Advies: Exploitatieplan Oost- en West Brabant 2018

Transcriptie

1 Advies: Exploitatieplan Oost- en West Brabant 2018 Inclusief aandacht voor vernieuwing en marketing Adviesdatum: 3 augustus 2017 Referentie: Advies Exploitatieplan West- en Oost-Brabant 2018 Aanvraagdatum: 27 juni 2017 Aanvrager: Arriva Oost- en West-Brabant Behandeld door: Anne-Marie Bos (Oost-Brabant) en Nienke Schuurmans (West-Brabant) Geachte Arriva, Bij deze ontvangt u de visie van Reizigersoverleg Brabant op de exploitatieplannen van Arriva voor 2018 (Oost-Brabant, West-Brabant en algemeen). Dit naar aanleiding van uw adviesaanvraag op 27 juni Daarbij wordt ook ingegaan op uw voorstellen voor vernieuwing/innovatie en marketing. Deze laatste twee aandachtspunten zullen grotendeels gedeeld worden met Hermes. Exploitatieplan: Oost-Brabant Monitoring pilots Reizigersoverleg Brabant reageert op de pilots waarover reeds beslissingen gemaakt konden worden gezien de looptijd van de pilots. Buurtbus 254 (Schaijk Uden v.v.) In 2016 is buurtbus 254 gaan rijden tussen Schaijk en het Bernhoven Ziekenhuis in Uden. Ondanks dat de stijging van het gebruik in 2017 niet doorzet, stelt Arriva voor om de pilotstatus van deze buurtbus te verlengen tot december Dit omdat de businesscase lijn 99 in 2018 verder uitgewerkt wordt en de buurtbuslijn 254 daar een belangrijke rol in zal spelen. Vanwege deze ontwikkeling stemt Reizigersoverleg Brabant in met de verlenging van de pilot-status van buurtbus 254. Aan dit advies kunnen geen rechten worden ontleend. Pagina 1 van 7

2 Bediening bedrijventerrein Veghel Het gebruik van deze lijn is veel lager dan verwacht. Op dit moment wordt een actie voorbereid met wederom vrij vervoer. Leidt dit niet tot een structureel hoger aantal reizigers, dan stopt deze pilot per december Reizigersoverleg Brabant gaat hiermee akkoord. Businesscases Businesscase Stadsdienst Den Bosch (onderwijsboulevard) Vanuit de scholen aan de Onderwijsboulevard in het Paleiskwartier loopt er een gesprek om de hoeveelheid gemotoriseerd verkeer op deze boulevard te verlagen. Na de reconstructie van het Heetmanplein is het een optie om via de Vlijmenseweg en Koningsweg van en naar het busstation te rijden. Om de scholen te blijven bedienen moeten nieuwe bushaltes gemaakt worden op de Vlijmenseweg ter hoogte van het Koning Willem I College. Reizigersoverleg Brabant kijkt vanuit breder maatschappelijk perspectief en geeft van daaruit een positief advies op de veranderingen op de onderwijsboulevard. Wel vraagt Reizigersoverleg Brabant om, in samenwerking met de gemeente, de Coöperatie Wijkbelangen Paleiskwartier mee te nemen in de ontwikkelingen. Dit omdat de coöperatie geen positief beeld heeft over de veranderingen. Businesscase Volans Langstraat In de dienstregeling 2018 zal de frequentie van lijn 136 op het traject tussen Tilburg en Waalwijk teruggebracht worden naar een uursdienst. Voor de reizigers op dit traject, bijvoorbeeld de inwoners van Loon op Zand en (oostelijk) Kaatsheuvel, wordt het moelijker om elkaar te bereiken. Arriva geeft aan dat lijn 136 bij een uursdienst voldoende bezetting heeft en, naar verwachting, zal blijven houden om de komende jaren deze lijn zo te behouden. Desondanks wil Reizigersoverleg Brabant aangeven dat verdere afbouw dan één maal per uur van deze lijn (nu maar ook in de toekomst) onwenselijk is. Met het oog op de vergrijzing is, niet alleen wat betreft het traject tussen Tilburg en Waalwijk van lijn 136, alertheid op de functie van ontsluitende lijnen cruciaal. Een tweede punt van aandacht voor lijn 136 is het wegvallen van de halte Horst. Dit kan negatieve gevolgen hebben voor de medewerkers van de Efteling en het hotel die momenteel met deze lijn reizen. Ondanks dat lijn 300 die halte wel blijft aandoen, pleit Reizigersoverleg Brabant ervoor om alert te blijven op eventuele signalen over ongemak betreffende het wegvallen van de halte op lijn 136. Businesscase Volans 305 / 306 Reizigersoverleg Brabant benadrukt het belang van evenredige tijdsverdeling (kwartier) tussen de lijnen 305 en 157 tussen Oss en Uden. Dit als reactie op het voorstel van Arriva om in de spits op lijn 305 een halfuursdienst te bieden en tegelijk lijn 157 in de spits uit te breiden naar een halfuursdienst. Hierdoor kunnen beide lijnen tussen Oss en Uden samen een kwartiersdienst bieden. Aan dit advies kunnen geen rechten worden ontleend. Pagina 2 van 7

