende levenselixir Dr. Decaluwé Ruben Praktijksymposium Hogere varkensgezondheid 19/01/2016 30 March 2015 Een beeld zegt meer dan duizend woorden 4 COLOSTRUM = CENTRAAL PUNT COLOSTRUM HOEVEELHEID/OPNAME

Nadere informatie

Informatieavond Paard. Dierenartsenpraktijk Suylighem Mertstraat 2d 5305 TE Zuilichem

Informatieavond Paard. Dierenartsenpraktijk Suylighem Mertstraat 2d 5305 TE Zuilichem Informatieavond Paard Dierenartsenpraktijk Suylighem Mertstraat 2d 5305 TE Zuilichem 0418-671802 info@dap-s.nl Inloopspreekuur paard/pony Maandag 1 april t/m zaterdag 31 augustus Scannen, chippen of vaccineren

Nadere informatie

Technische notitie: validatie van sensor om liggedrag van koeien te meten

Technische notitie: validatie van sensor om liggedrag van koeien te meten Technische notitie: validatie van sensor om liggedrag van koeien te meten A. Kok, A.T.M. van Knegsel, C.E. van Middelaar, H. Hogeveen, B. Kemp en I.J.M. de Boer Inleiding Veel verschillende factoren zoals

Nadere informatie

Echografie van de prostaat

Echografie van de prostaat Urologie Echografie van de prostaat www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl URO015 / Echografie van de prostaat / 22-05-2015 2 Echografie van de

Nadere informatie

Porcilis ColiClos. Samen de juiste E. coli / Clostridium vaccinatiestrategie bepalen

Porcilis ColiClos. Samen de juiste E. coli / Clostridium vaccinatiestrategie bepalen Porcilis ColiClos Samen de juiste E. coli / Clostridium vaccinatiestrategie bepalen Porcilis ColiClos Percentage secties van zuigende biggen waarbij infectie met Clostridium perfringens werd vastgesteld,

Nadere informatie

Casuïstieken rundvee Casus 1

Casuïstieken rundvee Casus 1 Casuïstieken rundvee Casus 1 Bart Pardon Vakgroep Inwendige Ziekten van de Grote Huisdieren, Faculteit Diergeneeskunde, Universiteit Gent Salisburylaan 133, Merelbeke, Belgium Bart.Pardon@UGent.be 1 Anamnese

Nadere informatie

124 Dit proefschrift gaat over de oorzaken van vroeg folliculair verhoogde FSHspiegels bij vrouwen met een regelmatige cyclus. In de Introductie (hoof

124 Dit proefschrift gaat over de oorzaken van vroeg folliculair verhoogde FSHspiegels bij vrouwen met een regelmatige cyclus. In de Introductie (hoof Samenvatting 124 Dit proefschrift gaat over de oorzaken van vroeg folliculair verhoogde FSHspiegels bij vrouwen met een regelmatige cyclus. In de Introductie (hoofdstuk 1) wordt de reproductieve veroudering

Nadere informatie

Inleiding Curettage bij onderzoek naar abnormaal bloedverlies uit de baarmoeder Behandeling

Inleiding Curettage bij onderzoek naar abnormaal bloedverlies uit de baarmoeder Behandeling CURETTAGE 796 Inleiding Uw specialist heeft een curettage geadviseerd. Deze ingreep wordt door een gynaecoloog in het ziekenhuis op de operatiekamer verricht. Tijdens de curettage wordt met een soort lepeltje,

Nadere informatie

De vlokkentest. Informatie voor patiënten en hun familie. Illustraties: Rebecca J Kent www.rebeccajkent.com rebecca@rebeccajkent.

