KNGF intervisie. Module 4: Klinisch redeneren. Versie mei 2017

Transcriptie

1 KNGF intervisie Module 4: Klinisch redeneren Versie mei 2017 Disclaimer: De hierbij verstrekte informatie is uitsluitend bestemd voor intern gebruik van de geadresseerde. Ondanks onze zorgvuldigheid kan het voorkomen dat u typefouten aantreft. Voor dergelijke fouten aanvaarden wij geen aansprakelijkheid. De inhoud is onder voorbehoud van tussentijdse wijzigingen.

2 Deze module is ontwikkeld door onderstaande partijen in samenwerking met het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF). Pagina 1

3 Wijzigingen Document KNGF intervisie Module 4: Klinisch redeneren Datum Vorige versie Beschrijving wijzigingen Gewijzigd door Pagina 2

4 Inhoud 1 Inleiding Algemene informatie KNGF intervisie Intervisie Doelen van intervisie Geven van feedback Proces van intervisie Vorm een intervisiegroep Voorbereiding Intervisiebijeenkomst Afsluiting Compass De intervisiecoach Peergroepen Intervisiemodule 4: Klinisch redeneren Algemeen Klinisch redeneren Leerdoelen module Klinisch redeneren Stappenplan module Klinisch redeneren Stap 1: Voorbereiding intervisiebijeenkomst Stap 2: Intervisiebijeenkomst Stap 3: Nawerk intervisiebijeenkomst Stap 4: Voorbereiding intervisiebijeenkomst Stap 5: Intervisiebijeenkomst Stap 6: Nawerk intervisiebijeenkomst Samenvatting intervisieproces Bibliografie Bijlagen Bijlage 1: Regels voor het geven en ontvangen van feedback Bijlage 2: Feedbackformulier klinisch redeneren Bijlage 3: Format verbeterplan en SMART-leerdoelen Bijlage 4: Casus Margreet deel I - hulpvraag Bijlage 5: Rolbeschrijving Margreet Bijlage 6: Casus Margreet deel II fysiotherapeutische diagnose en behandelplan Bijlage 7: Casus Margreet deel III - tussenevaluatie na 3 weken Bijlage 8: Brief voor de cliënt Bijlage 9: Informed consent formulier Bijlage 10: Handleiding exporteren van een EPD Pagina 1

5 1 Inleiding De afgelopen jaren heeft het KNGF een wetenschappelijk onderbouwde intervisiemethodiek en systematiek ontwikkeld die bewezen de kwaliteit van het fysiotherapeutisch handelen verhoogt. Het algemene doel van intervisie is het ontwikkelen van vaardigheden in het beoordelen van de kwaliteit van fysiotherapeutisch handelen, zowel van uzelf als van uw collega s. Intervisie is geen doel op zich; het is een middel om professionalisering vorm te geven en te werken aan continue verbetering. De module Feedback op proces en uitkomsten, zoals deze nu voor u ligt, maakt onderdeel uit van een reeks van modules die gebruikt worden binnen de intercollegiale intervisie. Deze modules zijn ontwikkeld met de wetenschappelijke partner IQ Healthcare en getest binnen eerdere pilots. In elk van modules staat een specifiek onderdeel van het fysiotherapeutisch handelen centraal, afgeleid van de competenties zoals beschreven in het beroepsprofiel fysiotherapeut. In deze module staat het reflecteren op uw eigen procesmaten en uitkomstmaten centraal. Het eerste hoofdstuk betreft deze inleiding. In het tweede hoofdstuk van dit document vindt u de algemene informatie over KNGF intervisie. Meer informatie over intervisie kunt u ook vinden op de KNGF intervisie webpagina. Hoofstuk 3 gaat specifiek in op de Module Communicatie. In de tekst vindt u ook verwijzingen naar bepaalde documenten. Deze kunt u vinden in de bijlagen. Mocht u nog vragen of opmerkingen hebben, dan kunt u deze mailen naar intervisie@kngf.nl of bellen met KNGF Ledenvoorlichting ( ). KNGF intervisie wenst u een leerzame intervisie! Neemt uw praktijk deel aan het KNGF Plusprogramma? Dan gelden er specifieke voorwaarden voor o.a. intervisie. Graag verwijzen wij u hiervoor naar webpagina van het KNGF Plusprogramma. Pagina 2

6 2 Algemene informatie KNGF intervisie 2.1 Intervisie Intervisie is een door een groep collega s (intercollegiaal), methodisch uitgevoerde evaluatie van de kwaliteit van het fysiotherapeutisch handelen (proces) en de resultaten daarvan (uitkomst). Materiaal (bewijs), aan de hand waarvan de kwaliteit van het fysiotherapeutische handelen beoordeeld wordt, kan variëren qua vorm en inhoud. Intervisie maakt onderdeel uit van het meerjarenprogramma KNGF Masterplan Kwaliteit in Beweging (MKIB) en vindt plaats op individueel fysiotherapeut niveau. Intervisie valt binnen het MKIB onder de pijler voortdurend verbeteren, waarin kennisdeling en kwaliteitsverbetering centraal staan. De afgelopen jaren heeft het KNGF een wetenschappelijk onderbouwde methodiek ontwikkeld die bewezen de kwaliteit van het fysiotherapeutisch handelen verhoogt. Intervisie bestaat uit intercollegiale bijeenkomsten van 6-8 intervisiedeelnemers uit minimaal 2 verschillende praktijken, waarbij kennisdeling en kwaliteitsverbetering centraal staan. Tijdens de intervisie worden vaardigheden ontwikkeld in het beoordelen van het fysiotherapeutisch handelen van uzelf als fysiotherapeut alsmede die van uw collega s. Deze feedback kan direct toegepast worden in de praktijk. Binnen intervisie wordt gebruik gemaakt van de online omgeving Compass en de hierin beschikbare intervisiemodules: (1) Communicatie, (2) Dossiervoering, (3) Feedback op proces en uitkomsten en (4) Klinisch redeneren. 2.2 Doelen van intervisie Naast kennisdeling en kwaliteitsverbetering heeft intervisie ook nog de volgende doelstelling: Het ontwikkelen van kennis, vaardigheden en attitudes met betrekking tot: a. het gebruiken van indicatoren (criteria) voor kwaliteit b. het geven van constructieve verbeterfeedback c. het kritisch reflecteren op feedback en het schrijven van een verbeterplan 2.3 Geven van feedback Binnen de intervisiebijeenkomsten is het geven en ontvangen van feedback essentieel. Systematische reflectie is de link tussen het ontvangen van feedback en het gebruik van feedback om te leren. Leren kan spontaan (impliciet) of bewust door reflectie op het eigen gedrag of op het gedrag van anderen (expliciet). Als reflectie expliciet wordt gemaakt, dan komt er kennis vrij, waarvan peers kunnen leren. Constructieve peer-feedback leidt tot zinvolle verbeterdoelen en verbeteracties, mits deze feedback ook wordt geaccepteerd en wordt gebruikt. Dat is niet alleen afhankelijk van de feedbackgever, maar is ook afhankelijk van de feedbackontvanger. Feedback geven en ontvangen is niet altijd makkelijk en vergt oefening. In bijlage 1 leest u meer over de regels die behoren bij feedback geven en ontvangen. 2.4 Proces van intervisie Een intervisiecyclus bestaat uit twee intervisiebijeenkomsten. Een intervisiebijeenkomst duurt gemiddeld tussen de 2-2,5 uur, afhankelijk van de module die gekozen is / modules die gekozen zijn. Pagina 3