3 Businesscase Tijdelijk busstation Tilburg Van december 2017 tot december 2018 is het tijdelijke station aan de noordzijde in gebruik. Verhaling van de extra exploitatiekosten op de reiziger hiervoor, is niet acceptabel voor Reizigersoverleg Brabant. In december 2018 wordt het nieuwe busstation op de huidige locatie in gebruik genomen. Vanaf die datum is alleen eenrichtingsverkeer mogelijk op de Spoorlaan (tussen het busstation en de Heuvel). Dit brengt meer exploitatiekosten / dienstregelingsuren met zich mee. Reizigersoverleg Brabant is kritisch wat betreft deze kosten en wil daarom goed op de hoogte worden gehouden van de plannen en ontwikkelingen rondom dit nieuwe station. Overige (aspecten van de) businesscases Reizigersoverleg Brabant gaat akkoord met de (overige aspecten betreffende) bovengenoemde businesscases en de businesscases Route lijn 158 Veghel, Nightliner en Bediening Leyhoeve. Lijst Kleine Aanpassingen Reizigersoverleg Brabant gaat akkoord met de gehele Lijst Kleine Aanpassingen voor Oost-Brabant, waaronder ook de wijzigingen wat betreft de buurtbussen. Exploitatieplan: West-Brabant Monitoring pilots Reizigersoverleg Brabant reageert op de pilots waarover reeds beslissingen gemaakt konden worden gezien de looptijd van de pilots. Buurtbus 219 (Etten-Leur - Zevenbergen v.v.) Buurtbus 219 kende een goede start in 2016 waarbij doorgaans sinds het najaar de norm van 600 reiziger per maand wordt gehaald. Het grootse deel van de reizigers reist tussen Zevenbergen en Etten-Leur waar de buurtbus voor is gaan rijden. Reizigersoverleg Brabant ondersteunt daarom het besluit om buurtbus 219 in de reguliere dienstregeling op te nemen. In Zevenbergen gaat de buurtbus, mede op verzoek van de buurtbusvereniging, een verkorte route rijden waarbij de halte Oostrand en de halte Prins Hendrikstraat niet meer worden aangedaan. Gezien de alternatieve haltes en het stoppen van de lijnen 117 en 218 op de halte Prins Hendrikstraat, gaat Reizigersoverleg Brabant akkoord met het vervallen van deze haltes op lijn 219. Aan dit advies kunnen geen rechten worden ontleend. Pagina 3 van 7