De vlokkentest. Informatie voor patiënten en hun familie. Illustraties: Rebecca J Kent www.rebeccajkent.com rebecca@rebeccajkent. 12 De vlokkentest Aangepaste informatie van folders geproduceerd door Guy s and St Thomas Hospital, Londen; Royal College of Obstetricians and Gynaecologists www.rcog.org.uk/index.asp?pageid=625 en Londen

Nadere informatie

Inleiding Geachte heer/mevrouw,

Inleiding Geachte heer/mevrouw, Proefpersoneninformatie voor deelname aan medisch-wetenschappelijk onderzoek De werking van het afweersysteem bij eiceldonatie zwangerschappen DONatie van Oocyten in Reproductie (DONOR); klinische en immunologische

Nadere informatie

Zwangerschap en bevalling na een eerdere keizersnede

Zwangerschap en bevalling na een eerdere keizersnede Zwangerschap en bevalling na een eerdere keizersnede Inleiding U heeft een medische indicatie om bij Rhena te bevallen, omdat u in het verleden een keizersnede heeft gehad. In deze folder leest u meer

Nadere informatie

Voortplanting. Examen VMBO-GL en TL. biologie CSE GL en TL. Bij dit examen hoort een bijlage.

Voortplanting. Examen VMBO-GL en TL. biologie CSE GL en TL. Bij dit examen hoort een bijlage. Examen VMBO-GL en TL Voortplanting biologie CSE GL en TL Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 29 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 36 punten te behalen. Voor elk vraagnummer staat

Nadere informatie

man, vrouw en kind info voor patiënten Diagnostische laparoscopie

man, vrouw en kind info voor patiënten Diagnostische laparoscopie man, vrouw en kind info voor patiënten Diagnostische laparoscopie Inhoud 01 Inleiding... 04 02 Wat is een diagnostische laparoscopie?... 04 03 Waarom een diagnostische laparoscopie?.. 05 04 De ingreep...

Nadere informatie

Introductie. Trends: Meer biggen per zeug geboren Afname geboortegewicht Toename biggensterfte Mindere opstart van biggen speendip

Introductie. Trends: Meer biggen per zeug geboren Afname geboortegewicht Toename biggensterfte Mindere opstart van biggen speendip Introductie Trends: Meer biggen per zeug geboren Afname geboortegewicht Toename biggensterfte Mindere opstart van biggen speendip Toenemend aantal biggen, maar (nog) geen toenemend aantal speenplaatsen.

Nadere informatie

EVOLUTIE TOT UW DIENST

EVOLUTIE TOT UW DIENST EVOLUTIE TOT UW DIENST Evolutie tot uw dienst EVOMULTI is, dank zij het constructieve concept gebaseerd op ALUFRAME, handelsmerk van de nieuwe producten Rational Production, het lichtste en meest compacte

Nadere informatie

Nieuwsbrief. Voorwoord. Demoproject Wekensystemen: keuze in functie van rendabiliteit en arbeid. In dit nummer: Voorwoord 1 Algemeen.

Nieuwsbrief. Voorwoord. Demoproject Wekensystemen: keuze in functie van rendabiliteit en arbeid. In dit nummer: Voorwoord 1 Algemeen. Projectpartners: Maart 2016 Nieuwsbrief Demoproject Wekensystemen: keuze in functie van rendabiliteit en arbeid Voorwoord Beste lezer, In het kader van het Demonstratieproject Wekensystemen: keuze in functie

Nadere informatie

BIEST: EEN CRUCIAAL SAMENSPEL TUSSEN ZEUG EN BIG

BIEST: EEN CRUCIAAL SAMENSPEL TUSSEN ZEUG EN BIG Tekst: Sarah De Smet (Varkensloket), Suzy Van Gansbeke & Tom Van den Bogaert (Vlaamse Overheid, Departement Landbouw en Visserij, Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling), Ruben Decaluwé (UGent Faculteit

Nadere informatie

Meer big met dezelfde kilo s voer! Rick Königkrämer 16 maart 2016 Varkens.nl

Meer big met dezelfde kilo s voer! Rick Königkrämer 16 maart 2016 Varkens.nl Meer big met dezelfde kilo s voer! Rick Königkrämer 16 maart 2016 Varkens.nl Focus Specialist in varkensvoeders Specialist in rundvee- en konijnenvoeders Wie is Fransen Gerrits? o De ondernemende voerspecialist