7 De tijdsbesteding per module staat in het document van de desbetreffende module vermeld. Voor deelname aan een intervisiecyclus worden maximaal 7 accreditatiepunten toegekend per jaar per fysiotherapeut in het kwaliteitsgedeelte van het CKR. Een intervisie bestaat uit vier fasen: a. Vormen van de groep b. Voorbereiding (individueel) c. Intervisiebijeenkomst (intervisiegroep) d. Afsluiting (na afloop van de intervisiebijeenkomst) Een intervisiebijeenkomst ziet er in het algemeen als volgt uit: Vorm een intervisiegroep Binnen de online omgeving van Compass is een selfservice mogelijkheid beschikbaar, waardoor intervisiedeelnemers en intervisiecoaches elkaar kunnen vinden, intervisiegroepen kunnen vormen en deze in Compass kunnen invoeren zodat het proces van intervisie kan starten. Precies 28 dagen voor de eerste intervisiebijeenkomst wordt de intervisiegroep geactiveerd in Compass. Dit betekent dat de groep kan beginnen met de voorbereidingen. Ook zijn er vanaf dat moment geen wijzigingen in de samenstelling van de groep meer mogelijk en is er een betalingsverplichting richting de intervisiecoach Voorbereiding Kies een module Voorafgaand aan de intervisiebijeenkomst kan de intervisiecoach in overleg met de intervisiedeelnemers een module kiezen. De hele intervisiegroep volgt dan de afgesproken module. Er kan ook voor worden gekozen dat iedere fysiotherapeut zijn eigen module kiest. Dit om te bevorderen dat iedere fysiotherapeut datgene in kan bespreken tijdens de intervisie wat voor hem/haar bij de uitoefening van het vak relevant is. Hierbij is het van belang dat de intervisiecoach dit met de intervisiedeelnemers afstemt en dat binnen de groep duidelijk is wie welke module heeft gekozen. Zo weten de intervisiedeelnemers van elkaar bij de stap Mijn Peers evalueren welke vragenlijst zij kunnen gaan beoordelen. Het kan ook voorkomen dat u zich inschrijft bij een groep waarbij al een module van tevoren is aangegeven of tijdens het formeren van een groep de Pagina 4

8 module(s) al gekozen worden. De coach kan dit dan kenbaar maken in de beschrijving van de intervisiegroep. Uploaden naar Compass De intervisiedeelnemers zorgen dat, afhankelijk van de gekozen module(s), de voorbereidingen voor de intervisiebijeenkomst in Compass geüpload wordt. De voorbereiding en tijdsduur hiervan verschilt per module. Gemiddeld is de voorbereidingstijd 1 uur per intervisiebijeenkomst. Beoordeel jezelf Voor een aantal modules vult de intervisiedeelnemer ter voorbereiding van de intervisiebijeenkomst een zelfevaluatie formulier in. Hierbij beoordeelt de intervisiedeelnemer het eigen geüploade materiaal online. Pas daarna kan de intervisiedeelnemer de feedback van zijn peers inzien. Deze feedback en zelfevaluatie worden vervolgens tijdens de intervisiebijeenkomst verder besproken. Beoordeel je peers Voor een aantal modules evalueren intervisiedeelnemers elkaars geüploade materialen voorafgaand aan de bijeenkomst. Deze peerfeedback en evaluatie wordt vervolgens tijdens de intervisiebijeenkomst verder besproken Intervisiebijeenkomst Bespreek je resultaten Tijdens de intervisiebijeenkomst bespreken de peers met elkaar de ingebrachte materialen en, in sommige modules, de al van te voren ingevulde evaluaties van de peers. In een intervisiecyclus (twee intervisiebijeenkomsten) is het de bedoeling dat alle intervisiedeelnemers besproken worden Afsluiting Maak een verbeterplan Elke intervisiedeelnemer maakt na de intervisiebijeenkomst een verbeterplan binnen Compass. Het verbeterplan is onderdeel van het Persoonlijk Ontwikkel Plan (POP) binnen de praktijk. Als een intervisiedeelnemer besproken is tijdens de eerste intervisiebijeenkomst kan deze naar aanleiding van de verkregen feedback een verbeterplan maken. Als de intervisiedeelnemer niet besproken is tijdens de eerste intervisiebijeenkomst, kan er naar aanleiding van de online peer feedback een verbeterplan opgesteld worden. Deze kan dan na de tweede intervisiebijeenkomst, wanneer de intervisiedeelnemer wel besproken wordt, aangepast worden. Een intervisiedeelnemer hoeft niet elke bijeenkomst een nieuw verbeterplan te maken, maar deze moet wel worden bijgesteld naar aanleiding van de feedback en leerpunten. Voldoen aan de intervisie De intervisiecoach zal na elke intervisiebijeenkomst in Compass aanvinken of de intervisiedeelnemers aanwezig waren en of zij voldaan hebben aan die intervisiebijeenkomst. Met voldaan wordt bedoeld: voorbereidingen waren getroffen, actieve houding en participatie tijdens de intervisiebijeenkomst en een verbeterplan op basis van de peerfeedback. Pagina 5

9 2.5 Compass Compass is de beveiligde online omgeving voor intervisie en visitatie en is voor alle CKR geregistreerde fysiotherapeuten te bereiken via Inloggen in Compass kan met de inloggegevens van uw MijnKNGF account. Compass wordt o.a. gebruikt voor het vormen van intervisiegroepen, voorbereidingen van een intervisiebijeenkomst en de intervisiebijeenkomst zelf. 2.6 De intervisiecoach Intervisie wordt begeleid door een intervisiecoach opgeleid in opdracht van het KNGF. Taken van een intervisiecoach zijn onder andere het begeleiden van de voorbereidingen, de intervisiebijeenkomst, en het nawerk, en het bijdragen aan het creëren van een veilige sfeer, waarin de privacy van de cliënt altijd gewaarborgd is en waarin de fysiotherapeut in een veilige omgeving kan leren en verbeteren. Intervisiecoaches die voldoen aan de KNGF opleidings- en accreditatie-eisen staan vermeld in Compass. Zij volgen onder andere bijscholing om te kunnen blijven voldoen aan de eisen van het KNGF rondom de kwaliteitsborging van intervisiecoaches. 2.7 Peergroepen Een peergroep, ook wel de intervisiegroep genoemd, bestaat uit 6-8 fysiotherapeuten (peers). Deze peergroep is samengesteld uit deelnemers van minimaal 2 verschillende praktijken. De peergroep kan worden samengesteld op basis van gemeenschappelijke interesses, op basis van gemeenschappelijke belangen of er kan een random indeling plaatsvinden. Een peergroep volgt samen in ieder geval één intervisiecyclus (dus twee intervisiebijeenkomsten). Of de peergroep daarna met elkaar verder gaat wordt onderling binnen de groep besloten. De peergroep wordt altijd begeleid door een onafhankelijke intervisiecoach die is opgeleid door het KNGF en welke vermeld staat in Compass. Pagina 6

