Eerste aanzet Actieplan Economie Gemeente Molenwaard.

Transcriptie

1 Eerste aanzet Actieplan Economie Gemeente Molenwaard. 1. Introductie De gemeente Molenwaard wil samen met ondernemers krachtiger inzetten op economisch beleid. In de begroting 2014 is daarom aangegeven dat er een actieplan economie zal komen dat een operationele bundeling is van de activiteiten uit de begroting. Maar ook een plan dat als basis dient voor een gezamenlijke agenda op de middellange en lange termijn. Uitgangspunt bij de aanpak is de grondgedachte van Molenwaard Nabij: Actieve burgers, ondersteunende gemeente. Activiteiten van de gemeente moeten gebaseerd zijn op de daadwerkelijke behoefte van ondernemers. De gemeente wil een faciliterende en stimulerende rol spelen. Daarbij wordt zoveel mogelijk aangehaakt bij bestaande initiatieven en reguliere activiteiten van de gemeente. Door bestaande processen ondernemersvriendelijker te maken en meer oog te hebben voor de belangen van ondernemers kunnen met een beperkte inzet meer resultaten worden behaald. Kernwoord hierbij is communicatie. Er is een duidelijke behoefte bij ondernemers aan een luisterende gemeente en duidelijke afspraken wanneer er een reactie gegeven wordt. De aard en snelheid van bedrijfsprocessen binnen het bedrijfsleven zijn sterk verschillend van gemeentelijke processen maar de inzet is om deze werelden dichter bij elkaar te laten komen. Een ander kenmerk van Molenwaard Nabij is het erkennen van de verschillen tussen de 13 kernen van Molenwaard. De situatie in elke kern is anders en dit vergt een andere aanpak, dit geldt voor burgers en verenigingen maar ook voor ondernemers. Daarom is er voor gekozen om het economisch actieplan afzonderlijk met de verschillende ondernemersverenigingen en Industrieschap Gelkenes te bespreken en input te verzamelen. Elke ondernemersvereniging heeft een verschillende behoefte en dit vergt een individuele aanpak vanuit de gemeente. Daarnaast wordt het actieplan separaat besproken binnen een gremium van grote bedrijven in Molenwaard omdat zij een andere relatie tot de overheid hebben en een andere problematiek kennen. Ook zal er overleg plaatsvinden met lokale winkeliersverenigingen. Het economisch actieplan is niet bedoeld als extra barrière of toetsingsinstrument voor de gemeente. Het plan moet een gezamenlijke agenda zijn van ondernemers en gemeente die richting geeft aan de samenwerking en helpt bij het stellen van prioriteiten. Dit gezamenlijk optrekken en het bundelen van kracht is bijvoorbeeld van belang bij de vertegenwoordiging van Molenwaardse belangen in de regio en de provincie. Het is een levend document, het zal dus regelmatig door ondernemers en gemeente moeten worden geëvalueerd en bijgesteld. Zijn de gestelde prioriteiten nog de juiste? Zijn er nieuwe initiatieven ontstaan die voorrang zouden moeten krijgen? Er is gekozen voor een aantal overkoepelende thema s waaronder diverse concrete acties zijn opgenomen. In de afgelopen maanden heeft de accountmanager bedrijven met diverse bedrijven en ondernemersverenigingen contact gehad, deze contacten hebben gediend als input voor deze eerste aanzet. Deze versie van het plan is nog vanuit gemeentelijk perspectief geschreven, bij de bespreking met de ondernemersverenigingen zal het ondernemersperspectief toegevoegd worden en besproken worden waar ondernemers en gemeente (en ondernemers onderling) elkaar kunnen versterken. 2.1 Sectorale indeling Binnen de gemeente Molenwaard is een aantal categorieën bedrijven te onderscheiden met elk hun eigen kenmerken en dynamiek: Grote bedrijven (met name langs de Lek) 1