4 Buurtbus 222 (Terheijden Oosterhout v.v.) Buurtbus 222 kende een matige start in december 2015 waarbij sinds het najaar de norm van 600 reizigers per jaar ternauwernood wordt gehaald. Na uitfiltering van de reizigers op deze buurtbus die ook gebruik kunnen maken van lijn 123, haalt de buurtbus de norm niet. O.a. deze reden leidt ertoe dat Reizigersoverleg Brabant instemt met het besluit om buurtbus 222 niet op te nemen in de reguliere dienstregeling. Functioneren lijnennet Arriva kijkt naar de dienstregeling snelheid om, in samenwerking met de wegbeheerder, infrastructurele aanpassingen te doen bij lijnen die achterblijven. Reizigersoverleg Brabant vertrouwt er op dat Arriva en de wegbeheerders (reeds) het maximale doen om dit soort problemen op te lossen. In dit licht wijst Reizigersoverleg Brabant, in lijn met het exploitatieplan, op Volanslijn 316. De bus op deze lijn is te groot voor de kleine rotondes, waardoor deze elk half uur een traag rondje door Etten- Leur rijdt. Daarnaast is er het reizigerssignaal dat de snelheid van de stadsbus in Breda te wensen over laat, zoals ook al benoemd in het exploitatieplan. Businesscases Reizigersoverleg Brabant gaat akkoord met alle businesscases in West-Brabant; de Nightliners, Zundert en Prinsentuin Handel. Echter, wat betreft de Nightliners, benadrukt Reizigersoverleg Brabant wel het belang van goede communicatie. In het bijzonder betreft dit het aandoen van het beperkte aantal haltes op lijn 854 en de ingekorte route(s) tijdens de laatste rit van deze lijn. Ook het eerder stoppen met rijden van lijn 855 behoeft speciale aandacht. Lijst Kleine Aanpassingen Reizigersoverleg Brabant gaat akkoord met de Lijst Kleine Aanpassingen voor West-Brabant. Aan dit advies kunnen geen rechten worden ontleend. Pagina 4 van 7

5 Exploitatieplan: Algemeen Waken voor sterfhuisconstructies Arriva en Hermes zijn, vanzelfsprekend en terecht, alert op bussen die nauwelijks tot geen reizigers vervoeren. In veel gevallen leidt dit tot het schrappen van ritten. Echter, in sommige situaties kan deze verschraling leiden tot het verder leeglopen van de betreffende lijn, omdat het ingeperkte aanbod niet meer interessant is voor de reiziger. Dit kan in een volgende exploitatieperiode voor de vervoerder een reden zijn om het aanbod van deze lijn nog veder in te perken of zelfs de lijn op te heffen. Kortom, zodoende ontstaat een neerwaartse spiraal. Een voorbeeld van dit risico in West-Brabant daarvan is het voorstel om zaterdagavond al vanaf uur een halfuursdienst te rijden in plaats van een kwartiersdienst op lijn 5/7 (Centraal station Heusdenhout). Reizigersoverleg Brabant vraagt Arriva wat er gedaan wordt om dit soort sterfhuisconstructies te voorkomen in zowel Oost- als West-Brabant. En waar ligt de grens voor de vervoerder? Inzicht in aansluittabellen Reizigersoverleg Brabant hecht er waarde aan om mee te kijken naar de aansluittabellen voor de dienstregeling 2018 in zowel West- en Oost-Brabant. Vernieuwing en innovatie Samenwerking voor efficiëntie, kostenvoordelen en Met het oog op efficiëntie en kostenverdeling, benadrukt Reizigersoverleg Brabant het belang van samenwerking tussen Arriva en Hermes tijdens de vernieuwingsslag binnen het openbaar vervoer. Zowel tijdens het oriëntatieproces op als tijdens de implementatiefase van alternatieve modaliteiten en eventueel bijbehorend voor- en natransport. Daarbij gaat het om inspanningen op korte termijn, maar ook die op lange termijn als voorbereiding op de aanbestedingen. Vanzelfsprekend is Reizigersoverleg Brabant zich bewust van de gevoeligheid wat betreft concurrentie in de aanloop hiernaartoe en de onzekerheid over het winnen van de aanbesteding. Toch hoopt ze op maximale inzet van beide vervoerders om, daar waar mogelijk, samen op te trekken. eenduidigheid Eenduidigheid is belangrijk voor het overzicht van en gebruikersgemak voor de reiziger. Reizigersoverleg Brabant roept Arriva, Hermes en de Provincie Noord-Brabant dan ook (nogmaals) op om te kijken naar overkoepelende concepten. Aan dit advies kunnen geen rechten worden ontleend. Pagina 5 van 7