10 3 Intervisiemodule 4: Klinisch redeneren 3.1 Algemeen In deze module maakt u gebruik van de digitale leeromgeving van Compass; tegel Module 4: Klinisch redeneren. Tijdens de intervisie staat het proces van klinisch redeneren centraal. De intervisie bijeenkomsten worden altijd door alle intervisiedeelnemers vooraf online voorbereid via Compass. De module Klinisch redeneren wordt doorlopen in één intervisiecyclus, dus twee intervisiebijeenkomsten. De studiebelasting voor deze module is in totaal ongeveer 7 uur: 1-1,5 uur voorbereiding/nawerk per intervisiebijeenkomst (= ±2 uur), twee intervisiebijeenkomsten van 2-2,5 uur (= ±5 uur), en een half uur nawerk ( = 1 uur) Klinisch redeneren Klinisch redeneren is het cognitieve proces van gegevens verzamelen, analyseren en interpreteren om gezondheidsproblemen in de klinische praktijk te begrijpen en op te lossen. De beschikbaarheid van wetenschappelijk bewijs over de beste oplossing van een fysiotherapeutisch probleem kan de besluitvorming ondersteunen, maar dat bewijs is niet altijd voorhanden, de fysiotherapeut is er niet mee bekend, of de context voor de toepassing van dat bewijs is niet altijd geschikt. Er kan bijvoorbeeld een mismatch zijn tussen de richtlijnen voor behandeling en de voorkeuren van de cliënt of de ervaringen van de ervaringen van de fysiotherapeut waardoor de besluitvorming beïnvloed wordt. Fysiotherapeuten kunnen dus verschillende opvattingen hebben over de beste oplossing van een probleem en die verschillen kunnen terecht of onterecht zijn. In de literatuur worden verschillende strategieën beschreven om problemen op te lossen die globaal onderscheiden kunnen worden in bewuste analyse, zoals hypothetico-deductief redeneren, de meer intuïtieve vormen zoals patroonherkenning en de narratieve vormen (gebaseerd op het verhaal van de cliënt). De eerste variant is een stap-voor-stap methode die traditioneel meer toegeschreven werd aan onervaren professionals. De tweede en de derde variant heeft een aanpak die meer kenmerkend zou zijn voor ervaren professionals. In praktijk blijkt echter dat verschillende strategieën door elkaar gebruikt worden en dat die keuze wordt bepaald door de bekendheid met de inhoud en de context van het gezondheidsprobleem. Bekendheid met het probleem kan gebaseerd zijn op formele (expliciete) kennis zoals basiskennis, pathofysiologische werkingsmechanismen, klinische patronen maar ook op informele (impliciete) kennis zoals persoonlijke - en praktijkervaringen. Redeneerprocessen bij het oplossen van problemen in de praktijk variëren dus per definitie tussen individuen en zijn lastig te begrijpen. De enige manier om de redeneringen van je collega s te begrijpen is door open vragen te stellen en om hardop redeneren te stimuleren. Voorbeelden van vragen om hardop redeneren te stimuleren: Voorbeelden: 1. Waar denk je dan aan op basis van het verhaal van deze cliënt? 2. Welke samenhang zie jij tussen de beperkingen in functies en activiteiten? 3. Zie jij belemmeringen voor herstel bij deze cliënt? Zo ja, wat betekent dat voor je behandelplan? 4. Hoe neem jij de wensen en voorkeuren van je cliënt mee in je behandelplan? Pagina 7

11 5. Hoe zet jij meetinstrumenten in om de voortgang inzichtelijk te maken? 3.2 Leerdoelen module Klinisch redeneren De doelstelling van de module Klinisch redeneren is het bevorderen van de kwaliteit van klinisch redeneren om concrete gezondheidsproblemen op te kunnen lossen. Om dit te bereiken is het van belang om inzicht te krijgen in indicatoren voor kwaliteit, en deze te kunnen toepassen voor zelfevaluatie en peerevaluatie. Onderdelen hiervan zijn het geven van constructieve feedback en het kritisch reflecteren op verkregen feedback. Er zijn verschillende manieren om het proces van klinische redeneren zichtbaar te maken: 1. Hardop redeneren aan de hand van authentieke situaties: directe observatie van fysiotherapeutisch handelen, video-opnames van fysiotherapeutisch handelen, originele cliëntendossiers etc. 2. Hardop redeneren aan de hand van gesimuleerde simulaties zoals in een rollenspel 3. Hardop redeneren aan de hand van een geschreven casus In deze module werken we met een geschreven casus en een rollenspel. De deelnemers aan de intervisie nemen afwisselende de rol als cliënt, fysiotherapeut en observant aan. Tijdens de bijeenkomst gebruikt u het Feedbackformulier Klinisch redeneren (bijlage 2) om elkaar te evalueren. 3.3 Stappenplan module Klinisch redeneren De module Klinisch redeneren bestaat uit twee intervisiebijeenkomsten. Verspreid over deze twee bijeenkomsten wordt van iedere peer een casus besproken. Het stappenplan voor de module Klinisch redeneren is als volgt: Stap 1: Voorbereiding intervisiebijeenkomst 1 Stap 2: Intervisiebijeenkomst 1 Stap 3: Na intervisiebijeenkomst 1 Stap 4: Voorbereiding intervisiebijeenkomst 2 Stap 5: Intervisiebijeenkomst 2 Stap 6: Na intervisiebijeenkomst 2 Deze stappen worden één voor één in dit hoofdstuk uitgelegd. In de handleiding voor de webomgeving vindt u aanvullende informatie betreffende de online intervisieomgeving. Deze handleiding is te vinden binnen de tegel Handleidingen en overige documenten op de Homepagina van Compass Stap 1: Voorbereiding intervisiebijeenkomst 1 De voorbereiding voor intervisiebijeenkomst 1 wordt door de fysiotherapeut zelfstandig uitgevoerd, voordat de eerste gezamenlijke intervisiebijeenkomst gepland staat. De omgeving voor de voorbereidingen vindt u in Compass binnen de tegel Module 4: Klinisch redeneren. Nadat uw intervisiegroep is gevormd en er als groep is gekozen voor de module Klinisch redeneren, volgt u de volgende stappen ter voorbereiding op de intervisiebijeenkomst: Pagina 8