Nadere informatie

Ascitespunctie en -drainage

Ascitespunctie en -drainage Oncologiecentrum Ascitespunctie en -drainage www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl ONC001 / Ascitespunctie en -drainage / 02-07-2014 2 Ascitespunctie

Nadere informatie

Vaarzenmastitis verbeter de rentabiliteit van de next generation. Sofie Piepers, DVM, PhD. M-team UGent

Vaarzenmastitis verbeter de rentabiliteit van de next generation. Sofie Piepers, DVM, PhD. M-team UGent Vaarzenmastitis verbeter de rentabiliteit van de next generation Sofie Piepers, DVM, PhD Vaarzenmastitis Intramammaire infecties vóór kalven Gevolgen na kalven: Klinische mastitis Subklinische mastitis

Nadere informatie

kindergeneeskunde informatiebrochure Nierontsteking (pyelonefritis)

kindergeneeskunde informatiebrochure Nierontsteking (pyelonefritis) kindergeneeskunde informatiebrochure Nierontsteking (pyelonefritis) Inhoudstafel 1. Hoe ontstaat een nierontsteking? 4 2. Symptomen 4 3. Diagnose 5 4. Behandeling 5 5. Weer thuis 6 6. Contactgegevens

Nadere informatie

Schildklieraandoening en zwangerschap

Schildklieraandoening en zwangerschap Schildklieraandoening en zwangerschap U heeft een te snel of te traag werkende schildklier en u bent zwanger of wilt zwanger worden. De schildklier De schildklier ligt laag in de hals, net onder het strottenhoofd

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting 138 Uitstel van ouderschap De positie van de vrouw in de westerse maatschappij is de laatste tientallen jaren fundamenteel veranderd. Vrouwen zijn hoger opgeleid dan vroeger en werken vaker buitenshuis.

Nadere informatie

Als uw baby onvoldoende groeit

Als uw baby onvoldoende groeit Als uw baby onvoldoende groeit Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Uw verloskundige of verloskundig zorgverlener heeft u verteld dat we vermoeden dat uw baby onvoldoende

Nadere informatie

Zwanger worden: via de natuurlijke weg of zijn er andere mogelijkheden?

Zwanger worden: via de natuurlijke weg of zijn er andere mogelijkheden? 21 mei 2011 Zwanger worden: via de natuurlijke weg of zijn er andere mogelijkheden? Drs. Inge Smeets PGD arts en arts-onderzoeker Maastricht Universitair Medisch Centrum Themamiddag Jong en BRCA Borstkankervereniging

Nadere informatie

Voeding van zeugen in de kraamstal

Voeding van zeugen in de kraamstal Voeding van zeugen in de kraamstal Dr. Sam Millet Eenheid Dier, Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Drs. Ir. An Cools Labo Diervoeding Faculteit Diergeneeskunde, UGent Vragen??? Waarom problemen

Nadere informatie

Bevallen na een eerdere keizersnede

Bevallen na een eerdere keizersnede GYNAECOLOGIE Bevallen na een eerdere keizersnede Deze folder is bedoeld voor zwangere vrouwen die eerder via een keizersnede bevallen zijn. Voor uw huidige zwangerschap zal samen met uw gynaecoloog een

Nadere informatie

Zwangerschap en bevalling na een eerdere keizersnede

Zwangerschap en bevalling na een eerdere keizersnede Zwangerschap en bevalling na een eerdere keizersnede Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U heeft een medische indicatie om bij Rhena te bevallen, omdat u in het

Nadere informatie

editoriaal actueel Naar een verantwoord antibio ticumgebruik op Europees vlak

editoriaal actueel Naar een verantwoord antibio ticumgebruik op Europees vlak nieuwsbrief editoriaal editoriaal actueel actueel U heeft wellicht al gemerkt dat onze nieuwsbrief in een nieuw kleedje werd gestoken. Wij hopen dan ook dat u deze nieuwe versie met nog meer plezier en