2 Agrarisch Recreatie/toerisme/horeca Reguliere bedrijven/mkb Detailhandel De verschillende behoeftes van bedrijven in de verschillende sectoren willen we in dit actieplan meenemen. 2.2 Thematische indeling Er zijn op dit moment een vijftal hoofdthema s benoemd, te weten trends en ontwikkelingen, (digitale) dienstverlening aan ondernemers, ruimte om te ondernemen, versterken lokale economie en stimulering ondernemerschap. Deze thema s dienen als kapstok voor diverse (nader te bepalen en nader te prioriteren) acties van gemeente en ondernemers. Trends en ontwikkelingen Het verbeteren van kwalitatieve en kwantitatieve gegevens over de Molenwaardse economie. Inzicht in de economie is nodig voor het maken van beleid en stellen van prioriteiten. Werkloosheid is bijvoorbeeld in Molenwaard relatief laag, is inzet in diverse werkgelegenheidsprojecten noodzakelijk en nuttig? En wat zijn de multiplier effecten binnen de verschillende sectoren? Investering in een bepaalde sector kan hogere multiplier effecten en hogere opbrengst genereren. Basiselementen: - Samenbrengen van bestaande onderzoeken en rapportages - Onderzoek door stagiair naar stand van zaken economie in Molenwaard in relatie tot lokaal economisch beleid - Stagiair aanstellen voor een ruimtelijke economische analyse van de gemeente. Betrekken lokaal bedrijfsleven en regionale samenwerkingsverbanden. (Digitale) dienstverlening aan ondernemers De ingang van de gemeente Molenwaard moet toegankelijk, laagdrempelig en eenduidig zijn voor ondernemers. Makkelijk benaderbaar, duidelijk over processen/doorlooptijden. Consequent toepassen van beleid/regelgeving (en handhaving). De gemeente moet ervoor zorgen dat ondernemers betrokken en gehoord worden, bijvoorbeeld door ze actief te betrekken bij ontwikkelingen rond bestemmingsplannen. Door het aanstellen van de accountmanager per 1 april is hier een eerste stap in gemaakt. De bekendheid van de accountmanager zal nog verder worden uitgebreid en de loketfunctie (eerste aanspreekpunt voor contacten van bedrijven met de gemeente) verder worden uitgewerkt. Basiselementen: - Inhoudelijk sterke overlegstructuren met het georganiseerd bedrijfsleven (ondernemersverenigingen, industrieschap Gelkenes). 2

3 - ambtelijke inzet op economie (accountmanager bedrijven). - Bestuurlijke interactie met het bedrijfsleven door deelname aan overleggen en bedrijfsbezoeken. - Structuur aanbrengen in bedrijfsbezoeken (accountmanager bedrijven, wethouder economie en kernbezoeken/collegebezoeken) - Digitaal ondernemersloket. Er wordt op de bestaande website van de gemeente een gedeelte voor ondernemers ingericht met informatie over bijvoorbeeld het starten van een bedrijf. Dit loket is op dit moment in de testfase, zodra het loket live is, wordt de gebruikerstevredenheid gepeild en waar nodig de site aangepast. Vervolgens continue up to date houden van informatie. - Informatievoorziening vanuit gemeente aan bedrijven: ontwikkelen van een digitale (waarschijnlijk maandelijkse) nieuwsbrief, inzet social media. Biedt ook kansen aan bedrijven om bekendheid te vergroten en om bedrijven met elkaar in contact te brengen. - Vergroten bekendheid accountmanager bedrijven en loketfunctie - Structuur aanbrengen in overlegstructuur/informatie uitwisseling met bedrijfsleven. Opzetten jaarlijks overleg met grootste bedrijven van Molenwaard, jaarlijks gezamenlijk overleg met besturen ondernemersverenigingen. Bedrijfsleven in stelling brengen. Ruimte om te ondernemen Door de ligging van de gemeente Molenwaard in het Groene Hart en het provinciaal ruimtelijk beleid zijn er beperkte mogelijkheden om de ruimte voor bedrijfsvestiging uit te breiden. Een goede analyse van de ruimtebehoefte van bedrijven en optimale kwaliteit van de huidige bedrijventerreinen is dan ook van belang. Ondernemers en gemeente moeten krachten bundelen in de contacten richting de regio en provincie. Goede onderbouwing van (ruimte)behoeftes is hierbij nodig. In kaart brengen hoe de verschillende bedrijventerreinen er voor staan en welke ontwikkelpunten er zijn. Elke kern heeft zijn eigen context, dit geldt ook voor bedrijventerreinen. Molenwaardse bedrijven zijn vaak erg lokaal gericht en de verhuisbereidheid is laag. Er zullen keuzes gemaakt moeten worden welke bedrijven we in welke kern willen faciliteren om te vestigen/uit te breiden. Kan de gemeente flexibeler omgaan met de ruimtebehoefte van ondernemers? Basiselementen Optimale kwaliteit van bedrijventerreinen. Revitalisering en herstructurering als continue proces, na afronding het niveau op peil houden. Terreinen zijn goed onderhouden en veilig. Bestemmingsplannen voor bestaande bedrijventerreinen tijdig actualiseren. Samenwerken met ondernemers op bedrijventerreinen. Lokaal behoefteonderzoek bedrijventerrein en regionale afstemming. - Herstructurering bedrijventerreinen. De diverse analyses over bedrijventerreinen (KvK rapportage Bedrijven onder dak, Triple P rapport Rabobank etc) gebruiken om aan de bedrijven te presenteren en te bekijken of bedrijven en gemeente zich hier nog in kunnen vinden. Is er nu en in de toekomst voldoende ruimte voor ondernemerschap door voldoende beschikbare bedrijfslocaties? Hierbij gaat het niet alleen om visuele aspecten maar ook vanuit de optiek van duurzame inrichting van bedrijfsprocessen. De eerste bijeenkomst van 3