12 1. Kies een casus welke u graag wilt bespreken tijdens de bijeenkomst Iedere fysiotherapeut levert eigen casus aan. Dit is een casus waarbij een dilemma in de besluitvorming naar voren komt en waarbij de therapeut de input van zijn peers goed zou kunnen gebruiken. De casus wordt bij voorkeur geüpload als samenvatting van een EPD, maar er kan ook worden gekozen om het hele EPD te uploaden, of beiden. 2. Vraag de cliënt om toestemming Indien de therapeut er voor kiest een EPD te uploaden dient de fysiotherapeut vooraf toestemming te vragen en te krijgen van de desbetreffende cliënt. Wanneer cliënten goed geïnformeerd worden over het gebruik van hun geanonimiseerde EPD voor interne professionalisering zijn cliënten vaak welwillend om mee te werken. De therapeut gebruikt hiervoor de Brief voor de cliënt (bijlage 8) en het Informed Consent formulier (bijlage 9). 3. Upload uw casus op Compass Binnen de tegel Module 4: Klinisch redeneren klikt u op de tegel Casus Uploaden. Hier kunt u de samenvatting van uw EPD uploaden, eventueel met een rolbeschrijving voor de simulatie cliënt (zie bijlage 5 als voorbeeld). Ook kunt u hier desgewenst het bijbehorende EPD van de cliënt uploaden in een word of PDF formaat. Na de upload staat het EPD online binnen Compass en kunnen alleen uw intervisiecoach en uw peers dit EPD bekijken en beoordelen. Hoe u een EPD exporteert kunt u vinden in de Handleiding exporteren EPD (bijlage 10). 4. Lees de casussen geüpload door uw peers Binnen de tegel Module 4: Klinisch redeneren klikt u op de tegel Peer casussen lezen. Hier neemt u ter voorbereiding op de bijeenkomst de casussen van uw peers door. Verder leest u ook Casus Margreet deel I (bijlage 4) Stap 2: Intervisiebijeenkomst 1 Als onderdeel van de voorbereiding op de intervisiebijeenkomst hebben intervisiedeelnemers de geüploade peer casussen doorgelezen op Compass. Aan de hand van deze casussen, of casus Margreet, wordt tijdens de intervisiebijeenkomst een rollenspel gespeeld. Tijdens de bijeenkomst worden meerdere casussen besproken. Desgewenst kan ervoor worden gekozen casus Margreet (bijlagen 4-7) als eerste te behandelen. Eén van de peers neemt tijdens het rollenspel de rol aan van de fysiotherapeut, en één van de andere peers neemt de rol van de simulatie cliënt aan. De intervisiedeelnemer die de casus heeft geüpload kan bijvoorbeeld de rol van de cliënt aannemen, terwijl een van zijn peers de therapeut speelt. Tijdens het rollenspel worden de rollen gewisseld. De simulatiecliënt ontvangt de uitgeschreven rol en krijgt de instructie dat die rol naar eigen inzicht verder aangekleed mag worden, mits de hoofdzaken overeind blijven. De deelnemers houden de betreffende casus bij de hand. De coach geeft een korte voorbereidingstijd op deze documenten. Het rollenspel wordt uitgevoerd door twee deelnemers. De overige deelnemers observeren het rollenspel en geven feedback aan de hand van het feedbackformulier (bijlage 2). Pagina 9

13 Tijdens het rollenspel komen verschillende onderdelen van het fysiotherapeutisch handelen aan bod, waaronder; 1. Het verhelderen van de hulpvraag 2. De fysiotherapeutische diagnose en het behandelplan 3. De tussenevaluatie 4. Discussietaak - Na de tussenevaluatie (optioneel) Dit wordt gedaan aan de hand van 3 of 4 opdrachten (zie Box 1). Na iedere opdracht, waarin het fysiotherapeutisch handelen en redeneren wordt gesimuleerd, wordt het klinisch redeneren besproken door de groep en geeft de groep feedback. Box 1: Opdrachten tijdens de intervisiebijeenkomst Opdracht 1: Hulpvraag verhelderen Voer een gesprek met de (simulatie) cliënt aan de hand van de PROMs aan de hand waarvan na afloop: a. De hulpvraag is verhelderd b. De achterliggende motivatie voor de hulpvraag is verhelderd. c. De persoonlijke doelen zijn verhelderd (evt. op basis van de QBPDS, NPRS of PSK). Peer feedback: Het verhelderen van de hulpvraag, motivatie, en persoonlijke doelen wordt geëvalueerd. Opdracht 2: Fysiotherapeutische diagnose en behandelplan De rollen van de uitvoerende fysiotherapeuten worden gewisseld. Voer een gesprek met de (simulatie) cliënt waarvan na afloop: a. De fysiotherapeutische diagnose is verhelderd b. Het behandelplan is verhelderd Peer feedback: De fysiotherapeutische diagnose, de behandeldoelen en de verrichtingen worden geëvalueerd. Opdracht 3: Tussenevaluatie na 3 weken Voer een gesprek met de (simulatie) cliënt aan de hand van de QBPDS en de PSK waarin na afloop: a. De doelstellingen opnieuw zijn vastgelegd / eventueel bijgesteld. b. De scoreverschillen zijn geanalyseerd vanuit zowel het perspectief van de cliënt als de therapeut. c. Het plan van aanpak is besproken evenals de wederzijdse verantwoordelijkheden. Peer feedback: De tussenevaluatie wordt geëvalueerd. Opdracht 4: Discussietaak Na de tussenevaluatie (optioneel) Bespreek hoe je het gesprek met de cliënt zou inrichten en wat je interventies zouden zijn wanneer deze bij de tussenevaluatie aangeeft dat: a. Er geen enkele vooruitgang geboekt is, niet in pijn en niet in activiteiten b. De cliënt het gevoel heeft op deze manier niet van haar klachten af te komen en zich heeft ziekgemeld Pagina 10

14 Voor het geven van feedback kan gebruik worden gemaakt van het Feedbackformulier Klinisch redeneren (bijlage 2), maar is ook ruimte voor het stellen van aanvullende, verdiepende vragen. Verschillen in mening over de beoordeling van het klinisch redeneren kunnen worden bediscussieerd. Denk hierbij weer aan de regels voor het geven en ontvangen van feedback (bijlage 1). De groepscoach bewaakt de veiligheid van de leeromgeving, maar ook de tijd en de focus van de discussie. De discussietaak kan worden ingezet wanneer er tijd over is in de bijeenkomst. Bespreek met elkaar de volgende situatie: Bij de tussenevaluatie blijkt dat er geen enkele vooruitgang geboekt is, niet in pijn en niet in activiteiten. Erger nog, de cliënt heeft zich inmiddels ziek gemeld. Ze zag geen andere mogelijkheid. Ze had het gevoel dat als ze op deze manier zou doorgaan, ze nooit van haar klachten af zou komen. Hoe zou je het gesprek met de cliënt dan inrichten en wat zouden je interventies zijn? Box 2: Voorbeeld casus Margreet Opdracht 1: Hulpvraag verhelderen Casus Margreet deel I (bijlage 4) wordt gelezen De rollen worden verdeeld (bijlage 5) Opdracht 1 wordt uitgevoerd (zie Box 1) Opdracht 2: Fysiotherapeutische diagnose en behandelplan De rollen van de uitvoerende fysiotherapeuten worden omgewisseld Casus Margreet deel II (bijlage 6) wordt gelezen Opdracht 2 wordt uitgevoerd (zie Box 1) Opdracht 3: Tussenevaluatie na 3 weken Casus Margreet deel III (bijlage 7) wordt gelezen Opdracht 3 wordt uitgevoerd (zie Box 1) Opdracht 4: Discussietaak (optioneel) Opdracht 4 wordt uitgevoerd (zie Box 1) Stap 3: Nawerk intervisiebijeenkomst 1 Na afloop van de intervisiebijeenkomst schrijft iedere fysiotherapeut op basis van wat is besproken tijdens de intervisiebijeenkomst en de verkregen peer feedback een persoonlijk verbeterplan (bijlage 3). Dit kan in Compass onder de tegel Verbeterplan, welke te vinden is onder de tegel Module 4: Klinisch redeneren. In het verbeterplan neemt u persoonlijke leerdoelen op, waar u de komende tijd aan kunt werken. Deze leerdoelen dienen SMART geformuleerd te zijn. Tijdens de tweede intervisiebijeenkomst zullen deze leerdoelen geëvalueerd worden en kan het verbeterplan bijgesteld worden. De intervisiecoach zal de aanwezigheid van alle intervisiedeelnemers tijdens de intervisiebijeenkomst binnen Compass afvinken en op basis van zijn professionele blik en u tekent een presentielijst. Pagina 11