Nadere informatie

Maatschap Gynaecologie. Informatie over de laparoscopie

Maatschap Gynaecologie. Informatie over de laparoscopie Maatschap Gynaecologie Informatie over de laparoscopie Wat houdt een laparoscopie in? De gynaecoloog heeft voorgesteld een laparoscopie bij u te verrichten. Dit is een ingreep waarbij de arts met een speciaal

Nadere informatie

d d m m y y Geachte mevrouw,

d d m m y y Geachte mevrouw, /6 Geachte mevrouw, U neemt deel aan een wetenschappelijke studie die de vruchtbaarheid onderzoekt na een eileidersparende of eileider verwijderende operatie voor een buitenbaarmoederlijke zwangerschap.

Nadere informatie

Proefpersoneninformatie voor deelname aan medisch-wetenschappelijk onderzoek

Proefpersoneninformatie voor deelname aan medisch-wetenschappelijk onderzoek Proefpersoneninformatie voor deelname aan medisch-wetenschappelijk onderzoek Titel van de studie: PREPARE-studie Onderzoek naar het voorspellen van pre-eclampsie ( zwangerschapsvergiftiging ) en haar complicaties

Nadere informatie

Echoscopie tijdens de zwangerschap ONDERZOEK

Echoscopie tijdens de zwangerschap ONDERZOEK Echoscopie tijdens de zwangerschap ONDERZOEK Echoscopie tijdens de zwangerschap Tijdens je zwangerschap kunnen we met een echo het kindje in je buik bekijken. Een echoscopie is een beeldvormende techniek

Nadere informatie

Echografie en biopsie van de prostaat

Echografie en biopsie van de prostaat Echografie en biopsie van de prostaat Inleiding Binnenkort wordt u verwacht voor een echografisch onderzoek van de prostaat. Met behulp van dit inwendig onderzoek dat via de anus gaat, kunnen de prostaat

Nadere informatie

1. Algemeen 4 1.1 Wat is endometriose 4 1.2 Bij wie komt het voor 5 1.3 Hoe ontstaat endometriose 5

1. Algemeen 4 1.1 Wat is endometriose 4 1.2 Bij wie komt het voor 5 1.3 Hoe ontstaat endometriose 5 endometriose 2 Inhoud 1. Algemeen 4 1.1 Wat is endometriose 4 1.2 Bij wie komt het voor 5 1.3 Hoe ontstaat endometriose 5 2. Welke klachten kunnen passen bij endometriose 5 2.1 Pijn 6 2.2 Klachten bij

Nadere informatie

Curettage De baarmoeder

Curettage De baarmoeder Curettage Curettage Uw arts heeft een curettage geadviseerd. Deze ingreep wordt door een gynaecoloog in het ziekenhuis verricht. Tijdens de curettage wordt met een soort lepeltje, de curette, een laagje

Nadere informatie

Kijkoperatie voor het herstel van een vaginale

Kijkoperatie voor het herstel van een vaginale Urologie Kijkoperatie voor het herstel van een vaginale verzakking Laparoscopische sacrocolpopexie Inleiding De organen in de onderbuik (de baarmoeder, de blaas en de endeldarm) worden op hun plaats gehouden

Nadere informatie

Curettage. Inleiding. De baarmoeder. Wanneer wordt een curettage voorgesteld?

Curettage. Inleiding. De baarmoeder. Wanneer wordt een curettage voorgesteld? Curettage Inleiding Uw arts heeft een curettage geadviseerd. Deze ingreep wordt door een gynaecoloog in het ziekenhuis verricht. Tijdens de curettage wordt met een soort lepeltje, de curette, een laagje

Nadere informatie

Endometriose. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Endometriose. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op Endometriose Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Algemeen Endometriose is een ziektebeeld waarbij baarmoederslijmvlies buiten de holte van de baarmoeder voorkomt. Endometriose

Nadere informatie

Bevallen na eerdere keizersnede Vaginale bevalling of keizersnede?