6 Ongeacht de partijen die hierbij betrokken (zullen) zijn, is het deelfietssysteem een voorbeeld waarbij eenduidigheid geoptimaliseerd kan worden door samenwerking. In Den Bosch ligt het voorstel om Next Bike te introduceren, maar ook zijn er (buiten dan wel binnen Brabant) systemen als Keo-bike, Hopperpoint en de OV-fiets. Voorkomen moet worden dat er in Brabant een waaier aan deelfietssystemen ontstaat. Versnipperde systemen waar de reiziger allemaal lid van moet worden is onwenselijk. Ditzelfde geldt natuurlijk voor alle andere eventueel in te zetten (alternatieve) modaliteiten met verschillende handelswijzen en benamingen. Kortom, stroomlijning van alternatieve modaliteiten door samenwerking tussen vervoerders provincie en overige partijen. Ontwikkelagenda Arriva 2018/2019 In Noord-Brabant wordt gewerkt aan de vernieuwing van het openbaar vervoer. Hierbij gaat het over anders en niet alleen over aanpassingen in de dienstregeling. De vervoerders in Noord-Brabant worden daarom uitgedaagd om in de resterende looptijd van de concessies hierop in te spelen. In dit kader hanteert Arriva een ontwikkelagenda die in 2017 verder geconcretiseerd wordt in afzonderlijke businesscases. Reizigersoverleg Brabant juicht deze stappen toe. Bij deze alvast een eerste reactie op enkele van deze businesscases: Nachtvlinder Roosendaal (realisatieproject): Reizigersoverleg Brabant waardeert de inzet van Arriva op dit gebied en denkt graag mee. Plaatsreservering op de Brabantliner (studietraject): Eerste signalen binnen Reizigersoverleg Brabant wijzen erop dat de meningen hierover verdeeld zijn. Een inventarisatie van de vooren nadelen is dan ook op zijn plek en daarom ondersteunt Reizigersoverleg Brabant onderzoek hiernaar van harte. Studietraject: Tariefintegratie met de NS-trein. Reizigersoverleg Brabant vraagt zich af of dit realiseerbaar is. Het gelijktrekken van beide tarieven zal een verhoging van de kosten van de bus met zich meebrengen. De reiziger moet, als er al een keuze is, een vervoersmiddel kiezen op basis van kwaliteit én (vooral) prijs. Echter, oriënteren kan altijd. Marketing Reizigersoverleg Brabant complimenteert Arriva en Hermes met de samenwerking op marketinggebied binnen Bravo. Arriva stuurde haar marketingplannen mee in de adviesaanvraag voor het exploitatieplan Naar aanleiding van deze plannen benoemt Reizigersoverleg Brabant onderstaande aandachtspunten. Aan dit advies kunnen geen rechten worden ontleend. Pagina 6 van 7

7 Samenwerking met nieuwe partners binnen Bravo Onlangs sloot ook Regiovervoer Midden Brabant zich aan bij Bravo. En in de toekomst zullen meer partners volgen. De samenwerking van deze mobiliteitsaanbieders onder de vlag van Bravo moet leiden tot meer duidelijkheid richting reizigers. Alhoewel er verschillen zullen zijn in de mate van functionele afhankelijkheid tussen de diverse mobiliteitsaanbieders binnen Bravo, moet er dus op marketingvlak aansluiting zijn. Reizigersoverleg Brabant is benieuwd naar de visie van Arriva, Hermes en de Provincie Noord-Brabant op de manier waarop deze afstemming gerealiseerd wordt. Beredeneren vanuit reizigersperspectief Reizigersoverleg Brabant adviseert in alle communicatie-uitingen het perspectief van de reiziger goed voor ogen te houden. Een denkbaar voorbeeld daarvan is de vermelding van Reist u in Arriva-gebied?. Het is in dit geval duidelijker voor de reiziger om te schrijven in termen als West-Brabant, Oost- Brabant. Immers, wie de vervoerder is, is niet relevant voor de reiziger. Als hij/zij überhaupt al op de hoogte is van waar welke vervoerder rijdt. Graag ontvangt Reizigersoverleg Brabant uiterlijk 14 september 2017 uw schriftelijke toezegging of afwijzing van (delen van) dit advies. Indien u besluit (delen van) dit advies niet over te nemen, ontvangt ondergetekende graag een uitgebreide motivering hiervoor. Met vriendelijke groet, Jan Hendrikx Voorzitter Reizigersoverleg Brabant Aan dit advies kunnen geen rechten worden ontleend. Pagina 7 van 7