15 Daarnaast zal de intervisiecoach bij de intervisiedeelnemers aanvinken of er voldaan of niet voldaan is aan de intervisie. Een intervisiedeelnemer heeft voldaan aan de intervisiebijeenkomst indien de intervisiedeelnemer: Alle onderdelen van de voorbereidingen heeft doorlopen en heeft geüpload naar Compass Actief heeft geparticipeerd tijdens de intervisiebijeenkomst Een SMART geformuleerd verbeterplan heeft opgesteld/bijgesteld op basis van de feedback van de peers Stap 4: Voorbereiding intervisiebijeenkomst 2 Voor de tweede intervisiebijeenkomst hoeft u geen nieuw casus te uploaden, tenzij u daar zelf voor kiest of dit afgesproken is met de intervisiecoach op basis van de feedback in de eerste intervisiebijeenkomst. De voorbereiding voor intervisiebijeenkomst 2 bestaat dus uit: 1. Het eventueel uploaden van een nieuwe casus 2. Het (opnieuw) lezen van uw eigen casus en peer casussen ter voorbereiding op het rollenspel 3. Voorbereiden bespreken verbeterplannen: u kunt de vragen vermeld bij hoofdstuk voorbereiden Stap 5: Intervisiebijeenkomst 2 In beginsel worden de casussen van intervisiedeelnemers die niet besproken zijn tijdens de eerste intervisiebijeenkomst in de tweede intervisiebijeenkomst alsnog besproken conform stap 2 (hoofdstuk 3.3.2). Van de intervisiedeelnemers die wel besproken zijn in de eerste intervisiebijeenkomst wordt het verbeterplan besproken. Als er tijd over ik kan gebruik worden gemaakt van de discussietaak Stap 6: Nawerk intervisiebijeenkomst 2 Op basis van het gesprek en de feedback van collega s kiest de fysiotherapeut de belangrijkste aanknopingspunten voor actie en vormt op basis hiervan één of meerdere leerdoelen. Deze vormen samen het persoonlijk verbeterplan (bijlage 3). Het verbeterplan wordt geactualiseerd op Compass. De intervisiecoach zal de aanwezigheid van alle intervisiedeelnemers tijdens de intervisiebijeenkomst binnen Compass afvinken en u tekent een presentielijst. Daarnaast zal de intervisiecoach bij de intervisiedeelnemers aanvinken of er voldaan of niet voldaan is aan de intervisie. Een intervisiedeelnemer heeft voldaan aan de intervisiebijeenkomst indien de intervisiedeelnemer: Alle onderdelen van de voorbereidingen heeft doorlopen en heeft geüpload naar Compass Actief heeft geparticipeerd tijdens de intervisiebijeenkomst Een SMART geformuleerd verbeterplan heeft opgesteld/bijgesteld op basis van de feedback van de peers Hierna zal de intervisiecoach de intervisiegroep archiveren. Dit betekent dat de materialen (uploads en ingevulde vragenlijsten) verwijderd worden. Indien u dit materiaal wilt behouden adviseren wij u om de materialen op uw computer op te slaan kort na de tweede intervisiebijeenkomst. Pagina 12

16 4 Samenvatting intervisieproces Intervisiebijeenkomst 1 Voorbereiding 1 Bepaal voor uzelf welk EPD u graag wilt laten beoordelen en bespreken Bijlage 2 Vraag de cliënt om toestemming Bijlage 8 Bijlage 9 3 Upload uw uitgekozen casus (EPD/samenvatting EPD) op Compass Bijlage 10 4 Bestudeer de casussen van uw peers op Compass 5 Bestudeer casus Margreet deel I Bijlage 4 Intervisiebijeenkomst 1 De groepscoach geeft een korte inleiding over het proces van intervisie en maakt afspraken met de groep over privacy en veiligheid 2 De groepscoach vraagt welke deelnemer graag zijn/haar casus wil bespreken, of kiest op basis van de vooraf bestudeerde online voorbereidingen een casus uit (evt. casus Margreet) Bijlage 4 3 De rollen worden verdeeld Bijlage 5 4 Rollenspel opdracht 1: hulpvraag Bijlage 4 5 Feedback Bijlage 1 Bijlage 2 6 Rollenspel opdracht 2: fysiotherapeutische diagnose en behandelplan Bijlage 6 7 Feedback Bijlage 1 Bijlage 2 8 Rollenspel opdracht 3: tussenevaluatie na 3 weken Bijlage 7 9 Feedback Bijlage 1 Bijlage 2 10 De intervisiecoach sluit de intervisiebijeenkomst af Nawerk 1 Iedere intervisiedeelnemer maakt na de elke intervisiebijeenkomst een verbeterplan op Compass of stelt zijn verbeterplan bij 2 De intervisiecoach vinkt de aanwezigheid van alle intervisiedeelnemers af binnen Compass en geeft aan of er voldaan of niet voldaan is aan de intervisie Bijlage 3 Intervisiebijeenkomst 2 Voorbereiding 1 Bestudeer de casussen van uw peers op Compass Bijlage 2 Bestudeer casus Margreet deel I Bijlage 4 Intervisiebijeenkomst 1 Verbeterplannen worden besproken 2 Casussen van intervisiedeelnemers die in de eerste bijeenkomst niet aan bod zijn geweest worden nu alsnog besproken, conform intervisiebijeenkomst 1 3 De discussietaak wordt uitgevoerd 4 De intervisiecoach sluit de intervisiebijeenkomst af Pagina 13