Bevallen na eerdere keizersnede Vaginale bevalling of keizersnede? Bevallen na eerdere keizersnede Vaginale bevalling of keizersnede? www.nwz.nl Inhoud Vaginaal bevallen 3 Geplande keizersnede 5 De cijfers en voor- en nadelen kort op een rij 6 Weloverwogen keuze 7 Uw

Nadere informatie

Gynaecologische echoscopie

Gynaecologische echoscopie Gynaecologie Gynaecologische echoscopie www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl GYN051 / Gynaecologische echoscopie / 25-07-2013 2 Gynaecologische

Nadere informatie

Radiologie Röntgenafdeling. Patiënteninformatie. Echografie. Slingeland Ziekenhuis

Radiologie Röntgenafdeling. Patiënteninformatie. Echografie. Slingeland Ziekenhuis Radiologie Röntgenafdeling Echografie i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen De echograaf is een apparaat dat geluidsgolven, die wij niet kunnen horen (ultrageluid), het lichaam instuurt.

Nadere informatie

kindergeneeskunde informatiebrochure Nierontsteking (pyelonefritis)

kindergeneeskunde informatiebrochure Nierontsteking (pyelonefritis) kindergeneeskunde informatiebrochure Nierontsteking (pyelonefritis) Inhoudstafel 1. Hoe ontstaat een nierontsteking? 4 2. Symptomen 4 3. Diagnose 5 4. Behandeling 5 5. Weer thuis 6 6. Contactgegevens

Nadere informatie

MRI van de hersenen bij congenitale cytomegalovirus infectie

MRI van de hersenen bij congenitale cytomegalovirus infectie MRI van de hersenen bij congenitale cytomegalovirus infectie Department of Pediatrics / Child Neurology Center for Childhood White Matter Disorders VU University Medical Center Amsterdam, NL Hersenen en

Nadere informatie

Bevallen na een eerdere keizersnede

Bevallen na een eerdere keizersnede Bevallen na een eerdere keizersnede Verloskunde alle aandacht Goed geinformeerd een beslissing nemen Bevallen na een eerder keizersnede Hajo Wildschut, gynaecoloog in Westfriesgasthuis Elke zwangerschap

Nadere informatie

Jonge Konijnen: welke doet het beter? Door: Lonneke Kerkenaar Adviseur Natuurlijke Diergezondheid

Jonge Konijnen: welke doet het beter? Door: Lonneke Kerkenaar Adviseur Natuurlijke Diergezondheid Jonge Konijnen: welke doet het beter? Door: Lonneke Kerkenaar Adviseur Natuurlijke Diergezondheid www.animalhealthgarden.nl Inleiding Doel van de lezing: Jullie inzicht geven in de knelpunten van de wettelijke

Nadere informatie

ENDOMETRIUMABLATIE De klacht Het doel van de ingreep

ENDOMETRIUMABLATIE De klacht Het doel van de ingreep endometriumablatie 2 ENDOMETRIUMABLATIE De klacht Klachten, die aanleiding kunnen zijn tot het verrichten van een endometriumablatie, zijn overvloedige, eventueel ook pijnlijke menstruaties en zeer onregelmatig

Nadere informatie

Bevalling na eerdere keizersnede

Bevalling na eerdere keizersnede Bevalling na eerdere keizersnede Inleiding In het verleden bent u een keer bevallen via een keizersnede. U bent nu weer zwanger en gaat straks bevallen. Mogelijk heeft u al nagedacht over de manier van

Nadere informatie

Wilhelmina Ziekenhuis Assen. Vertrouwd en dichtbij. Informatie voor patiënten. Endometriose

Wilhelmina Ziekenhuis Assen. Vertrouwd en dichtbij. Informatie voor patiënten. Endometriose Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Endometriose z Endometriose is baarmoederslijmvlies (endometrium) dat buiten de baarmoederholte aanwezig is, bijvoorbeeld in

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Colpocystodefaecografie

Patiënteninformatie. Colpocystodefaecografie Patiënteninformatie Colpocystodefaecografie 2 Inhoud Inleiding... 4 Praktische informatie... 4 Omschrijving en doel van het onderzoek... 5 Voorbereiding op het onderzoek... 5 Verloop van het onderzoek...