4 de besturen van de ondernemersverenigingen en gemeente van 13 oktober heeft hier een eerste aanzet voor gegeven. Gefundeerde input geven voor herijking regionale bedrijventerreinen strategie, tijdige lobby opzetten richting regio/provincie. - Bedrijven blijven betrekken bij nieuwe RO (oa via Raadswerkgroep) - BedrijfsInvesteringsZone (BIZ). Een Bedrijven Investeringszone is een bedrijventerrein of winkelgebied, waarbinnen ondernemers gezamenlijk investeren in activiteiten in de openbare ruimte, bijvoorbeeld op gebied van veiligheid, bereikbaarheid en aantrekkelijkheid. Alle ondernemers betalen mee aan een gemeentelijke heffing om activiteiten mee te financieren. Het streven is om het vanaf 1 januari 2015 weer mogelijk te maken om een nieuwe BIZ op te richten. De rijksoverheid is hiervoor een nieuw wetsvoorstel aan het ontwikkelen. Wanneer hier bij lokale ondernemers draagvlak voor is wil de gemeente meewerken aan het opzetten van een BIZ. - Parkmanagement Gelkenes. Gezamenlijk met het Industrieschap Gelkenes verkennen van mogelijkheden om parkmanagement op Gelkenes verder uit te bouwen. Parkmanagement is een integrale aanpak om kwaliteiten van bedrijventerreinen op de lange termijn te handhaven of te verbeteren. Versterking lokale economie Wat willen we bereiken In randvoorwaardelijke zin kan de gemeente een bijdrage leveren aan het versterken van de lokale economie. Bijvoorbeeld door in de regionale samenwerking bepaalde lokale prioriteiten te (blijven) agenderen. Basiselementen - Stimuleren duurzaam ondernemen - Goede fysieke en digitale bereikbaarheid - Voldoende aanbod van geschoold personeel - koppeling onderwijs en arbeidsmarkt. Beperkte invloed van de gemeente hierin. Wel blijvend bijdragen aan regionale initiatieven en partijen met elkaar in contact brengen. Zo kunnen wij relevante informatie vanuit het bedrijfsleven doorgeven aan de regio. - Bevorderen van duurzaam ondernemen: initiatieven rond duurzaam ondernemen kunnen door de gemeente onder de aandacht gebracht worden van ondernemers, samenwerken met bestaande initiatieven zoals Blauwzaam. - Op het terrein van voorzieningen en leefbaarheid is het met name van belang dat er een detailhandelsbeleid komt. Wat betekent het kernenbeleid voor winkelvoorzieningen? Samen met winkeliersverenigingen opzetten. - Recreatie en toerisme: bevorderen verbetering fiets- en wandelpadennetwerk, bevorderen zelfstandigheid SWEK en bijdragen aan doorontwikkeling Kinderdijk, stimuleren verbinden diverse recreatieve- en toeristische voorzieningen - Glasvezel. Er is een grote behoefte aan glasvezel vanuit ondernemers in de gebieden die hier nog niet van voorzien zijn. De gemeente wil het opzetten van een initiatief om te komen tot de aanleg van glasvezel in deze gebieden stimuleren. - mobiliteit: de gemeente kan met name invloed uitoefenen bij relevante partijen (waterschap, provincie). 4