17 Nawerk 1 Iedere intervisiedeelnemer maakt na de elke intervisiebijeenkomst een verbeterplan op Compass of stelt zijn verbeterplan bij 2 Intervisiedeelnemers slaan desgewenst hun verbeterplan op op hun eigen computer 3 De intervisiecoach vinkt de aanwezigheid van alle intervisiedeelnemers af binnen Compass en geeft aan of er voldaan of niet voldaan is aan de intervisie 4 De intervisiecoach archiveert de groep nadat iedereen zijn verbeterplan heeft geüpload Bijlage 3 Pagina 14

18 5 Bibliografie de Vries C, Hagenaars L, Kiers H, et al. The physical therapist a professional profile. 2014;: (accessed 1 Oct2016). Dierckx K, Deveugele M, Roosen P, et al. Implementation of shared decision making in physical therapy: observed level of involvement and patient preference. Phys Ther 2013;93: doi: /ptj Grol R, Wensing M, Bosch M, et al. Theorieën over implementatie. In: Implementatie: effectieve verbetering van de patientenzorg. Amsterdam: : Reed Business Engelbert R, Wittink H. Klinische redeneren volgens de HOAC II. 1st ed. Houten: : Houten: Bohn Stafleu van Loghum Schmidt HG, Norman GR, Boshuizen HP. A cognitive perspective on medical expertise: theory implications. Acad Med 1990;65: Higgs J, Jones MA, Loftus S, et al. Clinical reasoning in the health professions. Third edit. Philadelphia: : Elsevier Health Sciences Ajjawi R, Higgs J. Learning to reason: a journey of professional socialisation. Adv Health Sci Educ Theory Pract 2008;13: doi: /s Wainwright SF, Shepard KF, Harman LB, et al. Novice and experienced physical therapist clinicians: a comparison of how reflection is used to inform the clinical decision-making process. Phys Ther 2010;90: doi: /ptj Eva KW. What every teacher needs to know about clinical reasoning. Med Educ 2005;39: doi: /j x Norman G. Research in clinical reasoning: Past history and current trends. Med Educ 2005;39: doi: /j x Durning S, Artino AR, Pangaro L, et al. Context and clinical reasoning: Understanding the perspective of the expert s voice. Med Educ 2011;45: doi: /j x Prins FJ, Sluijsmans DMA, Paul A. Feedback for General Practitioners in Training : Quality, Styles, and Preferences. 2006;: doi: /s z Li LC, Grimshaw JM, Nielsen C, et al. Use of communities of practice in business and health care sectors: a systematic review. Implement Sci 2009;4:27. doi: / Eva KW, Armson H, Holmboe E, et al. Factors influencing responsiveness to feedback: on the interplay between fear, confidence, and reasoning processes. Adv Health Sci Educ Theory Pract 2012;17: Mann K, Gordon J, MacLeod A. Reflection and reflective practice in health professions education: a systematic review. Adv Health Sci Educ Theory Pract 2009;14: doi: /s Archer JC. State of the science in health professional education: effective feedback. Med Educ 2010;44: doi: /j x Brehaut JC, Eva KW. Building theories of knowledge translation interventions: use the entire menu of constructs. Implement Sci 2012;7:114. doi: / Pagina 15

19 6 Bijlagen Pagina 16

20 Bijlage 1: Regels voor het geven en ontvangen van feedback Het geven en ontvangen van peer feedback is geen vanzelfsprekendheid. Het zijn vaardigheden die ontwikkeld kunnen worden. Uit onderzoek blijkt, dat naarmate je vaardiger geworden bent in het geven van peer feedback, je ook vaardiger wordt in het beoordelen van jezelf. De effectiviteit van feedback voor leren en veranderen is onder andere afhankelijk van: De kwaliteit van de feedback: vorm, inhoud en stijl 4 De betrouwbaarheid van de feedbackgever De veiligheid van de leeromgeving 3 De beleving van de feedback (bedreigend of informatief) 5,6 De persoonlijke betekenisgeving en acceptatie De aansluiting van feedback bij persoonlijke doelen en verwachtingen 9 De transfer van feedback naar concrete gedragsverandering 2 Systematische reflectie is de link tussen het ontvangen van feedback en het gebruik van feedback om te leren. Je kunt spontaan leren (impliciet) of bewust leren door reflectie op het eigen gedrag of op het gedrag van anderen (expliciet). Als reflectie expliciet wordt gemaakt, dan komt er kennis vrij, waarvan peers kunnen leren. Dat is één van de doelstellingen van intervisie. De figuur laat zien hoe informatie verwerkt wordt door middel van intervisie. Constructieve peer feedback leidt tot zinvolle verbeterdoelen en verbeteracties, mits deze feedback ook wordt geaccepteerd en wordt gebruikt. Dat is niet alleen afhankelijk van de feedbackgever, dat is ook afhankelijk van de feedbackontvanger. In onderstaande paragraaf worden tips gegeven om de effectiviteit van peer feedback te bevorderen. Tips voor de feedbackgever Feedback richt zich op geobserveerd gedrag, toegelicht met voorbeelden daarvan. Niet: Je kennisniveau is te laag Wel: Uit de manier waarop je de cliënt informatie geeft, kan ik opmaken dat je onvoldoende kennis van deze aandoening. Feedback is persoonlijk gericht Spreek je collega met de naam aan. Spreek voor jezelf. ik heb gezien dat je. Ga na of je collega ontvankelijk is voor feedback. Geef geen tussentijdse feedback tijdens performances; dat beïnvloedt de taakgerichtheid. Realiseer je dat stress de ontvankelijkheid voor feedback vermindert. Laat je collega eerst zelf terug kijken om structuur aan te brengen. Pagina 17

21 Feedback is concreet en specifiek. Baseer je feedback op de doelstellingen en de beoordelingscriteria. Niet: Je communiceert niet cliëntgericht Wel: Je hebt laten zien dat je systematisch vragen kunt stellen om de hulpvraag helder te krijgen, maar de onderliggende motieven van de cliënt zijn mij niet helder geworden. Feedback is transparant Ben echt in je rol als feedbackgever, geef geen dubbelzinnige boodschappen. Geef kritische feedback, geen tissue-feedback Geef welgemeende feedback, geen gemaakte feedback Je non-verbale gedrag is in overeenstemming is met je verbale gedrag Feedback is kort en bondig. Val niet in herhaling. De feedbackronde stopt als alles gezegd is. Het is niet nodig dat iedereen feedback geeft als dat geen toegevoegde waarde heeft. Beperk je tot de hoofdzaken! Feedback richt zich zowel op sterke als zwakke kanten. Noem eerst wat goed ging, noem dan wat verbeterd kan worden, ook al lijkt die informatie overbodig. Er is een natuurlijke neiging van feedbackgevers om zich alleen te richten op wat beter kan. Feedback sluit aan bij de leerbehoefte en de fase van verandering. Realiseer je in welke fase van verandering je collega zit. Als je daar geen idee van hebt, vraag er dan naar. Feedback die niet aansluit bij de fase van verandering, wordt afgewezen. Een collega die voor het eerst de gespreksvoering met zijn cliënt anders vormgeeft dan gewend, verdient daarvoor een compliment en hoeft niet gefrustreerd te worden met informatie over hoe het nog beter kan. Alles kan beter. Omgekeerd wil je als gevorderde niet geconfronteerd worden met feedback die bestemd is voor beginners. Feedback richt zich op zowel de cognitieve als metacognitieve (regulatieve) aspecten. Koppel feedback terug naar de doelstellingen van de opdracht; gebruik daarbij altijd de beoordelingscriteria ter ondersteuning. Wat was de doelstelling van de opdracht en in hoeverre is die doelstelling bereikt (cognitief)? Maak helder wat nog verbeterd kan worden en doe een voorstel hoe dat het beste aangepakt kan worden (metacognitief). Vraag terug of dat ook haalbaar is in de context waarin je collega werkt. Kortom, peer feedback geven is niet vrijblijvend. Je hebt de verantwoordelijk als feedback-gever, dat de ontvanger je feedback begrijpt, accepteert, weet wat er te doen staat en ook vertrouwen heeft in de mogelijkheden om te veranderen. Pagina 18