Nadere informatie

Familiaire Mediterrane Koorts

Familiaire Mediterrane Koorts https://www.printo.it/pediatric-rheumatology/be_fm/intro Familiaire Mediterrane Koorts Versie 2016 2. DIAGNOSE EN BEHANDELING 2.1 Hoe wordt het gediagnosticeerd? Over het algemeen wordt de volgende aanpak

Nadere informatie

Intra-uteriene groeivertraging. Afdeling Verloskunde/Gynaecologie

Intra-uteriene groeivertraging. Afdeling Verloskunde/Gynaecologie Intra-uteriene groeivertraging Afdeling Verloskunde/Gynaecologie Inleiding U krijgt deze folder omdat u zwanger bent van een kind dat in verhouding te klein is voor uw zwangerschapsduur. Een groeivertraging

Nadere informatie

baarmoederhalskanker-pid-h2-baarmoederhalskanker-enonderzoeken/

baarmoederhalskanker-pid-h2-baarmoederhalskanker-enonderzoeken/ https://www.isala.nl/patientenfolders/7210- baarmoederhalskanker-pid-h2-baarmoederhalskanker-enonderzoeken/ Baarmoederhalskanker (PID): H2 Baarmoederhalskanker en onderzoeken Kanker is een verzamelnaam

Nadere informatie

Blaaspoliep. Risicofactoren

Blaaspoliep. Risicofactoren Blaaspoliep Auteur: Dr. Gustaaf Witters Een blaaspoliep of polypoïde tumor is een kwaadaardige tumor in de blaas. Dit wil zeggen dat de aandoening steeds kwaadaardig is, maar de agressiviteit van deze

Nadere informatie

stoppen zware drinkers minder vaak met het drinken van alcoholhoudende drank dan vrouwen met een lager alcoholgebruik.

stoppen zware drinkers minder vaak met het drinken van alcoholhoudende drank dan vrouwen met een lager alcoholgebruik. Samenvatting In Nederland gebruikt ongeveer 80% van de vrouwen in de vruchtbare leeftijd alcoholhoudende drank. Veel vrouwen staken het alcoholgebruik zodra ze zwanger zijn of eerder al, als ze zwanger

Nadere informatie

Echografie en biopsie van de prostaat

Echografie en biopsie van de prostaat Echografie en biopsie van de prostaat Binnenkort wordt u verwacht voor een echografisch onderzoek van de prostaat. Met behulp van dit inwendig onderzoek dat via de anus gaat, kunnen de prostaat en de omgeving

Nadere informatie

zwangerschap en werk op het laboratorium

zwangerschap en werk op het laboratorium zwangerschap en werk op het laboratorium Liesbeth Geenen bedrijfsarts Arbo unie Zwolle 27 januari 2011 1 Reproductie en arbeid op een laboratorium Inleiding Effecten van werkgebonden factoren op de zwangerschap

Nadere informatie

Inleiding... 1. De baarmoeder... 1. Wanneer wordt een curettage voorgesteld... 2. Bij onderzoek naar abnormaal bloedverlies uit de baarmoeder...

Inleiding... 1. De baarmoeder... 1. Wanneer wordt een curettage voorgesteld... 2. Bij onderzoek naar abnormaal bloedverlies uit de baarmoeder... Curettage Inhoudsopgave Inleiding... 1 De baarmoeder... 1 Wanneer wordt een curettage voorgesteld... 2 Bij onderzoek naar abnormaal bloedverlies uit de baarmoeder... 2 Bij beëindiging van een ongewenste

Nadere informatie

Endometriose. Gynaecologie. Inleiding

Endometriose. Gynaecologie. Inleiding Gynaecologie Endometriose Inleiding Aan de binnenkant van de baarmoeder zit een laagje slijmvlies. Soms komen stukjes van dit slijmvlies buiten de baarmoeder terecht. Dit noemt men endometriose. De meeste

Nadere informatie