5 - Inkoop- en aanbestedingsbeleid. Regelmatig worden er door ondernemers vragen gesteld over het inkoop- en aanbestedingsbeleid van de gemeente. In 2014 is het beleid herzien, afstand is één van de factoren die mee worden geteld in het aanbestedingsbeleid. De gemeente wil graag transparant maken hoe bepaalde keuzes tot stand komen. Binnen het gemeentelijk factuursysteem is niet gemakkelijk een overzicht te maken van welke bedrijven welke activiteiten uitvoeren voor de gemeente. We zijn op zoek naar een methode om de processen beter inzichtelijk te maken voor ondernemers. - koppeling met sociaal domein. Gezonde economische situatie van Molenwaard (bedrijven, werkgelegenheid) wordt steeds belangrijker in het kader van de decentralisaties. Verbetering van koppeling tussen sociaal en economie en dit ook in de praktijk brengen naar ondernemers. Het is belangrijk om samen op te trekken in de contacten met bedrijven en te voorkomen dat er overlap ontstaat of juist gaten vallen (interne afstemming). - versterken regionale economische samenwerking. Verbetering economische samenwerking binnen Alblasserwaard/Vijfheerenlanden, ontwikkelingen samenwerkingsagenda Alblasserdam Stimulering ondernemerschap De gemeente Molenwaard wil initiatieven om ondernemerschap te stimuleren faciliteren. Dit kan bijvoorbeeld door partijen met elkaar in contact te brengen, het inzetten van communicatiemiddelen, inzet van bestuurlijke aanwezigheid bij bepaalde evenementen. Hierdoor kan een vliegwieleffect worden gecreëerd. Gedacht kan worden aan Open Coffee bijeenkomsten voor ZZPers, stimuleren van mentorprogramma voor nieuwe ondernemers, informele contactmomenten voor ondernemers (bedrijfsbezoeken, sprekers rond een thema bijv duurzaam ondernemen), een ondernemershuis. Basiselementen - positieve grondhouding en dienstverlenende instelling van de gemeente ten opzichte van ondernemers - kansen zien en kansen pakken - ondernemersverenigingen met elkaar in contact brengen, kennisuitwisseling faciliteren - Blijvend bijdragen aan business event Merwestroom. Doordat de Rabobank geen hoofdsponsor meer is van het evenement hoeft niet meer vastgehouden te worden aan de regionale indeling van het event. Uitbreiding naar geheel Molenwaard is dus mogelijk, willen ondernemers dit ook? Thema Trends en ontwikkelingen (Digitale) dienstverlening aan ondernemers Ruimtelijke economische analyse Structuur aanbrengen in bedrijfsbezoeken Up to date houden van digitaal ondernemersloket Informatievoorziening aan bedrijven Vergroten bekendheid AMB en loketfunctie 5

6 Structuur aanbrengen in overlegstructuur bedrijfsleven Ruimte om te ondernemen Herstructurering bedrijventerreinen Bedrijven betrekken bij nieuwe RO BIZ Parkmanagement Gelkenes Versterking lokale economie Onderwijs en arbeidsmarkt Detailhandelsbeleid Recreatie en toerisme Mobiliteit Glasvezel Koppeling sociaal domein Regionale samenwerking Inkoop-en aanbestedingsbeleid transparant maken Stimulering ondernemerschap Ondernemersverenigingen met elkaar in contact brengen Blijvend bijdragen aan business event merwestroom De lege kolommen aan de rechterkant moeten nog worden ingevuld en dienen voor planning (wanneer gereed), prioritering en het bepalen van de trekker van deze activiteit. 3. Procesvoorstel Op 13 oktober is er een overleg geweest met de besturen van de ondernemersverenigingen. Punten uit de discussie zijn zoveel mogelijk verwerkt in deze eerste aanzet. Het economisch actieplan wordt toegestuurd aan de ondernemersverenigingen met het verzoek de leden te raadplegen hierover. Er worden individuele afspraken gemaakt met de ondernemersverenigingen en Industrieschap Gelkenes om dit stuk te bespreken, verdere input te krijgen en acties te concretiseren. Dit om zoveel mogelijk tot een interactief plan, gedragen door de ondernemers, te komen. Ook wordt het actieplan separaat besproken met een gremium van grote bedrijven in Molenwaard en met winkeliersverenigingen. Insteek is om in januari 2015 een open raadsavond te houden met vertegenwoordigers van ondernemersverenigingen om het actieplan zoals het dan voorligt te bespreken met de gemeenteraad. 6