22 Tips voor de feedback ontvanger Probeer feedback te beschouwen als informatie, niet als een persoonlijk oordeel. Schiet niet meteen in de verdediging, ook al vind je het commentaar van je collega niet terecht. Wacht totdat de anderen feedback gegeven hebben. Als feedback de plank mis slaat, stellen je collega s die vanzelf bij. Vat verkregen feedback kort samen. Controleer of je de feedback goed begrepen hebt. Stel aanvullende vragen als je het niet goed begrepen hebt en becommentarieer feedback als dat nodig is. Geef aan wat je met deze feedback gaat doen, hoe en wanneer. Kortom, peer feedback ontvangen is niet vrijblijvend. Je hebt de verantwoordelijkheid als feedbackontvanger om aan te geven in hoeverre je de ontvangen feedback begrijpt, accepteert en wat je er wel of niet mee gaat doen. Pagina 19

23 Bijlage 2: Feedbackformulier klinisch redeneren Inleiding De beoordelaar scoort de kwaliteitsindicatoren tijdens de bijeenkomst in onderstaand formulier. Beoordelingscriteria n.v.t. = niet aanwezig 1 5: schuivende schaal van 1 = veel verbetering nodig tot 5 = geen verbetering nodig. Indien er verbetering nodig is, worden concrete verbetersuggesties gegeven. Feedbackformulier klinisch redeneren Score Feedback en verbetersuggesties Kwaliteitsindicatoren nvt Stap 1 1 De hulpvraag is verhelderd о о о о о о hulpvraag 2 De achterliggende motivatie voor de hulpvraag is verhelderd о о о о о о 3 Meetinstrumenten / PROMs zijn ingezet voor het verhelderen van de hulpvraag о о о о о о Stap 2 4 De fysiotherapeutische diagnose is Diagnose / geformuleerd op basis van gegevens uit de behandel - anamnese en onderzoek en о о о о о о doelen gecommuniceerd in begrijpelijke taal. 5 Onderliggende factoren die van invloed zijn (geweest) op het ontstaan, beloop en de prognose zijn besproken. о о о о о о 6 De verwachtingen ten aanzien van het proces о о о о о о en het resultaat zijn wederzijds afgestemd en de wederzijdse verantwoordelijkheden zijn besproken. 7 De behandeldoelen zijn SMART geformuleerd en passen bij de hulpvraag en de voorkeuren van de cliënt. о о о о о о 6 De geplande verrichtingen zijn concreet besproken. о о о о о о Stap 3 evaluatie 12 De doelstellingen zijn opnieuw SMART (en in о о о о о о overleg) geformuleerd. 13 Bij het bespreken van het behandelresultaat о о о о о о wordt teruggekoppeld naar de hulpvraag van de cliënt. 14 De factoren die van invloed zijn geweest op о о о о о о het behandelproces en resultaat zijn besproken. 14 De doelstellingen zijn bijgesteld in о о о о о о samenspraak met de cliënt. 15 Wederzijdse verwachtingen en verantwoordelijkheden zijn afgestemd. о о о о о о Aanvullende feedback Pagina 20

24 Bijlage 3: Format verbeterplan en SMART-leerdoelen Verbeterplan Tijdens de intervisiebijeenkomst heeft u feedback ontvangen van collega s. Formuleer op basis van deze feedback minimaal drie tot maximaal vijf leerdoelen. Probeer de doelen zo SMART (Specifiek Meetbaar Acceptabel Realistisch Tijdgebonden) te maken. Denk hierbij aan: S: Specifiek; welke specifieke actie binnen communicatie/methodisch handelen betreft het? M: Meetbaar; hoe maak je deze verandering inzichtelijk? A: Acceptabel; past de verandering binnen kwalitatief goede communicatie? R: Realistisch; het realiseren van dit doel past binnen de tijd en is toe te passen in de praktijk? T: Tijdgebonden; binnen hoeveel tijd wil je dit doel bereiken? Zet de doelen in volgorde van belangrijkheid (1 = meest belangrijk tot 5 = minst belangrijk). Verbeterdoel 1: Verbeterdoel 2: Verbeterdoel 3: Verbeterdoel 4: Verbeterdoel 5: Dit verbeterplan is online beschikbaar en dient online ingevuld te worden. Pagina 21

25 Bijlage 4: Casus Margreet deel I - hulpvraag Persoonsgegevens Leeftijd: M. Koolen, 42 jaar Beroep: Leerkracht basisonderwijs groep 1 en 2 en onderbouwcoördinator, full time. Gescheiden, co-ouder van twee kinderen (10 en 14). Sport / hobby s : zingen, zwemmen (niet regelmatig) Anamnese Margreet Koolen klaagt al vier jaar last van lage rugpijn. De klachten treden op in episodes. Ze kondigen zich meestal aan met pijn en stijfheid in de lage rug die een paar dagen hevig aanwezig is en vervolgens geleidelijk afneemt. Met pijnstillers en rust krijgt ze deze situatie meestal snel onder controle en de episodes duren meestal niet langer dan drie weken. De laatste aanval was vier weken geleden toen ze terug kwam van een korte vakantie en een lange autorit gemaakt had. Sindsdien zijn de klachten niet verminderd en blijft ze hinderlijk beperkt in haar activiteiten. Ze heeft problemen met het helpen van de kinderen op school bij hun werk. Dan moet ze voorovergebogen werken, en dat houdt ze maar een paar minuten vol. Ook het strikken van kinderschoenen en het groeperen van stoeltjes en tafeltjes in de klas is problematisch. Thuis krijgt ze het niet meer voor elkaar om het huis naar tevredenheid op orde te krijgen en daar wordt ze chagrijnig van. Als ze s morgens opstaat is ze erg stijf. Met een warme douche en een pijnstiller (paracetamol) kan ze dan vervolgens wel weer een paar uur vooruit. Tegen de middag neemt de pijn toe en breidt zich uit naar haar rechter bil en soms naar de achterzijde van het rechter bovenbeen. Zolang ze een beetje kan blijven lopen zijn de klachten draaglijk. Lang zitten vindt ze niet prettig, vooral niet op het lage krukje wat ze vaak gebruikt om naast de kinderen te zitten. Ondanks dat ze overdag wel eens naar haar bed verlangt, merkt ze s avonds dat ze in bed moeilijk kan ontspannen. Ze ligt als het ware als een plank in bed. Haar rechter bil voelt aan als een gespannen vuist. Als ze haar spieren niet bewust ontspant, duurt het ergerlijk lang voordat ze de slaap kan vatten. Margreet heeft naast rugklachten momenteel ook last van hooikoorts. Ze geeft aan dat hoesten en niezen de pijn in de rug provoceert. Naast medicatie tegen hooikoorts, slikt ze alleen paracetamol. Verder is ze gezond en heeft ze geen andere klachten. Margreet heeft de Numeric Pain Rating Scale (NPRS), de Cliënt Specifieke Klachten (PSK) en de Quebec Back Pain Disability Scale (QBPDS) ingevuld en meegenomen naar het gesprek. NRPS : Hoe hevig was uw pijn (gemiddeld de afgelopen week (7 dagen)? Geen pijn Ergste pijn voorstelbaar PSK: Score van de eerste 3 activiteiten Activiteit 1: Aan de kindertafel instructie geven. Hoe moeilijk was het voor u in de afgelopen week om deze activiteit uit te voeren? geen enkele moeite onmogelijk Pagina 22

26 Activiteit 2: Schoolmeubilair verplaatsen Hoe moeilijk was het voor u in de afgelopen week om deze activiteit uit te voeren? geen enkele moeite onmogelijk Activiteit 3: In slaap komen Hoe moeilijk was het voor u in de afgelopen week om deze activiteit uit te voeren? geen enkele moeite onmogelijk Quebec Back Pain Disability Scale 0-meting Totaal geen moeite Nauwelijks moeite Enige moeite Veel moeite Zeer veel moeite 1. Opstaan uit bed De hele nacht slapen Omdraaien in bed Auto rijden tot 30 minuten (achter elkaar) staan 6. Enkele uren in een stoel zitten Een trap oplopen Een klein eindje lopen ( m) Enkele kilometers lopen Naar een hoge plank reiken Een bal werpen Een eindje hardlopen (+/- 100 m) Iets uit de koelkast pakken Het bed opmaken Sokken (of panty) aantrekken Voorover buigen om bijv. de badkuip of w.c. schoon te maken 17. Een stoel verplaatsen Een zware deur opentrekken of open duwen 19. Dragen van 2 tassen met boodschappen 20. Een zware koffer optillen en dragen Niet in staat Totaalscore 49 punten Pagina 23

27 Bijlage 5: Rolbeschrijving Margreet Deel I Je bent een serieuze vrouw die zich zorgen maakt of je je werk wel kan blijven doen. Het werk valt je de laatste tijd erg zwaar, maar je verantwoordelijkheidsbesef weerhoudt je om thuis te blijven. Geschikt personeel voor de onderbouw is schaars. Bovendien betwijfel je of rust zou helpen. Thuis ben je vaak chagrijnig en dat moeten je kinderen onterecht ontgelden. Daarover voel je je schuldig. Je weet dat je wel wat aan sport zou moeten doen, maar daar heb je s avonds gewoon de puf niet meer voor. Je maakt je geen zorgen over de ernst van je gezondheidsprobleem, maar je vraagt je wel serieus af of het verantwoord is om dit soort werk te blijven doen. Het is heel lastig om collega s te moeten vragen te helpen bij het verplaatsen van schoolmeubilair. Het is inherent aan het Jenaplanonderwijs dat regelmatig gebeurt omdat groep samenstelling regelmatig wisselt. Voor het schoenenstrikken kun je soms wel een handige leerling vragen, maar dat mag geen regel zijn vindt jij. Wat dat betreft ben je een beetje hopeloos. Lesgeven in de bovenbouw vind je gewoon niet leuk en je bent eigenlijk heel tevreden met je functie als coördinator. Alleen maar coördinerende taken is in het basisonderwijs geen optie. Hulpvraag: Je weet soms niet meer wat wijsheid is, rust of juist doorgaan. Daarover wil je graag advies en eventueel massage of oefeningen of zoiets. Als het behandelplan besproken wordt, geef je aan dat je het liefst je activiteiten wilt voortzetten. Daarbij vind je best dat je wat pijn mag hebben, maar niet zodanig dat je s avonds doodop bent. Deel III Na drie weken kun je inmiddels beter in slaap komen. De massage heeft geholpen en s avonds doe je de ontspanningsoefeningen om in slaap te komen. Overdag is de pijn in rust afgenomen, het zitten gaat beter, maar wat betreft het zwaardere werk op school ben je niet veel opgeschoten. Je hebt je leidinggevende gevraagd of je ondersteuning kunt krijgen bij de belastende activiteiten, zoals een klassenassistent, maar daarvoor was geen ruimte in de begroting. Ze stelde voor om vaker een collega te vragen om hulp en je moest maar kijken hoe je dat organiseerde. Dat was makkelijker gezegd dan gedaan. Je vindt het heel vervelend als jongere collega s steeds de klas alleen moeten laten voor jou. Dat verklaart in jouw optiek waarom de score op activiteiten zo weinig gedaald is. Je voelt je heel onzeker bij tillen en laat dat liever achterwege, ook kleine dingen. Daarnaast durf je niet voorover te buigen om kinderen aan tafel instructie te geven. Ze moeten naar jouw bureau toe komen en dat veroorzaakt nogal wat onrust in de klas. Via de bedrijfsarts heb je wel voor elkaar gekregen dat je een betere stoel krijgt achter je bureau, maar daar schiet je verder niet veel mee op. Pagina 24

28 Bijlage 6: Casus Margreet deel II fysiotherapeutische diagnose en behandelplan Fysiotherapeutische onderzoek Bij fysiotherapeutisch onderzoek doe je de volgende bevindingen: De houding van Margreet in stand is gespannen. De lumbale lordose is afgevlakt, de buik- en bilspieren zijn aangespannen, vooral de rechter bil. Bij voorover buigen in stand wordt pijn aangegeven in de lage rug. Bij het omhoog komen vanuit een voorovergebogen stand, worden de handen gebruikt om steun te nemen op de bovenbenen. Als haar gevraagd wordt de handen niet te gebruiken, verloopt de beweging aarzelend, met een lichte uitwijkbeweging naar links en neemt de pijn fors toe. Overige bewegingen zijn ook beperkt, maar minder pijnlijk. De SLR is negatief. Er zijn geen veranderingen in sensibiliteit of kracht in de onderste extremiteit. Opdracht 2b Fysiotherapeutische diagnose en behandelplan Formuleer naar aanleiding van de gegevens die je ter beschikking zijn, hardop een voorlopige fysiotherapeutische diagnose. Formuleer je behandeldoelen SMART en kies passende verrichtingen. Fysiotherapeutische diagnose, behandeldoelen en verrichtingen zijn passend bij de persoonlijke doelen van de cliënt en dus afgestemd op de PROMS. Pagina 25